Ikmaanki'
42 slachtoffers, waaronder 13 Amerikaanse
journalisten, vormen de trieste dodenlijst
N .-HOLLANDSE
PERS 1945
Het is nog niet zo ver
Nieuwe Ramp
Tito hakt naar twee kanten
Griekse grens gesloten?
Vliegveld Sanla Cruz nabij Bombay kon
wegens slecht weer niet worden bereikt
Noodtoestand
in Engeland
Generaal Sudirman over:
Staakt Het vuren
rsegssss esF
VEuewnesEhSjn
Truman houdi koers
Hei NV.V. vergadert
Bodempensioen noodzakelijk
Devaluatie
5DE JAARGANG N" 1585*
DINSDAG 12 JULI 1949
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur» J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. K 2200 9971
Opnieuw is de K.L.M. door een
ramp getroffen. Ditmaal is de
Cónstellation Franeker veronge
lukt en er zijn volgens de laatste
berichten niet minder dan 42 do
den te betreuren.
In de gehele wereld zal deze
ramp een grote ontsteltenis te
weeg brengen, vooral daar het ge
hele gezelschap Amerikaanse Jour
nallsten bij deze ramp 's omgeko
men
Tegen een ding zouden wij met
nadruk willen waarschuwen: Te
gen het gerucht.
TLen enkele weken geleden de
Roermond verongelukte is er een
deel van ons volk geweest, dat
zich daaraan schuldig maakte.
Ternauwernood waren de eerste
berichten over deze ramp binnen
of opnieuw komen de geruchten
naar voren en ontziet men zich
niet te insinueren, dat deze ramp
aan opzet zou zijn te wijten, ten
einde publ caties van de journa
listen te vlorkomen.
Het behoeft geen betoog, dat
dergelijke geruchten waanzinnig
zijn en elke grond missen.
Aan het vliegen zijn nog altijd
risico's verbonden en het is smar
telijk dat zo kort na elkaar onze
K.L.M. tweemaal zwaar getroffen
wordt.
Onze gedachten gaan op -dit
ogenblik uit naar de bestaanden
van hen, die bij de uitoefening
van hun pl'cht het leven lieten
Die gedachten mogen niet vertroe
beid wTden door het boze ge
rucht.
WEER EEN K.L.M. - CONSTELLATION NEERGESTORT
Een Constellation van de K.L.M. mei 13 Amerikaanse
journalisten, die op uitnodiging van de Hederlandse re
gering een bezoek aan Indonesië hebben gebracht, en
een aantal Nederlandse functionarissen, is bij Ghatkopar,
op vijf kilometer van het vliegveld Santa Cruz te Bombay,
neergestort.
Volgens een ingenieur, die hei eerste op de plaats
des onheils aankwam, zijn alle passagiers en de gehele
bemanning bij het ongeval om het leven gekomen
De lichamen der slachtoffers zouden volgens deze in.
genieur uit het vliegtuig zijn geslingerd en verspreid op
de heuvelhelling zijn terecht gekomen.
Het toestel cirkelde hedenmor-
lfaarnthalk Tito heeft «p een Tergade
ri*K Pola verklaard, dat Joego Slarië
op de belangrijkste punten de eerste
helft tan aiju vijfjarenplan heeft ver
vnld, ««dunks „geruchten, dat het plan
niet kon worden uitgevoerd".
Iu de «eraTe helft vnn 1949 bereikte
de «ware industrie 93,5 procent van het
gestelde doel, de «lectrlciteitsindustrie
96,4 procent, de mijnbouw 100 procent
en ile lichte industrie 102 procent.
De productie was in haar geheel 30
procent hoger dan in de eerste fielft
vnn 1948.
,.Wij laden en vervoeren dagelijks 'n
11000 wagons. Dit is meer dan Honga
rije, Roemenië en Bulgarije tezamen",
aldus de maarschalk.
„Wij stellen ona tot tank het knpita
lfsme en de uitbuiting van de een door
de ander te doen verdwijnen. Tot dus
ver hebben wij deze taak met succes
uitgevoerd en wü zullen ermee voort
gaan tot het «inde toe".
