KAPPIE HAAR KONINKRIJK Fruitde gouden oogst van Californië Een gebied dat eens verwaarloosd e woestijn was, is nu een heerlijke tuin, waarin de mooiste vruchten groeien AMERDL.Vs GROOTSTE boom- en wijngaarden vindt men in de valleien van een der Westelijke staten. De gelukzoekers, die zich naar de West kust van de Verenigde Staten spoedden om fortuin te zoeken, toen in 1848 goud ontdekt werd in de staat Californië, deden in latere jaren de erva ring op, dat Californië's grote rijkda ra grotendeels school in zijn vrucht bare grond en zijn zonneschijn. Het grote verschil in ligging, bodemge steldheid en klimaat binnen zijn eigen grenzen maakt het mogelijk om er alle mogelijke soorten vruchten, groenten en veldgewassen te kweken, die men in gematigde of subtropische streken aantreft. Californië's kwe kers hebben een reusachtige fruitlndustrie opgebouwd met wetenschappe lijke methoden wat het kweken, sorteren, verpakken en het ter markt brengen van hun oogst betreft. CALIFORNIË'S boom- en wijngaar den leveren nu bijna alle sinaas appelen, citroenen, abrikozen, olijven, alligatorperen, vijgen, Virginische da dels, gedroogde pruimen, dadels, gra naatappelen en perziken voor het ge hele land. In Noord-Californië bevindt zich 'n dal, dat meer dan 640 kilometer lang en en 80—120 kilometer breed is. Deze streek bevat ongeveer twee derde van de 14.000.000 ha bouw land; ten oosten er van vindt men het Siërra Nevadagebergte; de bei- gen aan de kust beschermen het te gen de koude zomermist van de Stille Zuidzee en de Siskiyou bergketen tegen de koude luchtstromen uit het noorden. In de noordelijke helft van dit dal, de Sacramento Valley, worden per ziken, pruimen, peren, olijven en wat sinaasappelen en druiven geteeld- De zuidelijke helft, de San Joaquin Valley, produceert ruim 70 pCt van de in de staat gekweekte druiven en heeft grote boomgaarden met perziken, abrikozen, sinaasappelen, vijgen en olijven. Zuid-Californië, het gebied tus sen Santa Barbara en de Mexicaan se grond, is de grote citrusstreek, die 85 pCt van Californië's sinaas appelen oplevert. Deze streek levert ook limoenen, grapefruit, granaatap pelen, vijgen, avocaio's, olij-ven, gua ve's en het grootste deel van de ci troenen van het land Het water, dat door de Colorado Rivier aangevoerd wordt en de bronnen en pompinstallaties in de streken, waardoor de rivier niet stroomt, hebben de hete streken van Zuidoost Californië van een dorre woestijn veranderd in land, dat vroe ge druiven, grapefruit en dadels voortbrengt. In een vruchtbaar centraal gele gen kustvallei. die zich van San Francisco naar het zuiden uitstrekt, gloeien pruimen, wijndruiven en abri kozen in overvloed. De priesters van de eerste Spaans- missies, welke zich tussen 1709- 182? in Californië vestigden, voerden de eerste druiven, olijven, peren, vij gen en wat citrusfruit in en experi menteerden hiermee. Aan het einde van de 18e eeuw teelden de missies fruit voor eigen gebruik en voor de Indianen, die dichtbij woonden. In de twee jaar na de ontdekking van het goud, in 1848, werd Califor nië's ocvolking meer dan verzesvou digd r» 1848 werd de bevolking op ongeveer 15.000 geschat. In 1850 be droeg ze ruim 92 000 enin 1900 re.'-ls irec-i da.a l.000.000. Het voedsel werd schaars en duur. Toen de goldrush zijn hoogtepunt gepasseerd was be gon de landbouw de belangrijkste plaats li- te nem-n in het economi sche le» en van l» staat, daar duiver» den mannen de mijnbouw vaarwel zegden om zich op het land te "s.