^u^wtantej Landbouw Hogeschool tracht belangstelling te wekken 0 Er zijn Nederlanders nodig Voorzitter Gerechtshof hoopt op amnestie Uitvinding van Nederlands ingenieur .e Amateur-Gentleman De voordrachtenreeks, die ge wijd is aan vraagstukken, op Su riname betrekking hebende, is door de president-curator van de Land bouwhogeschool. dr. ir. D. S, Hui- «inga, geopend. Er was grote be langstelling voor deze opening. Omtrent de verhoudingen van Suriname tot Nederland zei dr. ir. Huizlnga .dat in Suriname altijd hard gewerkt ls. doch met helaas teleurstellende resultaten. Het moederland toonde zich in het verleden zelden toegankelijk voor de noden van Suriname. Toen om streeks de eeuwwisseling voorma lige Spaanse bezittingen uit Ca- raibisch gebied in Amerikaanse handen overgingen bevorderde de Amerikaanse regering de cultuur van suikerriet. De belangstelling van het Nederlandse publiek en de Nederlandse regering waren steeds gering en in 1896 schrapte de re gering zelfs een post tot bestrij ding van de schimmelziekte van de cacao. Thans ls er een ernstig streven Suriname vooruit te bren gen: men denkt daarbij aan im migratie van Nederlandse boeren. Spr. Juichte het toe .dat de land bouwhogeschool. zich bewust van haar dubbele taak (de bevordering van de landbouw in Nederland en in de tropen). de vele West-Indi sche vraagstukken heeft getrokken binnen de sfeer van haar belang stelling. Ter Inleiding van drs. v. Lier merkte dr ir. Huizinga op. dat deze binnenkort weer naar Suriname verterkt en dat de Leid- se universiteit grote verwachtingen van hem koestert. Drs. van Lier sprak daarna over het onderwerp- De maatschap pelijke structuur van Suriname". Uitvoerig ging spr. de historische ontwikkeling na van Suriname, dat feitelijk sedert 1825 een per manente crisis doormaakt. Er zijn daar drie maatschappelijke vor men geweest: 1 volksplanting: 2. exploitatiekolonie-. 3. moderne maatschappij De volksplanting ontstond eigen lijk na 1667. toen de Zeeuwen Su riname op de Engelsen veroverden. De exploitatie geschiedde met slaven. Als suikerexportland had Suriname grote betekenis tot de crisis in 1750. Er kwam een uit tocht van planters en de planta ges werden in het vervolg beheerd door administrateurs ten behoeve van de geldschieters in het moe derland. Suriname werd nu een exploitatiekolonie. In begin 19e eeuw werd de suikerexport be moeilijkt door de opkomst van de Deblokkeringsmaatregelen Op verzoek van de Nederlandse Bank nv geeft de hoofdgroep hier- Dij bekendheid aan de tekst der algemene vergunning no. 70. a. Aan houders van beleggings- rekeningen om het recht op het gehele saldo dier rekeningen of op een gedeelte daarvan tot zeker heid voor bealstingschulden in eigendom over te dragen aan de ontvanger der directe belastingen, te wiens kantore de rekeninghou der belasting verschuldigd is; b. Aan leden van de bedrijfs groepen effectenhandel, handels banken, landbouwcredletbanken en spaarbanken tot het uitvoeren van opdrachten tot overdracht als be doeld sub a, met dien verstande, dat de ontvanger met uitsluiting van de houder der beleggingsre keningen beschikken kan over de ingevolge het bepaalde bij artikel 4. zesde lid van de wet afwikkeling geldzuivering vrijkomende gedeel ten van het tegoed der beleggings rekening tot een gezamenlijk be drag van het overgedragen ge hele of gedeeltelijke saldo. beetwortelsuiker en de rietsuiker cultures in de Oost. waar goedko per werd gewerkt dan in de West met de slaven. De crisis begon reeds voor de afschaffing der sla vernij. In 1865 werd Suriname „de nek. omgedraaid". In de Tweede Kamer door met amendement-van Bosscha, waardoor geleide