Ikmaaidei'
Tweede Kamer aanvaardt
oorlogsschaderegeling
Onze kans
De stoere Nederlandse Elf
',Het meisje met de blauwe hoed"
Distributie "f" 1 November '49
NIEUWSv
Nieuwe varkensvlees-
prijzen
5e JAARGANG Nr 1734
Vrijdag 4 November 1949
Uitgaf» Stichting „De Vrij» Alkmaarder";
Exploitatie N V Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand 3.65 p. kwart bij vooruitbetaling
Advertenties 14 et per mm., familieberich
ten 18 cL Bij contract aanzienlijk» korting.
Varontw redacteur. J. v. Zooneo Bureau, Riddeistiaat boek Ou de gracht Tel K 2200 3971.1
Eindelijk een reielinq
Er is iets uit de parlementaire bus gekomen, n.1. de wet tot regeliig van oor
logsschade. Het heeft wel vier jaren gduurd, maar eindelijk is minister Licftinck
met het Parlement tot een accoord gekomen. Erg vjot is dit laatste niet gebeurd
op bet oorspronkelijke ontwerp werden liefst 71 amendementen ingediend.
Hun vrienden, de collaborateurs, genie
ten eveneens schadevergoeding. Is dit
billijk jegens de goede, trouwe Neder
landers?
Nu de overeenkomst tussen Nederland
en Indonesië is gesloten, schijnt het ons
noodzakelijk, dat w'e naast de politieke
aspecten ook de economische onder
ogen zien. Zoals de aandachtige lezer
reeds uit onze eerste berichten heeft kun
oen opmaken, worden de rechten van
Nederlandse ondernemingen erkend. In
bepaalde gevallen zullen ze voorrang
krijgen. Op het gebied van de handel
zullen Nederland en Indonesië elkaar
zoveel mogelijk begunstigen.
Dit staat echter wel vast: De tijd,
dat de ondernemers exhorbitante win
sten maakten ten koste van de koelies,
Is ten einde. Tegelijk met het koloniale
stelsel is een einde gemaakt aan het
stelsel van uitbuiting. Een stelsel, dat
voor ons volk tijdelijk grote voordelen
heeft afgeworpen, maar waarover we als
democratische mogendheid ons toch
tigenlijk moesten schamen.
De Indonesische regering zal al het
mogelijke doen. om het welvaartspeil
van de bevolking op te voeren. Ze is
dat verplicht aan haar volk. Zou ze an
ders handelen, dan zouden er in Indo
nesië grote interne moeilijkheden drei
gen. Voor de Indocukasdie arbeiders
zullen er dus betere arbeidsvoorwaarden
moeten worden geschapen. Er zal so
ciale gerechtigheid moeten komen. De
winsten zullen aan banden moeten wor
den gelegd. De Indonesiërs zullen zelf
deel moeten hebben aan de leiding.
Sombere vooruitzichten voor de Ne
derlandse onderne *ers? Wie het zo ziet
heeft van economie weinig kaas gege
ten, In de verbetering van de lotspositie
van de Indonesiërs ligt Juist onze kans.
Er vah niet te verdienen aan een volk,
dat op de rand van het pauperisme
keft. Er kan geen handel gedreven wor
der. met een volk, dat de buitenlandse
producten niet kan betalen. Des te gro
er de welvaart van het volk van Indo
nesië, des te groter de behoeften van
dat volk aan producten, die wij in Ne
derland kunnen vervaardigen.
Dat is voor Nederland van ontzaglijke
betekenis. Het moge dan waar zijn, dat
onze naoorlogse politiek onze goodwill
in bepaalde Indoresische kringen heeft
geschaad, het is evenzeer een feit dat
de Ronde Tafel conferentie weer een
aanzienlijke goodwill te voorschijn heeft
geroepen. Het is nu maar de vraag of
de - politiek die de Nederlanders in de
naaste toekomst zullen voeren, die
goodwill zal versterken.
