Ikmaaftlei'
N.-HÓLLANDSE
PERS 1945
NIEUWS
Felle aanklacht tegen Zuid Afrika
Radiodistributie
Nog een verklaring
Kottikov was ziek
Sportief Engeland
Drukie in Indonesië
5e JAARGANG Nr. 1754
Maandag 28 November 1V49
Uiave Btfehtlnf «De Vrije Alkzn eerder'
£xploitetie N.V. Sprekend Papier, Alkros.».
Abonnementen 0.30 per week 1.23 per
ƒ3.63 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 et p«r mm., familieberich
ten 18 et B(j contract aanzienlijke korting.
Vwantw. rgdacUurt J. v. Zooneo Burgau, Ridderstraat Koek Oudegracht Tel K
Inboorlingen van de voormalige Duitse
kolonie Zuid-West Afrika van uit de
lucht bestookt
ln de vergadering van een der com
missies van de Verenigde Naties heeft
de predikant Scott een felle aanklacht
geuit tegen de methoden, die de Zuid-
Afrikaanse regering onder dr. Malan
gebruikt tegen de inboorlingen van Z—
West Afrika. We herinneren er aan,
dat dit een voormalige Duitse kolonie
is, die onder Zuid Afrikaans mandaat
staat. Op last van de Zuid Afrikaanse
regering ouden de inboorlingen vanuit
de lucht worden aangevallen, ten einde
ben uit hun nederzettingen te verdrij
ven. Het zou meermalen voorgekomen
De radiodistributie is een van de
meest omvattende bedrijven v- ons land
geworden. Dagelijks luisteren honderd
duizenden naar wat de distributie hen
biedt. En dagelijks zijn honderden in
de weer om deze dienst te verzorgen.
In de ene plaats beter dan in de an
dere. Dat kunnen we buiten beschou
wing laten. Maar vast staat wel, dat
de radiodistributie in een zeer grote be
hoefte voorziet. En ook, dat vooral de
minst kapitaalkrachtigen gebruik maken
van de radiodistributie. Het dreigt met
die radiodistributie mis te lopen. Zoals
men weet is er ver voor de oorlog door
F" iculiere ondernemers en in sommige
plaatsen door de gemeentelijke overheid
een distributie gesticht. In de bezet
tingstijd nam PTT deze ondernemingen
over en werd aan de eigenaars een ver
gocding verstrekt. Het personeel werd
overgenomen. En thans ,heeft het er
alle. schijn van, dat de radiodistributie
ter zijner tijd weer door particulieren
zal kunnen worden overgenomen. Het
Personeel zou eventueel op straat kun
nen komen-
Het is nog wel niet zo ver. Voorlo
pig is er alleen maar een rapport, dat
door „deskundigen" is samengesteld,
maar een goed verstaander heeft een
half woord nodig. De inhoud van dat
rapport kan ons slecht bevredigen. Zeer
in het kort komt het hier op neer, dat
de toekomstige eigenaren een kartel vor
men. De onrendabele gebieden worden
afge noden. De overige gebieden zullen
voor hun aansluiting ten minste twaalf
gulden per jaar moeten betalen. Er ko
men nog tal van dingen bij, maar in
bet bestek van dit artikel kunnen we
cr niet op in gaan. Het is zo voorlopig
voldoende. Want we hebben geen be
wondering voor dit systeem. De over
heid heeft destijds de boel overgeno
men. Tengevolge van de oorlog kon cr
aan de netten te kort worden gedaan.
De materiaalschaarste was hier voor 'n
groot gedeelte aansprakelijk voor te
Stellen. Nu komt echter de tijd, dat er
vernieuwd en uitgebreid kan worden.
Dat zal geld vragen. Een zeer aanzien
lijk bedrag. En nu wil de overheid
daarmee de particuliere ondernemers
opschepen en deze tevens het ondank
bare baantje laten opknappen, een
verhoogde bijdrage te vragen. Dat is
de ondernemers niet kwalijk te nemen-
Ze moeten er een flink kapitaal in in
vesteren en ze vragen hun winst. Maar
een onaangenaam idee is het.
