25
KAPPIE
Kunst in de hoofdstad
Wat de KLM vond
.e Amateur-Gentleman
n
Het museum Fodor, dat als gevolg
van een legaat vaa de heer C. J. Fodor
|a 1861 gemeente bezit en museum
Werd, maar feitelijk altijd een kwijnend
bestaan als zodanig heeft gehad, zal In
de '-".komst een middelpunt worden
voor de beeldende kunst van Amster
damse oorsprong.
Vrijdag 16 Februari, des middags om
half vijf is het museum ingewijd met
de opening van een tentoonstelling van
werken van vrouwelijke Amsterdamse
beeldende kunstenaars. Deze tentoon
«telling draagt de toepaselijko na m
seum,,Honneur aux Dames".
Het heeft enige voeten in de oardr
^ehad voor het museum tenslotte de<se
bestemming kon krijgen. Het legaat van
de heer Fodor en legaten van de heren
Spiitgerber en Van Beghen die schen
kinsien van topografica over Amsterdam
en tekeningen eu gravuren van Jon en
Casper Luvken omvatten, bevatten b°
palingen, welke, wilden de nieuwe plan
nen doorgang kunnen vinden een veran
dering in de testementaire beschikkin
gen nodig maakten, waarvoor een heslis
sing van de Hoge Raad der Nedcrlan
den nodig was. Toen deze beslissing
en een beraad van bijna anderhalf jaat
afkwam voteerde de gemeenteraad een
bedrag van f 10.000 om het gebouw
Keizersgracht 61)0 geheel op te knap
pen en in te richten tot een gebouw
dat zoals uit het resultaat blijkt, uit
nemen(f geschikt 56 als exploitatieruim
te. Vooral het lieht in de zalen is opval
lend goed.
I>e mededelingen, die wethouder D»
Boos deed .bielden bovendien in, dat ie
dere maand gedurende drie weken een
groep of vereniging Amsterdamse bee'
dende kunstenaars in Fodor zullen ex
poseren. Wat er tentoongesteld zal woi
den is een vraagstuk dat slechts de be
treffende groc» of vereniging aangaat
,DE EER AAN DE DAMES"
Tevens zai getracht worden contacten
buiten Amsterdam te leggen cn dus af
toe exposities te houden van werken
van kunstenaars die buiten Amsterdam
werken.
Do opening van Fodor als tentoon
steliingsruimte der Amsterdamse beel
dende kunstenaars doet niets af aan de
reeds geruime tijd bestaande plannen om
een nieuw groot expositiegebouw te
doen bouwen. Er blijft namelük nog
altijd een groot gebrek aan expositie
rnimte In Amsterdam, hetgeen deste
meer klemt nu de belangstelling voor
beeldende kunst in vergelijking met voor
de oorlog aanzienlijk gestegen is.
en hef
raadsel
van de
Rozenhouten kist
10. Kappïe en -de maat zagen de
auto in de verte verdwijnen en Kappie,
die gewoonlijk nogal kalm was, werd nu
werkelijk ongerust. Maar de meester
liet het er niet bü zitten. Toen ze over
een brug reden klom bij op de rand.
„Hé! Watte is datte?" riep de Chinees
die de auto bestuurde. „Watte jij gaan
doen' Pas op, anders jij vallen en doen
jon pijn!"
Maar de meester luisterde niet en tot
grote schrik van de Chinees nam hij geluk! Ikke zitten hier en niets doen
een duik en kwam in de rivier terecht, kan!".
„Hij zichzeiven verdrink!" riep de Chi Hij wist natuurlijk niet, dat de meeste?
nees. „Ik hem niet kunnen redden, wel zwemmen bon; anders was hij heus
want ik niet zwemmen kan. Wat ene on niet in de rivier gesprongen.
Vergeetachtige luchtreizigers
Lanazaam aan stakinqen
De metaalbewerkers tan Rome en
Piemont züu voornemens hun eisen in
zake loonaverhoging kracht bü te ze'
ten <toor het toepassen van een lans
zaamaan actie en tan partiele stakingen
2H l-;»rHiinr het rm.'t'ool'k
de 65000 arbeiders van de Fiat fnbrïe
ken te Tnrijn.
