UonaadH'
'N.-HOLLANDSE
PERS 1945
5)e C
Batavia optimistisch over de rede
van Minister van Maarseveen
5' JAARGANG N°. 1463
VRIJDAG 18 FEBR. 1949
Overleg tussen de regering en
Dr. Beel begonnen
IBRKEM^zohkekhiinJ
f 2000.-- boete geëist wegens
beledigende uitdrukkingen tegen
Joodse landgenoten
Ontsteltenis in Lake Succes
Herdenking Februaristaking 1941
Democratie
Uitgave Stichting „De Vrye Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand ƒ3.05 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich_
teil 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting
V«rtmtw. redacteur. J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudearacht Tel Z 2100 3971
De redevoering van minister Van Maarseveen is in Indonesië gunstig ontvan
gen. In Nederlandse politieke kringen in Batavia Is men aanmerkelijk „opge
lucht De grote belangstelling gaat nu uit naar de regeringsverklaring van
heden. Sultan Hamid II had met Instemming kennis genomen van de verklaring
dat Indonesië niet aan zijn lot aal worden overgelaten.
Het „Batavia's Nieuwsblad"' schrijft
o.a., dat aau de onzekerheid, die, nu al
10 lang heeft geduurd, een einde Is ge
komen door de verklaring, welke minis
ter Van Maarseveen heeft afgelegd. Het
blad citeert hieruit, verschillende passa
ges en zegt: Het zijn alle kloeke en
klare woorden, die geen ruimte tot mis
verstand lateu aangaande de bereidheid
der regering om de consequenties hnrer
daden te aanvaarden. De passage, gewöd
aan de betekenis van het planBeel
laat nog enkele vragen open, doch het
antwoord daarop «al eerlang wel worden
vernomen.
Indonesië is in gespitste verwachting
ep de -uitwerking van de thans aange
duide politieke richtlijnen, die, als gc
heel genomen, in brede kring voldoe
ninq zullen schenken.
,.Dc Nieuwsgier" publiceert onder de
titel „opheldering" een hoofdartikel,
waarin eveneens wordt opgemerkt, dat
de verklaring van Minister Van Manrse
veen in vele kringen met voldoening
«al worden ontvangen. De woorden der
regering maken een einde aan de onze
kerbeid. wplke de voortgang der politie
ke ontwikkeling in Indonesië remde en
in de laatste dagen schier tot stilstand
had gebracht. De -egering wükt niet af
vnn de koers, welke door mr. Van
Royen reeds eerder namens haar ter
kennis van de Veiligheidsraad was ge
bracht.
het overleg tussen het
KABINET EN DR BEEL
net overleg, dat heden tnssen het'tel
blnet en de Hoge vertegenwoordiger vau
«1e Kroon heeft plaats gehad, heeft ge
dnnrd van 10.00 tot 12 30 uur.
In tegenstelling tot de somherc ge
mrhten vnn de laatste-dagen over ver
schil van inzicht tussen de ï-egering
en de HVK. concluderen welingelichte
kringen nit dit overleg, dat niet verder
werd voortgezet, dat er reden is, om
in dit opzicht een optimistisch geluid
te doen horen.
merle cochran naar
p m/iqtAN
President Tvnmn» heeft Merle Co
oh-nn benoemd tr.» nmhn«adenr 'n Pn
strasser vrijheid van
spreken in canada
Strasser heeft als ieder ander id
Canada de vrijheid een spreektoumee
door Canada te houden, zo heeft een
woordvoerder van het Canadese uiini
sterie van buitenlandse zaken verklaard
Er was niets, dat hem verhinderen kon
te spreken. Indien hij dingen zou zeg
gen. die de regering „in verlegenheid
zonden brengen" zou er „een woordje
met hem gesproken worden".
Volgens berichten nit Oost Duitsland
groeide Strasser's invloed snel. Er wa
ren bewijzen, dat Strasser vele orga
nisatoren aan het werk had. Reuter
tekent hierbü aan. dat Strasser naar
Canada uitweek toen hij met Ilit.ler
brak. De laatste vijf jaar woonde hij
op een farm in Nieuw Schotland,
De Britse regionale commissaris voor
Neder Saksen heeft de vorig) maand
verklaard, dat S^rasser's beweging
niet erkend zou worden zolang „doel en
beginsel prineipiól ondemocratisch blü
ven als zü thans zijn."
goochelaars komen bijeen.
De Nederlandse Bond van Goochelaars
houdt Zaterdag zijn jaarlijks congre»-
te Bussuin. Drie jaar geleden werd het
eerste congres te Utrecht gehouden, en
vorig jaar in Amsterdam. Ongeveer 200
goochelaars maken thans deel uit van
de hond.
meer wind.
