kmaafJeï
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
baba
HIEUWS 1
Bewoner in zijn huis neergeschoten
Boliviaanse opstandelingen zijn
nog niet verslagen
Vrij Amerika!
Noodlottige
vergissing
5e JAARGANG Nr. 1667
Dinsdag 30 Augustus 1949
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen 0.30 per week 1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bi) vooruitbetaling
Advertenties 14 et per mm., familleberietu
ten 18 ct Bij contract aanzienlijke korting.
Vcrantw. r*dact«uri J. r. Zoonto Bureau, Rldderitraat hoek Oudegracht Tel K 2200 3971
van dag iot dag
DE REPUBLIKEINSE PREMI: X,
Mohammed Hatta is door de Brit
se Labourparty uitgenodigd naar
Londen te komen. Hij zou deze
uitnodiging hebben aanvaard.
Hatta zou ook de algemene ver
gadering van de VN te Lake Suc
cess bijwonen.
OP HET VLIEGVELD Shannon is
een speciale Skymaster uit Cali-
fornlë en New York aangekomen
met 82 personen aan boord. Dit ls
het grootste aantal personen, dat
ooit in enige passagiersvliegtuig
de Atlantische Oceaan is overge
stoken.
IN SAKSEN is uraniumerts ont
dekt. zo deelt het Duitse nieuwsbu
xeau mede. Aan plaaselijke arbeids
bureaux is een aantal van 2.000
arbeiders verzocht om met de ex
ploitatie te beginnen en het ge
bied is afgezet voor onbevoegden.
DE AFSTAND DER RAILS van
bepaalde hoofdspoorlijnen in de
Sowjetzone van Duitsland zal ver
groot worden tot die van de spoor
lijnen in de Sowjet Unie. zodat
treinen met herstelbetalingsgoede
ren rechtstreeks naar Sowjet Rus
sische Industriecentra kunnen lo
pen.
ZONDAGMORGEN is een auto
bus tengevolge van de gladheid i-n
Maastricht geslipt De zware bus
schoof dwars over de straat het
trottoir op. waar twee meisjes, die
collecteerden voor de EHBO wer
den gegrepen. Zij werden met vrij
ernstige kneuzingen en verwondin
gen naar het ziekenhuis Calva-
rienberg overgebracht. Er is bij
beiden geen levensgevaar aanwe
zig
BIJ HET VLIEGVELD Twente
we- een Spitfire van de militaire
luchtvaart bestuurd door de res
2e h.-vlieger de Jong. door motor
storing gedwongen een noodlan
ding te maken. Het vliegtuig
kwam bui'en hel veld terecht en
wer<j zwaar beschadigd. De piloot
werd levensgevaarlijk gewond
naar een ziekenhuis in Enschede
vervoerd.
Alleen al te West Palm Beach
2iin meer dan 2000 woningen tal
een straal van 5 km beschadigd.
Men schat de in deze sector aan
gerichte schade op bijna 4.500 000
dollar.
ZONDAGMIDDAG is met het lijn
toestel uit Makassar de president
van Oost Indië. Sukawati, In Ba
tavia aangekomen. Sukawati ls ver
gezeld van de chef van het kabi-
ne', mr vam- Krieken en logeert
in Hotel des Indes.
DF. FRANSE EN BRITSE politie
verzamelen bewijzen tegen twee
Fransen en een Engelsman, die
naar men gdoof* de voornaamste
organisatoren zijn van een bende,
die honderdduizenden valse dollar
bi15et'en in omloop heeft gebracht
De Franse politie en de Ameri
kaanse geheime dienst, hebben
imssa's v.als geld ter waarde van
234 millioen dollar gevowden bij
een overval op een boerderij bij
Marseille.
Finse stalcinq brengt
stagnatie in Russische
herstelbetalingen
Maandagmorgen hebben zich
bijna 1500 metaalarbeiders van de
op een na grootste Finse haven
plaats. Turku, gevoegd bij de door
de communisten tegen de loon
politiek der sociaaldemocratische
regering ger chte staking. Velen
zijn werkzaam in fabrieke® die
voor herstelbetaling aan de Sow
jet Unie werken.
