K A P PIE VERLIEST DE KOERS
Christendom en socialisme
Ds. Vink bespreekt de taak
van het Chrisfendom
VOOR GROTERE MATEN
Het Huis aan de Baal
15. Kappie zat in zijn hut en hij
Bat een zeekaart te bekijken,
want hij wilde de eerste de bsste
haven binnenlopen om daar bij
de havenpolitie aan te geven dat
de baggermolen door de zeerover
Horrel gestolen was. Volgens zijn
berekening zouden er minstens
drie dagen overheen gaan, voor
dat ze bij land in de buurt kwa
men. HIJ ging naar de brug om
de maat te zeggen welke koers hij
moest nemen.
De maat stond Juist met een
kijker voor zijn ogen en hij luis
fcerde maar met een half oor naar
hetgeen Kappie hem vertelde.
„Wat kijk Je!" zei Kappie onge
duldig.
,Jk zie land!" vertelde de maat.
„Daarom kijk ik!"
„Land!" hoonde Kappie. .JDat
bestaat niet, man! Over drie da
gen kunnen we pas land zien!
Dat vertelde ik Je net! Je ver
beeldt je weer wat! Let liever op
wat ik zeg., geef me eens hier,
die kijker!"
Kappie zette de kijker voor zijn
ogen en keek er doorheen. Tot
zijn grote verbazing zag hij. dat
de maat werkelijk gelijk had. Aan
de horizon was een streep land te
zien. en nogal duidelijk ook!"
„Dat kat niet!" mompelde Kap
ple. .Dan moet ons kompas niet
deugenik heb het al eerder
gedachteens kijken!"
Kappie begon het kompas nauw
keurig te onderzoeken en hij ont
dekte al gauw het s*uk ijzer dat
Pi R er onder had gelegd!
..Alle kabeljouwen en schelvis
sen nog an toe!" riep Kappie
„Dat Is er moedwillig door dat
kleine, ongure ventje onder ge
stoptzeker op die nacht, jat
JU een spook dacht te zien'n
spook met een hoge hoed! De bru
tallteit!"
WOENSDAG, 16 NOVEMBER
in» twaalf uur:
Hilversum I, 301 m 12.00 L:ch
te muziek 12.38 Piano en orgel
13.00 Nieuws 13.15 Omroep
orkest 13.40 Kwartet 14.00
Gesproken portret 14.15 Jeugd
concert 15,00 Kinderkoor
15.30 Voor de jeugd 17.30 Dans
muziek 18.00 N'euws 18.30
f»*-örj*rtu»hten 19 Parlemen
tair overzicht 19 30 Voor de
Jeugd 20.00 Nieuws 20.20 Me
tropole orkest 21.00 Bij ons
thuis hoorspel 21.45 La Cene
rentola, opera 23.00 Nieuws.
Hilversum II, 415 m 12.00 Ma
rlnierskapel 12.33 Populaire mu
Blek 13.00 Nieuws 13.20 Man
dolinemuzek 13.50 Gr. pl.
14 30 Orgelconcert 15.00 Ka
merorkest 15.45 Voor de klnde
ren 17.30 Schoolzangwedstrijd
18.00 Koor 18.30 Voor de kin
g?ren 19.00 Nieuws 19.40 Ra
d;okrant 20.00 Nieuws 20.15
Omroeporkest en solist 21.10
Montage jubileumontmoeting
2° 30 Massale koorzang 23.00
Nieuws.
PROGRAMMA III 12.00 Koor
jang 13.00 Nieuws 13.15 Kh»«>
■riek concert 1.530 Verzoekpro
g'amma 17.30 Batavia 19.00
Nieuws 20.00 Omroenorkest
21 15 Mexicaanse muziek 22.00
Nieuws.
PROGRAMMA IV 12.00 Lichte
muziek 13.15 BBC ork' ten
15.00 Deens orkest 17.30 BBC
erkest 18.30 Mïll. orkest
11.00 Voor de Jeugd 20.00 Gev.
programma 21.30 Verzoekpro
gramma 22.00 Nieuws.
