KAPPIE
Weldadig
medeleven
k,JEUGD VAN NEDERLAND"
cifefelöi
de Burgemeester....
De Ooievaar en de
Kraai
Een jonge man ontwierp een
geboortekaart. Zijn gezin was
vermeerderd. Het móet natuur
lijk aan vrienden en bekenden
worden meegedeeld. Maar niet
te ouderwets, te traditioneel.
Daarom werd het: „Heden per
ooievaar gearriveerd" en dan
de naam van de kleine.
Maar men had ter plaatse
een ouderwetse dominee. Een
origineel man. En een man, die
in zijn preek de actualiteiten
niet vergat. 77
Zo brandde hij los op de
volgende Zondag: „Ea dan
schaamt de moderne mens. zich
om het zijn vrienden en be
kenden te zeggen, dat hij Gode
dankbaar is, wanneer er een
kind is geboren. Vroeger
schreef men dan: „Met dank
aan de Heere geven wij kennis
van de geboorte van een zoon".
Nu is het: „Heden per ooievaar
aangekomen".
Waarom zijn zulke mensen
niet consequent? Laten zij dan
hun rouwbrieven ook kleden
in deze vorm: „Heden per
kraai vertrokken....".
door
J. SCHEKKERMAN
TjTTANNEER morgen de poonen
77 van de tentoonstelling „Jeugd
van Nederland" opengaan, zullen
fee eerste belangstellenden kennis
kunnen nemen van het resultaat
Van maandenlange voorbereidin
gen. Veel is er al over deze ten
toonstelling geschreven en gezeg'd.
,Er is gesproken over de bedoe
ling; er is gesproken over wat te
tóen zal zijn en over de vraag-
•tukken, die met het onderwerp
Van de tentoonstelling samenhan
gen. „Jeugd van Nederland" ls dat
onderwerp, en dat is rijk genoeg
cm er veel over te zeggen, want
hangen niet vele grote vraagstuk
keen ten nauwste samen met da
mroblemen van da jeugd en zijn
het niet deze vragen, die om een
,©plossing schreeuwen. Laten we
nog even in eigen land blijven,
jWant de tentoonstelling heet
„Jeugd van Nederland".
Ongetwijfeld zal er op voor
treffelijke wijze worden duidelijk
gemaakt wat hier vóór en dóór de
eugd gedaan is en gedaan wordt
1 daarbij slaat Nederland in
ternationale kring lang geen
jgek figuur. Maar ook zal deze ten
toonstelling ons doen bezinnen, op
al datgene wat nog gedaan moet
jworden en op dat wat om een
joplossing vraagt. En wij
denken aan de problemen van de
jeugdbeweging; aan de goede
jvrije-tydsbesteding; aan het on
derwijs, dat gelijke mogelijkheden
jvoor ieder zou moeten bieden, enz.
(En wij denken ook aan dat deel
jvan onze jeugd, dat door materi
ele oorzaken verstoken blijft van
(datgene wat jeugd tot jeugd
naakt; dat deel, dat geen onbe-
:orgdheld kent. En zo heeft deze
entoonstelling een dubbele be
tekenis, doordat zij met gerecht
vaardigde trots wijst op h°t h«-
Ket doe* zo ech- goed aan. te
merken, hoe sommige Nederlan
ders meeleven me; ae soldaten, die
jaren lang ln Indonesië 2ijn ge
weest en nu weer in Nederland
(terugkomen. Men hoort inderdaad
verschillende staaltjes van onder
nemers, die een plaatsje voor die
Jongens ruim houden. Een zeer
frappant staaltje van medeleven
kwam ons echter deze week on
der het oog. In het bekende blad
Elsevier.
Daar werd een villa te koop aan
geboden. Uitsluitend voor een jon
geman die uit Indonesië terug
kwam. Anderen behoefden er niet
op te reflec'eren. En de Koopprijs
was zeer billijk. Voor slechts een
30.000 was je de man.
He' doet toch wel weldadig aan.
dat ook deze man. die zo maar
een villa over heeft waar reeds
Jaren lang verschillende woning
zoekenden in gehuisves; hadden
kur -en worden, cp deze wijze
reikte, dat als basis voor meer en
ander jeugdwerk kan dienen.
