KAPPIE
DE DUITSER DRINKT ZIJN SEKT
MET VOLLE TEUGEN
m VOOR LENS
Tentoonstelling die een hele
boerderij bevat
Aanschouwelijke les in bedrijfs'eer
Abonneert U
op dit blad
Cfi.ampag.ua
ï"\e leek denkt bij het uitspreken of vernemen van het woord Cham-
pagne aan het gedeelte van Frankrijk, waar deze wijnsoort wordt
pefabriceerd. De kenner weet, dat daarnaast de Duitse Sekt evengoed
burgerrecht heeft. Het is precies dezelfde drank, alleen het land van
herkomst is een ander. Een bewijs: voor een goede Champagne heeft
Frankrijk niet alleen de wijnen van het eigen land nodig, doch daar
naast het liefst die van Moesel en Midden-Rijn; voor een goede Sekt
fcoopt de Duitse fabrikant behalve de nabije Moesel- en Midden-Rijn-
fcvijn de goede merken van over de grens, van Champagne.
Hieruit blijkt al dadelijk, dat Sekt evenals Champagne een
■nengsel is van wijnsoorten. Inderdaad, van het beste op dit gebied, min
stens van twee soorten, maar liever van drie tot vier, zelfs tot zeven
jrerschillende toe, maar alle uit de genoemde gebieden, die bekend zijn
Boor de hoge kwaliteit van hun producten. De verklaring daarvan ligt
in het volgende. Champagne is een land van heuvlige krijtbodem, waar
fce witte rotsen het zonnelicht weinig absorberen, integendeel bijzonder
(Uitstralen, waardoor de wijnrank meer warmte verkrijgt, die haar ook
Jtran onder op overdag omgolft. De bodem van midden-Rijn en Moesel
Is donkere leisteen, die de zonnewarmte juist voor een groot gedeelte
absorbeert, maar daardoor juist in staat is deze 's nachts weer uit te
itralen, zodat de wijnrank hier 's nachts minder afkoelt. In beide geval
len resulteert de bodemgesteldheid in een fijner aroma en hoger suiker-
geh?»'*» dan elders op gelijke breedte van de aardgordel mogelijk is.
De wijnbergen
langs de
Rijn
TWlet alleen absorbeert de
wijnstok de warmte, ver
der ls hg een inhalige plant,
hetgeen het gevolg is van zijn
diepe wortels, die tot veertig
meter de aarde ingaan. Van
daar, dat de samenstelling van
de bodem van zulk een ver
gaande invloed op bet latere
product is, dat bijna elke berg
zijn eigen soort wijn voort
brengt.
Champagne of Sekt is een hoog
(perede!de wijn. De kunst is zulke
jrijnsoorten te mengen, dat het
Ëgsel ongeëvenaard is. Elke wijn
t natuurlijk zijn eigenschappen
ke zuur- of zoetgehalte, aroma,
ir, alcoholgehalte. De cham-
Enef abri kant moet zulke wijnen
,igen, dat het mengsel een op-
um van elke dezer eigenschap
pen heeft. Het behoeft geen be
loog, dat dit de kern van het vak
Is, de grootste ervaring eist en dat
fleze keuze de kwaliteit van het la
tere eindproduct bepaalt.
Cp grond van deze jarenlange er-
pa .ng moet men elk wijnjaar op
pijn mérites beoordelen, want het
ene jaar heeft deze, het andere jaar
ÏBie wijnstreek meer regen of zon
gehad, zodat de uitval wisselt. Om
een goed champagnefabrikant ta
kunnen zijn, moet men dus van de
klimatologische invloeden op de
kinstreken van Duitsland en
Frankrijk op de hoogte zijn.
