Ikmaardei'
N.-HOLLANDSE
f "PERS 1945
Pioces over kwestie „Naailoon'' door
NMB verloren
Toestand op West Java lijkt zich
iets te ontspannen
Broekman overtuigend eerste
Vikersund vóór Werket
in
Verkeersongeval te Amersfoort eist
doden en gewonden
Zeer zware brand in fabriek voor
vleeswaren te Wijhe
HOLLAND OP DE SCHAATS
teuwe wegen
Sc JAARGANG NUMMER 1807
1HNSOAO M JANUARI jmtf
UltOT* StickUnf JH TlD*
Exploitatie N.V. Sprekend Papier. w
Abonnementen f 0-30 per week t IJS per
maand f 3.65 per kwart bij vooruitbet.
Advertenties 14 ct p. mm, familieberichten
18 cent Bij contract aanzienlijke korting
Veiantw. iedacteur, J. v. Zoonen I Bureau: Bidderstraat hoek Oudegracht TeL E 22001971
KitNbr.b b«M«. x wo.'dt nu al weer twaalf 1 "f'
ia leven al heel wat meegemaakt. Vijf jaar uit h"t land verdreven
en ten afschuwelijke wereldoorlog. Hopen wij slechts, dat ons volk en daar
mee de prinses in het vervolg zulke :a mpspoed bespaard blijft.
Te Bnntloeng ras heden enige ont
spanning in de toeBtand waar te n<
men. a| blijft in he» gebied van W
Java de toestand potentioneel expb-
sie'. Het uitgaansverbod van de Ne-
van 2 nur tot 7.30 uur dat voor de
bevolking bleef onveranderd. De
bergen rondom Randoeng b'ijven het
terrein waarin eenhpden van Wester
Rn* 7ioh veren'gen met mensen van
de Da rul Islam en andere guerilla
benden.
Naar een correspondent van Reuter
h den alhipr uit betrouwbare bron
vernam, heeft de Indonesische mili
taire gouverneur van Randoeng, de
overste Radikin. aangeboden, open-
lHk te onderhandelen met Westerling
Westerling zon in dergelijke onder
handelingen hebben toegestemd op
hepaa'de voorwaarden en wel, dat
de regering het bevel tot arrestatie
van hem en 7iin mannen zal intrek
ken en de minister president van
Pasoendan. Anwar Trokroaminoto
in i'h^id rat nulien.
Dode'iilc onoeval in
Bovenkarspel
Te Bovenkarspel is een ernstig on
geittk geschied, dat aan de 19-jarig»
E. de Wit uit Hoonkarspel het leven
hee!t gekost. Met ziin hroer reed bij
op een tractor waarachter een volge
laden wagen met takken op de Broe-
kerhavenweg. Waarschiinliik door
een kuil in 1c weg kreeg de tractor
een rodnnigc sebok dat de Wit er af
viel en onder de volgeladen wagen
terecht kwam. Hij werd onmiddel
lijk naar het café van de heer Jong
gebracht waar dokter Engwirda de
eerste hulp verleende. Toen de zie
kenauto arriveerde om het slachtof
fer naar het ziekenhuis te vervoeren
waren de levensgeesten reeds gewe
ken.
Min. Manshoit met ver lol
De Minister van Landbouw. Visse
rij en Voedselvoorziening, de heer
S. L. Manshoit, heeft zijn ambtsbe
zigheden voor een korte verlofperiode
onderbroken. Tijdens zijn afwezig
heid zal de Minister van Economi-
lie Zaken prof dr. J. R. M. van den
R-.'i.k, de portefeuille van Landbouw
a' interim beheren.
pegen ssF
xasBitneescSiijn
SWTEUW OP KOMST.
Toe.-.une-di* bewolking met hier en
c'anr kans op sneeuwbuien. Lichte vorst
Zwakke tot matige ysac tussen Oost
cn Zu:1.
Neutrale waarnemers meenden, bh
voorbaat te kunnen verklaren, dal
de regering der RIR. niet in deze
voorwaarden zal treden.
Onderhond met de moeder
van Westerling.
