KAPPIE iK Bij onze Zuiderbuien D< o onUctiitq Amerikaans (ilmmagnaat maakt tournee door Europa Nieuwe wegen Wild en toch tam, tam en toch wild Voor de diergaarde Avontuurlijke reis ijnheer de Burgemeester... Gemiddelde ouderdom der Belgen stijgt, geboortecijfer daalt De Jongs'e statistische gege vens tonen aan, dat de bevol kingstoestand van België achter uitgaat, een verschijnsel, dat niet nalaat een zekere ongerust heid te wekken. De cijfers over 1948 zijn be paald ongunstig. Het geboorte overschot bedroeg 5.2 per 1000 Inwoners. Op de lijst van Euro pese landen, waarop Nederland met 17.9 bovenaan prijkt, laat België nog slechts Luxemburg (3), de Franse zone van Duits land (2.6) en Roemenië (1.3) achter zich. Een laag geboortecijfer zowel als een hoog sterftecijfer is daar debet aan. He', geboortecijfer be droeg in 1948 17.5 (Nederland 25.3 Het sterftecijfer 12.6 (Neder land 7.4) Daar het geboortecijfer blijft dalen, moet verwacht wor den. da' het geringe geboorte overschot in de komende jaren nog verder zal inkrimpen. Daar mede duurt een ontwikkeling voort, die omstreeks 30 jaar ge leden inzette en slechts onderbro ken werd door de eerste Jaren na de oorlog, 'oen het aantal geboor ten een sprong maakte ten gevol ge van de vele tijdens de oorlog uitgestelde huwelijken. Parallel me: deze ontwikkeling gaat een ander verschijnsel: de veroudering van de Belgische be volking. Onderstaand staatje, dat de percentages der leeftijdsgroe pen in 1930 en 1947 vergelijkt, geeft daarvan een beeld. 0—15 jaar 23 20.6 15—35 jaar 33.9 28.5 35—50 jaar 20.3 23.3 50—65 jaar 15 2 17.2 boven 65 jaar 7.6 10.4 100 pc:. 100 pet. Het percentage der bevolking tot 35 jaar daalde dus van 56.9 ln 1930 tot 49.1 in 1947. België telde in 1947 bijna 120.000 kinde ren onder de 15 jaar minder dan ln 1930. Het aantal personen bo ven de 65 jaar was 264.000 groter dan in 1930, op een totale bevol kingsaanwas van 360.000 zielen. Uiteraard gaan er stemmen op uit kringen, die door krachtige maatregelen het getij van de be volkingsachteruitgang willen doen keren. Men wijst hiertoe verschil lende wegen aan: men wil de zui gelingens'erfte verminderen door betere praenatale en natale zorg. het sterftecijfer doen dalen door verbetering der algemene hygiëne Het aantal geboorten vergroten door speciale faciliteiten voor ge winnen me: drie of meer kinde ren. Men wijst daarbij op het ▼ootbeeM van Frankrijk, enige ja ren geleden het ..klassieke" land van de afnemende bevolking, waar de bevolkingscurve zich thans weer in s'ijgende lijn be vindt. dank zij de aanmoediging tot gezinsvorming. Intussen doe: de ongunstige de mografische toestand 'n België reeds problemen rUzen. He' grote aantal oudere arbeiders, voor wie een herscholing Wi werkloosheid Uiterst -moeilijk zcu zijn. dreigt de Een oud mannetje me' een vast beraden trek op zijn erns'ig ge zicht stap:e dezer dag. n de eerste hulppos: in het Binnengasthuis e Amsterdam binnen .,lk wil de dokter even spreken" was zijn groe:. De dokter was bezig en dus vroeg de zuster of zij misschien iets kon - doen. „Neer., ik wil de dokter zelf" weerde de man on wrikbaar af. Even later was er de dokter met keurende blik. „Waarmee kan ik u helpen?". „Dokter ik puzzle en nu moe' ik nog een woord hebben. Het heefl drie letters, de eers'e is een r. de laatste een k. Het mrel het ach terste gedeel'e \an het verhemel te zijn. Klopt het w o.