Wij bezochten onlangs de groot
ste Sektfabrieken van Duitsland,
jü. Kenkell te Wiesbaden en Kup*
jferberg te Mainz. De Duitse Sekt-
fabrieken liggen alle in deze buurt,
nl. van Mainz stroomafwaarts tol
•n met Koblenz. Het centrum van
ile Duitse wijnbouw is hier: de Rijn
inet zijn zijdalen, nl. de Moesel, de
Ahr, de Main, de Nahe en de Nee-
kar. Doch, zoals reeds werd opge
merkt, slechts de wiinen van d«
Moesel èn van het Rijngedeelte tus
sen Mainz en Koblenz komen vooi
«ektfabricage in aanmerking
iwaafbij men nog die van de Rü*
jver, een zijriviertje van de Moe-
jel, zou kunnen voegen. Stroom
afwaarts van Koblenz vindt men
nog één kleine Sektkellerel van on
betekenende grootte, nl. te Keulen
Hoewel Henkell de grootste pro*
üucent ls, ls een bezoek aan Kup*
ferberg ongetwijfeld Interessanter
floordat de eerste een moderne fa
briek met gemetselde kamers, mei
Was gevoerd heeft, doch Kupfer*
perg door de rijen van vaten een
gfeer heeft, die bij het edele pro*
'fluct volkomen past. Daarom hou*
flen wij ons bij de beschrijving van
het champagne-bedrijf liever aan
flat van Kupferberg te Mainz.
KELDERS DIEP
IN DE GROND
Mainz ligt aan de hier smalla
linker Rijnoever, zijn straten stij-
flen tegen de heuvels op. Eens wa
pen deze heuvels wijnbergen, doch
Wj vielen ten offer aan de uitbrei
ding van het stadsbeeld. Een ei
Jran dient echter ook heden ten da
fje nog, tot diep ln zijn hart, da
Jgod van de wijn: daar staan de
(gebouwen van Kupferberg op, en
tiog meer: ln zes verdiepingen on
der elkaar strekken zich de kelders
flaaionder uit. Twaalf kilometer
lang is de weg, die men moet af
leggen, wil men de kelders alle be-
kceken. Een hangspoorbaan ver
bindt de uiterste punten en
flessen vanuit de bodem van da
keider de hele lange weg af naar
bet daglicht. Terwijl men in de
bovenste kelders vaten van aller
lei grootte ziet vele van mooi
E.ijwerk voorzien en alleen al de
oei te van het bezichtigen waard
bergen de onderste verdiepingen
Jlechts flessen en nog eens flessen.
Wat heeft dit nu te betekenen?
Boven worden in de grootste va-
Jen, van tachtigduizend liter in-
Éoud, de wijnen gemengd. Na ver-
top van een rusttijd van enkele
maanden worden zij in de bekende
dikbuikige champagneflessen ge-
Baan en deze met de even bekende
ptevige kurk gesloten, doch niet
alvorens daaraan een dosis suiker
jen gist toe te voegen.
Op het ogenblik, waarop dit laat
ste geschiedt, vindt de eigenlijke
bestemming van het wijnmengsel
töt champagne plaats. Daardoor
wgn van Unterfra>ken door de
Amerikanen. Nu werd de oogst
vrijgegeven. De Duitser wil nu
inhalen, wat hg tekort ls geko
men, en daarbij Is het beste
niet goed genoeg voor hem.
Vandaar, dat men wel even ver
wonderd staat, als men ln de
verzendingsafdellng de grote
bedrijvigheid constateert: het
doodarme land permitteert zich
te bulten te gaan, te feesten, zo
als een overwinnaar ln zijn roes
niet doet. Aan de lopende band
verlaten de zendingen de on
deraardse fabriek van Kupfer
berg te Mainz, de machtige kel
ders van Wiesbaden, of waar
dan ook. Onafzienbare rijen
van vrachtauto's komen ze af
halen. Voor het verarmde
Duitsland
Dr. C. SCHOUTEN
v.er in.mers opnieuw gisting,
nieuwe alcoholvorming, veroor
zaakt De gist brengt het koolzuur,
de suiker een extra-hoeveelheid
alcohol in de wijn. Het is het eer
ste, dat met recht de naam
Schaumwein heeft doen ontstaan;
het is de extra-alcohol, die de
champagne tot een drank voor
zwakken heeft gemaakt: de arts
schrijft ze aan hartzwakken voor,
daar de hartspier er een prikkel
door ontvangt.
