Het dagto-en
VOOR LENS
desperado's, avonturiers
en politieke zondaars
Ook Nederlanders
er bij
Soldij vier gulden
per maand
Nationaliteiten
zonder tal
Het Huis aan de Baai
(TE kunt Uw vacantie beter ergens anders door brengen dan in Sidi-
Bel-Abbes. Blijf maar thuis. Prikkeldraad. Ook in October is het
er nog onuitstaanbaar warm. Het plaatsje heeft twee bezienswaardig
heden: het stationnetje en... het Vreemdelingenlegioen. Het Station
netje ie klein, onooglijk, vuil en verwaarloosd. De ambtenaren slapen.
©at kan ook. Immers.Met Legioen waakt. Op het perron lopen twee
leden van dit internationale legertje avonturiers, desperado s, politieke
gondaars en misdadigerv. Ze zijn lang, blond, clean shaven beleefd en
voorkomend. Ze spreken wat Frans, de langste kent twaalf woorden
Nederlands, vlot Italiaans en te vlot Duits. Hij heet Hans en komt uit
München. Meer zegt hij niet Hans heeft zijn naam met behoeven te
Wijzigen in Jean of John. Want ...het Legioen weet toch alle», maar
liet kan zwijgen, zwijgen als het graf.
H
IET Vreemelingeniegioen U al
jarenlang een dankbaar onder
werp geweest vroor fabrikanten van
gtationsromannetjee, filmscenario'»,
Ion elspelen en korte verhalen.
- .en kon er de spanning en sen-
fa.ie afscheppen en of de leugens
(tr vijf of twintig duim dik op la
gen, hinderde minder, want het Le
gioen spreekt nooit iets tegen. Het
Legioen vindt alles goed. Hoe ro
mantischer, hoe avontuurlijker en
hoe wilder men schrijft over dit
laatste Huurlingenleger, des te
«neer nieuwe legionairs melden zich
aan. Sedert de bevrijding is de
toeloop enorm. Als de twaalf
Franse regeringen hun beurs wat
royaler hadden opengehouden 'voor
pèfensieuitgaven, zou het Legioen
thans een der sterkste, staande le
gers zijn geweest ter wereld. He
iaas, Ramadier, Pleven en al de
frodere ministers van Defensie had
den niet genoeg dubbeltjes en zo
doende is het tegenwoordig een
voudiger in Nederland politie-agent
Jte worden dan in Noord-Afrika le
gionair. Zodoende bestaat het le
gioen nog steeds uit 25.000 man,
yan wie ongeveer 40% Duitser zijn.
De verzameling desperado's telt 52
nationaliteiten.
Het Legioen zwijgt ais een
graf. Toch is bekend gewor
den, dat na de bevrijding
de troep Is uitgebreid met
Nederlanders, Men ziet hen
niet. Niemand kent hen van
naam. Maar ze zijn er. De lei
ding kent hun verleden, doch
al is dit ook wellicht belas
tend, het deert niets. Zolang
ge geen Hitier of geen Musso-
lini zyt geweest, huist ge vei
lig in Sidi-Bel-Abbes.
moet niet naar Sidi-Bel-Abbes
gaan om rijk te worden. Men
delft er geen steenkool, noch goud
of uranium. De bodem is dor en
onvruchtbaar. Al om acht uur 's
morgens baadt men in het zweet.
Ook de Legionairs worden niet
rijk. Gedurende het eerste jaar
verdienen ze 390 frs. per maand
In Parijs kunt ge er eenmaal mee
paar de bioscoop plus een maal de
Ei f fel toren beklimmen plus een
keer een glas bier drinken in Mont-
martre. Dan is de soldij op. In Al
giers en Marokko kunt ge er niets
mee doen. De legionair mag dan al
yan alle zorgen bevrijd schijnen, één
houdt hij er over, hoe maak ik mijn
toldij op. Het tweede jaar verdient
hij wat meer. Gedurende zijn derde
vstjaar wordt de soldij opnieuw
ve.iioogd en als de baas het tot on
derofficier kan brengen, mag hij
trouwen en zijn vrouw meebrengen.
X De Perzische regering heeft order
gegeven tot sluiting van alle buitenland,
se culturele- en onderwijsinstellingen op
het platteland. De instituten te Teheran
tullen aan een nieuwe regeling worden
onderworpen, waarbij drastische beper
kingen rullen worden opgelegd.
