maaider
N.-HÖLLANDSE
PERS 1945
Maar met het Berlijnse vraagstuk wil
het toch nog niet erg vlotten
Enorme pakhuisbrand
teisterde de hoofdstad
Stikker, Lieftinck en v.d. Brink
voor Nederland van de partij
5e Jaargang No. 1551
Vlag in iop
baba
VRIJDAG 3 JUNI 1949
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 ct. Bü contract aanzienlijke korting.
Vyrantw. redacteur. J. y. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel R 2200 397t
Stemming op Parijse Conferentie ,,niet ongunstig"
Herstel Kommandantura?
Op de Parijse conferentie is
men thans overgegaan tot het
behandelen van het tweede
punt van de agenda .namelijk
de Berlijnse kwestie. De minis
ters gaven toe dat de poginge%
om het over de Duitse een
heid eens te worden, waren ge
faald.
Over de Berlijnse kwestie zei
Acheson, de Amerikaanse minister
dat hij een oplossing mogelijk
achtte indien men uitging van de
stelling, dat de vier mogendheden
thans in Berlijn waren op grónd
van overeenkomsten van voor Pots
dam. dat alle vier in Berlijn zou
den blijven en dat zulks in har
monie zouden doen. Het behoorde
niet nodig te zijn, dat vier mogend
heden zich inspanden, waar een
overeenkomstig vraagstuk in an
dere plaatsen een eenvoudige po-
litie-aangelegenheid was. Hij was
van oordeel, dat de gewone zaken
in Berlijn geregeld konden worden
op basis van meerderheid van
stemmen, zonder een vereiste een
stemmigheid. Als basis der be
sprekingen stelde Acheson voor
vast te houden aan het plan van
Wvsjinsky toj- herstel van het ge
allieerde bestuursbureau van Ber
lijn (Kommandantura).
De voorzitter. Schuman. t rans
minister van buitenlandse zaken,
zei te hopen, dat de oplossing van
het Berlijnse vraagstuk gemakke
lijker zou blijken dan het pro
bleem van geheel Duitsland. Jurl-
diseh gezien was de grond-vet van
Bonn niet van toepass'ng or Ber
lijn en voor het. valutavraagstuk
w°s slechts een zuiver technische
oplossing van node waarbij de re
geling van het valutavraagstuk
voor geheel Duitsland niet in het
geding kwam.
Bevin stelde voor. dat bepaald
zou worden over welke onderwer
pen gestemd zou worden met
meerderheid van stemmen en u»or
welke vraagstukken eenstemmig
heid vereist zou ziin.
DE KtmSNDE WESTDUITSE
VFRKIEZINGEN.
De drie plaatsvervangende Wes
terse militaire gouverneurs zijn
twee maal bijeengekomen, tenein
de wijzigingen in de kieswet voor
-Duitsland »e besnreken. die
door alle ministers-oreslden'en der
e'f Westduitse sta'en zijn voorge
steld. Zij hebben de premiers der
„Lander" gemach'ied de kieswet
voor West-Duitsland af te kondi
gen.
Men meent, dat de Westduitse
premiers de eerste algemene ver
kiezingen, die sinds 16 jaar ln
Duitsland ziin gehouden, oo Zon
dag 14 Augustus a.s. zullen doen
houden.
ONDERSCHEIDING.
Bij K B Is henoemd in de orde
van Oranie Nassau P W Groot
te AlkmaaT. penningmeester van
het Hoogheemraadschap Noord
holland Noorderkwartier
Nieuws in 't kort
Daarna nam Wysjinsky het
woord en drong krachtig aan op
toepassing van de eenstemmig
heidsprocedure. Dit was het enige
beginsel waardoor, ohaos kon wor
den vermeden. Acheson zei te be
treuren ,dat Wysjinsky een stand
punt innam waardoor slechts over
eenstemming kon worden bereikt
indien de drie andere ministers
zich bij Wysjinsky aansloten.
Door een vereiste eenstemmig
heid zou een partij het werk van
het bestuursbureau zo lang op
kunnen houden totdat de andere
drie de prijs voor een instemming
van de opposant hadden betaald.
Wysjinsky was bliikbaar niet eens
bereid de voorstellen van zijn
ambtgenoten te bestuderen.