,,Ik hoop dat mijn zoon Koning van
Indonesië zal worden" zo verklaarde
de moeder van kapitein Westerling
die te Istanboei woont, aan een AFT
correspondent. Zij heeft er aan toe
gevoegd, dat haar zoon sedert hij
twee jaar geleden Mohammedaan was
gewonïen, zeer aanlokkelij'.e hnwe-
lijksvoo-ste'len hooft gekregen. Mnij
zoon. zo ze'de mevrouw Westerling
verder, is een fMnk schutter en een
kranig ruiter. Hij spreekt vloeiend
Turks, O'eks. Frans, Duits, Neder
lands. Chinees en de Indonesische
dialecten.
Zware aardbeving in
Penië
Honderden doden
Van ambtelijke zijde te Teheran
is medegedeeld, dat in de streek van
Port Eouchir vermoedelijk Bus-
hire, Red. aan de Perzische golf
door een zware aardbeving is geteis
terd. Men schatte het aantal doden
tot dusver op 1000. Er zouden even
veel gewonden zijn. 200 dorpen zou
den zijn verwoest.
..Naar wij vernemen is binnenkort
de indiening bij de Tweede Kamtr
te verwachten van een wetsontwerp
houdende nadere voorzieningen mot
betrekking tot de bescherming van
gegevens, waarvan de geheimhou
ding door het belang van de Staat
wordt geboden.
Huiskes komt in vorm
Te Vikersund werden internationale
wedstrijden gehouden welke slchts
matige belangstelling trokken om
dat de beste Noorse rijders deelna
men aan de kampioenschappen te
Drontheim en omdat het zeer koud
was. Het kwik stond op 15 graden
vorst. Het ijs kleefde enigszins, zo
dat goede tijden niet konden worden
gemaakt. Johnuy Werket won de 500
meter in 45 seconden precies. Kees
Broekman bezette met twee andere
rijders de tweede plaats met 47.1
sec. Van der Voort noteerde 48.3
Huiskes 49.1 en Heus 50.2 sec. Op de
3000 meter reden Broekman en van
der Voort tegen elkaar. Broekman
Een zeer ernstig anto-ongeval op
de Barchmann Wuytierslaan te A-
mersfoort heeft zich voorgedaan dat
het leven heeft gekost aan de Soes-
ter predikant ds. M. Verkerk en aan
een 14-jarige jongen uit Woudenberg
Ds. Verkerk had een dienst geleid
van do Jongclingenvereniglng le
Woudenberg en werd in een bestel-
Soedirman overleden
Luitenant generaal Soedirman, die
bij presidentieel besluit van 28 De
cember 1949 was benoemd tot chef
staf van de weermacht der RIS., is
overleden. L.t generaal Soedirman,
die voormalig opperbevelhebber van
de TNI. was, was reeds geruime tijd
ziek. Hij verbleef de laatste maan
den te Magelang.
Soedirman was oorspronkelijk on
derwijzer, maar tijdens de Japanse
bezetting trad hij in de Japans-Inde
nesische strijdmacht waar hij het
sp-»edig-tot majoor bracht. Na de ca
pitnaltie trad hij in de TNI.
Brand op coaster In
Zaandam
- Gistermorgen om half elf werd de
Zaandamae brandweer gealarmeerd
voor een scheepsbrand aan boord
van de uit Amsterdam afkomstige
coaster Wilda. Het schip was Zater
dagavond bij het Zaanveera aan de
Poel aangekomen waar het heden
geladen zou worden.
De brand ontstond waarschijnlijk
tengevolge van een oververhitte ver
warmingsketel. die in het achterruim
is geïnstalleerd. Met behulp van de
schuimblusapparaten wist men het
vuur dat In het achterruim woedde
te bedwingen. Een der brandweerlle
den zakte gedurende de blussing door
het ijs. maar hij werd door zijn ka
meraden gered.
auto van de heer W. G. Veenendaal
uit Woudenberg naar Soest terugge
bracht In de laadbak van de auto
bevonden zich ook nog twee zoons
van de heer Veenendaal. Op de B
W. laan ter hoogte van her dieren
park raakte het rechte raichtarwiel
van de auto een richel van het straat
oppervlak. De auto begon te slin
geren en botste tegen een boom. Om
standers, die te hulp snelden, von
den het zwaar verminkte lichaam
van ds. Verkerk op de weg. Ook de
heer Veenendaal, was uit de auto ge
slingerd en werd zwaar gewond aan
getroffen. In de laadbak trof men
het ontzield»- lichaam van het 14-Jarig
zoontje van de heer Veenendaal aan
ZRn broer had Mchte verwondingen
en een zenuwschok opgelopen.
