Moderne samenleving -Modern transport De vliegtuigen: de vrachtvaarders Argentinië kan vele Nederlanders een bestaan geven, als ze aanpakken ,,'t Land schreeuxyde van armoede en raasde van gebrek. N Ronde van Noord-Holland kwam ÏIumuJl. uit de i&eehwinkel Rare meniere in Haarlem Besparing van arbeid, fijd, geld, bederf, door vervoer op de snelst mogelijke wijze J) E BURGERLUCHTVAART vormt een onmisbare factor in de samenle ving, hoewel zij nog maar een dertig tal jaren geleden voor het eerst een taak in het verkeer te vervullen kreeg. Deze taak aanvankelijk nog bescheiden werd voortdurend gro ter, ondanks het feit, dit deze uit breiding op velerlei gebied voor de maatschappijen hoge kosten met zich bracht en nog brengt. Thans, nu het karakter van de luchtvaartmaatschap pijen veranderd is van éénmansbe- drijfjes omstreeks 1920 tot de ton- en pasagierskilometers producerende fa brieken van nu. zou het vliegtuig niet meer in de huidige maatschappij zijn weg te denken, ook al heeft de ren tabiliteit van het luchtverkeer tot op heden nog niet overal dezelfde gunsti ge ontwikkeling te zien gegeven. DE WELVAART van de wereld kan in niet onbelangrijke mate bevorderd worden door tijdwinst. Tijdwinst, die niet alleen wordt bereikt door de gro tere snelheid van het transportmid del, maar ook door de geringere af hankelijkheid ten opzichte van geo grafische obstakels. In de staat Co- lumbia b.v. zijn grote nieuv/i gebie den ontsloten door de luchtvaart. Het veranderen van muildierpaden in re delijke autowegen over de Andes zou met enorme onkosten gepaard gaan. Vandaar dat achter deze bergketens vliegvelden worden gebouwd, waar door de mijnbouwgebieden konden worden ontsloten. Aan- en afvoer ge schiedt geheel door het vliegtuig. Een ander voordeel voor de econo mie is, dat de luchtvaart de moge lijkheid biedt orp het handelsvolume te doen toenemen. Nieuwe, ruime markten ontstaan voor die goederen, waarbij het tijdselement een belang rijke rol speelt. Dit geldt voorname lijk voor bederfelijke goederen als zacht fruit, snijbloemen, verse vis, broedeieren en -kuikens en andere le vende dieren. Omdat b.v. snijbloemen uit Nederland nu wel naar Amerika kunnen worden vervoerd, stelt het vliegtuig de verladers in staat om met kracht oo de Amerikaanse markt te verschijnen. Omdat het uitvalpercentage zeer klein is, zijn ook de kosten lager, Een ander kostenbesparend ele ment vormen*de transitokosten. De luchtvaart immers, is niet op kust- havens aangewezen, de luchtvracht kan rechtstreeks van het ene econo nomische centrum naar het andere worden gebracht, zodat hiermee voor stukgoederen de transitofunctie ge deeltelijk wordt uitgeschakeld. Boven dien kan de handelaar door de snel lore levertijd kleinere voorraden aan houden, waardoor hij dus minder ka pltaal hoeft vast te zetten, terwijl vaak met kleinere opslagruimte kan worden volstaan. Omdat de korte credieten. die men in sommige bran ches krijgt, zeer hoge rente eisen, zal het duidelijk zijn, dat hier door het snelle vervoer grote bedragen kun nen worden besnaard. Bii een leve ring van een millioen gulden b.v. be tekent één maand kortere reisduur bij 5 pCt rente een besparing van cirea 4.150 gulden. Belangrijk is ook, dat de verzeke ringspremies bij de luchtvaart lager zijn dan bij vrachtvervoer met ande re transportmiddelen. Dan is er nog de besparing op verpakking. Is over het algemeen stevige en zware ver pakking nodig, bij de luchtvaart kan deze veel lichter en dus goedkoper zijn. Hoewel de tarieven in de lucht vaart veelal hoger liggen, maken de ze belangrijke besparingen het in de meeste gevallen voor de verlader toch voordeliger om door de lucht te ver voeren. Daarnaast komt nog, dat de gene, die van luchtvervoer gebruik Japie un de Parijse studenten Wij behoeven onze lezers niet te vertellen, dat studenten dikwijls met verschrikkelijke