DONDERDAG, 17 NOVEMBER
vóór twaalf uur:
Hilversum I. 301 m 7.00 en 8.30
Nieuws en gr. pl. 10.15 Arbeids
vitaminen 11.00 Kerk en toren
klanken.
Hilversum n. 415 m 7.00 en
8 30 Nieuws en gr. pL 9.00 Voor
de vrouw 9.40 Schooluitzending
11.00 Ziekenprogramma. -
PROGRAMMA Hl 9.05 Tsje
chisch concert 10.10 Verzoek
p'-oaramma.
PROGRAMMA IV 10 00 Le mé
nage en mnsique 11.00 Amuse
mentsmuzlek.
Op Donderdag 10 November jl
kwam de afd. Wleringermeer in
hotel De Lely te Slootdorp in huis
houdelijke vergadering bijeen in
een bijeenkomst, die tegelijk net
karakter van een cursusavond
droeg. Nadat de punten van huis
houdelijke aard in vlot tempo wa
ren afgedaan, gaf de voorzitter
de heer W. J. Holl het woord aan
ds. Vink. die op deze bijeenkomst
het onderwerp in zou leiden:
Christendom en Socialisme.
Spr. begon met er op te wijzen,
dat de vraag of Christendom en
Socialisme iets met elkander t
maken hebben, zowel van de zij
de van verschillende christelijke
groepen als ook van de kant van
verschillende socialisten ontken
nend beantwoord wordt. Van de
eersten noemde hij de Piëtisten,
voor wie christelijke vroomheid
opgaat in het zich richten op de
hemel en het streven naar hemel
se zaligheid en die als enige chris
telijke bemoeienis mët de aarde
de dienst der barmhartigheid er
kennen; verder noemde hij als
zodanig de aanhangers van de ka
tholieke, orthodox lutherse en
calvinistische staats en maat
schappijleer. die bij alle onder
ling verschil daarin een zijn. dat
zij wel een taak van het Chris
tendom aan de wereld erkennen,
ook in staatkundig en maatschap
pelijke zin, maar op grond van
de leer van het natuurrecht het
socialisme afwijzen, omdat dit t
natuurrecht van de persoonlijke
eigendom in zijn streven naar na
tianalisatl^ zou afwijzen en ten
slotte noemde hij onder de christe
nen of christen liberalen, die
vanuit een christelijk gefundeerd
vrijheidsbeginsel zich tegen het
socialisme keren, omdat dit met
zijn ordening en zijn staat#*
moeienis deze vrijheid zou aan
tasten.
Omgekeerd zijn er ook vele so
clalisten. die van hun socialist!
sehe levens en wereldbeschouwing
uit het christendom afwüzen
Met name geldt dit van de Mary
Istlsch» snefobctpn fp» hot
lijke leven b°oaaid aeMen door
de economische verhoudingen en
aan dat geestelijke leven en cus
ook aan de religie geen zelfstan
dige waarde en *h"»nlHk geen we
ze"lijke h^ekenis kunnen heen
ten.
Spr. schetste enigszins uitvoer 1
ger het wezen van dit Marxisme
of historisch materialisme om
dan te concluderen, dat zo gez*en
christendom en socialisme Inder
daad onverenigbaar zouden zijn,
wanneer socialisme en Marxisme
ident waren. Maar. v:rvolgt spr.,
dit is niet het geval.
Socialisme is naar zijn wezen *n
bepaalde opvatting aangaande de
meest wenselijke ordening van t
staatkundige en maatschappellj
ke leven, van de productie en de
consumptie en van de daarbij
aan de gemeenschap en d« staat
toekomende taak. Dete socialist!
sche opvatting kan men verschil
lend funderen: practisch oppor
tunistisch, zodat men een door de
gemeenschap gelelde productie
doelmatiger acht dan een. die uit
gaat van het lndividuële belang.