28000 bedienden en arbeiders van de
chemische fnbrieken hebben eenzelfde
beslissing genomen: hierdoor zon de pro
dnctie met 15 a 20 pCt afnemen.
Anderzijds wordt vernomen, dat mor
gen te Prato, in Toscane een algeme
ne staking zai uitbreken uit solidariteit
met het personeel van sommige textiel
fabrieken, die door de directie werden
gesloten.
Het communistische blad „Unita
meldt, dat het aantal werklozen in de
maand December met 200.000 is ges'*-
gen, zodat er thans 2.000.000 werklo
zen zijn.
AMERIKAANSE HULPVERLENING
AAN ECONOMISCH ARME
LANDEN
De Aiuerikaause minister van Buiten
laxwlse zaken, Dean Acheson, heeft gis
teren op een persconferentie medege
deeld, dat een speciale commissie, sa
mcngesteld uit vertegenwoordigers van
de voornaamste betrokken regerings
diensten, byua dagelijks vergadert om
de basis te leggen voor een plan van
Amerikaanse hulpverlening aan de eco
nomiseh arme landen der wereld. Hy
gaf uiting aan de hoop, dat dit plan,
dat hg een „intergouvernementeel plan"
noemt, spoedig aan president Trumsn
zal kunnen worden voorgelegd, cn-dat
bet na goedkeuring door de President
tot basis znl kunnen dienen voor inter
nationale besprekingen, nismede voor con
fejreiiues i particuü re oeonuisaries
fn (ie tirli'o .i ea lauden.
De afdeling „gevonden voorwerpen"
van de KLM op Schiphol kan met elk
warenhuis wedijveren wat de menigte en
»erscheidenheid van artikelen betreft.
Behalve de „routine" artikelen als pa
rapluies regenjassen, fototoestellen, vu'
pennen en brillen, vermelden de inven
tarislijsten: breukbanden, schaakspelen
examen opgaven, een theemuts, flessen
wyu, een opklapbed compleet met „pot
de chambre", een gedenktegel, enz. D»
beheerders van al dit schoons, die eer
•«•iwgpzette administratie voeren over
alles wat aan hun goederen zorgen
wordt toevertrouwd, hebben als lijf
spreuk „ons is niets te dol". Een vjjf
tal gebitten, dat in een envelopje op de
terugkomst van hun rechtmatige elge
nnars wacht, betekent voor de admim
stratie nipts meer dan een admïmstrn
tief gegeven.
De afdeling heeft op het ogenblik
de verantwoordelijkheid over ruim
55 000 roorwerpen, gevonden In de
vliegtuigen, in de douane hal, op hef
nlntform. in de KLM bussen. De vlieg
Tiieen worden door twee functionarissen
Geen koude voeten
meer
Op de komende Voorjnarsbenrs zal 'n
fabrikant uitkomen^ met een nieuw soort
matrossen, die voorzien zün van een
eleetriseli verwarmingsapparaat. Met be
hulp hiervan zal het mogelijk zün de
matrassen tot een temperntnnr van
maximum 45 graden te verwarmen. De
temperatuur kan overigens geheel naar
eigen wens worden geregld met behulp
van een bijbehorend sehakelknstje. Te
vons is hierin een transformator gemnn
tcerd. die de stroom op een sponning
van 20 V. brengt, waardoor het gevaar
van brand zo goed als uitgesloten wordt
De electrische elementen zijn zodanig
aangebracht, dat het voeteneinde het
sterkst, het hoofdeinde 't minst wordt
verwarmd en rekening wordt gehouden
met de nitstralingswarmte .yau het men
selük lichaam.
Aangezien deze vinding bö uitstek ge
schikt is voor landen met een vochtig
klimaat, zoals Nederland, mag wordoi.
