Een ondergrondse gasfabriek
KAPPIE
Steenkolenlagen worden onder
de grond aangestoken en leve
ren gas, zonder dat een gasfa
briek nodig is
baba
Plannen voor Butlinkamp
gereed
Geen malse reacties op
Holland-Denemarken
Het Huis aan de Baal
Een van de grootste vuren die ooit door een mensenhand
aangestoken zijn. brandt nu diep onder de grond in de Ver.
Staten in de staat Alabama. waar men in Maart jl met
een proef begonnen is die d oor Amerikaanse regerings
diensten en particuliere onder nemingen gezamenlijk geno
men wordt om de beste metho de te vinden voor het vergas
sen van kolenlagen zonder ge dwongen te zijn de kolen bo
ven de grond te brengen.
De proeven worden genomen on
der leiding van deskundigen van
de Amerikaanse Mijnbouwdienst.
De proef waarmede men thans be
2lg is is de tweede proef van de
ze aard die door Amerikaanse in
geneurs genomen wordt.
Een rapport over de eerste resul
taten van de eerste proef werd
door de ingenieurs uitgebracht tij
dens het congres van de UNESCO
voor het doelmatig gebruik en het
voorkomen van verspilling van
natuurlijke hulpbronnen, dat deze
zomer te> Lake Succes gehouden
werd en waaraan door tal van
vooraanstaande geleerden werd
d eigenomen.
In het rapport wordt verklaard
dat de eerste proef met de nieuwe
methode het overtuigend bewijs
heeft geleverd dat het verbran
dingsproces onder de grond gaan
de kon worden gehouden en ge
regeld kon worden door het rege
MEDEDELING AAN
KWARTAAL ABONNE's
Ter vermijding van incasso kosten
•erzocken wij onze kwartaal abonné's
reeds nu over te gaan tot betalin^
van het abonnementsgeld ad 1 65
voor het eerst* kwartaal 1950
Men kan dit doen:
"er Postgiro 48395.
Sprekend Papier. Schagen:
b. per Hoornse Bank, kantoor
Schagen, Breezand of Alkmaar:
c. per postwissel:
d.op ons kantoor te Schagen
Landbouwstraat'
l*er .1 januari a.s. worden de kwi
tanties, verhoogd met incassokosten
ïfgegeven.
1
len van de luchttoevosr, dat de
kolenlagen volledig vergast kon
den worden en dat de rotslagen
boven de vuurhaard door de hitte
week zouden worden en zakken
zonder de lucht of gasstroom af
te snijden.
De deskundigen verklaren dat
deze nieuwe methode voor onder
grondse vergassing belangrijke mo
gelijkheden biedt als goedkope
krachtbronnen voor het ontwikke
len van electriciteit en het verkrij
gen van grondstoffen voor de
synthetische vervaardiging van
vlo ibare grondstoffen. Zij wijzen
er op dat het met deze methode
niet nodig is kostbare gasgenera
toren te bouwen of de kolen te
d lven wat zeer veel kosten mee
bengt. Met de nieuwe methode
zullen ook kolenlagen die momen
teel niet lonend geëxploiteerd kun
nen worden omdat zij te dun zijn
of te diep onder de oppenrlakte
van de aarde liggen nuttig ge
bruikt kunnen worden.
De kolenlaag waarmee momen
teel een proef genomen wordt,
strekt zich uit onder een opp?r
vlakte van bijna 40 ha Het vuur
werd aangestoken aan de onder
opoervlakt? van aarde tot in de
ruim 1 meter dikke kolenlaag ge
boord ls Met behuln van een spe
elfde cotr»ve<:«?or installatie wordt
Itfbt vtuiflTjarfi prwrst
VTwacht wordt dat het gas dat
Wl d°ze twepde geprO<h»oopr,t
wordt een grotere caicische
waarde zal hebben dan het gas
dat bij de eerste proef tussen de
18 en 38 meter onder de aardop
pervlakte ligt. terwijl bij de eerste
proef de kolenlaag slechts 9 meter
diep lag. Verwacht wordt dat de
dikkere aardlaag lekkages onmo
gelijk zal maken.
