Vliegende dienst van in Hollanders Scheepvaart KAPPIE Kennemerland zucht onder droogte Is het P.W.N. de schuld ol is het een normaal verschijnsel? Hei uitwisselen van schoolkinderen Schagerbrug en Loenen gaven het goede voorbeeld Abonneert 11 dit blad op fclCijnheer de Burgemeester, Ieder jaar, wanneer de droogte de aardbeien doet verdorren, kan men er zeker van zijn, dat de wa teronttrekking aan de duinen door het PWN aan de orde komt. Ook voor 1920, toen het PWN zijn werkzaamheden begon, waren er wel eens misoogsten, maar dat is vergeten en nu werpt de tuinder van onze geestgronden, wanneer er te weinig regen valt en wan neer de opbrengst daarom tegen valt, boze blikken op de duinen, waar het drinkwater voor onze provincie wordt gewonnen en waar de putten zijn, die het water nemen, waaraan hij zulk een gro te behoefte heeft. Het toeval wil, dat we verschil lende droge jaren in successie héb ben gehad en aangezien 1949 deze rij niet heeft onderbroken, is de wateronttrekkingshistorie ook dit jaar weer aan de orde. Nu is er natuurlijk niet de min ste twijfel aan of tot op zekere hoogte heeft hij gelijk. Waar ieïs wordt onttrokken, blijft minder achter. Het komt er echter op aan nauwkeurig te weten, van hoe grote Invloed deze waterontrek- king is en of er geen andere fac toren zijn, die ook van invloed zijn, misschien zelfs van grotere Invloed. Wanneer men spreekt met land bouwkundigen, met mensen, die niets te maken hebben met het waterleidingbedrijf, dan ontmoet men daar allerminst dezelfde ze kerheid omtrent de oorzaak van de droogte als bij tuinders. Aan verschillenden hebben we de vraag voorgelegd of ze de opvatting van de tuinders deelden, een pertinent bevestigend antwoord kregen we van... niet een! Natuurlijk is het van invloed, zo zeiden ze, maar of het de enige oorzaak is. of het zelfs de hoofd oorzaak Is, dat zouden we niet graag durven beweren. Overigens bleek ons bij infor matie bij de Plantenziektenkundl- ge Dienst, dat de zwarte plekken in de aardbeien zeker niet alleen het gevolg zijn van de droogte. Er ls daar sprake van een ziekte, waartegen men geen afdoende be strijdingswijze kent, terwijl ook 'n zekere aardbeienmoeheid bemerk baar wordt bij de grond. Al te lange Jaren heeft men zich uit sluitend bepaald tot de verbouw van aardbeien zonder ooit de cul tuur te wisselen. In verband met de waterontlrek klng hadden we een onderhoud met lr van Nievelt, directeur van het PWN, die let ontkende, dat zijn bedrij? grote hoeveelheden water verwerkte en diè van oor deel was. dat. indien werkelijk aan anderen schade werd toege bracht, deze behoorde le worden vergoed. Maar hij bleek er aller minst van overtuigd, dat dit het geval was, zeker niet in de om vang als de tuinderij van de geest gronden het probeert voor te stel len WAAR HET PRECIES OM GAAT. Bij dti alles moeten we ter dege bedenken. da* het PWN ln onze samenleving nie* meer gemist kan worden. Het vertegenwoor digi een provir belang, waar van de omvang moeilijk te waar deren valt. Verder bleken de duinen de enige streek in Noordholland te zijn. waar de bodem goed drinkwater opleverde. Op het ogenblik is men in staat water van elders aan te voeren en daartoe zal ook op grote schaal worden overgegaan. Hoe Oostelijker men kwam, hoe brak ker en hoe zouter het werd. Hier op komen we nog terug. Het enige reële standpunt, dat men in deze aangelegenheidkan aaenemen, komt hierop neer, dat de drinkwatervoorziening van de provincie moet doorgaan en dat maa'regelen moeten worden ge troffen om de tuinders van de geestgronden te helpen. Waarbij dan zo nauwkeurig mogelijk moet worden bepaald in hoeverre de wateronttrekking daarbij van in vloed is. Want daarmee komt het aandeel vast te staan, dat zij hier ln zal hebben bij te