De wereld is echter klein ge
worden en „Jeugd van Nederland"
roept ook in onze gedachten Jeugd
van Europa en Jeugd van de We
reld. Deze jeugd, die we tegenko
men in de rapporten van de Inter
nationale vluchtelingenorganisatie
en van de U.N.A.C. Die vaak alleen
maar op papier voor ons bestaat,
maar die ons niettemin vaak zo
schrijnend duidelijk voor de geest
komt
het is moeilijk om een
tehuis te vinden voor de zieke
en de gebrekkige kinderen en
voor de jongeren tussen de 16
en 18 jaar, de groep dus, die
geen onbezorgde jeugd heeft
gekend; die nog niet oud genoeg
is om zelf een weg in het leven
te zoeken, maar die alle hoop en
verlangen verloren heeft om
ooit naar 't eigen land terug te
keren."
En tussen de regels doorlezend
weten we, dat dit „het is moei
lijk" practisch betekent „het ia
onmogelijk". En het rapport ein
digt dan ook met de vraag: „Wie
zullen zich over deze kinderen
ontfermen?'
Een vraag, die onze tentoonstel-
lii.g niet kan en zal oplossen,
maar die ze wel oproept. Austra
lië zal 500 van deze jongeren van
16 tot 18 jaar opnemen en men ia
zeer dankbaar voor dit aanbod,
maar het is slechts 1 van het
totaal, dat directe hulp nodig
I heeftGedurende deze zomer
j verblijven 52.000 van deze kin-e-
ren in zomerkampen, om lichame
lijk en geestelijk wat versterkt te
worden. Maar dan? Zullen zij zich
ontwikkelen als een onrustig ele
ment in onze samenleving of zul
len we er in slagen ze een goede
verantwoorde plaats te geven?
Misschien kunnen we nog eens ko
men tot een tentoonstelling „Jeugd
van de Wereld". Maar dan van ae
wereld, waarin ln ieder geval voor
de kinderen geen gebrek en angst
meer bestaat, maar rust en veilig
heid, zodat ze kunnen opgroeien
tot evenwichtige wereldburgers,
die zich hun verantwoorde! iikheid
bewust zijn.
En nu weer terug naar eigen
en naar ons uitgangspunt: de ten
toonstelling. Laten wij dit dan
vooral tot de jongeren zeggen: Het
kan zijn dat je eigen jeugdorgani
satie of groep medewerkt en dan
zul je natuurlijk willen zien welke
plaats zij in het geheel inneemt.
Het kan ook zijn, dat je niet
rechtstreeks bij de zaak betrokken
bent, maar ga dan in ieder geval
toch heen om te zien wat ande
ren reeds deden. Misschien ontdek
je dan ook iets om zelf te doen.
toch ook zijn steentje bijdraagt
aan de Nederlandse zaak.
E11 het is wel tekenend, dat het
uitgesproken Elsevier moest zijn.
dat werd uitverkoren, om van de
ze vaderlandsliefde kennis *e ge
ven. Klassegevoel. Aboeh, Abah.
p* a* :r l. a. m. lichtveld in Nederland aangekomen.
heer L. Lichtveld, beter bekend onder zijn pseudoniem Al-
ber? Helman, is aangekomen uit Suriname, waar hij lid is van het
College van Algemeen Bestuur van Suriname voor Onderwijszaken.
De heer Lichtveld voor zijn bureau in zijn woning te A'dam.
