Gk c
llönaai'def
N HOLLANDSE
'PERS 1945
„Affiche-oorlog" in België: voorbereiding
van volksraadpleging
Carnavalvierder
reed door na
aanrijding
Afschuwelijk familiedrama
in Loosduinen
Op 5 Mei halve
daq vrij
«mm
w '-*"1
Nederlandse journalist omgekomen
in een Russisch kamp
Arrestaties en demonstraties in
Bologna en Napels
de Telex
tikt..
Bon 544 blijft
nog geldig
Nieuwe staking
in Frankrijk
5e JAARGANG NUMMER 1826
WOENSDAG 22 FEBRUARI 1950
I'
Uitgave Stichting «De VrQe Alkmaarder"
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar
Abonnementen f 0.30 per week 1.25 per
maand f 3.65 per kwart bij vooruitbet
Advertenties 14 ct p. mm, familieberichten
18 cent BU contract aanzienlijke korting
Verantw. redacteur» J. v. Zoonen Bureau» Ridderstraat, hoek Oudegracht I TeL K 2200^3971
Gisternacht heeft een automobilist
nadat hij op de weg: Zwolle-Hasselt
de 19-jarige electrlclen de ltljk had
overreden, zijn rit vervolgd zonder
zich om het dodelijk gewonde slacht-
offer te bekom meren.
Ongeveer 5 uur In de morgen merk
ten buschauffeurs dat langs de weg
Zwolle-Hasselt, ongeveer 3 km. ten
zuiden van laatstgenoemde plaats, 'n
man langs de weg. De chauffeurs
waarschuwden de Hasseltse politie,
Op de aangegeven plaats vond deze
bet lichaam van de Rijk uit Zwolle
Met een diepe wonde In het achter
hoofd werd hij naar het Sophiazieken
huis te Zwolle overgebracht, waar
hij in de loop van de dag is overleden
De Rijkspolitie, Verkeershoek te
Zwolle, vond 20 meter van de plek,
waar 't ongeluk gebeurd moet zijn
een afgerukt nummerbord, Hierdoor
kon de dader worden opgespoord. De
ze bleek een Zwolse automobilist te
zijn, die een carnavalsfeest in de -
Zwolse schouwburg „Odeon" had
meegevierd. Na afloop van het feest
heeft hij nog om half vier 's nachts
een vriend uit Hasselt met de auto
thuisgebracht. De electricien was
waarschijnlijk op weg naar een
vriend te Ha83elt met wie hij teza
men naar een fabriek te Den Hulst,
waar beiden werkzaam zijn, zou gaan
Vogeler en Sanders
veroordeeld
Robert Vogeler en Adgar Edgar
Sanders, de Amerikaanse en Engel
se zakenlieden, die te Boedapest be
kend hebben zich aan spionnage en
sabotage te hebben schuldig gemaakt
zijn resp. tot ÏV en 13 jaar gevange
nisstraf veroordeeld.
Zoltan Rado en Imre Geiger, twee
Hongaarse beschuldigden In het pro
ces. zijn ter dood veroordeeld.
De Hongaar Domonkos en de ka
tholieke priester Istvan Just. kregen
leder tien jaaar gevangenisstraf en
de Hongaarse gravin Edina Dory 5 j
Alle beschuldigden hadden het hun
ten laste gelegde bekend.
Vetooien in de V.S.
zijn bijna op
De meesten der 370.000 Amerikaan
se vetkoolmijnwerkers bleven wei
geren gehoor te geven aan de op
dracht van de voorz. van hun vakver
bond. John L. Lewis, om het werk 'r
herva'ten. indien zij een contract zou
den krijgen.
Door de president van een federaal
gerechtshof te Washington k heden
opnieuw aan Lewr en het door hem
geleide vakverbond der verenigde
mijnwerkers gelast de staking te be
ëindigen. Een dergelijk gevel is al
verscheidene dagen geleden gerech
telijk uitgevaardigd, doch dc mijn
werkers hebben er geen gevolg aan
gegeven. Lewr heeft aan het gerech
telijk bevel gehoor gegeven, door de
mijnwerkers tweemaal op te dragen
weer aan het werk te gaan, hetgeen
zij evenwel weigerden.
