Qe c.
Waaide:
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
5' JAARGANG N°. 1457
VRIJDAG 11 FEBR. 1949
Ernstige spanning in kabinet
over Indonesische kwestie
iNjzmmfiL
Lassers staking in Amsterdam na
bijna 8 weken opgeheven
Amerikaanse en Britse stappen
bij Hongaarse regering
Chef van Amsterdamse „Sociale politie"
was sadist van de ergste soort
Sparen
Ultgava Stichting „De Vry« Alkmaarder";
Exploitatie N.V Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen 0.30 pei week 1.25 per
maand 3.65 p. kwart- bij vooruitbetaling
Advertenties 14 et- per mm., familieberich
ten 18 ci Bij contract aanzienlijke korting
Verantw. redacteur: J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudearaeht Tel K *79,00 3971
Na kabinetsziiting van ruim 3 uur hedenmiddag
weer bijeenkomst
HET VOLTALLIG kabinet is gistermiddag in een extra zitting, bijeen ge
wecst ter bespreking van het Indonesische vraagstuk. De beraadslagingen, wel
hè om twee uur waren aangevangen, werden omstreeks hall' zes onderbro
ken. Zij zullen hedenmiddag worden voortgezet.
De Haagse redacteur van „Het Parool"
meldt paar aanleiding van dit bericht,
dal er in het kabinetDrees flinke me
«ingsversehillen bestaan over de politiek
rond Indonesië en wel speciaal ten aan
zien van de resolutie van de Veiligheids
raad, waarop door de Ned. regering nog
steeds geen antwoord is gegeven.
Minister Sassen (Overz. Gebiedsdelen)
sclitjnt een afwijkende bonding aan te
nemen eu in „Het Parool" wordt de
verwachtig uitgesproken, dat mr. Sussen
zal aftreden. Ook onder dc R.K minis
ters echter bestaat verschil van mening.
Een belangrijk geschilpunt zou zijn
de kwestie van het vrijlaten van de Re
pubiikeinse leiders. Volgens het blad
zouden de socialistische ministers in
leder geval aan deze eis van de Veilig
hei'israad wille" voldoen: de RK minis
ters zouden, gesteund door de tractie
leider van de KVP prof Rnmme. daar
niets voor voelen.
„Het. Parool" schrijft tenslotte, dat
velen menen, dat de geschilpunten niet
te overbruggen zijn. De toestand is
eeh'er zo ondoorzichtig, dat het blad
zich n er aan een voorspelling waagt.
ENORME SMOKI^ELAFFAIRE
IN DUITSLAND ONTDEKT
Volgens het „Hamburger Abendblatt"
ie men een smokkclaffaire op het spoor
gekomen, waarbij sprake is van een
totaalwaarde van tachtig millioen Deut
■cbe mark aan goederen, die de Britse
zone zouden binnengesmokkeld zijn.
Dc goederen, koffie, thee, labnk en
sigaretten, camera's machines en derge
lijk- z'vilden voornamelijk via Hamburg
en de Franse zone hun weg gevonden
hebben.
BELGISCHE BOBSLEEëRS
IN V.S VERONGELUKT
J)e Belgische tweemansbob, bemand
me' Max Houben en Jacques Mouvet is
gisteren op Lake Placid (V.S.) in een
bocht uit de baan gevlogen, waarbij
beide inzittenden ernstig gewond wer
den. Houben is anderhalf uur na het
JESSUP REIZEND AMBASSADEUR
DER VER. STATEN
President Truman heeft dr. Pbillip
Jessup benoemd tot vertegenwoordiger
der VS op iuternationab conferenties.
Hij krijgt de rang van reizend nmbassa
deur.
Onlangs is gemeld, dat uc minister van
Buitenlandse Zaken, Dean Achesou, de
tijd wilde beperken die bü zelf op bui
tenlandse conferenties moest doorbren
gen, Jessup was tot voor kort Ameri
kaatis vertegenwoordiger in de Veilig
heidsraad.
