jpp
Uit het rijk van Godin Caïssa
Frédéric Frangois Chopin
<fmr
\'J583
Van vrouw lol vrouw
m
DIE KAN ER TEGEN!
Tussen wit en zwart
II
mm* m
li#
m m m
éi m éi
In i
m 0 i 1
m
s
s
1
J8 jü
s
HONDERD JAAR GELEDEN STIERF
Grootste pianocomponist aller tijden
Eén van de grootste componisten aller tijdon en zeker de grootste op liet
j gebied van de pianolitteratuur, Is 17 Optober a.s. f 00 jaar geleden gestorven
r Het I» Frédérlo Francois Chopin, wiens prachtige melodieën over de gehele
wereld beroemd zijn geworden, Chopin was een echto romanticus. Hij Is,
evenais de meeste van zijn tijdgenoten. Jong gestorven, een kenmerkendo,
doch merkwaardige eigenschap van do romantische componisten. Sohubert
werd slechts 31, Mendelssohn 36, Schumann' 46 en Chopin zelf 39 jaar oud.
Deze vier zijn de toonaangevende componisten van het romantische tijdperk.
Fréderio Franpois Chopin werd 22
Februari 1810 in Warszawa, de hoofd
etad van Polen, geboren als zoon van 'n
Franse vader en een Poolse moeder.
Reeds in zijn jeugd was hij zeer inuzi
[taal. Op z'n vijfde jaar sloop hij eens
midden in de nacht naar bonodon cii
ging tot grote verbazing van zijn ou
dors op de piano stukken spelen, dio
bij van zijn moeder had gehoord. Roods
Jong kreeg hij toen Ie3 van een beroeps
musicus, t.w. de bekende Albert Zwyiiy.
Deze beweerde al na 2 jaar les geven,
dat hij zijn pupil niets meer bij kon
bréngen. Op zijn zestiende Jaar deed hij
eindexamen gymnasium en wijdde zich
toen geheel aan de muziek. Zijn ouders
verzetten zich er daar eerst tegen we
gens z'n zwakke gezondheid, maar
zichtten later. In 1829 maakte hij 'n
reis naar Wenen, waar til) een concert
gaf. dat een onqehoord succes werd.
Hierna keerde hij voor één Jaar woor
naar zijn geboortep'aats terug, om dan
de stad, naar later bleek, voorgoed, te
verlaten. Hij trok naar Parijs, waar
bij zijn gehele verdere leven zou door
brengen zonder ooit z'n vaderland weer
terug te zien.
GEORGE SAND
Daar iu Parijs sloot hy hechte vriend
echap met Fransz Liszt, toendertyd de
beroemdste pianist ter wereld en niet
vele andere, wnaronder ministers en
ncdere hoge personages. Liszt liet hem
kennis maken met George Sand, roman
6chrijf.stcr, wnarvoör Ohopin een warme
verering koesterde, Zy schonk hem ecu
fcchuis cu was zyn toegewyde verpleeg
eter, toen de tering waar hy aan leed
erger werd. In de winter van 1838 woon
de zij met Chopin op Mallorca in het
klooster Vuidemosn, maar zyn ziekte
werd er slechts erger door de aanhoü
den de regen. Terug in Frankrijk reisde
hy met George Sand naar haar landge
ïioot Nohant, waar hij eindelijk herstel
de. De volgende jaren, 38391845 wei
den de gelukkigste van-Chopin's leven
en het hoogtepunt van zyn seheppend
kunstenaarsschap. In 1915 kwam er
echter een breuk tussen George Sand en
Ohopin, welkemei "meer irsaeeid werd.
Slechts vier jaar heeft Chopin dit
kunnen overleven, een tyd van ziekte cu
snel toenemende armoede. Totaal ver
zwakt maakte Chopin nog een reis r«anr
Engeland, waar hü liefderijk werd ©p
genomen bij zyn vroegere leerlinge Jaue
Sterling op een landgoed in Schotland.
In 1849 overleed Chopin te Parys.
Een romantisch leven was ten einde.
ZIJN OEUVRE
Chopin heeft vrywel uitsluitend piano
wi-rVen geschreven. Deze kunnen wij in
verschillende gedeelten splitsen, t.w. Lal
laden, Etudcn, Mazurka's, Nocturnes,
Polonnison, Sonaten, Préludes, Scherzi
cn Walsen, plua nog wat kleiner werk.