>ii gen en landbouwer te worden. De grote opkomst in Californië's fruitindustrie vond na 1900 plaats, toen men fruit ging telen voor han delsdoeleinden. Ongeveer een derde van de bodem wordt voor de fruitteelt gebruikt. De fruitkwekerijen lopen uiteen van klei ne nevenbedrijfjes van minder dan een halve h.a. tot grote commerciële ondernemingen, die ettelijke duizen den h.a. exploiteren. Behalve wat de druiven betreft, bestaat er nu weinig overeenkomst tussen de verschillen de soorten vruchten, die oorspronke lijk in de Verenigde Staten inge voerd werden en die, welke inmid dels gekweek en thans in de handel gebracht worden als speciale Ameri kaanse variëteiten Californië produceert nu ongever- i PRt 000 ton fruit per jaar op een areaal van 520 000 ha. dat de kwe kers een jaarlijks inkomen oplevert van meer dan 530 000.000 dollar. De citrusvruchten zijn Californië's helangri'kste fruitgewas, dat de kwe kers fin jaarlijks inkomen van meer dan 200.000.000 oplevert. Dagelijks worden grote hoeveelheden sinaas appelen. citroenen en grapefruit uit de Californische boomgaarden naar de markt gezonden en de Amerikaan se huisvrouwen hebben alle tijden van het jaar de beschikking ovei vers citrusfruit. dat aan de' boom gg- rijpt is. De zoele, sappige, byna pitloze Va- leur a sinaasappel kan van April tot November geoogst worden. Ze kan vers f t uuttigd of verwerkt worde». In 187ó zond een kwekerij in Enge land aan het Amerikaanse Departe ment \&n Landbouw zaden van de Naranja Tarde de Valcncia soort; dit w.is het begin van de Valencia sinau. appelindustrie in Californië, waar nu moer dan 60.000 ha Valencia's ge kweekt worden. De pitloze Washington navelappel rupt in de herfst en winter en wordt van November tot Mei geplukt en verzonden. Ze wordt voornamelijk vo .r dnecte consumptie gebruikt, doch ic niet geschikt om verder vei- wrrkt U worden. De eerste van de ze soort werden naar het Dejwtc- li» »i.t van Landbouw gezonden dooi 'n Amerikaanse missionaris te Bahia Ft-ziliê. die over de uitstekende kwa utett schreef van de sinaasappelen, die er-ar groeiden. Het Departement zond m 1873 monsters naar een kwe kerij in Californië dit was het be gin vrn de navelappelindustrie ir. Ca-iforrië. Ongeveer 36 000 ha zijn mi bebouwd. Bovendien worden cp ettelijke duizenden ha andere soorten Sinaasappelen gelrzeekt; verder op meer da:». 26 000 ha citroenen en op meer oah 5 470 ha grapefruit. De moesten van Californië's 20.000 kwekfs van citrusvruchten zijn klei ne landeigenaars, die met behulp van hun gezin of van enkele arbeiders hun eigen plantages verzorgen, hoe wel het over het algemeen practi- scher is als de kweker de bestrijding van insecten aanbesteedt. Enkele grote kwekers hebben hun eigen sproeminchines, Anderen laten het kweken, bemesten, krenten, besproe ien en bescherming tegen vorst ge heel t\e- aan speciale ondernemin gen, welke deze werkzaamheden te gen I «.-taling verrichten. Tegen de nachtvorst Kleine oliekachels ter bescherming tegen de vorst behoren tot het stan daardniateriaai van 36.800 ha van Ca- li'.omie's» citrusboomgaarden. Voor dat de tijd van het jaar aanbreekt, dat zich nachtvorst voordoet, wordei) er op iedere ha van de plantage on gever 100 kleine kachels geplaatst. Als du v eervrwachting koud weer voorspelt, dan vullen de arbeiders de potten met ongeveer 95 liter stook olie. De temperatuur in de plantage wordt nauwkeurig geregistreerd en als ze laag genoeg wordt om schade aan te richten aan het gewas ste ken de arbeiders de kachels aan. Eén man kan 1 tot 2.8 ha voor zijn rekening