913
Terugkeer Republikeinen naar Djokja
aanslaande
De T.T. Races
mmr
In 1950 weer achtjarige
leerverplichting
5E JAARGANG N° 1554
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
WOENSDAG 8 JUNI 1949
Oppositie tegen Sukarno
Geslachtsziekten aan de Rijn
a
baba\
Brandmeester de Boer
uitgedragen
Sadist mishandelde 70 vrouwen
zonneschijn
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week 1.25 per
maand ƒ3.63 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur: J. y. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. K 2200 3971
De Republikeinse ministers, die sedert de aanvang.van de 2de
politionele actie bij de guerilla's verblijven, zijn thans gereed voor
de terugkeer naar Djokja. Het zijn de minister van Justitie, mr
Susanto, de minister voor de voedselvoorziening Kasimo en de
minister voor Eredienst KUai Hadji Maskur. In dit gezelschap be-
\inat zich voorts een aantal hoge Republikeinse autoriteiten.
De -egsman van de Aneta-cor-
respondent weigerde, hun verblijf
plaats aan te duiden en sprak
slechts van ..ergens in de residen
tie Djokja". Verwacht mag wor
den .dat aanstonds na de terug
keer van Sukarno en Hatta een
alsdan bijeen te roepen zitting
van het kabinet voltallig zal kun
nen zijn, met uitzondering van de
mi nis'er van Jeugdzaken. Supeno
die enige tijd geleden is overleden
Met betrekkinb tot de Republi
kelnse legercommandant. Sudir-
man. wordt vermeld, dat een af
te kondigen order tot staking van
het vuren zal geschieden door Su
dirman. na een daartoe verkregen
bevel van Sukarno. In tegenstel
ling met geruchten die de ronde
doen meldt de correspondent van
betrouwbare zijde te hebben ver
nomen, dat Sudirman niet is ge
wond. doch een "operatie heeft
ondergaan in verband met enige
tijd voor de tweede politionele ac
tie acuut gewerden longaandoe
ning. waardoor hij thans slechts
er-ii long heeft. Sudirman. die
steeds door twee lijfartsen wordt,
vergezeld zou eveneens gereed
zün om zich elk ogenblik naar
D'okia r kunnen begeven
In de afgelopen week was te
Diokia een goed georganiseerde
pamfletten-actie merkbaar, waar
ln uiting werd gegeven aan anti
Nederlandse en anti Sukaro Hat
ta-Hamengkubuwono gevoelens.
De pamfletten waren opgesteld In
het Indonesisch, Javaans en Chi
nees. Zij worden Iedere nacht in
de stad aangeplakt en iedere och
tend door patrouilles verwijderd.
Deze pamfletten bevatten o.a. de
volgende zinsneden: „Verdelgt on
ze vijanden, de Nederlanders en
Sukarno-Hatta, verspreidt het te
ken van de hamer en de sikkel".
..De Nederlanders en hun hand
langers zullen wij vernietigen. Su
karno. Hatta en hun kliek zullen
wo uitroeien. Onze Chinese broe
ders dienen een voorbeeld te ne
men aan hun landgenoten In hun
vaderland, die tegen Tsjang Kal
SJek vechten". Vertrouw de Sultan
niet, ook hij is een vriend van de
Hollanders". Sommige pamfletten
waren ongetekend, die, waarin de
voorgaande geciteerde zinnen
voorkwamen. waren getekend
door „het Vrijheids-comité onder
hamer en sikkel".
In totaal waren op 7 Juni te
Djokja voor evacuatie gereigs-
treerd 45 000 personen, aldus een
officiële mededeling van het de
partement van Sociale Zaken.
Hieronder waren 17.400 Chinezen,
7900 werkers bij overheidsdiensten
en hun gezinnen en 19.700 ande
ren. Tot en met 5 Juni waren uit
Djokja afgevoerd rond 25000 eva-
cuees. De verdere evacuatie zal
nog ongeveer een week in beslag
nemen.
ORDER VAN DE SULTAN
VAN DJOGJA.