De voorraad vetkool in de Ver. S'a
ten is voor geen tien dagen meer te
hereiken. In vele steden wordt re
kening gehouden met de mogelijkheid
van een rantsoenering van brandstof
fen.
Een van de grootste Amerikaanse
staal verwerkende maatschappijen
heeft voorbereidingen getroffen om
Woensdag a.s. 28.000 arbeiders te ont
slaan. Ook andere grote Amerikaanse
staalmaatscliappijen treffen voorbe
reidingen om hun productie iii te
krimpen.
Iu vele delen vau Engeland en Ier
land werd Maandagavond het noor
derlicht waargenomen.
De eerste vrouwelijke koopvaardij
officier In Joego Slavië, Sava Kaluga
is gisteren in functie getreden.
Fsssfssa aF
zannKschSjn
Over het algemeen weinig bewolking
cn droog weer. Na een nacht met op
verschillende plaatsen temperatuseo da
lend tot even beneden het vriespunt en
h.er en daar mist overdag, iets zach
ter dan gister. Zwakke tot matige
wind. draaiend naar Zuidelijke richtin
Ben.
In Bolgic is een hevige „afflehe-
oorlog" uitgebroken als voorbereiding
op de volksraadpleging over de te-
rngkeer van koning Leopold.
Op 12 Maart zullen 5.5 millioen
Belgen „ja" of „neen" moeten ant
woorden op de vraag: „zijt gij van
mening, dut koning Leopold zijn
grondwettelijke rechteu weer moet
opnemen!
De front troepen in deze affiche
oorlog is de jeugd. Zij kreeg vorige
week in de socialistische propaganda
centra een reep chocolade voor het
opplakken van 50 aanplakbiljetten te
ren de terugkeer van de koning. De
christelijke volkspartij bood daarop
de jeugd een reep chocolade voor 't
aanplakken van 20 affiches, waarop
de socialisten hun bod verhoogden tot
2 repen voor 50 aanplakbiljetten.
De fronttroepen strijden onver
vaard. In het centrum van Brussel
ban men geen au o langer dan 10 mi
nuten parkeren, zonder dat men haar
met verschillende biljetten beplakt te
rugvindt. De socialistische zijn hel
rood met alleen het woord „non"'
(neen) erop. Die van de christelijke
volkspartij, die geel zijn dragen het
woord „oul" (ja).
Mosterdgas lunest
voor Hirosjima
De brandwonden, die bij vele be
woners van Hirosjima Sn Augustus
1945 een blijvende ziekte hebben ver
oorzaakt, kwamen niet door de a-r
atoombom maar door de ont
ploffing van voorraden mosterdgas
die het Japanse opperbevel In die
stad had opgeslagen voor de strijd
tegen de Amerikanen, zo heeft de
voormalige oorlogscorrespondent Ja
mes R. Young op een diner van het
Amerikaanse Rode Kruis verklaard.
Young voegde er aan toe, dat die
voorraden zo omvangrijk waren, dat
14000 ton van dit gas door de Ame
rikanen moest worden vernietigd. In
verband met de beschuldigingen, die
door Moskou tegen de Japanners in
zake het gebruik van gas en bacte
riologische wapens zijn geuit beves
tigde de Amerikaanse journalist, dat
hij zelf in da ziekenhuizen te Tsjoeng
king slachtoffers van mosterdgas en
ziektekiemen heeft gezien.
o
In een wolopslagplaats in het een
trum van de Noordfranse stad Rou-
braix is brand uitgebroken, waarbij
6 gebouv, _n van le wolfabrieken en
een drnkkerij zijn verbrand.
