De Verdwenen Professor
KAPPIE
Werkloosheidsgevaar doet Amerikaanse
mijnwerker stakingswapen grijpen
Ook emigratie naar Brazilië
stuit op moeilijkheden
B
Oorzaken en achtergronden van
de economische conflicten
HET TELKENS OPNIEUW uitbreken van stakingen in de
vetkolenmijnen heeft vele Amerikanen er
«ich af te vragen, waarom in zovele gevallen de mijneigenaars en arbeiders
er niet ln slagen de geschillen door middel van onderhandelingen over
een collectieve arbeidsovereenkomst te beslechten. Het antwoord op deze
vraag is dat het nodig is rekening te houden met enkele moeilijke vraag,
stukken in deze industrie, die de kern vormen van het huidige langdurige
geschil tussen de mijnwerkers en de mijneigenaren.
LATEN WIJ DE ZAAK eerst eens
van het standpunt van de mijn
eigenaren bekijken. Er zijn ongeveer
7500 kolenmijnen in de Verenigde
Staten. In ruim negentig procent van
deze mijnen worden -t^kolen gp^'-
vei\ Het betrekkelijk geringe aantal
mijnen waarin anthraciet gedolven
wordt ligt grotendeels in een klein
gebied en .zijn het eigendom van
slechts enkele maatschappijen. De mij
nen, waarin vetkolen gedolven wor.
den, zijn echter over 29 staten ver
deeld en worden door bijna 5000
maatschappijen geëxploiteerd.
Ongeveer 15 pet. van de mijneige
naars zijn de grote staal- en spoor
wegmaatschappijen. die voor hun be
drijf grote hoeveelheden kolen nodig
hebben en hiervan volkomen afhan
kelijk zijn. De overige 85 pet zijn on
dernemingen, die aan de handel le.
veren en geen van hen produceert
meer dan 3 pet. van het totaal.
Er is derhalve practisch geen spra
ke van monopolievorming: integen
deel: de concurrentie is uiterst scherp
Niet alleen beconcurreren de ver.
echillende maatschappijen elkaar,
maar bovendien moeten de kolenmij
nen in toenemende mate concurreren
met andere energiebronnen als onro
leum, aardgas en waterkracht. Than
vormt vooral de concurrentie van
aardolie en aardgas een probleem
voor de mijneigenaars. In 1923 bij
voorbeeld vormden steenkolen 60 pet
van alle gebruikte brandstof doch
momenteel nog geen 40 pet. Men kan
ook zeggen, dat in de laatste 25 jaar
hel gebruik van brandstof enorm is
toegenomen, doch dat van steenkolen
ongeveer even groot is gebleven.
Ten gevolge van deze concurrentie
Is het bijna onmogelijk veel steen
kolen te verkopen als de prijs boven
een zeker niveau stijgt, want indien
de prijzen te veel gaan stijgen, gaan
de consumenten andere brandstoffen
gebruiken. Per eenheid van energie
kosten vetkolen 0.13. anthraciet
0.24, doch petroleum 0.23 en aard
gas 0.05. Deze prijzen gerekend aan
de mijn of de aardoliebron.
Het gevolg hiervan is dat de ver
diensten van de mijnexploitanten Üe
laatste 20 jaar over het algemeen be
trekkelijk gering zijn geweest. Op
grond van de cijfers van de inkom
stenbelasting. samengesteld door het
Amerikaanse Ministerie van iFnan.
etën, hebben de mijneigenaren tussen
1930 en 1940 gemiddeld tezamen
f 30 000 000 oer jaar verlies geleden.
Van 1940 tot nu is de toestand ten
gevolge van de oorlog en de na_oor-
logse vraag anders geweest. Na l<wn
hebben de winsten in deze industrie
gemiddeld 60.000.000 dollar per jaar
bedragen, maar als men de vette en
magere jaren door elkaar rekent heb
ben de mijnen niet veel verdiend.