Men kan deze soei»"«-f'sche visie
ook principieel funderen: etisch.
waarbij men opkomt voor het
recht van de entrechten in onze
maatschappij of personalistisch
waarbij men socialistische orde
ning voorwaarde acht voor de
vollp ontdooiing der persoonlijk
heid. En men kan deze klik ook
religieus en specifiek christelijk
funderen door socialisme te zien
als voortkomend uit d« ei» Gods.
Spr. vervolgt dan met een meer
persoonlijk getinte uiteenzetting,
door het geven van een pleidooi
voor deze laatste fundering. Eerst
overweegt hij de vraag, waarom
niet alle christenen de verhouding
aldus zien en in dat verband
wijst hij er op. dat een stpetvnn
dige en maatschappelijke overtul
gmg altlid een piment van he
practisch opportune aan z'ch
heeft: politiek en economie is ook
de wetenschoo van het moge™***
en doelmatige en dat kan doo'
rhri«fenen zeer ongeHik gezien
Maar daa'-n^eet valt er
n^or j»*.h niet alleen ver
<5*v.n in ^crniofioav» in7Vht. roaar
evenzeer in ethisch inzicht te
constateren, waardoor men niet
slechts van een katholieke, lu
therse calvinistische en vrijznni
ge geloofsleer kan spreken, maar
evenzeer van een katholieke, lu
therse, calvinistische, christelijk
liberale en christelijk soclalistl
sche staats en maatschappijleer.
Van hieruit komt spr. tot de
vraag: heeft het christendom "n
taak aan de wereld, dus ook aan
de staat en maatschappij en zo
ja, welke? Hij wijst dan het Pletls
me als eenzijdig af: het gaat In
het christelijk geloof niet alleen
om de vraag naar de persoonlij
ke redding un zaligheid (hoe be
langrijk ook!) het gaat daar
evenzeer om de vraag naar de ere
Gods. d.w.z. naar de erkenning
van Gods souvereiniteit op alle
terreinen des levens.
Het Lutheranisme neigt tot Pi
tlsme met zijn overwegende
vraag: hoe vind lk een genadig
God: het Calvinisme stelt daar
naast het andere christelijke mo
tlef van de ere Gods, dat in het
Neo Calvinisme met zijn leer van
de souvereiniteit ln eigen kring
zJ. bedenkelijk ls verzwakt.
Deze els van Gods souvereinl
telt kan men gronden op verschil
lende bijbelse gedachten: die van
de gerechtigheid, waarbij spr. op
het getuigenis der profeten wijst
t.o. de politieke en sociale mis
standen van hun tijd (o.a. Amos)
Of men kan die gronden op de
evangelische eis van de naasten
liefde .die geschonden wordt ln
onze samenleving of op de ge
dachte van het Koninkrijk Gods
als de verwachting van Gods Ko
nlneschap op aarde op grond
waarvan de christenen a.h.w.
vooruitloopt op "lik, er het
huidige leven reeds naar te orde
nen tracht en zo de tekenen op
richt van dat komende Godsrijk.
Spr. concludeert op grond van
die bijbelse gedachte var Gods
sowver«fn|teit en van Gods K
ninkrijk en de verwachting daar
van. dat christen zijn te maken
moet hebben met de wereld en
het leven.
Voortgaande wijst hij dan de
liberale visie als eenzijdig af: het
liberale christendom erkent een
taak ln de wereld maar uitslui
tend vla het individu, wil de we
reld via dit individu kerstenen.