armoede te kampen hebber^ Naast de vele edelmoedige hulp, die hun wordt betoond, hebben nu de Parijse studenten zelf een zeer sympathiek idee gehad, nl om oude kranten te gaan ophalen. De papier fabricatie geeft nl geld voor oud papier. En waarom, zo dachten enige vernuftige jongelui, zouden onze „arme broeders" niet oude kranten gaan ophalen bij de mensen, die er toch niets meer mee doen. Dus werd de ..Studentenkrantenophaaldienst" in het leven geroepen. Enkele studenen krijgen een bak fiets ter beschikking en wordt hun een bepaalde wijk aangewezen. Ver der zal de pers en de radio voor ver dere bekendmaking van deze dienst zorgen. Ook worden er pamfletten in de diverse wijken van Parijs ver spreid: „Helpt de studenten! ^Taak een pak van uw overtollige kranten en zet het voor uw deur. Wij zorgen er voor dat zij opgehaald worden!" Maar er moest oo een afzet voor atl dat papier gevonden worden. Dus zocht en vond het comité een papier fabriek, die dagelijks 10 ton papier zal afnemen. Het idee begint weer klank te vinden en binnenkort zullen de Parijzennars bakfietsen zien rij den. beladen met afgedankt proza. maakt, eerder op de markt is en daardoor zijn omzet kan stimuleren, waardoor de omzetsnelheid van het geld wordt vergroot en de rentelast hierdoor verlaagd.- Dit geldt vooral voor modeartikelen. Bij luchtvracht- vervoer wordt het risico van plotse linge waardedaling voor wijziging in de valutaverhouding verminderd. Dit geldt ook voor het uitvallen van vita le bedrijfsonderdelen, zoals scheeps- assen, etc., waardoor de zeer hoge kosten, verbonden aan het stilleggen van de gehele productie-eenheid aan merkelijk worden gereduceerd. Dat het zakenleven meer en meer de waarde van het nieuwe vervoermid del begint in te zien, blijkt uit de vrachtcijfers van de luchtvaartmaat schappijen, die ieder jaar opnieuw een grote stijging vertonen. Ook bij het reizigersverkeer heeft de luchtvaart een eigen stimulerende werking, die het grootst is op de in tercontinentale roues. Het is thans voor grote bedrijven mogelijk gewor den het persoonlijk contact met de buitenlandse vestigingen of handels relaties veelvuldiger te doen plaats hebben. Duurde vroeger een reis maanden, thans door gebruikmaking van het vliegtuig vraagt zulk een be zoek nog maar enkele weken, waar door de arbeidsprestaties van de be trokkenen belangrijk worden opge voerd. Ook voor de politieke con tacten, die de verschillende naties hebben, biedt het vliegtuig door de snelle diensten, die het bewijst, grote uitkomst. Dat de luchtvaart het toerisme be vordert en hiermee een onzichtbare, doch uiterst waardevolle import be werkstelligt, blijkt wel uit het feit, da door de Amerikaanse reizigers in de jaren 1936 tot 1939 exclusief de scheepsp.assages 1.283.000.000 werden uitgegeven, terwijl de waarde van de belangrijkste handelsartikelen, die de V.S. in dezelfde jaren importeerden, „slechts" 776.000.000 dollar bedroeg. Bovenstaande voorbeelden, die nog met vele anderen zijn aan te vullen, tonen aan. dat de burgerluchtvaart, hoewel deze nog in het kostbare sta dium van ontwikkeling verkeert, zich een eigen en bijzonder waardevolle plaats in onze samenleving heeft ver overd. Zoals de wind waait... Maarschalk de La oFrche, dienaar van zeven koningen (15581652) zo luidt de titel van een boek, dat de hertog de La Force, van de Acadé mie Francaise, aan één van zijn voorouders heeft gewijd. De hoofdpersoon van dit boek is een figuur dat zó uit een historische roman van Alexander Dumas kon zijn weggelopen. Protestant en voor dood achtergelaten in de Bartholo- meusnacht onder de lijken van de zij r.en, trekt hij in 1594 met Hendrik IV het veroverde Parijs binnen, dient Lodewijk XIII, stelt zich aan het hoofd van de in opstand gekomen protestanten in Guyenne en ontvangt na het sluiten van de vrede de maar schalkstaf uit handen van de koning