begon in scherp tempo hetwelk van
der Voort niet wilde volgen. Kees
won in 5 minuten 4 sec. veruit de
beste tijd van de dag. Met 5 miD
13.1 sec. bezette van der Voort nog
de tweede plaats op deze afstand,
gevolgd door Anton Huiskes met 5
min. 13.5 sec. De laatste komt lang
zaam maar zeker In vorm. Heus ls
achtste in 5 min. 26 sec. In het al
gemeen klassement ua deze ontmoe
ting kwam Kees Broekman op de
eerste plaats met 97.767 punten, ge
volgd door Werket met 98.650 punten
en van der Voort met 100.483 punten
Huiskes plaatste zich zevende met
101.350 ponten. Heus klasseerde zich
als elfde.
Op de 1500 meter deelde Kees
Broekman met zijn vriend John Wer
ket de eerste plaats in de tijd van
2 min. 27.1 sec.
Op de 1500 meter werd Sandangor
derde met 2 min. 28.1 sec. en Wiui
van der Voort vierde met 0.2 sec.
meer. Anton Huiskes eindigde met
2 min. 33 sec. op de achtste en Cor
Heus met 2,36,1 op de 13e plaats.
Op de 5000 meter reden Kees Broek
man en Wim van der Voort weer te
gen elkaar. Kees won in 8 min. 46 8
sec. Van der Vodrt noteerde 8 min.
53.8 sec. Huiskes werd op deze af
stand derde in 8 min. 59.5 sec. en
johany Werket vierde in 9 min. en
11.6 sec.
Cor Heus bezette de zesde plaats
in 9 min. 15.7 sec.
Het algemeen klassement zag er
over 4 afstanden als volgt uit:
1 Kees Broekman 199.480 punten,
2 Johnny Werket 202.243 punten, 3
Wim van der Voort 203.296 punten.
4 Sandanger 205.320 ponten, 5 An
ton Huiskes 206.300 punten, Cor Heus
10e met 212.136 punten.
Zaterdagmiddag om ongeveer 4 uur
b -ak brand uit in de vleeswaren- en
oonservenfahriek van de firma Mees
ter te Wijhe. De brandweren uit de
omgeving o.a. uit Deventer, werden
naar de plaats van het onheil gedirl
geerd.
De brand had al spoedig enorme af
metingen aangenomen. Daardoor
werd door verschillende brandweren
nlt Overijsel assistentie verleend.
Uiteraard ondervond de blussing
door de vorst grote belemmeringen
Te kwart over vier moest de brand
weer constateren dat de helft van de
gebouwen van bet fabriekscomplex
niet meer te redden viel.
Het vuur werd bestreden door de
brandweren uit Wijbe, Olst, Zwolle,
Deventer en Raalte. Het vuur woed
de zo hevig, dat de brandweerlieden
bet vuur nawelijks tot op 10 meter
konden naderen.
Mén was om ongeveer half vijf de
brandvrijwei meester. Toen waren
verschillende gebouwen grotendeels
verwoest. Het vuur is ontstaan door
onbekende oorzaak in de afdeling ex
peditie en pakkerij. Gered zijn de ro
kerij en de slagerij, hoewel deze ook
grote schade hebben opgelopen. Ook
het bij le gebouwen staande woou-
huis kon worden gered. Een ongeval
deed zlcb voor met een der spuiten
uit Zwolle. Deze kwam toen er plot
seling gestopt moest worden ln een
sloot terecht.
In waterput verdronken
Toen Zaterdagmorgen ln alle vroeg
te de veertigjarige echtgenote van
de landbouwer B. ten Dam in de
buurtschap Ypelo in de gemeente
Wierden een emmer water uit de wa
terput wilde halen, ls zij door de
gladheid vooruit geschoten. Zij viel
in de diepe waterput en verdronk.
Noorder mark tbond verpaderde
Zaterdagmiddag vergaderden de Be
sturen van de veilingsverenigingen
De Noordermarktbond op de gewone
plaats.