Er is echter meer. De radiodistributie
kan geen zaak van particulier gewin
mee-" zijn. Het in het rapport ingeno
men standpunt, dat de onrendabele ge
bieden moeten worden afgesneden, is
volstrekt onaanvaardbaar. Hier ligt een
taak juist voor de overheid. PTT, die
op velerlei gebied getoond heeft, dat ze
wal kan, zou hier een grootse taak
Jannen vervullen. Daar is echter meer
C j f voor nodig, dan minister Spitzen
schijnt te kunnen opbrengen,
v endien is het volkomen ontoelaat
bac dat er op het ogenblik een ta
xi' ,sverhoging plaats vindt van zo ri
goureuze aard. Het moet niet uitgeslo
ten worden geacht, dat deze verhoging
in semmige plaatsen meer dan de helft
zaï bedragen. Welke arbeider kan een
g-üden per week uitgeven voor de ra-
chwd;»tributie? Het is geen wonder.dat
Ook van de zijde der omroepverenigin
gen geprotesteerd wordt tegen bet rap
port. Maar het is niet alleen hun be-
kiAp 'lel is van cultureel belang voor
net ',ele volk, dat zo veel mogelijk men
urnen genieten van de radio, zelfs
al is de cultuur dikwijls zoek. Laat dan
de Staat ook zorgen, dat het op de beste
•n goedkoopste manier in de gezinnen
komt. v. Z
zijn, dat de nederzettingen in brand
werden geschoten, waarbij tal van
slachtoffers vielen.
Dominee Scott vroeg een commissie
van onderzoek in te stellen en deze ter
plaatse een onderzoek te laten instellen
naar de juistheid zijner beweringen. In
dien de V.N. hier niet toe mocht be
sluiten, verzocht de predikant enkele
Personen te willen aanwijzen, die zich
zouden kunnen overtuigen van de juist
heid zijner beschuldigingen aan de hand
van documenten, die hij aan deze per
sonen zou tonen.
We herinneren er aan, dat enkele
weken geleden ln de vergadering van
de V.N. reeds is voorgesteld om een
onderzoek in te stellen naar de toestan
den van de Indiërs en de inboorlingen
in het Zuid Afrikaanse land zelf. De
door dominee Scott geuite beschuldigin
gen overtreft alles wat tot dusverre is
gepubliceerd.
Het heeft er alle schijn van. dat de
nederlaag, die generaal Smuts vorig
jaar heeft geleden, oorzaak is geweest
van een volkomen Nazistisch regiem.
Het is we! zeer noodzakelijk, dat de
Verenigde Naties hier hun aandacht
aan besteden.
Tijdens de aanklacht van dominee
Scott was de zetel van Zuid Afrika
9
De Amerikaanse minister van defen
sie, Johnson heeft in Frankfort een cop
ferentie gehouden met de chef van de
generale staf, Bradley, over de verde
diging van EuroPa. Er werd aan de
verslaggevers, die natuurlijk in grote gc
tale kwamen opdagen,geen nieuws over
de verdediging verstrekt Nadrukkelijk
verklaarde de heer Johnson echter, dat
er geen sprake zou zijn van de herbe
wapening van West Duitsland. Niet
rechtstreeks, maar er zouden ook geeii
foefjes gebruikt worden.
ln Berlijn Is een Amerikaanse ser
geant door de Russen doodgeschoten,
toen hij niet op het eerste bevel om
halt te houden, stil stond. De Ameri
kaanse generaal Taylor nam het niet
en diende een protest in. Hij wilde er
een beetje kracht achter zetten en be
sloot het zelf aan de Russische gene
raai Kottikov te overhandigen. De
schildwacht liet echter weten, dat d6e
hem niet ontvangen kon, daar hij ziek
was. De Amerikaan heeft het protest
toen maar achter gelaten. Hij eiste, dat
de Russen zich van hun verantwoorde
lijkheid bewust zouden zijn en niet meer
zo vlug zouden schieten- De betrokken
Rus moest gestraft worden.
Momenteel worden bloemen, bestemd voor Hamburg. Bremen en vele an
dere steden in Noord Duitsland, via de grensovergang tt Glanerbrug, geëx
porteend. De bloemen, in dozen verpakt, worden des middags per trein naar
Enschede verzonden, waar ze tegen de avond aankomen. Ijlings moeten ze
dan per auto van Enschede naar Gronau worden gebracht, waar de verzen
ding. verder per trein plaats vindt. In de vroege morgen van de volgende dag
arriveren de bloemen op de plaats van bestemming Het tijdslimiet is zeer
beperkt en wanneer de verzending niet tjjdig plaats heeft zijn alle bloemen
bedorven. Alvorens ze ons grondgebied echter verlaten worden de dozen aan
een grondige inspectie door de douane in Glanenbrug onderworpen.
