KAPPIE DE DUITSER DRINKT ZIJN SEKT MET VOLLE TEUGEN m VOOR LENS Tentoonstelling die een hele boerderij bevat Aanschouwelijke les in bedrijfs'eer Abonneert U op dit blad Cfi.ampag.ua ï"\e leek denkt bij het uitspreken of vernemen van het woord Cham- pagne aan het gedeelte van Frankrijk, waar deze wijnsoort wordt pefabriceerd. De kenner weet, dat daarnaast de Duitse Sekt evengoed burgerrecht heeft. Het is precies dezelfde drank, alleen het land van herkomst is een ander. Een bewijs: voor een goede Champagne heeft Frankrijk niet alleen de wijnen van het eigen land nodig, doch daar naast het liefst die van Moesel en Midden-Rijn; voor een goede Sekt fcoopt de Duitse fabrikant behalve de nabije Moesel- en Midden-Rijn- fcvijn de goede merken van over de grens, van Champagne. Hieruit blijkt al dadelijk, dat Sekt evenals Champagne een ■nengsel is van wijnsoorten. Inderdaad, van het beste op dit gebied, min stens van twee soorten, maar liever van drie tot vier, zelfs tot zeven jrerschillende toe, maar alle uit de genoemde gebieden, die bekend zijn Boor de hoge kwaliteit van hun producten. De verklaring daarvan ligt in het volgende. Champagne is een land van heuvlige krijtbodem, waar fce witte rotsen het zonnelicht weinig absorberen, integendeel bijzonder (Uitstralen, waardoor de wijnrank meer warmte verkrijgt, die haar ook Jtran onder op overdag omgolft. De bodem van midden-Rijn en Moesel Is donkere leisteen, die de zonnewarmte juist voor een groot gedeelte absorbeert, maar daardoor juist in staat is deze 's nachts weer uit te itralen, zodat de wijnrank hier 's nachts minder afkoelt. In beide geval len resulteert de bodemgesteldheid in een fijner aroma en hoger suiker- geh?»'*» dan elders op gelijke breedte van de aardgordel mogelijk is. De wijnbergen langs de Rijn TWlet alleen absorbeert de wijnstok de warmte, ver der ls hg een inhalige plant, hetgeen het gevolg is van zijn diepe wortels, die tot veertig meter de aarde ingaan. Van daar, dat de samenstelling van de bodem van zulk een ver gaande invloed op bet latere product is, dat bijna elke berg zijn eigen soort wijn voort brengt. Champagne of Sekt is een hoog (perede!de wijn. De kunst is zulke jrijnsoorten te mengen, dat het Ëgsel ongeëvenaard is. Elke wijn t natuurlijk zijn eigenschappen ke zuur- of zoetgehalte, aroma, ir, alcoholgehalte. De cham- Enef abri kant moet zulke wijnen ,igen, dat het mengsel een op- um van elke dezer eigenschap pen heeft. Het behoeft geen be loog, dat dit de kern van het vak Is, de grootste ervaring eist en dat fleze keuze de kwaliteit van het la tere eindproduct bepaalt. Cp grond van deze jarenlange er- pa .ng moet men elk wijnjaar op pijn mérites beoordelen, want het ene jaar heeft deze, het andere jaar ÏBie wijnstreek meer regen of zon gehad, zodat de uitval wisselt. Om een goed champagnefabrikant ta kunnen zijn, moet men dus van de klimatologische invloeden op de kinstreken van Duitsland en Frankrijk op de hoogte zijn. Wij bezochten onlangs de groot ste Sektfabrieken van Duitsland, jü. Kenkell te Wiesbaden en Kup* jferberg te Mainz. De Duitse Sekt- fabrieken liggen alle in deze buurt, nl. van Mainz stroomafwaarts tol •n met Koblenz. Het centrum van ile Duitse wijnbouw is hier: de Rijn inet zijn zijdalen, nl. de Moesel, de Ahr, de Main, de Nahe en de Nee- kar. Doch, zoals reeds werd opge merkt, slechts de wiinen van d« Moesel èn van het Rijngedeelte tus sen Mainz en Koblenz komen vooi «ektfabricage in aanmerking iwaafbij men nog die van de Rü* jver, een zijriviertje van de Moe- jel, zou kunnen voegen. Stroom afwaarts van Koblenz vindt men nog één kleine