Hier ligt een taak voor onze onder
nemers. Hier is ook een mogelijkheid
©m voor de nieuwe industrie, die in de
toekomst in Nederland gesticht wordt
een afzetgebied te vinden. Er is dus geen
reden zich bezorgd te maken over het
indammen van de winsten van bepaalde
ondernemingen. De welvaart van ons
volk kan bij een verstandige handelspoli
tiek in grote mate opgevoerd worden.
Daartoe is nodig, dat we de Indonesiërs
een kans geven om ook op economisch
en sociaal terrein volkomen gelijkwaar
dige partners in de Unie te worden.
De periode van afbraak is naar we
b-ipen voor goed achter de rug. Het is
nnn ons volk, aan onze regering thans
lonen, dat ze ook kan opbouwen.
Opbouwen niet meer in die zin. dat
wij Heten bouwen door de Indonesiërs,
«n cr van profiteerden, maar opbouwen
bc:d o-d 1 ride volken een tce
komst tegemoet zullen gaan, die perspee
lieven biedt.
Wij hebben een kans in Indonesië:
:s aan ons die kans te benutten.
van Z.
Maar minister Licftinck heeft bepaal
delijk routine in het bedwingen van on
willige kamerleden. Hij zegt eenvoudig
„neen" en wacht dan maar af wie het
op een ..ja-stemming'" durft te laiYn
aankomen.
Het aantal amendementen was trou
wens binnenskamers reeds van 71 op 9
teruggebracht. In de openbare vergade
ring torpedeerde de minister er zes. ter
wijl de resterende 3 werden afgestemd.
Wat er nu jrecies uit de bus is geko
men is overigens nog niet geheel duide
lijk.
Belangrijk is dat vergoeding op basis
van vervangingswaarde plaats heeft, in
dien het personen betreft, wier tegen
woordige vermogen de 20.000 niet over
schrijdt.
Daarnaast zal Walcheren de speciale
aandacht van Zijne Excellentie genieten
Bedrijfsschaden enz. zullen worden ver
goed van dc 500 gulden grens af. Een
regeling, ten doel hebbende 'repatriëren
de Nederlanders in Indonesië ook schade
loos te stellen kwam niet tot stand en
zal tot nader order worden bewaard.
Onaangenaam doet het ons aan
dat collaborateurs ook nog onder
de schaderegeling vallen.
Wij geloven dat men deze onva
derlands bevende Nederlanders ge
voegelljk in het sop had kunnen
laten gaar koken, ten gerieve van
Samenwerking tussen
Oost- en West-Berlijn
Voor het eerst sinds maanden gaan de
gemeentebesturen van Oost en West-
Berlijn samenwerken, n.1. bij de bestrij
ding van de rattenplaag. Eind Novem
ber zal een verdelgingsactie worden in
gezet, die een week zal duren. De rat
tenbevolking van Berlijn wordt op een
millioen stuks geschat, die dagelijks 25
ton levensmiddelen verslinden.
Handtekeningen
worden gezet
De slofovereenkomst wordt getekend
door de voorzitters der drie delegaties
en de UNQ. Van links naar rechts mi
nister Van Maarsreveen, Z.H. Sultan
Hamid II van Pontianak, drs. Hatta en
mr. Prinsen (algemeen secretaris). Daar
achter de Unci-leden Cochran. Chritch
ley en Romanos,
de tientallen gedupeerden in de
Wieringermeer. aan de kusten of op
Walcheren.
Ter zijner tijd komen wij m een be
schouwing op de hoofdpunten van de
schaderegeling uitvoerig terug.
Fabrieksbrand te
Utrecht
Twee moto*spuiten van de met groot
materiaal uitgerukte Utrechtse brand
weer, die roet tien stralen het vuur be
streed, konden niet verhinderen, dat
gisteravond tussen negen cn elf uur het
fabrieksgebouw van de n-v. Bcrgse
houtwaren- en meubelfabriek totaal af
brandde.
De fabriek stond pal tegen het com
plex van de Utrechtse machinale stoe
lenfabriek. Het gelukte de brandwer uit
breiding naar deze laatste fabriek te
voorkomen. De brand, die om negen uur
op de begane grond van het drie ver
diepingen hoge gebouw ontdekt werd,
greep razend snel om zich heen en ver
spreidde een verzengende hitte.
