Boerenorganisaties stichten eigen
bouwbureau
Geheimen van
onze bodem
Nobelprijs voor
Lord Boyd Orr
Het Huis aan de Baai
Definitie
De prijzenbeschikking kast
planken geeft in art. 1 de vol
gende definitie van een kast
plank: „Deze beschikking ver
staat onder kastplanken twee
zijdig gladgeschuurde naald
houten kastplanken ver
vaardigd uit ten minste drie
smallere planken, aaneenge
voegd door middel van een ver-
lijmde zwaluwstaart- of veer
en groef-verbinding, aan de
voorzijde rond /urn. de achter
zijde recht geschaafd afgewerkt
met een dikte na het schuren
van 20 mm., waarb\j een afwij
king naar beneden van ten
hoogste 1 mm. is toegestaan".
Het bouwbureau van de Stichting v.
landbouw is aan het werk om in
Coöperatief verband de Nederlandse
boer op het uiterst moeilijke terrein van
de boerderijbouw terzijde te staan.
Het bouwbureau beoogt het stimuleren
Van boerderijen, bedrijfsgebouwen en
land en tuinbouwerswoningen.
De sterk gestegen bouwkosten brengt
de rentabiliteit van nieuwe bedrijven In
gevaar. Bij de belanghebbenden bestaat
grote behoefte aan voorlichting en bij
•tand op administratief en bouwtechnisch
terrein. Vandaar, dat tot het oprichten
van het bouwbureau is besloten. Dit
werk ral in volle samenwerking met
vrije architecten verricht worden. De
bóer blijft volkomen vrij in de keure
van de architect. Hij kan dus zijn op
dracht aan het bouwbureau zowel als
aan een willekeurige architect geven.
In het dorp Grootebroek, woonplaats
van de heer P. Noordeloos, bestuurslid
van het Historisch Genootschap Oud
Westfriesland, werden tamelijk veel
vuurstenen sikkels gevonden. Boven
dien had men het vermoeden, dat er
zeer oude grafheuvels moesten zijn.
Een bespreldng ter plaatse tussen prof.
van Giffen en de heer Noordeloos, was
er oorzaak van. dat eerstgenoemde zich
hiervoor ten zeerste interesseerde en
maatregelen nam om terstond met de
afgraving te beginnen. Begonnen werd
met het afgraven van twee grafheuvels
en thans is men zo ver, dat enkele
inlichtingen kunnen worden verstrekt.
Prof. van Giffen en prof. Bakker heb
ben hun tenten opgeslagen achter het
dorp Grootebroek en zijn daar met een
•taf personeel bezig.
Het resultaat was verbluffend.
Er bleken Inderdaad twee grafheuvels
te zijn waarin de doden werden bijgezet.
Deze grafheuvels dateren uit het bron
zen tijdperk.
OUDE LANDBOUW.
Op de bodem van deze heuvels vond
men sporen die er op duiden, dat reeds
3000 jaar geleden in deze streken de
landbouw werd uitgeoefend. Na die tijd
heeft het water weer een tijd lang bezit
van de grond genomen. Er is echter
geen open verbinding met de zee ge
weest. Men veronderstelt, dat de grond
lange tijd aan de inwerking van brak
water heeft blootgestaan.
Men had gehoopt, dat men belangrijke
vondsten zou doen, te weten voorwer
pen, die aan de doden waren meegege
ven, maar dat is tot dusverre niet het
geval geweest. Het hoofdgraf is echter
nog niet blootgelegd. Het eerste graf
werd reeds gevonden op een diepte van
40 cm.
Naast het hoofdgraf vond men resten
van z.g. brandgraven, waaronder van
een kind. Buiten de cirkel leidden spo
ren naar andere graven, die nog moeten
worden onderzocht.