*d ..rak?" Voor de dokter van di zonder linge „ongeval" bek >men was. had de rasechte Amsterdamse ver pleegster de skua'ie begrepen. „Maar natuurlijk", zei zli. rak ls het achtereind van het gehemel te" Vergenoegd en tevreden s an te het mannetje weer op Per slot belt men in Amsterdam ck de brandweer als er een ka' ln de boom zit. werkloosheid een permanent ka rakter te geven. Bovendien zal 't aantal pensioengerechtigden, ge zien .de veroudering der bevolking nog gedurende een reeks van ja ren toenemen, hetgeen een zware last voor staatskas en bedrijfsle ven zal beteltenen. Ook is het niet gemakkelijk een calcula-le te maken van het aantal te bouwen woningen. DE GULDEN MIDDELWEG Wees nie: de eerstte n:?n. Die voor het nieuwe vecht. Wees niet de laatste man, Die 't oud terzijde legt. Een onbeduidend mensenkind Leunt tegen alles aan: 't Is moeilijk voor een lege zak Om flink rechtop te staan. Dat is een grove fout; Te denken dat alles ontdekt is. Ge zijt lijk de man die de einder Voor T eind der wereld houdt. RIJNBRUG BIJ ARNHEM WELDRA GEREED De nieuwe grote verkeersbrug bij Arnhem ndert haar voltooiing Men verwacht de brug begin Nevember voor 't verkeer te kunnen openstellen Overzicht van de nieuwe brug qi&t aan de rechter kant de Barleybrug die thans dienst doet Sinds 5 Juli scheen de zomer zon in I'alië, Spanje. Zwitser land. Israël, Egypte en Frank rijk op de grijze haren van een van Amerlka's groots'e filmmag na-ten, de 57-jarige ln Grieken land geboren Spyrus P. Skou- ras. Hebben jullie altijd zo'n zo mer. vroeg hij ons terwijl hij te melancholische blik wierp op 't grauwe s uk hemel, dat yanuit zijn hotelkamer ln het Amstel- hoel zichtbaar was. Het was geen feilloos Engels, ondanks zijn 40-jarlg verblijf in Amerika, waarin deze geboren Griek zich ui-drukte. Dit heeft hem echter niet belet sinds zijn ver rek uit zijn vaderland in 1910 een fan astische carrière te ma ken Het was zomer toen hij Grle kenland verlie' op 17-Jarige leef tijd en waarschijnlijk omdat de zon in zijn bewogen leven hem wel zeer goedgunstig is blijven be stralen, bevielen onze asgrauwe luchten hem maar ma lg. Hij kent de film, die zijn maat schappij, de „Twentleth cen'ury fox" de laatste jaren heeft ulge- brach' op zijn duimpje en hij ra telt ze de meeste hebben we hier nog niet gezien in een ra zend tempo af. om :ot de slotsom te komen, dat zijn maatschappij toch heus niet het praedicaat ver dient, dat aan Amerikaanse films fh Europa veelal wordt toege kend: inhoudsloos. Waarom reis lk Eurooa af? Waarom spreek lk met al onze mensen in alle landen ter wereld? Omdat wli füms willen maken, waaruit de sfeer te voelen valt van het land. waarin ze speten, Fen onderwerp, dat in Iallë sneelt: dan moe* 'k Italiaanse menden hebben. Italiaanse stra ten. Italiaanse bomen. De Ameri kaanse film ls niet leeg. De we reld is ondenkbaar zonder Am .1- kaanse Mms Men scheldt er - el op. maar ln de meeste landen zijn het de Amerikaanse producten die drie. vier maal meer mensen trekken dan de andere. Worden uw films ook gedraald ln de Oostelijke landen van Eu ropa?" In sommige, laat lk u eens vertellen wat voor ervaring we hadden met een van onze films. He' was eigenlijk maar een Jour naal. die in Rusland vertoond werd. aanvankelijk zonder ons medeweten. Men had de tekst vol komen veranderd en voorzag de beelden van dusdanig commen taar. dat zelfs de Russen het niet slikten. Kijk