Jkmaader
0e C
N.HOLLANDSE
PERS 1945
TWEE REDDERS VONDEN GRAF
IN DE GOLVEN
Vier kabinetsformateurs
in Indonesië
Belgische Dakota ramde huis
acht doden
De „Avontuur"
gezonken
N.V.V. ziet enige redding
in productieverhoging
TAAn^ANG Nr. 1773
Maandag 19 December 1949
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder":
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar
Abonnementen f0.30 pet week 1.25 per
maand f 3-65 per kwart bij vooruitbetaling
Advertentie* M et per Mm., familieberichten
18 cents. BtJ contract aanzienlijke korting
Veiantw. redacteur: J. v. Zooaen f Bureau: Ridderstraat, hoek Oudegracht I Tel. K 2200-3971
Stormweer: schepen in nood
4~|E vliegende storm, die over de Noordzee gierde, heeft Zaterdag-
avond het leven gekost aan twee mensenredders, die waren uit
gevaren omdat anderen in nood verkeerden. Nederland moet twee
van zijn helden der zee betreuren: wnd. kapitein B. de Blok en
H. Groteboer, twee stoere Zuidhollanders uit Stellendam op
Goeree-Overflakkee. Zij behoorden tot de bemanning van de redding
boot „Koningin Wilhelmina", die in noodweer uitvoer om het Zweedse
•chip „Aslög", dat bü Walcheren in nood verkeerde, te hulp te ko
men. Het was een waagstuk bij zo'n orkaan, dat wisten de zeven
FMlendammers bij voorbaat, maar mensen dreigden om te komen
tn dus gingen ze. Op zee is de reddingboot door een grondzee ge-
grepen het vaartuig dreigde om te slaan doch kwam weer over
eind, twee mannen echter waren over boord geslagen. De 26-jarige
De Blok Jr. was er bij toen zijn vader verdronk.
Zoon zag vader
verdrinken
TkOODMOE en verkleumd zijn
de vijf overlevenden Zondag
middag té Hoek van Holland aan
wal gestapt Uit hun sobere mede
deling bleek, dat het een vrese
lijke nacht was geweest De „Ko
ningin Wilhelmina" was ten prooi
aan wind en golven maar zocht
moedig haar weg over de hoge zee-
en. Twee uur na het uitvaren ge
beurde het fatale: plotseling werd
de boot door een grondzee gegre
pen. Zij scheen zelfs om te slaan
De mast raakte als het ware het
water. Toen de boot zich weer op
richtte, werden twee man vermist
Zij waren over boord geslagen.
Het waren de dienstdoende schip
per B. de Blok zelf, een man van
45 jaar, vader van vier kinderen
en de 44-jarige H. Groteboer, va
der van vijf kinderen. Onmiddel
lijk werden alle pogingen in het
werk gesteld de drenkelingen te
vinden, maar in de nacht bleek
dit onbegonnen werk te zijn. Toch
bleef men urenlang zoeken, tot
tenslotte beide mannen als ver
loren moesten worden beschouwd.
De reddingboot was op het ogen
blik van het gebeuren nauwelijks
honderd meter veiwijderd van
een ander onbekend schip, dat wel
moeilijkheden had, doch het zeif
kon klaren. Intussen woedde de
orkaan met onverminderde kracht
verder. Men achtte het niet ver
antwoord naar Stellendam terug
te keren. Zo bracht men een ang
stige nacht op zee door, totdat
eindelijk het licht daagde en men
besloot naar Hoek van Holland
koers te zetten. De verslagenheid
van de zoon van schipper De Blok
was groot. „Niets te kunnen doen
om je vader te redden is iets ont
zettends," zei hij. „Wanneer je uit
vaart en er gebeurt niets, dan zeg
je: „Wij hebben een kwade nacnt
gehad", maar dit >s wel het ergste
wat ons kon overkomen." Per
auto zijn de vijf overlevenden naar
hun woonplaats teruggekeerd. De
reddingboot blijft voorlopig in de
berghaven te Hoek van Holland
liggen om beter weer af te wach
ten.