Uit een en ander valt op te maken,
dat men in oeroude tijden eerst heeft
begraven en dat daarna de gewoonte in
zwang is gekomen om tot verbranden
over te gaan. Urnen worden hier echter
niet aangetroffen, daar deze nog weer
van later tijd dateren. De grafresten te
Grootebroek zijn ongeveer 3000 jaar
oud. Er werd een vrij gaaf skelet ge
vonden, dat op de rug lag metopgetrok
ken knieën, de z.g. slapende houding.
Het nageslacht heeft weinig eerbied ge
toond voor deze grafheuvels. Er werden
n.1. sporen gevonden, die er op wijzen
dat men later runderen op deze plaats
heeft begraven, ten tijde van de grote
veepestepidemieën omstreeks 1700,
Wie meer over deze opgravingen wil
weten, kan t.z.t het door professor van
Giffen uitgebrachte verslag aan het His
torisch Genootschap raadplegen.
Het aantal door oorlogsgeweld ver
woeste boerderijen bedraagt 8040. Op
30 Juni waren gereed gekomen 1296 com
plete boerderijen en 644 gedeelten van
boerderijen.
Jaarlijks branden pl.m. 200 boerderijen
ia Nederland af. Vervanging van oud
door nieuw moet tevens plaats hebben.
De verwachting is. dat in de komende
10 jaren ongeveer 10.000 boerderijen
gebouwd zullen worden. Daarnaast
moet de voorraad landarbeiderswonin
gen worden aangevuld en moeten be
staande woningen vernieuwd. Hier ligt
een zeer grote taak, waarin het bureau
een werkzaam aandeel wil hebben.
Over het geheel genomen wordt ge
streefd naar rendabele bouw van agra
rische opstallen, teneinde de bedrijven zo
min mogelijk te belasten. Hoewel men
onderzoek doet naar nieuwe boerderij
types, bijvoorbeeld in lagebouw, houdt
men zich de traditionele bouw der ver
schillende streken zeer zeker voor ogen.
Ook, nu de moderne bedrijfsvoering
andere eisen aan de gebouwen gaat stel
len.
Werkloosheid in
September
In de afgelopen maand daalde het aan
tal werklozen van 45.950 tot 41.236, t.
w. 32.229 geheel werklozen, 8.831 D.U.
W. arbeiders en 176 wachtgelders.
Deze verruiming van de werkgelegen
heid was voornamelijk een gevolg van
het oogstseizoen. In de landbouw daalde
daardoor het aantal werklozen van 3.437
tot 1.927. In de veenderijen van 978 tot
260 en in de groep losse ongeschoolde
arbeiders van 6.985 tot 6.329. Door toe
genomen activiteit in de bouwnijverheid
nam de werkloosheid in deze bedrijfs
tak af van 5.549 ot 4.511. Zoals ge
woonlijfc nam ook dit Jaar na de vacan
tietijd de werkgelegenheid in de metaal
nijverheid toe, waardoor het aantal werk
lozen in deze bedrijfstak afnam van
4.210 tot 3.517.
Vermelding verdient, dat zich in de
maanden Juni," Juli en Augustus respec
tievelijk 1.373, 3.362 en 5.758 jeugdigen
die de school hadden verlaten, voor de
eerste maal lieten inschrijven.
Het grootste aantal werklozen per
1000 mannelijke inwoners wordt thans
gevonden In Noordbrabant, nl. 13, ge
volgd door Noordholland met 10 en
Zuidholland met 9. Het gemiddelde voor
Nederland bedraagt eveneens 9. Alle
overige provincies blijven over het alge
meen onder het gemiddelde, waarvan
Zeeland het laagst met 3 werklozen per
1000 inwoners.
Het beroepsgeheim
der medici
Tet behartiging van de belangen
der medici is door de ministers van
Justitie en Sociale Zaken een com
missie van overleg ingesteld, die
aspecten van het medisch beroeps
geheim, met name in de relatie tot
justitie en politie zal bestuderen
Pionier op voedsel- en
landbouwgebied
Voor dit jaar is de Nobel
prijs voor de Vrede toegekend
aan de Britse geleerde Lord
Boyd Orr, die tot voor ander
half jaar directeur-generaal
was van de voedsel- en land
bouworganisatie van de Ver.