Wederzijdse speldeprikken
Fransen en Polen zitten elkaar dwars
Secretaresse was de Poolse politie te vlug a(
De verdwijning van de Fransman
Robineau, die naar later is gemeld In
Polen is gearresteerd, dreigt uit te
groeien tot een wederkerig spel van
speldeprikken. De Fransen hebben een
razzia op de Polen in Frankrijk op
touw gezet en natuurlijk is er een ver
klaring uitgegeven, dat de gearresteer
de en uitgewezen Polen zich schuldig
maakten aan economische sabotage.
Men beweerde zelfs, dat een lid van
de Poolse Ambassade er bij zou zijn
betrokken, terwijl een voorzitter van 'ri
organisatie van Polen in RijsseJ de lei
ding zou hebben gehad.
In Warschau neemt men dit niet. Er
is in deze stad een protestbetoging ge-
Als de stadsomroeper van Borculo
éénmaal roet zijn fietsbel belt, nu, dan
weten de bewoners bet wel. Dan heeft
óf een winkelier een extra aanbieding
of er heeft zen openbare verkoping
plaats ófoch, «r zijn atl van
mogelijkheden. In reder geval is bet de
moeite waard even naar de omroeper
te luisteren. Beot U Uw hond kwijt?
Wendt U zich dan tot de stadsom
roeper en voor het bedrag van vier gul
den roept" hij op ongeveer 80 plaat
sen „Uw bond je om".
houden, waaraan duizenden Polen deel
namen. Op dëze betoging werd een
resolutie aangenomen, die aan de Franse
ambassadeur werd overhandigd. Later
probeerden F'anse Politieagenten de te
cretaresse van de Poolse ambassade te
arresteren, maar deze dame was han
diger dan de agenten en ontsnapte. In
tussen zijn deze Frans-Poolse moeilijk
heden koren op de molen van de West
Duitsers, die het lang niet eens zijn
met de" vaststelling van de Duits-
Poolse. grens langs de Oder-Neisse.
Wedden, dat Adenaucr al weër op het
vinkentouw zit?
weerbericht
GELDIG TOT MAAND AG A V ON r
WEINIG VERANDERING
Aanvankelijk zwaar bewolkt met
vooral in bet Oosten van het land
nog enige regen. Later hrer en daar
brekende bewolking. Meest matig» en
aan de Waddenkust vrij krachtige
wind uit Oostelijk richting. Weinig
verandering in temperatuur.
VAN DAG TOT DAG
DR „YOLE*DAM" zal. als alles
goed gaat, hedenavond in Rotter
dam arriveren. Dinsdagmorgen
om 9 uur vindt de debarkatie
plaats.
VIER Ul'R LANG lag Zaterdag 't
treinverkeer op de lijn tussen
Haarlem en Amsterdam stil. Oor
zaak van dit alles was «en moei
lijk te vinden storing ln het elee
trische net-
IN PANAMA is het nog altijd
rommelig. Er wordt gesitaakt en
de winkels zijn gesloten. De poli
tie, die in deze revolutionnaire ge
schiedenis een zeer vreemde rol
speelt, heeft practisch de gehele
bevolking tegenover zich en af en
toe wordt er gevochten.
MR. ARN. D' AILLY is gister
avond weer eens ln een vliegtuig
gestapt. Hij zal naar GTeveland
(VS) gaan, waar hij tijdens een
congres een overzicht zal geven
van de wijze waarop Amsterdam
in de toekomst gaat uitbreiden.
De „vliegende burgemeester" zal
juist voor St. Nlcolaas weer thuis
zijn.
FAMILIELEDEN van opvarenden
van schepen kunnen in de perio
de van 1 tot 3 Januari speciale
telegrammen met be.t wensen
aan die opvarenden verzenden.
Men wordt aangeraden deze vroeg
tiidig aan de postkantoren aan te
bieden.
HEEL STOUT is d^ leider van de
Duitse sociaal democraten, Schu
macher, geweest. Hij heeft in de
Bondsdag kanselier Adenauer be
ledigd. Helaas kunnen we niet
vertellen waaruit dt- belediging
bestond. Het moet echter nog al
ernstig geweest zijn, want hij is
voor twintig dagen
van de zittingen. Hij dreigt nu
een constitutionele crisis te ver
oorzaken.
ZEVENTIEN POLEN ln Frankrijk
zitn uitgewezen. Ze worden er
van beschuldigd een organisatie
ln het leven te hebben geroepen
die ten doel heeft het economl
sche en sociale leven van Frank
rijk te ontwrichten.