MOORDENAAR VAN GANDHI
TER DOOD VEROORDEELD
De 36 jarige moordenaar van Gaiidhi,
Nathoeran Godse, is door een bijzondere
rechter ter dood veroordeeld. Met hem
stonden 7 anderen terecht, van wie er
ecu wegens medeplichtigheid eveneens
de doodstraf kreeg, vijf beklaagden zul
len voor het leven gedeporteerd worden,
een andere is onschuldig bevonden cn
vrijgesproken.
De aanslag op Gandhi werd op 30
Januari 1043 gepleegd.
LUI STER AARSSCH ARE IN
NEDFRLAND GROEIT
NOG STEEDS
Het. aantal aangegeven radiotoestel
len in Nederlnnd bedroeg op 1 Febr
jl1.152 608 tegen 1.132.003 op 1 Jan.
Op 1 Januari waren er 506.604 aan
geslotcnen op bet rüksradiodistributie
net tegen 502.806 op 1 December 194S.
GELDIG TUT VRIJDAGAVOND
WEINIG WIND
Aanvankelijk weinig cn later wat toe
nemende bewolking, maar op de meeste
plaatsen droog weer met ongeveer de
«elfde temperatuur als gister. Over bet
algemeen zwakke wind uit uiteenlopende
richtingen.
Rauter vraagt nog
een onderzoek
Naar het ANP verneemt zal mr. K. van
Rijekevorsel Maandag a.s. namens Hans
Albin Rauter, de voormalige Höhere SS
und Polizei Fuehrer" bij de Bijzondere
Raad van cassaite een reijuest indienen,
waarin herziening van liet vonnis ge
vraagd wordt. Rauler is van oordeel, dat
een feit, dal later aan bet licht getreden
is, zijn verzoek motiveert. Zoals bekend
beeft de Bijzondere Raad 12 Januari j.1.
bet beroep verworpen, dat door Rauter
was ingesteld tegen de sententie van hot
Haagse Bijzondere Hof. waarbij bü tot
de doodstraf veroordeeld werd.
VER STATEN VERKLAPPEN NIETS
OVER HET AANTAL
ATOOMBOMMEN
.,De Ver. Staten zullen het aantal
atoombommen dat in hun bezit Is, ge
heim blijven houden", zo heeft presl
rfent Truman medegedeeld.
Uit Los Angeles wordt gemeld, dat
aan industriële leiders medegedeeld is,
dat een atoombom de afmeting heeft van
een golfbal. Behalve in kracht verschil
de de wiizo van ontploffen niet van die
van andere bommen; de hitte der explo
sie kon op een afstand van 18(10 me
ter brand wonden veroorzaken.
Kustvaarder bij Texel
in nood
Gistermorgen is de coaster „Maria"
(187 ton) komende van Terschelling be
osten Texel op de zandplaat „de bol
len van bet Malzwin" in de Texelstroom
gestrand. De schipper verzocht omnid
dcllük assistentie. De motorreddingboot
„Dorus Rijkers" is toen de haven yan
Nieuwediep uitgevaren en ook de sqlep
boten '„Stortcmelk" en „Noord Hólland"
begaven zich tiaar liet in nood verkeken
de schip.
Dc schipper had intussen een contract
g sloten met 4 vissersboten van Texel
eu één uit Den Helder om zijn scheepje
vlot te slepen, hetgeen echter is ibis
lukt. De beide sleepboten zullen nu
Vrijdagochtend bij hoog water pogen
de „Maria" van de zandplaat af (e "Sle
pen. Aan boord van de coasier ZQn 'zës
man .Er is weliswaar een klein lék in
de boot geslagen doch mei voldoende
pompen levert dit geen ernstig gevaar
op. De gehele bemanning is aan boord
gebleven.
