Uunaadef [.-HOLLANDSE PERS 1945 Crisis-geluiden uit Westen en Verre Oosten NIEUWS Rechts richten Bespreking Acheson- Bevin 5e JAARGANG Nr. 1691 Donderdag 15 September 1949 Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder"; Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar! Abonnementen 0.30 per week ƒ1.25 per maand ƒ3.65 p. kwart. by vooruitbetaling Advertenties 14 ct. per mm., familieberich, ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting. Vetantw. redacteur. J. Zoouen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel K MOO 3971 Zwarte munthandel in Indonesië De economische draaikolken waarin de verschillende dollar en sterlingstaten zich bevinden, schijnen nog niet aan het eind van hun vermogen tot het schep pen van een chaos te zijn gekomen. De Dollar-ccolcrentie leert ons reeds dat een normaal evenwicht moeilijk be reikbaar is, doch, indien daarnaast nog speculatieve prijsstoringen komen en werkloosheidstendenzen, den wordt de algemene toestand dusdanig verwarrend en het beeld herinnert zo aan de dertiger jaren, dat inderdaad met recht vaa crisisdreiging kan worden gesproken. Zo was het destijds. Het bericht, dat de heer Teulings waarschijnlijk de opvolger za! worden van Minister van Maarseveen en als zo danig Binnenlandse Zaken zal krijgen te beheren, zal ogetwijfeld door velen met weinig instemming worden begroet. Niet omdat de heer Teulings lid van de KVP is. We geloven, dat er ook in de KVP tailozen zullen zijn. die de keuze liever op een ander hadden zien gevallen, dan juist op de heer Teulings. En we maken ons sterk, dat er in de KVP ook ongetwijfeld progressievere figuren te vinden waren geweest. Daartegen gaan in hoofdzaak ook onze bezwaren. De heer leulipgs heeft tij- oens zijn lidmaatschap van de 1 weeue Kamer onmiskenbaar hewijzen geleverd, dat hij bepaalde capaciteiten bezit. Maar het is maar al t vaak gebeurd, dat hij die capaciteiten uitsluitend aanwendde, cm de belangen van de bezitters te die nen. We herinneren slechts aan zijn ge siaagde poging, om verlichting te krijgen voor de mensen, die de grootste ver mogens hadden. Het kwam de schat kist op een verlies van f 400.000.000 te staan. En er was slechts een klein gedeelte' van de bevolking bij gebaat. Als we de benoeming van de heer. Teulings tot Minister van Buitenlandse zaken in dat licht beschouwen, dan kun nen we slechts constateren, dat het com mado rechts richten, dat als het ware overal weerklinkt, ook in Nederland weer opgang doet Men kan toch immers nauwelijks ver wachten. dat de heer Teulings plotseling van gedachten zou zijn veranderd. Het geen dus betekent dat Binnenlandse Za ken een minder progressieve koers zal volgen, dan tot dusvere het geval was. Voor de P.v.d.A. moet deze benoeming, cn dat deze zal afkomen, daaraan twij felen we niet wel een zeer onaange name bijsmaak hebben. De spanningen, die er in het kabinet heersen, zullen er ongetwijfeld door worden vergroot. Het is met het oog op de Rönde Tafel .conferentie niet wel denkbaar, dat het tot een breuk in de regering zal komen. De belangen, die in verband hiermee op het spel staan, zijn te groot. Maar het kan bijna niet anders, of in brede krin gen van de P.v.d.A. moet de tegenzin in de huidige samenstelling van het kabinet toenemen. Omdat uit de benoe ming van de heer Teulings blijkt, dat men van de andere zijde langzaam maar zeker een rc2C'.:onna!rde: koers wil gaan varen. Het is moeilijk een voorspelling te doen Maar het zou ons niet verwonderen, als er plotseling onoverkomelijke moeilijkhe_ den zouden rijzen, wanneer men er in zou slagen de Indonesische kwestie tot een goed einde te brengen. Het heeft er alle schijn van. dat dit nog het enige Is, dat de regeringscoalitie bij elkaar houdt. Of de vorming van een ander kabinet gemakkelijk zou zijn. is een andere vraag. Maar het schijnt ons ondenkbaar dat de P.v.d.A. de koers naar rechts maar steeds zol volgen. Tenzij er in de KVP zelve door de progressievere rich ting, die er ongetwijfeld aanwezig is. 