Hoe het spookte
Het Zweedse schip „Aslög",
1401 ton, varende in ballast van
Botterdam naar Gent, heeft het ter
hoogte van de Oosterschelde zeer
moedyk gehad. Het schip had
geen loods aan boord, daar de
loodsaienst met dit noodweer het
werk moest staken. Bij boei H.K.
6 raakte de Zweed onbestuurbaar
Weldra lag het op de ene overge
bleven ankerketting te rijden. De
kapitein vroeg dringend om as
sistentie. Talryke sleepboten voe
ren uit, doch moesten onverrich-
terzake terugkeren, zo'n orkaan
stond er. Toen de sterke Belgische
sleepboot „Goliath" en de red
dingboot „Maria Blankenheim" uit
Veere later in de nacht de „Aslög"
bereikten, was er geen ogenblik
kelijk gevaar meer. Zondagmiddag
is het schip op eigen kracht, zy
het met zware slagzij, naar Gent
gevaren. De bemanning van sleep
en reddingboten hebben een zeer
zware nacht gehad. De zee stond
hol en herhaaldelijk zakte men
tien meter diep in de golfdalen.
Ze vroegen geen goud
En geen zilver als buit,
Ze stapten aan boord, naar
de golven,
Eén hand voor zich zelve,
Eén hand voor hun schuit,
Die soms in het water bedolven
'ortrok naar de mannen
Jie schreeuwden in nood,
Daarginds in de razende
golven,
Ze vroegen geen dank
Maar ze voeren van 't land
Naar 't wrak in het water
verzonken.
Twee namen staan eervol
Vermeld in de krant:
Twee mannen bij 't redden
verdronken
JAN HOTTENTOT
De terugtocht viel bijzonder moei
lijk, daar vrijwel alle boeien wa
ren uitgewaaid (dit zijn lichtboeien
die op gas branden), waardoor het
bepalen van de koers bijzondere
moeilijkheden opleverde.
Bi] Petten
Ter hoogte van Petten kreeg de
Engelse kustvaarder „Roxton'
machineschade. De boot, die 511
ton meet en geen lading had, vroeg
dringend om assistentie. De „Do
rus Rijkers" (Den Helder) en de
sleepboot „Holland" (Terschelling)
voeren uit Zondagmiddag half
vier is het schip de haven van Den
Helder binnengesleept.
Het Noorse schip „Ogna" voer
op de „Hoge Plaat" van de Wes-
terschelde omhoog. Direct gevaar
was er niet bij. De boot had 700
ton goederen aan boord en kwam
van Antwerpen. De schroef zit on
der het zand. Vermoedelijk zal
een deel van de lading op lichters
worden overgebracht Daarna zul
len sleepboten trachten de Noor
vlot te krijgen.
Baard laten
staan!
Ten gevolge van dt grote
droogte is de watervoorraad van
de stad New York zodanig uit
geput dat men is overgegaan tot
instelling van een waterloze
Vrijdag, waarop de New Yorkers
worden verzocht geen water te
gebruiken voor baden, wassen en
scheren.
De Nederlandse consul-gene
raal, de heer Cnoop Koopmans,
werkte met zijn staf op origi
nele manier mee door de vol
gende kennisgeving aan de deur
van het consulaat te bevestigen:
„Heden zal het consulaat slechts
diegenen helpen, die zich niet
geschoren hebben. In geval van
nood kan men (ook als men zich
bü vergissing wél geschoren
heeft) een baard van Sint Nico-
laas lenen en daarvoor 10 dol
lar voor het Nederlandse Lief
dadige Genootschap storten."
De mededeling trok veel be
kijks van publiek en persfoto
grafen.
Vrije prijzen voor specerijen
Blijkens publicatie in het Voed
selvoorzieningsblad zijn de prijzen-
beschikkingen voor specerijen inge
trokken.
Grondwet of geen grondwet:
President Sukarno heeft vier ka
binetsformateurs aangewezen: Hat-
ta, die premier zal worden, Anak
Agung, de sultan van Djokja en
sultan Hamid van Pontianab. Hoe
wel de grondwet van de Republiek
slechts drie formateurs toelaat, is
Sukarno hier toch van afgeweken,
omdat htj „een feilloze overeen
stemming wilde". Naar men ver
wacht, zal het kabinet spoedig ge
kozen worden.