Er worden verschillende me
thoden gebruikt om het onder
grondse verbrandingsproces te
controleren. Men heeft op verschil
lende punten in de kolenlaag met
kwik gevulde capsules gedepo
neerd en gebruikt een speciaal
apparaat dat aantoont of het gas
kwikdamp bevat wat telkens het
geval is als het vuur een kwlkcap
sule nadert. In de vuurzone be
draagt volgens de deskundigen de
temperatuur ongeveer 1650 gra
den Celsius.
Deze tweede proïf die naar de
deskundigen verwachten minstens
een Jaar zal duren, heeft de be
doeling om na te gaan:
le. Hoeveel kolen met behulp
van 1 vuurhaard vergast kunnen
worden en hoever de brand zich
op de duur uitstrekt.
2e. Of de uitlaatopening voor 't
geproduceerde gas het beste aan
de rand van de kolenlaag of in de
nabyheid van de verticale boor
gaten kunnen gemaakt worden.
3e. Hoe de hoeveelheid en de
kwaliteit van het geproduceerde
gas verandert onder de invloed
van wijzigingen in de luchttoevoer
en hoeveel teer en dergelijke pro
ducten hierbij verkregen worden
4e. Welke eigenaardigheden de
gebruikte methode de practijk
blijkt te hebben.
5e. Gegevens te verzamelen voor
de oplossing van de technische en
economische vraagstukken, die
zich voordoen bij het kiezen van
een geschikte plaats voor een der
gelijke installatie en bij de exploi
tatie daarvan.
Zandvoortt project: t 3.000.000
De plannen voor het Butlin- het Butlinkamp een groot belang
kamp, dat in Zandvoort zal wor
den gebouwd indien de gemeente
raad zijn goedkeuring daarvoor
geeft, zijn thans voltooid, aldus
deelde Zandvoorts burgemeester,
mr. H. M. Fenema, gisteren mede.
De burgemeester zal zich voor
de Kerstdagen naar Engeland be
geven ora de plannen met de lei
ding van de Butlin-onderneming
te bespreken. „Ook indien de on
derneming niet de toestemming zal
krijgen met de toegezegde 50.000
pond sterling aan de in Nederland
te stichten maatschappij deel te
nemen," aldus de burgemeester,
„zal ik het plan, in Zandvoort een
Butlinkamp te bouwen, niet opge
ven. Ik zal doorzetten omdat ik in
EN HET MYSTERIE VAN DE IJSZEE
11. De baron was de eerste, die
weer zover van de schok bekomen
was, dat hij overeind kon krabbe
len. „De walvis.. een harpoen!"
hijgdf hij- ..Staat op. mannen.
Laat je niet door zo'n beest van
de wijs brengen! Houdt de hoof
den koel!"
Na die woorden gezegd te heb
ben. daalde de B*rnn vlug d? trao
af. en holde naar het voordek
toe, waar het toestel stond om.
hamoenen mee af te scM-ten. ..We
zullen dat beest eens even!" mom
pelde hij. .De brutaliteit om tegen
ons aan te zwfmmenik zal
dat diertje wel klein krijgen!" De
baron trok aan een handle, en
met een enorme vaart suisde 4r
een harpoen door de lucht. De
baron keek het ding na, en zag
toen p^s. dat het geen wasvls was.
hij za? de vage vormen van een
grote lisberg!
Intussen.waren de maat en K*o
pie ook weer overe'nd gek^bh^id.
Kappie merkte direct, dat de
..Kraak" nog langzaam vooruit dob
berde.
..Gooi het stuur om!" riep Kap
pie naar de maat „Het is een ijs
berg!"
..IJsberg!" gromde dg maat
„Het is een walvis, die ons met
huid en haar op zal eten!"