dragen. MERKWAARDIGE WISSELINGEN IN DE GRONDWATERSTAND. Nu doet zich het eigenaardige verschijnsel voor, dat gedurende de laatste anderhalve eeuw in de duinen perioden van grote droogte zich hebben afgewisseld met pe rioden van i,Tote vochtigheid. Een rapport, samengesteld door een commissie, die in 1798 had te onderzoeken in hoeverre de dui nen in cultuur te brengen zouden zijn, maakt melding van zeer grote droogte, waardoor plannen in die richting onui voerbaar wer den geacht. Een verslag uit 1805 bericht hetzelfde. Dan komt er verandering. Het grondwaterpeil begint de «stijgen en in 1816 en 1823 wordt door een mr Gevers gesproken van de over last, die het water in de duinen veroorzaakt. Tussen 1830 en 1840 vinden we dan weer zeer lage standen. Daar in komt verandering, totdat in '80 het water in de duinen een maxi male hoogte bereikt. Dan treedt weer een daling in, die heden nog voortduurt en waarvan prof Du- bois in 1909 schreef, dat deze plaats vond onafhankelijk van iedere kunstmatige uitwatering. Overigens zijn in korte wisselin gen waargenomen van M 1.60. In verband hiermee zij er op gewe zen, dat ook op Texel en Terschei ling hevig wordt geklaagd over droogte. In Terschelling schrijft men deze voor de verandering toe aan de ruilverkaveling en aan de bebossing door Staatsbosbeheer! Dat zijn de wijzigingen, die zich daar hebben voltrokken en men brengt die in betrekking tot de zo hartgrondig verwenste droogte, ge lijk de tuinder van de geestgron den, die het waterleidingbedrijf heeft zien ontstaan, dit er voor verantwoordelijk stelt. Ook te Petten zijn de duinen veel droger dan voorheen en waar hier evenmin als op de eilanden van wateronttrekking sprake is, mag wel als zeker worden aange nomen. dat in ieder geval ook an dere factoren meesnelen. Wellicht werpt ook de regen al gewicht in de schaal, zekerheid ech'er be staat allerminst. (Slot volgt".) Een legende leefde gedurende vele eeuwen onder het scheepsvolk van de zeevarende naties In. havenkroegen en op scheeps- verblijven en op de brub vertelden de zeelieden elkaar het verhaal van de „Vliegende Hollanc'lr", 't zwarte spookschip, dat, als de wind aanwakkerde tot een loeiende storm en de golven hoog opge stuwd werden, onder vol tuig snel lang voer. Er is een tijd geweest, dat de moeilijke en vervelende cijfersom jaarlijkse schoolreisjes der kinde ren veelal een vaste route had den,, waarbij één stelregel gold: de kinderen zoveel mogelijk te la ten zien. f de Jeugd dlit zelve zc erg op prijs snelde, of dat er op deze manier veel leerrijks van uitging, daar werd wel eens min der opgelet. Gelukkig begon hier in de laatste jaren verandering te komen. Met de verdere voortschrij ding der vernieuwing in hét- on derwijs, kwam er ook verandering ln de schoolreizen. Men wilde im mers met de vernieuwing, de kin deren vormen tot persoonlijkhe den. en de aard der schoolreisjes moest dus wel veranderen. Van daar de laatste jaren de steeds meer in gebruik komende meer daagse schoolreizen, waarbij voor overnach'en vaak een gebruik van jeugdherbergen wordt gemaakt. Gelukkig zijn we dus op de goede weg De jeugd moet op deze rei zen zo worden geleid, dat ze zelve volet een verantwoordelijkheid te dragen. Daarmede verstevigen we het zelfvertrouwen, terwijl de jeugd in dergelijke gevallen bijna altijd beheerst en „normaal" zal optreden Zelfs de groo'ste .belha mels" voelen, dat er dan iets van hen wordt verlangd. En ze hande len daarnaar. Daarom is het van zo'n groot belang, dat het initia tief werd genomen tot schooluit- wisseling. Zo'n 5-daagse schoolreis b.v. hoeft niet of weining duurder te zijn dan een gewone reis. Dus daartegen kan niemand bezwaar hebben. Wel geldt bij sommigen als bezwaar, dat de school 5 da gen stilsitaat dat de kinderen dan een