Ikmaadeï
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
Professor Heuss, President van
West-Duitsland
Eerlijk delen
Parlementsgebouw in de
Oost-zone
Deserteurs werden geboeid op
de „Grote Beer gebracht
NIEUWS-v
ie JAARGANG Nr. 1679
Dinsdag 13 September 1949
Uitgave Stichting „De VrU« Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bi) vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteurs J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudeerracht Tel IC 2200 - 3971
Een voor het Duitse politieke leven van groot belang zijnde gebeurtenis
beeft zich gisteren in Bonn voltrokken Prof. Tbeodoor Heuss, de 67-jarige
leider van de liberale democratische partij, oud-journalist, oud-onderwijzer, en
auteur van zekere vermaardheid, is tot president van West-Duitsland gekozen*
Hij is na Hindenburg de eerste die dit ambt opnieuw bekleed. Adolf Hitier had
de functie afgeschaft. De verkiezing verliep betrekkelijk vlot De Chr. demo
cratische partij had zijn candidatuur gpes cund, terwijl dc Soc. Democraten Schu-
macher naar voren brachten. De nederlaag van dc Socialisten bij de laatste
verkiezingen zette zich echter ook door bij deze presidents verkiezingen.
PROF. THEODOOR HEUSS.
De nieuwe president van W -Duitsland.
De statistiek neelt het uitgewezen. In
bet laatste halfjaar is het leven nog
weer een weinig duurder geworden. Ook
zonder statistische gegevens hadden we
her u wel kunnen zeggen. Hebben we
vanat deze plaats niet nerhaaldelijk be- j
toogd, dat de gulden "onvoldoende was-
We herhalen het en we willen er een
nieuwe beschouwing aan vastknopen.
Wel zijn we er van overtuigd, dat e:
door onze pennevruchten geen verande
ring zal komen in het loon van de Ne
derland-e arbeider, maar misschien dat
er in vakbondsafdel.ngen over gespro
ken wordt. En dan is ons doel bereikt.
Wat toch is de zaak?
Heel In het kort komt de loon- en
prijspolitiek hier op neer. De producten
mogen in verband met wat ze in heC
binnenland kunnen opbrengen, meer nog
in verbad met de export, rekening hou
dende met ondernemerswinst, afschrij
ving voor vernieuwing en lonen, een be
paalde prijs opbrengen- Een vast ge
deelte van de koek is dus voor de ar
beiders. Die moeten die koek onderling
verdelen en andere lonen in andere
branches, die met de productie niets te
maken hebben, worden daarnaar gere
geld.
Zo is voor Nederland een vast loon
ontstaan. Wordt het leven duurder, dan
wordt het loon iets hogef. We hebben
het gezien met de gulden toeslag. Laten
we de vraag of de gulden voldoende
was, buiten beschouwing laten. En we
zullen waarschijnlijk binnenkort wel een
beslissing krijgen, dat het loon opnieuw
zal word enverhoogd. Dat het in over
eenstemming zal worden gebracht met
de gegevens van de statistiek. En als
de huren dan wórden verhoogd, komt
er misschien weer een gulden bij- Laten
we dus veronderstellen dat het loon
aanstonds nog eens met een gulden en
daarna weer met een gulden omhoog
gaat. Dan zouden we eigenlijk tevreden
moeten zijn. Want dan is de boel weer
in evenwicht gebracht. En dan komen
juist onze bezwaren- Want er is geen
evenwicht tussen de lonen - van de ver
schillende groepen en de maatregelen
die de overheid neemt leiden er niet t<"
dat het evenwicht er komt- De guit
toeslag werd verleend aan arbeiders c
vijf en dertig gulden In de week als
hun basisloon moeten beschouwen. Wie
echter vijf en zeventig had kreeg ook
een gulden. En de vakbeweging wilde
het zelfs opvoeren tot de mensen, die
honderd gulden in de week verdienen.