immi gratie onmogelijk werd. De kans. de van de plantages gevluchte voormalige slaven te vervangen, kon nu niet worden verwezenlijkt. In 1880 zag de regering zich ge noodzaakt. zich toch met Immi gratie bezig te houden, doch het kwaad was gesticht: de achter stand in arbeidskrachten kon niet worden ingehaald. Geïmmigreerde Chinezen gingen zich toeleggen op de klelnlandbouw, evenals de Creo len (cacao .rijst en citrusvruch ten). Intussen had de maatschap pelijke structuur zich gestabili seerd in een blanke bovenlaag (planters, ambtenaren), een ge mengde middenklasse en een zwarte onderlaag. De voertaal is Nederlands .doch dit wil niet zeg gen, dat de Nederlandse cultuur er overal Ingang heeft gevonden. Bij de negers spelen oude Afrikaanse elementen nog een actieve rol, de Javanen en Brlts-Indlërs hebben hun oude levensgewoonten niet opgegeven. Sinds 1922 neemt de bauxiet de plaats in van de suiker als export, goede markt voor hun rijst door de dieetverandering van de bevol king (voorheen was de banaan het volksvoedsel). Het ziektebeeld van Suriname is het ontbreken van een gezonde middenklasse. Spr. zei, dat Suriname vraagt om mensen, die komen met de vraag: wat kunnen wij hier doen? Er ls plaats voor uitgelezen technische bekwame mensen, goed getrainde ambachtslieden en voor boeren. Tenslotte zei de heer van Lier: „Pomp nieuwe mensen in, schep welvaart en het Surinaamse pro bleem is geen probleem meer!" Opstand in Indonesië berecht Woensdagochtend heeft het bij zondere krijgsgerecht te Surabaja 26 leden van een geheime erroris- tenbeweging veroordeeld, die een opstand in Surabaja had willen verwekken. Nadat er op 25 Decem ber en 1 Januari J.l. niets van ge komen was. werd de uitvoering van het plan op 7 Januari gesteld, doch nep ook toen op niets uit. Een miaiiontDlofring zou het sein geven, kapitein Alimin van de „sa- botagedienst" van Pandaan stond te Ketangan, ten zuidoosten van Wonokromo, met zijn mannen ge reed om Surabaja binnen te val len. Twee sergeanten van het le ger zouden met twee kisten hand granaten helpen. Surabaja was volgens het opstandsplan verdeeld In vijf sectoren, terwijl een groep speciale aandacht zou schenken aan het radiocomplex op Kajoon: deze groep bestond voornamelijk uit Jongeren, chauffeurs, gemeen te-ambtenaren en lieden, werk zaam bij het marine etablisse ment. Als tussenpersoon trad een vrouw op. De auditeur-militair, mr. A. G. van der Hoogte, eiste voor zeven der aangeklaagden 15 Jaar gevan- gennisstraf, voor toen 10 jaren en voor negen 6 jaren. De president, overste der mari niers mr. P. Eenhoorn, zei dat hij, hoewel hij waardering kan hebben voor nationalisme, deze poging tot opstand als misdaad moest be- DE UITSLAGEN VAN DE VERKIEZINGEN IN ENGELAND Het centraal bureau van deCon servatieve partij heeft verklaard, dat de definitieve cijfers van de verkiezingen voor de graafschap pen in Engeland en Wales een winst voor de Conservatieven te zien gaven van 360 zetels tegen over een verlies van 19 zetels. De winst van Labour bedroeg 69 ze tels tegenover een verlies van 362 zetels. Volgens de verklaring heb ben de Conservatieven 225 zetels op Labour veroverd en 11 zetels aan Labour verloren. PRINSES WILHELMINA BEZOEKT TENTOONSTELLING. Prinses Wllhelmlna heeft te Utrecht onverwacht een bezoek ge bracht aan de tentoonstelling van werken van de Arnhemse glazenier Gerard Temme. H. K. H, verbleef ongeveer een uur op deze tentoon stelling die gehouden wordt in het instituut voor religieuze en kerke lijke kunst. schouwen. Indien de poging was gelukt, zouden niet de militairen hebben geleden, doch zou in de eerste plaats het onschuldige volk er de dupe