Aneta verneemt uit Dj'ogja, dat de
Sultan van Djogja als minister van
staat en coördinator der binnenlandse
veiligheid bet bevel heeft uitgevaardigd,
dat de gucrïllastrijdkracbten in de resi
dentfe Djogja gewapend contact niet de
Nederlandse troepen moeten vermijden,
tenzij de verdediging van eigen veilig
beid een gewapend optreden noodzake
Hjk maakt.
In verband met commuuieatiemoelliik
heden is het nog niet bekend, of alle
in de residentie aanwezige gnerillatroe
pen op de hoogte zün van het bevel.
Doodstraf voor
van der Waals
De Bijz>ondere Raad van Cassatie
heeft heden uitspraak gedaan in de zaak
tegen Anton van der Waals, die als
SD-spion door de Rotterdamse Kamer
van het Haagse Bijzonder Gerechtshof
is veroordeeld tot de doodstraf.
Overeenkomstig de conclusie van de
procureur-fiscaal verwierp de Bijzondere
Raad het eroep.
LOONSTOP-POLITIEK
IN ENGELAND.
De Labour-conferentie te Black
pool verwierp met een overweldi
gende meerderheid een resolutie
waarin de regering wordt verzocht
de beperkingen ten aanzien van
loonsverhogingen op te heffen.
Cripps behield hierdoor de steun
voor zijn loonstop-politiek. Cripps
verklaarde, dat het land nog niet
de top van zijn „opwaartse econo
mische strijd" had bereikt. De uit
gaven van het land waren zo hoog
wegens de defensie, de sociale
diensten en de subsidies.
Eerste inschrijvingen
binnen
Dat Assen tot heden niets be
kend maakte over de inschrijvin
gen. wildgeenszins zeggen, dat
er niet hard gewerkt werd. Thans
kunnen daarvan de eerste resul
taten bekend gemaakt worden en
zijn verrassend goed.
Van de Engelse ..kopstukken"
hebben A.T^ en Norton reeds met
lrm beste rijders officieel inge
schreven.
ATS komt in de 500 cc klasse met
R L Graham en E J Frend en
in de 350 cc klasse met R L Gra
ham. W Doran en R Armstrong.
Een bezetting als nooit te voren
wearuit. geconcludeerd mog wor
den. dat AJS Iets van plan is.
Norton zet daar in de 500 cc
klasse J Lockett en A J Bell en
in de 350 cc H L Daniell en A J
Bell tegenover. Zoals men ziet.
ook 'n dubbele bezetting van haar
beste rijders.
Het wachten is thans Velo
cette. Welke rijders zal r merk
tegenover een zo sterke bezetting
cis die van Norton en AJS stellen?
En wat doen de Italianen?
Mocht het zijn, dat ook Guzzi en
Gilera in Assen sterk uitkomen,
dan zal Assen zich kunnen beroe
men op de beste internationale
bezetting. Deze races tellen trou
wens zoals men weet mee voor
het wereldkampioenschap.
Een gevaar ook voor ons land
De wereldgezondheidsorganisa
tie" heeft een aanvulling van het
plan der vijf landen bekend ge
maakt om de venerische ziekten
langs de Rijn te bestrijden.
Volgens een uitgegeven eommu
nlque vormen de ongeveer 80.000
schippers en hun families, die op
plus minus 8000 boten wonen, va
rende tussen de Noordzee en Ba
zei,, een van de voornaamste oor
zaken van de verspreiding der ge
slachtszlekten door Europa
Deskundigen uit Bëlgië, Neder
land. Frankrijk Zwitserland en
West Duitsland hebben op een spè
daal belegde vergadering nu een
Dlan opgesteld. De deskundigen
hebben overeenstemming bereikt
op de twee voornaamste punten,
namelijk: de uitbreiding van kli
nieken voor de behandeling van
gesiachtzlekten in de 15 voor
naamste Rijnhavens en daarnaast
j
.(tJÜfrup-
35
A'
i
@.«2-
Een ngenblife verstomde het rumoer
op de Nieuwe Achtergracht, voor de
hoofdwacht der Amsterdamse brandweer
toen om vijf minuten over elf de alarm
hel langzaam gin? slaan, ten teken, dat
de rouwstoet van brandmeester de Boer
naderde.