Man vermoordde zijn vrouw en vluchtte
Gistermorgen ong. 5 uur heeft zich In de gemeente Loosduinen een ver
schrikkelijk huwelijksdrama voltrokken. Do 28-jarige van der Ark ver
moordde na een korte rnzie zijn 26-jarige vrouw met een bijl. Onmiddel
lijk na deze beestachtige daad is lilj op dc vlucht geslagen en op het o-
genhlik zoekt de politie Ijverig naar zijn verblijfplaats. In de woning al
waar het drama zich afspeelde wonen behalve de familie van der Ark,
bestaande uit man, vrouw en een dochtertje van vier Jaar, ook de bejaar
do ouders van het slachtoffer, alsmede de broer. Het vierjarig hevig out
stelde dochtertje lag dicht tegen haar moeder aan. Op liet bed lag de
bijl. De grootmoeder mankte onmiddellijk alarm en op haar hnlpeeroep
kwamen familie en huren toesnellen. Haar dochter wj»., niet meer te hel
pen en zij overleed spoedig daarop. Volgens de politie leefde het echt jaar
reeds geruime tijd In onmin eu de man had omgang met 'n andere vronw
Sinds Donderdag was de man niet
meer thuis geweest bij zijn vrouw.
Sedert eulge tijd had hij een kamer
tje gehuurd in een andere wijk van
Loosduinen. De bewuste nacht had
hij daar niet doorgebracht. Bij de po-
lit': bestaat het vermoeden, dat hij
sinds '8 morgens vroeg toegang tot
de woning heeft verschaft waar zijn
vrouw woonde. Door verbreking van
een keukenruit aan de achterzijde
hetgeen zeer zacht in zijn werk
schijnt te zijn gaan, kon hij onge
merkt de woning binnendringen N'e
mand heeft hem daarbij gehoord.
De man staat bij de politie alles
behalve gunstig bekend. Reeds ver
schillende malen heeft hij inbraakjes
gepleegd en is ook reeds wegens he
ling veroordeeld.
De ministerraad heeft bepaald, dat
ook dit jaar de bevrijding zal wor
den gevierd op 5 Mei, op welke dag do
Rijksdiensten van 1 uur des n.m. af
geslo'en zullen zijn voor zover de
dienst zulks toelaat. Aan de lagere
publiekrechterlijke lichamen zal ver
zocht worden ertoe mede te werken,
dat door hen een overeenkomstige ge
drr.gslijn zal worden gevolgd, hetgeen
insluit, dat niet op andere dagen aan
het personeel vrijaf zal worden ge
geven terzake van de bevrijding.
Het is voorts te verwachten, dat
van de zijde van hel college van
Rijksbemiddelaars een algemene ver
gunning zal worden gegeven om de
werknemers in het particuliere be
drijfsleven ook een halve dag vrij te
geven.
Tenslotte wordt er de aandacht op
gevestigd, dat de verjaardag van H
M de Koningin dit jaar zal worden
gevierd op de eerste Mei.
Nieuwe machine voor
blindenschrift
Marius den Outer, uitvinder o.in.
van de typografische stenografie, -
stelsel typo - en van de taèhografie-
machine, waarmee het mogelijk >8
een redevoering direct woordelijk
V88t te leggen, is er thans in ge
slaagd een nieuwe Brailleschriftma
chine te ontwerpen. De dobigraaf.
waarmee hij meent de blinde in staat
te kunnen stellen met grote snelheid
te schrijven. Het schrift zou ook aan
zienlijk sneller door de blinden ge
lezen kunnen worden dan bij het z.g.
Braillesysteem.
Wapengekletter rond
Palestina
W «BEERSHEÖAS
f>Tp-4932|
Ongetwijfeld gaat het Palestijnse pro
bleem weer een actuele plaats inne
men in de politiek. Nadat destijds
door betrokken partijen tot overeen
stemming was geraakt en sindsdien
de grenzen en stellingen geconsoli
deerd werden, bereiken ons alarme
rende berichten inzake een bewape
ningswedloop tussen de volkeren in
en rond Palestina. Hieruit kan gecon
cludeerd worden, dat een gewapend
conflict voor de deur zou staan, te
meer daar de wapenstilstandsover
eenkomst tussen Israël eu Transjor-
danië reeds enkele dagen geen geldig
heid meer bezit. Vooral Egypte, dat
in het zuidwesten van Israël nog e-
•»g gebied om Gaza bezet houdt,
bhart opschudding door zijn krach
tige versterking van het leger.
AMERIKAANSE VLIEGTUIGEN
VOOR SPANJE?