Voor het Noorden vnn het land.
Plaatselijk ochtendnevel of mist. Wat
toenemende bewolking, maar overwe
gend droog weer. Zwakke tot matige
langs de Waddeneilanden later krach
tige wind tusseu Zuidwest eh Zuid. Des
meidag», iets minder zacht.
kistan. Deze benoeming moet door de
senaat nog bevestigd worden.
In de bekendmaking wordt gezegd,
dat Coehran „met hel oog op het cri
tieke stadium van de situatie in Indo
nesië zijn werk in de Commissie der
Vereuigde Naties voor Indonesië zal
voortzetten''. Zodra de toestand in In
donesië het toelaat zal Cochrnn naar
Knratsji vertrekken.
DR. JESSUP KRIJGT
ONDERSCHEIDINGEN TERUG
Het voorbeeld van de hoofdonderyü
zer te Goes, die zijn Amerikaanse on
derscheiding terugzond aan dr. Jessup,
heeft navolging gevonden. Thans heeft
ook de 42 jarige oprichter van de forti
ficaties in IJmuiden, A. C. Klop, die
verscheidene Amerikaanse onderschei
dingen heeft ontvangen, o.a. de bron
zen medaille van nresident Roosevelt.
deze aan dr. Jessup geretourneerd. Hij
heeft zijn onderscheidingen onder yieer
ontvangen voor de redding van een aan
tal geallieerde vliegers,, die boven het
TJsselmeer werden neergeschoten.
Vele andere leden van zün ondergrond
se groep hebben evpneens bun onder
scheidingen geretourneerd.
HET JONGSTE PRINSESJE VERJAART.
Op 18 Februari wordt Prinses Marijko, het jongste dochtertje van H.M.
Koningin Jutiana en Z.K.H. Prins Bernhard, twee Jaar. Deze laatste opname
toont haar tijdens het spel in een der vertrekken van Paleis Soestdijk.
kravchenko verandert
van hotel
Victor Kravchenko heeft het weelde
rige hotel van de Avenue Moutaigne
verlaten, waar hij sedert ziin komst te
Parijs onder de naam vnn Paul Kedrin
verbleef.
De Russische schrijver heeft zich ge
installcerd in een groot hotel aan de
linkeroever van de Seine, waarvan het
adres nog niet bekend is gemaakt.
noord korea als lid van de
v.n. afgewezen.
De veiligheidsraad heeft vaudnag het
verzoek tot het lidmaatschap van de
V.N., dat door de „volksdemoeratische
regering van Korea" was ingediend, af
gewezen met 8 tegen 2 stemmen, bij
een onthouding. Voor stemden de Sow
jet Unie en de Oekraïne. Argentinië
onthield zicli.
het vriest weer te oslo.
Uit Oslo wordt gemeld, dat de tem
peratnur dalende is. Het begon in de
namiddag liclit ie vriezen. Hoewel de
Jseondities nog verre van ideaal zijn.
eu men vreest dat deze voor Zaterdag
.ook wel niet meer ideaal zullen wor
den, kan nu wel met zekerheid worden
aangenomen, dat de wedstrijden om het
wereldkampioenschap a.s. Zaterdag en
Zomlng zullen doorgaan.
GERUCHTEN ROND
PRINSES MARGARET
Prinses Margaret zal enige dagen door
brengen ten huize van de hertog vnn
Buccleuch. De Zoon vnn de hertog, de
25 jarige graaf van Dalkei tb, behoort
tot de vriendenkring van de Prinses
en wordt een der meest passende hu
welükscandidaten in Groot Brittannië
geacht.
Een aandoenlijk ogenblik
Dr Weizman president
van Israël
Dr. Chnïm Weizmaun, president van
de voorlopige raad van Israël, is beden
tot eerste president van de nieuwe raad
gekozen.
Dr. Weizmann is 74 jaar. Hü is pre
rideitt van de Engelse Zionistische bond
en voormalig president van de Zionist)
sche wereldorganisatie en het Joods
bureau.
President Weizmann hield na het af
leggen van de eed met een door aandoe
n1ng gebroken stem de volgende korte
toespraak:
,.Tk heb geleefd en gestreden voor de
verlossing vnn het Joodse volk en voor
«fin vestiging. Thans, ntf deze staat wer
Itclljkheld is geworden en de door het
volk vnn Israël gekozen afgevaardigden
mij de grote eer hehhen bewezen vnn
verkiezing tot president, ben ik mij er
van bewust, dat de mij opgelegde tank
«waar is. Ik zal alles doen wat in mini
vermogen ligt om die taak te vervullen",
VERTREK VAN CHAPIN
UIT HONGARIJF
Do Amerikaanse gewant hi Hongarije
Chaprn, die naar Washington la out
boden, verlaat vanadng de Hongaarse
hoofdstad.
het gouverneurschap
van triest.