H11 gooide h°t stuurrad om. en
Kappie st.ak met tru'ende vingers
een scheepslamp aan.
j^E commentaren van de Nederlandse «portpers z\jn losgekomen op de
weinig fraaie jubileumwedstryd, die het Nederlands elftal Zondag
in Amsterdam tegen Denemarken speelde. Wy laten hieronder» tnigp
sportredacteuren van grote Nedèrlandse bladeu aan het woord, die
over het algemeen niet mis zijn met hun critick. Andeten, zich betvust
van de depressie, waarin het huidige voetbal zich bevindt, doenihun
best de leiders de nieuwe weg te wijzen, waarop het spel in de toe
komst zou moeten werden geleid.
Enfin, leest U zelf maar
Weg met het
systeem
Rotterdams Nieuwsblad: We
zouden niet graag meneer Her-
berts of meneer Verlegh heten,
want dan zou men aan ons kun
nen vragen: Wat gaat U nu
doen.--? WeDr over enige tijd een
oefenwedstrijd organiseren en als
dan de debutanten Steenbergen
of een ander mislukken, on
der het motto van zoals de
ouderen zongen, piepen nog niet
de jongen alles laten zoals het
is-.?
Critiek is gemakkelijker dan
een winnend elftal op te bouwen,
dat geven we onmiddellijk grif
toe. maar het wil ons voorkomen,
dat de Keuze Commissie niet voor
de tweede keer op het oude paard
mag wedden. Dit paard mag mis
schien nog eens een race winnen,
maar z'n beste tijd is voorbij. Het
doet ons te veel herinneren aan
het tijdperk Wilkes. Misschien
is de herinnering nog te vers om
er nu al definitief een streep onder
te willen trekken, maar hoe vlug
ger hoe beter. En dan met jonge,
nieuwe spelers, die het andere
niet gekend hebben.
Algemeen Handelsblad: -••jDrie
jaar systeemvoetbal hebben ons
nationale elftal beroofd van de
uitzonderlijke, eigen kwaliteiten,
van de improvisafe vooral en de
fantasie zonder er iets voor terug
te geven en zy hebben van het
voordien door elk land gevreesde
elftal gemaakt een elftal, dat nau
welijks meer representatief mag
worden genoemd.
En verder: ---By de viering van
het zestigjarig bestaan van de
KNVB heeft men o.a in het Con
certgebouw kunnen beluisteren de
afwijzende houding van de bond
en de regering ten opzichte van
het beroepsspel. Die houding be
hoeft men niet toe te juichen,
maar men kan haar respecteren.
Edoch, bij die houd ng past o.i.
stellig niet de toepassing van een
spelsysteem, dat alleen waarde
heeft als het in de perfectie wordt
uitgevoerd, een perfectie,
alleen binnen het bereik ligt van
beroepsspelers en beslist nooit van
amateurs!
Algemeen Dagblad: ...Opnieuw
roept de Nederlandse voetbalwe
reld om middelen, om personen,
die in staat zijn om ons uit het
dieptepunt op te heffen; opnieuw
roepen de getalenteerde spelers
om opleiding, niet in een systeem
of een tactische opstelling, maar
om een zorgvuldig opkweken van
de talenten, die zij technisch en
tactisch individueel bezitten. En
pas als aan deze zo dwingende
roep door de technische commissie
voor de volle honderd procent ge
hoor wordt gegeven en dit als eer
ste en enig belangryke punt een
uitgebreid en intensief trainings
programma beslaat, is het tegen
woordige voortsukkelen, de huidi
ge systeemmanie verantwoord.
Zo niet, dan zeulen we rust:g ver
der naar de afgrond, een afgrond,
die we twee jaar geleden reeds
voorspelden en waarin we op het
ogenblik al aardig aan het ver
dwijnen zijn.
De Sportwereld (In de kleed
kamers): -.-Toen zochten de Deen
se journal'sten naar mister Ter
louw. maar mister Terlouw was
onder de douche verdwenen en
daarom vroeg ik maar aan hen,
hoe hun oordeel was over hel
Deense team.
„Geen schutters", zeiden ze,
„maar ja, het is ook ons tweede
elftal—!"