Misschien dat het in de toekomst zal ge
beuren. En dat is o.i. zeer onbillijk. Wie
vijf en dertig verdient heeft vijf gulden
meer nodig en wie honderd verdient kan
er desnoods vijf missen. We weten, dat
het gevaarlijk is om dit neer te schrij
ven. Want wie honderd heeft wil er
ook graag vijf gulden bij hebben. De
menselijke behoeften breiden zich im
mers uit. naarmate het inkomen groter
wordt. Daar gaat het niet om- Waar het
wel om gaat. dat is de koekdie voor de
arbeiders beschikbaar is, zo rechtvaar
dig mogelijk te verdelen. En gezien de
grote loonverschillcn zijn we daar nog
Jang niet aan toe.
Een algemene bijslag op de lonen kan
ons dan ook geen bevrediging schen
ken. Noodzakelijk is een algehele her
zicning, waarbij met de slechtst betaalde
groep de meeste rekening moet worden
gehouden. v. Z.
—oElke dag trouwen er 240 paren
en.... scheiden er 24.
Bij de eerste verkiezing behaalde Heuss
377 stemmen. Schumacher 311. De 2de
verkiezing bracht nogmaals de meerder
heid, hetgeen het lot van Schumacher
bezegelde.
De nieuwe president staat als ver
draagzaam te boek en schijnt gespeend
te zijn van het beruchte „Deutsche" ge
voel. Een boek dat hij in '32 schreef
werd door de Nazi's verbrand- Hier
staat tegenover dat hij in '33 voor de
volmachten van Hitier stemde. In zijn
eerste speech als president zeide hij o.m.
„Het lot van Berlijn gaat mij aan het
hart, ik heb er mijn halve leven ge
woond; het lot van Berlijn is met West-
Duitsland verbonden; doch wij moeten
niet vergeten, dat het lot van geheel
Duitsland met Berlijn verbonden is. Het
is het thuisland van Duitse mensen. Het
is Duitse grond die wij niet kunnen af
staan".
Tegelijkertijd met deze vcrkiaring kwa
men de commandanten van West-Berlijn
voor de laatste maal bijeen. Zij zullen
we«rb*richt
^Veersve^wachting, medegedeeld door
bet KNMI te De Bilt, geldig tot Woens
dagavond:
OOSTELIJKE WIND
Tijdelijk overdrijvende bewolking
maar bijna overal droog weer. Ma
tige, in het Noorden van het land
van tijd tot tijd nog vrij krachtige
Oostelijke wind. Morgen overdag
iets hogere temperaturen dan van-
fcrnstig ongeluk te
Hooidaorp
Op de Kruisweg nabij de Sloterweg
te Hoofddorp reed een boerenwagen,
zonder licht, waarop een ploeg werd
vervoerd en ook een zevental kinderen.
Bij het passcren van een auto sloegen
de paarden op hol. de ploeg begon te
kantelen en viel van de wagen. De kin
deren, die zich in hun angst aan de
ploeg hadden vastgeklampt, werden in
dc val meegesleurd. Hierbij werden drie
hunner zo ernstig gewond, dat zij naar
het grote ziekenhuis in Haarlem moesten
worden vervoerd. De andere vier liepen
minder ernstig letsel op en konden naar
huis gaan. Een passerende militaire auto
vcrleende eerste hulp.
Boerderij geheel
uitgebrand
Kinderen werden gered
Zondagavond ontstond, vermoedelijk
ten gevolge van kortsluiting, brand in
een landbouwersbedrijf in de gemeente
Lith. De bewoner trachtte de brand te
blussen, waarbij hij aan beide handen
ernstige brandwonden opliep. Men
slaagde er nog in de kinderen, die reeds
in bed lagen, uit de in lichterlaaie
staande boerderij te redden. De gehele
huishoudelijke inboedel, de landbouw
inventaris en machines, benevens een
achttal varkens werden een prooi der
vlammen.
van heden af een meer controlerende
functie uitoefenen, dus niet direct doch
indirect het Duitse leven besturen.
De nieuwe situatie in West-Duitsland
schept tevens een serie nieuwe proble
men.
