KAPPIE VERLIEST DE KOERS
rr^To^n^
5500 mensen werken dagelijks
in een gebouw dat 150 milioen
dollars kostte.
Knoeierij in het groot
Een metselmachine
„Meester van Zwol" is Jan van Mijnnesten
Hommeles in
Noorwegen
Zonderlinge ontdekking in het
oerwoud
Uit de grijze oudheid
Prachtig beeld gevonden
Het Huis aan de Baai
JM1
De wonderen der techniek
In de Verenigde Staten is een
nieuwe wolkenkrabber gebouwd. Het is
«en 25 verdiepingen tellend gebouw van
■wit graniet, dat te Boston in de staat
Massachussetts opgetrokken is en het
^lal gebruikt worden als hoofdkantoor
yan de John Hancock levensverzekering
maatschappij. Bij de officiële opening
yan het gebouw in September was o.a.
Üe Amerikaanse minister van financian
John. W. Snijder tegenwoordig.
Het gebouw dat als een voortreffe
lijk voorbeeld van hoogbouw wordt
beschouwd heeft 20 millioen dollar ge
kost en de bouw hee?t drie en een
half jaar geduurd. De 5500 employé's
Van de maatschappij, die onlangs naar
hun nieuwe kantoren verhuisd zijn wa
rei' tot dusver In vijf andere kantooi
gebouwen ondergebracht. Gemiddeld
her ft elk van zijn employé's 14 vlerk,
m vloeroppervlak ter beschikking.
Op een van de verdiepingen zijn ont
spanningslokalen voor de employé's in
gericht. Op deze verdieping bevinden
Zich een eetzaal voor 1000 personen en
wte gehoorzalen die plaats bieden aan
tezamen 2000 personen.
EEN INSTALLATIE voor aircon
ditioning en isolerende ruiten in de raam
zorgen dat de temperatuur het gehele
jaar door gelijkmatig blijft. De trottoirs
om de wolkenkrabber worden electrisch
Verwarmd om sneeuw en ijs te doen
Smelten.
Op 23 van de verdiepingen kan de
Indeling van de kantoorruimte gemak
kelijk veranderd worden daar deze ver
diepingen voorzien zijn van stalen bin
men muren. Deze binnenmuren hebben
slechts de halve dikte van de gebruike
hjke tussenmuren van steen en pleister
Werk en bij de constructie is speciaal
Het onderzoek in de zaak van de val
se guldens en peseta's wordt naarstig
voortgezet. Tijdens een der verhoren
heeft Hector Renard, de gewezen lei-
Her in Spanje van een ontsnappingslijn
voor geallieerde piloten en uit het be
Zette Europese gebied ontvluchte perso
I*en. verkiaard dat de Intelligence Sc'
Sice hem, als loon voor het vervaardi
gen van de valse peseta's, oorspronke
IliV een provisie van 10 procent van t
totale bedrag had voorgesteld. Dit per
centage werd door de Engelsen later
«venwel verhoogd tot 20 procent. Inmid
dels zijn rechercheurs naar Madrid en
Londen vertrokken om een onderzoek
in te stellen naar de juistheid der ver
Jkl'jf vjen. Tevens wordt onderzocht
hoe Renard in het bezit Is gekomen van
het diplomatieke paspoort, waarmede
hli geregeld tussen Spanje en België
heen en weer reisde. R. ontkent iets te
do*n 'e hebben met de vervaardiging
de' valse guldens. Vast staat evenwel
reeds dat hij over het verloop hiervan
gcreqeld op de hoogte werd gehouden
door zijn vertrouwensman in België, de
ind-1 *-:eel Peror..
Kortgeleden is in de Verenigde Sta
ten een metselmachine. waarmede per
dan ongeveer 3000 stenen verwerkt kun
oen worden, gedemonstreerd. Verklaard
wordt, dat de machine zo eenvoudig
is. dat zij door iedereen bediend kan
warden zelfs door arbeiders, die niets
van metselen afweten.