'i.ogenomen, dat zö zowel van de zijde
der ziekenhuizen, hotels e.d. als van de
zyde der particulieren veel belangstel
ling zal ondervinden. Speciaal voor vele
rheumatici kan de verwarmde matras
een uitkomst betekenen.
onderzocht zodra dit door de passagiers
is verlaten. In vele gevallen kunnen de
eigenaars dan op Schiphol worden ach
terhaald. De Afrika toestellen leveren
bijna steeds een of meer brillen en zon
brillen op De Oslo machines zün vaak
vergaarplaatsen voor overschoenen. Een
van de vele paren ski's kwam bü «it
zondering niet uit de Znerich machine.
maar nitIstaubul. De voorwerpen
worden gedurende een jaar bewaard en
laarna verkocht. Doorgaans wordt
slechts een derde van alle gevonden
voorwerpen teruggevorderd door de ei
genaars.
DEN HAAG GAAT EEN BEER
KOPEN
Zoals bekend schonk het gemeentehe
«tuur van Bern de gemeente 's Graver
linge ter gelegenheid van haar 700 ia
"1" bestaan een mannelijke eu een vroii
weliike bruine beer, welke scbenkinc
met büzondere erkentelyklieid werd aar
vanrd.
Daar de mannelijke beer inmiddels
aan een ineewandriekte is gestorver
en de schenking van de beren de vriend
sehnpshandrn met de stad -Bern sym
boliseerde. zün burgemeester en wefhon
der* van oordeel, „dat het uit een oos
nnnt van internationale bcffeliikhei'1
wenselijk is de gestorven beer te ver
neen. teneinde niet de waarde van
het geschenk verloren te doen gaan".
Nu is gebleken .dat slechts On\v
h-tndsdierennnrk te Tthenen een bij d»
in leven gebleven beer passend nam»-
"ik exemn'inr bpsebikbanr heeft
ONGEFRANKEERDE
POSTPAKKETTEN
Met ingang van 1 Maart 194!)
kunnen weer gewone ongefran
keerde- postpakketten verzonden
worden.
Over de voorwaa.-den en derg
.•even PTT kantoren alle nadere
directie van het dierenpark is bereid de
ze beer aan de gemeente te verkopen
tegen een prys van f 975.
Burgemeester en wethouder hebben de
gemeenteraad voorgsteld tot aankoop
van de beer over te gaan.
schrijvende lezers
HET PROCES VAN DE DAG
De heer Th. A. J. Koesen meent, een
reactie op mün reactie te moeten plant
sen en daarin, „even" het proces Min dn
zenty recht te zetten en ook zo ter
loops de in Hongarüe gevestigde en con
soliderende Volksdemocratie te klein»-
ren en belachelijk te maken; ik meen
dat het wenselük is, mijn geachte oppo
nent van antwoord te dienen.
Elke keer als de heer K. zün joiirivi
listieke tegenzin weet te overwinnen en
naast het lezen van familie en werhe
richten zich gaat bezig honden met het
lesen vnn hoofdartikelen, zullen zijn eft'
sche gevoelens in opstand komen en
worden geschokt en wel, omdat de re
volutïe van deze tijd een strijd is vnn
en om de ethiek van bet leven zelf.
Ik ben allerminst getroffen door het
ethisch protest van de beer K. daar ik
reeds eerder mededeelde, dat zo vele
mensen bewust of onbewust vergeten
schijnen te ziin. de ontzaggelijke materie
le offers welke de Russen voor de be
vrfiding. ook voor West Europa heb
ben gebracht, om van het menselijk
'eed (Russen ziin ook mensen) maar
niet te spreken. Rusland beeft meer
schade geleden en bloed gegeven, dar
•»Ue landen bijeen, welke aan de tweede
wereldoorlog hebben deelgenomen.
Nadien is er echter wat veranderd in
•ie wereld, boewei vele mensen dat niet
kunnen zien. noch minder begrijpen.
■jjT^oslnn'is noptfolt on do vrede en
op samenwerking ingesteld en vindt de
ze vanzelf sprekend in de eerste plaats
met zün buren de Oost Europese lan
den. Ruslands ervaringen met het ge
cultiverde en christelijke West Europa
zün echter van dien aard, dat Rnsland
het grendeltje wat eerst aan de bniten
kant van de deur heeft gezeten, nu naar
de binnenkant heeft verplaatst.