eens naar die dassen naar die overhemden, naar die hoeden, naar die costuums, die de Amerikanen dragen, zelden de toeschouwers in een Russische provincieplaats. En dan zouden er toestanden heersen als de com mentator ons er bij vertelt? Vol gens de heer Skouras lachten de Russen zo hard. dat de vertonin gen werden stopgezet. De heer Skouras wordt pas enthousiast wanneer hij spreekt over de mo gelijkheden, die televisie bieden. Televisie met haar enorme kos ten. die vaak tien maal hoger liggen dan bij normale radiouit zendingen. kan zijns inziens slechts rendabel gemaakt worden, wanneer de theaters worden in geschakeld. Grote shows zullen in vele theaters tegelijk moeten wor den Vertoond op een televisie scherm, want In Amerika bestaat geen verplichte bijdrage voor ra dio- of televisietoestellen bezit'ers Er zijn voorlopig geen plannen van Fox om een film in Neder land te maken. „Ik heb uw stu dio's wel niet van binnen gezien, maar ik geloof niet, dat ze vol doende geschikt zijn voor groots opgezette opnamen. En een film ls nu eenmaal geen experiment, ziet u. Dat kost millloenen". We weten het en na het bezoek van de heer Skouras staat ons dat nog helderder voor ogen. Daar om namen we ge-imponeerd af scheid van deze Griek-Amerikaan en lieten hem met zijn gedachten bij zijn millloenen-fllms. Wij zul len ons nog wel voorlopig met andere dingen moeten bezig hou den. Met de 35 oct. vermakelijk heidsbelasting bijv. Prof. Oliphant, de Bril:se atoom geleerde, heeft heden op een bij eenkomst van de wereldartie voor een federale regering teSydney verklaard, dat wetenschapsmen sen een oorlogvoering mogelijk achten, waarbij hormonen ver spreid worden, die .de verschrik kelijkste vergroeiingen bi' plant, dier en mens" zullen veioorzaken. ..Wetenschapsmensen begrijpen, waar de heerschappij over de na tuur heen leidt, doch zij maken geen wapen voor de vernietiging van het mensdom. Dit doen de ml litairisten en politici ln öc meedo Op de plulmveemarkt ln Bols- ward was o.a. een mand met een den aangevoerd. Aan deze eenden viel op het eerste gezicht niets bijzonders op te merken. De poli tie nam ze echter in beslag. Aan de vederdracht had een dienaar van de H. Hermandad de zwem vogels n l. herkend als wilde een den en daar het Jachtseizoen nog niet ls geopend, mag dood noch levend wild worden verhandeld, poch mag men het ten verkoop in voorraad hebben. Het eigenaardige van het geval was echter, dat de eenden hele maal niet wild waren, ze waren even tam... als tamme eenden. Wat was het geval? De eigenaar had eieren van een wilde eend laten uitbroeden onder een kip. Ondanks het „wilde" bloed in hun aderen, bleven de kuikentjes bij het opgroeien tam. dank zij hun uiterst tamme kips'iefmoeder. Het was voor de politie zeer moeilijk uit te knobbelen of deze „wilde" eenden, die Inderdaad tam waren, wilde eenden waren, zij het dan tamme-wllde eenden of niet. ijpe tamme dieren waren, vol- :ens de wetten, wild ondanks hun am voorkomen, maar dank zil lun vilde afkomst. Daar de eige- Ïiaar echter volkomen te goeder rouw had gehandeld, werden hem de tamme-wilde eenden ter verzorging teruggegeven, totda* 't Jachtseizoen zou zijn geopend en deze tamme eenden als wild kun nen worden verkocht. genloos agressieve landen" zo zei hij. De sleu-el tot de wereldvrede zag prof. Oliphant ln een vervan ging van de Verenigde Naties door een soort super-na iorale re