DONDERDAG, 25 Augustus na 12
uur:
Hilversum I, 301 m 12,00 Saxo
phoonspel 13,00 Nieuws 13,20
Luncconc 14.00 Kamerorkest
15,00 Canzonettasextet 16,00
Bijbellezing 17,00 Jeugdulfzen
ding 18.00 Leger des Heils
19,00 en 20,00 Nieuws 20,15
Plaafcvaria 21,30 Tuinconcert
22,35 gr muziek 23,00 Nieuws
Hilversum II. 415 m 12,38 Sky
masters 13,00 Nieuws 13.15
The Avrollans 14,15 Solisten
concert 15.00 Klimop 16,00
Coloriet 17,00 Reizen en trekken
18,00 Nieuws 18,30 Muziek
Journaal 19.30 Cabaret 20.00
Nieuws 20.15 Symph concert
21.00 Hoorspel 22,15 Romancers
23.00 Nieuws
PROGRAMMA III 13,15 Vrolijk
allerlei 14,30 Octet 15,30
BBC ork 17,00 Batavia 19.30
Operaklanken 20.00 Verz progr
22.15 Dansmuziek
PROGRAMMA IV 12.30 BBCork
16.00 Kamermuziek 17,10 Ens
Joe Heyne 18.30 Gev progr
20.30 Verz progr 21.30 Ork Bob
Farnon
VRIJDAG, 26 Augustus, vóór 12
uur:
Hilversum I. 301 m 7.00 en 8,00
Nieuws en gr pl 9.15 Zlekenpro
gramma 10,30 Morgendienst
11.00 Kamermuziek
Hilversum II 415 m 7.00 en 8.00
Nieuws en gr pl 10,00 Morgen
wijding 10,30 Voor de vrouw
10.45 Kamermuziek 11.25 Jan
Vogel
PROGRAMMA III 10.00 Blos
cooporgel 11,00 Zigeunerorkest
Ralph Elman
PROGRAMMA IV 9,10 Verzpro
gramma v d huisvrouw 10,00
Le Ménage en muslque
(Buiten verantwoordelijkheid
van de redactie)
Over „Militair
Gezag"
In het artikel „Bloemlezing" ln
uw blad van Vrijdag 19 Augustus
worden een aantal voorbeelden ge
geven, van de wijze waarop in de
eerste maanden vari de bevrijding
met 's Lands gelden ls omgespron
gen Die voorbeelden zijn niet uit
de lucht gegrepen, doch ontleend
aan het verslag van de Algemene
Rekenkamer Aan het slot van het
artikel zegt de schrijver: „Een pe
riode, waarin we overgeleverd wa
ren aan mensen waarvan men
meende, dat ze doordat ze een unl
form droegen, wel ln staat zouden
zijn de boel recht te houden"
Natuurlijk mag men dit niet zo
verstaan, alsof zou zijn gezegd, dat
met deze periode tegelijkertijd de
moeilijkheden tot het verleden be
hoorden De krant doet ons dage
lljks mededelingen, die er op wij
zen dat dit alles nog maar een on
handig gedoe, een zoeken en tas
ten ls geweest naar het begin van
wat ik zou willen aanduiden als
„het gouden tijdperk"
Het begon feitelijk, toen minls
ter president Schermerhorn door
de radio mededeelde, dat het MG
was opgeheven Nadat hij in korte
trekken had uiteengezet hoe
krankzinnig er door die Instelling
was huisgehouden volgens hem
behoorden vele van de heren van
het MG eerder in het concentra
tiekamp, dan anderen, die er door
hun toedoen in waren terech; ge
komen vertelde hij terloops, dat
de man. die bij dit alles de leiding
had en er dus voor vorantwoor
delijk behoorde te worden gesteld
als erkenning van zijn verdien
sten was benoemd tot chef van de
generale staf
Vermoedelijk zullen bij deze me
dedelingen velen naar hun hoofd
heben gegrepen En dat ls dan te
verklaren ZIJ hebben dan gerede
neerd. dat wanneer de feiten al zo
liggen dat Iemand. d!e zo weinig
zijn verantwoordelijkheid heeft be
grepen, niet achter slot en grendel
behoort, het toch te dwaas is. bij
het misdadige af, om hem opnieuw
In een vertrouwingsfunctie te
plaatsen
Hen die zo redeneren, willen
we er toch op wijzen, dat zij
hoe vreemd het moge schijnen
toch er naast zijn Hier ls de ge
wone gang van zaken gevolgd Bij
de Zuiderzeewerken b v hebben we
iets dergelijks meegemaakt Daar
werd de man. die aansprakelijk
moest worden geacht voor het ver
dwijnen van tientallen millioenen.