Sektkellerel van on betekenende grootte, nl. te Keulen Hoewel Henkell de grootste pro* üucent ls, ls een bezoek aan Kup* ferberg ongetwijfeld Interessanter floordat de eerste een moderne fa briek met gemetselde kamers, mei Was gevoerd heeft, doch Kupfer* perg door de rijen van vaten een gfeer heeft, die bij het edele pro* 'fluct volkomen past. Daarom hou* flen wij ons bij de beschrijving van het champagne-bedrijf liever aan flat van Kupferberg te Mainz. KELDERS DIEP IN DE GROND Mainz ligt aan de hier smalla linker Rijnoever, zijn straten stij- flen tegen de heuvels op. Eens wa pen deze heuvels wijnbergen, doch Wj vielen ten offer aan de uitbrei ding van het stadsbeeld. Een ei Jran dient echter ook heden ten da fje nog, tot diep ln zijn hart, da Jgod van de wijn: daar staan de (gebouwen van Kupferberg op, en tiog meer: ln zes verdiepingen on der elkaar strekken zich de kelders flaaionder uit. Twaalf kilometer lang is de weg, die men moet af leggen, wil men de kelders alle be- kceken. Een hangspoorbaan ver bindt de uiterste punten en flessen vanuit de bodem van da keider de hele lange weg af naar bet daglicht. Terwijl men in de bovenste kelders vaten van aller lei grootte ziet vele van mooi E.ijwerk voorzien en alleen al de oei te van het bezichtigen waard bergen de onderste verdiepingen Jlechts flessen en nog eens flessen. Wat heeft dit nu te betekenen? Boven worden in de grootste va- Jen, van tachtigduizend liter in- Éoud, de wijnen gemengd. Na ver- top van een rusttijd van enkele maanden worden zij in de bekende dikbuikige champagneflessen ge- Baan en deze met de even bekende ptevige kurk gesloten, doch niet alvorens daaraan een dosis suiker jen gist toe te voegen. Op het ogenblik, waarop dit laat ste geschiedt, vindt de eigenlijke bestemming van het wijnmengsel töt champagne plaats. Daardoor wgn van Unterfra>ken door de Amerikanen. Nu werd de oogst vrijgegeven. De Duitser wil nu inhalen, wat hg tekort ls geko men, en daarbij Is het beste niet goed genoeg voor hem. Vandaar, dat men wel even ver wonderd staat, als men ln de verzendingsafdellng de grote bedrijvigheid constateert: het doodarme land permitteert zich te bulten te gaan, te feesten, zo als een overwinnaar ln zijn roes niet doet. Aan de lopende band verlaten de zendingen de on deraardse fabriek van Kupfer berg te Mainz, de machtige kel ders van Wiesbaden, of waar dan ook. Onafzienbare rijen van vrachtauto's komen ze af halen. Voor het verarmde Duitsland Dr. C. SCHOUTEN v.er in.mers opnieuw gisting, nieuwe alcoholvorming, veroor zaakt De gist brengt het koolzuur, de suiker een extra-hoeveelheid alcohol in de wijn. Het is het eer ste, dat met recht de naam Schaumwein heeft doen ontstaan; het is de extra-alcohol, die de champagne tot een drank voor zwakken heeft gemaakt: de arts schrijft ze aan hartzwakken voor, daar de hartspier er een prikkel door ontvangt. DE REINIGING VAN DE WIJN Het duurt twee tot vier jaren, al naar de verlangde kwaliteit, voor dat de champagne voor consump tie gereed is. In deze tussentijd heeft het proces plaats. Dit proces veroorzaakt echter droesem, welke het overigens reeds edele, en nu zelfs veredelde, vocht, verontrei nigt. Op eèn eenvoudige, niettemin verrassende wijze als het ei van Columbus wordt deze droesem verwijderd. Daartoe legt men de gevulde flessen in schuine richting op rekken met de mond naar be neden. Honderdduizenden en nog eens honderdduizenden flessen ziet men in de kelders op deze wijze in de rekken liggen. De droesem zakt daardoor langs de hals naar ds kurk af. Elke dag wordt elke fles een kwart slag omgedraaid om dit te