Intussen hebben Nederlandse au
toriteiten bekend gemaakt, dat 500
leden van de Republikeinse politie
uit Djokjakarta en 200 onder Ne
derlands commando staande leden
van de Indonesische politie uit an
dere gebieden zullen komen, ten
einde behulpzaam te zijn bü het
handhaven van de orde in het dis
trict Batavia bü de viering van de
souvereiniteitsoverdracht op 27 De
cember. Voorts zouden 6.000 Repu
blikeinse soldaten komen ter ver
sterking van de 3000 man omvat
tende politie te Batavia. Betrouw
bare militaire kr:ngen schatten,
dat ongeveer 30.000 Nederlandse
soldaten in het gebied van Batavia
geconcentreerd zouden worden.
Minister Van Schaik is gister
middag op Schiphol teruggekeerd.
Hü verklaard niet pessimistisch te
zün.
„Bepaalde moeilijkheden met be
trekking tot de souvereiniteits
overdracht heb ik niet kunnen
ontdekken," aldus mr. Van Schaik.
Hy voegde daaraan toe daarmede
niet de mogelijkheid hiervan ge
heel te willen uitsluiten. Ook van
Indonesische zyde wordt alles ge
daan om orde en rust te handha
ven. „Natuurlük" aldus mr.
Van Schaik „heerst bü zo'n be
langrijk feit als de souvereiniteits
overdracht altüd een zekere ner
vositeit, vooral ook onder de amb
tenaren. Sukarno heeft echter te
kennen gegeven, dat met hen zal
worden samengewerkt, hetgeen
een kalmerende uitwerking heeft
gehad."
De minister zei, dat de benoe
ming van dr. Hirschfeld gunstig-
in Indonesië is ontvangen.
In een vliegende storm hebben
tweeduizend sympathiserenden
van de dg. „minderheidsgroep"
(Ambon, Timor, Minahassa) Za
terdag postzakken met 238.179
brieven aangeboden, waarin er
de regering op wordt aangedron
gen rekening te houden met de
belangen van deze groep. Het ge
heel had een enthousiast karak
ter.
Iets kouder
Weersverwachting, geldig tot
Dinsdagavond:
Langs de waddenkust krach
tige tot stormachtige, elders
krachtige' en tijdelijk harde
wind tassen Zuidwest en West.
Vrij veel bewolking met enke
le buien. Iets kouder.
ALfbNAUER'S En.RS'1'E VERDRAG. In de oude :.rtj te isd
werd door John McLoyd, de Hoge Commissaris der Ver. Staten in
West-Duitsland en dr. Konrad Adenauer (rechts) kanselier van West-
DuiUland, het verdrag tussen de Verenigde Staten en de federale
Republiek ondertekend. Met de ondertekening van deze overeenkomst
is Duitsland, volgens McLoyd volledig deelgenoot in het Europese
herstelprogramma geworden. Dit is de eerste grote internationale
overeenkomst, welke door de republiek sedert haar oprichting in
September jl. werd getekend.
Zig-zag over de wereld
Jn de Oostelijke buitenwijken van
Parijs ia Zondagavond een Da-
koU van de Belgische „Sabena" neer
gestort. Het toestel raakte een huis
en ontplofte. Hoewel een hoek van
dit huls werd weggerukt, bleven de
inwoners ongedeerd. De vier leden
van de bemanning en de vier passa
giers kwamen echter om het leven.
Verre Oosten: In de Sia
mese hoofdstad Bangkok is een Chi
nese wük, waar ca. 300.000 Chinezen
wonen. Op het ogenblik heerst in
dit gebied een hevige animositeit en
de Siamese autoriteiten vrezen een
ware burgeroorlog in de wük. To
taal wonen In Siam vier millioen
Chinezen. Waarnemers menen, dat
de regering wel eens voor de com
munistische druk zou kunnen be
zwijken.
Birma heeft Zaterdag commu
nistisch China erkend.