Karki, hoofd van het Finse her-
s-clbetalingsbureau, noemde de
s aklng ,een duidelijke schending
van het vredesverdrag" daar Fin
land in het verdrag riet onthe
ven werd van door de Sowjet Uinle
opgelegde boeten wegens vertraag
de afleveringen, veroorzaakt door
s akinge-n. De vakvereniging der
ir.e: aalarbeiders, die onder sociaal
democratische leiding staat, heeft
de s aklng veroordeeld.
weerbericht
PLAATSELIJK ENIGR REGEN
Over het algemeen veel bewolking
Jiet plaatselijk enige regen of motregen,
voornamelijk in de Noordelijke helft van
het land. Zwakke, later matige en langs
de kust nu en clan vrij krachtige wind
tussen Zuid en West. Weinig verande
ring van tempera'uur.
JAN DERKSEN WINT VAN SCHERENS.
In de sprintwedstrijden om het wereldkampioen-schap ie Kopen
hagen won onze landgenoot Ja® Derksen op gemakkelijke wijze
vajn de Belg Scherens.
Gezochte S.S.-er niet gevonden
Zondagnacht hebben vier agen
ten van de rijkspolitie een inval
gedaan in een perceel t2 Rijns
burg. Zij zochten naar de in 1946
uit Duindorp gevluchte SS'er Wim
de Mooy. Diens broer Jan de M.
schijnt zich bij die inval teweer
te hebben gesteld. Hij werd door
een der agenten neergeschoten en
is ter plaatse overleden.
Op een tip. dat de SS'er zich
ten huize van zijn broer zou be
vinden. gingen de vier agenten
vannacht op onderzoek uit. Hen
werd toegang tot het huis ont
zegd. De agenten hebben toen een
ladder gehaald om op deze ma
nier ..de vesting" te nemen. Zij
kwamen in de slaapkamer van J.
de M. die lid van de reservepolitie
ls.
Volgens verklaring van de poli
tie heeft Jan de M. de agenten
met een pistool bedreigd. Een der
agenten heeft toen gevuurd en de
25-jarige Jongeman dodelijk ge
troffen. Men vertelde dat het pi
stool van het slachtoffer later een
alarmpistool bleek te zijn.
H.K.H. PRINSES WILHELMINA,
die 31 Augustus a.s. Haar 69ste
verjaardag hoopt te vieren.
Kinderverlamming
in Verenigde Staten
onrustbarend
De kinderverlamming-epidemie
is verre van afgenomen, en het
jaar 1949 zal wellicht in dit op
zicht als het noodlottigste in de
geschiedenis der Verenigde Staten
worden opgetekend.
Tot op heden zij® 17.306 geval
len vastgesteld, waarvan 3422 in
de afgelopen week, die een record
week kan worden genoemd. Tot
dusver was 1916 het slechtste jaar
met 30.000 gevallen. In medische
kringen is men van mening, dat
het dit jaar bereikte aantal nog
niet het hoogtepunt vorm va® de
ontwikkelingscurve der ziekte.
De nationale stichting ter bestrij
ding van de kinderverlamming die
onlangs de epidemie nog „matig"
had genoemd is thans van mening
dat zij hevig is en zich steeds
meer uitbreidt.
Donderdag zijn alleen voor New
York 57 nieuwe gevallen en 6 sterf
gevallen gemeld. Hiermede komt
het totaal voor deze stad sedeTt
het begin van het Jaar op 1321
ziektegevr'len en 111 sterfgevallen
Een andere lezing komt van de
districtscommandant van de rijks
politie, die verklaart, dat Jan uit
zijn bed sprong toen de agenten
door zijn raam naar binnen kwa
men. In de verwarring zou hij
tegen een der agenten zijn aan
gevallen. De dienstrevolver ging
af en de kogel trof hem dodelijk
Dit gebeurde 's nachts om half
twee.
Het stoffelijk overschot van J.
de M. is naar het academische
ziekenhuis te Leiden overgebracht
Gebleken is dat de ex-SS'er W.
de Mooy niet in het huis was. Een
derde broer, die uit Groningen
was overgekomen, is door de tip
gevers aan de politie voor de "S'er
aangezien.
Beslissende slag
op komsl?
Men verwacht een beslissende slag
tussen de regeringstroepen en de Boli
viaanse opstandelingen nabij Cocha-
bamba, op één na de grootste stad van
Bolivia en het voornaamste bolwerk, dat
de nationale revolutionnaire beweging
in bezit heeft.