Omtrent de oorzaak van de brand
tast men in het duister. Het bedrijf was
Juist met nieuwe machines ingericht. De
schade wordt door verzekering gedekt
Het hoogtepunt in de voetbalsport is
wel de ontmoeting tussen Nederland en
België. Iedere keer stappen onze Zuider
buren het veld op met een vastberaden
uitdrukking op het gezicht, die de wil
de Nederlanders te verslaan, verraadt
En steeds weer eindigt de sportieve
strijd in een Nederlandse overwinning
of zoals de laatste keer in een gelijk spel
Het meest trieste voor de Belgen is, dat
zij geenszins zwakker zijn dan het Ne
derlandse team; alleen vrouwe Fortuna
schijnt de Nederlandse leeuw beter ge
zind dan de Belgische.
Zondag zal weer een ontmoeting plaats
vinden tussen Nederland en België in 't
Feyenoordstadion te Rotterdam. Op deze
foto ziet u het Feyenoordstadion met
de portretten der mannen, die zullen
trachten de Nederlandse kleuren hoog
te houden. Het zijn vJ.n.r. de Vroet,
Kraak, van Bun, Schijven aar, v. Schijn
del, Terlouw. Lenstra. Schaap Roosen
burg Timmermans en Clavan
Laatste berichten roeiden thans dat
van Bun. wegens een blessure vervangen
door Everse v. Neptunus, Rotterdam.
Wegens verraad 4 jaar tegen haar geëist
De 30 jarige Catharina Snoek uit
's G'avenhage, alias het „meisje met de
blauwe hoed" en bijgenaamd Sherry,
verscheen gistermorgen niet ter zitting
van de bijzondere strafkamer van de
arrondissementsrechtbank in Den Haag,
(GrsftOüriH)
Mijn Vader was dé demon Oorlog,
M'n Moeder heéfte Antfe Nood;
'k Heb in m'n leven veel geleden.
Maar nu gelukkig ben ik dood.
Aan allen die dit grafschrift lezen:
Daag Vader Oorlog voor '1 gerecht.
Want hij.is schuldig, hij moei hangenI
Bij voorbaat dank, ik heb gezegd.
R.
Communistenleiders op
borgtocht vrij
De elf communistenleiders in de Ver.
Staten, die wegens aanhangen van de
Marxistische ideologie tot gevangenis
straffen van diverse jaren zijn veroor
deeld, zijn, in afwachting van het hoger
beroep, op borgtocht van in totaal
260.000 dollar vrijgelaten. Het geld werd
verstrekt door het „congres voor bur
gerrechten."
De Nobelprijs voor letterkunde zal dit
jaar niet worden toegekend. De prijs zal
tot het volgende Jaar bewaard worden.
V.van Dag tol Dag-S
gering heeft medegedeeld, dat stellen voor het werk onder den binnenliep. Elf perso-
zij de bepaling, dat arbeiders de massa-jeugd van alle ge ncn zijn om het leven geko-
alleen werk mogen aannemen zindten. Anderhalf uur men tengevolge van het neer
door bemiddeling van een of- lang trok een dichte rij be- storten van een superfort van
ficieel arbeidsbureau, voor n Jangstellenden en autoriteiten de Amerikaanse luchtmacht in
jaar zal verlengen In India handdrukkend voorbij de lei- de zee nabij de Bermuda eilan
heeft men een onderwijsplan ders der beide Indonesische den. Dc hevige tyfoon bo-
Bij een brand in een flat voor opgesteld voor 25 millioen delegaties der R.T.C. die een ven de Philippijnen duurt nog
200 personen te Chicago zijn volwassenen. Iedereen is ver- afscheidsreceptie hielden in 't steeds voort Tot nog toe zijn
vijf personen om het leven ge plicht gedurende een uur per Kuriiaus te Scheveningen- er reeds 26 doden te betreu-
komen en ongeveer 20 ge- dag leïsen te volgen. Het ac- Hoessein Sérry Pasja, deEgyp ren. Het aantal gewonden is
wond. Dertig huizen in het cent zal vallen op lezen en tische ministerpresident, heeft niet te overzien. In het Ste