Dit Madrid wordt gemeld, da'
Spanje met een Amerikaanse vlieg
tuigfabriek een contract van 25 mil
lioen gulden heeft gesloten voor aan
koop van militaire oefenvliegtnigen.
Directeur van thuisfront
knoeide
Uitspraak doende veroordeelde de
Amsterdamse rechtbank de 32-jarige
Amsterdammer Jekel tot eeL gevan
genisstraf van 1 jaar. waarvan vipr
maanden voorwaardelijk met een
proeftijd van 3 jaar.
BIJ de Nederlandse militaire missie
te Bonn Is dezer dagen het bericht
ontvangen, dat de Nederlandse jonr-
nalist Jan van der Hoek, die sedert
begin 1945 vermist was, In een con
centratiekamp in de Sowjet-zone is
overleden.
Dit overlijden is bevestigd door eon
arts uit Postdam die van der Hoek
in het concentratiekamp Kischendorf.
hij Berlijn, heeft behandeld. Hij is
tengevolge van de slechte Inrichting
vau en de voeding in het kamp, in
September 1945 aan longontsteking o
verleden.
Van den Hoek is in Juli 1945, kort
voor de binnenkomst der Amerikaan
se troepen te Berlijn, door de Rus
sische geheime politie gearresteerd,
vermoedelijk naar aanleiding van 'n
valse beschuldiging van Duitse zijde.
Sindsdien is, ondanks alle pogingen
om inlichtingen te verkrijgen niets
meer over zijn lot vernomen.
Van der Hoek was, na aanvankelijk
te Rome correspondent van ,.De Tijd'
te zijn geweest, te Berlijn Werkzaam
als correspondent van het „Algemeen
Handelsblad" en van het .Rotter
dams Nieuwsblad". Hij heeft ook me
dewerking aan illegae organisaties
verleend en o.a. Nederlandse krijgs
gevangenen, die nit het kamp Neu-
brandenburg waren gevlucht, hulp
verleend.
Clandestiene zender in
beslag genomen
De opsporingsdienst van de PTT
heeft in samenwerking met de poli
tie Zondagmiddag in Ootmarsum 'n
clandestine zender in beslag geno
men. De zander noemde zich „De
eenoog" en werkte op een golflengte
vau 190 meter. Tegen de automon
teur H. wonende te Almelo is ter aa
ke proces verbaal opgemaakt.
Onrustiq Italië
De Italiaanse pol>tie heeft Maandagavond te Bologna 6 personen gear
resteerd wegens bet verspreiden van anti-Amerikaanse pamfletten, een
paar nur, nada de Amerikaanse ambassadeur James Dnnn, een bnrean
van de Amerikaanse voorlichtingsdienst in de stad (het vierde in Italië)
had geopend.
Bij de openingsplechtigheid had de
communistische burgemeester van
Bologna, op de toespraak van de am
bassadeur geantwoord zonder te rep
pen over de voorlichtingsdienst. In
plaats daarvan las hij een motie van
de gemeenteraad voor, waarin deze
zijn verlangen naar vrede uitspreekt.
Tientallen Italiaanse oorlogsinva
liden zijn Maandagavond midden In
de hoofdstraten van Napels gaan lig
gen ultprotest tegen de weigering van
de prefect om een delegatie der In
validen te ontvangen. De delegatie
wilde aandringen op snellere uitvoe
ring van de plannen voor werkver
schaffing aan de invaliden.
Het verkeer in het centrum van
Napels werd meer dan één uur ont
wricht, tot dat da politie de invali
den verwijderde.