De machine, 3e de naam „BTicklayer"
(metselaar) ontvangen heeft, is ge
schikt voor het metselen *'aa muren
Van zeer verschillende dikte en er kun
alle maten stenen mee verwerkt
W'-'den. die normaal in de Verenigde
StVen in de handel zijn. De machine is
ir* "«vonden te Montgomerv in de s*aat
Alabama.
rekening gehouden met de geluidsisola
tie.
In het gebouw zijn 10.000 lichtpunten
en stopcontacten en bij de bouw is
2400 kilometer electrische leiding ge
bruikt. Er bevinden zich in het gebouw
1200 telefoonaansluitingen en een luid
sprekersystecm waarmede iedere afde
ling in het gbouw bereikt kan worden
Vanaf de bovenste verdieping kan
men 40 kilometer ver over de Atlanti
sche Oceaan zien en bij goed zicht 104
kilomeier overland.
Een toren bovenop deze wo'kenkrab
ber bereikt een hoogte van 155 boven
de straat en bovenop deze toren Is een
mast geconstrueerd van 23 meter, die
gebruikt wordt voor televisie en radio
uitzendingen.
Schip per auto te
water gelaten
Onlangs is te Vlaardingvn een schip
wel op bijzondere wijze te water ge
laten. Het betreft een kotter. Dit vaar
tuig, dat de naam draagt van Cornelis
Houtman en een diepgang heeft van
1.92 meter, is per trailer vervoerd naar
het centrum van Vlaardingen. De trai
Ier is in 'een punt onder het schip ge
schoven, zodat dit met stellage en al
hierop is geplaatst. Door middel van
een vrachtauto met lier is de trailer,
beladen met het gevaarte, uit de put
getrokken om vervolgens eerst langs een
vrijwel onbegaanbaar pad, dat met puin
Een levensgroot marmeren beeld van
den gemaakt, naar de openbare weg
gesleept. Vervolgens Is net vaartuig
naar de haven gebracht waar het met
behulp van een drijvende bok in het
water is gezet. Het ligt in de bedoe
ling met de kotter een plezierreis te
gaan maken naar de Indische wateren
om daar o.m. op krokodillen te gaan
jagen.
Oude meester herkrijgt zijn naam
In de 15e eeuw waren er vele schilders in de lage landen, die öceo s na
tuur onaer hun werk zetten ot n.et een eenvoudig monogram voisload-n,
waaruit latere generaties hun naam nie^m er konden afleiden. Een v.m deze
meesters uit de tijd der primitieven was de „Meester van Zwol", die vooral
roem heeft verworven door zijn gravures, waarvan nog slechts een exemplaar
in het rijksprentenkabinet is. Tijdens de Woensdag in Zwolle gehouden ver
gadering van „Overijssels regt en geschiedenis., heeft drs Thom. J. d? Vries
onthuld wie achter deze naam schuil gaat.
Op alle gravures van de Meester v.
Zwol vinden we een drievoudig signa
lement. Bovenaan staat het adres, nl.
Zwolle en onderaan vinden we een te
keningetje van een drilboor (daarom
ook wel meester van de drilboor ge
noemd) en de letters J. A. M. met vele
tierelatijnen. Drs de Vries kwam tot
de conclusie, dat dit het monogram moet
zijn van Jan van den Mijnnesten. Deze
schilder is in 1462 burger van Zwolle
geworden en hij bleef dat tot zijn docd
in voorjaar 1504. In deze periode,
waarin ook de gravures van de „Mees
Jubilea aan de lopende
band
Op het ogenblik worden bij Phl
lips ongeveer 2200 polshorloges
uitgereikt aan emnloyé's. die In t
tijdvak van 1941 tot en met 1949
hun koperen dlenstjublleum ge
vierd hebben.
Direct in het begin van de oor
log was het onmogeliik de hand
te leggeno pde gebruikelijke jubl
leumhorloges -die aan de weeklo
ners ten geschenke gegeven wor
den bij hun twaalf en een half
jarig jubileum. Aan de jubilaris
sen werd toen de tnogegving pp
daan door lr F. J. Philips dat hun
recht op het horloge onvermln
derd van kracht wi binden. en
dat 7h na d eoorlog 7M**a dat
«rop-pMilc was in het bezit zou
den komen van het gewaardeerde
klokje.