ROOI VERBOD VAN AARDAPPELEN
THANS VERVALLEN
Volgens dc „rooiverordening -vroege
aardappelen" van bet bedrijfschap voor
groenten cd fruit werd elk jaar van over
heidswege bepaald op welke datum in
bet voorjaar het rooien van vroege aard
appelen kon aanvangen. Nu echter op
het gebied van de aardappelteelt en de
handel in aardappelen normale toestan
den heersen, zo deelt het ministerie
van Landbouw. Visserij en Voedselvoor
zien in g mee, kan voortaan de teler zelf
weer de aanvang van het rooien bepalen
Volgens een publicatie in het voedsel
voorzieningsblad worden met ingang van
11 Februari 1049 de maximumprijzen
regelingen voor kippen en eendeneieren
nismede eiproducten opgeheven.
Volgens een bericht van de KLM
ners^-onst wordt bet echtpaar Blankera
Koen Zondagmiddag 20 Februari met
het KLM vliegtuig uit Londen op Schip
hol «erwacht.
DE STAKENDE LASSERS van de
Ned. Dok en Scheepsbouw Mij te Am
sterdam hebben op advies van de me
taaiarbeidersbond „De Metaal" (EVC)
en de door hen gekozen stakingsleiding
na een stemming besloten de staking,
die Maandag 20 December j.1. uitbrak
en dus bijna acht weken heeft geduurd
op te heffen.
Voor men tot de stemming
overging werd met algemene stemmen
besloten dat een meerderheid van twee
derden vereist zou züu om de staking
voort te zotten. De uitslag luidde: 65
voor en 91 tegen opheffing der staking
Van de uil gebrachte 158 stemmen wa
ren er twee blanco.
DIRECTIE HIELD VOET
BIJ STUK
De stakende arbeiders, die dezer dagen
met de directie hi onderhandeling tra
den hadden als eisen gesteld: o.a. geen
rancunemaatregelcn tegen dc stakers,
die normaal bet werk zonden hervatten
en i.p.v. intrekking der verlaging van
een toeslag een opschorting ran de uit
voering dezer maatregel. Het antwoord
van de directie luidde, dat zij op haar
standpunt bleef staan: geen eisen in wil
ligde eu voorts dat iedere ontslagen
staker zich opnieuw moest aanmelden
Gasverstikkingsdrama
in Oud Loosdrecht
MAN EN VROUW GEDOOD
Woensdagavond zyn in een zomerhuis
je achter de jachthaven te Oud Loos
drefiht de lykcn gevonden van een 42
jarige koopman uit Rotterdam en een
44 jarige vrouw uit Amsterdam, die daar
sinds enige tijd woonden.
Hoewel men deze personen sinds Zater
dagavond niet meer bad gezien, maakte
men uit het nog aanwezig zijn van hun
beide hondjes op, dat zij niet naar elders
waren vertrokken. In bet huisje hing
een gaslucht, afkomstig vau een kook
stel, waarvan een der pitten vermoede
lijk was uitgewaaid. Aangenomen wordt
dat beiden in de nacht van Zondag op
Maandag door gasverstikking om het le
ven gekomen zyn.
ZONDERVAN KRIJGT 20 JAAR
Het Bijzonder Gerechtshof te Utrecht
veroordeelde de voormalige W.A. com
mandant A. J. Zondervan gister tot 20
jaar gevangenisstraf met aftrek en ont
zetting uit de rechten voor bet leven.
Zondervan oorspronkelijk jurist van be
roep, vocht aan het Oostfront en werd
later ook inspecteur van de landwacht.
als werknemer. Zij wenste zich er niet
over uit te laten of en welke maatrege
len zij eventueel voornemens was te
treffen. Gistermorgen om elf uur heb
ben 180 stakers zich gemeld en zij kre
gen bovengenoemd besluit vau de direc
tie te boren. Successievelijk kwamen
ontslagen stakers zich melden: zij wer
den aangenomen. Tenslotte waren weer
ruim 100 man aan het werk.