En het was Kardinaal Mindszenty en
zün reactlonnaire lotgenoten die tegen
het verplaatsen van dat grendeltje over
wegende bezwaren hadden. Dat gren
deltje, m.n.w. bet onteigenrn van bet
grootgrondbezit, het nationaliseren van
de productiemiddelen en de vernieuwing
het nationaliseen van het onderwijs
stuitte op verzet. Het is de heer K zelf
die van de Kardinaal getuigt", dat hü
is een Nationalist in hart en nieren
Inderdaad. Maar het weerhield de hoge
•reestelgke niet, om met Amerika en En
geland connecties aan te knopen en te
onderhonden, om via het Griekse voor
beeld de Dollar Democratie weder in
te voeren en de zo gezegende verouder
de toestand weer te herstellen. Ja, en
dat gaat mi eenmaal niet. Althans niet
ongestraft.
In de Volkskrant van 15 Februari
staat een uitgebreid verslag van de RK
protest vergadering te Amsterdam, daar
'n staan zeer lezenswaardige dingen o.a.
zegt spreker Dre de Wolf „Tevens moe
ten w'ü trachten de communisten tof
ons te trekken. Als vandaag millioenen
mensen over de gehele wereld de lee-
van bet commonisme aanhangen dan
is dat mede de schold van de christ»
nen. ook van de katholieken di ehet nie*
hebben aangedurfd de onvermijdelijke
f-o trekken, die het eri=
tondom eist".
Zo is het en niet anders. Als alle ge
zag van. en zelfs de duivel een werk
tuig in Gods hand is, dan moeten de
cl ristenon wat meer en dieper het
V*»M buigen en de Goden geven wat
des Godens is, maai de proletariërs
(zy die niets anders bezitten dan hun
kroost) daarbij niet vergeten.
C. TOREN VLIED
HET ..KAKEBEENLAANTJEVAN HOLLUM
l i de 17e en 18e eeuw had Ameland een belangrijke zeevaart en vele Ame
landers namen deel aan de walvisvaa rt. Van hun reizen namen deze walvis
vaarders of Commandeurs de kaakbeenderen der grote zoogdieren mee en ge
bruikten deze op het houtarme eiland als terreinafscheiding.
Het ..Kakebeenlaantje'' te Hollum, het grootste van de drie kerkdorpen
op Ameland.
vviling^jfr^arkten
BROEK OP L'DIJK 18 FEBR.
45.060 rode kool 12.10—13.20; 77.000
kg gele kool 9.80—10.90; 6700 kg gr.
kool 17.10—24.20; GS.000 kg witte
kool 8.90; 1350 kg witlof I 3642; D
30—35; SCO kg prei 10.10.
N. SCHARWOUDE 18 FEBR.
116000 kg rode kool 12.10—13.30,
20000 kg gele kool 10.20—11.60; 93000
kg witte kool 8.90; 2500 kg groene ooi
14—30; 250 g witlof I 34; II 29; III 20.
WARMEN HUIZEN 18 FEBR
1100 kg groene kool 14.1028.41*
4600 kg gele kool 10 20—11.30; 38500
kg rode kool 12.10—12.90.
KINDEP '"ELACTIE 1948
Omzet in Amsterdam een ton meer
dan In 1947
Binnen het PTT ressort Amsterdam
werd een omzet aan kinderzegels 1948
bereikt van f 272.764,72 dat is rium
f 100.000 meer dan in 1947. een stij
ging van 62 pOt. Het aandeel van het
Amsterdams comité in deze totaalomzet
bedraagt f 205.603.17 (vorig jaar
f 138.488.02). De Amsterdamse school
kinderen, die in de actie werden be
trokken en bestellingen verzamelden,
droegen f 99.000 bij. De toeslag op de
zegels ie ongeveer een derde deel. zo
dat Amsterdam nngenoeg f 100.000 op
bracht ten behoeve van de ca. 450 me
dedelende verenigingen.
r<0^p^*riimrnc
ZOND \G 20 FEBRUARI 1949
Hilversum I 301 m. 8.00 Nieuws;
8.30 Iloogmis; 9.30 Nieuws; 10.00 Kerk
dienst; 11.30 Gewijde muziek; 12.40 en
13.25 Het orkest zonder naam; 13.00
Nieuws; 14.05 De Goolse Kring Mieen;
15.30 Omroeporkest; 16.10 Sport; 16.25
Vespers; 17.00 Kerkdienst; 18 30 Ned.