D° eerste iar enna de oorlog
bleek het onmogelijk tot aanschaf
fing van een dertrelilk gr^ot ran
tal uurwerken over te gaan. e~i
eerst nu. terwijl sommige emnlové's
al meer da** g *'^ar gewacht heb
ben, heeft Philips de beschikking
r»o'"TTOTi over VtP-'nnrpg
A'weer die Russen
Citeren'' uit een artikel van ad
miraal Balkasjln. verschenen in
het blad ..TTransnv Flot" fRode
Vlontimeldt het Russische I ?rs
bureau Tass. dat Sn'tchoroen nief
ontdekt, word door p^rppt-7 maar
door do Puss's^he zeevaarder Sa
veil Losjkln. die er in het begin
van -jsp eeuw vo-r an^°r is ee
eaan.
Dezelfde Losjkin. zo voegt, he^
nieuwsbureau er aan toe. voer het
porc* om Vova ^«mhla
:er van Zwol" zouden zijn ontstaan was
Van den Mijnnesten de enige schilder
graveur van belang in Zwolle. Hij
kreeg alle officiële opdrachten van hei
stadsbestuur. In totaal zijn er ongeveer
25 gravures van hem bekend en vele
hiervan Bevinden zich in het „Albertina
te Wenen. De laatste en enige keer,
dat gravures van deze kunstenaar in
ons land gcexposerd werden, was tij
dens de Jeroen Bosch tentoonstelling
in Boyraans te Rotterdam in 1936. Drie
gravures dienden toen als bewijs, dat
Jeroen Bosch door de Zwolse graveur
beïnvloed is.
Drs de Vries achtte het onbegrljpe
lijk. dat de vraag wie de Meester van
Zwol was zo lang onbeantwoord Is
gebleven en dat niemand tot de bron
het Zwolse gemeente archief, is geko
men voor een onderzoek. Immers dat
archief bewijst zonneklaar, dat Jan van
Minnesten de gezochte is.
20 Mijn eiland is in verval, vertelde
de Koning. Toen ik hier ongeveer der
tig jaar geleden met mijn mannen kwam
en wij alles opbouwden, was het een
voorbeeld van een prachtige staat
Maar mijn mannen zijn nu oud gewor
dente oud, en er zou jong bloed en
geld nodig zijn om alles weer op te
bouwen. Daarom heb ik iemand aange
steld om de zeevaartzaken te behartigen
Onze haven moet weer in trek komen
er moet weer handel worden gedreven
Wij zouden dit kunnen, omdat wij oes
terbanken bezitten, waar duizenden oes
ters aanspoelen. Wij zouden die kunnen
uitvoeren... maar wacht. Hier is het
nieuwe zeevaartbureau. Wanneer U
naar binnen gaat, zult u er een man
viden, die Uw zaken zal behartigen.
Tredt binnen. Wij, Koning Fiodorus
zullen U volgen.
Kappie en de maat traden het kan
toor binnen, en ze kwamen in een ka
mer, waarin een groot wankel bureau
stod. Achter dat bureau zat Horrel.
Horrel, de grote zeerover. Horrel, die
de baggermolen gestolen had.
Kappie en de maat vielen bijna achter
c\«? van schrik.
Ik had jullie verwacht, zei Horrel
m?t een gemene grijns.
57 personen kwamen om het leven en
104 werden gewond toen een trein op
de brug over Elandsrivier nabij Water
val Boven in Transvaal ontspoorde, ten
gevolge waarvan zes wagons in het
water terecht kwamen.
Een overzicht van de plaats des on
heils te Waterval Boven. 70 voet bene
den de brug liggen de wrakstukken der
verongelukte wagons in de rivier. Een
der wagons van het treingcdeelte op
de brug hangt gedeeltelijk over de rivier
oever.
Het Noorse communistische blad
„Friheten" deelt mede. dat nog 3
vooraanstaande leden uit de com
munistische partij zijn gestoten.