Spr.'s bezwaar is, dat ln dit
christelijk liberalisme de moge
lijkheden van dit Indi^* i over
schat worden en de remmende in
vloed van de sociale factoren on
derschat; men moet niet vragen-
wat moet eerst gebeuren: het ln
dlv'du verbeteren en dan de we
reld of eerst de wereld en daar
door bet Individu: het ene is in
djyiduallstische. het andere col
leqEivlstlsche moraal; men moet
de hefboom aan beide kanten te
gelijk aanzetten: mens en maat
scti**"»" •*n~*n samen en zinken
samen. Hif wijst on dt gedachten
van Clara Meyer Wichman: Staa
en M^bfhaoptt. Eveneens wüst
spr. het katholieke, lutherse en
calvinistische antwoord af HU
m**nt. dat h'er ln de leer van t
natuurrecht het recht van de
eigendom op een on" "belse wijze
verabsoluteerd wordt: hij wijst op
de beoaïingen omtrent het tab
hathsiaar der. 25). het Jubeljaar
(Dt. 15) en het renteverbod (Dt
23> die «i. In andere rV-b'tne
wijzen en ehrlsteWIre bezwaren
teeen snc*j»iisme op erond van
zïln streven naar nationalisatie
en sodpi'wtle onhoudbaar maken
en een gevaarlijk ma«tscb°n«eiHt'r
conservatisme Vonneti kweken
waarvan christe1"*-* k-e*-*-an in
een mogeliik revolutionaire si
♦wstfe de wranee vm^teo kun
«en mo*fen rVnVVen Snr. besln"
mat, Pen Jl'tenrjoV nirf. W
Oormttiff ó'e b*pft. gevennd' het
cnoiabRTne fa dat ?trov»*n waarin
Ata van ge
?0e eeuwse ver
wm-Ve'ük vindt.
Ot> de^e inleiding volgde een
T)eze keer zijn dan de
minder slanke da- v
mee aan de beurt voor
een keurig afkledende
japon. De kraag ia open
en gesloten te dragen.
De deelnaden, zowel
voor als achter, eindi
ge" in diepe plooien,
die de rok de nodige
ruimte geven. i*W
heeft ervoor nodig on
geveer 3 meter stof van
140 breed.
We verbinden de
plooidelen van achter
baan en achterzij baan,
leggen de plooien in en
sluiten de deelnaden.
De plooien tot de heup
dichtstikken. We zetten
het voorzy pandje aan de
voorzijbaan. We verbiru
den de voorbaan met de
voorzü banen, waarbij
we het voorzij pand op
de aangegeven plaats
even inhouden. In de
taille stikken we een
3 c.M. breed ceintuurtje
mee, dat op de rug met
een knoop of gesp ge
sloten wordt Beleg en
middenvoorplooi van elkaar knippen. We vouwen het beleg naar
binnen, leggen de plooi in en stikken de voorkanten 1 c.M. breed
sf. De plooi wordt van boven met drukknopen gesloten. Bij hei
dichtstikken van zij- en schoudernaden de laatste iets inhouden.
Het patroon van de 2 c.M. brede mouwgarnering knippen we Ir
van het mouw patroon. We plakken de korte einde n -°,Vr
zodat we het ln één stuk kunnen knippen. Het tn <fu*
bele stof gemaakt en tegen de onderkant van de mouw beves
tigd. Maakt U het van fluweel, dan kan de binnenkant van stof
#f voering genomen worden. We stikken de bijschuiner tot aan
de garnering dicht en brengen in de kneep van de arm 2 plooi
tjes, met ieder Vi c.M. stofverbruik aan. Mouwnaad sluiten en
de mouw, over de kop even ingehouden, inzetten. De naad komt
1% c.M. voor de zijnaad, zodat de tekentjes op elkaar vallen.
Tegen de kraag zetten we tot aan het stippellijntje een beleg,
naar verkiezing van fluweel of andere afstekende stof. Wordt de
kraag te slap, dan naaien we er een inlegsel tussen. De voorhals
wordt tussen de dubbele stof genaaid. Vanaf de taille bevestigen
we met drukknopen tegen de voorkanten een reep stof van rfc
29 c.M. lang en 5 a 8 c-M. breed als vestje. U kunt de kraag dan
open dragen of hoog sluiten met een broche, strik, sjaaltje of,
als U meer „gekleed" wilt zijn, met een luchtige jabot
Neemt U de kraag van afstekende stof, dan staat het wel aar
om ook het beleg van de voorkant van deze stof te nemen.