'n krachtiger geluid ten beste wordt ge geven. Veel vertrouwen hebben we daar niet in. v. Z. Partij van Henry Wallace blijft bestaan Het gerucht ging dat de partij van Henry Wallace, de „Amerik. Progres sieve Partij" zou worden opgeheven. Deze heeft dit gerucht nadrukkelijk te gengesproken en gezegd: „de pers heeft getracht ons af te schrijven, te verde len en te vernietigen en steeds zonder succes. Ik denk niet, dat mijn vrienden en mijn vijanden voor persoonlijke ge ruchten misleid zullen worden. Zij we- cen. dat ik uit een goed gevecht nooit ben weggelopen." weerbericht Weersverwachting, medegedeeld door act KNMI te De Bilt, geldig tot Vrij dagavond: VEEL BEWOLKING Over het algemeen tamelijk veel bewolking met bijna overal enkele buien. Meest matige Zuidelijke tot Zuid-Westelijke wind. Weinig ver •ndering in temperatuur. Twee berichten zijn in deze kenmer kend voor de tegenwoordige toestand. Zelomek, de pres. van het Internationale bureau voor Statistiek, heeft in een rede verklaard, dat de economische teruggang in de Ver. Staten nog niet tot het ver leden behoort Hij zeide verder dat het bedrijfsleven niet in staat is gebleken het probleem van de gestegen productie kosten op te lossen. De kosten van levensonderhoud zijn in de Ver Staten met 3 procent gedaald, de Iciien met IC tot 15 procent. D.w.z., aldus concludeerde Zelomek. dat men zich meet afvra gen boe de gemiddelde koper thans een normaal kwantum kan afnemen. In Indonesië is de sU'/atie niet minder verward. Het Dagblad „De Nieuws gier" berekent dat de prijzen der levens middelen in écn week zijn gestegen van 25 tot 100 procent, d.w.z. vier maal duurder zijn geworacn. De Nederlandse gulden js op ae zwarte mam ongeveer 3 tot 5,3 inaonesiscne guiten waaio. De Dollar staat op record specuiatie- hoogte, n.J. St guiuen. (De omciëie om rekcmngsKoers is ongeveer een rijks daalder!! Red.). Deze en andere feiten, we wijzen b.v. op de rede van dr Jaspars, de Belgische Beneluxdeskundige, van eergisteren, her inneren aan een doolhof van tegenstrij dige belangen, waaraan ook de groot scheepse hulpprogramma's geen hulp bie den. daar ze het productie- en consump tievraagstuk slechts „trachten op te van gen", doch niet definitief organiseren. impasse in Den Haag? - Geen direct optimistische'"berichten be reiken ons uit de residentiestad. Er wordt n.1. „tegengesproken" dat dc be sprekingen zouden zijn vastgelopen. Het weekend zou besteed worden aan oriën terig op het punt van „De Unie", d.w.z. de structuur van de „statenbond" van Indonesië. Maar als deze aangelegen heid nog onder de loupe genomen moet worden althans nogmaals moet worden besproken, dan ziet het er inderdaad niet hoopvol uit In de Dumoulinkazerne te Soesterberg reikte ZKH prins Bernhard aan 62 mili tairen en oud militairen koninklijke on derscheidinggen uit, waaronder de bron zen leeuw, het bronzen kruis en het vliegerkruis. Na afloop van de plechtig heid defileerden de aanwezige troepen voor ZKH prins Bernhard en de ge decoreerden. Er is nog geen reden tot crisis-paniek doch de binnen en buitenlandse situatie maakt toch duidelijk dat de politieke belangenstrijd zeer schadelijk is voor 'n economisch herstel (b.v; leftirfg aan Franco, bewapeningshulpprogram, enz.) en dit vermoedelijk zelfs in de weg staat Maar