De Sowjet Unie heeft vandaag Sn de
"Veiligheidsraad meegedeeld, dat zij de
candidatanr voor het gouverneurschap
vjn Triest goedkeurde van de vroegere
Zwitserse gezaut te Moskou, kolonel
Herman Fluckiger. Deze goedkeuring
kwam als een verrassing.
DE BEVOLKING
VAN DUITSLAND.
HetZwitserse blad „National Zeitung"
heeft een berekening gepubliceerd, vol
gens welke verwacht zou moeten wor
den, dat de bevolking van Duitsland
in 1890 tot ongeveer veertig millioen
zielen zal ziin verminderd.
Het blad tekent er bij aan, dat de
oorlog aan Duitsland vier millioen do
den heeft gekost, aan het front en door
de bombardementen op de stedeD. 14
millioen Duitsers zijn na de oorlog ver
dreven uit gebieden, die thans geen
Duits gebied meer zijn en slechts 9
millioen van hen zijn in het overgehle
ven Dutisland teruggekomen. Voorts
speelt het vrouwenoverschot een rol,
alsmede de nijpende^ economische toe
stand en de wanverhouding tussen pro
duetieVe en onproductieve bewolking?
groepen.
SCANDINAVISCHE
BESPREKINGEN
De drie Scandinavische premiers, te
zamen met de Noorse minister van Bui
tenlandse zaken. Lange, hebben te Oslo
een bespreking gehouden. Hedtoft, de
Deense premier, zou hebben aangedron
gen op een Scandinavische samenwer
king. De meningsverschillen tussen de
Zweedse en de Noorse premier zouden
echter zo groot zijn, dat een loenade
ring onmogelijk is.
De Noorse premier, Gerhardsen,
heeft officiéél'de berichten tegenge'spro
ken, welke in het Deense blad „Poli
tieken" zjjn verschenen, dat er nadere
Scandinavische onderhandelingen zonden
worden gevoerd, voordat Noorwegen
een definitieve beslissing zou nemen
aangaande het voorgestelde Atlantische
pact. Hu voegde er aan toe: „Het is
echter redelijk, dat wij de andere Scan
dinavische landen iu zullen lichten al
vorens een besluit bekend te maken."
De schrijver K. Norel voor de balie
Gisteren behandelde de rechtbank te
Amsterdam de zaak tegen de auteur K.
Norel, die het boek heeft geschreven
„De tyrannie bestrijden". In een der
hoofdstukken va ndit boekwerk, dat in
afleveringen is verschenen, heeft Norel
het optreden der Joden tijdens de be
zetting geschilderd op een wijze, waar
aan vale Nederlanders aanstoot hebben
geuomen.
Deze klachten zijn voor de Officier
Rusland en de Wereldgezondheidsorganisatie
liet zich terugtrekken van Rusland
uit de Wereldgezondheidsorganisatie
heeft functionarissen te Lake Succes
geschokt. Zij zagen het als een vergro
tin gvan de kloof tussen Oost en West
binnen de Ver. Naties.
Ofschoon de door de drie Sowjet
leden opgegeven redenen in hoofdzaak
technisch zün, gaf een hoge functionaris
als zün mening te kennen dat het waar
schünljjker was, dat de stap op politieke
gronden berustte. Mogelijk was de Sow
jet Unie van mening dat er gevaar be
"stond, dat de Wereldgezondheidsorgani
satie zou trachten missies naar Rusland
te zenden, wat in strüd is met de Sow
jet politiek. De Sowjet TTnië is nu nog
slechts lid vnn 2 van de .11 speciale
nevenorganen van de VN: De Interna
tionale Postunie' cn de Internationale
Unie voor Telecommunicateis.
Frank Calderen, directeur van het
New Yorkse bureau der organisatie
verklaard, dat het Russische besluit
..een zeer zware slag is voor haar ar
beid". Hij heeft er echter aan toege
voegd, dat de activiteit der organisatie
onder alle omstandigheden zal worden
voortgezet.
Officieel wordt vernomen, dat de se
cretaris generaal der VN Trygve Lie,
zijn invloed zai aanwenden om de Sow
jet Unie en de Oekraïne op hun bésluit
te doen terugkomen.
In krinnen der VN heeft men echter
niet veel hoop od een gunstig resultaat
van deze tussenkomst.