De plaatsvervangers voor de ministers van Buitenlandse Zaken vau mr...„
Rusland, Engeland en Frankrijk zijn in het Lancaster House te Londen bijeen
om opnieuw te trachten tot overeenstemming te komen over het vredesver
drag met Oostenrijk. De vier plaatsvervangers tijdens een pauze in de bespre
kingen. V.l.n.r. Samuel Reber (VS); Bartholot (Frankrijk) Georgl Zarubin, am
bassadeur van de SovjetUnie in Londen en J. A. M. Marjoribanks voor het
Engelse ministerie van Buitenlandse Zaken
Na proces Mmdszeniy
Harde woorden
van Truman
President Truman heeft gister op züu
wekelijkse perconfeventie de bebande
iiug van Kard. Mindszenty door de Hon
gaarne regering „een van de zwarte
plekken" in de geschiedenis van Hon
garjjè eu „een smet" op cle natie ge
noemd.
Op ecu vraag of bij by zijn veroor
deling een onderscheid wenste te maken
tuss.ji de Hongaarse regering en het
llemgaarsc volk zeide Truman, dat in
een politiestaat als Hongarije het volk
nooit werkelijk verantwoordelijk was
voor zyn regering. Hij veroordeelde de
regering van Hongarije. Met het volk
was bet een geheel andere kwestie. Wan
ne r het volk iets te zeggen zou heb
ben, zou het niet een dergelijke rege
ring hebben,
Er wordt een onderzoek ingesteld
naar de vraag, of het gedrag van de
Hongaarse regering in het proces een
schending van zekere verdragen vormde
B'.ijkbaar doelde Truman hier op de
verdragen, waarbij de oorlogstoestand
tussen Hongarije en de geallieerden
werd beëindigd en waarin clausules zijn
opgenomen, die de rechten en vrijheden
in Hongarye waarborgen Truman zei
nog, dat de kwestie van ereutueel af
breken van de betrekkingen met Hon
garye niet ;n overweging was genomen.
BRITSE ACTIE
De Britse regering heeft gisteravond
de tekst bekend gemaakt van een nota,
welke door de Britse gezant Ce Boeda
pest aan de Hongaarse regering is over
kandigd cn waarin Groot Briitannie ver
klaart het recht te hebben een ouder
zoek in te stellen naar alle daden, welke
mogelijk in stryd zijn met liet vredes
verdrag,
De Belgische minister president Paul
Huni'i .Spaak heeft verklaard, dat Bel
gië zich zal aansluiten bij alle maatrege
len, welke de VN zal nemen om licht
te werpen op het proces tegen de pri
maat. Spaak zei, dat bet duidcyk was,
dat de mensenrechten, zoals te Parijs
omschreven, bü het proces te Boedapest
niet geëerbiedigd zijn.
Tijdens een orkaunachtige rukwind is
Woensdagmiddag liet dak van de in aan
bouw lijnde noodkerk te Venlo wegge
waaid. Er werd voor duizenden guldens
schade aangericht.
In de staatsloterij is dc 20.000 ge
vallen op no. 9290.
Methoden, die met sociaal werk niets
te maken hadden
„MEN HEEFT ZICH wel eens afgevraagd hoe de Duitsers in ons land met
een handjevol mensen een heel volk, dat tegen hen was, hebben kunnen
knechten. Het antwoord is vrij eenvoudig: deze vijand heeft een geslepen
gebruik gemaakt van de betrekkelijk kleine groep van ons volk, iie tot ver
raad bereid was" Deze woorden oezigdo mr. A. H. van de Veen, advocaat
fiscaal bij het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam, gistermiddag in zijn re
quisitoir tegen de voormalige chef van de afdeling „Sociale Politie" te Am
sterdam, Nicolaas Cornelis Jonker, tegen wie hij de doodstraf eiste.
Jonker is één van de mensen geweest,
die zich voor dit verraad heeft geleend.