extra vacantie zouden hebben En dat is nu heus niet waar. Wie een dergelijke schoolui'wisseling van nabij meemaakt, ontdekt juist hoe er ln die dagen door de jeugd wordt gewerkit en geleerd. O ze ker. ik geef toe, ze zoeken geen men, of leren vrijwillig (om het later uit het hoofd te kunnen op-t dreunen) waar de Rijn In ons land komft Nee de kinderen leren iets anders Ze komen in een voor hen geheel vreemde omgevig bij vreemde men sen. Met deze mensen moeten ze enkele dagen „samenleven". Ze zien het leven en werken van deze mensen, iets wat voor hen ook geheel vreemd is. Het ls zo geheel anders dan thuis en ln ei gen omgeving. En toch leren ze de ernst en weldadigheid daarvan zodat ze er eerbied en respect voor krijgen. Welnu, daar ligt reeds het begin. Immers, eerbied en respect krijgen voor een anders leven en werken, is voorwaarde voor - zoals wij ouderen dat zo gaarne plegen te zeggen - eerbied en respect te hebben voor een ie ders levens- en wereldbeschou- De dekken van het schip waren leeg en slechts op de campanje stond een eenzame figuur, die. met de hand de helmstok omklem mend, het jachtig schip in de juiste koers hield: schipper Van der Decken, die volgens de over levering gedoemd was. zonder on derbreking tot de jongste dae zijn vaartuig over de wereldzeeën te sturen. REDDER IN DE NOOD Jaren kwamen en jaren gingen en altijd waarde de duistere schim van de Vliegende Hollander over de oceanen Langzamerhand ver vaagde het schikbeeld en bleef 1- leen de naam Vliegende Hollander bestaan als symbool van snelheid en onverschrokkenheid Geen wonder dus. dat toen d- Hollanders werkelijk een dertir i'Jaren geleden gingen vliegen, d M 1 "eretitel op alle luchthavens w-"*! "hun -ïachlires^kwamenhun deel werd Niet langer was de Vliegende Hc1 lander de schrik van alle zeelieden integendeel, hij werd vaak de red- d 'n Wai dit laatste betreft soreken de feiten meest voo- zichzelf Zo gebeulde het dat in de haven van Antwerpen liggende stoom schep Bel Pareil wegens een defect aan de scheepsas niet kon uitva ren Telegrafisch werden n' iwe soheepsassen ln Amerika besteld Een vracht DC 4 van de KLM ver voerde deze gevaarten die ieder 1 meter lang waren en tezamen 2500 kg wogen, over de Atlanarische Oceaan Nauwelijks twee daaren Ta *er kon het sch'p met herstelde rao to^en zijn reis vervolgen De Nederlandse tanker Mildred •d sch lobreuk voor de kust van thdand De bemanning kon worden ?red en het was tenslotte een KT. OnstellaHon. d'e de schinken wing .ongeacht, van welke kleur of godsdienst. Deze sehoolult,wis seling nu, kan stiumlerend wer ken. Het kind leert zelf waarne men bij vreemde mensen, zonder leider, die alles zegt of aanwijst. Het kind moet dus in zijn waar nemingen aan eigen ondervinding van'huis en omgeving en zal ge holpen door zijn eerbied en zelf respect, beginnen te selecteren, en trachten het goede te behouden. We hechten geenszins overdre ven waarde aan deze uitwisseling. Maar wanneer een kind door zien en waarnemen moet leren, dan kan men dait op tweeërlei wijze doen. Laat ze havens, schepen, ge bouwen enz. zien en inderdaad ze leren er van. Maar laat hen ook zien, het leven en werken van an dere mensen. In eerstgenoemd geval zal het misschien meer hun schoolwijsheid ten goede komen. Het tweede geval echter, !s het on tegenzegeelijk van grotere invloed op hun levenswijsheid. En we me nen in alle bescheidenheid dat dit laatste meer aansluit bij de ver anderde opvattingen omtrent op voeding en onderwijs. Vandaar dat we niét anders dan verheugd kunen zijn. dait verschil lende hoofdonderwijzers dit in practijk trachtten te brengen. Moge dit zo doorgaan, en zich steeds meer ui'breiden. Tot heil van het kind. de volwas sen mens van later. B. Haan Op een terrein te Slledrech? wertl <feef Z. K. H. Prins Bernhard aan een zeg figfal verzetstrijders onderscheidingeiji uitgereikt1, voor daden van moed, rende de oorlog verrlch?. Aas mej. M. C. van Grunsven uit Geffen (N» Br.) werd door de Prlnf de Bronzen Leeuw overhandigd. Dei$ dame word? In een Utrechfs Zieker» huis verpleegd, maar werd voor deze voor haar byzondere gelegenheid naar Sliedrecbt overgebraehf, waar zij lig «end op een brancard de onderschei ding in on?vangst nam. r kelingen in korte tijd naar huls en haar terugbracht Een Venezolaanse scheepsb "-au ning vloog per KLM vla Am ster dam naar Stockholm om en in Zweden gebouwd schip te gaan op halen Deze zelfde manier van ver voer werd door een Nederlandse be manning benut, die een aantal koopvaarders uit Amerika moest halen Een volledige opsomming van deze voorvallen zou ta ver voeren, zo talrijk zijn de voorbeelden, die in de annalen van de KLM geboefc staafd sïtaan over het vervoer door de lucht van scheepsbemanningen en onderdelen DE VLIEGENDE HOLLAN DER PER AUTO Ook in andere opzichten kunnen luchtvaart en scheepvaart ln be langrijke mate samenwerken Pas sagiers en bemanningen bv die per schip reizen, ontvangen tijdens de reis voortdurend post. dank bij het vliegtuig Terwijl het schip reeds ln volle zee is, worden de brieven en pakketten per luchtpost ver zonden naar de eerstvolgende aan loolhaven van het schip, waar de ze bil aankomst uitgedeeld kan worden Ook de scheepsacquisiteur van de KLM, die met een klein auto' tje in een snel tempo langs de ka de van de Rotterdamse haven rijdt staat bij de schepelingen van veler lel landaard bekend als de vliegen de Hollander Of het nu op een Noorse tanker Zweedse houtboot of een Frans vrachtschip is. onver moeid klimt deze KLM employé langs de touwladders of smalle loopplanken op dc dekken en ver telt over de voordelen, die de lucht vaart aan de scheepsvaart kan bie denDe scheepsbemanningen heb ben soms maanden Tang over de zeeën gezworven en zij hunkeren naar huis Ais het schip cm de een of andere reden, bv reparatie, eni ge tijd ln de Rotterdamse haven blijft liggen, is er voor de beman ning een mogeliikheid om per vliegtuig naar het'vaderland rp re' zen Soms gebeurt het dat een beman ning te Rotterdam afmonstert Ook deze schepelingen maken vaak van een KLM vl5 eg tuig gebruik en snel naar huis terug te keren Op deze wijze bewees en bewijst de luchtvaart nog steeds diensten aan de scheenvaart en ondersteu nen b^de takken van wereldver- voer elkaar, waardoor deze ertoe bijdragen, leder op zlin gebied, de groo'st mogel"ke bloei te bere'ken en hef Apeneiland 9. „Die zjjn vast niet door mensen ge maakt", besliste Kappic. En de Maat bromde: „Het is hier niet pluis. Je kunt de ellende voelen". Schichtig ke ken ze om zich been. alsof ieder ogen blik verwachtend, door een menigte monsters te zullen worden aangevallen. „We moeten terug", meende de Maat „We zijn ongewapend en de eerste en de beste leeuw beeft kinderspel met ons. Ik ga beslist geen stap verder". Ook Kappïe zag tenslotte in, dat ze wel wat haastig van boord waren gegaan, en dat bet beter was om eerst terug te gaan om zich wat beter voor een der geljjke onderzoekingsocht uit te rusten. Achter elkaar, steeds angstig achterom kijkend liepen ze het strand af, naar de plek, waar ze hun boot hadden achter gelaten. Doch plotseling gaf de Maat 'n schreeuw van schrik. „De boot is weg!" Inderdaad op de plek, waar de 6loep gelegen had, was nu niets meer te zien, dan de branding, die zachtjes ep het strand sloeg. Ze waren op het eiland gevangen! door N. J. P SMITH Harry heeft een hoogst belang rijke ontdekking gedaanin een van de nummers van de „Harre- laarse Nieuwsbode" heeft hij de handtekening van burgemeester Poortmans, zijn voorganger, ont dekt. Die handtekening kan hij ge makkelijk namaken. 