Strijdkrachten; 19.30 Nieuws; 19.50 In
't Boeckhuys; 20.12 Dit eu thuis, geva
rieerd Zondagavondprogr.; 23 00 Nieuws
Hilversum II 415 m 8.00 Nieuws;
S.40 Gr.muziek; 9.15 Men vraag: en wij
draaien; 10 00 Meester trio; 10.30 Brief
geheim; 10.50 Jonge Flierefluiters; 11.15
Triangel; 12.00 Mnsicorda; 13 00 Nieuws
13.20 Zwitserse klanken; 14.05 Boeken
halfuur; 14.30 Concertgebouworkest;
1630 Sport; 17.00 Kinderkoor; 17.30
Ome Keesje; 17.45 Wereldkampioen
schap schaatsen te Oslo; 18.00 Nieuws;
18.30 Studiodienst; 19.00 Voor de jeugd
20.00 Nieuws; 20.15 Waltzt'me; 20 40
Renii Geste, hoorspel; 21 15 Opern;
22.00 Hersengymnastiek; 22.25 Kamer
muziek; 23.00 Nieuws.
MAANDAG 21 FEBRUARI 1949
Hilversum I 301 m. 7.00 en 8.00
Nieuws; 7.30 en 8.15 Gr.muziek; 9.15
Voor de :eken; 10.00 Grieg concert;
10.30 Morgendienst 11 00 Kamermuziek
11.40 Zaurecital; 12.33 Metropole orkest
13.00 Nieuws; 13.25 Mandoliuata; 14 00
Schoolradio; 14.35 NCRV koor; 15.30
Kamermuziek; 16.00 Bühellezing; 16 45
Cantate van Handel; 17.15 Orgelspel;
18.00 De Zakanara's; 18.30 Ned. Strijd
brachten; 19.00 en 20.00 Nieuws; 20 13
NCRV kwartet; 20 30 Hoorspel; 21.03
Gr muziek; 22 00 Strijkorkest; 23 00
Nieuws.
Hilversum II 415 m. 7.00 en 8.00
Nieuws; 7.15 en 8.15 Gr.muziek; 9.00
Kamermuziek; 1000 Morgenwijding;
10.30 Voor de rronw; 10.45 De Regen
boog; 11.25 Volksliederen; 12.00 Accor
deola; 13.00 Nieuws; 13.20 The Ram
Wers; 14.00 Kamermuziek ETAOTNLU
mnziek; 15.45 Hoorspel; 16.30 Popil
laire blanken; 17.00 Voor de jeugd;
17.30 Gr.platen; 1800 Nieuws; 18.20
Dansmuziek; 19.00 Mensen uit mün va
cantie; 19.30 Vioolrecital; 20.00 Nieuws
20.15 Pennies from heavèn; 21.10
Volksconcert; 22 25 Nieuwe Notenkra
ker; 23 00 Niet Ts.
JEFFERY FARNOL:
Barnabas stoere zoon van de oud.-
kampioen boksen van Engeland zit
met zijn metgezel Dick in een her
berg. Dick, een jongeman van goeden
huize, heeft een verhouding met Cle-
mency, dienstbode in die herberg.
Dit meisje is zeer ontdaan, Barnabas
begrijpt spoedig waarom. Hij vindt
een briefje en een knoop, sporen die
wijzen in de richting van Carnaby,
de gentleman met wie hij eerder
heeft kennis gemaakt. Een sluw en
gevaarlijk iemand.
14)
„Hum," zei Dick. de jonker, fronsend,
„Ik wou, dat ik dat vervloekte stuk pa
pier, die schuldeis van zestigduizend
pond, nooit had gezien, Bev." Hy ver
frommelde het papier opnieuw en gooi
de het in het vuur. „Hoe kom je er
aan?"
„Het lag in die hoek daar. En dit heb
ik ook gevonden." En Barnabas leg ie
de gedreven knoop op tafel. „Het ding
is van de jas getrokken, zoals je ziet"
„Ja. Eraf getrokken! Geloof je
„Ik geloof," zei Barnabas, de knoop
weer in zijn zak stekend, >,dat Mrs.