Onze Parijse correspondent
heeft Algerië, Marokko en Ly-
bië bezocht voor enige repor
tages.
We pétoliceren hier eerst zijn
bijdragen over het Franse
Vreemdelingenlegioen.
Goed, er mogen 52 nationaliteiten
zijn en de legionairs mogen meer
dan honderd talen spreken. Wat
doet het terzake. Onder de bran
dende zon in Algiers en Marokko
versmelten de verschillen in natio
naliteit, ras, taal en milieu. Men
versmelt tot een eenheidssoldaat,
die nog alleen de taal van het
commando en van het geweer ver
staat. Vaak klinkt het commando
half Duits, soms half Engels, soms
C-ïpVc. Arabisch of Chinees, somi
Frans. Maar men begrijpt het. Dat
i; voldoende. Ze marcheren voor
beeldig. Niemand ziet, dat hier een
Duitser naast een Belg loopt, een
Rus naast een Zwitser, een Frans
man naast een Zuid-Afrikaan en
een neger uit Senegal naast een
zwarte broeder uit Amerika. Het
mislukte rijkelui's zoontje, dat zijn
vrijheid alleen nog kon redden
door de plaat te poetsen, accep
teert gewillig de beveien van de
oude Feldwebels, die alleen maar
Jeven als ze soldaat kunnen zijn en
voor geen goud ter wereld hun
baan in het Legioen zouden willen
ruilen. Zelfs de S.S.'ers, van wie
er heel wat in het Legioen rond
lopen, gaan niet prat meer op hun
ariërschap en oefenen met joden,
riegers, Arabieren, Chinezen en Ja
panners. Een handvol Japanners
deelt een kamer met een handvol
Chinezen. Wantin het Legioen
kent men geen oorlog, men kent er
geen vaderland.
Een jonge Hongaar kon de pusta
niet vergeten. Zolang de zon scheen
en hij te werken had, ging het wel,
maar tijdens de koude nachten
snikte de knaap van verlangen
naar Buda, waar hij een knap,
jong meisje wist. Dat duurde zes
maanden. Toen kwam hij niet meer
terug. Zijn kameraden vonden Bo-
ris later terug in de woestijn, om
gekomen.
Er zijn er meer zoals Boris.
Maar niet veel. In het algemeen
zijn het de keiharden, die zich
in Sidi-Bel-Abbes melden. De com
mandant schilt zeer nauwkeurig.
Alleen de hardsten van deze har
den neemt hij aan. Maarver
gissingen zijn ook hier niet uitge
sloten.
DE VROUWEN IN ON^E moderne
samenleving laten zich het kaas niet
van het brood eten. We maakten er
onlangs een prachtig staaltje van mee.
Zoals u we! weet is door de dure
boterpolitlek het grootste deel van het
Nederlandse volk gedwongen de boter
ham te smeren met margarine. En nu
wilde het toeval, dat een bepaald soort
margarine, we verklappen de naam niet.
teneinde geen reclame voor of tegen
een bepaald product te maken, op een
"keer nu juist niet bepaald smakelijk
was.
Er werd gemopperd en gekankerd,
maar helaas niet ter bevoegder plaatse.
En zo verliepen enkele weken, terwijl
de kwaliteit van de margarine weer als
voorheen was geworden. Wie schetst
echter de ergerais der betrokken huis
vrouw. toen ze hoorde, dat de marga
rine door de firma vergoed was gewor
den en zij er niet van geprofiteerd had.
En nu was ei 1 ij de betrokken win
kelier geen verhaal meer. Daarvoor
was er te veel tijd verlopen.
Tot haar onuitsprekelijke vreugde
toerde een dezer dagen een reclameauto
van de betrokken firma door de streek.
De hand werd opgestoken. De chauf
feur stopte en er volgde een redevoering
Laten we kort zijn. De dame in kwestie
heeft een pakje margarine gehad.