Schuman zei geen morele of ju
ridische gronden voor de Sovjet
houding te kunnen zien
Bevin ,de Britse minister, ver
klaarde te betreuren, dat de be
sprekingen over dit vraagstuk van
practische aard gedegenereerd wa
ren tot een juridische argumenta
tie Hij had gehoopt, dat er bij de
vier ministers in Parijs.het ver
langen zou heersen om tot een op
lossing te geraken zoals dit bij de
drie westelijke ministers te Was
hington had geheerst
Na afloop der zitting, welke drie
uur duurde, verklaarde John Fos-
ter Dulles de Republikeinse advi
seur voor buitenlandse zaken der
Amerikaanse delegatie, dat men
niet zeer ver met het Berlijnse-
vraagstuk gevorderd was. Een
Franse woordvoerder zei. dat er 'n
niet ongunstige stemming had
geheerst.
Vuurgloed boven Amsterdam
Brandmeester door vallende muur gedood
Vrijdagmorgen omstreeks 1.15 uur brak in de drie pakhuizen
„De Hoorndragers" aan de Oude schans te Ams erdam een enorme
brand uit. De pakhuisruim'en, die onderverhuurd zijn aan verschil
lende bedrijven en waar o.a. meubels, huiden en lompen waren op
geslagen .sponden in een minimum van tijd in lichterlaaie. De vuur
gloed was ln alle delen van do stad duidelijk zich baar. De brand
weer rukte me gr^ot materiaal uit en voerde een verbe en strijd
tegen he vuur. Alle beschikbare brandweermateriaal werd ter
p'aa'se geconcen reerd en niette-min breidde het vuur zich steeds
uit.
Om 'fen minu'en voor half drie stortte met donderend geweld
een stuk van de linkervoorgeve! van één der pakhuizen op s raat.
Dit gebeurde zAer onverwachts en één der brandweerlieden,
brandmees'er de Boer, kon niet meer 'djdig wegkomen. Hij werd
geraakt door een stuk gevelsteen en kwam in he1' zich langs de
pakhuizen bevindende grach wa er terecht. Hoewel men er in.
slaagde hem ts redden is brandmeester de Boer la er toch aan zijn -
verwondingen bezweken.
TAXI-ONDERNEMING WERKT MET MOBILOFOON. -
Hef spreekt haast vanzelf dat Eindhoven een der eers.e steden is
in Nederland waar de mobilofoon in het groot zijn intrede doet.
Een particuliere taxi-onderneming te Eindhoven heeft zijn wagens
van een Philips mobilofoon voorzien, waardoor de chauffeurs in
staat zijn voortdurend telefonisch contact te onderhouden met de
taxicentrale. r
Een chauffeur ln gesprek met de centrale. Links voor hel stuur
het bedieningsschakelbordje. De luidspreker voor ontvangst is on
zichtbaar ingebouwd.
Nieuwe minister-president
in China
Maarschalk Yen Hsi-Sjan, voor
malig gouverneur van de provin
cie SJansi ep plaatsvervangend
commandant ln Noord-Chlna,
heeft de benoeming tot minister
president in de nationalistische
regering aanvaard als opvolger
van Ho Ynig Tsjln, die Maandag
J.L met zijn kabinet ontslag heeft
Ingediend.
De benoeming is reeds goedge
keurd door de Centrale Politieke
Raad. het hoogste politiek orgaan
van de Kwomintang. De wetge
vende Joean zal er morgen over
beraadslagen. Men verwacht de
vorming van een rechtsgezind ka
blnet.
Onderzoekingen van de Ne-
JusMtle naar aanleiding
van de tapijtsmokkel met een
pan'serwa^en. welke kort geleden
werd onfdekt, hebben geleid tot
de arrestatie van de befaamde
smokkelaar ..De Mop", zekere A
M. uit Chaam. .De Mop" kon ge
grenen worden door de Belgische
Rijkswacht ln de omgeving van
Antwerpen Tegelijkertijd werd
e^n zöner kornuiten eveneens een
Nederlander, gegrepen.
INTERNATIONALE BALLON
RACE IN NEDERLAND?
Naar wij vernemen hebben Ne
derlandse ballonvaarders het plan
©ogeva' om nog dit jaar, even
tueel op 11 Sen'ember ln Neder
land een internationale wedstrijd
voor grote lichtgasballons in de
geest van de „Gordon Bennet t"-
wedstrijd te organiseren.
weerbericht
Over het algemeen veel bewol-
k'ng met nu en dan enige regen
of motregen, voornamelijk in het
Westen van het land. Matige, aan
de kust tijdelijk krachtige Zuide
lijke wind. Des nachtsminder
koud. Morgen overdag ongeveer
dezelfde 'erna era tuur als van
daag.
Aan de overzijde van de gracht,
waarin brandmeester de Boer te-
rech'kwam, had men het ongeluk
bemerkt en van alle kanten spron
gen mensen in het water. Zij
slaagden er in de zeer zwaar ge
wonde en bewusteloos geraakt
brandmeester op de wal te bren
gen. Hij werd onmiddellijk naar
het Binnengasthuis vervoerd. Om
kwar' over vier Is hij overleden.