Of de mogelijkheid tot een herenigd
Duitsland er door vergroot wordt? Het
is zeer twijfelachtig- De slappe politiek
jegens oorlogsmisdadigers in Wést-Duits
land en de opnieuw groeiende macht
van de industriëlen en oude potentaat
jes maakt het voor de Oost Duitsers
weinig aanlokkelijk tot aansluiting te
streven alhoewel zij uiteraard nadruk
kelijk een verenigd Duitsland voorstaar.,
doch dan het liefst een Duitsland zon
der Nazi functonarissen. Wij komen op
deze toestand nog nader terug.
Tijdens de spitsuren
minder stroom
Tcrw.jJ net pioUucticuppuiodt van de
electricueitsDeonjven nog niet aan de
sterk gestegen vraag Kun worden aan
gepast, bewe^pt het eiectriciteitsverbruik
zich nog steëds in stijgende lijn. Daarom
zo deelt lïet Departement van Econonu
sche aken mee, zullen in November, De
cember en Januari a.s. wederom maat
regelen dienen te worden genomen ter
beperking van het eiectriciteitsverbruik
tijdens de spitsuren. Dit zijn de uren,
waarin de grootste vraag naar electri-
citeit optreedt.
KAASPRIJZEN EN DISTRIBUTIE
Minister Mansholt heeft op vragen
van het Tweede Kamerlid J. de Ruiter
betreffende de kaasprijzen en de hand
having van de kaasdistributie o-m. ge
antwoord, dat de opheffing van de ma
ximumprijzen bij levering van jonge kaas
aan detaillisten en consumenten een on
derdeel vormt van een aantal punten,
waaromtrent momenteel, in het kader
van de te voeren loon en prijspolitiek,
overleg gaande is.
VOLGENS mededeling van de Hortus
Botanicus te Amsterdam, zal deze week
de Victoria Regina voor het laatst in
bloei te zien zijn- Tot dusver hebben
reeds meer dan 6300 bezoekers deze
majestueuze plant in volle bloei kunnen
bewonderen.
ONVOORZICHTIG MET MUNITIE.
Een 16-jarige jongeman uit Amsterd
dam West vond Zondagmiddag in de
IJpolder bij Halfweg op de plaats, waar
3 jaar geleden «en- munitieopslagplaats
TE GENEVE is een conferentie ge
opend van vertegenwoordigers uit 25
landen- Onder meer zullen het woning
tekort en de beperking van het aantal
verkeersongevallen besproken worden.
IN DE ROLAF. een gehucht onder de
gemeente Nieuw Vossemeer laaft en
wast men zich methemelwater. Het
gehucht heeft namelijk geen waterlei
ding en zelfs geen welput* De gemeente
Nieuw Vossemeer heeft een verzoek om
aansluiting van de buurtschap op het
waterleidingnet afgewezen omdat dit
werk te hoge kosten met zich zou mee
brengen.
BIJ EEN TREINONGELUK op de rou
te UtrechtArnhem, zijn de soldaten J.
Leek en S, Groot, beiden uit Alkmaar
licht gewond.
-s?
ïfTM
->¥S
- - - ■- - -
I-i
Volgens geruchten zal het oude Prui
sische „landdaggebouw" in Berlijn be
stemd zijn voor het toekomstige parle
ment van het door de Russen bezette
gedeelte van Duitsland. De Russische
Economische Comm.ssie heeft gelden ge
reserveerd voor de restauratie van het
tijdens de oorlog zwaar gehavende ge
bouw. Eén vleugel is reeds klaar en
men verwacht, dat het hoofdgebouw
met de grote vergaderhal eind van dit
jaar gereed zal komen.
Rechtstaat of machtstaat?
Het mag algemeen bekend, worden
geacht, dat de Nederlandse militairen in
toenemende mate een afkeer beginnen te
krijgen van uitzending naar Indonesië.