Ten aanzien van de betrekkingen met
CJriekenlan.d zei Tito, dat JoegoSlavië
langzamerhand zün grens met Grieken
land moet sluiten" en het leven der
Joegoslavische arbeiders in dit grensge
bied moet beveiligen. Tito viel mwp!
Griekse regering aan, die ..zich zeer
enhchouwen had gedragen" als de Griek
se verzetsstrijders, die ...Toego Slavië
belasterd" hadden. Kaar aanleiding van
de berichten van de vrije Griekse radio.
Het Engelse kabinet heeft beslo
ten in verband met het Londense
havengeschil de noodtoestand af
te kondigen.
Minister At-lee heeft dit be
sluit gistermiddag aan het parle
ment meegedeeld door voorlezing
van een boodschap van Koning
Gcorge.
Chuter Ede. de Engelse minister
van binnenlandse zaken, zal on
middellijk een aantal noodmaat
regelen treffen, die te -midder
nacht van kracht worden.
Deze maatregelen zullen ten doel
hebben de voedsel- en watervoor
ziening, het vervoer en andere
diensten te beschermen.
Men is van mening, dat het hul
Ige arbeidsgeschil het ernstig
ste is sinds de algemene staking
van 1926. Door de regering en de
vakverenigingsleiders wordt het
geschil beschouwd als uitgespro
ken strijd tussen het nationale
belang en de constitutionle me
thoden aan de ene en communis
tische chaos aan de andere kant.
dat Joego Slavië Griekse royalistisch#
troepen heeft toegestaan de Joegoslavi
scbe grens over te gaan om de guerilla
strijders te achtervolgen, «ei Tito: „Ik
ben er van overtuigd, dat niemand ooit
groter laagheid en eerloosheid heeft
meegemaakt. Terzelfdertijd, dat het
bloed van onze mannen gestort wordt
door de monnrcho fasristen, zijn er men
sen, die ons er van beschuldigen gemene
zaak te maken met de Griekse monar
cho fascisten". Dientengevolge achtte
Tito de tijd gekomen langzamerhand de
grens tussen Joego Slavië en Grieken
land te sluiten.
gen boven het vliegveld, doch
kon niet landen wegens het
slechte weer. De controle-autori
teiten hadden enige tijd geen
contact met het toestel gehad.
Later ontving het controlestation
een telefonische boodschap van
de waterbouwkundige ingenieur
der gemeente Bombay te Ghat
kopar, dat de Constellation in
de heuvels aldaar was neergestort
Het vliegveld Santa Cruz te
Bombay is een van de grootste
vliegvelden in Azie
WARM!
Overdag overwegend zonnig en
warm met later kans op onweer
Mee zwakke wind uit uiteenlo-
pa r-htlngen
Mijns inziens is de kwestie van
het staken van het vuren te ver
delen in:
1. het principe op zichzelf en
2. de technische uitvoering hier
van. aldus heeft generaal Sudir
man aan het republikeinse blad
..Pedoman" medegedeeld. „Met 't
eerste punt bedoel ik. dat tussen
het kabinet, de legerleiding, het
werkcomité van het KNIP (voor
lopig republikeins parlement) en.
indien nodig, de leiders van de
politieke partijen een bespreking
moet worden gehouden over het
principe ten aanzien van het sta
ken van vuren, los van de vraag
of dit uitvoerbaar is of niet vol
gens militair-technische voorwaar
den. Met betrekking tot de uitvoe
ring is het nodig, dat de militaire
experts van beide partijen het pro
bleem eerst gezamenlijk bespre-
spreken. m.a.w er dient een tech
nlsche commissie ln het leven ge
roepen te worden, met de mili
taire waarnemers als adviseurs,
om de mogelijkheid te bespreken
of de order tot het staken van
het vuren kan worden gegeven in
de huidige militaire posities van
meer lineair zijn, doch krlskas
door elkaar gaan, en waarbij
geen bepaalde demarcatielijnen
meer bestaan, zoals voor 21 Juil
1947. Sudirman zeide: „Vooropge
steld, dat een accoord bereikt is
over het principe, en de techni-
beide partijen, welke thans niet
sche commissie, na de situatie be
studeerd te hebben, kan onmo
gelijk haar taak ten uitvoer bren
gen wegens de versplinterde mili
taire posities, dan is het vanzelf
LUCHTPOST NAAR INDONESIË
Met ingang van 11 Juli a.s. is het
weer mogelijk monsters en zgn. „gespro
ken brieven" tot «en maximum gewicht
van 500 gram per luchtpost naar In
donesië te verzenden.