In Frankrijk botert het niet erg met
de kabinetsformatie. Het is er lang
geen botertje to* de bodem, We zouden
eerder zeggen margarine van slechte
kwaliteit. De Katholieken zijn bang dat
de sodalis .en te veel in de melk te
brokkelen zullen krijgen en de socialisten
hebben een kijkje op .de Katholieken.
terwi;l ze allebei ook niet voor de radi
calen voelen. Dat zou niet zo erg zijn,
als ze zich de weelde van een beetje
herrie konden veroorloven. Maar de
Gaullisten en de communisten zitten af
te wachten, of zij geen zij kunnen spin
aen bij de machteloosheid van de an
dere groepen. Lenskijker is blij. dat hij
de Fransen geen menue moet voorschrij
ven. Want bij zulk en verdeeldheid is
het toch niemand naar de zin te maken.
II krijgt binnenkort kinderen op visite
Dit wii zeggen, ze komen niet de hele
middag. LI behoeft er dus geen boter
koekjes voor klaar te maken. Maar u
kunt ze wel een groot pleizier doen
Ze komen u namelijk postzegels en
briefkaarten aanbieden. De zegels voor
het kind. Ze kosten wat duurder dan
de gewone zegels, maar dat heeft u er
natuurlijk graag voor over. Want het
!s onze eerste plicht om voor het arme
en misdeelde kind wat te doen en 'als
we daar slechts een paar dubbeltjes
voor behoeven te offeren, is het toch
niet erg. Lenskijker ziet al met vreugde
naar de hummels uit.
Heeft u wel eens een Uitvoering van
de Wiener Sangerknaben gezien? Wal
lief bè? En wat mooi. Ongetwijfeld is
het u vergaan als mij en heeft u ver
zucht: Wat moet het een genot zijn om
dirigent van zulk een koor te zijn. Maar
elke medaille heeft een keerzijde. Want
de Weense knapen zijn heus geen engel
tjes. Ze hebben de dirigent zo boos
gemaakt, dat hij oorvegen uitdeelde en
schoppen toediende. De rechtbank was
nog bozer en behalve een driftbui heeft
het hem ook nog veertig gulden gekost.
En wij arme toeschouwers zijn 'n illusie
armer.
Er schijnt een middel uitgevonden te
zijn om de mensen aan het spreken te
krijgen. We hebben het met ontsteltenis
gelezen. We hopen vurig, dat dit middel
b.v. niet zal worden toegediend aan de
raadsleden voor de raadsvergadering
34. De hulsknechs overhandigde
de hikkende baron de zak en de
krans, en de menigte begon op
nieuw te Juichen, want ze dach
ten. dat de baron de held was.
Maar de baron keerde zich om
naar Kappie .overhandigde hem
plechtig de zak en deed hem de
krans op zijn schouders. Toen be
greep pas iedereen, wie de werke
lijke winnaar was.
„Hoera! Heralêê riepen ze in
koor.
De maat en de meester stonden
verlegen lachend achter Kappie.
wan; de eer kwam toch ook een
beetje aan hen toe.
„Ho hik Jo!" riep de baron
zonder onderbreking, en dl ekreet
werd al gauw door de anderen
over genomen, zodat iedereen het
op het laatst riep.
De maat had intussen Iets be
dacht en hij holde weg. net op
hetzelfde moment, dat de twee
schuldeisers er met achterdocht
ge gezichten aan kwamen lopen.
Zij wisten nog niet. dat Kappie
de overwinnaar was. Maar dat za
gen en hoorden ze maar al te
gauw.
„Hij heeft z'n woord gehou
den!" zei de ene.
.We moeten hem als klant zien
te houden!" zei de andere vlug.
Recht op bestaanszekerheid
De Nederlandse boer voedt niet alleen
een bevolking van 10 millioen mensen,
hij neemt ook 60°/o van de export voor
zijn rekening.
De landbouwer heeft daarom he'.
recht op bestaanszekerheid.
Deze is evenwel niet door een
enkele maa'.regel te verwezenlij
ken? Hiervoor is in de eerste
plaats een zo uitgebreid mogelij
ke voorlichting nodig alsmede een
krachtige bevordering van de
grondverbetering en van andere
maatregelen, welke tot rentabili
teltsverhoging kunnen leiden.