op een dusdanige post gezet, dat
het hem mogelijk was de weg vrij
te maken voor nieuwe rooftochten
Waaruit kan blijken, als uit zo
veel dat ls gepasseerd, dat niet
het goed doen functioneren van
de Staatsmachine het grote doel
ls. doch het schepr>en van een dus
danige chaos, dat bij voorbaat alle
controle op de gang van zaken Is
uitgesloten
En terw"i het volk word; nltgo
kleed tot op zijn hemd om o m de
door het militair gezag gestolep
millioenen aan te zuiveren, conff
reert zijn gewezen chef HIJ confe
reert met de grootsabelslepers van
andere landen om te komen to£
een goede verdediging van West
Europa, zoals dat heet ZIJ beraad
slagen, waar de atoombommen zul
len neerdalen Wat de consequen
tie's van dit alles zijn niemand
met gezond verstand, die zich
daar nog enige illusie omtrent
maakt Wij weten nu al, dat Neder
land gevechtsterrein wordt, wanf
hier worden de gemeenschappellj
ke vliegvelden aangelegd Europa
zal worden verdedigd, doch Neder
land wordt vernietigd En dat om
buitenlandse kapltaalbelangen vel
lig te stellen Ons volk ls ln dit
alles nog nooit gekend Het ls een
stelletje gewetenloze lieden, die
achter de schermen alles naar
hun hand zetten Daar kunnen we
het althans wel over eens zijn
En toch laten we Gods water
over Gods akker lopen Indonesië ls
nog geen waarschuwin ggenoeg
Men denkt: ..Na ons de Zond
vloed"!
Alsof de Zondvloed daarop zal
wachten
Bergen NH, 22 Aug '49
J BROERSMA
EEN DRIELING ls geboren ln het ge
zin van de fam. Nederkorende Boer,
Amsterdam. Er zijn twee meisjes. Jok*
wegende 1940 gram en Tfeesje, wegen
de 1840 gram en een jongen met het
flinke gewicht van 6 pond. De beidt
meisjes vertoeven in een couveuse. Moe
der_ en zoon maken het zeer goedL
DE IJSÜEL BIJ DEVENTER
Als ten or^ed zilveren lint kronkelt de IJssel zich ln de nabijheid van Deventer de stad, welke door
haar uiterst gunstige ligging, bezig is zich le ontwikkelen tot een industrieplaats van betekenis
Hoog boven het water vormt de verkeersbrug met zijn strakke lijnen een machtige oeververbinding
en het
Apeneiland
41. Langzaam kwamen Kappie en Jacobus in de
richting van de Maat „Geef mij de zee maar" brom
de Kappie, „daar kan een mens tenminste behoorlijk
vooruit komen. Maar hier, tussen al die mieserige
struiken, bah!" Hij zweeg, daar Jacobus hem met een
verschrikt gezicht aan zijn mouw trok en met een
j bevende vinger in de verte wees. „Ziet gij daar ook
iets bewegen? Straks komen wij een monster tegen".
stamelde hij. Het was maar gelukkig, dat de Maat
niet hoorde, waarvoor hij werd uitgemaakt, want hij
had het heus al erg genoeg. „Ik geloof, dat ik die
zware huid maar afgodi". mompelde hij. ..anders
komt er nog veel meer narigheid van. Is me dat een
uitrusting voor een fatsoenlijk zeeman. Een mens
zou er de kriebels van krijgen". Maar omdat hij in
zijn hart nog veel banger was voor een ontmoeting
met de mensapen, besloot hfj, om er toch nog maar
even mee te wachten. Ondertussen liep hij regelrecht
in de armen van Kappie en Jacobus. De laatste had
zijn geweer van de schouder genomen. „Al is h^
maar een oud geweer, toch leg ik er een beer mea
neer", zei hij bibberend. En voordat Kappie goed
wist wat er gebeurde had hij het wapen aan de schoü
der gebracht en legde aan.
door
N. J. P SMITH
Mevr. Poortmans is bij Harry op
de werkkamer gekomen: en voor
eerst gaat ze niet terug ook. Ze
heeft veel te bepraten.
79
„Ik heb voor het eerst van mijn le
ven gehoord, dat de Harrelaars met
lof over je spreken... De ochtendkrant
heeft een heel verslag; heldhaftig op
treden van een burgemeester bij brand
dat klinkt"! z»i mevr. Poortmans
Harry lachte even.