Reeds in 1932 trad Jiy toe tot de NSB
in 1934 liet hy zich formeel royeren
wegens ambtenarenverbod, doch omnid
dellijk na de Duitse inval trad hy weer
tot de NSB gelederen toe. In 1928 was
hij bij de Amsterdamse gemeentepolitie
gekomen, doch zoals de advieaat fis
caal het uitdrukte tydens de vyan
delijke bezetting had zyn optreden niets
meer gemeen met dat van de bonafide
Ned. politieman, die wjj van voor de be
zetting kenden.
VREEMDE VERZOENKAMER
Over de taak en het werk van de „So
ciale Politie" werd ter zitting slechts
weinig gesproken. Wel vertelde de ver
dachte van het bestaan van een „ver
zoenkamer"
Wanneer echtgeniten klachten hadden
ever hun gade trachtte de „Sociale Po
iitie experts" beide helften in deze ver
zoenkamer weer aan elkander te koppe
len. „In de praktijk kwam het er op
neer, dat de mannelijke helft bij mis
lukken der bemiddeling naar het kamp
Ommen verdween", meede mr. Van de
Veen.
Vóór J werd geplaatst by de Sociale
Politie kwam hy by de inlichtingendienst
waar hy veelal opereerde met Egmond
cn Mollis. By één van zyn acties, schoot
hy een arrestant, die wilde vluchten, in
de rug. Een ander staaltje van zyn „men
taliteit" was het geval met de Amster
dammer Van Beveren. Met leze had J
reeds enige malen moeilykheden gehad
over Unie krantjes. Ultimo 1941 werd
Van Beveren gearresteerd, omdat hy
pamfletten zou hebben aangeplakt. Hon
derden mensen hadden hem echter op
het ogenblik, dat de betreffende pam
fletten werden aaugebracht, gezien by
zwemwedstrijden in de A'damse Bos
baan. Een verhoor volgde daarom nim
mer, maar Van Beveren bleef opgeslo
ten. Gelyktijdig met hem werd Johan
van der Heuvel uit Amsterdam gevan
gen genomen. Tegen diens familie zei
J, dat Van Beveren hem wel zou heb
ben aangegeven
TRAGEDIE IN KAMP
Nota bene hadden de twee mannen
nog nimmer van elkander gehoord, docb
dit alles was een intrige van J. om de
aandacht van zichzelf af te leiden. „Het
is echter zeer begrypelyk, dat de fami
lie van een gearresteerde enig geloof
aan een dergelijke bewering schenkt",
zei de advocaat fiscaal. Ook in dit geval
bleek het maar al te waar. Beide man
nen kwamen in hetzelfde concentratie
kamp terecht, waar Van der Heuvel te
genover een ieder Van Beveren als zyn
verrader aanduidde Van Beverens be
staan werd hierdoor bijna ondragelijk
Het was een zeer tragisch ogenblik toen-
van Beveren onder tranen zei: „Ik moet
het zeggen, mijnbeer de president, maar
ik was ontzagge'.yk bly toen Van der
Heuvel in het kamp stierfJon
kers doel was bereikt.
HARTELOOS SUJET
De illegale werkster Rick Snel, die
door Jonker werd gearresteerd terwijl
haar kinderen sliepen, werd niet toege
staan een briefje voor de kinderen ach
ter te laten, zodat die de volgende och
tend maar moesten raden waar hun moe
der gebleven was. Zü keerde nimmer
terug.
De ernst van al deze feiten wordt zo
mogelijk nog overtroffen door de Hqui
datie van de heer Wolf. Diens vrouw
had enige tijd in Duitsland in gevangen
schap doorgebracht en tojj zy terug
kwam, bleek dat haar man intieme re
laties had aangeknoopt met een ander.