Brandmeester de Boer bereikte de
leeftijd van 4 jaar en laat een
vrouw en vier k'nderen achter.
De brand ontwikkelde zich al
direct na het begin tot één van
de ernstigste branden .welke de
hoofdstad teisterde esdert de be-
vrildiog. Het vuur bood een fan
tastische aanbak. Fen dichte von
keurenen waaide over het water
van de Oudeschans. De vlammen
gloei was zo fel, da't men deze
door de gehele binnenstad kon
zien. Iedereen, die z.'ch on het,
late uur nog on straat bevond,
spoedde zich naar de nlaats des
onheUs om ge'ui^e te zijn van de
gigantische striii, weUce de Am
sterdamse brandweerlieden on de
smalle gracht tegen hun erfvUand
voerden. Omstreeks drie uur kwam
er enige *ekenina in he' gevecht.
en kon men zeggen. <iat de hrand
j we°r het vuur onder de knie kreeg
Fet was nrec'es kwart over dr'e
toen de comman^nt van de Am
j;ieruo-nee brandweer, de hOQr J.
B ^^ni'ernak^r. kon mad^^elen:
,/WM zhn hrand meester."
o-n vijf uur kon het grootste
ged°eite van het brandweer mate
riaal inrukken.
Tn heit grauwe ochtendlicht, dat
rïonr de nog steeds dikke rookwol
ken h'aen;Krak, kon men toen eerst
duidelük zien. wo1k,een eruwemke
vorwo«Hng het laaiende vuur had
aangericht.
D° pakhuizen z'?n van zolder
to' ke'der finaaj a'"ebrand.
Omtrent de oor^k van de brand
ts nog rde's positiefs te meTden.
Wel staal» ya«?t dat enke'e Jongens
of jongemannen on de vooraf
gaande avond 'n de pakhuizen
ziin geweest. Z?i werden als on-
s'ao-n'aatsen gebruikt en daarom
kwam er zelden iemand. Of deze
Jongens een sigaret hebben re-
rook\ zodat vonken ziin acWer
gebleven, of dat- zij vergeten heb
ben epn e'ectrische lier af te zet
ten, waardoor kortsluiting is ont
slaan, ziin vragen, welke ziin ge
rezen. De recherche is nog met 't
onderzoek bezig.
Engeland heeft ln de afge
lopen twaalf maanden 74 gevech's
bommenwerpers naar Grieken
land gezonden, aldus heeft, de
Britse ondermlister van -lfen-
landse Zaken. Christopher May-
hew. In het parlement verklaard.
De Griekse regering betaalde voor
de vliegtuigen in dollars.
Benelux-ministers bijeen
Gistermorgen te 11 uur is op
het ministerie van buitenland
se zaken een aanvang gemaakt
met de besprekingen tussen de
leden van het ministerieel co
mité der landen van de Bene
lux. dat tengevolge van de
beslissingen van de in Maart
van dit Jaar te Den Haag ge
houden conferentie werd op
gericht. Aan de onderhande
lingen nemen van Nederland
se zijde deel de heren mr. D. U.
Stikker, minister van buiten
landse zaken. prof. mr. P.
Lieftink. minister van finan
ciën en prof. dr. J. R. M. van
den Brink minister van eco
nomische zaken.
België wordt vertegenwoordigd
door de heren Eyskens, minister
van financiën, Duvleusart, minis
ter van economische zaken, en
Moens de Derolg. minister van bul
tenlandse handel. Luxemburg door
de heren Dupong. eerste minister
en minister van 'financiën, Bech.
minister van buitenlandse zaken
en buitenlandse handel en Hent-
gen minister van economische
zaken en landbouw. De bijeen
komst staat onder voorzitterschap
van de Belgische minister-presi
dent Spaak. Tijdens deze conie-
rentie zal in het bil zonder van
gedachten gewisseld worden over
de coördinatie der buitenlandse
handels- en muntpoUtiek, met het
oog op de verwezenlijking van de
Belglsch-NedPT-innds-Luxemburgse
Economische Unie.
In bevoegde kringen wordt er op
gewezen, dat het van kracht wor.
Generaal Sir Brlan Robert-
son. de Britse militaire gouver-
Duitsland, zal. aldus een bekend
making van het Britse ministerie
van buitenlandse zaken, de eer
ste Britse hoge commissaris zijn
voor Duitsland wanneer de hoge
commissie in het leven is geroe
pen.