Griekenland: Het normale
spoorwegverkeer tussen Athene en
do Joegoslavische grens en bossen
Athene en de Turkse grens zal van
daag worden hervat. Het heeft
smds 1941 stilgelegen. Koning Paul
en koningin Frederika zün naar
Ssloniki vertrokken om de ope
ningsplechtigheid bü te wonen.
Japan: Tokio beeft thans meer
dan zes millioen inwoners, waardoor
het de vierde stad van de wereld
is. In 1938 was het met zijn meer
dan 6.8 millioen de derde stad. doch
het bevolkingsgetal daalde na de
Japanse overgave snel tot ongeveer
3.5 millioen. Thans trekken iedere
maand 40.000 nieuwe bewoners in
de stad.
W e s t-D u i t s 1 a dTegenwoor
dige en vroegere leden van de Duit
se communistische partü hebben te
Berlijn vergaderd voor de stichting
van een anti-Stalinistische „Onaf
hankelijke Arbeiderspartij voor
Duitsland." Deze oprichtingsverga
dering werd ook bijgewoond door
ongeveer twintig niet met name ge
noemde communisten uit de Rus
sische zóne.
Scandinavië: Leiders van
Zweedse, Deense en Noorse com
munistische partüen vergaderen
thans ter bespreking van samenwer
king bü de zuivering in hun par
tijen.
Bu 1 g a r e97 van al dege
nen, die aan de verkiezingen hebben
deelgenomen, hebben hun stem uit
gebracht op het „Vaderlandse
Front". (Dit was de enige groepe
ring, die candidaten had gesteld).
Rusland: In Moskou stromen
thans" de geschenken binnen, die
Slalin op zün 70e verjaardag zal
ontvangen. Ziehier een kenze: *y-
den sokken uit Frankrijk, locomo
tieven uit Duitsland, twee witte
paarden en pantoffels uit Praag, een
racefiets, bezems, zeep, een brood
rooster. wollen bedsokken, vele as
bakken, een poederdoos, een slaap
muts, onnoemelük veel kammen,
nylonkousen, parfum, sandalen in
alle maten, een kolenschop, twee
glazen figuren, waarin alle organen
van het mannelük en vrouwely'k
lichaam zy'n aangebracht, flessen
wün (enige honderden) etc.
De beurtvaarder „Avontuur^
gelaoon met oud roest, is Zaterdag*
midla.g, onderweg van IJmuidea
naar H. arlem door een zwart
windstoot op het Noordzeekanaal
overvaren. Een grote golf sloeg
over 1 et dek. Zowel ruim als voor
kajuit liep onder water. De vrouw
van de kapitein kon ternauwernood
uit dc kajuit worden gered. Hel
scheepje moest aan de Zuidelijkt
oever vzn het kanaal in zinkendt
toekand aan de grond worden ge
zet.
Ten Zuiden van Urk sloeg hel
grote xeepschip „Dilles" van dt
sleeo los. Het schip, dat kunstmest
aan fccord had, zonk binnen enke
le minuten.
D'rtien km. uit de Friese kusl
sloeg oe vissersboot L E 31 om.
Schipper T. Kuiper en zün twee
zoons raakten in net woelige wa
ter, doch konden zich als goedt
zwemmers drijvende houden. Een
collega-visser, L. Poepjes, die 500
meter van de plaats van het onge
luk voer, heeft de drenkelingen la
ter aan boord genomen.
Hembrug kon niet dicht:
MIDDEN IN DE NACHT
WEER THUIS
De talrijke reizigers, die Zondag
avond tegen half twaalf op hel
C.S. te Amsterdam in de Enkhui zer-
trein stapten, wisten niet wat hen
boven het hoofd hing, toen zij dt
coupédeuren hadden gesloten. D#
meeste reizigers kwamen heden
morgen ongeveer half vier aan
het station. Juist voor de trein zou
vertrekken, werd bekend gemaakt,
dat de Hembrug door een aanva
ring niet dicht gedraaid kon wor
den. Toen de heren van de N S.
ontdekten, dat niet door een aan
varing, doch door het uitvallen
van de stroom de brug niet dicht
kon, waren de passagiers van d«
stoomtrein met een electrische op
weg naar Haarlem, om vandaar
via Uitgeest Zaandam te bereiken.
