KAPPIE 8 Manus tracteerde de varkens op zeep Dit jaar Boekenweek VOOR LENS De huisbrandpositie de pers over, [f Le Amateur-Gentleman Een nader verhoor van de beruchte iu fcreker Manus Oly, die door de centrale recherche van de Amsterdamse politie In een perceel aan de Prinsengracht is gearresteerd, heeft een nog duidelijker Uoht geworpen op vele misdaden, die deze „chauffeur" o: zijn geweten heeft. Oly was op 11 November uit de straf gevangenis in Hoorn ontslagen tezamen met H. Osterman. bekend als „revol rer Henkie". Bij dit tweetal sloten zich tevens aan een zekere Hoeksema en 'n vierde Aanvankelijk werden de heren gezamen lijk, maar de moed en de brutale wijze tan optreden van O y bracht tweespa in het gezelschap. Oly eiste voor zich ae„ „110..and met a s centrum Purmerend. Amsterdam was bem te gevaarlijk, dat was het gebied .ienkie troi> naar het Noorden van het land. De den reeds gearresteerd. Oly, die door zyn inbraken in tal van plaatsen in de provincie te doen kreeg met de rijks politie, wist zich steeds aan arrestatie te onttrekken. Het waren adjudant Webser en opperwachtmeester Roden huis van de recherche district rijkspoli tie Amsterdam, die het —ootste aan deel hebben gehad in het welslagen van de arrestatie. Zij waren h.;t die wistei waar Manus te vinden zou zijn. Zij heb ben de a nsterdamse ccn trale recherche ingeroepen, die ten slot te het n heeft gedaan. De grote brutaliteit van Manus Oly blijkt onder andere uit veediefstal len, Hij had het vooral op varkens ge munt. ie j.j uit het ,nd hun i dé dieren het tchreeuwen te beletten van 26 Febr. - 5 Maart De boekenweek 1949 van 26 Fe bruari tot 5 Maart zal geheel het karakter dragen dat dit hoogtepunt iu de propaganda van het Nederlandse boek de laatste jaren heeft gekenmerkt. Wederom wordt aan allen, die tijdens de boekenweek voor f 3.90 contant) Nederlandse boeken kopen, een geschenk uitgereikt. Dit maal is dat de novelle „Twee Negerkopjes r'. Een jury, bestaan de uit mevrouw Jeaune van Schaik Williug, Victor E. van Vriesland, Ben Stroman, Autooa Gooien, benevens, als leden der commissie voor de propaganda van bet Nederlandse boek: Ghr. Leef laug, F. J. Dupont, P. Bergmans, koos en bekroonde deze novelle uit 12 inzeil dingen voor de letterkundige boeken weekprijsvraag. De tekenaar G. Douwe verzorgde de omslag en maakte drie illustraties bij de tekst. Dit is de eer etc maal dat een geillustreerd geschenk wordt geoffreerd. De novelle wordt verspreid in een op lage van 152.000 exemplaren het vo rige jaar werd de novelle Oeroeg, waar van Helia Haasse de schrijfster was, verspreid in een oplage van 145.000 exemplaren) LEZERSPRIJSVRAAG De traditie: de lezers te doen deelne men aan een tweede prijsvraag, wordt dit jaar eveneens voortgezet. Onder hen, die erin slagen te ont dekken, wie de auteur van het ver haal is. zullen 3 boekprijzen a f 100 en 50 prijzen a f 5 worden verloot. De jeugduitgave van dit jaar is een bundel gedichten, handelende over een handwerk, een vak of een beroep, en heet „De muze en het ambacht". De verzen werden verzameld door Vic tor E. van Vriesland en Han G. Hoek stra. De gedichten, die van auteurs zijn van de huidige dag tot en met de Gou den eeuw, zijn in chronologische volg orde opgenomen. Het boekje Is verlucht met de por tretten van de dichters en voorzien van korte biografiiën. De bundel is bestemd voor jongens en meisjes in de leeftijd van 14 tot 18 jaar en is tijdens de boe kenweek in de boekhandel verkrijgbaar. Men hoopt van deze uitgave voor de jeugd eveneens een traditie te maken. Voor jonge