Daarnaast is h=t noodzakelijk,
da; de s abiliteit van de prijzen
wordt verzekerd. De behoefte hier
aan dringt zoveel te meer nu er
duidelijk tekenen van ken'ering
zijn, die er op wijzen, da; de zo
genaamde gemakkelijke markt ge
durende de eerste na oorlogse ja
ren van schaarste, aan het ver
dwijnen is. Er dient thans voor te
worden gewaakt, dat het „vrije
spel" van prijsontwikkeling niet
'dn'wrichtend eaat werken, aldus
minister Mansholt op een vergade
tfng van de Katholieke Boeren en
Mu'ndersbond.
De taak van de Nederlandse
Hndbouw hes'aafc uit de voeding
vin het Nederlandse volk als uit
het vo-ir^ir,or\ van een zo hoog
»«o«re'iik aindee] in d? opvoering
vin de voor ons land zo noodza
iH'ike export.
In n'et landbouwkrtngen zün
miar we'pigen. d»e beseffen.
pah uitzonderlijke pres'afe
do Nederlandse landbouw reeds
levert. N'et alleen Is de landbouw
In ons land er in geslaagd, de
hoogste opbrengsten t-r ha in
vergelijking met elders in de we
reld te verkrijgen maar daarnans'
mag worden aangenomen, dat
men is opgewassen, aan de toene
begint. Wat zou het dan een gekakel
worden.
In België zal het nu binnenkort to'
een stemming komen over de vraag of
Leopold naar zijn land zal terugkeren
ats regerend vorst of dat hij zijn verdere
levensdagen in Zwitserland zal slijten.
Wij zi|n blij, dat we niet in België wo
nen. Want geloof maar gerust, clat daar
boze hoofden zullen komen. De partij,
die het verliest is altijd woedend. Voor
de arme Leopold een somber vooruit
zicht. Als lenskijker in dezelfde omstan
digheden verkeerde en hij het dus voor
de centen niet behoefde te doen. zou
hij zeggen: Dat baantje kan me gestolen
worden.
mende behoefte aan voeding vap
het Nederlandse volk te kunnen
voldoen. De verhoogde consump
iie in ons land stelt bijzondere
zware eisen aan de boer.
In vergelijking met óór de oor
log wordt thans 50 pCt meer aard
appelen verbruikt, terwijl de be
hoefie aan suiker met 27 pCt en
aan melk met 60 pCt is gestegen.
De hiervoor benodigde hogere op
brengst stampt men niei zo maar
uit de grond. Hiervoor zijn grote
vakkennis, grote toewijding en
harde arbeid een eerste vereiste.
De Nederlandse boer U* bereid,
deze plichten te aanvaarden, mits
hem hei recht op een behoorlijk
bpstaan wordt gegeven. Ontbreekt
dit laatste, dan Is het onmoeeliik
voor hem de geweldige prestatie
te leveren welke van hem wordt
verlangd. Wani naast het toene
^ende binnenlandse verbruik
mnef de boer ook zl1n belangrijke
«andeel ln de exnort blijven lev*
•»*n. Hpl p«xr*>rjc*h aandeel van
N«dp«"i!*ndRe export)
1V, n i-no-lq
"Ct. Voot de afloop van d? M*»**
X Max Graessli. voormalig Zwitsers
zaakoelariigde te Moskou. is benoemd
tot Zwitsers gezant in Hongarije, welke
Post een jaar lang vacant Is geweest.
Omdat U zich
thuis voelt...
Wij lazen in „Het Lichtspoor"
het weekblad voor de Neder
landse Strijdkrachten, de vol
gende mededeling:
De kale koppen in de gevan
genissen behoren tot het ver
leden. Er is een sterk streven
het gevangeniswezen op geheel
andere basis in te richten. In
de Alkmaarse Strafgevangenis
hield bijv. de kunstschilder
Jaap Sax, uit Bergen, een lezing
over de schilderkunst voor de
gevangenen De heer Sax zei
aan het slot van zijn betoog:
„Ik heb zelden zo prettig Voor
een publiek gesproken". Prompt
werd uit de kring van toehoor
ders gerepliceerd: „Dat komt
omdat U zich hier thuis
voelt....!"