begunstigen. Ten slotte komen de flessen met de mond naar bene den In een vriesbad, waardoor het gedeelte van de champagne in d« hals bevriest. De fles wordt dan ontkurkt, de drie atmosferen druk van de champagne drijven het be* vrcren stukje met de droesem met kracht uit de fles. De inhoud is dan rein Doch er is Iets uit de fles ge* v'ogen. Deze moet dus snel bijge vuld worden. Tevens worden er een paar druppels likeur bijgegoten. Vliegensvlug wordt er een nieuws kurk op gedaan en de fles is gereed, Onder de likeur wordt verstaan een essence, welker toevoeging, al naar de soort, een verschillende bij* smaak sec, demi-sec, naturel -4 aan de champagne verleent. Men heeft bij Kupferberg enigs uren nodig, om dit alles nauwkeu rig te bekijken. Uren, die, gezien het zo interessante karakter van het bedrijf, kort vallen. En waar gaat deze Duitse Sekt nu heen? Vrtfwel uitslui tend wordt htf ln het binnen land door de Duitsers zelf ge consumeerd. Drie jaren achter een was alle wjjn in Duitsland deze groeit voor 85% in de Franse zóne door de Fransen ln beslag genomen, en de Main- WOENSDAG 31 AUGUSTUS NA 12 UUR. Hilversum I 301 m 12.00 Trio Fantasia. 12.33 Orgelconcert. 13.00 Nieuws; 13.15 Mandolinata; 14.00 Strijkkwartet; 14.30 NCRV-koor; 15.00 Kamerorkest; 16.00 Jeugduit zending; 17.30 Concertgebouwork. 18.00 Kerkkoor- 19.00 en 20.00 Nieuws; 20.05 Nat. progr. Omroep orkest; 20.30 Koe:; 20.45 Hoor spel. 21.25 Symph. conc.; 22.10 Po ëzie; 22.25 Konlnglnnefeest in '99; 23.00 Nieuws. Hilversum II, 415 m 12.00 Accor deola; 13.00 Nieuws; 13.15 Om roeporkest; 14.15 Kamerork.; 15.00 Zlekenultz.15.50 Jeugdultz.; 17.15 Orkest Malando; 18.00 Nv/s. 18.30 RVU; 19.CJeugdultz.; 20.00 Zie Hilversum I. Programma III - 13.15 Opera muziek; 15.00 Serenade-orkest; 16 uur Pianorecital; 17.00 Batavia; 18.00 Voor de soldaten; 19.30 Prom conc.; 21.00 Omroeporkest. Programma IV - 13.15 Ork. Os car Rabin; 14.30 BBC-orkest; 16.15 BBCorkest; 17.15 Montmartre Play ers; 18.30 Comm. singing; 19.30 Lichte muziek; 19.55 Festival Edln burgh. DONDERDAG 1 SEPTEMBER VOOR 12 UUR. Hilversum I, 301 m - 7.00 en 8.00 Nieuws en gramofoonpl.; 10.15 Morgendienst; 11.00 Radio-zieken bezoek Hilversum II, 415 m. - 7.00 en 8.00 Nieuws en gr.pl. 10.15 Arbeids vitaminen; 11.00 Kwintetspelers. Programma III 9.10 Verz. pro gr. voor de huisvrouw; 11.00 Ha- waiianmuziek; Programma IV - 9.05 Casino con eert; 10.30 Orkest Owen Waltcrs. Geslaagd voor coupeuse Op het te Utrecht gehouden exa men, ls geslaagd voor coupeuse mej J den Boer te Mlddenmeer Zij werd opgeleid door mej C Nieuwe boer te Sijbekarspel Prof. Dr. D. B. Bosman, de Zuid- Afrikaanse gezant ln Nederland. PECH GEHAD. We hebben buien gewoon geluk gehad. Dat overkomt je niet alle dagen. Veelal gaan er weken voor bij, zonder da"* je ook maar een keertje mazzel hebt. Maar deze keer hadden we he; grote geluk getuige te zijn. van eens ander mans ongeluk. Misschien dat u deze uitdrukking ongepast vindt en van oordeel bent, dat de leng kijker een hardvochtig man is. Dan hebt u het mis. Maar vertelt u ons eens eerlijk, heeft u nooit eens gelachen als een ander om ver rolde? Als dat zo ls, behoort u zeker tot de uitzonderingen. Maar laten we nu omstandig van ons geluk verhalen. Misschien, dat ook u er een glimlach door te voorschijn weet te toveren. Het slachtoffer was een keurig gekleed heer, die zeker nog niet gehoord had, dat de melk bij de melkboer vr": te krijgen is. Mis schien ls deze melk hem ook niet vet genoeg. We hebben er geen onderzoek naar ingesteld. Maar ln ieder geval haalde deze man en kele liters melk bij de boer die zat te