Het meest populair zijn wel de I*o
lonniscn cn dan voornamelijk die in As
SP. t. op. 53, een heroïsch stuk. Schu
mann schreef eens over de Polonaiscn:
„Het zün onder bloemen bedolven kanon
uen".
De Walsen schreef Chopin als tegen
wicht tegen de door hem verafschuwde
walsen van Straus Lanner enz. Yan zijn
Sonaten Is die met de beroemde Treur
mars wc] het meest bekend geworden.
VROUWEN IN DE SOWJET UNIE
By'nn de helft van het aantal arbeiders
in de Sowjetrussische Industrie bestaot
uit vrouwen, aldus meldt de „Prawda".
Moer dan 250.000 vrouwen zyn Idus
triële specialisten of bedrijfsleidsters.
WAARSCHjjNLyK /C!\
KOMEN ER DIT
SEIZOEN OOK W
TOERISTEN,
DIE UITERL4K Ac
NOGAL WAT 4. m]
MET ONS VER- jmS
SCHILLEN..... K»::
jpNs*
to-a-tinjHT /LMV.V. ^>253
V
Ik schreef u vorige week, dat het no
dis voor u is, dat u er een avond uitgaat»
Dat u die avond helemaal voor u alleen
heeft. Dat wÜ zeggen niet ln uw Eentje,
maar tussen andere vrouwen. En het
maakt al weinig uit, op welke manier.
Persoonlijk voel Ik me altijd het meest
aangetrokken tot de bijeenkomsten van
do Bond voor Plattelandsvrouwen, maar
Mc heb weer andere kennissen die bü
voorkeur naar een andere bijeenkomst
gaan.
En dan liefst naar een bijeenkomst
waar mannen en vrouwen door elkaar
zijn en een spreker of Iets dergelijks
komt.
Natuurlijk niets geen bezwaar tegen,
maar ik heb zo een speciale reden, waar
om ik het zo gewenst vindt, dat de
vrouw eens ln de week of desnoods eens
ln de veertien dagen naar een by'een
komst gaat, waar uitsluitend vrouwen
zijn. Als cr toevallig mannen zün die
dit lezen, durven, ze misschien nog be
weren, dat het is omdat we daar zo lek
ker roddelen kunnen, maar dat bewijst
nlieen, dat ze van het werk van de vron
wen op vereniglngsgebied helemaal niet»
afweten.
Ea zo ga ik dan alle weken nanr do
avond van onze afdeling. Soms fs cr
tets bijzonders cn dan komt er ccn
DE PRINSESJES IN TIROL
lodore dag maken"d» twee oudste Prinsesjes Beatrl* en Irene ekltochten In de omgeving van het Oostenrijkse winter
spertplaatsje Sankt Anton am Arlberg, waar zij nu juist een week geleden roet haar vader, Z.K.H. Prlna Bomhard,
zijn aangekomen Prinses Beatrix (links) en Prinses Irene In volledige aki uitrusting, klaar voor de tocht.
VOOR DE VROUW
/"|MA wil haar kleinzoon
met een fijne stevige
cape verrassen en daar er
wellicht meer oma's en ma
ma's zijn, die een dergelijk
plan koesteren, geven we hier
een patroontje voor de leef
tijd van zeven jaar.
Men heeft nodig 1,50 m stof
van 140 cm breed. In de voor
banen maakt U een split, dat
U met een 3 a 4 cm breed
patje van dubbele stof af
werkt. Bij het verbinden van
voor- en rugbaan de schou
ders als aangegeven iets in
houden. Tegen de voorkanten
naaien we het beleg, dat
eventueel aangeknipt kan
worden, en we voorzien ze
van knopen en knoopsgaten.
In de kap stikt men de bij-
schuinertjes, maakt naar het
zelfde patroon de voeringkap
en men verbindt de twee kap
pen, waarna tussen de onder
kanten de halsrand van de
cape wordt genaaid.
Denkt U er om, dat U voor
meisjes de overslag naar
links, voor jongens naar
rechts maakt?