Ter afwisseling kunnen we de japon ook tot de taille opendragen.
Dan vervangen we het korte sloffen vestje door een wit of zacht
gekleurd exemplaar. Chic is ook, oni een kanten of zijden fichu
langs de opening te zetten. Nog een andere mogelijkheid is, om
de voorkanten van knoopjes en lusjes te voorzien, die U gedeel
telijk al dan niet openlaat. En bij een donkere japon staat een
wit piqué belegje, met handsteken aan de kraag gehecht, altijc
fris en verzorgd. Vanzelfsprekend neemt U de mouwgarnering
in overeenstemming met die van de hals. Bij fijnere stoffen
stikken we de voorkanten niet af.
interessant vragenuurtje, dat spr
gelegenheid gaf op verschillende
punten nog nader in te gaan.
Daarna sloot de voorzitter met
^en woord van dank a°n Inleger
«n aanwezigen de ondanks het
slechte weer bevredigend bezoch
te vergadering.
:niii!iir"
Neemt het slotbedrijf een aan
vang? Brannigan en Bob Arlen paan
naar Londen, waar, volgens af-
spraak, de gravin Carfrew op Pie-
cadilly Circus 5000 pond zal afge
ven in ruil voor haar brieven. Onze
mannen tvillen dan toeslaan. Zij
verwachten dat de hoofdfiguur daar
ten tonele verschijnt.
HOOFDSTUK XVII.
Brannigan was weinig spraakzaam,
tos» we de volgende morgen naar Lon
den reden. Mijn depressie van de vorige
dag was iets minder geworden en ik
trachtte een gesprek met hem to begin
nen, maar hq leunde achterover met
half-gesloten ogen en schonk weinig
aandacht aan wat ik zei Toen we de
buitenwijken van Londen bereikten, ont
dekte ik de auto van de dominee ee«
paar honderd meter achter ons. Branni-
an loonde ech'er weinig b°'ang»telling,
toen ik hem dit mededeelde.
Andrew Mackenzie
Je moet mijn Intelligentie niet on
derschatten, Arlen. tel hij. Dom''nee
Barlow wordt al sinds enige tijd nage
gaan. Een politie-motorrydar, in burger
kleren natuurlijk, volgt hem. Vanavond
zal ik een volledig verslag krijgen van
zijn doen in laten in Londen.
En de kolonel?
Die ging al om aeven uur vanmor
gen naar de stad. Hy vertelde me giste
ren, dat hij zou gaan, en ik heb gecon
stateerd dat hij inderdaad vertrokken is.
Hij heeft me verzekerd, dat hij zijn kan
toor niet zal verlaten en niemand zal
ontvangen, die hy niet kent. Ik heb een
stel mannen bij het kantoor op wacht ge
zet, voor het geval er iets mocht ge
beuren.
Gravin Carfrew wachtte in haar wo
ning op ons. Ik had dikwijls een foto
van deze bekende gastvrouw van de
mondaine wereld gezien, maar dit was
de eerste keer. dat lk haar ontmoette.
En nu besefte ik onmiddeliyk hoe vol
komen onmogelijk het was. haar door
iemand anders te laten vervangen. Ze
wps lang en kor;nVIijk van gestalte met
w v,^Pr ,,n -*r'e
hiauwa ogen als haar zoon. De aravin
weerde mjjn compliment voor haar per
soonlijke moed af.
Dt ben tot heden helemaal niet
moedig geweest, protesteerde ze. Als er
nu risico aan verbonden is, moet ik dat
aanvaarden, opdat eindelyk die afschu
welijke misdadiger gepakt kan worden.
Ik dacht dat ik het enige slachtoffer
was. Maar toen dat meisje me vertelde,
dat er andere slachtoffers waren, be
sefte ik, dat het myn plicht was te hel
pen om hem aan het gerecht over te
leveren. Zeg u me nu maar precies, wal
ik doen moet
Brannigan haalde uit zijn zak een
klein pakje te voorschyn.