melken aan een drukke verkeersweg. Met vreugde bekeek hij de kostelijke melk en welge moed wilde hij op de flets stappen Helaas echter raakte de emmer beklemd tussen stuur en stang. De man maakte een wonderlijke slln ger en wist met zeer grote inspan ning te voorkomen dat hij ter aarde stortte. Echter wist hij de melk niet te redden. De emmer werd omhoog geslingerd, de melk slierde door de lucht, bevuilde ln het neerkomen 's mans keurige costume en vormde op het zwarte asphalt een omvangrijk wit meer. Verbaasd over zulk een chaos, be sloot de man toen toch maar te vallen en Lij zeeg ln het meer neer. Uitermate schielijk verrees hij weer. We hebben reeds gezegd dat het een drukke verkeersweg was. Er passeerden ettelijke fiet sers. En lenskijker was inlét de enige, die een glimlach niet kon onderdrukken. Er waren er, die luidop lachten. Het slachtoffer zelf lachte ook. Maar van harte ging het niet. Ik kwam een dezer dagen een kennis tegen die er nog al opge wonden uitzag. Hij zwaaide met een krant en vroeg of ik het ge lezen had. Veiligheidshalve ant woordde ik, dat zulks niet het geval was. Anders had hij mijn. odrdeel kunnen vragen en dan had ik moeten bekennen, da: ik niet wist, wat bedoelde. Toen duwde hij me een bericht onder Je^eus dat de oude Duitse kran ten weer mochten verschijnen en dat ze bijna dezelfde redakties had den behouden. En toen vroeg hij me wat ik er van dacht. Nu is de lenskijker niet bescheiden. En toëh heb lk deze keer gezwegen. Want ik wist toevallig, dat de man die over dit feit zo verbolgen was en de Duitsers uitschold voor bl- zondere kaffers, die het nooit leer den, zich reeds bij voorbaat heeft geabonneerd op de Telegraaf die over een veertien dagen weer gaat verschijnen. Ach ja, men ziet wel de splinter ln het oog van een ander, maar niet de balk in het eigen oog. Je zoudt ook kunnen zeggen: De natuur gaat boven de leer. Dat ls ook bij verschillende o verheids- of semi-overheidsinstelllngen zo. Misschien herinnert u zich nog. dat de Stichting van de Arbeid On langs een campagne is begonnen om de oudere arbeidskrachten» niet uit te schakelen. Een prijzens waardig initiatief. Maar let u nu eens op als u een advertentie in de kranten ziet van dergelijke li chamen, waarin personeel wordt gevraagd. Dan is de leeftijdsgrens in de regel 35 jaar. In een uitzon der lijk geval 40, maar meermalen nog 30. Was het niet onze goede vader Cats, die destijds reeds dichtte: Zo spreekt er zo menige pater. In stilte doen ze zich te goed aan de wijn luid roepend, geliefden, drinkt water." De man van de lens ls een lief hebber van zwemmen. Ten minste als het water niet te koud is en het weer tot een verfrissing lokt. En evenzezr is hij er van over tuigd, dat iedere Nederlander be hoort te kunnen zwemmen. U ziet, tamelijk vooruitstrevend. En deze inleiding is nodig, want anders zou u hem voor een conservatief K. J. Vrljltr.g schrijft in V.N. van deze week: DE Benelux tentoonstelling te Eindhoven ter gelegenheid van het 50 jarig bestaan van de Cen trale Coöperatieve Boerenleen bank die Dinsdag j.1. werd geo pend en 2 September haar poor ten weer zal sluiten, blinkt niet alleen uit door omvang, organisa tie en aankleding maar tevens door een primeur die zij brengt: een complete boerderij voor 10 h.a. gemengd bedrijf op zandgrond. Er ontbreekt letterlijk niets aan De bedrijfsgebouwen, koelen-, paarden, en varkensstallen zijn volgens rationele normen ge bouwd. Het grote woonhuis biedt het boerengezin veel ruimte en licht. Een kapschuur ontbreekt niet evenmin twee silo's en een mestplaat. Maar ook twee kippen hokken ieder voor