Naties (F.A.O.)
mee bedoelen
Kapple wilde de Baron neb uit
gaan leggen, wat de matroos be
doeld had, toen het al te laat was.
Een enorme waterstraal, die van
het Brandweerschip „Het Vurtgt
Monster" vandaan kwam, en die
gericht werd door Schele Straal,
de opperbrandweerman. spoot de
arme Baron van het Jacht af.
Schele Straal zelf stond dit tafreel
schor lachend te bekijken. .HU ia
goed!" riep hij.
Orgelspel 11,00 Lichte muziek.
PROGRAMMA IV 7.00. 8,00 en
9,00 Nieuws en gr. pl. 10,00
Le ménage en musique.
„fabeltjes"
Met ophouden
Naar aanleiding van het
gouden blussersjubileum van de
heer Van Heijnsbergen heb ik
een van de beruchtste rode ha
nen in zijn hol opgezocht en
met dit stuk ongedierte een
praatje gemaakt. Een verbazend
ongemakkelijk heer die haan.
Het is al dierlijks wat er aan is,
altyd op vernietiging uit en
geen aasje respect voor de we
deropbouw. Het beest noemt
zich rood, maar gelooft U maar
niet, dat hij iets voor ordening
voelt, geen sprake van: hij is
de vlammende kampioen van
het vurige vrije spel der krach
ten. En met deze heer moest
ik dus een gesprek voeren.
Mijn eerste vraag luidde:
*Het>t U ook in de krant over
dat jubileum van de heer Van
Heijnsbergen gelezen?"
U voelt, dat deze vraag met
een tegen het zere been was.
,J5chei uit over die man",
kraaide hij luidkeels. ^Die gunt
ons de vlam in de pan niet
Iedere keer als voor ons de pret
goed zal beginnen, dan komt
die man ons plezier bederven,
't Is precies een reiziger in blus
water. De voorzitter van onze
ondervakgroep Schoorsteen
branden" heeft het in zijn ope
ningsspeech tijdens de laatstge
houden vergadering nog zo
treffend gekraaid: „Als d'r een
zwarte kat op 't ijs loopt zeg
gen de mensen, dat 't gaat
dooien, maar voor ons geldt de
regel, dat, als Van Heijnsber
gen bij de brand komt, het be
gint te regenen". Dat kraaide
de voorzitter en de man had ge
lijk. Zolang die waterjubilaris
nog rondwaart is voor ons de
gein er af. We zullen dus met
het grote werk maar wachten
tot die mooie waterman uitge
blust is" aldus besloot de rooie.
Hij was volkomen overstuur,
de vlammen sloegen hem uit en
een'ogenblik dacht ik, dat hij
de kraaienmars zou blazen.
Maar na een beetje water
knapte hij weer op.
Voor de heer Van Heijnsber
gen is dit haanlijke oordeel een
groot compliment, maar tevens
een vingerwijzing de strijdbijl
voorlopig nog niet te begraven.
Doet hij dat wel dan zijn we
nog niet jarig.
Criticaster.
Wolkenkrabbers
van staal
„Waarom liggen Jullie stil?"
vroeg hij aan een matroos van de
vrachtboot.
„Onze vuren zijn gedoofd!" riep
de matroos terug. „Schele Straal
ls bezig!"
„Vreemd!" zei de Baron tegen
Kapple en de maat. ..Hun vuren
zijn gedoofd en een Schele Straal
schijnt daar iets mee van doen te
hebben! Dit lijken mij de gehel
men van het woeste zeeleven! Zou
deze matroos hier een zeespook
muziek 18,30 Cellospel 19,00
en 20,00 Nieuws 20.05 Orato
rium ..Jephta" van G. F. Handel
23.00 Nieuws 23.15 Hollands
S! rijkorkest
PROGRAMMA III 12.00 Ween
se muziek 13,00 Nieuws 13,15
Those were the days 15.00
Dansorkest 16,00 Lichte muz.