/2uju
Dit jaar zal in Leningrad het tournooi
om het wereldkampioenschap voor da
mes worden gehouden, waaraan 16 speel
sters zullen deelnemen. Reeds hebben
zich cr 13 aangemeld, w.o. onze natio
nalo kampioene Penny Heemskerk. Be
pnnld is, dat van de 16 deelneemsters er
4 Russinnen zullen zijn. Hun namen zyn
nog niet bekend. Zal ook by de dames
de Sovjet Unie de boventoon voeren?
Dit tournooi is hoodzakelijk geworden
doordat de vorige titelhoudster, de En
gelse Vera Mcnchik, in de oorlog om hot
leven is gekomen door de V2. Zy was
sinds 1927 verreweg de sterkste cn ver
dedigde haar titel in 6 tournooien met
groot succes. Verder won zij ln 1937
een tweekamp van Sonja Graf met 11,5
legen 4,5 punten.
Toch was miss Menchik niet zo sterk,
dat zy een hoge plaats in het schaak
firmament innam. Toch was zy een niet
te onderschatten speelster, die in vele
grote tournooien zeer goede resulatten
bereikte. Bij vele gelegenheden heeft zü
sterkere schakers verrassend verslagen
en aan hun kansen een flinke slag toe
gebracht. Hier volgt een uitstekende pnr
t'y van haar, gespeeld in het internalio
nale tournooi te Londen 1932.
Wit: Ycra Menchik
Zwart: Sir George Thomas
Oost Indische verdediging.
1. <12d4, Pg8—f6; 2. c2c4, g7—g6;
3. Fblc3, LfSg7 (tegenwoordig geldt
deze verdediging nis weerlegd. De geko
zen opstelling is alleen te rechtvaardigen
met Griinfeld's zet 3. d7do); 4. e2-
ei, d7—d6; 5. f2—f3, O0; 6. Lel—e3,
e7e5; 7. Pgl—e2, d7—d6; 8. Ddl—d2.
Pb8c6 inconsequent; beter was c5);
9. d4—d5, Pc6e7; 10. g2—g4, Pf6—d7
(Beter Pe8 om te zyner tyd f7f5 door
te zetten. Het paard op d7 staat daar
n.1. zeer ongunstig voor, bv.... Pe8; 11
h4, f5; 12. ef5, gf5; 13. g5, f4, benevens
Lf5 enz.). 11. Thl—gl, a7—«5 (zwart
ziet reeds ten einde raad van enigerlei
onderneming op de koningsvleugel af.
Zün paard op d7 speelt hem hierby par
ten); 12. 0O0, Pd7—c5; 13. Pe2—g3
LcSd7 (niet f5? wegens gf5, gevolgd
door Ph5); 14. L2—li4, a5—a4 (alles op
een kaart zetten in een gevaarlyke si
tuatie was tegen miss Menchik een ver
keerde tactiek; zij placht allerminst met
zich te laten gekscheren; natuurlyk was
thans de een of andere verdedigende
maatregel geboden, bv. 14. fÖ, gevolgd
door Tf7); 15. h4—h5. Dd8—1»8 (als
voren); 16. Le3—b6, DbSa7 (en nog
was f6 het beste); 17. Lh6xg7, KgSxg7;
18. Pg3f5, Pe7xf5 (zwart voelde zich
volkomen overrompeld, anders had hü
zich met 18..LfS; 19. gf5, Pd7 schrap
gezet, ook rI Is daarvan op de duur
geen heil te verwachten) ;19. g4xf5, a4
aS (eindelük vertoont hy zyn kunstje;
bet Is alles om het even); 20. f5f6
(dwingt mat af in weinig zetten; indien
de pion wordt geslagen, dan met 21.
DgS, gevolgd door h6, Df6 enz), Kg7
h8; 21. Dd2!>6, a3xl>2; 22 Kcl—M.
Tf8g8; 23. h5rg6, f7xg6; 24 PfcGxhT!.
Kh8xh7 25. lil mat.
zyn het van die gewone avonden, waar
spreekster of een spreker, maar dikwijls
we ouder elkaar zitten te praten, wat
breien cn waar af en toe eens ecu stuk
je wordt voorgelezen. Vooral dat voor
lezen kan me soms erg bekoren. Eerst
niet. Of eïgenlyk druk ik mo niet goed
uit. Hot valt ook niet mee. als je niet
gewend bent om te schrüvcn, om dan
nlie weken een brief te schrüvcn, waarin
je je gedachten op papier moe: zetter.