DE REINIGING
VAN DE WIJN
Het duurt twee tot vier jaren, al
naar de verlangde kwaliteit, voor
dat de champagne voor consump
tie gereed is. In deze tussentijd
heeft het proces plaats. Dit proces
veroorzaakt echter droesem, welke
het overigens reeds edele, en nu
zelfs veredelde, vocht, verontrei
nigt. Op eèn eenvoudige, niettemin
verrassende wijze als het ei van
Columbus wordt deze droesem
verwijderd. Daartoe legt men de
gevulde flessen in schuine richting
op rekken met de mond naar be
neden. Honderdduizenden en nog
eens honderdduizenden flessen ziet
men in de kelders op deze wijze in
de rekken liggen. De droesem zakt
daardoor langs de hals naar ds
kurk af. Elke dag wordt elke fles
een kwart slag omgedraaid om dit
te begunstigen. Ten slotte komen
de flessen met de mond naar bene
den In een vriesbad, waardoor het
gedeelte van de champagne in d«
hals bevriest. De fles wordt dan
ontkurkt, de drie atmosferen druk
van de champagne drijven het be*
vrcren stukje met de droesem met
kracht uit de fles. De inhoud is dan
rein Doch er is Iets uit de fles ge*
v'ogen. Deze moet dus snel bijge
vuld worden. Tevens worden er een
paar druppels likeur bijgegoten.
Vliegensvlug wordt er een nieuws
kurk op gedaan en de fles is gereed,
Onder de likeur wordt verstaan een
essence, welker toevoeging, al naar
de soort, een verschillende bij*
smaak sec, demi-sec, naturel -4
aan de champagne verleent.
Men heeft bij Kupferberg enigs
uren nodig, om dit alles nauwkeu
rig te bekijken. Uren, die, gezien
het zo interessante karakter van
het bedrijf, kort vallen.
En waar gaat deze Duitse
Sekt nu heen? Vrtfwel uitslui
tend wordt htf ln het binnen
land door de Duitsers zelf ge
consumeerd. Drie jaren achter
een was alle wjjn in Duitsland
deze groeit voor 85% in de
Franse zóne door de Fransen
ln beslag genomen, en de Main-
WOENSDAG 31 AUGUSTUS
NA 12 UUR.
Hilversum I 301 m 12.00 Trio
Fantasia. 12.33 Orgelconcert. 13.00
Nieuws; 13.15 Mandolinata; 14.00
Strijkkwartet; 14.30 NCRV-koor;
15.00 Kamerorkest; 16.00 Jeugduit
zending; 17.30 Concertgebouwork.
18.00 Kerkkoor- 19.00 en 20.00
Nieuws; 20.05 Nat. progr. Omroep
orkest; 20.30 Koe:; 20.45 Hoor
spel. 21.25 Symph. conc.; 22.10 Po
ëzie; 22.25 Konlnglnnefeest in '99;
23.00 Nieuws.
Hilversum II, 415 m 12.00 Accor
deola; 13.00 Nieuws; 13.15 Om
roeporkest; 14.15 Kamerork.; 15.00
Zlekenultz.15.50 Jeugdultz.; 17.15
Orkest Malando; 18.00 Nv/s. 18.30
RVU; 19.CJeugdultz.; 20.00 Zie
Hilversum I.
Programma III - 13.15 Opera
muziek; 15.00 Serenade-orkest; 16
uur Pianorecital; 17.00 Batavia;
18.00 Voor de soldaten; 19.30 Prom
conc.; 21.00 Omroeporkest.