Als antwoord op de bedreiging van
de opstandelingen, dat zij La Paz zou
den bombarderen, hebben vliegtuigen
van de regering een tweede aanval op
het vliegveld van Cochabamba uitge
voerd. In deze stad hebben de opstan
delingen het beleg geslagen voor de ka
zerne. waar het regeringsgetrouwe gar
nizoen zich heeft ingesloten. Regerings-
Zelfmoord in de
St. Pieterskerk
Een jongeman is Maandag in de St.
Pieterskerk te Rome van een hoogte
van vijftig meter omlaag gesprongen:
Hij kwam terecht op 'de marmeren vloer
van de basiliek en was op slag dood.
Toeristen en bedevaartgangers zagen
tot hun afgrijzen het lichaam omlaag
vallen. Het kwam juist terecht op de
plaats, waaronder volgens zeggen de
urn met het gebeente van de Heilige
PetrflS ^oor archeologen van het Vati-
caan werd aangetroffen. De kerk werd
onmiddellijk na dit voorval gesloten.
Het gebouw Is thans ontwijd en zal
niet eerder voor het publiek worden
opengesteld, nadat het wederom is ge
wijd. Zes maanden geleden is op dezelf
de wijze door een andere jongeman zelf
moord In de St Pieterskerk gepleegd.
15000 TON NEDERL. GROENTEN
NAAR FRANKRIJK
Hoewel in het onlangs van kracht ge
worden nieuwe handelsverdrag met
Frankrijk geen post was opgenomen voor
de uitvoer van verse groenten naar dat
land, heeft de Franse regering sinds 27
Augustus de import van 15000 ton Ne
derlandse groenten (uien, prei rode
bieten, rapen, peen en alle soorten kool)
toegestaan.
troepen trekken thans van twee zijden
op de stad aan. In vier andere steden
zijn gelijktijdige opstanden door de gar
nizoenen met behulp van de bevolking
neergeslagen. De nationale revolution
naire beweging, die de steun genoot van
de legerofficieren, trok zich terug na de
val van haar bewind in Juli 1946. Haar
leider, president Villaroel, werd toen
door een woedende menigte te La Paz
aan een lantarenpaal opgehangen. De
tegenwoordige leider, Victor Paz Es-
tensoro. bevindt zich thans in Uruguay.
Amerikaanse oedstrijders beletten
Paul Robeson het zingen
Paul Robesoa*, die Zaterdag bij
Peekskil een concert zou geven,
dat. verhinderd werd door oud-
strijders heeft op een persconferen
tie verklaard, dat het Incident
deel uitmaakte van de .nationale
terreur tegen negers en progressie
ve krachten". Het voorval vormde
een .Inbreuk op de burgerrechten
een der grote misdaden, die zon
der twijfel geen enkele Amerikaan
in het kader der democratische
procedure zou willen plaatsen."
Hij beschuldigde verder de plaat
selijke autoriteiten van laksheid
en verwees naar de Ku Klux Klan
Het Amerlkaamse ministerie van
justitie diende belang te hebben
bij een onderzoek naar de Klan en
her Amerikaanse legioen (van oud
strijders.
Het .Congres voot burgerrechten
dat door de vorige procureur-ge
neraal bestempeld is als een „om
verwerpende organisatie" heeft de
vervolging van de oproerkraaiers
geëist. Het beschuldigde de politie
van Peekskil en de staat New
Door een noodlottige vergissing
van een verpleegster is in het zie
kenhuis .Eudokia" te Ronterdam
een 72-jarige vrouw, die daar ver
pleegd werd gestorven. De ver
pleegster had haar een verkeerde
injectie toegediend. Dezelfde in
jectie gaf zij later aan een man
nelijke patiënt maar door de dood
van de vrouw opmerkzaam ge
maakt hebben de doktoren de ver
gissing nog tijdig bemerkt en
maatregelen genomen, zodat de
man er geen nadelige gevolgen
van endervonden heeft.
Bij Leopoldsville <Belg. Congo)
is na een noodlanding een Belgi
sche DC 3 van de binnenlandse
lijn in brand geraakt. Van de 20
inzittenden verloren er vijf het
leven, o.w. 2 passagiers.
DE SCHADE, die door de orkaan,
welke Vrijdag j.1. de kust van Flo
rida heeft geteisterd is veroor
zaakt, wordt op bijna 50 millioen
dollar geschat.