Het Amerikaanse ministerie van
Landbouw heeft medegedeeld, da
de boeren in de eerste helft van
dit jaar 10 procent minder dollars
zullen kunnen uitgeven dan ln 't
eerste halfjaar van 1948. Wan
neer de productie zo blijft, zullen
de prijzen van landbouwproducten
nog meer dalen.
sprekend, dat de order tot het
staken van vuren niet kan wor
den gegeven in verband met de
technische militaire moeilijkheden
Dit is ook het huidige standpunt
van het leger, aldus Sudirman vol
gens „Pedoman".
ken recenie foto van de K.L.M. constel at.on „Franekerdie in
de heuvels nabij hei vliegveld Santa Cruz bij Bombay, met dertien
Amerikaanse journalisten en enige Nederlandse hoge functionarissen
•an bo rd, is neergestort.
Knickerbocker onder
de slachtoffers
De verongelukte Constellation is hoogst
waarseliijnlijk de „Franeker". Met dit
vliegtuig zijn n.1. 13 leden van het oor
spronkeljjk vit 15 personen bestaande
gezelschap Amerikaanse journalisten,
dat op uitnodiging van de Nederlandse
regering «en bezoek aan Indonesië
bracht, Zondag j.1. uit Batavia vertrok
ten. Onder het gezelschap bevonden
slch e.a. de bekende journalist H. R.
Knickerbocker van W.O.R radiostation
Bertrara Hulen van de New York Times
Mrs. Dorothy Brandon van de New
York Herald Tribune, Miss Elsie Dick
iwÉn Mutual Broaeasting System en Nat
AA* Badrows van de Ohicago Daily News
Een woordvoerder van de KLM te
Londen heeft verklaard: „Er was een
«peciaal vliegtuig gecharterd voor jour
ndlisten, dat uit New Delhi vertrokken
Is en om 23,20 uur G.E.M.T. (00,20
uur Ned. tijd) te Bombay zou arriveren
Er is nog geen melding gemaakt van
de aankomst van dit vliegtuig te Bom
bay.
Volgens een bericht uit Calcutta
had het vliegtuig vier en dertig
passagiers aan boord, onder
wie dertien Amerikaanse
journalisten, en een bemanning
van acht koppen.
Reuter meldt nader, dat het veronge
lukte toestel het eerste Nederlandse
vliegtuig was, dat in India landde na
de opheffing van het in December door
de Indiase regering uitgevaardigde ver
bod op landing van Nederlandse vlieg
tuigen in verband met de „politionele
actie" in Indonesië. De toestemming tot
De winsten van bedrijfsleven
moeten omlaag, de sociale zeker
heid der werkers verzekerd
In zijn halfjaarlijks rapport aan
het congres over de economische
toestand van het land zet presi
dent Truman een programma van
tien punten uiteen, dat ten doel
heeft een krachtig en groeiend
economisch leven te handhaven.
Hij zegt daarin allereerst, dat het
beperken van de investering in
het bedrijfsleven of van de pro
ductie, het verminderen van de
werkgelegenheid of verlaging van
de lonen, omdat het economische
leven van het land een kleine te
ruggang te zien geeft, alleen maar
er toe kan dienen, dat het econo
mische leven nog verder omlaag
getrokken wordt. Op het gebied
van de buitenlandse economische
politiek dringt de president aan
op voortzetting van de program
ma's voor hulpverlening aan het
buitenland
De president gelooft niet, dat
de werkloosheid in de Verenigde
Staten „volledige noodmaatrege
len nodig maakt daar zij nog niet
tot een gevaarlijk peil ls gestegen
de toestand vraag geen onmid
dellijke uitbreiding van openbare
werken, doch de president ver
zoekt wel aan het congres om de
minimum-maatstaven voor de
werkloosheidsverzekering te ver
hogen tot een uitkering van 26
weken van maximaal S0 dollar per
week per persoon.