Programma IV - 13.15 Ork. Os
car Rabin; 14.30 BBC-orkest; 16.15
BBCorkest; 17.15 Montmartre Play
ers; 18.30 Comm. singing; 19.30
Lichte muziek; 19.55 Festival Edln
burgh.
DONDERDAG 1 SEPTEMBER
VOOR 12 UUR.
Hilversum I, 301 m - 7.00 en 8.00
Nieuws en gramofoonpl.; 10.15
Morgendienst; 11.00 Radio-zieken
bezoek
Hilversum II, 415 m. - 7.00 en
8.00 Nieuws en gr.pl. 10.15 Arbeids
vitaminen; 11.00 Kwintetspelers.
Programma III 9.10 Verz. pro
gr. voor de huisvrouw; 11.00 Ha-
waiianmuziek;
Programma IV - 9.05 Casino con
eert; 10.30 Orkest Owen Waltcrs.
Geslaagd voor
coupeuse
Op het te Utrecht gehouden exa
men, ls geslaagd voor coupeuse
mej J den Boer te Mlddenmeer Zij
werd opgeleid door mej C Nieuwe
boer te Sijbekarspel
Prof. Dr. D. B. Bosman, de Zuid-
Afrikaanse gezant ln Nederland.
PECH GEHAD.
We hebben buien gewoon geluk
gehad. Dat overkomt je niet alle
dagen. Veelal gaan er weken voor
bij, zonder da"* je ook maar een
keertje mazzel hebt. Maar deze
keer hadden we he; grote geluk
getuige te zijn. van eens ander
mans ongeluk. Misschien dat u
deze uitdrukking ongepast vindt
en van oordeel bent, dat de leng
kijker een hardvochtig man is.
Dan hebt u het mis. Maar vertelt
u ons eens eerlijk, heeft u nooit
eens gelachen als een ander om
ver rolde? Als dat zo ls, behoort
u zeker tot de uitzonderingen.
Maar laten we nu omstandig van
ons geluk verhalen. Misschien, dat
ook u er een glimlach door te
voorschijn weet te toveren.
Het slachtoffer was een keurig
gekleed heer, die zeker nog niet
gehoord had, dat de melk bij de
melkboer vr": te krijgen is. Mis
schien ls deze melk hem ook niet
vet genoeg. We hebben er geen
onderzoek naar ingesteld. Maar ln
ieder geval haalde deze man en
kele liters melk bij de boer die
zat te melken aan een drukke
verkeersweg. Met vreugde bekeek
hij de kostelijke melk en welge
moed wilde hij op de flets stappen
Helaas echter raakte de emmer
beklemd tussen stuur en stang. De
man maakte een wonderlijke slln
ger en wist met zeer grote inspan
ning te voorkomen dat hij ter
aarde stortte. Echter wist hij de
melk niet te redden. De emmer
werd omhoog geslingerd, de melk
slierde door de lucht, bevuilde ln
het neerkomen 's mans keurige
costume en vormde op het zwarte
asphalt een omvangrijk wit meer.
Verbaasd over zulk een chaos, be
sloot de man toen toch maar te
vallen en Lij zeeg ln het meer
neer. Uitermate schielijk verrees
hij weer. We hebben reeds gezegd
dat het een drukke verkeersweg
was. Er passeerden ettelijke fiet
sers. En lenskijker was inlét de
enige, die een glimlach niet kon
onderdrukken. Er waren er, die
luidop lachten. Het slachtoffer
zelf lachte ook. Maar van harte
ging het niet.
Ik kwam een dezer dagen een
kennis tegen die er nog al opge
wonden uitzag. Hij zwaaide met
een krant en vroeg of ik het ge
lezen had. Veiligheidshalve ant
woordde ik, dat zulks niet het
geval was. Anders had hij mijn.
odrdeel kunnen vragen en dan
had ik moeten bekennen, da: ik
niet wist, wat bedoelde. Toen
duwde hij me een bericht onder
Je^eus dat de oude Duitse kran
ten weer mochten verschijnen en
dat ze bijna dezelfde redakties had
den behouden. En toen vroeg hij
me wat ik er van dacht. Nu is de
lenskijker niet bescheiden. En
toëh heb lk deze keer gezwegen.