IN DE LENIN-STAATSBIBLIO
THEEK te Moskou is Zaterdag 'n
tentoomstelllng, gewijd aan Goethe
York ervan zich afzijdig te heb
ben gehouden.
De commissaris van politie van
Peekskil zeide echter dat de plaats
van samenkomst buiten zijn jurls
dictie lag.
De „New York Times" zeide ta>
zijn commentaar op het voorval,
dat Paul Robeson zeker partij ge
kozen had voor de verdrukten.
Zijn hart zat op de rechte plaats,
doch niet zijn logica. Hij had zich
kortelings aan de zijde geschaard
van de onderdrukkers v. Rusland.
Toch had bü zekerlijk recht 2bn
kunst te brengen voor Iedere vreed
zame verzameling dat maakte deel
uit, van de Amerikaanse levens
wijze.
Von Rundstedt dekt
van Manstein
De Duitse veldmaarschalk Von Rund
stedt. die zich thans in een ziekenhuis
te Hannover bevindt, verklaarde aan
verslaggevers, dat hij alleen verantwoor
delijk is voor al hetgeen tijdens de
Duitse veldtocht in Polen is geschied en
niet veldmaarschalk Von Manstein. die
thans voor een Brits gerechtshof te Ham
burg terecht staat. Von Rundstedt heeft
de verdedigers van Von Manstein ma
teriaal doen toekomen, dat ontlastend
is voor zijn vroegere ondergeschikte.
Von Rundstedt Is sinds 26 Mei J.1. pp
vrije voeten.
MISLUKTE KANAALOVERTOCHT
De dertigjarige Egyptische zwemmer
Mahri Hassan Hamad heeft Maandag
avond zijn poging om het Kanaal over
te zwemmen opgegeven. Lij was 14 uur
in het water geweest en had het tot
4,5 mijl van de Engelse kust gebracht.
Toen werd de zee ruwer en dreef hij af.
MEISJE BIJ ZWEMMEN
VERDRONKEN
Maandagmiddag heeft de politie het
lijkje opgehaald van een 7-jarig meisje
te Amsterdam, dat met haar tweeling
zusje in het water van de Stadionkade
was gaan zwemmen en daarbij vermoe
delijk in een z.g. put in het water is
terechtgekomen en verdronken.
VIJF MILLIARD FRANCS SCHADE
IN FRANKRIJK
De door de bosbranden in de Landes
veroorzaakte schade wordt op ongeveer
5 milliard frank geraamd. Door het ne
men van een reeks maatregelen hoopt
men echter drie milliard te kunnen te
rugwinnen o.m. door het spoedig vellen
en de uitvoer van de beschadigde bo
men. r-—
SCHOONZOON
BEVOORDEELD
Maandagochtend is het aftreden
va® de premier van Sleeswijk-Hol
stein, Herman® Ludemann, mede
gedeeld.
Het aftreden van de premier
werd reeds verwacht naar aanlel
ding van een regeringsonderzoek.
dat inzake een schandaal was in
gesteld. Enige tijd geleden werd
door de landdag een bedrag van
250.000 mark toegewezen voor de
wederinrichting van de ambtswo
ning van de premier, zodat hierin
gasten van de regering ontvangen
zouden kunnen worden. Eet werk
kostte echter bijna het dubbele,
terwijl de architect-aannemer de
schoonzoon van Luedemann was
die de premier uit Berlijn naar
Kiel had doen overplaatsen, waar
hij bovendien een ovèrheldsbetrek
king ontving. De christen-demo
craten vielen de sociaaldemocra
ten bij de verkiezingen over deze
toedracht van zaken aan, en bij
de federale verkiezingen daalde 't
stemmental va® de sociaaldemo
craten van 43.8 procent tot 29.6
procent.
Is de winst te groot
Het bestuur va® de Nederlandse
bond van fruittelers in vergade
ring bijeen \o Maastricht, heeft
een telegram aan de Minister van
landbouw en voedselvoorziening
gezonden. Daarin wordt gezegd,
dat de vakgroep de oorzaak van
de afzetmoeilijkheden van frait
ziet in te hoge prijzen voor de
consument. Ondanks de lage prij
zen voor telers en pachters. De
vakgroep verzoekt de minister
dringend maatregelen te treffen
door afschaffing van veilplicht, de
vaststelling van minimum veiling-
prijzen en door uitreiking van
ventvergunningen op grote schaal
gedurende de periode van de
huidige afzetmoeilijkheden.
