ikmaatttef
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
Doodstraf uitgesproken tegen een
Nederlandse politie-inspecteur
Na de mijnontploffing
(-NIEUWS-n
Twee geluiden
extra'vlees
5e JAARGANG Nr. 1726
Woensdag 26 October 1949
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart. btf vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 et Bij contract aanzienlijke korting.
Vaiantw. redacteur. J. Zoonea Bureau. Rlddeirtxaat hoek Oudegracht Tel K 2200 3971
Schandalige wreedheden in Indonesië
Het vermoorden van gevangenen wordt als
de gewoonste zaak ter wereld beschouwd
Een zaak. die wij met tegenzin in ons blad vermelden is dezer dagen voor het
voetlicht van het wereldgeweten gebracht. Tegen een Nederlandse politie-
inspecteur moest op grond van het zinloos vermoorden van gevangenen de
doodstraf worden uitgesproken, de eis luidde 15 jaar. Verwacht wordt dat nog
andere Nederlandse politic-officieren voor het zonder vorm van proces execu
teren, hetgeen de ergste wreedheid is waaraan een mens zich schuldig kan ma
ken, zullen moeten terecht staan.
De politie-inspecteur Ronkes heeP. als
bui'.enpostcommandant niet minder dan
28 gevangenen laten doodschieten, waar
bij in twee gevallen nog zelfs geen ver
2achtende omstandigheid kon worden
aangevoerd. Op grond van dit laatste
feit werd de eis van 15 jaar door de
rechter veranderd in het vonnis DE
DOODSTRAF. Er was voor deze
rechtszaak een dusdanige publieke be
langstelling dat zelfs personen van 100
MISSCHIEN, waarde lezer, hebt
ge geluisterd naar de radio uitzen
ding, waarin de heer Van Houten
verleide over zijn indrukken. Hij
ls op de „Gro e Beer" geweest en
de goede man was zo enthousiast,
over wat hij daar had gezien, dat
hij er naar alle waarschijnlijk
heid twee ui'zendingen voor no
dig had, om er over uitgepraat te
raken.
Zulk een voortreffelijke ont
vangst. En zulke prachUge kerels,
die jongens van ons Wat een
geest Wat een fiere zelfbewuste
houding! Wat een beschaving en
een orde! Wat een netheid en
een eerlijkheid! Het w.-rd er niet
bij gezegd, maarm en kon het be
luis'eren: Ze zijn eigenlijk opge
knapt in Indonesië.
Dat geluid is niei verwonderlijk
Het is hst gezegde van iedere bra
ve burgerman. Hoe dikwijls heb
ben we het niet moe en horen, to;
walgens toe: Als hij eerst maar
eens in dienst gaa-, zal hij wel op
knappen. En het zelfde thema
herhaalt men nu met enkele va
rlaties op de jongens die uit Indo
nesië terugkomen.
Nu het 'weede geluld. Tegen
een Nederlandse politie officier is
door een Nederlandse rechter de
doodstraf geëist, omdat deze man
zich nei; had on'zien tientallen
gevangenen in alle koelbloedig
heid neer te schieten. Het feit
saat op zich zelf. Er schij
nen meer van dergelijke gevallen
le zijn en naar we uit de eerste
tlexberichten vernamen, werd op
de cursus zelfs de theorie verkon
digd. dat het afmaken van gevan
genen een natuurlijke zaak was.
Het zou heel gemakkelijk zijn
om te generaliseren. We zouden
kunnen doen wat de heer van
Houten dsed. Hij gaf een verheer
lijking van het militairisme, waar
de jongens toch zo van opknap
pen. wij zouden het zwart kunnen
afschilderen en zeggen: Daartoe
leidt het militairisme. Zo erg is
het gelukkig niet, Het ls niet zo,
da; iedere Nederlandse soldaat
zich in de tropen gedragen heeft
als een beest. Maar toch saat dit
schandelijke geval niet op zich
zelf, We herinneren aan de gruwe
len op Celebes. Aan hei gebeurde
met de trein met krijgsgevange
nen, aan het afbranden van des
sa's. Gebeurtenissen ,die een ieder
ht schaamrood naar de kaken ja
gen, En we komen er niet met
ons te verontschuldigen, door te
zeggen, dat de Indonesiërs ook
niet zulke lieve jongens zijn.