,Het tweede elftal.-
Ja", zeiden zij, ,ons eerste
elftal speelt in Italië."
..-De nederlaag is
niet maar tot tweemaal ach
tereen een nul als qualificatie
voor ons aanvalsspel, dat is wèl
erg. De verklaring ligt o.a. hierin,
dat onze binnenspelers gefaaid
hebben. Schaap raakte vaak do
bal kwyt, waardoor zijn solo-actie3
al in de kiem gesmoord werden
en Timmermans slaagde er
evenmin in, zich veelvuldig vrij to
spelen. In de eerste helft speelde
de Hagenaar het nogal eens klaar
om snel naar voren te komen len.
einde present te zyn by het af
werken der aanvallen. Na rust
hadden de gasten d't nog beter be
keken en kon Timmermans niet
meer uil de voeten. De spirit van
de eerste helft was trouwens ook
uit z'n spel verdwenen.
Vrije Volk: -Wat moet er nu
gebeuren? De Commissie moet er
nu toch zo langzamerhand wel
van overtuigd zijn, dat het zo niet
langer kan. Deze machteloze voor
hoede kan niet gehandhaafd blij
ven. Dat is een ding dat zeker is.
De eerstvolgende interlandw;d-
strijd is de uitwedstrijd tegen Bel
gië in ApriL Er zijn dus nog vier
maanden. Laat men in die v er
maanden tot bezinning komen.
Laat men niet blijven vasthouden
aan al het oude Laat men enige
fantas e tonen, laat men een ex
periment aandurven met desnoods
vijf of zes andere spelers. Laat
men niet besluiteloos de schouders
opha'en en zeggen: we weten het
ook niet meer, geef ons maar
wat beters. Laat men niet langer
kwakzalven, maar laat men iets
rad'caals doen. Zo kan het niet
langer.
voor mijn gemeente zie."
In overleg on.et de regering Is
▼oor het kamp in Zandvoort eed
bouwvolume van 50.006 m* extra'
contingentaal toegewezen. Dn
bouwkosten worden geraamd on
f 4.000 per bed en het ligt In ds|
bedoeling'te beginnen met een caJ
paciteit van 750 bedden, zodat hef
project met een kapitaal van
f 3.000.000 zon kunnen worden uit-;
gevoerd. Hiermede is men afgewet
ken van het oorspronkelijke plan
een capaciteit van 1500 beddenJ
Met betrekkelijk geringe kosten
zou men aldus steeds de burge-'
meester naderhand de capaci-S
teit van 750 bedden kunnen opvoe-
ren,
„Het Is eigenlijk geen kamp in
de betekenis, die men in het alge
meen daaraan toekent," aldus da
burgemeester. „Men moet ons pro
ject meer zien als een vacantie-
verblijf, zonder overbodige luxe,
doch zeer comfortabel ingericht
volgens de nieuwste Amerikaanse
opvattingen.
De burgemeester keerde zich te
gen de bezwaren ,die zyn geuit
ten aanzien van een nadelige in
vloed die het kampleven op da
moraal zou kunnen hebben. „Hier
is geen sprake van," zei hij, „dat
zou ik nooit gedogen, evenmin alf
de leiders van het kamp."
VRIJDAG, 16 DECEMBER
na twaalf uur:
Hilversum I. 301 m 12.00 Lichte
muziek 13.00 Nieuws 13.15 Or
gelspel 14.00 Kookpraatje
14.20 Kamermuziek 14.40 Poëzie
15.00 Kamerorkest 16.00 Film
programma 16.30 Sluiting
17.30 Wij en de muziek 18.00
Ni-uws 18.30 Strijdkrachten
19.00 Denk om de bocht 19.15
Orgelspel 19.30 Lezing - 20.00
Nieuws 20 05 Ned. Kamerkwar
tet 20.30 Cursus 21.00 Men
vraagt en wij draaien 21.15 Re
portage 22.05 Pennies from hea
ven 22.40 Avondwijding 23.00
Nieuws.