Hierdoor zal aar de me
ning van de vakgroep ook vernie
tiging van kostbaar volksvoedsel
worden tegengegaan.
De finale van het stayersnummer over 100 km werd gewonnen
door de Italiaan Frosio in de tijd van 1 uur 31 min-, 20 sec. Onze
landgenoot Pronk eindigde als tweede met een achterstand va®' 200
meter. Na afloop van de strijd feliciteert Pronk de Italiaan Frosio
met het behaalde kampioenschap.
Somber perspectief
Naar mate Nederland zich begint
te herstellen van de rampspoed,
die de oorlog over het land heeft
gebracht, beginnen andere ram
pen het volk te bedreigen. Een van
die rampen is de vloek van dé
overvloed. Het klinkt gek in een
wereld, waar nog steeds mlllioenen
leven op de rand van de ondervoe
ding. Het is een felle aanklacht
tegen de wijze, waarop onze samen
leving is ingericht. Maar intussen
zitten we nog steeds in die samen
leving en het heeft er alle schijn
van, dat er nog wel niet direct
verandering zal komen.
Het fruit komt voor een belang
rijk deel op de mestvaalt terecht
Verschillende groenten ondergaan
een zelfde lot. En als alle voorte
kenen niet bedriegen, zijn er zeer
binnenkort ernstige moeilijkheden
te wachten met de boter. Indien
dat zo is en reeds vorig jaar ver
wachtte men een dergelijke ont
wikkeling, dan zullen de boeren
me^ moeilijkheden krijgen te wor
stelen, waarmee de tuinders reeds
een jaar eerder hebben kennis ge
maakt.
Deze ontwikkeling was te voor
zien. Zowel voor het fruit, voor de
groenten, als voor de botei. Vlak
na het beëindigen van de oorlog
hebben de producen;en een perio
de van grote welvaart gekend.
Het had er alle schijn van dat ze
wel niet slapende, maar toch on
gestoord rijk zouden kunnen wor
den. Het was een periode, waarin
er een overvloed van geld was.
Goederen waren moeilijk te krij
gen. En dus besteedde het publiek
en we hebben vooral het oog op
de allergrootste groep van gebrui
kers, de arbeiders en de kleine
zelfstandigen hun loon aan le-
lensmiddelen, die te krijgen wa
ren. Op elke tafel prijkte fruit.
Groenten, waarnaar anders alleen
de begeerte van beter gesitueer
den uitging, werden alom ge
vraagd. Er erd nog al wat ge
ëxporteerd.
Want ook ..i andere landen deed
zich hetzelfde verschijnsel voor.
Sedert is er echter wat veranderd.
Tal van goederen, waaraan hon
derdduizenden gebrek hadden,
zijn weerte krijgen. En ze worden
door de massa gekocht omdat ze
in jaren niets hadden kunnen aan
schaffen en de voorraad kleren,
meubelen enz. moet worden aan
gevuld. Echter, het geld kan
slechts eenmaal besteed worden.
Het ellendige gevolg daarvan ls,
dat de binnenlandse afzetmarkt
minder fruit, minder groenten af
neemt dan een paar Jaar geleden
En de export naar andere landen
leidt er in dezelfde mate onder.
Met de boter ligt het geval nog
enigszins anders. Ten gevolge van
de schaarste aan vetten over de
hele wereld kon lange tijd in het
buitenland een hoge prijs bedon
gen worden. Maar nu de wereld
voorraad stijgt en de koopkracht
In het buitenland daalt, is de mo?
gelijkheid niet uitgesloten, dat we
weer zoals in de dertiger jaren,
met de boter zullen moeten gaan
knoeien wat de prijs betreft. Er
wordt nu een beroep gedaan op
de mensen in het eigen land. om
fruit te eten. Straks om tomaten
te eten, of bloemkool, of wat dan
ook. Het is een beroep dat slechts
kan helpen indien de algemene
koopkracht van het volk wordt
verhoogd. Want helaas zijn we
weer aangeland in het tijdperk,
dat een groot gedeelte van het
volk wel fruit wil eten, maar het
ondanks de lage prijzen, toch nog
niet tot ten dagelijks verbruiks-
artikel kan maken. Somber pers
pectief waarvoor de oude samen-
eving geen oplossing weet.
v. Z.