dan zouden wij onze politieke lccers moeten omzetten en de scheidings muur moeten slechten ten gunste van handel tussen Oost en West en weder-, zijdse prcductenuitwisseling zonder dol lar tussenkomst. Spanje als belegging? Murphy, één der Amerikaanse con gresleden. die op weg zijn naar Franco om een lening te bespreken, merkte o.m. op dat „Spanje een goede belegging zou zijn indien er oorlog zou komen. Triest, dat de naoorlogse wereldop- bouw ais een der steunpilaren een fas cistisch dictator schijnt te moeten heb ben. Hulp bij emigratie Van o«a-.oe is mcuegedeeld, dat de ministeries van financiën en so- ciale zaken een emigratieregeling heb ben ontworpen waaroij ongeschoold per soneel, indien beshst geen voldoende middelen aanwezig zijn, een geldelijke ondersteuning kan knjgen bij emigr^jie. —X— Duizenden guldens door gemaskerde bende geroofd Door een viertal mannnen is een overval gepleegd op de Boerenleenbank aan de Smeetslandsedijk te IJsselmonde. In de Boerenleenbank, die des avonds van 7 tot 9 uur geopend is, was, behalve de bankhouder, niemand aanwezig. Van de vier mannen, waren er twee met een automatisch pistool gewapend om onherkenbaar te zijn droegen zij een masker voor het gezicht Onder bedreiging van deze pistolen dwongen zij de bankhouder een tas met geld af te geven, die zich in een Iade naast hem bevond. De tas bevatte enige duizenden guldens. De gehele overval speelde zich in enkele minuten af. Hier na hebben de mannen de bankhouder opgesloten in de kluis van de Boeren leenbank en verdwenen, leder spoor van de daders ontbreekt nog. Ananasplant met roodwitte bladeien en roodwitte vrucht In de dessa Sono (Indonesië) heeft een ananasplant roodwitte bladeren en een loodwitte vruent voortgebracht. Eerst werd aan 'n grap gedacht doch na een onder zoek werd vastgesteld, dat d: plant niet met vcif behandtlc was en dat ur;l dier een spelin^ van de natuur betrof. De plant '3 thans van een omheining voor zien om d; incutcndrommen, d'.e naar Sono reizen, op een veilige afstand te ooi-den. GEEN WETTELIJKE REGELING VOOR SURINAME. Een belangrijk wetsontwerp is ingediend door het ministerie, met mach lig van H. M. de Konin gin nl .ekking van het wets ontwerp iot de interimregeling voor Suriname. Dit betekent, dat deze in kolo niaal opzicht roerige kolonie voor lopig nog als „onopgelost" pro bleem in onze staatsinrichting een plaats blijft zoeken. Nadere bij zonderheden ontbreken tot op heden. Brandspuit kon niet op veerpont Door onbekc^ue oorzaak is gister avond brand uitgebroken in de boerderij van oe landbouwer Zi. l>yl op het eiland i lenytmeten. Dc Jandoouwscnuur ging geheel in viainmex. op, terwijl het woon uuis, op een keukentje en een kamertje na, eveneens geheel uitbrandde. De liranoweer van Z,. Beveland kon weinig uitrichten, daar de veerpont met van die omvang is, dat de brandspuit naar de plaats van de brand overgezet kon worden. Tot eind Mei 1949 was de wijk Musrara van jerusalem een militaire zone. Voor dien vonden er gevechten plaats tussen joodae en Arabistne troepen, waarna de joodse troepen de zwaar gehavende wijk Dezetten. onmiddellijk nadat de troepen iviusrara hadden ontruimd, begon men de huizen te restaureren opdat nieuwe immigranten, bijna allen aikomstig uit Turkije, onderdak zouden hebben. Im migranten uit Turkije op weg naar bun nieuwe woonstede. Zal Hongkong worden verdedigd? Reuter doet enkele merkwaardige mede delingen naar aanleiding vae de bespre kingen tussen Acheson en Bevin. De rministers zouden hebben besloten afzon derlijke vrede te sluiten met Japan, d.w. z. uitsluiting van de Sowjet Unie. Tevens zou tot de verdediging van Hongkong