De herdenking va nde Februari sta
king 1941 te Amsterdam zal dit jaar
op Vrijdag 25 Februari a.s. te vier uur
namiddag op het Waterlooplein geschie
den.
Behalve de burgemeester van Amster
dam, zullen als sprekers optreden de
heren A. D. Schoonenberg, lid van de
Eerste Kamer der Staten Generaal en
Th. van Dorp, 2e voorzitter van de
Nederlandse Bond van oud BS'ers. Het
gemeentebestuur zal die middag het per
soneel voor zover mogelijk te 3
uur vrijaf geven en zal tevens aan de
directies der grote bedrijven verzoeken
hun personeel evenzeer m de gelegen
heid te stellen de herdenking bij te wo
wonen.
50STE OPVOERING „SCHAKELS".
Van 20 tot 24 Februari geeft het
Nederlands Volkstoneel in de Amsler
damse Doelenzaal wederom een serie
opvoeringen van Herman ileyermans'
'Schakels". Woensdag 23 Februari zal
de 50ste voorstelling z\jn.
BESLUIT ISRAËLITISCHE
CONSTITUERENDE VERGADERING
Met 85 stemmen bij 12 onthoudingen
heeft de Israëlitische constituerende
vergadering besloteu in een motie der
subcommissie voor „overgangswetge
ving" te verzoeken, Jeruzalem als
hoofdstad van Israël cn als zetel van
de regering en van alle besturen te pro
clamercn. Tydens het debat heeft Mosje
Sjertok verklaard, dat hij de motie
voorbarig acht.
VIJFDE BONAANWIJZING
SINAASAPPELEN.
De aanvoer van sinaasappelen van
overzee geschied thans in een zodanig
snel tempo dat een vijfde bon aange
wezen kan worden. Uiterlijk 26 Febr.
moet bet publiek de bonnen 008 en 016
algemeen lij een handelaar in groenten
en of fruit inleveren. Bon 008 algemeen
(voorkomende op de a en b kaarten)
geeft recht op 500 gr, bon 016 alge
meen (voorkomende op de d kaarten)
op 1 kg sinaasappelen.
NOG EEN ONDERHOUD
MET FANNY.
Tüdens haar oponthoud te Port Dar
win werd aan Fanny Blankers Koen
de vraag gesteld of zü van plan was
terng te komen naar Austarlië en zich
daar Mgvend te vestigen. Zü zeide, dat
dit onmogelük was omdat haar hele
familie in Nederland woonde en haar
kinderen in het land, waar zü geboren
waren, behoorden te worden opgevoed.
Zü gaf te kennen, dat zü later graag
nog eens een reisje naar Australië zou
maken, „maar", voegde zü hieraan toe
„dan zon ik ouder zün en misschien
niet zo hard meer kunnen lopen."
BLUSSINGSWERK TE DJAMBI
BEËINDIGD
De laatste brandende oliebron op het
olieveld der BPM „Badjubang", nabü
Djarabi, werd op 14 dezer geblust,
waarmede het gehele blussingswerk
thans is beëindigd.
Naar verwachting zal binnen enkele
weken weer de eerste olie door de pijp
leiding van Djambi i-aar Pladju kunnen
worden gepompt.
van Justitie, mr. B. Kist. aanleiding
geweest tot bet instellen van een ge
rechtelykc vervolging tegen deze sehrij
ver.
„De Joden hebben geen verweer ge
boden aan progroms".
„Hun afwezigheid van verzet is niet
bevredigend",
„Geslepen zü» fce zeker".
„Toen ze hun rqwielen en radiotoe
stellen moesten inleveren .liepen ze als
hazen."
Al deze uitdrukkingen, die in het ge
wraakte hoofdstuk vorkomen, werden
vandaag voor de rechtbank onder de
lonpe genomen. Bij de aanvang van
de zitting, zei de president, mr van Lier
„Als het geen misdaad is. een misse
lüke daad is het zeker."
De verdachte verweerde zich tegen
de beschuldiging, dat hü denigrerend
over het Joodse volksdeel zou hebben
gesproken.
De heer Norel betoogde, dat hü de
andere Nederlanders evenmin critiek
beeft bespaard en over hen geen gun
stiger of ongunstiger oordcel heeft ge
vc" "- er de Joden.
Een zaak, die een beetje beschamend
is aLus de ofiiicer van justitie
omdat slechts enkele jaren, nadat wij
ontsnapt zp aan de slavernij, waarbij
een in de wereldgeschiedenis ongekende
slachting op de Joden is aangericht,
een boek verschijnt, dat de pretentie
heeft een gesohledkundig werk te zijn,
waarin op deze wijze over de Neder
landse Joden wordt gesproken.