die hij juist bestreed. Overwinnaar onder Richelieu in Italië, Lotharin gen, Elzas, Duitsland, verlaat hij het leger pas op 80 jarige leeftijd als hertog en lid van de Franse Eerste Kamer. Tweemaal weduwnaar, hertrouwt hij weer als hij 89 jaar is. Deze won derïijke persoonlijkheid herleeft weer dank zij zijn nakomeling, die in de onbekende archieven van het Huis de Caumont de la Force heeft dat „het onwaarschijnlijke waar kan gesnuffeld om te kunnen bewijzen, zijn". Emigraiiemoaeliik heden IET ALLE ZD-AMERIKAANSE STATEN lijden aan euvels als Mexi co. Argentinië is een land. dat on eindig beter is georganiseerd en waar de gehele sfeer er een is van vooruit, gang enmoderniteit. Dit reusachtige land beslaat een oppervlakte gelijk aan die van geheel Europa en heeft een bevolking van slechts 16 millioen, die bijna uitsluitend uit blanken be staat. Deze blanke bevolking stamt voor een zeer hoog percentage uit Spanje en Italië en heeft het land tot grote bloei en rijkdom gebracht. Het spreekt vanzelf, dat een zo gro te oppervlakte, wat klimaat betreft een belangrijke verscheidenheid ver toont. Het" zuiden (Patagonië) dat 'n kwart van de drie millioen km2 grote oppervlakte beslaat, is een onher bergzaam gebied, totaal ongeschikt voor landbouw en veeteelt. Hier en daar wordt er wat petroleum gevon den maar van grote betekenis is het allerminst. Het centrum van Argentinië wordt ingenomen door de Pampavlakte, die een zeer gezond klimaat heeft, vrucht baar is en dan ook grote mogelijk heden voor de agrarische bedrijven biedt. Hier grazen millioenen stuks vee op de grote, uitgestrekte „ha ciënda's" en leveren millioenen hec taren land de geweldige hoevéelhe den graan die Argentinië jaarlijks op de wereldmarkt brengt. En toch is van de gebieden die er geschikt zijn voor de landbouw nog slechts een tiende deel in gebruik Een boerenstand, zoals wij die ken nen is in Argentinië onbekend. In dit opzicht doet het land aan Mexico der.ken, waar alleen het grootgrond bezit wordt bevorderd en beschermd. De boeren verwisselen vaak van be drijf doordat de pachtcontracten kort zijn, en hierdoor kan dan ook wor den verklaard, waarom de intensieve landbouw uit de grond halen wat er in zit! niet wordt beoefend. De levensstandaard van een Argentijnse boer is laag te noemen, zo laag, dat menige Hollandse boer er niet mee tevreden zal zijn. De Spaanse of Ita liaanse emigrant die dat in z'n eigen land ook al gewend is. niet beter weet. is niet zo kieskeurig en de Ar gentijnse regering bevordert immi gratie uit deze landen dan ook meer. dan die uit de andere West-Europese Staten. De grote veefokkers die melk vee fokken en houden, tonen echter grote belangstelling en diep respect voor de Hollandse vakmensen op dit gebied, en hebben er veel voor over om deze in dienst te kunnen nemen. Ook kopen zij veel stamboekvee aan ir. Friesland om het peil van het ras in hun land hoger op te voeren. Toch is het een bekend verschijnsel dat bet Friese vee, dat zich hier steeds verbetert, in Argentinië vrij snel de genereert en er telkens weer vers bloed ingevoerd moet worden. Voor Nedeilsndse vaklui valt er op het ge bied der veeteelt in het grote, rijke doen. Men zij echter voorzichtig en land van President Peron veel te late zich eerst terdege voorlichten alvorens de grote stap te wagen. Dit nu is niet zo bijzonder moeilijk daar de Nederlandse kolonie in Argentinië reeds een kleine 7000 Zielen telt en vele grote Nederlandse ondernemin gen in Buenos Aires en elders hun bijkantoren hebben. Het Nederlandse club en verenigingsleven is er uiter mate gezellig, een verschijnsel, dat lang niet overal elders in de werld wordt gevonden. (Men geeft er zelfs een weekblad onder elkaar uit: „Hol landoArgentino". dat zeer populair is). Voor de Nederlander liggen de beste mogelijkheden in de Pampes- vlakte. De consul van Argentinië in Nederland