48) Dijk, de gemeente-opzichter, kreeg van de zuster het verzoek, het niet te lang te maken. „Burgemeester is eigen lijk nog niet sterk genoeg om een za- kengesprek te voeren. Het is, dat me vrouw er nog al op aangedrongen heeft u toe te laten, anders hadden wij u nog een paar dagen moeten laten wachten." Zo-zo, dacht Harry he-aft zij er op aangedrongen waarom? om hèm een genoegen te doen?Dat was het laatste, waar Harry aan durfde te denken. Het tegendeel zou eer waar zijn. Voordat Dijk verscheen had hij het artikel over de pompgeschiedenis gelezen een akelig, slag gewouwel was zijn conclusie geweest Nu zat de gemeente-opzichter daar. Een beetje onwennig in de deftige ziekenkamer omgeving draaide hij zijn hoed tussen de vingers rond wachtend op de uit nodiging van de man in het bed om van wal te steken. „U hadt een gewichtige zaak met mij te bespreken?" vroeg Harry vrien delijk. „U heeft gehoord, wat de zus ter zei. Maak het zo kort mogelijk voordat zij aan ons onderhoud een on tijdig einde maakt." Hij wist niet goed, hoe zo'n gemeen tefunctionaris werd aangesproken of hij u of jij moest zeggen. Maar omdat Harry ook altijd graag beleefd behan deld wilde worden, begon hy maar met u zo vriendelijk zou Poort mans wel niet met zyn opzichter ge weest zijn. Tulleners had goed gezien. Dadelijk na zijn eerste woorden ging de ge meente-opzichter wat gemakkelijker zitten. Hij deelde mede, dat het in derdaad een gewichtige zaak was, waarover hy spreken wou. „De schoolbouw, is het niet?" Dijk verwonderd, knikte toen. Moes ten ze nodig in het dorp vertellen, dat de burgemeester achterlijk geworden wasdat hij niets meer wist Hij zou ze daar, in Harrelaar, wel anders in lichten! Harry, die merkte, dat zijn woorden indruk maakten, vervolgde langzaam:: „Heeft u zekerheid, dat de heren, laten we zeggen, vergeten hebben, te heien?" „Weet u er alles van?"' vroeg Dijk hoogst verwonderd. 'Nog niet alles", gaf Harry toe. „Ik zou gaarne weten, of u zeker bent van uw niet lichte beschuldiging." Nu kwam de opzichter eerst recht los: „Jammer genoeg niet in de „Nieuwsbode" wordt beweerd, dat ze een nieuw systeem hebben toegepast dat hebben de heren my ook ver teld. Maar moest van alles volkomen op de hoogte zijn". „Daar weet ik toevallig niets van", kon Harry met nadruk verzekeren. „Ik zou zeggen: wil je een school bouwen, dan moet je beginnen met het heiwerk tenminste in Harrelaar." .Precies, precies", zei Dijk zichtbaar verheugd. „Zoals u weet, ben ik nog niet zo lang als opzichter in uw ge meente Harry knikte precies of hy ook dat wist en wenkte plechtig door te gaan. „Ik weet dus niet wat de gewoon ten hier zijn". „Hoe bedoel je?" vroeg Harry, die als vanzelf wat minder uit de hoogte werd. „Mijn vrouw heeft me gewaar schuwd vrouwen hebben daar vaak beter kijk op dan mannen die horen wel eens wat meer, doordat ze meer praten „Zo." „En ook uw vrouw heeft mij, dan wel niet zo direct, maar zó van terzijde zal ik maar zeggen, er op gewezen." „Mevrouw Poortmans?" l4Jaweel meneer de burgemeeser". „Ik moet zeggen, dat het geheel mh nog niet duidelijk is, maar ga verder.' „Mevrouw Poortmans heb ik mijn vermoeden meegedeeld en die zei myt „Dijk", zei ze, „er zijn hier in Harre laar dingen, die men beter doet niet te zien." „Zodra u mevrouw Poortmans weer spreekt, kunt u haar uit mijn naam zeggen, dat ik van een gemeente-op zichter niets anders verlang, dan dat hij zijn plicht doet," antwoordde Tulleneri statig. Een gelukkig lachje op het gezicht van de man aan het voeteneind van bed bewees, dat hij de juiste toon j troffen had, iets, wat Harry genoegen deed. „Dat dacht ik ook, meneer de burge meester". Wordt vervolgd)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1949 | | pagina 3