van geworden zijn. In dat geval zou hij niet geaarzeld hebben de doodstraf over allen te hebben uitgesproken, maar nu de opzet is mislukt, wilde hij de per soon der daders ln aanmerking nemen. De leider. Warwln, die een zeer ruiterlijke houding aannam, werd veroordeeld tot 10 jaren, drie anderen kregen 15 jaren, twee 12, vier 10 jaren en de rest straffen variërend tussen 8 en 3 Jaren. Al len hebben recht gratie te vra gen. terwijl de voorzitter hoopte, dat binnen afzienbare tijd een al gemene amnestie voor politieke misdrijven zal afkomen. Een Duits plan In een rede tot het -parlement van Noordrijn-West falen heeft minister-president Karl Ar- nold Duitse werkkrachten en materiaal aangeboden voor de drooglegging van het IJssel- meer, in ruil voor de gebieden die Duitsland bij de grenscor recties zal moeten afstaan. Indien Duitslands buurstaten geen minnenlijke schikking inza ke de grenscorrecties wilden tref fen, zei Arnold te moeten eisen, dat de bewoners van de onder de grenscorrecties vallende gebieden in een vrije en eerlijke stemming zullen uitmaken onder wier souve_ reiniteit hun landstreek zal komen Deze volksstemmingen zouden on der toezicht moeten geschieden van neutrale waarnemers, die bij voorbeeld zouden zijn benoemd door Zwitserse en Zweedse rege ring. Arnold verklaarde, dat de Pan- Amerikaanse conferentie te Bogo- ta het verkrijgen van land door geweld of andere dwangmiddelen, heeft veroordeeld. Dit beginsel zou, volgens hem, ook op de Euro pese interne politiek moeten wor den toegepast. Arnold legde de nadruk op de woorden „Europese interne poli tiek", omdat hij er van overtuigd was, dat zonder een dergelijke po litiek gemeenschappelijke proble men niet konden worden opgelost en geen ware diensten aan de de mocratie konden worden bewezen. Het feit, dat de grenscorrecties voorlopig zijn en bij het vredes verdrag opnieuw in overweging zullen worden genomen, gaf Ar nold de Indruk, dat deze grens correcties de voorlopers zijn van grotere gebiedsafstand. WERELDCONGRES TEGEN RASDISCRIMINATIE. Het wereldcongres tegen rasdis criminatie ,dat gisteren te Parijs zijn slotvergadering heeft gehou den, heeft mevr. F. Roosevelt (V. Staten) en Jose Giral (Spanje) tot erevoorzitsters gekozen. Tot voor zitter is o.m. benoemd Jef Last. Het congres heeft besloten, „deel te nemen aan alle manifestaties van wie zij ook uitgaan, ter bestrij ding van de oorlog, en om steun te verlenen, aan het wereldcongres voor de vrede". 258 afgevaardigden uit 44 landen hebben aan de werk zaamheden van het congres deel genomen. De commissie voor man dat en heeft verklaard, dat 't aan tal leden, die bij de nationale bon den en bij de tot die bonden toe getreden organisaties, zijn aange sloten, 4.500.000 bedraagt. Voor onze technici DE INSPANNING WAS TEVERGEEFS. De kleine Kathy Fiscus, een dr le en een half jarig meisje uit San Marino (Cal.) viel in een on bewaakt ogenblik in een 40 m diep boorgat, van 35 cm doorsned e. Om haar te redden wilde men eerst een slangemens in de pat doen afdalen, maar dit plan wer d opgegeven, aangezien men vreesde, dat de luchttoevoer dan geheel zou worden afgesneden. Tenslotte werd besloten het kind uit te graven, maar de redders kwamen te laat; het meisje bleek reeds te zijn overleden. Onder het licht van schijnwerp ers doen de graafmachines hun reddingspogingen. Enige tijd geleden 'meldden w ij reeds, dat de Nederlandse inge nieur P. J. Harinck, die thans in de Verenigde Staten verblijft, een nieuwe boormachine had uitgev onden, welke de naam heeft ge kregen van Harincks hydrolisc he boor". De heer Harinck vertoeft reeds 35 jaar ln de Verenigde Staten en heeft sinds 