Want ik wist toevallig, dat de man
die over dit feit zo verbolgen was
en de Duitsers uitschold voor bl-
zondere kaffers, die het nooit leer
den, zich reeds bij voorbaat heeft
geabonneerd op de Telegraaf die
over een veertien dagen weer gaat
verschijnen. Ach ja, men ziet wel
de splinter ln het oog van een
ander, maar niet de balk in het
eigen oog.
Je zoudt ook kunnen zeggen: De
natuur gaat boven de leer. Dat ls
ook bij verschillende o verheids-
of semi-overheidsinstelllngen zo.
Misschien herinnert u zich nog.
dat de Stichting van de Arbeid On
langs een campagne is begonnen
om de oudere arbeidskrachten»
niet uit te schakelen. Een prijzens
waardig initiatief. Maar let u nu
eens op als u een advertentie in
de kranten ziet van dergelijke li
chamen, waarin personeel wordt
gevraagd. Dan is de leeftijdsgrens
in de regel 35 jaar. In een uitzon
der lijk geval 40, maar meermalen
nog 30. Was het niet onze goede
vader Cats, die destijds reeds
dichtte:
Zo spreekt er zo menige pater.
In stilte doen ze zich te goed aan
de wijn luid roepend, geliefden,
drinkt water."
De man van de lens ls een lief
hebber van zwemmen. Ten minste
als het water niet te koud is en
het weer tot een verfrissing lokt.
En evenzezr is hij er van over
tuigd, dat iedere Nederlander be
hoort te kunnen zwemmen. U ziet,
tamelijk vooruitstrevend. En deze
inleiding is nodig, want anders
zou u hem voor een conservatief
K. J. Vrljltr.g schrijft in V.N.
van deze week:
DE Benelux tentoonstelling te
Eindhoven ter gelegenheid van
het 50 jarig bestaan van de Cen
trale Coöperatieve Boerenleen
bank die Dinsdag j.1. werd geo
pend en 2 September haar poor
ten weer zal sluiten, blinkt niet
alleen uit door omvang, organisa
tie en aankleding maar tevens
door een primeur die zij brengt:
een complete boerderij voor
10 h.a. gemengd bedrijf op
zandgrond.
Er ontbreekt letterlijk niets aan
De bedrijfsgebouwen, koelen-,
paarden, en varkensstallen zijn
volgens rationele normen ge
bouwd. Het grote woonhuis biedt
het boerengezin veel ruimte en
licht. Een kapschuur ontbreekt
niet evenmin twee silo's en een
mestplaat. Maar ook twee kippen
hokken ieder voor honderd kip
pen, staan er. Een volledige vee
stapel is present. De varkens
knorren In hun Deense stallen en
de koeien grazen in de welden.
En alle gewassen die voor een ge
mengd bedrijf in aanmerking ko
men staan op de akkers van het
tentoonstellingsterrein.
Er is nog nimmer een tentoon
stelling in Nederland geweest, die
zo iets heeft geboden. Een pri
meur, inderdaad. De geestelijke
vader er van is de rijkslandbouw
consulent voor de provincie U-
trech. ir. J. A. M. Penders, die
zijn kwaliteit op dit gebied reeds
verleden jaar op de tentoonstel
ling te Amersfoort heeft bewezen
Wie de activiteit van ir. Pen
ders in zijn eigen consulentschap
kent en bovendien op de hoogte
ls van zijn opvattingen weet. dat
hij nog belangrijk grotere moge
lijkheden in de zwakke stee van
onze landbouw, het kleine ge
mengde bedrijf ziet dan er tot
nu toe zijn uitgehaald. Om de
boeren dat <.p zeer aanschouwe
lijke wijze aan te tonen, het hun
als het ware onder de neus te
stoppen, heeft hij. gebruik ma
kende van de mogelijkheden die
Eindhoven hem bood deze comple
te boerderij laten bouwen. met
veestapel, welland en akkers.