nemen al naar gelang het aantal en de soort kachels en de be nodigde bijvulling. Als de sinaasap pelen rijp zijn worden ze geoogst door een leger plukkers, die van een plaatselijke expeditie-onderneming gehuurd worden. De plukkers dra gen handschoenen en hebben speciale scharen om de sinaasappelen niet te beschadigen. Het fruit wordt zorg vuldig in kratten gedeponeerd, welke op open vrachtwagens geladen wor den en naar de expeditiefirma ver voerd worden. Daarna ondergaan de sinaasappelen zo nodig een kleuring* proces om ze er ogelijker te laten uitzien. Ze worden gewassen met was bestreken, gewreven, met de hand naar kwaliteit gesorteerd en iangs een transportband naar een automatische sorteerder geleid, welke ze naar grootte sorteert. Nadat de in pakkers het fruit ln kisten gepakt hebben, wordt het per spoor verder vervoerd ln de zomer af- of voor gekoeld, in de winter verwarmd naar marktcentra of wel rechtstreeks naar de afnemers met wie reeds con tracten gesloten werden door de ver koopsorganisatie van fruitkwekers, EN DE WONDERLIJKE SCHELP 32. Kappie probeerde eerst het touw van het anker los te peuteren, maar het zat zo vast, dat hem dat niet lukte. „We halen het op!" zei hy. „We hebben geen tijd om hier nog langer stil te liggen! Vooruit al lemaal!" Het bleek een zwaar werk je te zijn. en Signor Rivaldi en de maat hielpen niet al te erg. Signor Rivaldi wilde het schepnet liever niet meer zien, en de maat was er hei melijk bang voor, dat er een spook in zou zitten. Kappie begon hen uit te schelden, en tenslotte moesten ze toch meehelpen. Langzaam kwam 1 net naar boven, en het bleek bolrond en puilend te zijn, van de enorme hoeveelheid schelpen, die er zich in bevonden. „O jong nog an toe! Wat een schelpen!" riep Kappie. „Er zijn er wel tien keer zoveel als daarnet!" „Carambissima! Millioen-duizenden zeeschelpen!" riep Signor Rivaldi. Met grote moeite trokken ze het net aan dek, en toen Signor Rivaldi al die schelpen vlak voor zijn neus zag liggen, omhelsde hij de maat van enthousiasme. „Amigo mio!" riep hij. „Ik ben vreugdevolblij! Al deze zee schelpen voor Ricardo Rivaldi! Ik *n rijkschat man! Ik kijkmuseum bouw- maken!" die zich tot een coöperatie aaneenge sloten hebben. De sinaasappelen die gedurende het sorteringsproces afvallen vanwe ge hun uiterlijk worden, als de kwa liteit goed is, naar inmaakfabrieken gezonden om er sap van te maken. Als er een overvloedige oogst is of de vraag gering is, worden sommige soorten sinaasappelen verwerkt tot bijproducten als citrusmelasse en vee voeder. De dollars, die de consumenten aan sinaasappelen besteden worden vervolgens de Califomia Fruit Cro- wers Exchange ongeveer als volgt verdeeld; kwekers 35.7 pCt; plukloon Terwijl in ons land nog kans is sommige si reken van Californië op sneeuw en vorst, staan in de bomen reeds in volle bloe en vervoer 4.1 pCt; verpakkers 9.8 pCt; transportkosten 13.6 pCt; groot handel 7 pCt; verkopers en reclame 1.8 pCt; kleinhandel 28 pCt. De California Fruit Growers Ex change, een coöperatieve niet-com- merciële organisatie ten bate van de leden kwekers, verzorgt de verkoop van ruim 75 pCt van de Californi sche citrus oogst tegen vergoeding van werkelijke kosten. Soortgelijke coöperaties werden opgericht om an dere soorten vruchten op de markt te brengen. Er zijn in Californië meer dan 300 niet-commerciële coöperaties voor de verkoop van fruit. Afzei van het fruit De CFGE werd in 1893 opgericht in verband met afzetmoeilijkheden, waarvoor de producenten zich ge plaatst zagen en