honderd kip pen, staan er. Een volledige vee stapel is present. De varkens knorren In hun Deense stallen en de koeien grazen in de welden. En alle gewassen die voor een ge mengd bedrijf in aanmerking ko men staan op de akkers van het tentoonstellingsterrein. Er is nog nimmer een tentoon stelling in Nederland geweest, die zo iets heeft geboden. Een pri meur, inderdaad. De geestelijke vader er van is de rijkslandbouw consulent voor de provincie U- trech. ir. J. A. M. Penders, die zijn kwaliteit op dit gebied reeds verleden jaar op de tentoonstel ling te Amersfoort heeft bewezen Wie de activiteit van ir. Pen ders in zijn eigen consulentschap kent en bovendien op de hoogte ls van zijn opvattingen weet. dat hij nog belangrijk grotere moge lijkheden in de zwakke stee van onze landbouw, het kleine ge mengde bedrijf ziet dan er tot nu toe zijn uitgehaald. Om de boeren dat <.p zeer aanschouwe lijke wijze aan te tonen, het hun als het ware onder de neus te stoppen, heeft hij. gebruik ma kende van de mogelijkheden die Eindhoven hem bood deze comple te boerderij laten bouwen. met veestapel, welland en akkers. GOEDKOOP EN GOED De gedachten waardoor ir Pen ders zich heeft laten leiden zijn niet ontleend aan theoretische berekeningen maar aan de prak tijk. Wij moeten de boeren laten zien, zo redeneerde hij. hoe zij met de middelen en mogelijk heden die hun eigen bedrijf biedt goed en goedkoop kunnen boeren Geen beeldstatistieken dus en bakjes of zakjes met poot. en zaaigoed, meststoffen of veevoe der. maar een compleet boeren bedrijf. Welnu dat ls er gekomen. En hoe! De bedrijfsgebouwen met woning zullen heel wat pennen van boerderijenbouwers ln bewe ging brengen waarbij de menin gen van het ene tot het andere ulterse zullen variëren. Dat heeft de volgende oorzaak: manneke kunnen houden, als hij zegt, dat hij de buik vol begint te krijgen van die pogingen om het Kanaal over te zwemmen. Dat is toch een weinig sporieve verto ning. En wat wordt er een drukte over gemaakt. Of het wel en wee van de wereld er van afhangt. Er ls trouwens meer dat ons hoog zit Lazen we niet ln een advertentie dat er een dansles wordt gehou den voor kinderen van 5-7 jaar? Och ja. als de mensen zo dwaas zijn om hun kinderen op die leef tijd reeds dansles te laten nemen is het niet te verwonderen, dat die kinderen op latere leeftijd ge komen, een etmaal in het wa'e* gaan liggen. De vele boeren wier boer^ rijen in de oorlog werden verwoest en verscheidene anderen, die nodig een nieuwe moeten hebben, schrikken terug veor de enorme bouwkosten, 35000 gulden voor 'ni boerderij van 10 hectare heeft geen enkele boer in zijn zak. Teemt hij een hypotheek dan zucht hij zijn leven lang onder zware zorgen, die zijn kinderen weer kunnen erven. En daarom heeft Ir Penders tegen zijn archi tecten gezegd (het Bouwbureau voor Noord Limburg en Oostelijk Noord Brabant van de Stichting voor de Landbouw, de Nederland se Heidemaatschappij en het Sur. Wederopbouw Boerderijen) bouwt nu voor een gemengd bedrijf van 10 ha. een boerderij die aanmer kelijk goedkoper ls dan he geen tot nu toe werd gebouwd. Het bedrijf moet modern zijn in gericht, er moet rationeel in kun nen worden gewerkt en de-woning moet het gezin veel licht en lucht en een ruime woon. en slaapge legenheid bieden. Zorg dat het gebouw stevig in elkaar zit. Met de uiterlijke vormen bemoei ik mij niet. daarvoor zijt gij volledig ver antwoordelijk. Maar naar mijn mening moet een architect ook voor welning geld een eenvoudig, maar mooi product kunnen leve ren. Wat net geld betreft, heeft ir Penders zijn zin gekregen. Vol gens de architecten