Het zat zo. Ik ben een dolle liefheb
r.ter van lezen. Ik mag het thuis graag
doen en ik hoor het ook heel graag doen
Tenminste nis het goed voorgelezen
wordt
En wat dat betreft, hebben wc hel
hü ons in de club wel heel goed eetrof
fen. Niet alleen dat men uitstekend
leest, maar ze weten ook met enkele
rake woorden c-en uitbeelding van hol
boek en de typen te geven, dat nlle3 be
gint voor Je te leven.
Toen Ik daar dan voor het eerst op
de club was, zou er begonnen worden
roet voorlezen. Ik borg myn breien op
eu verheugde me op wat komen zoa.
Zo heerlyk aandachtig luisteren naar 'n
mooi verhaal. Dan kom Jo zelf tot rttrft.
Toen kreeg ik plotseling ccn wonderlik
gevoel. Het was of allo vrouwen naar
me keken. Je kunt dat soms zo hebben.
Dan voel je, dat je do aandacht gotrok
ken hebt. Dat ik keek ook eens naar
hen. En o wonder, terwül ik het breien
had opgeborgen, zaten de anderen Juist
hartstochtelijk te breien.
Ik werd er naar van. De voorlezing
begon. Het gebeurde prachtig, maar het
breien ging door, alsof er geld mee te
verdienen was. Do eerste avonden Is dat
een kwelling voor me geweest. Want Ik
'-«n <M n!et. En Mc wikle zo graag, dat
"c n»Mn mcVvrouwen hnd linnen over
luigen, dat het nn toeh Juist niet nodig
Is. dat ze steeds maar bezig zijn. oolc als
zo naar Iets moois luisteren. Tfc heb er
geen resultaat m« gehad. Tenminste
niet veel. We 2itten nu met zün drieoii
te luisteren zonder te breien. Ik voel me
len minste niet meer zo eenzaam.
NEL.
Partijen van een Wereldkampioen
Wereldkampioenschap 1948:
R. C. Keiler, 10 x Kampioen van Ne
derland. 2e prijswinnaar. 28 punten uit
40. Het scheelde maar een haartje of
de man die een record aantal malen het
kampioenschap van Nederland op zij"
naam bracht had ontbroken in deze wed
stryd. Voor het eerst in zyn damcar
riere werd hy no. 3 in het K.v.N. (La
ger dan de tweede plaats was hy nim
mer geweest). En juist deze wedstryd
gold als maatgevend voor deelname auu
do wedstryd om het wereldkampioen
schap. In dc wedstrijd K.v.N. 3948 cin
digden Keiler cn v. d. Staay als no. 3
en 4 met 10 uit 13 partijen, achter
Laros met 17 p en Roozpnhurg 20tu
docii 10 remises brachten hem niet ver
genoeg. Toen bekend werd dat Neder
land 8 afgevaardigden mocht benoemen
in de grote wedstryd organiseerde de
N.D.L. een match tussen Keiler en v.
d. Staay en Keiler verloor de derde par
tü terwyl de eerste twee remise werden
Het was een grote verrassing voor de
Nederlandse dammers en de geruchten
als zou Keiler op zyn retour zün kwn
men weer sterk naar voren. De moei
lykhcden die rondom de persoon van
Gesthem rezen in Frankrijk waardoor
deze aonvankelyk niet zou deelnemen
waren voor Keiler (en voor de NDB)
uiteindelijk een geluk. Want toen de
Fransman ter elfder ure zijn eisen liet
vallen cn zich naar de organisatie richt
te en toen wél deelnamt toen vond hol
Bestuur der NDB de tijd gekomen ook
eisen te gaan stellen en onze Keiler als
deelnemer aan de wedstryd toe te voe
gen. De organisatie voor de Wereld
kampioenschappen kon dit goed ver
ataan cn zonder enige verdere moeilyk
held kwam toen ook Keiler aan dc
start. Was de voorgeschiedenis op deze
manier minder hoogstaand, de bezetting
vnn de wedstrijd uiteindelyk kwam ccn
en ander ten goede want iedereen was
er vun overtuigd dat met deze bezetting
inderdaad de sterkste spelers der we
reld allemaal aanwezig waren.