Voorafgegaan door tamboers met om
floersfe trommen en het vaandel van
het muziekcorps, deputaties uit België,
van de brandweren .Schiphol, Zaandam,
Tilburg, Den Haag, Utrecht, Groningen
en het brandweermuziekcorps, naderde
de Uikanto met het stoffelijk overschot
van brandmeester Willem de Boer. Op
de bist la? zijn helm en ponjaard.
Om half tien had de stoet zich bij de
van Ecnghenlaan opgesteld en dwars
door de stad naar de hoofdwacht ge
trokken. Daar deed namelijk Donderdag
nacht brandmeester de Boer op een der
mntorspniten dienst. Bü* het passeren
van h*t politieposthnis in de van Baerle
straat werd namens het Amsterdamse
noli'iccorps een krans aan de baar ge
hecht.
Op Westerveld schaarden zicïï nog
vp'e deputaties in de stoet. Op de
schouders van een aantal brandwacht»,
geflankeerd door vier brandmeesters,
werd de kist naar het crematorium ge
dragen.
Namens het gemeentebestuur sprak de
commandant van de Amsterdamse brand
weer. die n.m. zeide: Dit is de laatste
maal geweest, dat gij gehoor hebt ge-
geven aan de roepstem van de alarm
•1 En hot laatste wat gü voor de aan
daan, is bon in die bewuste nacht te
wnar*chnwcn zich in veiligheid të stel
len voor do gevel, die dreigde neer te
storfen. Helaas hehft TT zelf niet meer
in veiligheid kunnen brengen. Willem
de Boer, rust zacht", zo besloot de com
mnndant.
Namens de familieleden dankte een
zwager de sprekers en de aanwezigen
voor hun belangstelling. Er was een
chat van bloemen rond de kntnfalk
neergelftgd.
de gratis behandeling van elke
patiënt in deze klinieken, het
vreemdeling, hetzij landgenoot.
De deskundigen hebben verder
aanbevolen de oprichting door bo
vengenoemde organisatie van een
speciale Rijn-commissie voor de
bestrijding van venerische ziek
ten, waarvan het hoofdkantoor in
Rotterdam gevestigd zal worden.
Deze commissie zou dan moeten
worden samengestel door deskun
digen uit het Rijngebied, vertegen
woordigers van het Internationale
Arbeidsbureau, de Centrale Rijn
commissie en de internationale
vereniging ter bestrijding van ge
slachtsziekten.
x
Nieuws in 't Icort
EEN VERMOGEN TUSSEN DUIM EN VINGER
De Zweedse familie Aschberg heeft voor de diamanttentoonstel-
ling, welke van 16 Juni tot en met 3 Juli a.s. onder het motto
„Amsterdam Diamantstad" in de hoofdstad gel.ouden zal worden,
een kostbare steen, de zgn. „Aschberg-diamant", die een waarde
heeft van 400.000 gulden en een der grootste geslepen diamanten is
beschikbaar gesteld.
De heer Gassan flinks), die het kostbare kleinood per vliegtuig
van Zweden naar Nederland bracht, toont het na de landing op
Schiphol aan de douanebeambten
Bij Zatec in West-Bohemen zijn
vijf spoorwegarbeiders gedood en
een ernstig gewond. Zij slapten
van de ene lijn af om een trein
te laten passeren en werden on
middellijk op de andere lijn door
een trein van de andere richting
gegrepen.
Bij een brand in de grootste
katoenfabriek van Argentinië, zijn
drie personen om het leven geko
men en 20 gewond. Nagenoeg de
gehele brandweer van Buenos
Aires is met alle matriaal uitge
rukt om over 'n oppervlakte van
10.000 vlerkante meter de strijd
tegen het onheil aan te binden.
De schade wordt op meer dan 80
miMloem peso's geraamd en men
vreest, dat het vuur nog verschel
dene dagen zal woeden.