is de man tot wien men zich moet wen, wil men eventueel daarheen emigreren. De beslissing of iemand kan worden toegelaten, ligt echter bij de directie van de Immi gratiedienst te Buenos Aires Het industriële bedrijfslev, 'n Ar gentinië mag zich in een steeds gro ter wordende activiteit verheugen en ook hierin is er b.v. voor technici die capaciteiten bezitten om te „leiden" een goede kans om zich een uitste ken bestaan te veroveren. De sociale wetgeving is nog verre van perfect. Zo is het onderwijs dat in de steden op een behoorlijk peil staat, op het platteland zo slecht ge organiseerd. dat velen zelf hun kin deren de lagere schoolkennis moeten bijbrengen. De hoofdstad, Buenos Aires ls met haar ruim 2.6 millioen inwoners de zesde stad ter wereld en zeer modern in haar bouwtrant, vooral wat zaken gebouwen betreft (wolkenkrabbers) Men aapt de Amerikanen nogal na. al zijn er stadsgedeelten die uiterst onsmakelijk aandoen door de honderd en een slecht geimiteerde Europese bouwstijlen en de geringe zindelijk heid van de bewoners, speciaal in de armere wijken. De woningtoestanden in de steden zijn bepaald slecht te noemen, de huren ziin hoog. hetgeen weer tot gevolg heeft dat slechts de beter gesitueerden zich een woning kunnen aanschaffen. In 't algemeen be keken, is de economische toestand van Argentinië, dat in de afgelopen oorlog milliarden aan de geallieer den heeft verdiend, gunstig. Het heeft er echter alle schijn van dat de tegenwoordige regering niet in staat is geweest om hier in Europa veel vetrrouwen te wekken, al zal dit dan ook wel tot oorzaak hebben, dat de heer Peron nogal dictatoriaal te werk gaat. De toekomst alleen zal leren wat hieruit nog te verwachten is. In politiek opzicht is geheel Zuid Ameri ka steeds een broeinest van verras singen geweest en kan men er weinig staat op maken. Het Is echter een ieder eeraden om alvorens naar Ar gentinië te emigreren zich zo goed rrfogeliik oo de hoogte te stellen en geen overhaaste stannen te onderne men. SYBE DE SWALKER Verhalen van Dirk Buraer (III) 'U PREO'ES 600 JAAR GELEDÉfN in 1350, was er onder de Hol landse edelen grote j aiouzi e tegen elkander ontstaan, zo schrijft Dirk Burger in zijn Chronyk. En toen Gra vin Margaretha met haar zoon Wil lem ruzie had gekregen veranderde het vuurtje in een volle brand. Het ene gedeelte van de edelen „hield het" met Margaretha, het andere met Willem. Deze laatste groep wilde Margaretha afzetten en nam de naam van „Cabbeljausche" aan om dat de kabeljauwen kleine vis verslinden en zij hetzelfde wilden doen met de aanhangers van Mar garethaDeeze om de snorkeryen der anderen te beschimpen, noemden zlg Hoeksche en wilden daardoor te kennen geven, gelyk een kleine Hoek de onbeplompene groote Vis de Cabbeljauw vangt, en tot verderft I brengt, dat ze ook even alzoo hare Vyanden wél meester zoude werden". De kabeljauwen driegen asgroene hoeden of bonnetten, de Hoeksen ro de hoeden. Toen de edelen partij had don gekozen deden de steden hetzelf de en zelfs geslachten stonden tegen over elkander, aldus Dirk Burger En 't was geen schande meer, dat de ene neef. zwager, ja zelfs broeder de vijandschap ging van geslacht op ge slacht over en ..langer als 140 jaren duurde deeze dolligheid tot groote verwoestinge van Holland en *t Noor- der-Quartier". Dirk Burger geeft dan een over zicht van de partijen, die tegenover elkaar stonden: Alkmaar, Medemblik en ook heel Westfriesland b.v. stond achter de Kabelj auwsen. „VERSCHRIKKELYK. „Verschrikkelijk gingen ze tegen malkander te werk", zo verhaalt Bi;r ger verder. Kastelen en huizen wer den verbrand. d*> boeren konden hun land, de reiziger de wegen, de jchip pers de wateren niet veilig gebru'ken en ook de geestelijkheid werd getrof fen. Men ontzag zich niet kerken te schenden en de normale rechten wer don met voeten getreden. Als uitvloeisel van deze