GOEDKOOP EN GOED
De gedachten waardoor ir Pen
ders zich heeft laten leiden zijn
niet ontleend aan theoretische
berekeningen maar aan de prak
tijk. Wij moeten de boeren laten
zien, zo redeneerde hij. hoe zij
met de middelen en mogelijk
heden die hun eigen bedrijf biedt
goed en goedkoop kunnen boeren
Geen beeldstatistieken dus en
bakjes of zakjes met poot. en
zaaigoed, meststoffen of veevoe
der. maar een compleet boeren
bedrijf.
Welnu dat ls er gekomen. En
hoe! De bedrijfsgebouwen met
woning zullen heel wat pennen
van boerderijenbouwers ln bewe
ging brengen waarbij de menin
gen van het ene tot het andere
ulterse zullen variëren. Dat heeft
de volgende oorzaak:
manneke kunnen houden, als hij
zegt, dat hij de buik vol begint
te krijgen van die pogingen om
het Kanaal over te zwemmen. Dat
is toch een weinig sporieve verto
ning. En wat wordt er een drukte
over gemaakt. Of het wel en wee
van de wereld er van afhangt. Er
ls trouwens meer dat ons hoog zit
Lazen we niet ln een advertentie
dat er een dansles wordt gehou
den voor kinderen van 5-7 jaar?
Och ja. als de mensen zo dwaas
zijn om hun kinderen op die leef
tijd reeds dansles te laten nemen
is het niet te verwonderen, dat
die kinderen op latere leeftijd ge
komen, een etmaal in het wa'e*
gaan liggen.
De vele boeren wier boer^ rijen
in de oorlog werden verwoest en
verscheidene anderen, die nodig
een nieuwe moeten hebben,
schrikken terug veor de enorme
bouwkosten, 35000 gulden voor 'ni
boerderij van 10 hectare heeft
geen enkele boer in zijn zak.
Teemt hij een hypotheek dan
zucht hij zijn leven lang onder
zware zorgen, die zijn kinderen
weer kunnen erven. En daarom
heeft Ir Penders tegen zijn archi
tecten gezegd (het Bouwbureau
voor Noord Limburg en Oostelijk
Noord Brabant van de Stichting
voor de Landbouw, de Nederland
se Heidemaatschappij en het Sur.
Wederopbouw Boerderijen) bouwt
nu voor een gemengd bedrijf van
10 ha. een boerderij die aanmer
kelijk goedkoper ls dan he geen
tot nu toe werd gebouwd.
Het bedrijf moet modern zijn in
gericht, er moet rationeel in kun
nen worden gewerkt en de-woning
moet het gezin veel licht en lucht
en een ruime woon. en slaapge
legenheid bieden. Zorg dat het
gebouw stevig in elkaar zit. Met
de uiterlijke vormen bemoei ik mij
niet. daarvoor zijt gij volledig ver
antwoordelijk. Maar naar mijn
mening moet een architect ook
voor welning geld een eenvoudig,
maar mooi product kunnen leve
ren.
Wat net geld betreft, heeft ir
Penders zijn zin gekregen. Vol
gens de architecten komt dl; mo
del boerderij de boeren op f 25000
Een besparing dus op de bouw
kosten van f 10 000, daar kan men
tegenwoordig vijf-tien behoorlijke
melkkoeien voor kopen!