zijn besloten. Dit laatste punt is van verstrekkende betekenis. De opmars van de Volksle-. gers betekent in vele gevallen verwijde ren van de Anglo Amerikanen uit be langrijke delen van China, althans van zeer scherpe controle. In het raam van de anti-Sowjet politiek in het Verre Oosten kunnen de Anglo Amerikanen moeilijk ook nog Hongkong opgeven, daar dit vrijwel het laatste bolwerk in China zal moeten zijn. Van Engelse zijde zijn reeds verschil lende vloot en troepenversterkingen in het gebied van deze stad samengetrok- ^.van Dag tot Dag>^ Wat zullen die Wiener San- gerknaben jubelen als ze op jubileum tournee door ons land zullen trekken. Zij vie ren hun 450 jarig bestaan (van het koor, wel te ver staan). Tussen alle narig heid door weet Praag toch nog een muziekfestival te or ganiseren. 22 September is het feest, want dan viert de letterkundige dr. Alber- dingk Thijm, beter bekend onder het pseudoniem Lode- wijk van Deyssel, zijn 85ste verjaardag. Och. och, wat gaat die tijd toch snel. In de nabijheid van Rouaan, in Noord Frankrijk, is een autobus in botsing gekomen met een vrachtauto. Twee inzittenden werden verbrand twee anderen werden ernstig gewond. Ter hoogte van de Scheveningse vuurtoren is bij het baden in zee, een achtjarig jongetje verdron ken. Na vijfden jaar in de revisie te zijn geweest, zal de Cunerakerk in Rhenen weer in gebruik genomen worden. In de Purmer is 'n boerderij totaal uitgebrand. Het gaat weer goed hoor! De Duitsers mogen met in gang van 15 October weer in hun eigen auto in het bui tenland reizen. De hoofd boekhouder van de voogdij raad te Rotterdam heeft een kastekort van 10-000 gulden. Enfin, hij weet wat het is, voogdje spelen. Meer dan 1000 dieren, waaronder plus minus 500 koeien stonden te kijk op de Vebo-tentoonstel ling te Leiden. Doo* on bekende oorzaak raakte een goederentrein beladen met stroo in brand, Maandag a-s. viert Nijmegen het eerste lustrum van zijn bevrijding. Ongeveer 250 mannen en vrouwen zijn uit Londen ver trokken om in Arnhem de Epische slag om de Rijnbrug gen te herdenken. Vol gens het bedrijfsschap voor groente en fruit zal de uit voer van fruit naar Duits land tot nader order stop ge zet worden. Er is een einde gekomen aan. de sta king der mijnwerkers van de kolenmijnen op het Noorse eiland Spitsbergen. De Israëlische regering zal een bos aanleggen, dat naar Graaf Bcrnadotte, de 'n jaar geleden doodgeschoten be middelaar der Verenigde Na ties in Palestina, genoemd zal worden. Men neemt aan, dat het bos in de nabijheid van Jeruzalem zal komen te liggen. Het troepenschip „Waterman" zal Vrijdag 16 September 1949 met aflos singsdetachementen van hef Kon. Ned. Ind. Leger en de Koninklijke Landmacht uit de haven van Rotterdam ver trekken naar Indonesië. Generaal Ma Poe-Fang, de nationalistische commandant in Noord West China, heeft een vliegtuig gecharterd om hem en zijn gezin naar Mek ka te brengen voor een bede vaart- - Een Italiaanse jon gen van negen jaar heeft in een voetbalpool 17-500.000 lire gewonnen. Hij krijgt het geld echter pas als hij meer derjarig is. ken, doch nu een officieel verdedigings plan wordt uitgewerkt zou dit betekenen dit zowel Groot Brittannië als Engeland bereid zijn voor bet laatste bolwerk te vechten. Zouden dc Chinese volkslegers in het raam van de politiek van „China voor de Vooruitstrevende Chinezen dus geheel China van Tsjang Kai Tsjeks aanhang willen bevrijden, doch boven dien de buitenlandse invloed in normale banen willen leiden, d.w.z. slechts diplo matieke- en handelsbetrekkingen, dan zou dit een conflict om Hongkong en in bredere zin een conflict tussen continen ten betekenen. Sneeuwstormen