Het zijn Hal vorsen, vice voorzit
ter, Vetlesen. en Berg. Allen wa
ren leden van hot nationale be
stuur. Volgens het blad zijn deze
I drie „ontrouw jegens de partij ge
weest in verband met haar strijd
tegen het Titoisme". Zij zouden
plaatselijke partij vergaderingen
te Oslo en andere plaatsen heb
ben bijgewoond en gepoogd heb
ben andere communisten ten
gunste van het „Titoisme" te be
invloeden. Zij hadden een brief
van het bestuur volledig geigno
reerd, waarin een verklaring van
loyaliteit met de politiek van de
partijleider. Loevlien. ten aanzien
van de zuivering van de partij
van het „Titoisme" wordt ver
zocht.
Voorspelster zaq de
toekomst ooed
Een dame te Birmingham die
zich onledig hield met het te
gen betaling voordellen van
de toekomst, deelde een vrouwelij
,«&e bezoekster mede een visioen te
kriigen. waaruit duidelijk bleek,
dat deze binnen kort met het ge
recht te maken zou krijgen. Deze
voorspelling kwam prompt uit,
dat de volgende bezoekster in
dienst van de politie bleek te zijn,
die voorspelster en haar cliënte
voor de rechter deed verschijnen
o ngrond van rwmectWetnic „het
on onwettig*» wHze beweren de
t'V'komjrt te kunnen doorhemden"
en het „helpen van eerste be
klain haar wetsschennis".
Beiden werden tot boetes ver
oordeeid.
Ergens in het Oosten van Venezuela
in een woest en vrijwel onbegaanbaar
gebied tussen de Orinoco en Amazone
rivier bevindt zich 's werelds hoogste
waterval. Deze is 15 keer hoger dan
de Niagara. Vrijwel niemand uit de be
schaafde wereld had dit gebied ooit
betreden, omdat in de loop van duizen
den jaren de erosie grote ravijnen in
het landschap had uitgeslepen, waar
door het terrein vrijwel onbegaanbaar
is.
Een kleine Amerikaanse expeditie,
die zich onlangs op weg naar de water
vallen begaf, deed in het oerwoud een
zonderlinge ontdekking. In een der gras
hutten van een Indianennederzetting
vond men een prachtig blinkende meta
Ien stoel, die als een soort troon in het
midden van de hut stond, omringd
door enkele op de grond hurkende In
dianen. Het bleek een vliegerstoel uit
een Fokker PHAED, die in 1939 door
de KLM aan de Venezolaanse regering
was verkocht. Drie weken na de over
dracht aan Venuzuela moest het toestel
wegens gebrek aan brandstof, een nood
landing in het oerwoud maken, waarbij
de bemanning ongedeerd Weef.
De stoel, toen nog met rood leer be
Een levensgroot marmarenbeeld van
een vrouw, dat veel gelijkenis toont
met de beroemde „Gevleugelde Over
winning" in het Louvre te Parijs, is
onlangs ontdekt ir. een ruine op het
Griekse eiland Samothrace. Het beeld
is ontdekt door de echtgenoot van prof
Carl Lehman.
Professor Lehman heeft verklaard,
dat het beeld een „meesterwerk van
Griekse beeldhouwkunst" is dat dateert
uit het midden van de tweede eeuw
voor Christus en dat het minder groots
van afmeting en rustiger van pose is
dan het beroemde beeld in het Louvre
dat 86 jaar geleden op ditzelfde eiland
gevonden is.
Mevrouw Lehmann heeft het stand
beeld verleden jaar bij opgravingen op
het eiland, waarbij haar man en zij de
leiding hadden, gevonden. Zij hebben
de laatste tien jaar steeds de zomer
maanden op Samothrace doorgebracht
om leiding te geven bij de opgravingen
die daar gedaan worden.