Dit zijn enkele van de redenen
tvaarnm de miinexnln'*anten 70 hs»r^
BeWltf we!foren aan de eisen van H»
Vakverenigingen tecemoot te komen
daar zij van mening zlin. dat hier_
door de productiekosten aanzienlek
touden stijgen, terwijl het practisch
onmogelijk is de verkoopsprijzen be
langrijk te verhogen.
EN DE ARBEIDERS?
Van het standpunt van de arbeiders
gezien ligt de zaak weer anders. Er
is een tijd geweest, dat de mijnwer
kers tot de slechtst betaalde arbeids
krachten van de Verenigde Staten
behoorden. Heden ten dage behoren
zij naar het uurloon gerekend tot de
hoogst betaalden.
De arbeidsvoorwaarden zijn even
eens enorm veel beter geworden. De
mijnwerkers hebben een 40_urige
werkweek en de tijd. wleke zij no
dig hebben om de afstand vanaf de
poort van het terrein tot aan de
plaats waar de kolen gedolven wor
den af te leggen wordt als werktijd
gerekend, evenals de unchpauze
Het aantal ongelukken iets wat
altijd een grote rol speelt in het le
ven van alle mijnwerkersgezinnen
is zeer sterk gedaald. In 1949 was 't
percentage ongelukken lager dan ooit
tevoren cn bedroeg dit slechts 1 pro
mille van alle mijnwerkers.
4n de laatste 20 jaar is bovendien
de algemene gezondheidstoestand van
de mijnwerkers en hun gezinnen
enorm veel beter geworden, zijn alle
mijnwerkers verzekerd tegen ziekte
en hebben zij cn hun gezinnen recht
op medische hulp en ziekenhuisver-
pleging indien dat noodzakelijk is.
Voorts is de positie van de mijn-
werkers in de laatste jaren verbeterd
door de invoering van ouderdomspen
sioenen. Mijnwerkers, die de leeftijd
van 62 jaar bereikt hebben en 20
dienstjaren hebben, ontvangen een
pensioen van maximaal 100 dollar
per maand. De kosten worden dooi
de mijneigenaren gedragen, welke
hiervoor per ton geproduceerde steen
kolen een zeker bedrag storten.
WERKLOOSHEID
Waarom zijn de mijnwerkers on
danks al deze verbeteringen nog
steeds niét tevreden? Daarvoor zijn
vele redenen. Enkele ervan houden
verband met de onaantrekkelijkheid
van het beroep en de onaangename
omgeving waarin gewerkt moet wor
den. De belangrijkste reden is ech
ter het voortdurende gevaar van
werkloosheid.
De steeds toenemende mechanisa
tie van de mijnen heeft de productie
capaciteit zeer doen toenemen, ter
wijl tegelijkertijd het verbruik voort
durend afneemt tengevolge van con
currentie van andere brandstof "en.
Ten gevolge hiervan is de overtollige
productiecapaciteit betrekkelijk groot
wat in normale tijden er toe leidt,
dat een giFot gedeelte v. d. mijnwer
kers niet de volle werkweek van 48
uur werk geeft.
Tot op zekere hoogte is deze toe
stand nn«* ernst'«ar peworHon ten 01.
\r.ltfi. von de Viocn» iinrlnnAn. wolW
nu hetoald moeten wnrdo»v R0 r>C*
meer V»n de nroduet>ekost°n van
steenkolen bestaat ïyit lonen en ho
gere lonen "komen derhalve tot u>t»np
in hoge prijzen. Hoge prijzen leiden
echter, zoals wij gezien hebben,
toe, dat de verbruikers andere brand
stoffen gaarv gebruiken.
Wat voor toekomst de kolenmijnen
en mijnwerkers tegerr.oet gaan, moet
afgewacht worden. In technische krin
gen schijnt men echter te verwachten
dat het op de lange duur mogelijk
zal zijn steenkolen ondergronds te
vergassen en dit gas aan de verbrui
kers te leveren. Waardoor het delven
en transporteren van de steenkolen
overbodig zou worden.