Vele Joden hebben zich hierdoor ten
zeerste gekrenkt gevoeld, omdat velen
hunner geloofsgenoten de dood van een
waarlyke held gestorven aqn.
Hü heeft deze regels geschreven met
een waar superioriteitsgevoel, met een
soort van dezelfde discriminatie als van
5 jaar geleden. Het is onwetenschap
pelük, stompzinnig, generaliserend en
ongeschiedkundig."
Mr Kist vond een gevoelige geldboete
hier op haar plaats cn vroeg twee dui
zend gulden, subs 14 dagen gevangenis
straf.
De verdediger, mr De Vries, betoog
de, dat de officier en al degenen, die
hieraan aansvoot -hebben genomen, de
fout maken om de gewraakte zinnen
los te zien van het gehele verband van
het boek.
Mr de Vries verzocht de rechtbank
zün cliënt )an rechtsvervolging te ont
slaan.
„Is deze zaak de dank, *o«>
man in de bezettingtyd voor ons 'and
heeft gedaan?" vroeg bü.
Uitspraak 3 Maart aanslaande.
Het is met de democratie iets wou
aerlijks. Ze wordt veelal gesmaad, f«
hoond, en toch schijnt ze onontbeerlijk
te zün en hoort men er ieder over s?re
ken. Zelfs de meest dictatoriale st«*
seis hebben een bepaald soort demo
cratie nodig. Men moet de massa ta>
iners een fopspeen voor kunnen kou
den, waarop ze als een baby kan «uj
gen.
Hoe staat het echter met de demo
cratie in de landen, die z.g. een demo
cratisch staatsbestel hebben? Hoe
staat het in ons eigen land? Niemand
zal zeggen, dat het Nederlandse staats
bestel niet democratisch is. Betekent
dti echter, dat ons volk in zün geheel
ook werkelük democratisch leeft en
denkt? Betekent het, dat de geestelijke
vryheid bü alle bevolkingsgroepen vat)
ons land veilig Is?
Het was te wensen. Het is helaas
niet zo. We hebben hier voor ons Hg
gen een verslag van de gebeurtenissen
te RotterdamKralingen. De Nederl.
Hervormde Gemeente aldaar bad eea
büecnkomst beelgd, waar een gewezen
kloosterling zou spreken. Naar de pre
dikant, ds Gall mededeelde, was d»
avond uitsluitend belegd ter verstevi
ging van het Protestantse bewustzü".
Van Antipapisme was geen sprake.
Welnu, deze büeenkonist is van katho
lieke züde zodanig verstoord, dal van
molestatie kon worden gesproken. De
predikant werd gedurende de nacht
zelfs iu zün woning op onbehoorlüke
wüze lastig gevallen. Winkeliers, die
voor deze bijeenkomst een affiche hau
den opgehangen, werden in sommige g*
vallen met boycot bedreigd.
Tot zo ver het geval Rotterdam. Een
geval, dat inmiddels niet op zieh zclt
staat. Hebben we in Alkmaar niet cu
kele maanen terug een geval gehad,
waarbü een zaalhouder werd bedreigd
als hü een büeenkomst van „De Dage
raad" in zün zaal toeliet?
Hebben we in Schagen
maakt, dat een vergadering van üe Je
hova getuigen, waarvoor eerst toestem
miog was- verleend, later is verboden,
op sterke aandrang van bepaalde züde?
Dat zün gevallen, die kort bü huis zün
cn waaruit een mentaliteit spreekt, die
men zou mogen verwachten in de die
tatoriaal geregeerde staten, maar niet
in Nederland.
We zouden nog etlelyke staaltjes
kunnen vertellen. Het een ergerlükei
dan het andere. We menen, dat we het
hierbü kunnen laten. Het moge ons
echter een waarschuwing zün. Een waar
schuwing aan degenen, die dergelüke
staaltjes bedrijven, datvze op de ver
keerde weg zün, alhoewel e vrezen,
dit een kloppen aan dovemansdenren is
Teuzü de leidende figuren in de kerk
er tegen zouden optreden. En daar zün
we bang voor.
Het moge dan een waarschuwing zü'u
voor nllen, die het goed menen met de
democratie, om niet weerloos te züu.
De democratie is in de laatste dertig
jaren sterk geschonden en gehavend.
Haar naam is en wordt misbruikt. Toch
is de democratie onmisbaar, als we wil
len leven als vrije 'mensen. Dan znllen
echter de aanhangers van de democra
tie de krachten moeten opbrengen, die
nodig züu om de democratische rechten
van ieder te waarborgen. Ook al be
hoort men slechts tot een klein groepje.
v. Z.