Bij deze opgravingen zijn vier zeer
oude gebouwen en vele ander oudheid
kundige vondsten gedaan. De vondsten
zullen in een n.useum geexposeerd wor
den, dat dit jaar op het eiland gereed
komt.
kleed, is haar geschiedenis begonnen
op 27 Januari 1928, roen de PHAED
op het Europese luchtnet van de KLM
werd ingezet. Bekende KLM vliegers
als Sillevis, Hondong en Frijns hebben,
gezeten op deze stoel, de passagiers
naar Londen, Hamburg en vele andere
steden gevlogen. Eind 1937 werd de
Fokker voor luchtkartering in West
Indië gebruikt en bracht daar 500000
ha in kaart.
NA TWAALF UUR
Hilversum 1 301,5, 12.00 Dansmuziek
12.40 Orgelspel, 13.00 Nieuws, 13.15
Metropoleorkest, 14.00 Voor de vrouw
14.30 Zang en piano, 15.00 Gramofoon
muziek, 17.30 Kinderkoor, 18.00 Nieuws
18.15 Pianospel. 18.30 Strijdkrachten,
19.05 Toneelbeschouwing, 19.20 Fan
fare orkest, 20.00 Nieuws, 20.15 Ge
varieerd programma, 21.30 Hammond
orgel, 22.00 Dansorkest, 22.25 Bariton
en piano, 23.00 Nieuws.
Hilversum 2 416 m 12.03 Lunchcon
eert, 13.00 Nieuws, 13.20 Lunchconcert
14.00 Jongenskoor, 14.30 Voor de
vrouw, 15.00 Schoolradio, 15.30 Zieken
lof, 16.00 Voor de zieken, 17.45 Amuse
mentsorkest, 18.30 Radio Volksuniversi
teit, 19.00 en 20.00 Nieuws, 20.12 Ra
dio Philharmonisch orkest, 2135 Ka
merconcert, 22.20 Sint Caeciliafeest,
2300 Nieuws.
Programma 3 12.00 Zang, 13.00
Nieuws, 14.00 Koorconcert, 15.00 Lichte
muziek, 17.30 Batavia, 19.00 Nieuws,
20.00 Symph. concert. 22.00 Nieuws,
22.15 Jazzmuziek
Programma 4 1315 Revue orkest,
14.00 BBC orkest, 15.00 Voor de
vrouw, 15.40 Gevarieerd programma,
17.30 Jodclmuziek, 18.00 Lichte klan
ken, 20.00 Omroeporkest, 20.30 Gevari
eerd programma, 22.00 Nie.ws.
WOENSDAG 23 NOV. VOOR
TWAALF UUR
Hilversum 1 301 m 7.00 en 8.30
Nieuws en gramofoonplaten, 10.20 Voor
de vrouw, 11.00 Pop muziek.
Hilversum II 415 m 7.00 en 8.00
Nieuws en gramofoonplaten, 935
Symph concert, 11.00 Celli soli, 11.15
Hoorspel.
Programma 3 7.00 9.00 en 10.00
Nieuws, 10.10 Verz. programma.
Programma 4 9.00 Voor de Vrouw,
1000 Le ménaoe en musique.
Andrew Mackenzie
Judith Taylor, het aantrekkelijke
o tets je, vertelt Bob Arlen in een
Londense bar wat er gebeurd is in
■le nacht dat oude Johnny werd ver
noord.
Als bij werkelijk besloten had
d de velden te lopen, dan moest hy
o -en gegeven ogenblik toch op de
v uitkomen, dat wist ik, vervolgde
Judith. Ik liep langs een eigen weggetje
d velden over Ik had geen regenjas
n en de grond was modderig, zodat
iK. vechtend tegen de regen en de mod-
<jP -••*♦ erg opschoot.