De tijd van jubelende opschriften, zoals
die eerst in het Zuiden van het land
nog al eens voorkwamen, is achter de
rug. Zo sterk is zelfs de tegenzin bij
- -- vele militairen, dat ze zich niet aanmel-
in de lucht vloog, een doosje met staaf'. den van hun inscbepingsverlof, maar de
jes z.g. ontstekmgsdoppen. bcneQ nemeo Sommigen worden later
EEN DERTIGJARIGE N.D.S-M-arbei
der uit Wormerveer, die aan het werk
was op een schip in aanbouw, is van
•<en meter hoogte in een ruim gestort.
Je man kwam op zijn borst terecht en
overleed vrijwel onmiddellijk.
ZKH Prins Bernhard opende in het Vre
despaleis te 's Gravenhage de 30ste jaar
vergadering van de IATA. Aan deze
vergadering nemen ongeveer 200 direc
teuren en andere leidende figuren van
70 internationale luchtvaartmaatschap
pijen deel. Dr. A- Plesman presideert
deze vergadering. Tijdens de openings
rede van prins runhard.
Hij peuterde er aan met een zakmesje
hetgeen tot gevolg had, dat een staafje
explodeerde en de jongeman met ern
stige verwondingen aan dc handen en
scherven in gezicht en borst in het Onze
Lieve Vrouwen Gasthuis moest worden
opgenomen.
Prinses Wiiheimina spreekt
voor radio
Tijdens een Zondagmiddag In de
Nederlands Hervormde Kerk aan
de Loolaan onder auspiciën van 't
Protestants Interkerkelijk Thuis
front gehouden speciale radio
kerkdienst, heeft H K H Prinses
Wilhelmina, die in gzelschap van
haar hofdame mevr L Th de Beau
fort was. een toespraak gehouden
tot de Apeldoornse jongens over
zee
opgepakt, velen melden zich weer vrij
willig. Ze weten wat hun te wachten
staat: opzending naar Schoonhoven en
een veroordeling door de Krijgsraad. Ze
aanvaarden welbewust de consequenties
Ze aanvaarden liever een langdurige ge
vangenisstraf dan de uitzending naar In
donesië. Enkele dagen geleden is er ech
ter iets voorgevallen, dat niet zal nala
ten een zekere ontsteltenis te weeg te
brengen onder het volk. Voor zover dat
tenminste nog voor indrukken ontvan
kelijk is.
Een negental soldaten, die op 17 Aug-
met de Zuiderkruis hadden moeten ver
trekken, kwamen niet tijdig op. Later
meldden ze zich en werden naar Schoon
hoven opgezonden, waar ze in afwach
ting van hun berechting zware dienst
moesten verrichten.
Op 1 September, s avonds om tien
uur werden deze jongens uit hun bed
gelicht en voor de kapitein gevoerd, die
hen mededeelde, dat ze de volgende dag
naar Indonesië zouden vertrekken met
de Grote Beer- „Hebben jullie nog iets
te zeggen?"
Dat hadden de verblufte en verschrik
te jongens niet- Dadelijk daarop werden
ze in een cel opgesloten. De volgende
morgen om vijf uur werdenze er door
de M.P. uit gehaald en geboeid op
transport gezet. Deze boeien hielden ze
tenminste aan, tot ze op het troepen-
schip „De Grote Beer" werden gevoerd.
Aldus verklaringen van de Militaire
politie. Wat er daarna met hen gebeurd
is, is aan onze waarnemingen onttrok
ken. Wel hebben ze gelegenheid gezien,
om zelf, of door bemiddeling van an
deren, aan hun ouders bericht te doen
van deze voor hen ontstellende gang
van zaken.
Uit onze omgeving waren hierbij
betrokken Piet Nobel uit Lutjewin-
kel en Tamme Uiterdijk uit Wic-
ringermeer.
C.van Dag iot DagS
Eenheden van het Britse,
Franse en Noorse bezettings
troepen van 9 tot 14 Oct.
zullen in de omgeving van
Dusseldorf manoeuvres hou
den- Een vliegend fort
van de Amerikaanse lucht
macht is nabij Francisco
neergestort, doordat een mo
tor in brand was geraakt, 't
Aantal slachtoffers is nog
niet bekend. De Belgische
vereniging van ex-politieke
gevangenen heeft een bede
vaart gehouden naar het
voormalige concentratiekamp
Vught. Met het s.s. Wa
terman, dat op 16 Septcm
ber naar Indonesië vertrekt,
kan zeepost worden verzon
den, maar niet later dan 14
September worden gepost.