Over het model van de boerderij
zij het oordeel aan bevoegdere pen
nen dan de onze onze overgelaten
Wat wij er met een gerust hart
van durven zeggen is. dat hier 'n
streep gezet is door alle tradities
en opvattingen in de boerderijen
bouw. Wanneer ge uit de verte het
helder witte woonhui; ziet met
zijn grote ramen en platte, schuin
aflopende dak, denkt ge wel aan,
een zeer modern landhuis ergens
in het Gooi maar stellig niet aan
een boerenwoning. Het achterhuls
met de stallen is laag gehouden,
met de open houten kapschuur er
hoog bovenuit stekend. Het woon
huis biedt naar onze smaak meer
en beter verdeelde woon- en slaap
ruimte dan de nieuwe boerderij
van na de oorlog me: dezelfde om
vang. die wij hebben gezien. Dat
vele boeren er een Hef ding voor
over zouden hebben om zo inge
richte stallen te hebben, staat
voor ons vast En dat er beter en
zlndelijker in kan worden ge
werkt dan in de meeste bes*"-^-
de. betwijfelen wij evenmin. T r
aan een algemeen oordeel zu' en
wij ons niet vr gen.
Wel moet ons dit van he: hart:
wij zijn erg gesteld op een boer
derij, die In de eerste plaa*s is ge
bouwd op een economisch bedrijfs
beheer en gezond en goed wonen
voor het gezin. Evenzeer zijn wij
gesteld op die besparing van
f 10.000. En wat het model betreft
wij sluiten ons gaarne aan bij ir.
Penders: dat moeten de architec
ten maar oplossen.
De akkers en weiden die bij de
boerderij zijn aangelegd geven een
beeld van een verfijnd rationeel
beheer. Met behulp van een elec-
trische afrastering wordt voor de
koelen dagrantsoen-beweiding toe
gepast. Aangetoond wordt, hoe op
een zandbedrijf van 10 ha. voor
de helft bouw- en de helft gras
land, voldoende voeder kan wor
den verbouwd om tien melkkoeien
met Jong vee een heel Jaar van-
het eigen bedrijf te voeren, waar
bij in de winter, zonder aanloop
van krachtvoer melkgiften van 10
-15 kg per dag per Loe worden
verkregen. De boer kan verder
zien. welk systeem van vruchtop
volging hij kan toepassen. Hoe hij
drie oogsten per jaar van zijn ak
kers kan halen. En wat voor ge-f
wassen hij als bijkomstige teelB
(krulden, tabak, klein fruit groen
en nog kan verbouwen om zijn ge
hele arbeidstijd productief te ma
ken. Enfin, hij krijgt een aanschou
welijke les ln bedrijfsbeheer, zoals
nog nimmer in Nederland is ver
toond.
en hel
Apeneiland
46. Doch opeens hief het dier de kop. Het leek
wel of het luisterde naar iets in de verte. Het spitste
de oren en stond doodstil. „Kijk eens", fluisterde
Kapple, „die beer doet zo vreemd. Zou hij soms iets
horen?" „Waarschijnlijk zit hij uit te pluizen, hoe
ons naar zijn maag te verhuizen"» meende Jacobus,
doch Kappie legde hem met een driftig gebaar het
zwijgen op, „Stil, ik geloof ook, dat ik iets hoor
aankomen", fluisterde hij. „Wat zullen we nu weer
voor ellende en narigheid krijgen?" jammerde de
Maat. „Houdt het hier nooit op? Ik wil weg van dit
verwenste eiland! Heb ik soms gevraagd ora hier
aan land te mogen gaan?" „Hou Je toch stil", bromde
Kappie. „luister liever. Er komt vast iefs aan in de
verte. Misschien is het wel een kudde olifanten!" In
gespannen luisterden ze nu alle drie, en werkelijk
hoorden ze in de verte een gedreun als van vele
voetstappen. De takken kraakten en het was duide
lijk, dat er een troep dieren aankwam. „Kijk", zei
Kappie, „Hij ruik gevaar". En hij wees naar de beei^
die met grote sprongen het bos inrende.