DONDERDAG, 27 OCTOBER
na twaalf uur:
Hilversum I, 301 m 12.00 Da
meskoor 12,38 Zigeunermuziek
13.00 Nieuws 13,25 Dansmuz.
14,00 Voor de vrouw 14,30
Pianorecital 15,00 Voor zieken
en gezonden 1600 Gevarieerd
programma 17,d0 J^gduitzcn
d.n? 18.00 Nieuws 18.30
Strijdkrachten 19.05 Radio
volkstnuziekschool 20,00 Nws
20,15 Radio Phiiharmo-risch
orkest 21.15 Plakboek 1925
22.00 De Spee uoos - 22.20 Ork.
Hugo de Groot 23.00 Nieuws
Hilversum II, 415 m 12,03 Sep
tet_ Johnny Ombach 12,33 De
Zevenklapper 13.00 Nieuws
13,20 Lichte orkestwerken 14,00
Promenade orkest 14.45 Voor
de vrouw 16,00 Bijbellezing
17.00 Jeugduitzending 17.30 Zi
geunermuziek 18.00 Leger des
Heils 18.30 Koorzang 19.00
en 20,00 Nieuws 19.15 Jeugduit
zending 20,05 Studio Steravond
22,15 Buiten!, overzicht 22,35
Gr. pl, 23.00 Nieuws
PROGRAMA III 12,00 LIch'e
muz. 13,00 Nieuws 13,15 Or
gelspel 14,00 Or. pl. 15.00
Pop. muziek 15.40 BBC orkest
17.00 Batavia 19.00 Nieuws
20.00 Verzoekprogramma
21.20 Pianospel 22.00 Nieuws
22.15 Operamuziek.
PROGRAMMA IV 21.30 Lichte
muziek 14.00 Gr. pl. 14.30
Schoolui'z. 15.00 D-ens orv-p^t
16.00 Voor de kinderen 17.00
Variété orkest 17.45 Lichte'mu
ziek 19.00 Omroeporkest
20.00 Verzoekprogramma 21.00
Theatermuziek 22.00 Nieuws
VRIJDAG. 28 OCTC-ER
vóór twaalf uur:
Hilversum I. 30' -n 7.00 en 8.00
Nieuws en gr. pl. 9.00 Schubert
programma 10.30 Voor de
vrouw 10.45 Koorzang 11.25
Gfvar'eerd programma.
Hilversum II. 415 m 7,00 en
9,00 Nieuws en gr.pl, 10.00 Or
Schoolradio 10,00 Ochtendcon
eert 11.00 Voor de zieken.
PROGRAMMA III 7.00. 8.00 en
9.00 NIuws en gr.pl. 10.00 Or
gelspel 11.00 Strijkorkest.
PROGRAMMA IV 7.00. 8.00 en
9.00 Nieuws en CT.pl. 10,00 Le
ménage en muslque.
Bob Arlen i* Fellowes ongemerkt
gevolgd. Via het schuurtje in de
tuin van Simpkin»' Personeel bureau.
Achter een opklapbed blijkt zich
een gang te bevinden.
49)
HOOFDSTUK XIII.
De gang was hoog genoeg voor me
om er met even gebogen hoofd ln over
eind te staan. Met uitgestrekte armen
kon ik de zijkanten aanraken. De vloer
was van leem. Ik luisterde scherp, of
Ik iets hoorde, maar er was geen ge
luid. Ik nam derhalve aan, dat de
tunnel niet lang was en dat Fellowes
er al uit was verdwenen.
Deze veronderstelling was juist. Na
dat ik nauwelijks een stap of tien,
twaalf, had gedaan, begon de vloer om
hoog te lopen. Nog een paar stappen, en
Ik kwam bjj de plaats, waar de gang
Uitkwam in een hoop puin en rommel
•;'"Sjarup--
Andrew Mackenzie
van een van de gebombardeerde hul
zen, waarop welig onkruid groeide. De
uitgang was zo nauw, dat ik me er met
moeite doorheen moest wringen. Bran-
nigan zou er zeker niet doorheen ge
komen zijn.
De zag nog net een glimp van Fello
wes, die op een vijftig meter afstand
om een hoek van de straat verdween.
De rende achter hem aan en hield mijn
vaart in, toen ik dicht genoeg in zijn
buurt was gekomen om hem in de gaten
te houden. Gelukkig keek hij niet om.