De troepenschepen „Grote
Beer" en ..Johan van Oldenbarne
velt" wordt ln de haven van Am
sterdam verwacht, respectievelijk
in de nacht van 7 op 8 Juni en
in die van 8 op 9 Juni a.s. Aan
boord bevinden zich geen gesloten
onderdelen, doch een aantal mill
tairen circa 1200 en circa 1000, die
om bijzondere redenen worden ge
repatrieerd. De ontscheping van
de „Grote Beer" zal beginnen op
Woensdag 8 Jv.ni a.s. te 9 uur, die
van de Johan van Oldenbarnevelt
op Donderdag 9 Juni a.s. te 9 uur
Verscheidene publieke veilin
gen van kersen zijn de vorige week
in de Betuwe gehouden. Er zijn
aanzienlijk lr.gere prijzen besteed
dan vorig Jaar. Zij varleerden van
14 tot 24 cent per kilo op het
hout tegen 30 tot 45 cent per kg
lr. 1948
De burgemeester van de hoofd
stad, mr Am. J. d'Ailly. heeft door
middel van de gemeentelijke po
litie de revolutionnair communis
tische party (rep) bevolen de leu
ze .Indonesië los van Holland nu'
waaronder deze partij haar \er-
kieztngscampagne voert, van de
op de Amsterdamse burggen be
vestigde borden te verwijderen.
De achtjarige leerverplichting
zal in 1950 weder van kracht
worden. Bij de Tweede Kamer
is daartqe ingediend een wets
ontwerp tot wijziging van de
Lager Onderwijswet 1920. Minister
Rut ten stelt in dit wetsontwerp
voor, het aantal leerjaren voor
de gewone lagere school van 6
op 8 jaar te brengen. De duur
der leerverplichting wordt dus
ook op 8 jaar gebracht.
Naast de school voor Gewoon
Lager Onderwijs met acht leerja
ren heeft de minister de school
-vvoor Voortgezet Lager Onderwijs
'gehandhaafd. Dit schooltype
heeft tot dusver aan ernstige, wel
en niet gerechvaardigde critiek
bloot gestaan. Ook al is de doel
stelling van deze school duidelijk,
de wijze, waarop dit doel dient te
worden bereikt, Is ook op dit ogen
blik niet helder. Deze tak van on
derwijs bevindt zich nl nog in een
proefstadium.
De verzorging van het zintuig
lijk-motorische handelen en de
vorming van het gemoedsleven
zullen evenwel de leidende gedach
ten zijn. Zij zullen evenzeer gel
den voor de zevende en achtste
klassen van het gewoon lager on
derwijs.
Huishoudkunde voor meisjes
van deze leerjaren zal voorlopig
slechts kunnen worden gegeven,
waar van een elders bestaande
keuken gebruik gemaakt kan wor
HET VLIEGTUIGONGELUK
BIJ PORTO RICO.
liet aantal personen, die tengevolge
van het vliegtuigongeluk bü Porto Rico
om het leven zün gekomen, is thans tot
83 gestegen De lijken van 35 passagiers
zün geborgen. 18 personen, van wie men
weet, dat 2,"ch aan boord van bet
vliegtuig bevonden, dat in de Coraibisebe
Zee neerstortte, worden nog vermist
NIEUWE BEHANDELING
ZAAK ILSE KOCH.
Hans Walter, procureur-generaal bij
het Beierse ministerie van Justitie,
heeft medegedeeld, dat nieuwe documen
ten betreffende Ilse Koeh, de weduwe
van de voormalige commandant van het
kamp Buehenwald, zün ontdekt De zaak
Koeh zal dus voor een Duits gerechtshof
worden gebracht. Zoals bekend was Hst
Koch door een Amerikaanse militaire
rechtbank ?ot levenslange gevangenis,
straf veroordeeld, die na herziening van
het proces door generaal Clay in vier
jaren gevangenisstraf werd veranderd.
RADIOREDE PRINSES
WILHELMINA.
Ten vervolg van haar Paas-
boodschap zal HKH Prinses Wil-
helmina op Donderdag 9 Juni des
avonds half acht over beide zen
ders een toespraak houden ter
gelegenheid van de Pinkstertijd.
Deze rede zal worden gevolgd
door een vertaling in het He
breeuws. De wereldomroep zal de
rede uitzenden in het Nederlands
Engels, Frans en Hebreeuws. HKH
zal de rede persoonlijk uitspreken
in het Nederlands, Engels en
Frans.
POST VOOR DE „ZUIDERKRUIS"
EN DE .SI BA JAK".