Hilversum n, 415 m 12.00 Mo
zartconcert 12.33 Cantate
13.00 Nieuws 13.15 Vrij en r.ij
- 13.45 Sweelinckkwartet 14.10
Nederlandse Pianomuziek 14.40
Voordracht 15.00 Strijkorkest
15.10 NCRV koor 15.40 Declama
tie 16.00 Kamermuziek 16.30
Sluiting 17.40 Kamermuziek
18.30 Geestelijke liederen 19.00
Nieuws 19.40 Radiokrant
20.00 Nieuws 2015 Omroepor
kest 21.35 Ensemble Sel§
22.05 Orgelconcert 22.31
kwartet 23.00 Nieuws.
ZATERDAG. 17 DECEMBER
vóór. twaalf uur:
Hilversum I. 301 m 7.00 en 8.30
Nieuws 9.00 NBC symphonie
orkest 10.00 Morgenwijding
10.35 Pennies from heaven 11.30
Vioolrecital.
Hilversum II. 415 m 7 00 en 8.30
Nieuws 9 00 Voor de vrouw
9.35 Muziek houdt fit! 10.15 Om
roeporkest 11.00 Ziekenprogram
ma.
Andrew Mackenzie
Het Huis aan de Baai is niet meer.
Kolonel Simplcins heeft het opge
blazen en het leek of de aarde tri-
de, zo zwaar was de explosie. Na
alle spanning barst Bob Arlen vit
in ee« hysterisch gelach dan
wordt alles zwart om hem heen en
zinkt hif in elkaar.
HOOFDSTUK XXIV
Ik moet direct daarop bij gekomen
zijn. want toen ik weer opkeek was de
groep nog precies zoals ik deze het
laatst gezien had. De drie pplitie-agen-
ten stonden in Ietwat onbeholpen hou
ding. terwijl de dominee nog op het
gras lag te hijgen en Brannigan naar
mij stond te kijken. Ik krabbelde op
met een woord van verontschuldiging,
maar de inspecteur maakte een afwe
rend gebaar.
- Je hebt heel wat door moeten ma
ken. Bob. zei hy hartelijk En niemand
kan je kwalyk nemen, dat je even een.
kreeg. Het ls al een wonder,
dat je je tot dusver zo goed hebt kun
nen houden.
Uit de richting van het Huis aan de
Baai kwam een grote rookwolk aan
drijven, die de sombere middag nog
somberder deed schijnen. De regen viel
thans in dichte stralen uit de hemel.
Wat doen we nu verder? vroeg Ik
Ik denk, dat Simpkins naar de
zeekant is gegaan, antwoordde Branni
gan. Als jij hier bij de dominee blijft,
dan ga ik poolshoogte nemen.
Ik ga met je mee, zei ik.
Ik voelde mijn krachten terugkomen.
Dit was het laatste bedrijf in het mys
terieuze drama van het Huis aan de
Baai. Ook als Judith er niet in betrok
ken was geweest, had ik het moment,
dat Simpkins ingerekend werd, niet
willen missen.
Brannigan trachtte me erva.n af t'.
brengen om mee te gaan, -naar ik blee!
bij myn voornemen. Een uitroep van
één van de politieagenten, die vooruit
was gelopen naar de zeewering, maak
te dat Brannigan niet langer talmde,
maar In die richting wegrendè, terwijl
Ik in langzamer tempo, in verband met
ir.ijn pijnlyk Peen, volgde. De politie
agent wees met opgewonden gebaren In
de richting van de baal. Toen ik bo
ven' op de dyk stond, voelde ik de
straffe zeewind tegen me aan blazen,
en ik had al mijn krachten nodig om
staande te blijven Een hevige regen
bul versluierde voor een ogenblik het
landschap.
Ze zijn daar, meneer! riep de po
litieagent.
De regen verminderde op dat moment
in zoverre, dat we in staat waren een
paar honderd meter voor ons uit twee
figuren te onderscheiden, die optorn
den tegen de stormwind. Ik kon de
grote geslalte van Simpkins zien en
hy scheen Judith by haar arm te hou
den. Een nieuwe i'egenvlaag deed de
figuren weer in het niet verdwijnen.