WRAK VERONGELUKT
VLIEGTUIG GEBORGEN.
Het wrak van het Zweedse sport
vliegtuigje dat bij Goeree-Over-
flakkee in ze stortte ls door de
sleepboot „Maas" van L. Smit en
Co. naar Maassluis gesleept, waar
het aan wal is gebracht.
den van de Voorunie op 1 Juli a.s.
niet zul*© opvallende wijzigingen
met zich zal brengen als met de
douaneunie het geval was.
De Voorunie zal hoofdzakelijk
bestaan in een versnelde toepas
sing van de voorbereidende maat
regelen tot. openstelling van de
grenzen .zoals het invoeren van
de aangiften die dienst doen als
vergunning voor de import van
Belgische goederen ln Nederland.
KREEG DE DIEF BEROUW?
Aan 't politiebureau J. D. Meyer
plein te Amsterdam bezorgde de
post een aangetekend stuk: een
enigszins beschadigde ordinaire
enveloDpe. geadresseerd aan de
melkboer" en inhoudende f 280.
Enige dagen geleden had een
melkboer aan dit bureau aangifte
gedaan van diefstal van ziin geld
tas met circa 300 die hij even
had laten liggen oo een vodden-
kraamole od het Waterloopleln.
Dolgelukkig betaalde de melk
boer de 30 cent strafoort en nam
hij dit beduidend deel van het
verloren gewaande in ontvangst.
„Wij zijn thans dichter bij de
vrede dan tijdens de laatste drie
jaren ooit het geval is geweest'
zo verklaarde president Truman
ln een onderhoud met een groep
journalisten die zich naar Frank
rijk zal begeven om er een be
zoek te brengen aan de slagvel
den waar zij het Amerikaanse le
ger na de landing ln Normandië
vergezelden.
Truman zeide. da' hij indertijd
ook aan de landing had willen
deelnemen, maar dat generaal
Marshall, destijds stafchef van 't
Amerikaanse leger, hem te oud
vond.
EEN EXPORTEJ PER KIP
MINDER.
Pluimveehouders moeten ten
behoeve van de export voor de
Jeriode van 5 Juni tot en met 2
Juli a.s. zeven eieren per kip le
veren In het voorafgaande tijd
perk moesten acht, eieren worden
geleverd. Eén ei per kip meer dus
ter beschikking voor Nederland.
Zeep en verkiezingen
In Numansdorp werden ge
meenteraadsverkiezingen gehou
den en zoals overal elders werden
door de vijf mededingende partij
en de nodige circulaires verzon
den. De WD meende meer te
moeten doen en zo werd huls aan
huis (ongeveer 1200 gezinnen)
verpakt in een loonzakje een
stukje toiletzeep bezorgd met een
circulaire, waarop o.m. voorkwam
„Wast Uw handen van alle poli
tieke onrein waarmede U de laat
site weken werd gebombardeerd,
met bijgaand stukje zeep".
Toen men ter stembus trok,
had de AR-partij aanplakbiljet
ten opgehangen met als opschrift
„Stemt zonder zeep, maar met
plezier de mannen van lijst 4".
„Het staaf ook voor mij vast,
dai geen andere oplossing succes
zal hebben dan die waarin de'
meerderheid der Indonesische voP
ken volledig verfrouwe.. stelt.
Hiervoor is het nodig hun na io-
nale aspiraties te bevredigen. Ieder
is het daarover eens en wij zijn
er op dit ogenblik dich'er toe ge
naderd dan ooit tevoren"
Aldus sprak de nieuwe Hoge
Vertegenwoordiger der Kroon in
Inonesië de heer Lovink. bij de
plechtige overdrachit vtn het be
stuur.
Clay over Duitsland
Generaal Luclus Clay, de voor
malige Amerikaanse gouverneur !n
Duitsland, heeft verklaard te me
nen, dat Duitsland het schouwto
neel zal blijven van een strijd zon
der einde in de komende jaren
Hij zei dit toen aan hem en aan
generaal Omar Bradley. de Ame
rikaanse chefstaf, eredoctoraten
werden verleend door hun chef uit
oorlogstijd, generaal Dwight Eisen
hower ,die thans president 's van
de Columbia-unlversltelt.
Wij moeten niet uit het oog ver
liezen, aldus generaal Clay. dat.
hoe wenselijk een overeenkomst
tussen de ministers te Parijs ork
is. de strijd tussen pleitbezorgers
en vijanden van de democratie zal
voortduren.
Naar zijn mening zou de Duitse
productie voor de rest van Europa
de sleutel kunnen betekenen van
een durzame economische vrede.