andere moeilijke problemen zoals de regelmatige wa tervoorziening voor de irrigatie, de bestrijding van plantenziekte en in sectenplagen, -de bescherming tegen vorst, de verbetering van de pro ductiemethoden, het standaardiseren van bepaaldè variëteiten, de juiste verdeling van de oogst om te voor komen, dat naar sommige afzetgebie den te veel en naar andere te weinig wordt gezonden en de behoefte aan 'n systeem dat de producent een be hoorlijke winst op zijn product ver zekert. Plaatselijke kwekers sloegen de handen ineen en vormden coöperatie ve verenigingen, die zich belastten met de verzending en het ter markt brengen van het verpakte fruit. Bij de CFGE zijn ruim 200 plaatselijke coöperaties aangesloten, welke tot 25 districtsgroepen behoren. Californië's druivenindustrie is bij na even belangrijk als zijn citrus- industrie. Er worden ieder jaar onge veer 2 900.000 dollar voor druiven ge producoerd op 215.600 ha wijngaard" deze brengen jaarlijks ongeveer 132 000000 dollar op. Bijna alle soorten druiven werden oorspronkelijk gekweekt in de lan den die aan de Middellandse Zee grenzen. De oogst van ongeveer 102.400 ha wijngaarden wordt gedroogd en tot rozijnen verwerkt. De rozijnenproduc tie wisselt van jaar tot jaar tussen ongeveer 150.000-en 500.000 ton. De meeste kwekers drogen hun druiven in de zon en laten de be werking. het inpakken en het ver schepen aan de anderen over. In het noordelijkste gedeelte van de San Joaquin Valley Iaat het weer het dro gen in de zon niet toe vanwege de vioege herfstregens en de meeste kwekers brengen hun verse druiven naar de hydreerinrichtingen. Er zijn ongeveer 33 rozijuenpakin- riohtingen waarvan het aantal arbei der varieert van enkelen tot honder den. De druiven die op meer dan 37.600 h.a. van Californië's wijngaar den gt-kweekt worden, worden over de gehele Verenigde Staten als vers fruit verkocht Het grootste gedeelt van deze tafeldruiven worden op 3200 km afstand of nog verder van de wjjn gaard verkocht; ze worden gewo >n lijk ih gekoelde spoorwagons ver boerd In ongeveer 13 Amerikaanse staten en voornamelijk in Californië wordt op commerciële schaal wijn ver bouwd. Er wordt ieder jaar In de Verenigde Staten in totaal meer dan 273 600.000 liter gebottelde wijn in de handei gebruikt waarvan 85 pCt uit Calitcrniè komt, 10 pCt uit andere Staten, terwijl slechts 5 pCt geimpor teerd wordt. Verder wordt 76.000.000 wijn in het gehele land geprodu- ceo.a uit Californische wijndruiven tot Ii4.000.000 liter eigengemaakte voor eigen gebruik. De commerciële wijnbouw in Cali fornië begon in 1820, ofschoon de Spaanse missies zich al in 1779 met de wijnbouw bezig hielden. Er zijn nu ongeveer 880 wijnentrepots in de Verruigde Staten, waarvan ongeveer 400 in Californië. Het gebruik van wijn per hoofd varieert sterk in de verschillende delen van het land, dit houdt ver band met de aldaar gebruikelijke ge woonten en de opkomst van de be woners in een bepaalde streek. De op twee na belangrijkste vrucht die in Californië gekweekt wordt is de perzik, die de kwekers in de af gelopen jaren ongeveer 40 000.000 dol lar opgebracht heeft. De oogst van de andere belangrijke vruchten zoals pe ren. appels, abrikozen, krenten en pruimen tezamen, bezorgt de boeren een jaarlijks inkomen van meer dan 112 000 000 dollar Californië levert practisch alle krenten van de Verenigde Staten. Verder per jaar ongeveer 180 000 ton gedroogde pruimer .waarvan onge» veer 20 000 ton voor sap gebruikt wor den en 10.000 ton voor kindervoedsel er voor de