"'ernand anders in het veld*
Vloog ik
Nieuicuid. De nacht was aarde-
duister. Maar toen ik aan de weg kwam.
waren de wolken wat uiteen gedreven
en scheen er de maan doorheen. Ik be
sloot in de schaduw van de heg te blij
ven staan om te zien, of iemand langs
zou komen. Ik wist, dat de inbreker, als
hij de weg nam, die ik verwachtte dat
hij zou nemen, daar langs mg heen
moest komen-
Judith hield even op. Ik voelde, dat
ze nu aan het hoogtepunt van haar ver
haal was gekomen en dat ze alles wat
voorgevallen was weer duidelijk be
leefde
- Wat daarna gebeurde, leek «ei
nachtmerrie. Ik hoorde voetstappen de
weg afkomen. Ik had geloof ik, eer
minuut of vyf staan wachten. Een klein
vlezig mannetje kwam langs lopen me',
eer ij behoorlijke pas erin. Het was
op dat moment, dat ik me bewust werd
dat ik geen stok of wat voor Instrument
ook bij me had om mezelf te verdedi
gen. Maar ik dacht, dat ik, wanneer ik
hem achtervolgde, in het dorp wel ie
mand tegen het lijf zou lopen, die me
zou kunnen helpen. Ik was nog maar
net uit mijn schuilplaats te voorschijn
gekomen, toen ik het geluid van een
hevige klap hoorde en een gil, die me
nog in de oren klinkt.
Aan het tafeltje naast ons zat een
vrouw te schaterlachen over een grap
je, dat haar metgezel haar vertelde.
Het was een onbeduidend schepseltje
in gezelschap van een dom-uitziende
jongeman in een opvallend sportjasje.
Judith huiverde even en dronk haar
glas leeg.
Mijn eerste impuls was, weg te
rennen. Maar ik voelde, dat ik te we
ten moest komen, wat er gebeurd was.
Ik sloop langs de heg. Toen zag ik daar
opeens het kleine mannetje op de grond
uitgestrekt liggen en de figuur met de
naskerkap over hem heengebogen staan.
:k wilde gillen list leek een scène
uit een afschuwelijke nachtmerrie
maar ik kon geen geluid uitbrengen.
Wat daarna precies gebeurde, kan ik
niet zeggen. De maan verdween weer
achter een wolk. Toen de wolk voorbij
gedreven was, was de mysterieuze ver
schijning verdwenen. Dat wil zeggen,
als ik geen hallucinatie had gehad.
Soms denk ik namelijk dat. ik me alles
maar verbeeld heb-
Ik ben ervan overtuigd, dat dat
niét het geval is, zei ik zacht. Hebt u
er enig idee van, wat die figuur uit
voerde?
Nee. Of toch.ja! De griezel
figuur hield een arm van de dode man
ik wist toen al zeker dat hij dood
moest zijn omhoog en voelde aan
diens hand.
Dat bewijst, dat uw verhaal niet
verbeeld is, zei ik. Dat is er een defi
nitieve bevestiging voor.
Gelukkig dan maar, riep het meis
je uit. Veel meer is er niet t« vertellen.
Ik liep terug naar het hek en stak een
sigaret op om myn zenuwen wat te
kalmeren. Ik gaf die griezelfiguur ge
legenheid om er vandoor te gaan en
daarna keerde ik terug naar het huis
langs dezelfde weg als ik gekomen
was. Ik ging naar binnen zonder iemand
wakker te maken. En niemand zou ieU
van mijn nachtelijk avontuur geweten
hebben, als u niet dat sigaretteneindje
gevonden had met het spoor van lip
penstift eraan.
Ik ben erg blij, dat ik het vond,
aangezien ik niet wilde geloven, dat u
by een moord betrokken kon zyn, zei
ik.
Judith glimlachte opeens.
Dat is erg aardig van u. Maar
waarom hebt u daar zo'n belang bij?
Waarom? Och, ik weet het niet
Zullen we er langzamerhand eens van
door gaan?
Het meisje moet zich verwonderd
hebben over de plotselinge verandering
in mijn toon. Wy spraken niet veel,,
toen we terugliepen naar haar wagen.'
Toen we elkaar goedendag zeiden, had
ik het gevoel, dat ze me met een vra
gende blik in haar ogen aankeek.
Toen ik u voor de eerste keer ont
moette, dacht ik dat u een man was,
die gemakkelijk te begrijpen zou zijn,
zei ze. Maar nu zie ik in, dat dit niet
zo is. Met deze vage opmerking liet ze
me alleen achter.
(Wordt vervuld!.