in Ver. Staten In grote gebieden van de V.S- heeft de koude thans haar intrede gedaan, waardoor de Oostkust bedreigd wordt met storm- In Montana, Wyoming en Dakota daalde de temperatuur tot zes graden (Celsius) onder nul. In Alaska woedde een sneeuwstorm waardoor dui zenden bomen ontworteld werden. Een hoogspanningslijn werd gestoord en het verkeer gestremd. Steekpartij in ijssalon Twee Italianen kregen in een Italiaanse ijssalon in de Kalverstraat te Amsterdam zo n hooglopende ruzie, dat een hunner zijn zakmes openknipte en zijn landge noot een aantal steken aan voorhoofd en rechterhand toebracht. Met een par ticuliere ziekenauto werd het hevig bloedende slachtoffer naar zijn woning in Bentveld vervoerd. De dader werd gearresteerd en is in het politiebureau Singel opgesloten. Trein greep personenauto Vanmorgen is bij de onbewaakte overweg bij de Runxputten in Hel- loo een personenauto, bestuurd door de heer J. Tesselaar uit Hei- loo, directeur van de LTB. door de uit de richting Alkmaar komende trein gegrepen. De auto werd 25 meter meegesleurd en daarna kwam hij onder aan de dijk te recht waar hij in brand vloog. Dank zij wachtmeester Van Gent, die hem uit de wagen haalde, bleef dc heer Tesselaar voor ver branding behoed. Hij brak zijn been op twee plaatsen, zijn arm en liep een hersenschudding op. De brandende auto werd door de Hel- looër brandweer geblust. De heer Tesselaar was op weg naar een bedevaart. Hot aantal aangegeven radiotoestellen in Nederland bedroeg op 1 September 1.278.029 tegen 1.266.136 op 1 Aug. Op 1 Augustus waren er "521.394 aan geslotenen op het rijksradiodistributie- net tegen 519.132 op 1 Juli. oElke dag verdwijnen 2.420.000 si garen en 14.610.000 sigaretten in rook. Pijprokers en shagdraaiers ontfermen zich dagelijks over 24-480 kg tabak. Bo vendien worden er dagelijks nog 120.800 sigaretten en 850 sigaren geëxporteerd. Unze deviezenpo&itie Dc i ..ecue iivti. ui -»c gej.ca6c«ia qp net rapport van ue Neu. uegeimg. jreacuic is me» ouv^-celd gunstig, nen hooiauezwu^ uat naar voren wordt gebr&cm luiot, waarom zo weinig over de toe komstmogelijkheden is gesp» O/.en, pracUsch is de Kamer nog me. in staat een duidelijk overzicht te nebben, noch te weten wa» de verdere concrete regeringspiannen zijn. onze betalingspositie t.a.v. Zwit serland is zeer ongunstig, hier woraen maatregelen op kor.e ter mijn gevraagd. Ook de Benelux - samenwerking wordt nogai moei lijk geacht. Tenslotte klinkt- sterk het verzoek aan de Ver. Staten om de invoerrechten te verlagen (hetzelfde waaraan Engeland dringend behoefte heeft Red.) teneinde onze producten naar het land van Uncle Sam te kunnen zenden om onze dollarpot te spek ken. Dominé en dokter in de optocht Het plaatsje Boornbergum in Friesland, niet ver van Draenten, viert jaarlijks een volksfeest, dat geopend wordt met een op.ocht van versierde wagens, waarop plaatselijke verenigingen acte de presence geven en groepjes Boorn- bergumers dingen naar de prijzen voor de mooiste wagens. Een merkwaardig aspect vorm den dit jaar in de stoet dominee A. Hors', de Ned. Herv. predikant ter plaatse, en dok.er K. Horn- stra, de plaatselijke geneesheer, die tezamen op een wagen in de stoet meereden. Beiden waren uit gerust met de attributen van hun ambt: de predikant met kathsder en Bijbel de arts, in witte jas, met onderzoektafel en medische instrumenten. Met grote letters stond op de wagen te lezen: „Wy wolle sizze op dl: feest: Soun de lea en soun de geast". Of in het Nederlands: Wij ko men zeggen op dit feest: Gezond het lichaam en gezond de geest.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1949 | | pagina 1