gering. gekozen door de gewone mannen en vouwen van (ie ge hele wereld. In diergaarde „Blijdorp" ls het „vol verwachting klopt, ons har:". Verleden Jaar nam Bonzo er zijn Intrek een mannelijke orang oe- tan, die sindsdien in eenzaamheid zijn dagen sleet. Maar nu ls met de „Mataram" van de Koninklij ke Rotterdamse Lloyd ook moeder Jet aangekomen, met hdar baby. Men fluister: nu van gezinsher eniging, want, zo redeneren man nen. die verondersteld worden het te kunnen weten, die zijn ln het zelfde oerwoud gevangen en aan gezien de wetenschap heeft uitge maakt, dat een mannelijke orang geen concurrent ln zijn domein duldt, kan het haast niet anders, of ma Jet is mevrouw Bonzo en de Jongeheer is Bonzo Jr. Maar nog meer heeft de „Ma* taram" voor Blijdorp" aangevoerd n.1. 13 lampong- of klapperapen. die elkaar onderweg de ogen dicht timmerden, twee mannetjes van dezelfde soort, apart „ver pakt". twee pitons. waar men op zee geen omkijken naar had, om dat ze zich voor het inschepen vol gevreten hadden. 15 gewone Su- matra-apen. twee stekelvarkens en twee varanen. Deze laatste waren ln de Rode Zee ul'gebro- ken en gingen het schip bezichti gen. daardoor de bemanning de schrik op het lijf Jagend, omdat ze als ze bijten een zwaar vergif afscheiden. De drijfjacht was nie* gemakkelijk, maar met een zak over de kop en een touw aan de staart konden ze weer ln verze kerde bewaring woeden gesteld. Boo sman Leendert Remmel.i waal en Sjaak Hofman, de tim merman. hebben al het eedterte onderweg verzored en zelfs de eitjes voor mevrouw Bonzo gebo ren Jet niet gespaard. Vl'entuiola'lina maq neen Jan'ic^t x!«»n In de nach' van Donderdag op Vrijdag zal uit de donkerste hoek van de kelder onder het K.L.M. kantoor ln Londen een twee'al kooien, bedekt me' ondoorschij nend papier. In een vracht au 'o geladen worden. Van de vracht auto gaan ze in he' K.L.M.-nacht vrach'vliegtuig. dat de lading vla Amsterdam naar Kopenhagen zal brengen. Dat de^e vrachtzending het dag licht schuw', is begrijpelijk, als men wee', dat de inhoud van de kooien beslaat uit vliegende hon den.. waarvan het overvliegen des nachts moet plaate hebben. He' daglicht fcar en ln het bijzonder de ultraviolette stralen, die op vlieghoogte voorkomen schadelijk zijn voor de oven der dieren. Van daar ook dat ze ondergebracht zijn in de donkere kelder en da* de koeten nnd ziin. De vliegende honden, een geschenk van de Londense aan de Kooen- haagse dleren'uln. zullen rle: al leen reizen. Zij krileen geselschap van twee Egyptische springmui zen (een klein soort rat), die evenals de vliegende zo tam zijn geworden, dat ze met de hand gevoerd kunnen worden. WESPEN EN ATOMEN Amerikaanse geleerden hebben muggen en wespen gebruikt om navorsingen te doen over dodelij ke uitstralingen. De Insecten wer den op bepaalde plaatsen om een grote isoiopenfabrlek te Oakridge gebracht om na te gaan ln hoe verre de lucht bevuild wordt door atomen, die zouden ontsnappen na de ontploffingen in de grote uraniumovens. Wanneer he; ura nium atoom onder tiet bombarde ment van langzaamwerkende neu tronen splitst, worden twee nieu we elementen gevormd: Barryum en Lan hanium. Men heeft ont dekt. dat de wespen het barryum ui; de lucht opslorpen. Door mid del van diverse apparaten wordt de toeneming van atoomresten ln hun lichamen geregls reerd. -Ta"' DONDERDAG 4 Augu Hilversum I, 301 m 12.C0 Me ro pole-orkest 12.33 Promenade