conservenfabrieken Het drogen van pruimen geschiedt door zondroging door de kwekers zelf cf door coöperaties. De Californische Bord van Pruimen en Abrikozenkwe kers behandelt ongeveer 35 pCtf van all«» pruimen en abrikozen va« #'»ti f:rn c De kwekers hebben zich ook in andere niet-commerciële verenigin gen aaneengesloten om elkaar te hel pen bij het oplossen van hun r>"0- blmen wat betreft de irrigatie, hot besproeien tegen ongedierte, het krenten en het oogsten. Een van de functies van deze coöperaties is om de kwekers aan arbeiders te helpen voor het verrichten van de nodige werk. De coöperaties zorgen er voor werkzaamheden, speciaal het oogst- dat de arbeiders die in alle delen van Californië bij de verschillende oogsten gaan werken behnorliik e»»- huisvest worden. Roman naar hei Engels door Ida Boyd Pa. zei mevrouw Bullingham Sla heeft Iets opgevangen daar zag Wanda in Cretton Street lo pen met een man en hij hoorde ie mand zeggen, dat het gek was. dat een dame als zfj vrienden had iu Cret ton Street. Vrienden. Wat voor vrienden? Freds gezicht had nu een strakke,. alngatlge uitdrukking. Bodelaars. Wat zegt u? Bedelaars! ZIJ spelen 'op een orgel tje in de straten. Wanda en ik ge loof ook dis zuster van haar ko men vaak bij hen op bezoek. Fred dacht dadelijk aan de man. "'oor wie Wanda een goed woord ge daan had M| Bir. France en als de situatie oen beetje mal maak- hot maakte se tevens begrijpelijk, i of nadere protégé, een of andere irlljke vriend van Linda! Het £nig«, wat hem een steek gaf. was de die onmiddellijk bij hem op kwam: Waarom had Wanda daar nooit met hem over gesproken. Dan was er hoegenaamd geen reden ge weest voor kletspraatjes. Hij stond van tafel op en stak een sigaret op. Ik geloof niet, dat er in dit geval veel reden is voor praatjes, moeder, zei hij. De meisjes zullen toch wel e- venveei recht hebben, liefdadig werk te doen als u? Ik weet toevallig, dat Wanda France's belangstelling ge vraagd heeft voor een man, die in moeilijke omstandigheden was ge raakt en France heeft een betrek king voor hem gevonden. Werkelijk? Dat lijkt me dan nog al ernstig. Want weet je, Fred, Hale heeft vau een vaa de politiemensen gehoord, dat die man ze zeggen, dat hij een gentleman is en erg knap van uiterlijk betrokken is bij een onaangename historie, die zich on langs heeft voorgedaan of als hij er niet bij betrokken is, dan wordt hij verdacht e. bij betrokken te zijn een inbraak.... Ze zag dat hij schrok, maar keek hem niet aan en vervolgde: een kwestie, waarvan men denkt, dat hij er ingehaald is door een vrouw die tooi zover ik er iets van be grijpen kan het slachtoffer was van ecu chanteur. Waarvan men denkt voor «over u er Iets van begrijpen kunt Maar. lieve moeder! Wat een fantastisch verhaal! U kunt toch niet denken Neen, Jongen, natuurlijk niet! Maar ze moest zich niet inlaten met zulke meusen. Wie met pek om gaat..., nietwaar? En de meunen den keu zo gauw slecht. Ik vind dat Elliot goed heeft gedaan, er met mtJ over te praten en jij moet met Wanda spreken en te weten komen, waarom ze belangstelt ln die mensen en er een eind mee maken. Het is treurig dat zulke praatjes over je vrouw gaan en ln zo'n buurt. Fred lachte kort en kwaad. Natuurlijk is er geen plek ter we reld, waar eerder praatjes ontstaan over een persoonlijkheid als Wauda da in zo'n buurt. Ze heeft er zich maar te vertonen! Maar ik ben toch blij. dat u het gezegd hebt en ik zal er met haar over spreken. Dank je wel. hoor moedertje. Hij boog zich over haar heen en kuste haar en daarua