We hebben deze twee geluiden
voor u geschreven, omdat we er
mee willen aantonen, dat het vol
komen onjuist is, het voor te stel
len, alsof de soldaen gelouterd
uit Indonesië terug komen. He!
dient nergens toe, de massa zand
in de ogen te s'rooien en wij wil
len eerlijk bekennen, da we ons
zorgen maken over vele jongens,
die het leven in de buregrmaat
schappij volkomen ontwend zijn.
Ht zijn vols'rekt geen beesten, de
ze jongens. Ze zijn niet beter of
slechter dan de jongens, die door
welke omstandigheden ook in Hol
land konden blijven. Maar ze heb
ben het beestachtige van de oor
log meegemaakt, Het heeft hen
misschien genknauwd, onverschil
lig, balsturig- of opstandig ge
maakt, aar er door opgeknapt?
In die illusie, in dat sprookje
geloven we niet. v Z
km afstand te voet waren gekomen.
Het betrof in hoofdzaak familieleden
van vermoorden.
Bi) het getuigenverhor kwamen enkele
schandalige staaltjes SS-mentaliteit naar
voren, waarvoor wij ons in het moeder
land werkelijk schamen. De chef van
de ter dood veroordeelde politie-inspec
teur, zekere inspecteur Nelwan, was nl.
op de hoogte van de moordpartijen. Hij
verbood dit aanvankelijk aan Ronkes,
doch kreeg te horen „laat dat maar aan
mij over". Deze Nelwan rapporteerde
daarna de zaak aan de hoofdinspecteur
doch deze zeide „ik heb het zelf ook
wel gedaan". Getuige Nelwan heeft
daarop ook deze moordmethode maar
toegepast en verschillende gevangenen
zonder meer doen fusilleren. Overwo
gen wordt ook tegen deze Nelwan een
gerechterlijke vervolging in te stellen.
Als beschamende omstandigheid sluit
hierbij aan de opmerking van Nelwan.
die gelijk met de veroordeelde Ronkes
op de politieschool te Soekaboemi is
geweest, dat de commissaris van deze
politieschool in een toespraak had aan
gedrongen op „geen gevangenen ma
ken", d.w.z. dat een officiële Neder
landse politieautoriteit, die les geeft aan
officieren wier houding bepalend is voor
de mening der Indonesiërs over de Ne
derlanders het advies tot moord zonder
Wij protesteren nadrukkelijk tegen
de gevolgde handelwijze en kunnen
slechts hopen dat de verhouding
NederlandIndonesië door deze ge
organiseerde moorden niet opnieuw
worden vertroebeld.
Nieuwe burgemeester
van Den Haag?
Mr P. W. J. H. Cort v. d. Linden,
thans burgemeester van Groningen, lid
van de VVD, zal vermoedelijk benoemd
worden tot burgemeester van Den Haag
De nieuwbenoemde magistraat werd
in 1893 te Bussum geboren. Zijn vader
was enige malen minister en zelfs min.
president. De nieuwe burgemeester
dook onder gedurende de jaren '42 tot
'44. Hij is gehuwd en drager van div.
binnen- en buitenlandse onderscheidin
gen.
Deze aanstaande benoeming betekent
in elk geval dat mr Visser, die thans in
een zenuwinrichting vertoeft en om
wiens persoon een geruchtmakende de"
viezen-affaire hangt niet meer op zijn
post zal terugkeren.
Huwelijksadvies
Dr. Frederick Lund. psycholoog en
specialist in liefdeszaken, die als huwe
lijksadviseur aan de Temple-universiteit
te Philadelphia is verbonden, heeft een
eis tot echtscheiding ingesteld tegen zijn
tweede vrouw, die zelf ook psychologie
en huwelijksadviseuse is.
Onze bewondering voor de rechter,
die het enige vonnis velde, dat het
geloof in Nederlandse rechtvaar
digheid kan herstellen, nl. de dood
straf voor allen, die onze naam te
schande maken door brute onver
antwoordelijke, sadistische machts
wellust.
Vragen over wegvoering
Schoonhoven-militairen
In de Tweede Kamer heeft de heer
Vermeer (P.v-d.A) verlof gevraagd de
Minister van Oorlog vlagen te mogen
stellen in verband met het vertrek van
militairen uit het algemeen depot Kon.
Landmacht te Schoonhoven. (Zoals be
kend werden ruim 100 militairen dezer
dagen buiten hun wil naar Indonesië
verscheept).
Het slechte weer aan het
einde van de vorige week,
heeft een groter aanvoer
van vee op de slacht mark
ten veroorzaakt. Hierdoor
is het mogelijk voor de lo
pende rantsoeneringsperio
de (tot 6 November a.s.)
een extra vleesbon aan '.e
wijzen, nl bon 365 ..Alge
meen", die recht geeft op
het kopen van 100 gram
vlees.