Toen de brug al weer dicht was,
moesten allen uitstappen in Uit
geest, om te wachten op een extra-
trein, die de reizigers zou ophalen.
Dit duurde ruim een uur. Enkelen
lieten zich per taxi naar huis rü-
den; de overigen bleven wachten.
De Hembrug was reeds uren in
orde, toen de extra-trein in Zaan
dam arriveerde. De reizigers, di#
met de laatst# trein uit Amster
dam kwamen, waren ongeveer an
derhalf uur later dan was vastge
steld in Zaandam.
Sociool-economisch beleid
Het ï-iW was Zaterdag in bui
tengewoon congres bijeen ter be
spreking van de sociaal-economi
sche politiek. Aan het einde van de
(loor tie secretaris Vermeulen in
geleide discussies is een resolutie
aangenomen, waarin wordt vast-
gesteid, dat ondanks het belangrij
ke economische herstel de omvang
van consumptie en investeringen,
die van de productie nog steeds
overtreft, hetgeen in een omvang
rijk tekort op de betalingsbalans
tot uiting komt. Als oordeel wordt
uitgesproken, dat de sociale en
economische politiek onveranderd
gericht moet zün op het in even
wicht brengen van de betalingsba
lans, het nastreven vaD de volledi
ge werkgelegenheid en het hand
haven. zo mogelijk verhogen, van
het consumptiepeil. Verlaging van
het levenspeil wordt afgewezen.
Het is Ingrid Bergman ernst
zich van haar echtgenoot, dr
Lindstrom, te laten scheiden. Zü
wil met de Italiaanse regisseur
Rossellini trouwen. Wat het ge
rucht betreft, als zou Ingrid in
Februari een baby verwachten,
zei Rossellini: „Of dat wel, of niet
het geval is: het gaat niemand
iets aan." Ingrid zou haar carrière
willen opgeven. De Federatie
van Nederlandse Journalisten is
uit de International Organisation
of Journalists getreden. De
eerste Fakker S 11 vloog naar Is
raël De rest van de bestelling
van 100 vliegtuigen volgt. De
slechte stand van de Bussumse
financiën nopen B. en W. voor te
stellen het instituut van boven
tallige onderwüzers op te heffen
De Zuiderkruis bracht Zaterdag
1500 militairen in Rotterdam.
Op de Kerstdagen mogen de Am
sterdamse café's en restaurants tot
'1 uur 's nachts geopend blijven.
jDe K.L M.-piloot Hutchinson vloog
met de „Overtoom" in 5 uur en
28 minuten van Gander (New-
Foundland) naar Prestwick
(Schotland). Hij verbeterde het
record met 21 minuten. Nu al
lente! In Nieuwhoorn bracht een
schaap een tweetal dartele lam
meren ter wereld. Wat een
storm! In Hellevoetsluis woeien
alle lantaarnpalen op de Hoofd
kade om. Zaterdagnacht kwa
men twee gemaskerde en gewa
pende mannen een Haags mode-
atelier binnen. Niet om een n euw
hoedje, maar om de centen. Gelijk
Paul Vlaanderen in de achtste
episode, werden de schurken op
het laatste nippertje gegrepen.