centrum van Nagasaki zijn schrijven. De afd. Nijmegen Donderdag een nieuw kabinet delijk Museum te Amsterdam
Woensdagavond door brand van de vereniging tot bevor- van partijlozen samengesteld, zal een tentoonstelling worden
verwoest De schade wordt op dering van de bijenteelt in Ne enkele uren nadat het vorige geopend van werken van de
ongeveer een half millioen gul derland zal in t voorjaar van kabinet was afgetreden. Sirry internationale experimentele
den geschat. Tussen West- 1950 in Nijmegen een natio- Pasja is thans behalve minis- groep. De Bunschoter pol
Duitsland en Israël Perzië, naje bijenmarkt houden. De terpresident tevens minister v. der. die in het laatste oorlogs
Zuid-Rhodesia, de Goudkust, Nobelprijs voor letterkunde binnen en buitenlandse zaken, jaar op bevel der Duitsers
Nigeria, Siërra Leone en Gam zal dit jaar niet worden toe- Als gevolg van de onge- onder water werd gezet, heeft
bia zullen op 15 November gekend. De prijs zal tot het woon grote haringvangsten lange tijd nodig gehad zich te
telefoondiensten worden ge- volgende jaar bewaard wor- langs de Engelse kust wordt herstellen. Op het ogenblik
opend. 45 mosquito nacht- den. Ter gelegenheid van de Engelse markt op het ogen is de muizenplaag in dit ge-
jagers, die tevoren deel uit- de 80ste verjaardag van dr- blik overstroomd met grote* bied zo groot, dat men ernstig
maakten van de R.A.F., zul- Henriette Roland Holst is met hoeveelheden haring. Bij wijze overweegt, opnieuw het lana
len binnenkort naar Zweden toestemming van de jubilaresse van uitlaatklep zijn nu oage- onder water te laten lopen,
worden gevlogen en aan de een stichting in het leven ge- veer 15 schepen naar Ijmui- omdat dit hier de enige ma-
Zweedse luchtmacht worden roepen, die zich op verzoek den gestuurd, waarvan de le nier zal zijn, om van deze
afgeleverd. De Britse re- van de dichteres in dienst zal vannacht de haven van Ijmui plaag bevrijd te worden.
daar zij thans vermoedelijk in Engeland
verblijft. Haar zaak werd bij verstek
behandeld.
Haar was ten laste gelegd, dat zij in
1943 te "s Gravenhage, de Du'* e Feld-
gendarinerie behulpzaam was geweest
bij het opsporen van een Duitse deser
teur, de Duitse matroos Lodiger, die
bij een vriendin van haar was ond?r_
gedoken. Lodiger en de 2 vrouwen die
hem verborgen hielden, werden gearres
teerd, De getuige mej. W. A. P. had
tengevolge van dit verraad 2Vi jaar
in Duitse gevangenschap gezeten. Op
een vraag van de president, of zij iets
omtrent het lot van de Duitser Lodiger
wist, kon zij geen zeker antwoord ge
ven. Volgens de berichten die zij had
gehoord, was hij door het Duitse Feld-
gericht tot 6 jaar gevangenisstraf ver
oor deeld-
De officier van justitie eiste voor dit
onsmakelijke verraad van het „meisje
met de blauwe hoecT' 4 jaar gev-straf.
Zij werd veroordeeld tot 3 jaar ge
vangenisstraf en ontzetting uit de kies
rechten voor de tijd van 15 jaar wegens
door het college ten laste gelegde en
ook bewezen verklaarde verraad van 'n
Duitse deserteur.
Goederenwagon en olielrein
in botsing
Op bet spoo*t*aject
Gramsbergen zijn Donderdagmiddag twee
treinen op elkaar gereden. Een goede
rentrein komende uit de richting Coe-
vorden r aak te in botsing met een stil
staande olietrein van de B-P-M. De
botsing is vermoedelijk het gevolg van
een verkeerde stand van de wissels.