VOOR COMMUNISME ln Indone
slë ben ik niet bevreesd, aldus 'n
verklaring van Sjamsneddin. De
Indonesiërs zijn helemaal niet
communistisch van aard. Ik ge
loof. dat het ontreden van de
communisten zich zal beperken
tot, een gewoon leeaal optreden
en daar hebben wij niet het min
ste bezwaar tegen.
HET VOORSTEL om voedselvoor
raden aan te leggen en daarvoor
een clearin^sinstitimt ln het le
ven fce roepen ondervindt ln de
FAO nog geen gunstig onthaal.
Het is zeer de vraag of het er van
zal komen
JONGE TONEELSPELERS hebben
in Amsterdam een werkgemeen
schap ongericht. Het is de bedoe
ling, dat ze dè belangen van de
Jonge toneelspelers beter dan tot
dusverre behartigen. Ook wil men
meer en beter voorstellingen voor
de Jeugd organiseren
EEN VAN DE GROO'J 'E Engel
se vakbonden .de bond van over
heidspersoneel. heeft rich accoord
verklaard m<'t f voorstel van
-ie Raad van de Brit:; "akbe%
ging om geen stakingen te begin
nen, die looneisen tot achtergrond
hebben. Voorwaarde is echter,
dat de koeten van levensonder
houd sedert de devaluatie niet
meer dan 5 pCt mogen stijgen.
EEN PLAN om te komen tot eco
nomlsche samenwerking ls door
de minister van buitenlandse za
ken. mr. Stikker, ingediend. Het
i<! ppn antwoord op een Frans Ini
tfaMef en behelst, de oplossing
van economische problemen in
groter dain Beneluxverband.
CLEMENT GOTTWALD, de Tsje
chische premier, heeft opnieuw 13
priesters in vrijheid laten stellen
Een nobele daad. Minder prettig
is hët, dat er nog "evan^en
worden gehouden, omdat z», niet
naar zijn pijpen willen dansen.
IN ITAlie gelooft men. dat men
de interne moeilijk' -n kan be
strijden met radarstations, die
men overal langs de kust en op
Sardinië zal aanleggen. Het zou
misschien nog beter zijn geweest,
indien het geld. dat daarvoor no
dig is, werd besteed aan de be
strijding der ontsteller.de armoe
de.
JULLIE KUNT van mij kletsten
wat je wilt maar ik doe er niet
aan mee. heeft Wisjinsky. de Rus
sische afgevaardigde in de Veilig
heldsraad gezegd. Dat geldt dan
alleen als de klacht van de Chi
nese nationalisten aan de orde
komt, dat Rusland zich mengt in
Chinese aangelegenheden en mas
sa's oorlogsmateriaal ,pv:aan
de Chinese communlsen. Al*.es tn
het belang van de vrede, natuur
lijk. Dat was hem nog niet vol
doende. Hij verklaarde tevens,
dat de Assemblee kon besluiten
wat ze wilde, maar dat RusWri i
zich door geen enkele ultspf i.ik
gebonden achtte. Dat ls flinke
taal!
Vliegongelukken niet meer
door Ministerie onderzocht
Zoals men in onze krant heeft kun
nen lezen, is er nog al een en ander
te doen geweest over het optreden van
de Engelse minister Pakenham, die de
schuld van de ramp met de Nijmegen
op Parmentier wilde schuiven. Met een
ware woede heeft het Lagerhuis en de
Engelse pers zich op deze verkeerde
voorstelling van zaken gestort en een
ogenblik dreigde er zelfs ontslag voor
deze minister.
Zo ver is het niet gekomen, maar
wel is het besluit gevallen, dat het on
derzoek naar vliegrampen niet meer
door het Ministerie van het vliegwezen
mag worden verricht. Dat is toch wel
een gevoelige afstraffing. Het doet ons
echt genoegen, dat de blaam, die op
wijlen Parmentier werd geworpen, door
de Engelsen zelf zo totaal gezuiverd is,
zonder te letten op het slechte figuur,
dat een hunner eigen ministers er door
sloeg. Dat is de democratie op haar
best. En voor het vliegwezen nog beter.
Lovink vraagt entslag
Er heerst een grote drukte op poli
tiek gebied in Indonesië. Allerwegen
worden voorbereidingen getroffen om
verkiezingen te houden. Niet alleen dat
het Parlement binnen afzienbare tijd
zal moeten worden gekozen, ook de
presidentsverkiezingen staan voor de
deur.