1938 geëxperimenteerd met diamant-boren. In de door hem uitgevonden boor ls de snel heid van de nederwaartse stoot onafhankelijk van de motor en de machine zelf, door hydraulische controle. De controlemeters zijn duidelijk zichtbaar en tonen steeds de aard van het gesteente waarin wordt geboord aan door middel van drukveranderingen op de wij zerplaat. Bij andere hydraulische boren neemt de weerstand, die de diamantboor ondervindt, toe wan neer de boor in harder gesteente komt. maar bij de boor van de heer Harinck neemt de weerstand dan Juist af. doordat de boor met olie wordt omgeven. Ook is veran dering van de draaisnelheid van de boor mogelijk, zonder de ma chine stil te zetten. Dit is uiter aard een belangrijke tijdsbespa ring. Andere verbeteringen, die ing. Harinck heeft aangebracht, zijn een gelijkmatige nederwaart se snelheid, die mogelijk is ge maakt door de oliedruk-controle van het boorijzer een langere le vensduur voor de diamanten bei tels en de mogelijkheid om sneller van het ene werk naar het andere over te gaan. De boor voor gewone mijnbouwdoeleinden weegt 3840 kg Zij bestaat uit zes afzonderlijke delen, hetgeen vooral bij vervoer door de lucht van belang kan zijn. Zij kan binnen de twee uur wor den gedemonteerd. Verder zullen Harinck-boor worden gemaakt voor olie-, gas- en waterbronnen. VerdA heeft de uitvinder een boor van minder dan 480 kg voor mijn- bouwkundig onderzoek ontworpen, compleet met een motor, die kan worden gedemonteerd en ln drie gedeelten vervoerd. Een maat schappij is gevormd met de heer Haiinck als president-directeur. De productie wordt voor deze Mij. ter hand genomen bij Montreal. Op het ogenblik is men reeds be zig met het vervaardigen van 10 Haring-boren, waarvan de eerst# over enige weken naar de Asbest- mijnen ln Quebec zal worden ver zonden. Rotterdams haven Na drie jaar nog niet hersteld Voor leden va>n het departe ment Groningen van de Ne derlandse Maatschappij voor Nijverheid en Handel heeft de burgemeester van Rotterdam, mr. P. J. Oud gesproken over de betekenis van de Rotter damse haven. Spr. ging eerst ln het kort de geschiedenis van de haven na. Uitvoerig besprak hij de econo mische en fnanciële crisis welke in 1929 begon. De tweede wereldoor log bracht een nieuwe inzinking en bovendien werd in September 1944 een derde deel der kostbare kadewerken door de Duitsers ver nield. Het herstel is terstond na de bevrijding ter hand genomen en mr. Oud deelde mee, dat het alge hele herstel in October van dit jaar een feit zal zijn. De mate van herstel van het havenverkeer laat zich aflezen uit de volgende cij fers: het havenverkeer omvatte in 1946 4500 schepen, in 1947 6000, In 1948 8500 en dit jaar hoopt men de 10.000 te halen. Mr. Oud noemde een aantal ver schilpunten tussen de Rotterdam se haven en die van Amsterdam en Antwerpen. Rotterdam is in de eerste plaats een Internationale transito-haven. In Antwerpen en in Amsterdam wordt meer speciaal stukgoed verwerkt, terwijl Rotter dam voor het grootste percentage massa-goed heeft. Spreker deelde verder mede. dat het Rijnverkeer voor Rotterdam 96 pCt van het verkeer vormt. Het nationale ver keer kon zich in Antwerpen en in Amsterdam sneller herstellen dan in Rotterdam. Spreker deelde tij dens deze lezing mede. dat zich reeds een nieuwe auto-industrie had ontwikkeld, terwijl voorts plannen worden gemaakt voor stichting van een industrie-haven volgens het Botlek-plan. STILLE OMGANG NAAR GREBBEBERG. Ook dit jaar zal de Rhenense bevolking in de avond van d# vierde Mei wederom een stille om gang houden naar de graven van de gesneuvelde militairen op de Grebbeberg. Na afloop wordt ln de noodkerk „Irene" een rouwdienst gehouden. GROTER N"DERLAND? Uit gewoonlijk welingelichte bron vernemen wij. dat de wijzi gingen aan de Nederlands-Duitse grens 23 April zullen worden uit gevoerd. Dinsdag zouden tussen Engelse en Nederlandse autoriteiten te Arnhem de laatste besprekingen hierover gevoerd worden. In de „zak" bij Sittard, waar de bevol king ongeveer 6000 zielen telt zou ongeveer 70 man marechaussee de plaats van de wegtrekkende Duitse functionarissen en politie onmiddellijk innemen. Te mare chaussee zou vergezeld worden van 80 douanebeambten. Men ver wacht, dat met de inschrijving van de bewoners ongeveer twee dagen gemoeid zullen zijn. Het Ne derlandse bestuursapparaat aldaar zal naar schatting ongeveer 250, man bedragen. Het Duits zal de voertaal blijven op de negen schooltjes in dit gebied, doch er zal een ambulant onderwijzer be noemd worden om ln het Neder lands les te geven. Kraamverzorgsters organiseren zich In een bijeenkomst waarvoor uit alle delen van het land grote be langstelling bestond, is te Utrecht opgericht een landelijke bond van gediplomeerde kraamverzorgsters. Door de versnippering op dit ter rein. o.m. tot uiting komend in het belangrijke verschil ln de tarieven voor de verschillende plaatsen in het land, werd de oprichting van een landelijke bond noodzakelijk geacht. De bond. die alle godsdien stige richtingen omvat, zal de so ciale belangen van alle gediplo meerde kraamverzorgsters behar tigen. De koninklijke goedkeuring is bereids aangevraagd. Als presi dente van het voorlopige bestuur treedt op mej. Cl. van der Steen, te Utrecht. VRIJDAG 15 APRIL 1949. Hilveorsum I. 301 m. 7.00 cn 8.00 Nieuws: 7.30 en 8.15 Gramo- foonplaten. 9.00 Pro Arte-kwartet; 10.00 Morgenwijding: 10.30 Voor de vrouw: 10 45 Vioolrecital: 11.30 Orkest Jan Vogel: 12.00 Gramo- foonmuziek: 13.00 Nieuws: 13.15 De Kwintetspelers. 14.00 Kook- praatje; 14.50 Goede Vrijdagpro gramma: 15.20 Negro-spirituals 16.00 The Ramblers; 16 30 Voorde jeugd: 17.00 Pianoduo: 17.20 Wij en de muziek. 18.00 Nieuws: 18.30 Ned. Strijdkrachten: 19.30 Goede Vrijdagdienst 21.00 Men vraagt en wij draalen: 21.30 Hoorspel: 22.15 Pianorecital; 22.45 Avondwijding: 23.00 Nieuws. Hilversum II, 415 m. 7.00 en 8.00 Nieuws. 7.30 en 8.15 Gram.- muziek: 8.30 Plechtigheden van de Goede Vrijdag: 10.35 Suite van Handel: 11.00 De Zonnebloem; 11.40 Pianospel: 12.00 Oud-Ita liaanse aria's: 12.33 en 13.20 Ka- reol-septet. 13.00 Nieuws: 13.55 Radio-Phil. orkest: 15.00 Kruis weg: 16.00 Radioziekenbezoek: 17.15 Zangrecital: 18.00 Gram.muz. 18.30 Clavecynibelspel: 19.00 en 20.00 Nieuws: 19.30 Brabants half uur. 20.12 Epitaphios, Slavisch— Byzantische gezangen; 20.55 Om roeporkest: 21.30 Fluitrecltal22.00 Hoorspel; 23.00 Nieuws. JEFFERY FARNOL: 59) „Ik ben bang, dat er nog maar heel weinig in de fles zit, Ronald, zei Chi- chester quasie spijtig, toen hij de fles overgaf in de donkere schuur. Barry- maine bracht de fles aan zijn lippen en dronk haar in één slok leeg. „Bah, Chi- chester!", riep hij uit, „Smaakt ver schrikkelijk naar de flesHoe laat is het?" „Kwart vóór zeven." „Nog drie kwartier wachten dus?" ..Die zullen gauw genoeg om zijn, Ronald; bovendien zal hij zeker te vroeg zijn." „Ik hoop het. Maar ik ik ga er wat bij zitten!" „Nu, de vloer is droog, hoewel wat vuil!" „Vuil? Ja, dat is zo. maar bedelaars hebben geen keuze, en verduiveld vochtige plek! Ik ben een bedelaar zie je dat weet je en bah! Ik geloof, dat ik mijn smaak voor bran dewijn kwijt ben!" „Heus, Ronald? Ik dacht, dat je er dol op was vooral in de laatste tijd „Neen, neen!" antwoordde Barry- maine. sprekend met een onduidelijke stem en onvast op zyn hielen