17.00 Batavia 18.00 v d solo.
19,00 Nieuws 20.00 Amuse
men'smuziek 20.30 Herdenking
slag a d User 22.00 Nieuws
22.15 Lichte klanken.
PROGRAMMA IV 12,30 BBC
orkest 13.15 Dansmuziek
14.00 Le ménage en musique
1500 Dsens orkest 16.00 Amuse
mentsmuziek 17.05 Nieuws
•7 15 Ork. Elcward 18.00
ork. 19,00 Omroeporkest 20.00
Galaconcert 21.00 Nieuws
21,15 Gev. progr. 22,00 Nieuws
DINSDAG, 18 OCTOBER
vóór twaalf uur:
Hilversum I. 301 m 7.00 en 8,00
Nieuws en gr. pl. 9,00 Hersen
gymnastiek 10.00 Morgenwij
ding 10.15 Arbeidsvi'amlnen
11.00 Russisch programma.
Hilversum H, 415 m 7.00 en 8.00
Nieuws en gr. pl. 9.35 Lich'ba
ken 10.15 Zangspel 10,40
Schoolradio 11.00 Opgewekte
muziek.
PROGRAMMA III 7.00. 8.00 en
9,00 Nieuws en gr. pl. 10.w>
KONINKLIJK BEZOEK AAN
ZWOLLE
Bij het Koninklijk bezoek aan Zwolle
op Dinsdag vormde voor de woning
van de Commissaris van de Koningin
een compagnie Nationale Reserve de
erewacht. Dit was de eerste keer, dat
de Nationale Reserve naar buiten op
trad.
H. M. Koningin Joliana en ZJC.H.
Prins Bernhard inspecteren deze ere—
- wacht.
Het ls zeer goed mogelijk dat in de
toekomst voor de Amerikaanse wolken
krabbers in nog grotere mate v. metaal
gebruik zal worden gemaakt en dat bij
de bouw van deze gevaarten bijna geen
steen of cement gebruikt zal worden.
BIJ DE NIEUWE methode worden de
muren die tot dusverre In metselwerk
uitgevoerd werden van dunne metalen
platen gemaakt die op een speciale ma
nier gegroefd zijn om hinderlijke weer
kaatsing van het licht te voorkomen-
Aan de binnenkant worden deze muren
dan van isolatiemateriaal voorzien. De
nieuwe „muren." zijn slechts 7,5 a 15,25
cm dik veel dunner dus dan de tot dus
verre gebruikelijke hak- of natuursteen
muren die 45 cm a 1 meter dik waren.
Als een gebouw in staalskeletbouw
wordt uitgevoerd zijn deze wanden meer
dan voldoende sterk. verklaren de fabri
kanten daar de buitenmuren toch het
gewicht van het gebouw niet behoeven
te dragen.
De methode is reeds toegepast bi) de
bouw van een kantoorgebouw te Sche-
nectady in de staat New York. Men ls
momenteel bezig met de vervaardiging
van „muren" volgens dit systeem, voor
een wolkenkrabber van dertig verdie
pingen die te Pittsburg in de staat Penn
sylvania gebouwd wordt. Dit gebouw
zal aan de buitenkant op de ruiten na
geheel van staal zijn.
EEN ARCHITECT die als adviseur aan
genoemde staalfabrieken verbonden is
heeft verklaard dat door de toepassing
van deze wanden veel ruimte bespaard
wordt. Hij berekende deze besparing op
ongeveer 0,21 per strekkende meter van
alle verdiepingen behalve op de begane
grond. De deskundigen verklaren dat
deze metalen wanden met 10 cm ce
mentisolatie aan de binnenkant goedko
per zijn dan het tot dusverre gebruike
lijke metselwerk.