kinderen wordt een kruis woordpnazle beachikbaur gesteld, 'ver band houdende met het boek. In een op lage van 90.009 exemplaren zal de boek handel deze puzzle gratis verstrekken. Volgend jaar wordt uitgegeven „De mu •e op reis". had hij voor gewoonte hen een stuk zeep in de bek te duwen en de bek dan met een stuk touw dicht te binden. Het ("at zie t clan ontwikkelde, belet te de dieren geluid te geven. Is Tiio Tiio niet? In Oost-Europa en in het bijzonder in diplomatieke kringen te Belgrado doet het gerucht de ronde ,dat maarschalk Tito niet de vroegere Kroatische metaal arbeider Josip Br.»z is, doch de Sow- jetRussische generaal Lobiedief. Er zouden vele tekenen zijn, dat man- schalk Tito tijdens de oorlog in een Duitse parachute-overval werd gedood, doch dat de Sowjets het bericht van zijn dood tegenspraken, daar de parti- sanen andera de partij van Mihailo- witsj's Tsjetniks zouden hebben geko zen. Men achtte de efficiënte leiding van de Jougoslavisehe guerillaoorlog een be wijs, dat deze in handen van een erva ren soldaat was. Voorts haalt men een verklaring in het Poolse emigrantenblad „Lech" aan, dat. Josip Broz' broer en zuster Tito niet herkenden, toen zij hem iu Belgrado ontmoetten. VERSCHIL VAN MENING OP DE KERKMUREN en hei raadsel van de Rozenhouten kist 6. De oude Chinees maakte een zeer diepe buiging voor Kappie en de maat. „Gij maakt een arme oude man zo gelukkig wanneer gij hem toestaat U raar die tempel van het Wijze Oog te brengen. Mijn boot ligt gereed." Kappie en.de maat stapten in. „Zie je wel, jong?" zei Kappie. „Die man wil ons er helemaal heen brengen! Het kan ja niet mooier!" „Hm", mompelde de mant. „Dat moet ik eens zien! Hij kan ons wel ik weet niet waar brengen!" De koelies Pong en Piet Paal zagen nog net dat Kappie en de maat in het bootje stapten. „Daar gaan die papzakken!" mom pelde Piet Paal. „Ze gaan met een boot verder!" „Ik zün zo moe!" zei de dikke Pong hijgend. „Ik wil slaap! Jy haal die ro zenliout kist en ik wachten op jou!" „Jij gaat mee!" zei Piet Ifcai 0O< „Vooruit! Lopen! We moeten ze inh« len!" De meester had nog nooit van zijn leven zo hard gehold en hij hield de twee koelies in het oog, hoewel die al veel verder waren. Op de muur van de St. Catharinakerk in Frankfort am Main wkerd gedurende de nacht aan het opschrift „Vryheid voor Max Reimaun" de zin „Waarom niet voor Mindszenty?" toegevoegd. De vakgroep detailhandel in brandstoffen schrijft ons: Naar aanleiding van het antwoord aan de heer Nederhorst door Minister van den Briuk iu de Tweede Kamer met be trekking tot de huisbrandvoorziening, wensen wij op te merken dat hetgeen Zijne Excellentie mededeelde omtrent de bonvrye brandstof, een verkeerde indruk moet wekken. Geheel iu het midden latende, of de raming dut de beschikbaar gekomen bon vrije brandstof 2 eenheden per gezin zou bedragen, niet van een te groot optimis me getuigt, moet geconstateerd worden dat een zeer groot aantal verbruikers niet iu staat is geweest, zich van bon vrije brandstof te voorzien. Wat huisbrandturf betreft, de winst marge op dit product is door het Direc toraat Generaal v. d. Prijzen berekend op een verbruik in de Noord Oostelijke provincies, iu de streken dus op niet te verre afstand van de veengebieden. Hier door is het voor de turfhandel prak tisch niet lonend, huisbrandturf uaar het dichtbevolkte Westen en naar het Zui den des lands te vervoeren. Bruinkoolbriketten zijn uiterst schaars en er zyn grote gemeenten waar sedert Juli 1948 geen briketten meer werden aangevoerd. Voor zover nog van aanvoer sprake