Do opvarenden ?no de volgende
troepenschepan kunnen p>*st uitgereikt
krügea mie* deze niterltfk op de bier
onder aangegeven data ter po»t ls te
norgd:
i „Zuiderkruis" (naar Indonesië),
voor Batavia uiterlijk posten 18 Juni
a.s.
ie' „Slbajak" (van Indonesië) voor
Port Said uiterlijk posten. 12 Juni a.s.
den. Wel zullen reeds aanstonds
meer algemene handwerken voor
meisjes en handenarbeid voor Jon
gens kunnen worden gegeven .Daar
om zullen deze vakken dan ook
niet meer naar keuze, doch ver
plicht zijn. In het achtste leer
jaar zal met een kleiner aantal
lesuren dm in andere klasse wor
den volstaan om aldus een gelei
delijke overgang te vormen naar
het maatschappelijk leven.
Behalve in de grote steden zal
de VGLO-school he? karakter dra
gen van een streekschool, die zich
vrij aanpast bij de behoeften van
haar omgeving.
Het Deense elftal
Het Deense voetbalelftal, dat Zondag
12 Juni in het ïdraeteparken stadion te
Kopenhagen tegen het Nederlands elftal
in het veld treedt, werd als volgt samen
gesteld:
Doel: Nielsen (Kobenhavns Boldclub)
achter: Koppel (Kobenhavns Boldclub)
en Petersen (Akademisk Boldklub).
Midden: Pilmark (Kobenhavns Bold
klub, Ornvold Kobenhavns Boldklub) en
Jensen (Akademisk Boldklub), Voor:
Frandsen (Fremad Amager). Hangen
COdënse), Fraest (Odense Boldklub),
Lundberg, aanvoerder (Akademisk Bold
klub) en Lescbly (Odense).
Reserves: Elting (Koge), Olsen
(Frem), Hansen (Koge), Collberg
(Frem), Recbeifflorff (Akademisk Bold
klub) en Lyngsaa (Kobenhavns Bold
klub)
Tragedie in hef kamp Vughf
De Bijzondere Strafkamer van
de Arrondissementsrechtbank te
's Hertogenbosch behandelde de
zaak tegen Friedrich Meyerhoff,
die ervan werd beschuldigd in de
rang v, Oberscharfuehrer en later
ln het kamp te Vuglit vele gevan
genen zwaar mishandeld te heb
ben. Verder werd hem ten laste
gelged, dat hij in Januari 1944
ongeveer zeventig vrouwen, die !n
het kamp waren geïnterneerd, ln
gesloten heeft in een cel van de
gevangenis van dat kamp, waar
over hij als chef-bewaker was
aangesteld.
In deze cel, groot ongeveer 3.80
bij 2.30. werden de vrouwen gedu
rende bijna twaalf uur vastgehou
den tengevolge waarvan tien per
sonen om het leven kwamen. M.
ontkende alle schuld en verschuil
de zich voorzover dit mogelijk
was achter zijn meerderen.
De getuigen waren echter posi
tief in hun verklaringen en noem
den M de ergste sadist van het
kamp. 19 Juli wordt deze zaak
voortgezet.
VOORSTEL OMTRENT V N.
Dinsdag is in het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden een voorstel inge
diend om de V.N. in een wereldfederatie
te veranderen. Dit voorstel schijnt; tot
dusver de steun van ongeveer 1/5 der
afgevaardigden te hebben verkregen.
Brooks Heye. democraat, en Walter
Judd. republikein, die met 8 hunner col
iegn'e aan de opstelling van het ont
werp holden gowerK hebben tegenover
de pers verkleurd, dat. nnar hon me
ning, een wereldregering op >.«t «reu
blik nood7.f«ke,'0> K Het voorstel Js
nog niat door bet Stat.* Depsrtment
goedmakend.
De Geer
De heer De Geer, die ln 1945
Ministerpresident van Nederland
was, heeft in 't Rapport van dé
enquêtecommissie enige onaange
name dingen te horen gekregen.
De meeste ervan waren reeds be
kend, voor de enquêtecommissie
met haar onderzoek begon. Er ié
immers ook een proces De Geef
geweest en veel van wat we nu
bevestigd hebben gekregen is bij
dat proces reeds ter tafel geko
men.