keek hij op zijsi horloge en raadpleegde zijn notitie boekje. Ik heb een conferentie om kwarl over twee, zei hij, een gevoel van on behaaglijkheid van zich afschuddend Ik zou dadelijk naar Wanda gaan als ik tijd had. Bovendien heeft ze haar zuster Lenda op de lunch Die con ferentie gaat over miju eventueel kiesdistrict belangrijk dus. Ik ga het voorlopig erg druk krijgen, denk ik. I1U kuste zijn moeder weer en ging naar zijn conferentie. Maar het wa re enthousiasme had hem niet meer. HU kon het gevoel van vage onrust uiet kwijtraken, dat zijn moeder bij hem gewekt had en zijn moeder zag hem weggaan met angst in het hart Wanda had het niet gemakkelijk. Lenda had zichzelf uitgenodigd om te komen lunchen en sloeg spijkers met koppen. Er was niet te ontkomen aan die harde directe vragen. Trou wens Wanda's kracht was nagenoeg uitgeput. Alles was 'beter, dan de na derende crisis alleen en zonder steun tegemoet treden Betiy en Aanna wa ren zwakkelingen. Neen dan maar liever Lenda's veile verwijten en.... Lenda's hulp. Ze gingen- na tafel naar Wanda's boudoii. Wanda ging met opgetrok ken henen op de divan zitten en ver telde wat ze kwijt wilde wezen en met zoveel eerlijkheid als ze bijeen gareu kon. Lenda's gezicht werd hard als steen. De ramp ging boven alle beschrijving Het Bulliughamhuwelijk, dat zo moei lUk verkregen veiligheid. Wanda's reputatie. Linda's nederige liafdeshis torie. Arthurs veiligheid, de familie naam allles was aan de rand van een afgrond gebracht door krank- ziuuige. misdadige prikkelzucht. Het was citestrofaai. Weet je zeker absoluut zeker, dat er redeu voor echtscheiding is ln dia brieven? Ik heb er rare dingen iu gezegd. Over wie? Wat? Precies alsje blieft! Over iemand een man.... Ik dacht er bij aan Arthur. Ik vond het enig zoiets te verzinnen. Enhij wist van Arthur, hU had mij zijn huis binnen zien gaan. Het was alles on zin natuurlijk. En ik weet niet wat hij allemaal in zijn boek heeft ge schreven tijdens de analyse. Joost mag weten wat er ln staat! Lenda dacht na. Opeens zei ze: De kwestie ls, wat moet er gedaan worden! Zal Arthur worden gearres teerd? Ik weet het niet. Wat doe jij, als hij gearresteerd wordt? Ik weet het niet. Hoeveel geld heb je aan die vrouw gegeven? Nog niets. Ik heb er geen tfjd voor gehad. Ik zal er met Jack over spreken. Wanda knikte met een suffe blik iu haar ogen. Dat had ze verwacht. O, waarom beu je niet dadelijk bU mij gekomen. Wanda haalde de schouders op. Ze zuchtte. Haar hart leek wel een ijs klomp. Toch was er troost in de ge dachte. dat zij het hele geval nu in Lenda's sterke handen kou geven. Er zou nu een ander voor haar deu ken. Dat vreselijke denkeu in een zaamheid, zonder steun of raad, was ten einde gekomen. Zij wist niets af van de dingen, dis haar schoonmoeder over haar gezegd had en Lenda evenmin. De gedachte, die haar beiden beheerste op dit o- genblik. was, dit alles voor Fred ver borgen te houden, zolang mogelijk en zo mogelijk voor altijd. Het was een stoffig en vuil kantoor dat nu de zaak van Danilo Rodowsky alias Denman Ross alias Damina Ro der In behandeling had genomen. liet leek net zoveel op de statige vertrek ken als van de heren West Lewis ca Ridgeway als een goederenwagen op een salonrijtuig. Niettemin stapte Drage Alexandrowna er moedig hees om de heer E. A. Jenkins te raad plegen. Voor hem behoefde ze geen uitvlucht ente bedenken en niets is verbergen. Zij waren heiden van het- „irde «las. Wordt «erttdgd

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1950 | | pagina 3