25. De Baron durfde nu niet
meer te proberen om de enter
haak los te maken, en daarom
bleef het vlot van Kapple en de
maat rustig achter het jacht va
ren, dit tot grote voldoening van
de maat, die vond, dat hij dit zaak
je toch maar weer eens handig
had had opgeknapt.
Zo voeren ze, tot ze een stillig
gende vrachtboot passerden. De
Baron greep onmiddellijk naar
zijn scheepsroeper.
MAANDAG, 17 OCTOBER,
na twaalf uur:
Hilversum I, 301 m 12,00 Orgel
spel 12,38 Pianoduo 13,00
Nieuws 13.15 Omroeporkest
14.00 Chopinprogramma 14,45
Tango's en rumba's 15,10 Hoor
spei 16.05 Operamuziek 17,00
Voor de Jeugd 17,30 Ork. Geral
do 18.00 Nieuws 18.30 Strijd
krach-en 19.00 Klankbeeld
19.30 Zangrecital 20.00 Nieuws
20.15 Paul Godwinsxtet
20.45 Cabaret— 21.20 Ork. Mor on
Gould 22,00 Volksconcert
23.00 Nieuws.
Hilversum II, 415 m 12,10 Mu
settemuziek 13,00 Nieuws
13.15 Mandolinata 14.00 School
radio 14.35 Licht progr. 15.00
Kamerorkest 16.00 Bijbellezing
17,15 Orgelspel 17,55 Kamer
Andrew Mackenzi*
Het onderzoek wijst uit, dat de
jachtopzieners waarschijnlijk debet
zijn aan de moord van oude
Johnny.
Vreemd genoeg is Job, een der
jachtopzieners, spoorloos verdun
nen.
40)
HOOFDSTUK XI
Verdwenen?
Brannigan en ik staarden de kolonel
ln stomme verbazing aan.
Weet u dat zeker? vroeg de In
specteur tenslotte.
Absoluut. HU heeft gisteravond om
middernacht Bartholomeus afgeLost. HU
heeft met hem gesproken en is zijn
ronde gaan doen met een jachtgeweer
onder ae arm. Om 7 uur in de morgen
jog Welk uur hy gewoon is zyn werk
»U jedaan te beschouwen, kwam hy
Bartholomeus heeft een
gewacht en mU toen op de
og cc gesteld.
sp Heeft hy faro Uk Uiêt in de bnud
11
ot mensen waar hy veel komt?
Niet dat ik weet Hy is een oud-
koopvaardijman, met een pensioentje,
en solliciteerde by mij naar dit baan
tje. Hy was als jongen opgegroeid op
het land en deed zyn werk hier uit
stekend.
Heeft hy iels gezegd van weg te
wiljen gaan? vroeg Brannigan aan
Bartholomeus, die met een bezorgd ge
zicht op de achtergrond stonil.
Niets, meneer. HU was een erg
stille kerel, die Henry Job. Hy sprak
nooit over zyn familie. Toen ik hem
wakker maakte even voor midder
nacht, vroeg hy me wat voor weer het
was en daarna ging hy op patrouille.
Ik ging slapen, maar ik kan nog niet
lang in slaap geweest zUn, toen hy my
opeens wakker maakte om me te ver
tellen, dat hy meende, dat er onraad
was. Ik zei tegen hem, dat hy dat
heel goed alleen aan kon len sliep weer
in.
Dit is zeer belangrUk, drong Bran
nigan aan. Namelijk de tijd, waarop
Job terugkwam en jou wakker schudde,
kUA Je je die herinneren?
De jachtopziener aarzelde.
Ik geloof niet, dat ik al lang sliep.
Ik val onmiddelhjk in slaap, zodra ik
in m'n bed lig. Het kan dus ongeveer
half-een zijn geweest. Ik geloof in ieder
geval, dat het niet later dan 1 uur
geweest is.
Zowel Brannigan als ik kregen de
Indruk, dat de man de waarheid sprak.
Ik zal een persoonsbeschrijving
van hem moeten rondzenden, zei de
inspecteur, terwijl hy een notitieboekje
te voorschü'n haalde. Vertelt u me alles,
wat u van hem weet, kolonel.