is, worden de briketten in de eerste plaats gereserveerd voor bakke rijen, enz. en zelfs voor dit doel zijn er niet voldoende. Wij menen goed te doen, deze aanvul Iing op de mededeling van de minister ter keunis van het publiek te brengen, teneinde te voorkomen dat de mening post vat, als zon de brandstoffenhandel in staat zijn geweest, aan elk gezin 2 eenheden bonvrye brandstof af te leve ren. GRIEP Ik zit in de trein Het is eivol in de coupé. Er zitten er wel een man of vijf te veel in en de stemming is slecht. Grieperig. Zeurderig. Ongezellig. Wat kan het anders niet een vreugdevol ge kanker zijn, als er op een perron nog weer enkele mensen staan te wachten en de deur van de coupé opengaat en er een of twee slacütoffers pogingen doen om binnen te komen. En steevast ge lukt -het ze ook. Vandaag was het mis. Alles mopperde als de deur maar even open ging. De raampjes moesten hermetisch gesloten blijven. Het was dus broeiheet. En het gekucht en genies was niet van de lucht Ik was nog kerngezond, toen ik in de Lrein stapte. Toen ik echter een half uur in die bedompte atmospheer had ge gezeten, voelde ik de griep als het ware bü mijn benen opklimmen. De haartjes ringen recht overeind st an Tin e!':r keer, als er weer een grieppatiënt met een heftige niesbui de bacillen door de coupé liet zwieren, kroop het ellendige gevoel hoger. Eindelijk was ik op de plaats van be stemming. Er werd gemopperd toen de deur open moest, maar ik moest er nu eenmaal uit. Toen ik op het perron stond overviel me een niesbui waar geen eind aan wilde komen. Bij elke nies scheen ik in te krimpen. Tot ik me zo miserabel gevoelde, dat ik dacht, dat ieder me aanzag, dat ik het niet lang meer zou maken. In een half uur tijd had ik griep gekregen. En over een kwartier zou het wel longontsteking zyn. Toen sloeg een oude kennL me op de schouder. „Je ziet er nog patent uitIk keek hem ongelovig aan. Toen schoot ik in een lacli. Gezamen lijk zijn we een kruideu|>iiter gaan driu ken. Nog geen kwartier later was mijn griep weer over. Wy in Nederland mopperen op de be lastingen. Gelukkig zyn we niet de eni gen. Iu andere landen gaan soms ook stemmen van ontevredenen op. En als we dan eens vergelijken wat we hier en wat ze in andere landen moeten betalen, dan krygen we zelfs een geringe nei ging o m de heer Lieftinck te beschou wen als een universeel genie, die ons voor grote rampen heeft behoed. By on ze Zuiderburen kunnen ze er tenminste ook wat mee. Iedere Berg betaalt daar gemiddeld 7000 francs belasting per jaar. Als we nn eens gaan omrekenen blijkt het dat we er hier nog niet eens zo slecht voorstaan. Als dat nog maar weer niet gevaarlijk wordt met die Benelux. We beginnen hem een beetje te knijpen. Of het moet zyn, dat: de Belgen zich bij ons gaan aanpassen. Wat hebben we allen indertijd hoog gelopen met Willem Mengelberg. Die Willem heeft ook op bet verkeerde paard gewed. Zoals het ook heden ten dage nog wel eens gebeurt Dan door de een en dan door de ander. En het gevolg was, dat hij niet meer mocht di geren voor het orkest. Hy schijnt na in Zwitserland te zitten. En hij heeft naar alle waarschijnlijkheid nog geen gebrek ook geleden. Bü de begrotingsdebatten in de Amsterdamse raad is n.1. geble ken. dat hij elk jaar een bedrag van f 10.000 ontvangt uit te betalen door het bestuur van bet Concertgebouw or ke8t. Dat bestuur was daartoe volgens contract verplicht. Het Amsterdamse ge meentebe8tuur schynt nu enigszins de smoor in te hebben, dat de subsidie van de gemeente voor dergelyke doel einden wordt gebruikt en een