rampspoe dige ruzie kwamen er ruim 140 jaar later (1492) veel soldaten en ruiters onder Heer Jan van Egmond om van de bevolking van Westfriesland rui- tergeld te vorderen. De dood-arme bevolking zag echter geen kans de schatting op te brengen en het ge volg was, dat de soldaten twee boe ren doodsloegen. Dat was het sein tot een regelmatige opstand. De boe ren verzamelden zich en trokken naar Alkmaar, waar zij ln de woning van Nicolaas Korf van Boshuizen, Rentmeester wan Noordholland, alles in stukken smeten. En Nicolaas Korf bracht er t leven af omdat hij toe vallig in Den Haag was. De steden en dorpen van Noordholland hielden een vergadering in Hoorn, waar be sloten werd het Ruitergeld niet te betalen „al zouden ze tot den laat- sten man daarom vechten". Het Alk- maarse „Graauw" plunderde ettelijke huizen van gezeten burgers de op stand zette door. Toen de Stadhouder met manschap pen voor de stad verscheen bleven de poorten gesloten en vervolgens kwam Hertog Aalbrecht van Saksen naar Holland om. zo vertelt Burger, „onder schyn van de oproerige te te straffen, maar in der daad om zyn buidel te vullen". Het waren slechte tijden. De ruwe WIJ ZIJN er vorige Zondag met ons hele gezin op uit getrokken. Er zat voorjaar in de lucht en dan kan het je gebeuren, dat je zo'n onweerstaan bare drang krijgt om er op uit te trekken, dat je eenvoudig niet thuis kunt blijven. Misschien hebt u ook wel eens van die bevliegingen. Dan is het of het thuis benauwd wordt. Dan kan je er niet tegen op. Het is of de sleur, de tredmolen van het alledaag se de baas over je zullen worden. Ik vraag me zelf wel eens af, of dat niet het grootste gevaar is voor een huwe lyk: de vervlakking. En nu weet ik wel, dat er de kinde ren zijn, die er voor zorgen, dat het leven niet zo gauw vlak en vervelend wordt, maar die kinderen heb je toch eigenlijk maar zo heel kort Dat wil zeggen, dat de tijd, dat je ze uitslui tend voor je zelf hebt, maar zo kort duurt. En aangezien een mens egoisisch is aangelegd, kan je dat nog slecht heb ben ook. Dan begin je moeite te doen om de kinderen thuis te houden en tien tegen een, dat het dan precies mis is. Kinderen hebben een verba zend fijn gevoel. Als ze maar enigs zins denken, dat ze door banden aan huis vastgebonden zullen worden, is het mis. Dan verzetten ze zich dik wijls tegen die banden, al zijn het niet eens knellende banden. Ze moeten de band met het huis eigenlijk helemaal niet beseffen. Ze moeten het idee hebben, dat er eigen lijk helemaal geen band bestaat. Het huis moet voor hen een veilige ha ven zijn, waarin ze in tijden van slecht weer binnen kunnen vallen. En het ls aan ons zelf, er voor te zor gen, dat het in die veilige haven zo gezellig is, dal ze er niet alleen in tijden van gevaar binnenvallen, maar dat ze er af en toe zo maar komen aanzetten, uit een bepaalde behoefte om zich even geborgen te weten. soldaten plunderden dorpen en ste den en met „rooven, moorden, bran den en vrouweschenden gingen ze voort tot de poorten van Haarlem". Toen Haarlem 34000 gouden Andries- gulden had betaald zonk de moed bij velen in de schoenen. Het platteland van Wcstfriesland moest 6000, Alkmaar 2600 Hoorn 1000 Edam 800, Medemblik 300 en Texel 1000 gulden betalen en sommige bur gers moesten zelfs hun bedden ver kopen om het geld bij elkaar te krlj gen. Bovendien moesten uit dorpen en steden een groot aantal der voor naamste ingezetenen blootvo/ts bij Hertog Aalbrecht in Haarlem ver schijnen en om -genade bidden. En 'n belangrijk deel van de burgers kreeg deze genade niet eensNee, laten we dan over minister Lieftinck maar geen moppen meer tappen! Zo nam het Kaas en Broodspel, uitvloeisel van de Hoekse en Kabel jauwse twisten een einde. Onder de regering van Maximiliaan was het met ons gebied slecht gesteld: „zyn Hof was een nest van grypvogelen Hertog Aalbrecht een onvulbare