Het stoffelijk overschot
van Richard Strauss is ge
cremeerd. Als laatste eer
werd de Rosenkaval.er ge
speeld. Prins Bernhard
heeft een informeel bezoek
aan de jaarbeurs gebracht.
Prins Bernhard heeft in
Rotterdam onderscheidingen
uitgereikt aan leden van de
Koninklijke Marine. Ko
ningin Juliana en Prins Bern
hard hebben in paleis Noord
einde de gedelegeerden der
RTC ontvangen. De
Zaanse amateur wielrenner
D. Hooyschuur is in 'n weg
wedstrijd in België ten val
gekomen. Met een ernstige
hoofdwonde en een hersen
schudding is hij in een zie
kenhuis opgenomen. Een
27 jarige man uit Vlissingen
is bij het baden verdronken.
In een der grootste hout
loodsen van de rijkswerf te
Den Helder is brand uitge
broken. Op 74 jarige leef
tijd is de bekende Italiaanse
zanger Giuseppe Reschighan
in zijn woning te Amsterdam
overleden- In Dordrecht
zal een oorlog^gedenkteken
worden opgericht. Een
aantal deelnemers van de
RTC zal een bezoek brengen
aan de Landbouwhogeschool
te Wageningen. Door de
Organisatie der Naties is 'n
grote hoeveelheid melkpoe
der naar Ecuador gezonden,
welke is bestemd voor kin
deren, die te lijden hebben
gehad van de gevolgen van
de aardbeving, waardoor on
geveer duizend personen ge
dood werden. Dc water
leiding van Napels is door
een storm beschadigd; de in
woners van de stad zullen
nu gedurende een week
slechts vier van de 24 uur
water krijgen. Te Rome
werd een man tijdens het
kaartspelen door dc bliksem
getroffen en gedood, zijn 3
medespelers bleven onge
deerd. Op 21, 22 en 24
October zal in Tiel een gro
te fruittentoonstelling wor
den georganiseerd. Vol
gens diplomatieke functiona
ris;en te Washington, zullen
de ministers van buitenland
se zaken der vier grote mo
gendheden de volgende week
een officieuze bijeenkomst
houden.
We hebben met de vader van een
hunner, de heer Nobel uit Lutjewinkel
een uitvoerig onderhoud gehad. De heer
Nobel heeft alles in het werk qesteld
om een en ander ongedaan te maken-
Tot dusverre vergeefs. Hij heeft een
onderhoud gehad met de kapitein van
de sociale dienst in Schoonhoven, Ver
kerk, die hem verklaarde van de gang
van zaken in het geheel niet op de
hoogte te zijn en deze te betreuren. Hij
heeft zich in verbinding gesteld met Mr.
Dr- Schuurman Steekhoven te Rotter
dam, die bijna al deze gevallen te be
handelen krijgt als advocaat en die ver
klaarde, dat een dergelijke gedragslijn
nog nimmer gevolgd is. Hij heeft deze
kwestie besproken met militaire autori
teiten, die zich huiverig toonden. Het
heeft er zelfs een ogenblik de schijn
van gehad, dat hij succes zou hebben,
maar het laatste bericht van mr. Schuur
man Steekhoven was, dat mil.taire auto
riteiten hadden besloten de jongens niet
terug te laten komen- En schreef deze
er bij. Wat nu? Een beroep op de Mi
nister van Oorlog? Of publicatie van
deze geschiedenis? In het laatste geval
sta ik achter u.
Het is o-i. noodzakelijk, dat aan deze
zaak publicatie wordt gegeven, omdat
er uit blijkt, dat men in Nederland zeer
onsympathieke methoden op na begint
te houden. Desertie moet gestraft wor
den. Laten we dat aannemen. De jon
gens die deserteren zijn zich dat volko
men bewust en aanvaarden dat risico.