onerzoek zal volgen. Een lid van de Tweede Kamer heeft ook al vragen gesteld. Want die tiedui zend per jaar schynen ook nog op onze deviezenpot te hebben gedrukt. Een fris se boel, als je zo'n veroordeling krygt. Je lacht toch zeker de hele kluit uit. Als er nu maar een eind aan komt. En anders de veroordeling herroepen. Eén van de twee. In de raad van Amsterdam is ook voorgesteld om een cultuurheffing in 't leven te roepen ,in de geest als de hef fing van een radiodistributie, waaruit het gehele cultuurleven kan worden ge organiseerd buiten de politiek om. Jam mer genoeg ontbreken ons de gegevens, zodat het moeilijk is zich er een oor deel over te vormen. Het schynt ons een beetje riskant. Want dan vrezen wy, dat het land er wel aan betaalt, rnrar dat de grote steden er het meeste van profiteren, terwyl het o.i. juist zo noodzakelijk is, dat het culturele leven op het platteland gestimuleerd wordt. We hebben nog al eens de gewoonte, als we door de lens kijken, dat we iets zien, waarover we ons opwinden. Nu is dat altyd slecht voor je gezondheid en dus doen wc ons niterste best om die opwinding te voorkomen. Maar één, tjeee, drie heb je het weer. Dan komt het tot een ontploffing Overal in de 'Twreld is het tegenwoordig koekoek een zang. En de wyze is, dat we hard moeten werken en sober moeten leven. 1 Dan zullen we er wel weer boven op komen. Eerst hadden we daar geen be zwaar tegen. En nu ook nog niet, hoe wel de wys vervelend begint te wofden. Maar als het dan gaat als het vervoe gen van een werkdwoord dan zult u er ons niet over horen. Das zo: Ik werk hard. ik leef sober, jy werkt hard, jy leeft sober, by werkt hard hy leeft sober, wy werken allemaal hard, wy leven allemaal sober. enz. enz. Maar als je dan het hele jaar gewerkt hebt, hard gewerkt, sober geleefd en er vau het genieten van vaeantie maar schraal sprake was en er komt dan een verslag voor de lens, waaruit blykt, dat in drie weken tyds 15000 bezoekers in een plaats in Tyrol hebben genoten van de wintersport en dat het overal in de bergen eivol was, dan komt de ontplof fing plotseling. Misschien dat die men sen ook wel hard hebben gewerkt. Iloe wel we zelfs dat betwyfelen. Dat ze echter niet tot de categorie behoren die sober leven staat als een paal boven water. HEET BLOED Naar verluidt zyn 6 personen om het leven gekomen toen in Quito (Eeua— dor) een menigte een radiostation plun derde en in brand stak, dat haar de schrik op het lyf had gejaagd door berichten over een „invasie" uit Mars. Het bericht van de aanslag op het Station werd gerelayeerd uit Quayaquilq (Equador) en in New York opnieuw omgeroepen. Volgens het bericht zouden vele personen gewond zijn. HET PROCES MINDSZENTY In een tweetal verzamelingen volko men tegenstrijdige courantenberichten willen we onze lezers aantonen, dat gro te voorzichtigheid geboden is inzake ten denzen, in verslagen gelegd! De schriftelijke bekentenissen Het toonaangevende katholieke week blad „De Linie" schreef in baar nummer van 28 Januari het volgende over de door Mindszenty en zyn mede-aange klaagden sehriftelyk gegeven bekentenis sen: Hun eigenhandig geschreden besehui digingen zien er zo keurig uit, dat ze door schooljongens geschreven konden zyn onder het toeziend oog van de onderwijzer, die oplet of elk woord wel netjes gclykmatig gesehre ven wordt. Geen enkele anngeklaagde heeft een spel- of schrijffout ge maakt. De geestverwante katholieke couiant „De Volkscourant" schreef op 2 Feór. echter: De brieven zyn in het Hongaars ge schreven en dus hebben we een Hon gaarse vriend