De heer P. Duyves opende als voorz.
de bijeenkomst met een woord van
welkom, speciaal aan de heer Sta-
d-gaard, de afgevaardigde van de
afd. LTB. Nieuwe Niedorp. Hij hoop
te dat de vereniging een goede ver
eniging mag zijn, die voor de belan
gen van de Noordermarktbond zal
opkomen.
Het is goed gezien zegt spr. otn
punt 4, benoeming veilingsbeambte
nu te doen plaats vinden. Nu heeft
Iedere afgevaardigde de gelegenheid
gehad om kennis met de candidalen
te maken.
Ondanks het betere weer, zegt spr.
zijn de prijzen van de rode kool van
die aard, dat er weinig verbetering
is te bespeuren. Het blijft althans
beneden de verwachting. Spr. is van
oordeel, dat men nog niet behoeft te
wanhopen wanneer dit koude weer
nog enige tijd aanhoudt.
De notulen van de vorige verga
dering werden na voorlezing onveran
derd goedgekeurd.
Dan deelde voorz. mede, dat het
terrein, indertijd gekocht van de ra.
Trompetter, aan de fa. Eecen is ver
kocht.
Bijzondere teeltvergnnning.
formulieren voor bewaarkool kunnen
a.s. Dinsdag tussen 10-12 uur wor
den gehaaid bij de P.B. die zitting
houdt ln eafe llop, Yelllngterroln.
Voorz. deelde mede, dat er gele
genheid bestond voor wateronderzook
naar het zoutgehalte. De heer van
Herwijnen zal zich hiermede belas
ten.
Volgens een mededeling van de se
cretaris, beeft de voorz. van het
Geestmer Ambacht daar op een ver
gadering bekend gemaakt, dat na ge
daan onderzoek, het zoutgehalte zeer
bevredigend is.
Door het uittreden als lid van de
Prov. Commissie de heer J. Klif
fen is er nu geen vertegenwoordi
ger van de Noordermarktbond in de
ze commissie. De heer Oudeman
merkt op dat bet treurig is, dat ds
veiling met de grootste omzet daar
niet is vertegenwoordigd.
De heer K'iffen deelde mede dat
het in de bedoeling ligt de commis
sie met drie leden uit te breiden
waarbij dan zeer zeker de Noorder-
m .rktbond vertegenwoordigd zal we
zen. Het is voor dit jaar echter een
teleurstelling dat geen der onzen ge
kozen werd.
Procedure naailoon.
Dan deelde de voorz. mede dat men
bet proces kwestie naailoon, had ver
loren. Voorz. spreekt zijn diepe ver
ontwaardiging ea teleurstelling daar
over alt.
De heer Kliffen zegt deze zeer on
aangename geschiedenis te hebben
meegemaakt. In principe zijn som
mige handelaars daartoe overgegaan
Als ze flinke kerels zijn, zegt spr..
moeten ze het daarbij laten en geen
contanten verlangen. De veiling heeft
de arbeiders niet aan het werk ge-
zet Dat was doorde jaren heen geen
nsance. Dat hebben zij gedaan.
Voorts was binnengekomen een
schrijven van het GA., waarin ter
kennis werd gebracht, het nieuwe
plan van de firma Bakker en Kniper
inzake een kroosmachine. Gevraagd
werd aan de Noordermarktbond bier
in bij te dragen 5 procent. De kosten
zouden per jaar <260 bedragen.
Men besluit de gevraagde bijdrage
te geven mits de machine voldoet.
De prodnotencommissie maakte de
volgende cijfers bekend van de aan
wezige voorraad kool per 21 Jan
1600 wagons rode kool 2400 700
wagons gele kool 1200 500 wagons
witte kool 2000. De eerste cijfers
geven aan betgeen er vermoedelijk
nog is, de laatste cijfers waren de
totale voorraad. Deze cijfers zijn ecb
ter zonder afvalberekening.
Nieuwe veillngsbeambte.
Hierna was men gekomen aan het
benoemen van een vellingbeambte.
De heer Koning stelde voor om
zonder verdere bespreking over te
gaan tot stemming. Na twee vrije
stemmingen en een herstemming
werd tenslotte de heer D. Deken uit
Heerhugowaard gekozen.
De voorz. hoopte dat de gekozene
een goede keuze mag ztjn.
Voorstellen voor het Centraal Bu
reau had men niet.