Het bedrijfsleven moet de prij
zen verlagen, zelfs ten koste van
tijdelijk verminderde winsten en
niet door loonsverlaging
Het tongres dieni wetten aan te
nemen, waarbij de steun aan baj
bouwproducten wordt vergroot.
De regering kan zich niet onttrek
ken aan de plicht om te zorgen
voor een sociale zekerheid der
werkers.
landen op Indiase Tliegvelden xormde
«en speciale faciliteit voor de Ameri
kaanse journalisTên, die te New Delhi
«en onderhoud zouden hebben met mi
nisterpresident Pandit Nebree. Het toe
stel kwam ran New Delhi en was op
weg naar Amsterdam ria Bombay.
In Bombay heerste «en zware moes
son, sodat men de mogelijkheid reron
derstelt, dat het ongeluk aan slecht
licht t« wijten was.
VERKLARING OOGGETUIGEN
Dorpsbewoners, die op de rijstvel
den aan het werk waren, verkla
ren, dat zij het toestel plotseling
te voorschijn zagen komen uit 'n
dichte regenbui by laaghangend
wolkendek. Het vloog met een ge
weldlg lawaai over hun hoofden en
viel een ogenblik later plat op de
helling neer.
Het toestel werd volkomen uit
elkaar geslagen c-n de wrakstuk
ken werden over de gehele hel
ling verspreid, aldus deze oogge
tuigen.
Van Royen maakt
een goede beurt
Rep blad wijst op
wil tot toenadering
Het Republikeinse blad „Pedo
man" schrUft in een hoofdartikel
ten aanzien van het vraaggesprek
van radio-Indonesië met dr van
Royen, dat uit dit gesprek wel
duidelijk sprak de wil tot toena
dering en het betonen van good
will der Nederlanders, hetgeen ln
de buitenwereld zeker niet zal na
laten een goede indruk te maken.
„Pedoman" vergeleek de uitspraak
van dr van Royen met die van de
vice-voorzltter van het werkcomi
té van het KNIP. by de terug
keer van oukarno in Djogja. Bij
een vergelijking moet het verschil
in deze belde uitspraken de we
reld nog sterker opvallen. Men
kan niet ontkennen, dat hetgeen
Tedjasukmana zelde over de ont
beringen van het volk sedert de
tweede militaire actie Juist is
Gisteren kwam ln Krasnapolsky te
A'dam voor de 19de maal het
Nederlands Vakverbond van Vak
verenigingen byeen. Tal van bul
tenlandse gasten waren aanwezig,
terwijl ook d ministers Joekes en
Lleftinck van hun belangstelling
blUk gaven.
De voorzitter, de heer Kupers
hield een zeer uitvoerige rede,
waarin hy verklaarde, dat het le
dental van het NW op 1 Mei 373
duizend bedroeg..
Hy deed een beroep op de arbel
ders om met kracht stelling te
nemen tegen de ontbindende ele
menten welke in de Nederlandse
vakbeweging hun invloed willen
doen gelden
Spreker gaf een uitvoerig over
zicht over wat de vakbeweging in
de afgelopen Jaren had bereikt.
In de vakbeweging, aldus de heer
Kupers is plaats voor een leder,
ongeacht zijn geloof. Er ls geen
enkele reden meer waarom Chris
tenen en Katholieken niet ln de
Algemene vakbeweging kunnen
treden. Ondanks de besprekingen
welke nu nog gevoerd worden lus
ten 4« verschillende vakcentralen
blijft het NW de behandeling van
het episcopaat grievend en bele
digend vinden. De arbeidsproduc
tiviteit ls stygende, maar bedraag
nog slechts 84 van 1938. Op dit
ogenblik achtte spr. de werkloos
heid nog niet verontrustend. Toch
moet het verloop ernstig ln de ga
ten worden gehouden.
Het ls de vurige wens van de
vakbeweging, dat 't Indonesische
conflict ten spoedigste uit de we
reld wordt geholpen en onze jon
gens hun plaats ln de Nederland
se samenleving weer innemen
Het NW acht de loon- en prys-
politiek nog steeds het beste, me
de doordat de arbeider een groot
deel van zijn loon krygt in de
vorm van sociale voorzieningen.