gevraagd ze eens o- spelling en stijl te bezien. HiacVj kwamen dozynen fouten aan de dag. De brieven hebben een erbarme lijk slechte stijl en vertonen spelfou ten die alleen een volkomen onge letterd mens kan maken. Maar kardi naai Mindszenty was beroemd om zyn stijl en cultuur. Wat is hier waarheid? Wy kunnen het niet beoordelen! Meer soortgelijke tegenspraken: Over de gang van zaken gedurende het proces en over eventueel toegepaste ver dovingen schrijft de R.K. ,.De Tyd" van 5 Februari 1949: Terwijl president Olty <le beklaagden met stentorstem toebrult en lieu als misdadigers behandelt, klinken de stemmen van de beklaagden als kwa men ze van de overzyde van het graf Het is gewoon seliandelyk, zoals de hoogste hoogwaardigheidsbekleder van de Katholieke Kerk in Honga rye door de communistische presi dent wordt behandeld. Er wordt niet in het minst gelet op zyn positie. Hy wordt veeleer behandeld als een gewoon misdadiger. Wy moeten hier nadrukkelijk vaststellen, dat Kardi naai Mindszenty niet spreekt als een normaal mens, doch alsof hij zich onder narcose bevindt. De moe dige strijder staat als een jammer lyke figuur voor zyn rechters. Zyn antwoorden zyn dermate ongelooflijk dat er geen twijfel kan bestaan, dat de Kardinaal medisch geprepareerd is De president brulde de Kardinaal brutaal toe en zei, dat hy toch nog wel kon antwoorden, waarop de Kar dinaal met nauweHiks hoorbare stem zei: „Ik ben versclirikkelyk moe ik kan niet meer". De president drong echter verder aan en Mindszenty be antwoordde als een stervende de vragen. Vorst Eszterhazy was de enige beklaagde, wiens stem een nor male klank had en bü wie men de werking van chemicaliën niet kon merken. Hiertegenover stellen wy wat de meest serieuze krant van ons land, de Nieuwe Rotterdamse Courant van 4 Februari schreef: De leiding van het proces is bij dr. Olthy, een beroepsrechter, lid van de Kuria, het Hongaarse hooegerechts hof, in uitnemende handen. De oor zitter bleek uitstekend op de hoogte van alle details der zaak en stelde zyn vragen vlot en scherp. De toon was zakelyk, maar zeker niet onbe hoorlyk of onvriendelyk.De ge ruchten over mentale hpinvloejHnjf der beschuldigden door .tn. injecties vonden in de wyze, waarop ze hun verklaringen aflegden geen be vestiging. Men behoefde geen psychl ater te zyn om vast te stellen dat hier mensen aan het woord waren in het volle bezit van hun psychische middelen. Er was onder de zeven beklaagden uiaar een man, die door z'n stem de in druk maakte sterk gedeprimeerd te zün en dat was de grondbezitter Paul Esterfonzp, wie deelneming aan deviezen-speculatie wordt ten laste gelegd. Deze beklaagde een man van 48 jaar, een telg van een oud Hongaars geslacht en tot kort gele den een der rükste magnaten van het land, was naar zün stem de oor delen een zeer oud man. Afgezien van de totaal andere visie op de gang van zaken by het proces, springt éven duidelyk als by de schrif telüke bekentenissen direct naar voren wns de grootgrondbezitter Eszterhazy in Frankfort am Main werd gedurende zaak?) nu de krachtigste of de zwakste? Wat is hier de waarheid? Wy zyn gaan twyfelcn aan de voorlichting over het proces, aan de voorlichting inzake Oost Europa WOENSDAG 16 FEBR. 1949 Hilversum I 391 m 7.99 en S.00 Nieuws; 7.30 en S.15 Gram.muziek; 9.00 Voor de zieken; 9.30 Symphonisch con eert; 10.39 Morgendienst; 11.15 Hoorspel 11.55 The Masq'ieraders; 12.40 Kamer mermuziek; 13.00 Nieuws; 13.15 Orgel concert; 13.45 Sextet Johnny Kroon; 14.15 NCRV koor; 14.40 Vorr de vrouw 15.00 Jeugdconcert; 16.09 Voor de jeugd 