Dan behoort de normale weg te worden
gevolgd. Het is echter onduldbaar, dat
deze jongens als misdadigers, tegen hun
wil, geboeid en in de nacht worden ver
voerd. Dat stinkt naar dictatoriale me
thoden. En daar hebben we onze buik
vol van.
In dit verband zouden wij de \Taag
willen stellen of de verbindingsofficier
van de Generale staf het recht heeft
deserteurs met de sterke ann naar boord
te doen vervoeren. De volgende vragen
die wij stellen zijn deze: Zullen deze
jongens in Indonesië worden bestraft?
Is er in Indonesië iemand, die zich de
belangen van deze jogens aantrekt?
Weet de Minister van Oorlog van deze
veranderde handelwijze af, of is hier
sprake van willekeur - van een bepaalde
persoon? Het volk heeft er recht op, dtf
te weten. En indien hier sprake van
willekeur is. moet worden ingegrepen,
1 zonder onderscheid des persoons-
Soldatenmoeder blijft in
hechtenis
Vandaag prec.es twee en een half
jaar geleden werd „de soldatenmoeder
1 ante Beriha gearresteerd, verdacht van
het verduiste'en van gelden en goeue-
ren, die Jvodae landgenoten haai ui cfe
oezettingsujd in bewaring hadden gegé-
en. net üijzonder Oerconsüoi te rvot-
te'dam veroordeelde „lance Berüia op
2 Juli 1948 tot 5 jaar gevangenisst'al.
Zij ging in cassatie. De Raad van Cas
satie te Den Haag vernietigde 't vonnis
en beval dat de zaak voor een n.euwe
instructie werd verwezen naar het Bij
zonder Gerechtshof te Amsterdam.
Dit Hof bepaalde vandaag, dat de
zaak wordt terugverwezen naar de re.h
tercommissaris.
De pleiter van verdachte, mr. B. W-
Stomps, voorzitter van de Bond vaö
Oud-illegale Werkers, verzocht het Hof
zijn cliënt in vrijheid te stellen. Mr.
Stomps staafde zijn verzoek als volgt:
„Ik zou Uw Hof een staat van dienst
kunnen voorleggen van deze vrouw van
bet begin van de oorlog af, waaruit
blijkt, dat zij zich dadelijk een goede Nf
derlandse heeft getoond. Zo liet zij, toen
in begin 1941 haar zevende kind werd
geboren, in de vier grootste dagbladen
van Nederland een advertentie plaatsen,
dat was geboren: Irene, Beatrix, Juiiana,
Bernardina.
Mr. Stomps verzocht onmiddellijke
vrijlating van verdachte, hij zei o.m.. „Ik
wil in het midden laten of mijn cliënt
aan de haar ten laste gelegde feiten
schuldig is of niet ik hoop voor Uw
Hof te kunnen bewijzen, dat zij onschul
dig is door een uitvoeriger instructie
dan die van het Rotterdamse Hof, dat
een zeer slechte instructie heeft gevoerd
maar wil u er op wijzen, dat misda
digers, die zich voor veel ernstiger fei
ten hadden te verantwoorden al weer
op vrije voeten rondlopen".
De Advocaat-Fiscaal, mr A. H. van
Veen, zei dat de geaardheid van de ve*
dachte niet van die aard is, dat hij in
kon steramen met het verzoek van de
verdediger. „Ik zou mij zeer ongerust
maken over het slagen van de instruc
tie, als de verdachte op vrije voeten
is", aldus mr. Van de Veen.
De zaak werd voor onbepaalde tijd
geschorst.
RUIM 200 motorrijders uit 13 landen
zijn vandaag gestart voor de internatio
nale zesdaagse, waarbij ze in totaal bijna
1250 mijl zullen moeten afleggen over
bergwegen en door modderpoelen. Kort
na het vertrek maakte de Zwitser Roth
een buiteling in de bocht (heus niet ex
pres). waarna hij met arm en beenwon
den in een ziekenhuis werd opgenomen.