geltzak". Jarenlang werd de bevol king door schattingen uitgemergeld en tallozen konden de moed niet meer opbrengen om te gaan werken. En bij dit door mensen veroorzaakt leed kwamen nog onvruchtbare jaren, zware watervloeden en onweren, „waardoor t geheele Land schreeuw de van armoede en raasde van ge brek". Wat dwaal ik nu toch weer af. Van een uitstapje ben ik via een be nauwd gevoel bij onze kinderen te recht gekomen. U zoudt zo zeggen, dat alles aan elkaar hangt als droog zand. En toch zit er een onverbreke Ujk verband in. Want die benauwenis ontstaat juist, omdat je het gevoel krijgt, da je kinderen Je ontglippen en je voelt je verplicht om daar wat egen e doen. En dan sel je 't een of ander voor. Een gastdag voor vrien dinnetjes of vrienden. Een dagje er op uit met de hele familie. Als je maar het beklemmende ge voel kunt kwijt raken, dat je het con tact met je kinderen verliest dan wil je wel van alles proberen. En dan is u precies op de verkeerde weg. Want al was ons gezamenlijk uitstapje ook nog zo aardig en al heb ben we allen ook nog zo on best ge daan om het elkaar zo prettig moge lijk te maken, als ik er achteraf over nadenk, waren er toch telkens van dia kleine onvolkomenheden. Van die ogenblikken, waarin je voelde, dat we een ietsje te veel ons best de den om er een volmaakte dag van te maken. Die volmaakte dagen komen niet zo dikwijls meer voor. Die hebben we nog maar een enkele keer. We heb ben ze gehad. En dan spreek ik niet van onze liefde of verliefdheden. Want in die periode lijkt het wel of er veel volmaakte dagen zijn, in wer kelijkheid hebben we er maar zo wei nige. Neen, dan spreek ik over die zeldzaam volmaakte dagen, die we kunnen hebben als de kinderen nog klein zijn. Als ze zich zo volkomen gelukkig voelen als ze maar in je nabijheid zijn. Dan zou je het wel al tijd zo willen houden. Dan zou je wel willen, dat Je zo door kon gaan tot het einde, met al die vertrouwelijkheid om je heen. Maar Je beseft natuurlijk al spoedig, dat het niet kan. De kinderen raken hun hulpbehoevendheid kwijt. Als ze tegenwoordig tien, twaalf jaar zijn, worden het al hele mensen en ko men ze soms voor de dag, dat Je je zelf er oud bij voelt worden. Ja. we zijn er op uit geweest vo rige Zondag. We hebben de fiets ge nomen en we zijn gaan kijken naar de ontluikende natuur. Ten minste, dat dacht ik. En omdat ik zelf zo van de natuur houd. verheugde ik me er op, dat de kinderen ook zo van de natuur houden endat ze behoefte, hadden om het telkens weer terug-, jkerend wonder te zien Tot ik plotseling weer onbarmhar tig met mijn neus op andere toten' Werd geduwd. De jongelui met alle geweld afstanDon en aan de kant van de weg rust houden. Ik moet toegeven ze hadden er een mooi plekje voor uitgezocht. Voor' ons bloeiende croeusveiden. langs de weg de wilgen en hazelaars van een gouden waas. overtrokken. Het kon slechter. Maar Ik vond het kn"d om te zitten en dus drong ik er oo =an verder te gaan. Het baatte *o sterk was de'llefd» voordena*""r dat ze niet wee te krii«*®n waren. Tot de outknooine kwam. TientaTlon wM rpneerq kwamen aanstormen pn TVtHn nnnlllen. zovel de vrouwelüko als de monnelüke gln«*ori z'eh te holten aan wilde aanmoedigingen. Tk heh de leg ter harte genomen en maar niet meer over de natuur gesproken. NEL II TE HEWWE een kluchtig ver- VV haaltje hoort in de skeerwinkel Kees was weer te warskip weesd in Ouwe Nierup. Deer heb ie een snaar tje endeer gaat ie altoid een paai keer in ut jaar nei toe. Zo omtrent skoonmakerstoid en den met Zoide- winder kermis. En meist altoid dat ie deer wat nuuws op doet. Want er beurt wel niet veul en ut is een ver legen dood plaassie, maar as er ok wat beurt, den is ut in de regel goed raak. En nou loikt ut er wel weer te rommelen. En das deuze keer niet de skuld van de lede van de raad of van de burgemeister, want die hew we ze deer nag