Clemency's tranen te verklaren zijn
„Beverley," zei de jonker met een
lelijk licht in zijn ogen, „als ik dat
dacht En de hand op de tafel werd
een vuist.
„Ik geloof, dat Mrs. Clemency een
partij is voor iedere man of bruut,"
zei Barnabas, terwijl hy zijn hand uit
zijn zak nam.
Nu sloot en opende de vuist van de
jonker zich krampachtig; de adem
kwam fluitend tussen zijn tanden door;
hij keek naar de deur en maakte een
beweging, alsof hij wilde opspringen;
maar op dat ogenblik, kwam er een af
leiding, want Barnabas haalde zijn
hand uit zijn zak, en toen hij dat deed,
fladderde er iets wits op de grond dicht
bij de voeten van zijn reisgezel. Beiden
zagen het en beiden bukten zich om het
op te rapen, maar Dick, die er dichter
by was, raapte het op, keek ernaar,
wierp dan een veelzeggende, glimla
chende blik op Barnabas, keek er weer
naar, werd getroffen door de in een
hoek geborduurde initialen, bukte zich,
snoof de fijne geur op en gaf het dan
terug aan Barnabas, die het met een
woord van dank aannam en in een
binnenzak slak, terwijl zijn tafelgenoot
van onder zijn samengetrokken wenk
brauwen naar hem staarde. Maar Bar
nabas, niets van dit alles merkend,
sneed nog een stuk vlees voor zich.
„Ken je," vroeg de jonkheer Dick
na een tijdje, „Lady Cleone Meredith?
„Neen. Wil je me de mosterd even
geven?"
„Heb je Lady Cleone Meredith nooit
ontmoet?"
„Nooit," antwoordde Barnabas met
een onschuldige blik.
Dan stond de jonker op en boog
zich over de tarfcd hem. „H bent een
doortrapte leugenaar."
Barnabas nam met ernstige vastbe
radenheid het mosterdflesje, leunde
achterover in zyn stoel en keek heel
hoffelijk en innemend in de fonkelen
de ogen van zyn nieuwe kennis, die er
uitdagend bijstond.
„Beste kerel," zei hü vriendelijk, „sta
mij toe op te merken, dat hü, die dat
tegt, zelf allergemeenst liegt." Na dit
woord zette Barnabas de mosterd neer
en maakte een buiging.
„Mr. Beverly," zei Dick, hem kalm
over de tafel aankijkend, „ik weet hier
dichtbij een plekje, een uitstekend
plekje verborgen door bomen, een
glad, grasachtig plekje zullen we
gaan?"
„Wanneer je maar wilt," zeide Barna
bas, die het rechte er niet van begreep,
maar niettemin besefte, dat het nu op
spierkracht aankwam.
Nadat zjj hun hoeden hadden opge
zet, stapten zü het erf op en liepen
naast elkaar voort. Iets stijver en rech-
terop dan gewoonlijk misschien, tot zij
kwamen by een plekje, dat, zoals Dick
had gezegd, overschaduwd werd door
bomen en waar een beekje tussen steile
oevers liep. Hier was ook een klein
voetbruggetje met leuningen, die door
palen gesteund werden. Op de rechter-
paal legde de jonkheer zijn jas en zyn
hoed, op de linker hing Barnabas de
zijne. Dan stroopten zij hun mouwen
op.
„Beverley," zei de jongeman, „je zult
je herinneren, dat ik naar handschoenen
verlangd heb. maar ik vind dit geluk
kiger, want volgens mij zyn blote vuis
ten toch feitelijk het beste middel, om
iemands capaciteiten te beoordelen."
„Je zult je ook herinneren, dat je,
toen ik je vertelde, dat ik dagelijks met
John Barty en Nathaniel Bell gebokst
had ,aan mijn woord getwijfeld hebt.
Ik wil je daarom zo gauw mogelijk van
de waarheid getuigen
Het gevecht begon... En de uitslag
was vry duidelijk. Na een tijdie zei
Barnabas, zij het ook hijgend en wrij
vend over zijn bebloede mond: „Ik
hoop, dat je niet te zeer gekneusd
bent.
(Wordt vervolgd)