Natuurlyk ging aller belangstcling uit
naar datgene wnt Keler ln deze wed
stryil zou presteren. Want ondanks zijn
resultaten van de laatste tyd was hü
toch voor velen pretendent voor de ti
tel. En de tweede part'y die hy speelde
v/as tegen v. d. Staay, een treffen dus
dio meteen een revanche inhield. Keiler
won, doch de wyze waarop dit geschied
de gaf velen weinig hoop maar dat hen
<Ie titel zou halen. De diagrnmstand
geeft weer de stelling na de 17e zet van
mm OÊié '4M.
zwart. Wit speelde 3732, (1116) 32:
21 (16:27) 34—29 (23:34) 40:29 (13—
18) 46—41 (14—19) 35—30 (8—13)
.30—24 (19:30)) 29—23 (18:29) 33:35
(13—19) 41—37 (7—11) 37—32 <11—
16) 32:21 (10:27) 39—33 (19—23) 33
—29 (23:34) 38—33 (34—39) 43:34 (27
—32) 4943 (2—7) 4439? Tot zover
had Keiler prachtig gespeeld. Nu maakt
hy de vergissing. Hier had 4842 schyf
winst gegeven. De vergissing kwam
hierop neer dat K meende dat na 48
42 zw. 3237 zou volgen en na wit
4238 zw 7—11 en 22—27. 22:50 doch
de schijf op 31 is weg. Nu volgde na 41
—39 zw 12—28 w 4S42 zw IS—23 w
4338 (32:43) 39:48 cn hoewel wit la
ter toch won was toch dit verloop een
teleurstelling
In de volgende stelling tegen Përot
speelde Keiler 2429 dreigende met
29—33 en op 39—33 volgt 29—34. Wit
speelde 3934 en Keiler won door ccn
Coupe de la Trappe (Hielslag) met 17
—22 (28:8) 18—22 (27:18) 23:3 (34:
23) 19:48 (4034) 48:30 (25:34) twee
stukken cn later dc partij.
Indien wit na 2429 vervolgt met 42
37 geeft 2933 enz. niet meer dan
remise, doordat wit met 2520 2822
32:3 volgt. Na 4237 wint zwart even
wel 18—22 (27:18) 17—21 (26:27)
2933 (33:29) 23:45 (28—23) 19:28
(32:23) 45—50 (39—34 50-22 en*.
(Keiler in H. P.).
HIJ HAD LAST VAN DE WARMTE
Luitenant E. Boyd Martin, die zich
zes dagen in een speciale zelfontworpen
uitrusting op het platform van een ka
non aan de weersomstandigheden In het
Noordpoolgebied ral blootstellen, ver
klaarde op de tweede dag van zyn
proefneming, dat hy des nachts „van
dc warmte niet kon slapen''. De bedoc
ling van de proefneming is, te onder
zoeken hoe lang een neergeschoten p'
loot het op een ysschots met deze spe
ciale uitrusting zon kunnen uithouden.
Martin leeft op noodrantsoenen. De
Britse vloot eenheid, die zich in de wa
teren van de Noordpool bevindt, heeft
thans de 73ste breedtegraad bereikt.
Gisteren werd by onverwachte zonne
Bchyn pakijs ter dikte van 6 meter ge
rapporteerd. Een torpedo werd op het
dryfys afgevuurd cn kwam tot ontplof
fing, zodat het gewys gelevrd was, dat
een torpedo onder deze omstandigheden
kan functionneren. Speciale smeeroliën
voorkwamen ijsafzetting op de propeller
Fotografen in een helicoptere legden de
operatie op de gevoelige plaat vast.
BEROEP JOEGOSLAVISCHE
ARBEIDERS OP
TSJECHOSLOWAAKSE COLLEGA'S
De arbeiders van een Joegoslavische
automobiel fabriek hebben een beroep
gedaan om hun Tsjechische collega's om
ccn einde te maken aan de „sabotage"
der Tsjechoslovraakse leiders vnn het
Joegoslavische vijfjarenplan. In een In
het Joegoslavische communistische blad
Jïorba, gepubliceerde brief wordt gezegd
dat de fabriek de beoogde product*
niet bereikt had, omdat de Tsjechen
slechts 25 procent van de onderdelen,
had gezonden, waarvoor een contract
was getekend, terwiil bovendien nog ecu
deel hiervan verkeerde onderdelen wa