Dit bevat alleen maar bruin pak-
ipier, legde hy uit. U moest altijd in
lljetten van 1 pond betalen, en dit
pakje heeft ongeveer de juiste grootte en
het juiste gewicht. U rijdt in uw wageu
naar Regent Street en stapt uit by de
hoofdingang van Austin Reed's, en van
daar wandelt u naar Piccadïlly Circus
Daar gaat u dan op en neer lopen lanes
de Monopolis Magazijnen. Als een man.
die twee witte anjers in zyn knoopsgat
heeft u benadert, zegt u: „Hebt u de
brieven?" Daarna geef u hem het pakje
en wij zullen dan wel voor de rest
zorgen.
De gravin herhaalde deze Instructies
Uitstekend, zei de inspecteur. U
wordt bewaakt van het ogenbl:k af. da*
u uw auto star1? Al* er geschoten
7„, -v, pn ir?T1 u v'""-•■"•en,
dat wy daar niet mee zullen beginnen
pai
bil
laaf u zich dan onmiddeliyk plat op de
grond vallen. Ik zeg u niet, wat onze
plannen zijn, want dat zou er misschien
toe leiden, dat u om u heen gaat kijken,
of wy wel doen wat we gezegd hebben.
Het zal er veel natuurlijker uitzien, als
u nergens van weet en u zich alleen op
uw eigen rol coneentreert-
Toea we het huis door een achter
uitgang verlieten, keek Brannigan snel
even de straat af.
—Alles in orde, Arlen, merkte hy op.
Als die mysterieuze afperser ons *o;
dusverre niet tn de gaten heeft, heb ik
er zo*a idee van, dat we vandaag een
heel eind komen.
Ik begon me opgewonden te voelen
Het was nu kwart over elf. Binnen een
uur zou dit bedryf van het drama ge
speeld zyn. We parkeerden onze wagen
in Dean Street. Brannigan geleidde my
door de achteringang een restaurant bin
nen, dat op Piccadilly uitkwam, en
waar door eindeloze gangen kellners
zwaarbeladen bladen balanceerden;
vandaar kwamen we via een verbin
dingsgang, op de vijfde etage en langs
nog vele trappen en gangen in he-
kantoor van de directie van de Mono
polis Magazijnen.
We werden kennelijk verwacht, want
een chef. een lange zenuwachtige man.
in een zwarte geklede jas, maakte on
middellijk aanstalten het kantoor f?
verla-er
r— Kunt u me verzekeren, inspecteur.
dat zich geen moeilijkheden zullen voor
doen? vreeg hy.
Brannigan haalde zijn ma's ev® schou
der» op.
Dat kan lk onmogelyk zeggen. We
nemen alle voorzorgsmaatregelen, op
dat er niets gebeurt, dat kan ik u ver
zekeren. Maar de man, die w« zf?ken,
is een gevaarlyk misdadiger.
U kent de reputatie van onze zaak,
merkte de zenuwachtige chef op. Als er
iets onaangenaams zou voorvallen, zou
de directie mij dat zwaar aanrekenen
Ik kende de reputatie van de Mono-
polij Magazijnen heel goed. De prijzen
waren er hoger dan in welk ander groot
warenhuis in Londen, zelfs hoger daa
die vn c'e kleine exclusieve zaken \n
May fair. Ik kon me voorstellen, hoe de
reactie van de oudere dames-cliëntèle
zou zyn. als het een wilde achtervolging
en schietpartij zou worden
Brannigan wist tenslotte de angs.ige
chef kwijt te raken door hem te belo
ven, dat, wat er ook mocht gebeuren,
hy persoonlyk de directie van de zaak
ervan zou overtuigen, dat ze hun ont
stemming niet op de chef mochten koe
len. Zodra we alleen waren, nam hij
me mee naar een bank. die langs het
raam van het kan foor stond
Ga daarop staan en vertel me dan
wat je ziet, beval hij Tk wil mezelf n0g
niet laten zien.
(Wordt vervolgd)