Dit is echter toekomstmuziek en
verwacht mag worden, dat uitgaande
van de huidige nuchtere feiten uit
eindelijk een compromis bereikt zal
worden Het is bijvoorbeeld mogelijk
dat men overeen zal komen, dat elke
ruin werker een jaarloon gegaran
deerd zal worden, dat overeenkomt
met minstens 200 dagen werk per jaar
De lonen zullen hoog blijven en
naa" mate de oudere mijnwerkers
met pensioen gaan zal het totale aan
tal mijnwerkers langzamerhand dalen
Vcider is het waarschünlük dat wa
terkracht, aardolie en aardgas en op
de duur zelfs atoomenergie de bete
kenis van steenkolen voor het eco
nomische leven zullen doen vermin
deren. Doch voorlopig is het nog zo
dat steenkolen één van de belangrijk
ste producten van de Amerikaanse
mijnbouw zal blijven en een product
oM van vitaal belang is voor het
gehele economische leven.
EN HET WRAK VAN DE „LUPINO"
2 Kappie en de maat meerden de
„Kraak" netjes a-3n de kade, en legden
de loopplank ut. Kappie bleef boven
aan staan, want Signor Rivaldi k'om
meteen de loopplank op, ter vijl hij 't
kleine, vreemde mannetje, dat de hele
tijd naast hem had gestaan, meetrok.
..Wat gaan we nu weer beleven?"
dacht Kappie. „Wie heeft hij daar "bij
zich?" De maat bleef niet wachten. Hij
was vervuld van een grote wanhoop-
„Daar komt de ellende weer aan!"
dacht hij. „Altijd wanneer die dikkerd
a- bc 1 't- het mis! En hij
liec-t nog icnV bij zich oc' 1 Nog
me narigh id! Ik hen er „cnoeg van!
Ik wil rust hebben ik houd het niet
lauwer uit!!
ppie had intussen Signor Rivaldi
en l.et kleine mannetje in zijn hut ge
..Mag ik de S:qnor Capi'ano
.lamaken!" zei Rlvr.1.Dit
zijn geleerd professor Quibus! Hij weet
<k a"!es van die antiekonde scheep
"rt van die zel'-'aartuiaen
rustligt alreeds vijfhonderden jaren op
die bodemgrond van die zeewater! Laat
de Signor Capitxo die antiekoudc
scheepskaart zienkijken, Quibus!"
De professor greep in zijn binnenzak
en haalde er een oude. beduimelde
kaart uit en vouwde die toen open.
VOETBAL
OOSTENRIJK—ITALIë 1—0
Het Oostenrijks elftal sloeg te We
nen Italië met 10. nadat de rust
niet blanke stand was ingegaan.
Te Florence sloeg Italië B met 2-1
Oostenrijk b nadat met rust de Italia
nen met 10 de leiding hadden ge
had.
Emioratie - moae'iikheden
Latijnse mentaliteit ligt de degelijke
Hollander niet
rEHALVE MISSCHIEN Australië
is geert enkel ander land ter we
reld zozeer rijp en geschikt voor
economische uitbreiding op ieder ge
bied. En zelfs is geen ander land zo
rijk aan natuurlijke bronnen, zij dit
op het gebied der agrarische bedrij
ven of dat der mijnbouwletter
lijk alles is in ruime mate aanwezig
cn wacht met smart op exploitatie
cn- ontginning. Helaas is een groot
percentage van dit 45 millioen zielen
tellende volk nog analphabeet en
derhalve voor weinig meer dan han
denarbeid geschikt. Geleerden menen
dat Brazilië, groter dan de V.S., 'ge
makkelijk een bevolking van 300 rr^il
heen kan dragen zonder dat er cliar
'looi economische moeilijkheden of
overbevolking zouden ontstaan. Ge
schoolde arbeidskrachten zijn er dan
ook het meest in trek en de Bra
ziliaanse regering doet al wat in haar
vermogen ligt om deze naar Brazilië
te laten komen. Ongeschoolde krach
ten worden absoluut geweerd. Het
ziii» voornamelijk de jonge industrie-
en die werkkrachten nodig hekken:
de iizerindustrie. de napierindustrie,
de chemische fabrieken, machinefa
brieken e.d. Vóór de oorlog em;e»-eer
den PortuF»zen. Sianiaarden en Ita.
banen hoofdzakelijk naqr Brazf-x po
Heten Nederlanders. Britten en Scan
dinavië»^ bet land wel ietwat linke
liggen. Pegriioeliik overigens daar de
omgangstaal het Portugees is en er
weinig aanlokkelijke geruchten be_
treffende de sociale wetgeving de
rónde d^der». t«v«-"i V*"» V-ijmaq»
r»'M p""»al ÏioaIIa te yü-
v>"-oneanen.