J bezorgde baar een woning in zyn
functie als chef van de Sociale Politie
en ook tussen hen ontstond een ver
houding. Op een goede dag vertelde J
aan zijn geliefde, dat hy baar man maar
had geliquideerd, door hem naar een con
centratiekamp te zenden. Het middei
was afoende: de heer Wolf keerde nim
mer terug
J. ontkende de telastelegging niet.
Slechts op enkele ondergeschikte pun
ten maakte by enige opmerkingen.
In Vrij Nederland van deze week
hield dr. Van Rhijn enkele beschouwin
gen over de verandering die er in de
economie plaats vinden. De heer Van
Rkyn, die als een van onze knapste
koppen geldt, constateerde, dat de tyd
van de schaarste economie achter de
rug was. Er is weer een aanzienlyke
hoeveelheid goederen gekomen en de
mensen, die gebrek aan vele dingen
hebben, kunnen hun geld besteden.
Mede door hel gebrek, aan bepaalde
voorwerpen, maar voor een ander deel
uit angst voor do fiscus schijnt de
spaarzin in bet gedrang te komen. Het
geld van de kleine man en ook van
de gemiddelde man wordt opgosou
peerd en er dreigt een algemeen ge
brek aan kapitaalvorming.
Nog niet zo zeer by de seurmaors,
dan wol bij het bedrijfsleven zelf, dal
door belastingen zwaar wordt gehaudi
capt. Door deze schaarste aan geld zon
het er naar uitzien, dat. de noodzake
lyke vernieuwingen in de bedrijven niet
op tijd worden doorgevoerd, waardoor
uiteindelijk de productie 1» h«t gedrang
komt.
In dit vcruuud is act logisch, dat
het Nederland.-e volk wordt opgeroe
pen om te sparen Of eeh'er deze op
roep zal worden opgevolgd is een an
dere vraag Het is inderdaad zo, dat
de lusr tof sparen r Ie ZWar,. ,-ut
der belastingen s:erk ia afgenomen.
Bovendien is velen de oude dag
verzekerd -n meerdere mate, waardoor
de noodzakelijkh-id er-» appeltje voor
de dors. te bezwaren niet meer zo ur
gent is. Het zelfde geldt ten aanzien
van de ziekteverzekeringen, de werk
loosheidsuitkering Des te meer de ar
beider, de middenstoner, de ambtenaar
wordt gevrywaatd van de vrees voor
gebrek, des te minder zal hij gaan spa
ren. Het stelsel van sociale verzeke
ringen noodt tot het besteden van het
inkomen, onverschillig nf hot een week
of een maandinkomen 's
Het beroei om te sparen zal o.i. niet
veel effcci hebben. Hoe noodzakelijk
het ook voor het bedrijfsleven, 'voor de
staat moge zijn om kapitaal te vormen.
Wat dit betreft, h»efi dr Van Ifhijn
volkomen gelök
Er zal dus door tb «taal uioeten
worden gezocht naar middelen om de
consumptie te beperken. Voox-nl de con
sumptie van goederen, die het leven
wel veraangenamen, maar die gemist
'•niinen worden. En daar het vrijwillig
beroep zal falen, zyn er twee middelen
die de Slaat kan toepassen. Het spa
ren aanmoedigen door het verionen
van premies, hetzij rechtstreeks, het
zy door tegemoetkoming in de belas
tingen of het systeem van het gedwon
gen sparen invoeren waarbij een ge
deelte van her inkomen nier wordt uit
gekeerd, maar waarvan kapitaal wordt
gevormd, dar in onerneiningen wordt
belegd.
Het aanlokkelijke van het laatste zou
zyn een toenemende invloed van de
staat, dns van hei genei» volk door
middel van anwlelcu in de 1 -rne
mingen, in het economisch leven
Er is echter nog een derde mogelijk
heid, waardoor kapitaal kan worden
gevormd Verlaging vaa de staatsuitga
ven. Het militaire apparaat slokt een
te groot de-d van ons volksinkomen op.
M.a.w w leven boven onze stand
v Z