Wel ging er een vandoor, maar
zyn arrestatie is een kwestie van
tijd. De heer C. G. M. van Riel,
burgemeester van Angerlo. werd
gekozen tot voorzitter van de
Ned. Fed van Harmonie- en Fan-
faregezlschappen. Twee 13-ja-
r ge leerlingen van een school in
Hengelo (O.) vernielden alles in
het klaslokaal wat te vernielen
was. Het was een chaos, waar nie
mand raad voor wist. Beide kna
pen wilden zo graag een dag vrij
hebben Enfin, die kregen alle
leerlingen, want eerst moest de
boel worden gerestaureerd. In
Parijs kwamen Europese histori
ci en sociologen büeen om te be
ginnen aan een uit zeven delen
bestaande geschiedenisbeschrij
ving van de mens. Het werk begint
in het Stenen Tijdperk, het eindigt
bü de atoom. Het schrijven zal
tien jaar duren. De 45-jarige
uitvinder, Walter Galanska. uit
Frankfort, bouwde in een garage
een helicopter. maar overtrad
daardoor de geallieerde voorschrif
ten De Duitsers mogen geen
vliegtu gen bouwen. Hy zal zich
voor een rechtbank van de Ame
rikaanse hoge commissie moeten
verantwoorden. De uil vinder
van een nieuwe soort motorbrand
stof uit water bereid, de Duitser
Mellentin, voert op het ogenblik
besprekingen met de Amerikaanse
vice-consul te Bremerhaven over
de mogelijkheid zyn uitvinding
rendabel te maken. De 3 ton
wegende c:reus-olifant Tarka, die
in een trein van Blackpoo! naar
Birmingham werd vervoerd, werd
plotseling dol. Vier uur lang raas
de het dier trompettend in zyn
kooi en vernielde de wanden er
van. Een Zwitserse berenleider,
di-? de ol f;»nt trachtte te sussen
werd gewond in een hoek geslin
gerd, zodat hii naar een ziekenhui:
moest worden overgebracht De
temmer van de olifant kon ook
niets bereiken, doch wist onge
deerd te ontkomen. Een detache
ment soldaten uit een kazerne in
de buurt, waar men de trein had
laten stoppen, schoot Tarka ten
slotte dood Het lükje van het
vier weken geleden door een fiet
ser te Borgerhout ontvoerde meis
je is uit een vaart bij Antwerpen
opgehdbld. De handen waren op
de rug gebonden en uit een eer
ste onderzoek was gebleken, dat
het kind gewurgd was alvorens
het in het kanaal terecht was ge
komen. Te Garden City, in Kan
sas. brak een brand op 40 acres
hooiland uit, doordat een vogel
met brandende veren neerstreek.
Volgens ooggetuigen was het een
arend. Er waren 18 man nodig om
het vuur onder controle te krygen
Men had de vogel op een hoog
spanningsdraad zien neerstrüken
waarbü zijn veren in brand vlo
gen. De Milaanse politie had
bijna twee uur nodig gehad om
300 honden van het stadhuis te
verjagen. De eigenaars van de
honden hadden ze meegebracht
als protest tegen een voorgestelde
verhoging van de hondenbelasting
Gekozen wordt een politiek, di#
leidt tot verhoging van de produc
tie, omdat langs deze weg hel
evenwicht tussen consumptie en in
vesteringen enerzijds en de pro
ductie anderzüds op een zo hoog
mogelijk peil kan worden verkre
gen.
Het congres verklaarde zich be
reid op constructieve wijze aan de
productieverhoging mede te wer
ken, niet overleg over tijdelijk#
uitbreiding van het ploegensteisel,
het tydelyk verrichten van over-
wer:i met inachtneming van de
wettelijke bepalingen, een grotere
d fferentiatie in de beloning van
geschoolde en ongeschoolde arbei
ders, verbetering van de outillage
en de efficiency van de onderne
mingen en verbetering van de or
ganisatie in de bedrüfstakken. Ge-
eist wordt met ingang van 1 Ja
nuari door middel van bindende
voorschriften dat:
1. De lonen en salarissen van
alle mannelijke werknemers van
23 jaar en ouder met 5 pCt worden
verhoogd, met een minimum van
f 2 per week.
X De lonen en salarissen van
alle vrouwelijke werknemers van
23 jaar en ouder eveneens met 5
pCt worden verhoogd.
3. De lonen van alle werkne
mers van 18 tot 23 jaar zodanig
worien verhoogd, dat een geleide-
lyke i*c r passing aan de stijging
van de lonen van de werknemers
van 23 jaar en ouder wordt ver
kregen.
4. Deze verhoging van 5 PCt ooK
zr" gilden voor de kinderbyslag
van het eerste kind af en voor de
uitkeringen van verscheidene so
ciale voorzieningen.