De politie te Napels heeft gebruik
gemaakt va» traangasbommen bij 'n
poging van studenten om de Univer
sielt te bezetten. De studenten dron
gen een zijingang binnen en trachtten
Tijdens de kerkdienst in de Neder
lands Hervormde kerk in het Gelder
se plaatsje Hengelo viel Zondagmor
gen een glazen bol van de electrischo
verlichting naar beneden en precies
op het hoofd van een kerkganger, die
zodoende wonden aan hoofd en han
den opliep 0Op de griffie in Zee
land komt een telefoniste, die sin-Is
haar tiende jaar blind is 0De bei
de Kamer der StatenGeneraal zijn
gisteren in verenigde vergadering
bijeen geweest 0Voor de derde
maal in de twee jaar zal Corsica wor
den gebombardeerd met DDT om de
malariamug en haar larven te do
den. De vliegtuigen zullen 16 ton uit
werpen o"Wegens moord op zijn
vrouw ie de fabrieksarbeider van den
Broek uit Valburg tot acht jaar ver
oordeeld. Na een echtelijke ruzie had
hij haar gewurgd oDe Wereld
raad van kerken zal dezer dagen
haar standpunt bepalen t.a.v. de a-
toom- en waterstofbom 0De Dor
setchire" komt morgen met 500 pas
sagiers uit Indonesië in ons land o
De laatste geredden van de gezon
ken „Karhula" de beide Duitse sto-
kers zijn door de vreemdelingenpoli
tie naar Kiel gebracht. De heide ver
stekelingen gaan overmorgen naar
Finland terug oSchacht, destijds
Hitiers financiële deskundige moet
binnenkort weer voor een zuiverings
rechtbank verschijnen 0Een pre
mier van de Chinese nationalistische
regering op Formosa heeft zijn ont
slag ingediend 0Het Britse mo
torschip Stordale is bij Terneuzen
aan de grond gelopen oHet echt
paar GerritsenJansen in Doe'.i-
chem zal morgen zestig jaar ge
trouwd zijn. Bruid en bruidegom zijn
resp. 85 en 80 jaar oud 0Dit
voorlopige cijfers blijkt dat het aan
tal faillissementen na de oorlog tot
een ongekende hoogte is gestegen.
Het. totaal cijfer kwam' vau 168 tn
1945 op 1694 in het vorige jaar, da-
is ruim tienmaal zo hoog. In onze pro
vincie is het aantal het grootst.
Elf Britse atoomgeleerden, wier her
seua en vernuft er toe bijdroegen,
dat de atoombom destijds vervaar
digd werden, hebben gisteren de mens
heid opgeroepen alles in het werk
te stellen om een rampzalige atoom
oorlog te voorkomen.
Het ministerie va*1 economische
?a'en deelt ons mede, dat de termijn
voor het In ontvangst nemen van fl
op bon 544 van de tlians geldige le
vensmiddelenkaart 909 als compensa
tie voor de verhoogde kosten voor
hnisbrandkolen, Is verlengd tot en >11.
Febmnrl 1950.
Zoals hekend Is geschiedt deze te-
rngbetulfng bij de postkantoren gedn
rende dezelfde uren nis voor de post
wisseWienst.
Olie in Urks bodem!
Maar het was al geraffineerd
Reeds enige tijd trok het de aan
dacht dat in de omgeving van een
in aanbouw zijnd huizencomplex van
Urk gassen uit de grond opstegen. De
Bataafse pe'rolern Mij, die hiervan
in kennis was gesteld, had reeds toe
gezegt een export te sturen
Nog voor dat bezoek constateerde
een bewoner van een der kort voor de
oorlog gebouwde huizen een olieach
tige substantie In het water uit het
pompje achter zijn huis. Met deze
subs:antie - zo bleek hem, kon hij
een petroleumstel laten branden.
Het pompje stak slechts eLkele me
tere in de grond, zodat de man mean-
de een rijke ader te hebben aange
boord. die bovendien terstond bruik
bare olie legerde.
Deze vondst bespoedigde de komst
van de deskundig? Hij nam een fles
met de vloeistof mee en kwam tot de
bevinding dat het inderdaad zeer goe
de.... eu zelfs reeds geraffineerde
oli j was.
Het meest waarschijnlijk wordt se
acht, dat tijdens de bezetting eon
vaatje olie in de grond iv verstopt,
dat dit is lek geworden en dat de olie
in de veenachtige bodem is gezakt.
TBC kan worden
bedwongen
In Delft is het massa-onderzoek op
TBC door het fonds tot opsporing van
tuberculoselijders begonnen. Hierbij
heeft de districts TBC-arts o.a. ge
zegd: „De bevolking kent de TBC niet
zoals ik die ken. maar noem van mij
aan, dat het een vreselijke ziekte '8
die vele huwelijken verstoort en gro
te ellende met zich medebrengt. ZV
kan echter worden uitgeroeid In
slechts enkele genera'ies, wanneer
wij kunnen rekenen op de medewer
king van de gehele bevolking.