In 6 112 uur van Engeland
naar Tripolitarvë...
Afstanden bestaan niet meer. Dit is
dezer dagen nog eens bewezen door
een speciale vlucht die de Engelse ka
pitein Cunningham maakte met een
motorig vliegtuig van Engeland naar
Tripolitanië, een afstand van 2.400 km
De totale heen en terugreis duurde 6 u.
en 23 minuten. Er was bagage aan
boord tot een gewicht van 36 passa
giers, benevens normale post enz. Ver
wacht wordt dat deze dienst in 1953
normaal zal kunnen worden onderhou
den. De totaal afgelegde afstand be
draagt 4800 km.
Vrouw verdronken
Dinsdagmiddag heeft de Zaandamse
politie het lijk opgehaald van de 73-
jarige vrouw S. A. Willemsen uit de
Archangelstraat. Zij was Maandagavond
een kleine wandeling gaan maken, doch
keerde niet terug. Het lichaam werd
gevonden in een slootje, dat langs de
provinciale weg loopt. De vrouw was
een toevallijdster.
De oudste tweeling
Op 7 November viert te Ne
derweert, een dorp aan de
rand van de Peel. de twee
ling Frans en Christien He
kers zijn 89ste verjaardag.
He; is Nederlands oudste
r De krasse oudjes
genieten een uitstekende
gezondheid.
Verklaring van Tsjechische
Bisschoppen
De Tsjechoslowaakse Rooms
Ka'holiek? bisschoppen hebben
verklaard ,dat zij de geestelijk
held zullen toeslaan een eed van
loyaliteit aan het regiem af te leg
gen en van de staat salarissen te
accepteren zoals voorzien in de
nieuwe kerkwet.
De bisschoppen zet en in een
door de voorlichtingsdienst van
de kerk uitgegeven verklaring -uit
een, dat zij deze concessies ge
daan hbben om de pries'ers te be
hoeden voor de mogelijke conse
quenties van voortgezet verzet te
gen de regering.
De geestlijken mogen thans
loyaliteit aan de regering be
loven en niet alleen aan de
republiek, wanneer zij aan de
eedsformule de volgende woor
den 'oevoegen: „mits dit
niet in conflict komt met de
wetten van God en van de
kerk of met de natuurlijke
rechten van de mens.
Het. episcopaat behoudt zich de
bepaling van zijn eigen houding
ten opzichte van eedsaflegging
voor. doch verklaart, te zullen wei
geren zich op de salarislijst van
de s'aat te laten plaasen.
„Wij vertrouwen op de bijstand
van de Voorzienigheid van God,
in Wiens dienst wij ons geheel en
al gesteld hebben", aldus de bis
schoppen.
Van de olieraffinaderijen, die voor de
oorlog in Indonesië waren gevestigd,
werkt thans alleen het bedrijf van de
Bataafse Petroleum Maatschappij op
volle capaciteit. Met de wederopbouw
van de andere bedrijven is men op het
ogenblik druk bezig, wat niei wegneemt
dat deze raffinaderijen toch behoorlijke
hoeveelheden olie afleveren.
In hei laboratorium van SVPM te
Sungai Gerong (Palembang), Waar de
kwaliteit van het product gecontroleerd
wordt.
aan boord van de „Ivar'
Op Terschelling zijn elf geredden aangekomen
Laaiend enthousiasme der bevolking. Eerste
stuurman vol lof over de vakkundige reddings
werkzaamheden.
De bevolking van West Terschelling
was gisterenavond uitgelopen toen de
sleepboot „Holland" met de 10 opva-
waren gehaald, en de le stuurman Nor
king„ die gisteravond van boord ging,
de haven binnen voer.
Het enthousiasme was zo groot, dat
de politie een weg voor de schipbreu
kelingen moest banen naar de bus, die
ken naar hotel „Nap" bracht.
Hier werd de mannen, die bijna 24
uur op zee waren geweest een flinke
warme maaltijd voorgezet. De stuurman
was vol lof over de redding door de be
manning van de sleepboot „Holland",
die hij een staaltje van kranig vakman
schap taoemde.
Norkin was echter zeer onder de in
druk over het verlies van vijf leden der
bemanning. De Denen zijn vandaag nog
101-jarige overleden
Maandagnamiddag overleed in
de leeftijd van bijna 101 jaar te
Nederweert de weduwe Kaelen
Gubbels, In de wandeling beter be
kend als „Tante Cathrien".