niet Nou is dat niet zo'n merakel, want dat loike wel van die heerskappe, weer je ut best buiten redde kenne. Want as er een barrebier ziek ls of een bakker of een slager, den moet er een aar kofime om ut zaakje recht te houwe en den loupe de mense al gauw te peeuwen, dat ut verlegen las tig is, want den is ie er niet en den moet le nag komme en al zoks meer. Das bei een burregemeister heel wat aars. As die dood gaat of as er een aar benoemd worre moet, den zette ze er zo lang gien are burge meister neer. Welnei, den ken de smid ut ok wel een maand of wat doen en ut zaakje roilt en zoilt even goed en je hore gien mens die zoid: Wat zei ik toch verlegen bloid weze as er een are burgemeister is. Maar das nou zo maar weer een uitstappie van ons. We komme terug op de kwesties die Ouwe Nierup ln beroering houwe. En we leite Kees maar an ut woord. „Ik heb ut er weer ouwerwes gezel lig had. We hewwe een eivend an ut pedoren weesd en toe kwam ut raadslid die in de veerte ok nag fe- milie van moin snaartje is.n^g efkes anwuppen. En ik was vezelf nuuws- kierig nei de burregemeister en ut raadhuis en zo, want ja die raadhuis affaire deer heb heel Noordholland z'n oigen al zo wat om begierd, dat ik docht, meskien is er wel een beet je nuuws. Nou. ik heb me zo wat be roerd lacht. Al is ut oigeluk meer., droevig as grappig. En ut raadslid dat ik den op ut oug heb, nou, die was ok lang niet te spreken. De weerlum, wat was ie op de non. Afoin, jullie wete meskien. dat ut met dat huis van Jaspers niet deur gaan is. En toe heb de raad een besluit no men om ut raadhuis an de Weel te bouwen. Ut most gnap weze en ut mocht niet al te duur koste. Want de Weel is zowat ut centrum van de gemeente, al staat er den ok gien huis, Maar ja, ze benne deer nag zo verlegen pikant op mekaar, dat ze gunne mekaar ut raadhuis hillegaar niet. En deerom maar op de Wéël. Maar leit me nou die lui deer In Haarlem er gien zin in hewwe. dat er een raadhuis an de Weel komt. Dat nou zit er weer een heleboel vui lighoid an de knikker. De raad houdt an zijn standpunt vast en die zoit: Wai wete ut beste weer ut raadhuis komme moe, maar deer In Haarlem benne ze ok niet mis en deer houwe ze er ok an vast: Gien raadhuis bou- we an de Weel. Maar nou hew ik wat verlegen kluchtigs boord. Kees wachtte efkes om ons nuuws kierig te maken. En toe gong ie veer der: Jullie wete die burgemeister is weg en nou moete ze binnenkort een aar hewwe. En nou wulle die lui van de planologische dienst in Haarlem gien gemeentehuis an de Weel boüwe leite. Verkeersgevare en weet ik wat al meer. Maar nou hewwe ze an ut gemeentebestuur een brief skreven. dat ze er gien bezweer teugen hew we, dat de ambtswoning van de bur gemeister verbouwd wordt tot ge meentehuis. Den kenne ze voor een nuuwe burgemeister, gesteld dat er ien komt, wel een nuuwe ambtsweu ning bouwe." Kees groinsde en Klaas groinsde en de barrebier en Janus en de are klante lachte luidop Op ut lest zoi de barrebier: „Om veul verstand te hewwen hoef Je toch ok Juist niet in Haarlem te weunen. Ik ken er inkom me, dat ze gien raadhuis an de Weel hewwe wulle. Een beste plaas vind ik ut ok niet. Maar houw den je bien stoif. Wat weerga toon den dat ut ernst is met de bezwerè. Maar dut loupt de spuigate uit. Gien 'raadhuis an de Weel. maar wel goedvinde, dat ut huis van de burgemeister ver bouwd wordt tot raadhuis. En dat huis van de burrie staat ok an de Weel. Dus den komt er toch een raad huis an de Weel. Ut Is of ze deer met molentje loupe." „Wacht efkes", zoi Kees. „We ben ne er nag niet. Er mag ok een tehuis voor ouwe van dage bouwd worre in ut Veld. Den kenne ze dat nag zo lang gebruike. zolang de gemeente niet opgeheven is Hal wou nag meer zegge, maar toe kwam de pelisie waarskouwe, dat de skeerwinkel dicht most. FIGARO

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1950 | | pagina 8