orkest 13,00 Nieuws 13.20 Ka mermuziek 14,00 Ens Douwln- sky 15,00 Residentie-orkest 16,00 Bijbellezing 17,00 Jeugd uitzending 18,00 Leger des Heils 19.00 en 20,00 Nieuws 19,15 Orgelconcert 20,15 Plaatvaria 21,00 Lezing 21,30 Tulnconcert 23,00 Nieuws Hilversum H 415 m 12.00 *.rer ken van Tosti 13 00 Nieuws te.15 Metropole-orkest 14 listenconcert 15 Voor zieken en gezonden 16 00 Muzikaal praatje 17,00 Jeugdprogramma 17,30 Kwintet Johnny Meyer 18.00 Nieuws 18,30 Kwintetspe lers 19.00 Troeven uit Amerika 20,00 Nieuws 20 05 Roman- sers 20.28 Hoorspel 21.05 Symph concert 22.15 Gev pro gramma 23.00 Nieuws PROGRAMMA Hl 12.00 Ork Xavier Cugat 13.00 Nieuws 13,15 Gram muziek 15 00 Kwin tet Louis Stevens 16.00 Prome nade orkest 17.00 Batavia 18 00 voor de soldaten 19.00 Nieuws 19.30 Opera 20.00 Verz programma *>1 20 Ork Haok 'd Amico 22.00 Nieuws 22,15 Dansmuziek 22 55 Nieuws PROGRAMMA IV 12.00 Victor Sylvester 12,30 BBC orkest 13.15 Ork Oscar Pab'n 14.00 gr n] 15.00 HcTsrjel 15 30 S rijkorkest 16.30 err pi 17.10 Ens Joe Heyne 18 00 Or^el 18 30 gr pl 19 30 Onper'un'tv Knccks 20.30 Vc»^ proer 21.00 Avondconcer' ?°P0 Nieuws 2215 Musettemuziek VRIJDAG 5 Augustus, vóór 12 u: Hilversum I, 301 m 7.00 en 8.00 Nieuws en gr pl 9 00 Omroepor kest 10.20 Muziek houdt fit 11 00 Ziekenbezoek Hilversum II. 415 m 7.00 en 8.C0 Nieuws en ex pl 9 00 Ork con cert 10.00 Morgenwijding 10.30 v d vrouw 10 45 Kamermu ziek 11.25 Vincen'lo PROGRAMMA in 7 00 en 8 00 Nieuws en gr pl 9 on Nieuws 9.05 gr pi j o oo Orgelspel 1100 Zlgeunermwziek PROGRAMMA TV 7 00 en 8 00 Nieuws en gr pl 9 00 Nteuwc 9.10 Verz programma 10 *>0 f->s Cecil Norman 11.30 en het Apeneiland 24. Het was een kalme reis. Om de beurt pagaaiden de Meester en Kappie het vlot voort, terwijl Co- lumbus, zo heette de negerjongen, zorgde, dat er niets van de ba gage over boord gleed. Na een uur of twee hadden ze het doel van hun reis bereikt. Ze sleurden het vlot hoog op hef strand, zodat het niet kon weg drijven en hielden toen krijgsraad want Columbus voelde zich niets op zijn gemak en keek aldoor sdhichtig om zich heen. Kappie vond. dat hij het beste eerst eens alleen op verkenning uit- kon gaan en als hij dan pre cies wist, waar de apen zich met hun gevangenen ophielden, kon hij nog altijd terug komen om de hulp van de Meester en Columbus in te roepen, al zouden ze dan aan de laatste ook niet veel heb ben. ..Een goed speurder gaat er al tijd in vermomming opuit", zei Kappie. terwijl hij de berenhuid onder zijn arm nam. „Van een beest zullen ze hier in het oer woud niet zo gauw de schrik krij gen als van een mens. Ik heb zo'n Idee, dat dit velletje me nog wel eens te pas kan komen. En nadat hij de Meester op het hart had gedrukt, vooral goed uit te kij ken. verdween hij het bo« in. door N. J. P SMITH Harry ii in Harrelaar, in de bur- qemeestersvilla, in „zijn" villa, op zijn eigen kamerWat blijft mem Poortmans, die charmante verschijning, onaandoenlijk. Zou zijn voorganger zo'n bruut zijn geweest. Het personeel fluistert intussen: „Hij is veranderd, hele zinnen zon der razen en tieren. Hij is er op ver beterd." 62 Kamer op het Zuiden.niet slecht mompelde Harry. Ver, heel ver weg, kon hij zien en dieper nog dan toen hij door het dorp reed, trof hem de lande lijke rust rondom. Neen, je zou niet zeggen, dat de stad betrekkelijk dicht bij was. 