De weduwe Kaelen—Gubbels
werd op 29 November 1948 te Ne
derweert op het gehucht de l.-il
dert geboren In een klein boerde
rijtje. Zij woonde daar 80 jaar,
In 1892 trouwde zij me- G. Kae
len, die in 1904 stierf. Op 61 jari
ge leeftijd huwde zij opnieuw
met een broer van haar overleden
man.
In 1928 werd zij voor de tweede
maal weduwe. Zij verpachtte toen
haar boerderijtje en nam haar in
trek in het gestich voor ouden
van dagen te Nederweert.
aan boord geweest om wat kleding en
andere bezittingen op te halen. De 7
man, die op Ameland vertoefden zijn
De stuurman deelde mede. dat zij
heden weer naar boord zullen gaan om
mede te helpen bij de reparatiewerk
zaamheden. Tragisch is, dat zich bij de
vermisten een familielid van de gered
den bevindt.
Handelaar in verdovende
middelen geknipt
De Bossche politi heeft een in
val gedaan ten huize van van der
L. te Den Bosch, De Amsterdam
se recherche en he; Internationa
le bureau tot bestrijding van han
del in verdovende middelen ver
dachten van der L. er van, te han
delen in voor de gezondheid scha
delijke middelen.
Een hoveelheid van 23 000 mor
phine'ablelten werd bij hem aan
getroffen. Van der L. heeft deze
morphine destijds uit een Engelse
dump gestolen me; de bedoeling
1 deze te verkopen.
V-van Dag fof Dag
resteend,
k^eeg hij van een agent een
dusdanige klap dat hij thans
aan de verwondingen is over.
leden De Nederlandse org.
In de nabijheid van kaap Oost.Duitsland De Sowjet- temperatuur te doen dalen. De
Finisterre (Spanje) is van 't Unie heeft de Joegoslavische arbeidsprestatie steeg hierdoor
Nederl. schip „Alhena" een ambassadeur uitgewezen, op met 20 pet. In ons land is
man over boord geslagen grond van spionnage-verden- een Kath. bond voor beroeps-
De 60-jarige R. uit Deventer *n F'ank'ijk kostte een trein- king Een commissie is in- goederenvervoer op de weg
werd in dronkenschap gear- b°tsin9 aaa U mensen het gesteld teneinde de stopzetting opgericht De burgemeester
- - jjg-g gelegenheid ^€vcn' 32 werden gewond. der vervening van de Vinken- van het Drentse dorpje Sleen
Binnenkort is een regeling te veense plassen te overwegen is te Amsterdam de Weesper
verwachten voor pensioenen en droogmaking voor te be'ei trekvaart ingereden. Hij werd
van Nederl. mijnbeambten, de- den In Afrika wordt dus- door handreiking op het droge
ze regeling zou voor alle mij- danig hevige jacht gemaakt op geholpen. Een Brits stoonu
van musici" en ariisten "heeft nen overkoepelend werken. wilde dieren, 100000 slacht- schip is nabij de Ierse kust
geprotesteerd tegen de z-g. Tussen Frankrijk en Engeland offers per jaar, dat voor uit- op de grond gelopen. Het
„mechanische muziek" die de besprekingen gaande over roeiing moet worden gevreesd heeft om hulp van reddings-
Weense ijsrevue meebrengt, wederzijdse toepassing van so Overwogen wordt natuurre- boot verzocht Het zenden
Zij acht dit schadelijk voor cia'e verzekeringen. Ook de servaten te stichten. De Ne van invoervrije tabaksartikelen
haar materiële belangen Benelux-landen zouden in dit derlandse sleepboot Rode Zee in geschenkzendingen naar In-
- t l ,jfta,;^ --,1 krtnorVt \i-r\rri-n TH
internationale schema worden is ter assistentie uitgevaren donesië zal beperkt worden
nomen als lid van de Tweede betrokken In Afghanistan naar het Italiaanse schip As- De Ver. Staten overwegen er
Kamer. De Nederl. Rode zijn de ruines van een oude sunszio dat in de Golf van kenning van Tibet als zelf-
Kruis-wisselbeker werd over- stad gevonden, die ten tijde Biscaije averij aan het roer standige staat. Een Sowjet-
gereikt aan de directie van 't der Kruistochten 100.000 in- heeft opgelopen Een der Russische vloot is uit de
Haagse „Passage-theater", daar woners moet hebben gehad- oudste Limburgse molens, die Zwarte Zee vertrokken naar
hier de Rode-Kruis collecte 't Tussen Nederland en Japan steeds meer verdwijnen, zal de Zuidpool voor walvis-
hoogste bedrag opleverde- zijn handelsbesprekingen ge. nu gerestaureerd worden vangst en wetenschappenlijk
In dc Over.Betuwe zijn een opend via het Amerikaanse Noorse zeelieden zijn inciden- werk Teneinde verschillen
aantal gemeenten opnieuw op hoofdkwartier. Belgische en teel in staking gegaan in New de fouten te vermijden zal
de drinkwatervoorziening aan- Japanse waarnemers zijn aan- York, daar de devaluatie hun Iran in de toekomst voor het
gesloten. Een medeplichtige wezig. Het nieuwe China levenspeil heeft aangetast buitenland weer Perzië heten,
aan het Vughtse bunkerdrama van Mao tse Toeng overweegt In een Belgische kolenmijn is Misverstanden ^ome" n' ^°°r
kreeg 13 jaar gevangenisstraf diplomatieke uitwisseling met men er in geslaagd de te hete omdat het buurland Iran ee
Prof. Gielen heeft ontslag ge.