komt dl; mo del boerderij de boeren op f 25000 Een besparing dus op de bouw kosten van f 10 000, daar kan men tegenwoordig vijf-tien behoorlijke melkkoeien voor kopen! Over het model van de boerderij zij het oordeel aan bevoegdere pen nen dan de onze onze overgelaten Wat wij er met een gerust hart van durven zeggen is. dat hier 'n streep gezet is door alle tradities en opvattingen in de boerderijen bouw. Wanneer ge uit de verte het helder witte woonhui; ziet met zijn grote ramen en platte, schuin aflopende dak, denkt ge wel aan, een zeer modern landhuis ergens in het Gooi maar stellig niet aan een boerenwoning. Het achterhuls met de stallen is laag gehouden, met de open houten kapschuur er hoog bovenuit stekend. Het woon huis biedt naar onze smaak meer en beter verdeelde woon- en slaap ruimte dan de nieuwe boerderij van na de oorlog me: dezelfde om vang. die wij hebben gezien. Dat vele boeren er een Hef ding voor over zouden hebben om zo inge richte stallen te hebben, staat voor ons vast En dat er beter en zlndelijker in kan worden ge werkt dan in de meeste bes*"-^- de. betwijfelen wij evenmin. T r aan een algemeen oordeel zu' en wij ons niet vr gen. Wel moet ons dit van he: hart: wij zijn erg gesteld op een boer derij, die In de eerste plaa*s is ge bouwd op een economisch bedrijfs beheer en gezond en goed wonen voor het gezin. Evenzeer zijn wij gesteld op die besparing van f 10.000. En wat het model betreft wij sluiten ons gaarne aan bij ir. Penders: dat moeten de architec ten maar oplossen. De akkers en weiden die bij de boerderij zijn aangelegd geven een beeld van een verfijnd rationeel beheer. Met behulp van een elec- trische afrastering wordt voor de koelen dagrantsoen-beweiding toe gepast. Aangetoond wordt, hoe op een zandbedrijf van 10 ha. voor de helft bouw- en de helft gras land, voldoende voeder kan wor den verbouwd om tien melkkoeien met Jong vee een heel Jaar van- het eigen bedrijf te voeren, waar bij in de winter, zonder aanloop van krachtvoer melkgiften van 10 -15 kg per dag per Loe worden verkregen. De boer kan verder zien. welk systeem van vruchtop volging hij kan toepassen. Hoe hij drie oogsten per jaar van zijn ak kers kan halen. En wat voor ge-f wassen hij als bijkomstige teelB (krulden, tabak, klein fruit groen en nog kan verbouwen om zijn ge hele arbeidstijd productief te ma ken. Enfin, hij krijgt een aanschou welijke les ln bedrijfsbeheer, zoals nog nimmer in Nederland is ver toond. en hel Apeneiland 46. Doch opeens hief het dier de kop. Het leek wel of het luisterde naar iets in de verte. Het spitste de oren en stond doodstil. „Kijk eens", fluisterde Kapple, „die beer doet zo vreemd. Zou hij soms iets horen?" „Waarschijnlijk zit hij uit te pluizen, hoe ons naar zijn maag te verhuizen"» meende Jacobus, doch Kappie legde hem met een driftig gebaar het zwijgen op, „Stil, ik geloof ook, dat ik iets hoor aankomen", fluisterde hij. „Wat zullen we nu weer voor ellende en narigheid krijgen?" jammerde de Maat. „Houdt het hier nooit op? Ik wil weg van dit verwenste eiland! Heb ik soms gevraagd ora hier aan land te mogen gaan?" „Hou Je toch stil", bromde Kappie. „luister liever. Er komt vast iefs aan in de verte. Misschien is het wel een kudde olifanten!" In gespannen luisterden ze nu alle drie, en werkelijk hoorden ze in de verte een gedreun als van vele voetstappen. De takken kraakten en het was duide lijk, dat er een troep dieren aankwam. „Kijk", zei Kappie, „Hij ruik gevaar". En hij wees naar de beei^ die met grote sprongen het bos inrende.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1949 | | pagina 3