Fr, Indor/Iqa/I komerj plle^n do c»o.
ter p;0 de Jeneiro fgedeel{eHik
Minas Gereas. Sao Paolo en Santa
Catharina voor ons in aanmerking.
Deze staten bieden vooral aan jonge
baeren goede kansen, d.w.z. alleen
wanneer zij zelf over voldoende geld
beschikken om er een bedrijf te be
ginnen daar de regering -de immi_
g)anten niet financieel steunt. Voor
het. ogenblik dus is het voor onze
jonge boeren een uitgesloten moge
lijkheid die eerst zal verdwijnen zo
dra iedereen weer het recht bezit om
z'n eigen toekomst te bepalen en dit
niet meer afhangt van allerlei, min
der geslaagd te noemen bepalingen
van de heer Lieftinck.
Het is merkwaardig te moeten con
stateren dat een land als Brazüië dat
zo'n groot gebrek aan arbeidskrach
ten heeft nog steeds geen goed
seoraanis®er'ie immigratie-dienst be
zit Fr zi»n tePenwoordie vier Brazi
liaanse staten die een soort van ge-
oeaniseerd overleg te dien aanzien
piefen, terwiil de Federale «■wtrrine
al iaren bezig is om een Denarte.
ment voor Immigratie in het leven
te roene*» Fmjgratie naar Brazilië is
dan ook alleen mogelijk wanneer mei
reeds hW in voorland in lvt bezit
is van e°n verklaring die aantoont
dat de emiorant direct na aankomst
werk zal hebhen. of Indien dit niet
het-geval je. er familieleden of vrien
den zün d^e voor hem willen bor?
Dez» verklaring moet in het
Portugees zijn gedold en overgelegd
worden a?n de C4i«hting T-nndverh"*
-W<~4~r>1and «uani.ida viei.~
#4—1 .1 ff oI-4f.
FQ howtut"<» ic pr>n Wint rvmnjm'
moes. v""!* '0 net uit Tndinnen. -3*>
net. uit Mestmzen .in net. uit negers
en voor 40 net. uit blanken bestaan.
GEDENKBOEK 7 DECEMBER-DI-
YISIE GEREED
Het gedenkboek van de 7 Decem
ber divisie is gereed gekomen. Pre
sent-exemplaren zijn gistermiddag
door de .twee voormalige divisie-co:n
mandanten, gen. majoor Dnrst Britt
en gen. majoor Eugles aangelioden
aan de minister van oorlog en mari
ne, de staatssecretaris van oorlog cn
de chef van d generale staf alsme
de aan de oud-min. van oorlog tur.
Meynen. Na de terugkeer van het ko
uinklijk gezin uh Frankrijk zullen ook
aan de koningin, prinses Wilkelmnia
en prins Bernhard presentexemplar.-n
worden aangeboden.
Dit gedenkboek, geschreven dooi
de jounalist Alfred van Sprang en
uitgegeven bij de firma van Hoeve
In Den Haag. beschrijft de geschie
denis van de 7-Decemberdivisie tij
dens haar langdurig verblijf op West
Java. 12.500 Leden van de bond oud
strijders 7 December zullen het br>'»
ontvangen als bljjvendo heriuuerW
aan de wijze, waarop zii hun taak in
Indonesië hebben vervuld.