slinge rend. „Ik ben niet niet dronken maar verduiveld slaperig!" En hij zwaaide tegen de muur, waartegen hij met gebogen hoofd leunde. „Dan zou je beter kunnen liggen, Ro nald!" „Ja, ik zal gaan liggen duivels sla perige plek, hier gaan liggen," pre velde Barrymaine, de daad bij het woord voegend; maar nadat hij languit was gaan liggen, richtte hij zich weer op zijn elleboog op, om met zware le den tegen Chichester te knipogen, „Ww-at w-was het ook al w-weei, w-waarvoor w-we hier gekomen zijn? O. j-ja ik w-weet het al Beverley natuurlijk! Je maakt me zeker w-wel w-wakker, als hij komt?" „Natuurlijk, Ronald l" „Zo vervloekt slaperig -Bar rymaine viel op zyn zijde rolde op zijn rug, sloeg zyn armen uit en lag als een stentor te snurken. Dan glimlachte de gemene Chichester duivels, kwam naast hem staan, keek neer op het machteloze lichaam en het rode gezicht, glimlachte weer en sprak op zachte toon: .Slaap je Ronald?" En hij raakte Barrymaine even met zijn voet aan en deed het, toen deze zich niet verroerde, harder. „O, Ronald," prevelde hij „wat een idioot ben je! Wat een dronken idioot! Dus je wou hem een kans geven? O. maar dat moet je niet. dat zal ie niet, om jouwen- en mijnentwil! Mijn hand is vaster dan de jouwe; slaap dus, beste Ronald, en wordt wakker, om te zien, dat je ons bevrijd hebt van onze goede jonge Samaritaan voor goed en altijd en dan hoera voor Cleone en geen vrees meer voor de Toekomst. Slaap door, dronken zwijn!" Chichester's stem was zacht als altijd, maar toen hij zich omkeerde, kreunde de slapende jonge man onder de plot selinge beweging van de boosaardige voet. En nu bukte Chichester zich, nam een voor een der pistolen, bekeed nauwkeu rig alle onderdelen, ging naar een don ker gemaakt raam, sloeg het weggerotte luik open, knielde neer, richtte een der wapens; steunde zijn pols op het kozijn. Dan knikte hy, alsof hij voldaan was. legde zyn pistolen binnen zijn bereik op de grond en haalde zijn horloge uit zön zak. Langzaam ging de zon onder en langzaam verlengden de schaduwen zich om Oakshott's Barn, zoals zij dat reeds zo dikwijls hadden gedaan; een konijn sprong over de open plek; een merel riep tegen zijn vrouwte in het kreupelhout; maar behalve dit verroer de zich niets; een diepe stilte lag over de plek. een stilte zó diep. dat Barnabas heel duidelijk een muis achter zich en het zware ademhalen van de slaper be neden hoorde. En steeds lag die gebogen gestalte geknield bij het gebroken luik, heel zwijgend, heel stil. heel geduldig. Maar potseling zag Barnabas, terwijl hij keek, de stijve gestalte trillen en de rechterarm opheffen; hy zag het wapen fonkelen, terwijl het over het kozijn richtte; want nu drong door de stilte, zwak en ver, maar steeds naderbij het ritselen van bladeren. Dan, terwijl Bar nabas naar beneden keek, schrok de stijve gestalte, trilde de hand, waarin hy het wapen hield, werd t-ïruegelrok- ken en sprong Chichester op. Hij stond een ogenblik te aarzelen als temand. die niet wist wat hij doen moest; dan liep hij naar Barrymaine, drukte hem het pistool in de slappe hand, keerde zich om en verdween in de schaduw. Van de achterkant der schuur klonk het geluid van een slag en hst knarsen van een roestig hengsel, vlug gevolgd door een ritselen van bladeren, dat zwakker en zwakker werd en dan op hield. Barnabas stond op, liep naar het raam keek voorzichtig naar builen en daar 'stond voor de schuur v>'l ronde ogen. zyn knoestige stok onder zijn arm cn zijn hoge, breedgerande hoed op zijn hoofd. Smiwle. de trouwe Smivvle, die hem gewaarschuwd had- (Wordt vervolgd).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1949 | | pagina 3