De twee locomotieven werden geheel
in elkaar gedrukt en de wagens ont
spoorden en kwamen door elkaar te Hg
gen op de rails. Enkele vielen de berm
af en geraakten op het weiland naast
het spoorwegtraject Ook de oliewagens
raakten van de rails af. Door de enorme
ravage is de weg geheel geblokkeerd.
Het wegverkeer wordt nu omgeleid en
gaat van Gramsbergen over Hohhooe
naar Coevorden. Het traject Hardenberg
Coevorden wordt onderhouden door
een busdienst
Persoonlijke ongelukken kwamen niet
voor. De machinisten konden tijdig van
de wagens afspringen.
weerbericht
Weersverwachting geldig tot
Zate rdagavond.
WEINIG VERANDERING
Droog weer met enkele over
drijvende wolkenvelden, voor
namelijk in de Noordwestelij
ke helft van het land. Langs
de waddenkust tijdelijk k*ach
tige wind tussen Zuidwest en
Zoid, elders zwakke tot ma
tige Zuidelijke wind. Van
nacht en morgenochtend op
nieuw op vele plaatsen nacht
vorst, voornamelijk in het Z.
Oosten van het land. Morgen
overdag ongever dezelfde tem
peraturen als vandaag.
Zoals reeds is medegedeeld, zullen
met ingang van 6 November nog alleen
maximumverkoopprijzen gelden voor var
kensvlees en voor uitsluitend uit .var
kensvlees bereide vleeswaren. Vlees en
beenderen van runderen, schapen, geiten
en paarden mogen dus tegen vrije prij
zen verkocht worden.
De nieuwe maximumverbruikersprijzen
zijn per kg (tussen haakjes de oude maxi
mumprijs): Fricandeau f 3 (3.40);- ma
gere lappen f 3 (3.40); carbonade f 2.70
f 3.20): vers vet spek f 1.90 (f 2 60)
vers mager spek f2.10(f2.60): kinnebak
lappen f 1.90 (f 2.60); vette lappen
f 1.90 (f 2.60). poten f 0.80 f 1,20);
staarten f 0.80 (f 1.20), rauw vet f 1.90
f 2 60). Voorwaardelijk goedgekeurd
varkensvlees mag ten hoogste tegen
f 1.65 (f 2.00) per kg worden verkocht
De prijs voor j>oulet en gehakt is gelijk
gebleven nJ. f 2,20.
Voor vleeswaren, uitsluitend bereid
uit varkensvlees, gelden dc volgende
maximumverbruikersprijzen per 100 gr.
Bacon met zwoerd f 0.33; bacon zon
der 2woerd f 0.38; bfaasham f 0.45»
boerenhara f 0.42: gedroogd en gerookt
vet spek. vet pekclspek f 0.22; gekookt
mager spek met zwoerd en gerookt ma
per spek zonder zwoerd f 0.32; gerookt
mager spek met zwoerd f 0.29; mager
pekelspek f 0.24; procureurspek f 0.35;
gekookte achterham f 0-43; gekookte
schouderham f 0.38; gekookte r taartham
f 0.47; hampunten en nootham f 0.40;
rauwe staart ham f 0.44, verse worst,
uitslijtend bereid uit varkensvlees f 0.25
Alles per 100 gram.
Bonn hoofdstad West-
Duitsland
De Westduitse ..Bundestag" (2de
Kamer) heeft met 200 tegen 176 stem
men bij 3 onthoudingen besloten Bonn
tot hoofdstad van de WestDultse Rcpu
bliek te maken. 11 stemmen waren on
geldig. De stemming was geheim. Hier
door is Frankfort definitief uitgeschakeld
Nogmaals Duitsland?
De grote drie. n.L de ministers van
Buitenlandse Zaken van Engeland,
Frankrijk en de Ver. Staten geven het
blijkbaar nog niet op. Overwogen wordt
althans dit meldt Reuter, op korte ter
mijn in Parijs een bijeenkomst te beleg
gen, ter bespreking van de kwestie
Duitsland.