Lompenopslagplaats
geheel uitgebrand
Dinsdagmiddag brak er in de lompten
opslagplaats van de lompen en metaaL
handel Andr. de Vries, aan het Rusten
burg te Zaandam, een felle brand uit.
De brandweer, die het vuur met twee
stralen bestreed, kon niet verhinderen,
dat vijftien ton in balen verpakt papier
verloren ging, een schadepost van ca.
f 3000.De brand werd veroorzaakt
door kinderen, die met lucifers gespeeld
hebben. De Vries was verzekerd tegen
brand.
X Volgens de „New York Herald"
heeft de luchtvaartmaatschappij „New
York Airways" een bureau geïnstalleerd
voor het organiseren van een nieuwe
postdienst met hefschroefvliegtuigen bo
ven de stad en de voorsteden, evenals
langs de kust
w«erbericht
Weersverwachting geldig tot
Donderdagavond.
NOG MOKMACHllG
Vannacht aan de kust tij.
dclijk nog zware storm, in het
binnenland stormachtige wind
tussen West en Noord. Mor
gen overdag langzaam afne
men van dc storm. Wisselend
bewolkt met enkele buien. Be
langrijk kouder dan vandaag-
Trein vloog uit de rails
nabij Warschau
Velschillende slachlotlers
Een ernstig spoorwegongeluk
heeft nabij Warschau plaa-sge
vonden. De nachtsnel rein naar
Danzig vloog in volle vaart ui; de
rails bij het maken van een
bocht, reed daarna door een leeg
gebouw en stor-te vervolgens van
een 5 meier hoge spoordijk. Hoe
wel noc weuxiii bijzonderheden
over de ramp zijn vrijgegeven, is
het zeker dat dit ongeluk tot de
rnstigs e der laatste jaren be
hoort. Officieel wordt van 19 do
den gesproken, Geruchten lopen
als zouden er 200 prsonen om zijn
gekomen.
Gestikt door olie- en
benzine dampen
Tijdens nachtelijke werkzaam
heden aan de spoorwegverster
king in het baanvak Gouda—
wegarbeider van H. door ui.stxo
mende alie en benzinedampen ere
s'ik;. Van H, bevond zich alïeen
in een keet en was belast met de
bediening van lichtaggregaa-, dat
daarin was opges'eld. Toen 's mor
gens zijn collega's in de keet kwa
men. bleek hij reeds te zijn
overleden. Het slach'offer was ee
huwd en vader van *-wee kinde
ren,
Oneerlijke penningmeester
geeft zichzelf aan
De 38 Jarige Amsterdamse ver
igenwoordlger F, K.. pennng
mees'er van de in 1945 opgerlch
te vereniging „Door straatfeesten
verenigd" heeft zich bij de ie
gemeld met- de mèeddeling ln de
afgelopen maanden van dit Jaar
ten nadele van de vereniging
f1885 te hebben verduisterd.
De zaak kwam aan het licht
toen de voorzitter "en ond'^ek.
instelde naar de reden, waarom
het door de vereniging uitgegeven
maandblad in Oc'ober niet was
verschenen De drukker zei geen
copie voor dit nummer van de
penningmeester te hebben geVre
gen en bovendien moest hij nog
de drukkos'en over de drie voor
gaande maanden ontvangen.