Op dat moment hoorde ik het geluid
van een auto, die in de oprijlaan kwam
aanryden. Ik wist, dat Brannigan en de
kolonel het eerste half uur in beslag
genomen zouden zyn door de persoons
beschrijving van Job, en ik zag er dus
geen bezwaar in om weg te glippen. Ik
wilde op dit moment nog niet, dat de
inspecteur zou weten, dat ik een aan-
wUzing had, die Judith Taylor in de
zaak betrok.
De garage was niet zichtbaar van het
huis uit en lag tussen de bomen. Judith
was bezig de deuren van de garage te
sluiten, toen ik aan kwam lopen. Hoe
wel ze opgewekt glimlachte, toen ze mU
haar hand toestak, zag ik toch dat er
kringen onder haar ogen waren en dat
ze er moe uitzag. Ik vermoedde, dat ze
niet al te best had geslapen.
Komt u binnen en drinkt u «en
kopje koffie met ons? vroeg ze- Ik zelf
snak naar koffie.
Zoudt u het goed vinden, als ik
even alleen met u sprak? antwoordde
Ik, zonder op haar vraag in te gaan.
Ik geloof, dat ze een vermoeden van
de bedoeling van mijn verzoek had,
want er was angst in haar ogen te
lezen.
Is dat werkeiyk noodzakelijk?
Ik knikte zonder iets te zggen. Uit
mijn zak haalde ik m'n zakdoek te
voorschijn, die ik los rolde en waaruit
het sigarettenpeukje te voorschijn
kwam. Met een gefascineerde blik
sloeg ze me gade.
Ik geloof, dat dit van u afkom
stig is, zei ik rustig. Lykt u het daarom
geen tüd worden, dat u me vertelt wat
u gisteravond uitgevoerd hebt?
Gedurende een enkel ogenblik dacht
ik, dat z« flauw zou vallen. Ik liep op
haar toe, maar ze leunde tegen de ga
ragedeur met gesloten ogen, terwijl ze
met zichzelf vocht om haar zelfverze
kerdheid terug te krijgen. Toen ze haar
ogen weer opendeed, was er grote angst
in te lezen.
Hoeveel weet u al? fluisterde ze.
Dat u gisteravond op die weg bent
geweest binnen een meier of vijftien
afstand van de plek, waar de vermoer
de man lag. Dat u hem daar hebt zien
hggen, zelfs al weet u misschien niet,
wie da moordenaar is; dat u daar ayen
bent blijven staan UrwUl u een siga
ret rookte, en dat u uw plicht verzaakt
hebt door deze moord niet omniddeliyk
te rapporteren.
Is dat alles?
Ik schudde mUn hoofd.
Nee, niet alles. Maar voorlopig I®
het genoeg, wat ik u hier vertel.
Ik voelde me een geweldige bruut,
door het meisje op deze manier te be
handelen, maar ik wist, dat, wanneer
ik haar de indruk gaf, dat mU nog
méér bekend was, ik haar misschien
ertoe zou kunnen brengen me een en
ander te vertellen.
U gelooft toch niet, dat ik het heb
gedaan? vroeg ze.
Nee, dat geloof Ik zeker niet
Maar tenslotte ben ik maar een ge
woon burger en niet de politie. Ik denk
wel, dat het moeilUk voor u zou zijn
om de politie te overtuigen, dat u in
deze moordzaak niét betrokken bent.
Het is een geluk voor u, dat ik eerder
dan de politie ter plaatse was.
Gdurende enkele minuten zei ze
niets. Ze stond voor zich uit nasr de
grond te staren en trok met haar wel
gevormde voetje patronen in het grind.
Toen ze weer opkeek, had haar gezicht
je een vastbesloten uitdrukking
Ik zal u in vertrouwen nemen,
zei ze jnaar ik durf u hier niet te
ontmoeten,
(Wordt vervolgd)