Het nieuwe economische front, dat
zegt 10 millioen Franse burgers te
vertegenwoordigen, heeft voor van
daag een staking uitgeroepen om be
laitingverlaging en reorganisatie
van de genationaliseerde industrieën
te verkrijgen.
"Winkeliers zullen vier uur moe
ten staken en dokters en advocaten 1
uur.
Ongeveer 10.000 arbeiders In dc ge
nationaliseerde autofahrlekcn van 11e
nanlt te Parijs hebben gistermorgen
het werk reeds neergelegd voordat 'n
referendum over een staking in de Pa
rijse metaalindustrie Is begonnen.
5 a 6 duizend arbeiders in de Ford
fabrieken te Parijs, waar ongeveer
7000 man werken, staken reeds sinds
Vrijdag. In grotere en kleinere staal
fabrieken staken thans In het geheel
de politie te verdrijven. Verscheide
ne politiemf nnen en studenten wer
den gewond. Een aantal arrestaties
werd uitgevoerd. Reeds de vorige
'week bezetten de studenten de uni
versiteit nadat de autoriteiten had
den geweigerd de inschrijfgelden te
verlagen. Zij werden tijdens het week
einde echter verdreven
Rijswijkse meubelfabriek
uitgebrand
Maandagavond is brand uitgebro
ken in een comple fabrieksgebouwen
In Rijswijk waarbij een meubelfa
briek in de as werd gelegd. Een felle
Noordooster wind wakkerde de brand
aan en in minder dan geen tijd stond
alles in lichter laaien. De brandweer
die spoedig ter platta» was stond
voor een hopeloze taak, doch wist
toch nog enkele gedeel'en van de la
brlek te redden. Na twee uur was
men de braDd meester
Van de aai gerichte schade kon nog
niets gpzegd werden, maar deze loont
rsebijr1-^1* 1 w' de bondorjj
duizenden guldens. Enkele kostbare
machines wist men te redden. Bewo
ners van in de fabriekspanden ge
vestigde huizen moesten overijld
vluchten en konden slechts de meest
waardevolle bezittingen meenemen.
Talrijke meubelen, voor verzending
gereed, wist men echter niet meer te
redden en door deze brand zijn 25
van de zestig man personeel zonder
werk gekomen.
T.N I
bij Tegal s'aags
met grote bende
TNL en politie hebben hi het ge
bied van Tegal 700 onruststokers <*-
verrompeld, aldns verneemt Aneta
van militaire zijde Na verwoede ge
vechten. die tot de volgende morgen
duurden, werden vele hendeloden st
arresteerd. De ©Terigen vlnrhtten in
de hossen en naar de bergen, doch ver
zamelden ziek weer tot een sterke
eenheid.
In drie p'aatsep raakten de bende
wederom s'aags met de achtervol
gende TNI en politietroepen. Te DJa
tibarang ten zuiden van Tegal wer
den zuiveringsacties ondernomeu,
waarbij een broeines* in Desa Klim-
p: ng werd schoongeveegd. Te Klam
pok ten westen v n Tegal troffen T
NI en politie 70 .mishandelde bewo
ners aan. Hier werd de be; 1 van Je
Darul Islam neergeschoten. Te Te
gal werden zef leden van de Darul
Islam gearres'eerd. Aan de zijde van
de TNI en de politie werden twee
personen gedood.
Eerst thans wordt vernomen, dat
Donderdagavond 16 Februari om 22
uur de onderneming Tjidjanibe van
de P en T-landen door een bende
aangevallen werd. De ondernemlngs-
wacht vocht tot 5 nur ln de ochtend
tegen een bende zonder verliezen te
lijden. De bendeleden kwamen met
een truck, waarvan de lampen ge
doofd waren. Eerst reden zij de on
derneming voorbij, doch de truck
keerde terug met alle lleh'en aan.
Nadat tegen de morgen po'IHever-
sterking kwam, trokken de aanval
lers zich terug.