V AC ANTIETOESLAG
OVERHEIDSPERSONEEL.
In verband met de publicatie
van hej; college van Rijksbemid
delaars, Inzake de toekenning van
twee procent gratificatie over 1949
hebben de samenwerkende een-,
trales van overheidspersoneel zich
telegrafisch gewend tot de voor
zitter van de salariscommissie ad
hoe, met het dringend verzoek op
korte termijn de behandeling voort
te zetten van het door bovenge
noemde centrales reeds op 14 Mrt
J1 bij de commissie ingediend»
Yooistel tot toekenning van twee
procent vacantietoeslag aan het
overheidspersoneel over 1949.
Minister ln 't Veld heeft een
goede beurt gemaakt. Hij heeft
de toezegging, die hij enkele maan
den geleden had gegeven en waar
bij verruiming van het aantal te
bouwen woningen over 1949 in
het vooruitzicht werd gesteld, in
gelost. Over het gehele land zul
len er 6400 woningen meer mogen
worden gebouwd, waarvan er onze
provincie duizend ten deel vallen.
Er zou dus alle reden zijn, om
de vlag in top te hijsen. En toch
willen we nog de nodige voorzicb
tigheid betrachten. Natuurlijk ver
heugen we ons over de duizend
woningen voor de provincie, maar
er is geen reden om te Juichen, al
vorens we weten, hoe deze wonin
gen over de provincie zullen wo?
den verdeeld.
We zullen de Minisiei over deze
verdeling niet lastig kunnen val
len. Hij ls een verstandig man, en
beoogt niet alleen het herstel van
de gemeentelijke, maar ook van
de provinciale autonomie En dus
heeft hij beoaald. dat Gedeouteer
de Sta'en deze woninge,-. over de
verschillende gemeenten zullen
verdelen. Daarmee 1s hij van ren
hoop druktp af en heeft hij Ge
deputeerde Staten eei hoop druk
te bezorgd. Reeds bil de vorige
verdeling is er veel te doen ge-
wcesk Er was biina geen gem°en-
tebestuur tevreden Zo goed als
alle gemeentebesturen stuurden
meer of minder malse brieven,
waarbij zli nietes.'eerden tegen de
geringe toewüzlng
Hoe zal het nu gaan? Er Is voor
vele gemee»i*eri tr°en reden om te
lufchen alvorens ze dat we'en.
Tnrifer» de toewijzing van d!t voor
jaar me* pen heoaald nereenta^e.
word? verhoogd, zal er ln vete ee
meen-en ontevredenheid hlU-en
bestaan Vooral ln de kleinere Fn
o.i niet geheel ten onrechte
De wijze waarop G?d°nntee,"te
Sta'en de verdeling hadden g"»>a
seerd was niet onbillijk en zeer
vernuftig Fr werd rpkenlng ee-
houdpn met de bevolkingstoename
met Industrie, me' wat er ge
bouwd was voor '39 en nog enke'e
fac'oren Ogenschijnlijk een z^°r
billijk schema. Denkt men er e^h
ter dieoer over na. dan Wil'-* t
het schema één grote onbll1
heid Inhoudt voor een beoan'rie
categorie van gemeenten en wel
de plattelandsgemeenten, waar
geen vestiging van nieuwe Inriu-
s'rfe te verwachten 1s en waar ln
de jaren voorafgaande aan 1939
tengevolge van de slech'e uitkom
sten hlahd- en tuinbouw zeer
we'nig is gebouwd.
Men wachtte me', trouwen nog
een jaartje, of men trouwde voor
lODig b!1 vader en moeder ln. Het
zou wel eens beter worden en dan
ging men een huisje houwer
In deze gemeenten fs pen nnhoud
bare 'oestand ontstaan, evenzeer
als ln gemeenten, waar industrie
is W'e de woningtoestanden in
dergelüke gemeenten kent. zal
niet. kunnen volhouden, da» de fac
toren die Oed Staten willen laten
geiden, volkomen blTUik zün
Het ls o.i. noodzakelijk, dat ook
aan deze gemeenten wordt ge
dacht Het kan de toets der kri
tiek niet vedragen. als men gaat
redeneren: In de tien voorafgaan
de jaren aan 1939 hebt ge acht
woningen gebouwd, in de tien voor
ons liggende jaren zult ge nu ook
acht woningen bouwen. Want dan
zal het ln die gemeenten zeker
veertig jaren duren, eer de wo
ningnood oügelost is. Tenzij er 'n
volksverhuizing komt. Is er echter
ln andere gemeenten voor deze
mensen arbeid?
v. Z.