„Maar dat is het niet alleen", ging
zij voort. „Er is uitgelekt, wat Derk-
sen en zyn compagnon voor plannen
hadden wat ze je voorstelden.... Ik
heb gehoord, dat je O vermeer over
zijn uitbreidingsplannen hebt aange
vallenje bent goede vrienden met
Wouters geworden.... Ik begin nu zélf
te geloven, dat die ziekteverklaring
niet zo dwaas is het komt me heus
voor, dat je veranderd bent en daar
om"..-..
.Daarom?"
Harry was opgestaan maar moest
zich aan zijn stoel vasthouden. Hij
voelde, dat hij weer duizelig werd
het was hem, of alles in de kamer
draaide.....
„Daarom wil ik het nog wel eens
proberenals de verandering blijft
als je mij beter behandelt dan vroe
ger.... dan... dan wil ik trachten het
yerleden te vergeten, Jol"
Harry voelde, dat hij, als de van-
moral-insanity-genezen-echtgfcnoot nu
zou moeten opstaan dat hij haar in
zijn armen zou kunnen nemen om het
nieuwe verbond met een kus te beze
gelen. Hij deed het niet hij bleef
zitten. Hij werd vuurrood en hy voelde
zijn slapen kloppen. Neen, dat niet
hij wilde niet!
„Waarom zeg je niets?"
Harry zocht naar woorden. „Het spijt
mij heel erg... ik... ik had liever gehad,
dat je de scheiding had doorgezet
dat je weer met verwijten en met boze
woorden gekomen was, zoals de eer
ste keerje maakt het me zo moei
lijk".
„Zo moeilijk?"
Hij stond op het punt haar te be
kennen wie hij was, doch op het laatste
ogenblik vond hij het beter, haar het be
richt van de dood van haar man te be
sparen. Het resultaat zou hetzelfde zijn:
een scheiding.
„Het kan gewoon niet", zei Harry stug
en weer beheerst. „Het beste is, dat ik
wegga. Nee, nu moet je niet denken, dat
dit voorstel nu zo maar bij me opkomt.
Ik heb er lang over nagedacht in het
ziekenhuis, na je eerste bezoek heb ik
er al over gepiekerd en gisteren heb ik
mijn besluit genomen: ik ga weg. Alles
wat hier is, is van jou ik zal een
nieuw leven dienen t« beginnen".
Harry keek haar niet aan en vervolgde
rustig, nu zij zwijgend met zijn woorden
scheen in te stemmen: „In het bureau
liggen nog twaalf duizend gulden
daar kan ja je voorlopig wel mee red
den".
„Zo", zei ze op spottende toon. „Dus
toch een scheiding?En als ik nu
eens weigerde?"
„Als je.als je weigerde?" hakkelde
hij. Die mogelijkheid had hij niet voor
zien. „Als je weigerde?"....
„Precies: Als ik weigerde - wat dan?
Of liever: wat nu! Want ik weiger in
derdaad. Ik wil geen scheiding. Als jij
vertrekt, ga ik mee! Onverschillig waar
heen!"
„Maar dat gaat niet dat kan niet",
zei Harry wanhopig.
„Het lijkt mij anders nogal eenvou
dig", merkte mevrouw Poortmans op.
„Dat Je mij die 12000 van „Mon Plaisir"
aanbiedt is voor mij een bewijs te meer,
dat je karakter veranderd is, Jo. Dat zou
je vroeger nooit gedaan hebben".
Vroeger vroeger, altijd vroeger! Dat
verleden van die burgemeester zou hij
toch nie't kwijt raken. Harry richtte zich
op in zijn stoel, keek mevrouw poort-
mans nu strak aan en sprak langzaam
en met nadruk
„Ik bèn je man niet ik bèn bur
gemeester Poortmans niet!"
Hij wachtte even.
Nu zou ze bezwijmen ze zou vluch
ten om hulp roepen? Er gebeurda
niets van dit alles. Alleen keek zij hem
met gróte ogen aan.
Natuurlijk ze gelooft me niet za
denkt misschien wel, dat ik nu hele
maal gek geworden ben.
„Begrijp je me?" vroeg Harry, toen zij
geen antwoord gaf, maar hem stil bleef
aankijken. „Ik ben een wildvreemde voor
je. Ik ben burgemeester Poortmans niet
ik ben je man niet!"
„Dat wist ik al", zei ze eenvoudig.
Harry had het gevoel of hij door da
grond zakte.
(Wordt vervolgd.)!