'n Koe in de wei 'n eind voor bij de viliatuin, hief langzaam de zwart witte kop op en neer schurend langs een ruw houten paal, die midden in de wei was neergezet, in de hoogte met draden verbonden aan een volgenden paal, waarboven de isolatoren schitter den. We zullen toch eerst buiten de boel maar eens verkennen, meende Harry terwijl hij de balcondeuren opende en naar buiten stapte. Voor mijn part had m'n voorganger dan wel hekel aan fris se lucht.... Misschien is hij wel bang geweest, dat zijn meubilair door de zon zou verschieten de nieuwe burge meester is van andere gevoelens,.... Harry genoot lang van het vrije uit zicht en verwonderde er zich steeds meer over dat er zo weinig van 't leven der Harrelaars te bespeuren was. Hij zag de dijk in een lange bocht in de richting van de stad gaan. Geen levend wezen was er op. Hij zag beneden zich een groot stuk van de vfllatuin, die al even verlaten was als z'n omgeving De grintpaden tussen de nette bloemper ken waren keurig geharkt. Dat kon gis teren gebeurd zijn of verleden week... misschien een maand geleden. Hij boog zich over de balustrade en constateerde, dat hij aan de achterkant van de villa zijn kamer had. Eoven hem lagen nog twee etages, waarvan de ramen kleiner waren. Kamers genoeg. Ik zou een hotel kunnen beginnen.. een hotel zonder gasten. De gedachte aan de kamers deed Har ry naar binnen gaan. Nu eerst eens de eigen kamer inspecteren! Zo op het eerste gezicht was alles keurig in orde, maar toen Harry de gro te deur van de boekenkast opendeed, stond hij versteld van de wanorde, die in de2e kast heerste, Een plank Was on der de boekenyracht bezweken en de zware werken leunde nu akelig scheef tegen elkander aan. Harry herinnrde zich het wat verwaarloosde toilet van de burgemeester en stelde vast, dat hij zich in elk geval niet pijnlijk neïjes be hoefde voor te doen. Jammer genoeg was hg een van nature net mens. Hij hield van orde en regel en begon daar om dadelijk de boekenkast op rur men. Doch middenin dit werk hij op. Geen domme dingen doen... vriend Pooitmans scheen van rommel te hcuden.... slechts geleidelijk aan mag ik dit veranderen. De boeken, d'e hij eerst zorgvuldig 'had rechtgezet werkte hij weer in de kast om verder te gaan met zijn onderzoek. Clubfateuils die er zijn mogen goede veren.... best spuleen rooktafel.... maar geen sigaretten.... Geen sigaretten? Harry keek rond en drukte dadelijk op de belknop, die hg naast de deur vond. Uit de kast greep hg een boek, liep er mee naar een der fauteuils. Hij was daar nog niet aangekomen of er werd bescheiden geklopt. „Meneer heeft gebeld? „Waarom zgn er geen sigaretten op de rooktafel?" Verwondering blonk in de ogen van de huisknecht. „Rookt u weer? Na die nicotinevergiftlging?Ik dacht".... Harry werd vuurrood de huis knecht dacht van kwaadheid en deel de kortaf mede, dat de dokter in het ziekenhuis er geen bezwaar meer tegen hadNicotinevergiftigingVan sigaren of van sigaretten? „Maak de boel in orde", gelastte HarryZelf kan in de deur nog niet uit. Maar je kent het merk wel, gewoon, net als vroeger", weerde hg verdere listige vragen af. „Als je terug komt, breng je tegelyk de koffer mee. Ik heb de sleutel van mgn bureau no dig" Harry had weer stof om na te den ken. En beneden, in de keuken, deel de Albert dadelyk mede, dat hg zich vergist had: de baas was heus nog niet veel veranderd! 1 (Wordt vsrvolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1949 | | pagina 3