17.30 Promenade orkest; 1S.00 Harmo ni©muziek; 18.30 Ned. Scrydkrachten; 19.00 en 20.00 Nieuws; 20.15 Een kwes tie van eerlykheid, hoorspel; 21.00 NC RV kwartet; 21.40 Trio Fantasia; 22,15 BBC symphouieorkest; 23.00 Nieuw£ Hilversum II 4.15 m. 7.00 en 8.00 Nieuws 7.15 en 8.15 Gr.platen; 9.00 Mozart concert; 10.00 Morgenwyding; 10.20 Voor de vrouw; 11.00 RVU uit zending; 11.30 Populair non stop; 12.00 Accordeola; 12.38 Kilima Hawaiians; 13.00 Nieuws; 13.20 The Ramblers; 14.15 Jeugdconcert; 15.00 Hoorspel; 15.30 De Regenboog; 16.00 Voor de jeugd; 17.15 Gram.muziek; 18.00 Nieuws 18.30 RVU uitzending; 19,30 Voor de jeugd; 20.00 Nieuws; 20.15 le acte van „Rigoletto" van Verdi; 21.30 'Tussen hemel en aarde, hoorspel; 22.10 Metro pole orkest; 22.45 Van boek tot boek; 23.00 Nieuws. JEFFERY FARNOL: De held van ons verhaal besluit, na de ontmoeting met het knappe meisje in het bos, onder de naam van zijn moeder de wereld in te gaanBarnabas Beverley dus. Dat klinkt, 't is een entree in Londen, ?e ftod,töaar de rijke zoon van herbergier en oud-bokser Barty, veel verwacht. 10) Onderweg vernam Barnabas uit de mond van een bootsman toevallig wie de seigneur was, die hy in het bos, ter bescherming van het meisje, had afge rost. De bootsman spuwde zyn gal over de lieden van gegoede stand. Waren volgens hem tegenwoordig allemaal schetterende en boksende dandy's. „Londen is er vol van", zei de man, „die fatten dringen zelfs door in deze eenzame streken hier, verdikkeme. Nog geen uur geleden heb ik er een uit een bos daar zien hinken. Ahl Een gelakte schelm, een gevaarlijke schavuit. Een van die akelige wellustelingen, een gewetenloze dobbelaar, en dat alles op galante manier. Hij staat zelfs in de gunst by de prins. Als u succes wilt hebben, mijnheer, dan moet u zyn voorbeeld zo goed mogelijk navolgen". „En hinkte hij, zegt u?", vroeg Bar nabas peinzend. „Ja. en dat was maar goed ook, zo'n fielt." „Hebt u misschien de kleur van zijn jas ook gezien?", wilde Barnabas we ten. „Ja, die was groen, maar waarom vraagt u dat hebt u hem gezien?" „Ik geloof het wel Hij droeg een groene jas. Weet U zyn naam ook?" „Zijn naam is Carnaby Sii Mor timer Carnaby." „Sir Mortimer Carnabyzei Bar nabas meer in zich zelf. En hij be greep dat hij die Carnaby, na de vecht partij in het bos, tot zijn gezworen vijanden moest rekenen. De karakter beschrijving, zojuist ontvangen, liet daarover geen twijfel bestaan. Barnabas had nog een ontmoeting, nl. met een eenzame jongeman, ge stoken in elegante kleren, die ruzie had gehad met zijn „paps" Het was een sympathieke jongeling met aangeboren goede manieren. Onmiddellijk dacht Barnabas aan zijn eigen landelijk pak en lompe schoenen. De jonker bleek Horatio Belassis te heten. Zijn gezicht was bleek en knap en ondanks het bestudeerde air van mode-moeheid waren zijn ogen bijzon der vlug en heel openhartig. Zijn vader meende, dat hij nou oud genoeg was om te trouwen, en dit bestreed de zelfstandige knaap Boven dien was er hevige ruzie geweest om Horatio, die had ingeschreven voor een paardenren, waartegen de „oudeheer* zoals hij zijn vader aanduidde, zich fel gekant had. Kort en goed, hij was nu het huis uit. „Wat ik u vragen wilde", zei Barna bas toen zij een poos vertrouwelijk hadden gesproken, „kent U ook een zekere Sir Mortimer Carnaby?" „Kennen?", riep de jonker uit. .'AHer- een. die iets is, kent Sir M .vnmer Carnaby. Ik ken hem speciaal en ben trots op zyn vriendschap." „Zo...Mi zei Barnabas. {Wordt vervolgd

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1949 | | pagina 3