Het is uit het proces en uit het
nu door de Kamer ingestelde on
derzoek wel gebleken, dat de heer
De Geer niet de juiste man op de
juiste plaats ls geweest. Toch wil
het ons toeschijnen, dat wij deze
man daarom niet eens zo erg las
tig mogen vallen. Was er dan ook
niet iets anders dan zouden we
het niet de moeite waard hebben
geacht om er een artikel aan te
wijden.
De aanklacht tegen de heer De
Geer is echter veel meer een aan
klacht tegen het Nederlandse
volk zelf. En dan vooral een aan
klacht, tegen degenen, die in de
Jaren voor 1940 de richtlijnen van
de Nederlandse politiek benaal-
den
De "enou' .omissie beklaagt
zich er over da* de heer De Geer
ln de spannende dagen van Aug.
1939 met vacantie was en bij zijn
terugkomst uit het buitenland
niet direct naar Den Haag ging.
maar eerst ^a_
een in eer» TT«'n h'nif
Is dit zo verwon der ln k van een
persoon, overigens met alle eer
bied voor de kwaliteiten, die de
heer De Geer ongetwijfeld heeft
bezeten, die op dat moment
eigenlijk een afgeleefde man was
die nog jaren van de geneus-ten
des levens kon profiteren, maar
die niet meer geschikt was om
het schip van staat in moeilijke
dagen te besturen? Kan men er
de heer De Geer een verwijt van
maken, dat hij niet de uitzonder
lijke capaciteiten had om zelfs op
hoge leeftijd krachtigs leiding te
geven? Dat is Immers slechte
voor zeer weinigen weggelegd.
Het was echter bij de kabinets
formatie var, *939 al zeer goed
bekend, dat de heer De Geer die
kracht niet had. Dat men er des
ondanks toe ls overgegaann, om
hem de kabinetsformatie op te
dragen en hem het ambt van
Ministerpresident te laten bekle
den is ee.i felle aanklacht tegen
de toenmaals gevolgde politiek,
die er de oorzaak van ls geweest
dat men geen krachtige Neder
landse oersoonlijkheld aanweps.
We leefden in de jarer. dat de
sociaal demokratie nog maar ter
nauwernood ministrabe! werd ve
acht. In de coalitie waren echter
reeds zulke scheuren, dat een
rechts kabinet ook geen levens
vatbaarheid had En toen kregen
we een kabinet op brede basis.
Geen kabinet van krachtfiguren,
zoals in die omstandigheden on
getwijfeld noodzakelijk was, maar
een kabinet, waarmee men wilde
trachten het een viertal jaren uit
te houden, zonder al te schokken
de dingen te doen.
De aanwijzing van de heer De
Geer is in feite een aanklacht te
gen de leidende politici uit die
dagen, die duidelijk hebben ge
toond. het landsbelang onderge
schikt te maken aan het partij
belang. Dat de heer De Geer in
de stormachtige tijden, die toen
reeds met zekerheid konden wor
den voorspeld, het- slachtoffer is
geworden, moge voor hem zelf
bijzonder onaangenaam zijn. het
ls slechte bijzaak. Hoofdzaak ls.
dat het landsbelang toen ge
schaad is door mensen, die nu
volkomen vrijuit gaan.
T. Z.
BON 0« VOOR BRANDSTOFFEN
NA 10 JULI A.S. ONGELDIG.
De aandacht wordt er nogmaals
op gevestigd, dat bon 06 van de
oude brandstoffenkaart TA 806
uiterlijk a.s. Vrijdag 10 Juni bij
de brandstoffenleverancïer moet
zijn ingeleverd.
De geldigheidsduur van deze bon
zal niet worden verlengd.
regen oF
Geldig van Woensdagavond tot
Donderdagavond
GEMATIGDE TEMPERATUUR
Veranderlijke bewolking met
voornamelijk in de Zuidoostelijke
helft van het land plaatselijk enig
regen mot een kans op onweer.
In de Noordelijke provincies aan
vaiikelljk nog matige Zuidweste
lijke wind,, overigens zwakke wind
uit uiteenlopende richtingen. Wei
nig verandering ir. temperatuur.