Het NW acht een bodempensioen
voor alle 65-jarigen en ouder ur
gent. alsmede een popularisering
van de Vrywillige verzekering,
waardoor ook de kleine zelfstan
digen een beter verzorgde oude
dag krygen.
Tenslotte hield de hee» Kupers 'n
pleidooi voor West Europese sa
menwerking «m internationale
ordening.
We horen de laatste tyd nog «I
eens over devaluatie, over een te
kort aan over soberheid, die
een volk, het onze, maar meer ln
het bizonder nrg het Engelse moe
ten betrachten, willen we er weer
boven op komen en meer van die
sombere klanken, die aantonen,
dat het nog niet helemaal in orde
Is In Europa.
Te verwonderen is het niet. Men
kan nu eenmaal niet straffeloos
gedurende vyf lange Jaren zich
overgeven aan de dolzinnigste uit
spattingen en alles kort en klein
slaan. Wie dan plotseling tot be
zinning komt, ervaar,t dat zijn
geld verdwenen is en zijn huis
verwoest Zo is het ongeveer in
Europa gesteld. Geld en goederen
zijn verdwenen en allleen een por
tie arbeidskracht lt nog overge
bleven. Met die arbeidskracht »ul
len we Europa weer moeten op
bouwen. Zullen we ook Nederland
weer moeten opbouwen. Maar
helaas is in Europa niet al het
materiaal verkrijgbaar, waarmee
Europa moet worden opgebouwd.
En dan komen de moeilijkheden.
Het materiaal ls elders. Het is in
Amerika. Het li in Rusland Het
is ln andere delen van de wereld.
En we kunnen het wel krijgen,
als we er maar voor betalen. Of
als we geen geld hebben, er maar
andere goederen voor leveren,
waaraan het land, dat heeft wat
wij begeren, dan toevallig behoef
te heeft.
Ja, dan komen de moeilijkheden.
Dan komt de vraag aan de orde.
hoe hoog de gulden, hoe hoog de
dollar, hoe hoog het Pond ster
ling en hoe de roebel genoteerd
staan. En soms meent men dan
in het belang van het land te
handelen, indien men op een be
paald moment de eigen munt len
opzichte van de buitenlandse een
lagere koerst geeef. We zullen
niet ontkennen, dat er een be
paalde opleving door kan ont
staan We hebben het gezien, toen
het ministerie Oud-Coiyn de gul
den liet kelderen. Maar toch is er
o.l. geen redding in de devaluatie
van sommige muntsoorten. Wan
neer men dollars duurder maakt
worden ook de Europese poduc-
ten in Amerika niet beter afge
nomen. En wij zullen ei weinig
meer door uit Amerika kunnen
krijgen. Het is van weinig nut een
Ingewikkeld betoog te houden, dat
de doorsneelezer niet kan volgen.
Van meer belang lijkt het ons. er
op te wijzen, dat slechts interna
tionale samenwerking en ophef
fing v. belemmerende bepalingen
uiteindeiyk redding kunnen bren
gen. Niet devaluatie, die voor som
mige groepen een voordeel, maar
voor andere een nadeel is, geeft
een oplossing voor de moelUjkhe-
den. Indien Amerika op een be
paald ogenblik te veel graan heeft
moet de afname van dat graait
niet worden bepaald door de hoe
veelheid dollars, die graanarme
landen tot hun beschikking heb
ben. De afname moet worden be
paald door het gebrek ;.an graan
De Marshallhulp heeft tot op ze
kere hoogte meegewerkt om ln 't
nijpend gebrek aan dollars in Eu
ropa te voorzien. En ziet. nog ty-
dens deze Marshallhulp dreigen de
grootste moellUkhden Wanneer
zelfs een groots opg-zet plan als
dat van Marshall faalt, behoeft
men niet te denken, dat devalu
atie zal baten Er is slechts een
oplossing: Internationale econo-
mlsceh verbroedering, waardoor
een ieder vrijwaard wordt tegen
vrees voor gebek, zoals dat in het
Atlantic Charter werd neergelegd.
Er mankeert inmiddels nog heel
wat aan. v. Z.