Het moet een zonderlinge aanblik ge
weest zijn: de lanee ietwat gebogen ge
stalte van de lugubere bureauchef,
achtervolgd door mij, gehuld in een
regenjas, die onder het vuil uit de ge
heime doorgang zat, en met schoenen
aan de voeten, die dik onder de kiel
zaten. Toch schonken de paar politie
agenten, die wij passeerden, geen aan
dacht aan ons.
Fellowes stak Piccadtlly over en liep
ln de richting van PlccadiUy Circus.
Daarna begaf hij zich ln het warnet van
straten en straatjes, waaruit Soho be
staat. Op de hoek van Beak Street en
Carnaby Street, hield hij even stil en
keek op zijn horloge. Opnieuw merkte
ik zijn gewoonte, om in zichzelf te
praten, op.
Een taxi kwam langzaam de straat
inrijden. De chauffeur keek vragend in
mijn richting en zou waarschijnlijk,
omdat ik er zo schooierachtig uitzag,
gedaan hebben alsof hij het teken, dat
ik hem gaf, niet zag, als ik niet op de
treeplank van de wagen was gespron
gen en de man een biljet van een Pond
in handen had gedrukt. Ik beval hem
een zijstraat in te rijden en daar te
wachten. Enkele minuten later kwam
een grote zwarte auto aanrijden, die
net lang genoeg stilhield om Fellowes
gelegenheid te geven in te stappen. De
deur viel met een slag dicht. De wagen
reed met grote snelheid weg en ik
volgde hem in de taxi.
Ik had op die rit reden om de uit
vinder van het verkeerslichtensysteem
bij de dwarsstraten dankbaar te zijn.
De zwarte wagen was kennelijk veel
sneller dan mijn taxi, maar telkens
wanneer deze een al te grote voor
sprong kroeg, werd hij door de rode
stoplichten net lang genoeg opgehou
den om mijn taxi weer gelegenheid t#
gever., de verloren afstand in te halen.
De achtervolging voerde mij door Hol-
born en door de goedkope buurten van
Oostelijk Londen. Tenslotte hield de
grote wagen stil in de buurt van een
zeemanscafétje ergens op een hoek van
een rommeltg straatje, temidden van
een warnet van straten vlak in de
buurt van de dokken. Fellowes liep
een trap af naar het sousterrain van
het café. terwijl de auto haastig uit
het gezicht verdween.
Mijn taxi-chauffeur was een van die
kleine, kromme mannetjes van niet te
definiëren leeftijd, zoals er zovele ach
ter het stuur van Londense taxi's zit
ten. Dit soort mannen hebben zoveel
wonderlijke dingen gezien en meege
maakt, dat ze eenvoudig nooit meer er
gens verbaasd over zijn. Mijn taxi
chauffeur toonde dan ook niet de
minste verbazing, toen ik hem in een
bocht, een honderd meter van het café
verwijderd, stil liet houden en hem
vijf pond beloofde, als hij daar op me
zou wachten, ongeacht hoe lang dat
wachten eventueel zou duren. Ik had
er een vaag voorgevoel van, dat ik die
taxi nog nodig zou hebben, vóór de
nacht voorbij was.
De maan scheen thans helder aan de
hemel Ik zette mijn kraag op en la
de schaduw van de huizen blijvend,
bereikte ik een portiek, dat precies te
genover het café lag en vanwaaruit ik
onopgemerkt de zaak kon bekijken.
Binnen een minuut of tien, verscheen
er een andere zwarte wagen van het
zelfde type als ik achterna had gezeten,
doch naar ik meende niet dezelfde
en deze stopte net lang genoeg voor
het café om een man uit te laten stap
pen. Ook deze man liep de trap naar
het sousterrain van het café af. De
glimp, die ik van hem kon opvangen,
gaf me de indruk, dat hij klein was en
schamel gekleed.
Nog zes keer in het halve uur daarna
hield een auto van hetzelfde type stil
voor het café, om telkens een enkele
passagier uit te laten stappen, die i»
het café verdween. Daarna gebeurde er
een kwartier lang niets, en ik ver
moedde, dat er niemand meer zou ko
men. Ik voelde op dat ogènblik geen
spoor van vermoeidheid meer. Ik was
vastbesloten er achter te komen, wat er
in het sousterrain van dat obscure ca-
fétje gebeurde. In vervaagde lettert
stond hoven de deur: „Joe's Matrozen-
eethuis."
(Wordt vervolgd).