Hy moet daar een boot hebben
liggen, riep Brannigan vlakby myn
oor, dat de wind zo sterk was, dat ik
anders zijn woorden niet zou kunnen
horen. Ik zal voorop gaan, volg me zo
snel als je kunt.
De Inspecteur verdween ln de mist
van regen. Ik vroeg me af, terwijl ik
achter hem aanstrompelde, waarom
Simpkins het niet zó geregeld had, dat
de boot op hem lag te wachten in het
smalle kanaaltje, dal tot vlakbij het
huis liep. Maar ik bedacht me, dat dan
de boot waarschynlijk in de gaten ge
lopen zou zijn.
Het moest al gedurende lange tyi
geregend hebben, want de grond was
doorweekt. Ik was nu alleen. De drie
politiemannen waren Brannigan op de
voe4 gevolgd. Myn been bleef me pyn
doen. maar toch wist ik in een vry
behoorlijk tempo voort te strompelen.
Sneller, sneller, drong een stem
in mijn binnenste. Judith is ln ge vaar.
Als je niet voortmaakt, ben je mis
schien te Iaat en zie je haar nooit weer.
Vele keren kwam ik op mijn gezicht
terecht na een sprong over de dykjes,
waarmee de laagliggende weiden wa
ren afgebakend. Op een gegeven mo
ment raakte ik zelfs de weg kwijt, aan
gezien het gordijn van regen zo dicht
was geworden, dat het niet mogelijk
was een meter voor je uit te zien,
maar een kreet en een schot in de
mistige schemering deden me de goe
de richting hervinden.
Opeens hoorde ik het snorrende ge
luid van een motorboot en al myn hoop
vervloog. Met alles wat er aan kracht
in me over was rende ik in de richting
van het-geluid en binnen enkele minu
ten had Ik de oever bereikt. Brannigan
stond al tot zijn knieën in het zeewa
ter. met een revolver in zijn hand.
Je hebt ze laten ontsnappen, riep
ik hem toe en er klonk een beschuldi
ging In myn uitroep.
De blik, waarmee hij me aankeek,
was die van een doodvermoeid mens.
Ik kon zien. dat deze man. ondanks zijn
enorme lichamskracht, thans op z'n
laatste benen liep.
Ik was erop voorbereid, dat dit
misschien de opzet van de afperser zou
zyn, en Ik had een politieboót klaar
liggen, maar bij dit siecme nent is hij
er waarschynlijk onopgemerkt langs
kunnen glippen, schreeuwde Brannigan
terug. Die kerel speelt met de Duivel
zelf onder één hoedje!
Opnieuw verminderde de regen Ik
kon nu de open zee zien, die vol met
witte schuimkoppen was- De wind, d,'a
ons uit zee tegenwoei, was guur en van
een geweldige kracht. Onder normale
omstandigheden zou nooit een kleine
motorboot bij een dergelyke orkaan
uitgevaren zyn.
Ik tuurde in de richting van de gol
ven. Eerst dacht ik, dat de motorboot
vvaarschynlyk al verdwenen was in de
mist, want lk kon niets zien, dat erop
geleek, ook al hoorde ik het geluld van
de motor nog steeds, doch het bootje
moest even in de diepte van een golf
verdwenen zyn, want plotseling zag ik
het te voorschijn komen, op een af
stand van een meter of dertig
De kolonel lag geknield op het ach
terdek met zijn armen om Judith heen.
Vaag kon Ik verder nog de gestalte van
een man aan het roer onderscheiden.
Brannigan hief zijn revolver omhoog,
maar scheen te beseffen, dat hij niet
kon schieten zonder Judith's leven n
gevaar te brengen. Spijtig bet hy *.yn
wapen weer omlaag zakken. Uit het
bewegen van zijn lippen maakte ik op,
dat hy vloekte, maar ln de hagelbui
die opeens losbarstte, kon ik niets ho
ren.
(Wordt vervQigd)