Daar de rondvraag niets opleverde
slootde voorz. met een woord van
dank de vergadering
L'rijlijs in de Waal
Ook in de Waal is het drijfijs gister
morgen sterk toegenomen met het
gevolg bijvoorbeeld dat de gierpont
Priml'S Julia na hij Tiel uit de vaart
moest worden genomen. De verbin
ding Tiel-Wamel wordt voor zolang
dit mogelijk Is. ook voor rij- en voer
tuigen onderhouden door de stoom
boot Gijshert Stout met aangekoppel
de pont.
Ni
Er is in Amsterdam een congres
gehouden, georganiseerd door de
Stichting van de Landbouw, waaraan
is deelgenomen door vertegenwoordi
gers van tal van waterschapsorgani
saties. Doel van het congres was een
oplossing te vinden voor de steeds
stijgende waterschapslasten, die als
een loden last drukken op de mensen
die het land in hun bezit hebben.
En in dat verband moet men nog on
derscheid maken tussen de mensen,
die het land in hun bezit hebben. En
in dat verband moet men nog onder
scheid maken tussen de mensen, die
het land bewerken en daarbij dus
profiteren van de hoge prijzen van
de verschillende producten en de
mensen, die de grond slechts in eigen
dom hebben en ingevolge de pacht
wet gebonden zijn aan bepaalde huur
normen.
Wij laten dit onderscheid nu bui
ten beschouwing, om ons te bepalen
tot de inderdaad sterk gestegen wa
terschapslasten. En we maken reeds
dadelijk het voorbehoud, dat deze
laster, in de toekomst nog meer om
hoog zullen gaan, indien niet geheel
nieuwe wegen worden bewandeld. Er
is n.1. in de laatste kwart eeuw te
weinig rekening gehouden met de re
volutie, die we op het gebied van het
verkeer hebben meegemaakt. In vroc
ger jaren, toen Holland langzamer
hand is gegroeid tot wat het uitein
delijk is geworden, was het niet on
logisch, dat de kosten van het on
derhoud der wegen voor het groot
ste deel drukte op de gebruikers van
de bodem. De boeren maakten van
de wegen bijna uitsluitend gebr t..
Ze waren aangelegd voor hun lande
rijen en er kon dus maar weinig be
zwaar tegen worden gemaakt, dat de
boeren, de eigenaars van die lande
rijen belast waren met het onder
houd.
Die tijd ligt echter ver achter ons.
De maatschappij is veranderd. Niet
langer maakt de boer het drukst ge
bruik van de weg. Van hoofdgebrui
ker is hij verbruiker van onderge
schikt belang geworden. Maar in
veel gevallen zijn polderbesturen nog
belast met het onderhoud van we
gen. Niet alleen van waterwegen,
maar ook van de straatwegen, "n
sommige gevallen wordt een uitke
ring van het Wegenfonds verkregen,
maar al te dikwijls blijft ook deze
uitkering achterwege. Het is duide
lijk, dat dit een volkomen scheve
toestand is.
Er is echter nog meer. Van ouds
her werd het standpunt gehuldigd,
dat de boer, als landbezitter en re-
bruiker de kosten van waterlozing
en waterkering voor het allergroot
ste deel voor zijn rekening moest ne
men. Misschien dat deze theorie
paste in het verleden, ze heeft naar
onze overtuiging volkomen afge
daan. Waterlozing en waterkering is
een zaak geworden, die het gehele
aangaat. Een verdronken Tand g -eft
ook geen bestaansmogelijkheid aan
de middenstand. Maakt het bestaan
van eCh Industrie onrnogelük. Het is
daarom niet billijk, dat de water
schapslasten alleen gedragen worden
door de boerenstand. Zo min als het
billijk zou zijn, dat verschillende so
ciale lasten zouden worden gedragen
door een enkele groep. Door de ge
wijzigde omstandigheden raakt het
individualisme meer en meer op le
achtergrond. In de plaats daarvan
zal moeten komen de gemeenschaps
gedachte Maar dat brengt met zich
mede, dat de waterschapslasten n;»t
meer worden gedragen door een
bevolking in het algemeen. Het zal
tevens meehelpen de moeilijkheden
van het pachtvraagstuk op te lossen.
En tiat fihten we or een f>»te
landt ouwpclltiek in de eerste i> uats
noovb.akt lijk. v. Z.