Het Parlement van de Republiek
kcrat tn de loop van deze week bijeen,
teneinde te beslissen over de overeen
komsten. die op de Ronde Tafel Con
ferentie zijn gesloten-
Komende gebeurtenissen werpen hun
schaduw vooruit. Dat is ook het geval
t de heer Lovink, de Hoge Verte
genwoordiger van de Kroon, die tegen
Januari ontslag heeft aangevraagd. De
heer Lovink zou dus de laatste der
Mohikanen zijn. Na gedurende honder
den jaren in Indonesië de lakens te heb
ben uitgedeeld, is onze taak als voogd
of curator daar afgelopen. Laten we
hopen, dat we er nu de komende hon
derden jaren als vrienden zullen kunnen
crschijnen.
Amerikaanse consul
uitgewezen
De Amerikaanse consul in Moekdeo
Stokes heeft van de communistisch*
regering opdracht gekregen het Un<>
te verlaten, samen met de gehel» Ajn«
rikaanse consulaire staf.
Men meende aanvankelijk, dat
kes gearresteerd was. Later bleek «<h
ter. dat hij gedwongen wa» ak w»ar
nemer de uiting van 'n mllliUir gerant*
hof bij te wonen. Dit hof verooedtei
de een 12 tal Koreanen. Chinezen «n
japanners wegens splonnage.
Nu zijn Stokes en zijn staf aaa hè*
piekeren hoe zij uit Moekden
korren: de communiste* bebbea
geer. vervoersmiddelen
«ateJd
Nieuw Wereldvakverbond
wordt opgericht
Vertegenwooniigtra van 50 landen
en een nog groter aantal vakbonden
vergaderen momenteel in de Ver. Sta
ten om te komen tot oprichting van
een nieuwe Wereld verbond van Vak
verenigingen. Het oude v»rbond stoDd
zozeer onder commu,.istisdie Invloed
dat samenwerking op de duur onmoge
lijk werd.
Men verwacht, dat bet nieuwe ver
bond 48 millioen arbeiders zal ver
tegenwoordigen. Het is de eerste keer
dat d* grote Amerikaanse vakbonden,
CIO en de AFL, aan één tafel heb
ben plaatsgenomen. De CIO was voor
heen in het oude WW v ertegen woor
digd de AFL niet.
België bestrijdt
werkloosheid
Gaston Eyskens. de Belgische ecraN
minister, heeft aangekondigd, dat rijn
land volgend jaar op grootscheepse wij
ze de werkloosheid zal bestrijden. Er
zullen zeer grote werken op cultuur"
technisch gebied worden uitgevoerd,
waardoor 83.000 mensen werk zullen
vinden.
Gelijktijdig heeft Eyskens de bewt
ring van de socialistische partil) be
streden, dat de komende volksraadple
ging inzake koning Leopold ongrond
wettig zou zijn. Volgens Eyskens kan
alleen een uitspraak van hét volk een
einde maken aan de toestand, zoals
die na de oorlog geschapen is en dit
langzamerhand onhoudbaar is qewor
den.
Columbiaans vliegtuig
vermist
Eer. vliegtuig van een Columbiaanae
luchtvaartmaatschappij wordt sinds
Zateidag vermist. Er zijn 12 personen
aan boord van het toestel, dat boven
dien delen van het beeld van de H.
Maagd van Fatima vervoerde. Dit
grote beeld is een der meest aanbeden
beelden te wereld. Enige 'ijd geleden
is het ook in Maastricht geweest.
Brand in Groningen
ln Groningen heeft gisteravond een
ernstige b.-and gewoed in een zeil
en werkkledingfabriek. De brandweer
rukte met groot materiaal uit en had
de meeste moeite met de zeer zware
rookontwikkeling. Twee brandweerlie
den raakten bedwelmd en moesten ln
een apotheek worden opgefrist. Hoe
wel het vuur toch vrij spoedig gedoofd
kon worden is het gebouw geheel ver
woest.
Droeve last op Schiphol
De Dakota PHTFB heeft gister
de stoffelijke overschotten van d» 4}*
manning van de nabij Drammen in
Noorwegen verongelukte Dakota van
Aero Holland naar Nederland ge
bracht.
In Oslo werd in een synagoge een
herdenkingsdienst gehouden voor dt
(eugdige Joods» slachtoffers. N r
landse diplomaten en de leden van de
commissie van onderzoek naar de vlieg
ramp waren hierbij aanwezig.