Joego-Slavië is toegetreden tot de
Unesco, de opvoedkundige, weten
schappelijke en culturele organisa
tie der Verenigde Naties.
de Het aantal Nederlanders over
schrijdt zeer waarschijnlijk de dui
zend niet. In de staat Parana woont
een kern Nederlandse boeren die zich
daar reeds in 1911 vestigde en zich
"thans in het bezit ziet van een 40.tal
grote, thans goed florerende boerde
rijen. Het mankeert hen echter nog
steeds aan goede voorlichting, mo
derne methoden, 'gereedschapoen en
organisatie. Toals biina overal elders
in Zuid Amerika is het ook in Bra
zilië een .kwestie van achterlükheid.
niet hebben kunnen meeaaan met z'n
tiid en een te geringe bevolking om
h°t land op grondige wiize te exploi
teren. Het grootgrondbezit doet ook
afbreuk aan vooruitgang, terwijl het
onwikkelingsoeil der bevolking even
eens-oen rem daartoe vormt. Ik ge
loof niet dat. hoe rijk het ook mag
Rrazi'ïë vooralsnog het land is
"•'•arti.-ir-n em*"rprpnd^
|J"i 7;eh hii voe»-tr->»ir iriol b-moi.rir.
*•-, ;c VJV>»l rii r ic-ti «v.
'«wrlt dil f>:n»|1 Ir» „.„...i...
«oft-cipn pr»n rnpr»4--il iJ!n rlr» V»q«-'1
werkend'1 deoreljjVe Hollander in 1
"eheel met ligt....
Brand in fabriek te
Berlicum
Zaterdagmiddag brak brand uit in
de Corsetten- en textielfabriek ge-
naam Bosco. in de Hoogstraat te
Berlicum in Noordbrabant. De brand
begon in de bovenverdieping, waarin
genoemd textielbedrijf gevestigd is.
Direct werd het benedenhuis ont
ruimd. De brandweer uit Berlicum
nam krachtdadig het blussingswerk
ter hand. De brandweer uit den
Bosch kwam ook te hulp en met ver
eende krachten werd de strijd tegen
de brandende texiielmassa voortge
zet. Een flink3 voorraad textiel ging
verloren. De benedenwoning kon be
houden blijven.
De oorzaak van de brand is onbe
kend. De schade loopt in de duizen
den.
DONDERDAG 6 APRIL 50
Hilversum I, 402 in KRO 7.C0 en
S-C0 Nieuws: 8.30 Hoogmis NCRV; 10
uur Gram. muziek en Morgendienst; K
RO 11.00 Voor de zieken; 12.00 Lunch
concert: 13.00 Nieuws; 13.20 PianOre
cital. NCRV; 14.00 Promenade orkest
14.45 Voor de. vrouw; 15.30 Vioo'reci
tal; 16.00 Bijbellezieg: 17.00 Jeugduitz.:
17330 Concertgebouw-kwintet; 18 00
Vrij en blij; 18.40 Leger des Heils;
19.00 Nieuws; 19.15 Muzikale causerie
20.00 Nieuws; 20-25 Mattheus passion
van Heinrich Schutz; 21-20 Met band
en plaat voor U paraat: 21.40 Haak
in. 22.15 Buitenlands overzicht: 23.00
Nieuws: 23.15 Symphonisch concert.
Hdvcrsum II. 298 m AVRO - 700
en 8.00 Nieuws: 8.15 Gram p'. 9.00 Ka
mennuziek: 9-30 Soft, and Sweet: 10.00
Morgenwijding: 1CLI5 Arbeidsvitaminen
10.50 Voor de klrufe-s: 11.00 Kerk en
tcrenkHnkcn: 12.00 Musetteorkest. 12
u.3S Ccwóoyliedjcs: 13-00 Nws: 13.15
Metropole o ke?' 14.00 Met naald en
schaar: 14.330 Pianospel: 15.00 Voor
en gezo'den; 1 .(VI ST:"'k'<wartet
'7 00 T/vvdu'tzend'rg: 1^-00 Ni-mws:
1.M5 51S.V
»«n 19 04 AVPG. orW- 10 10
-r.,c- toon v„.c no IR n-4 Diuj
or^e*': 71 15 A-,s,"h/vc'ï
9 MO muzi-k- 2? 30 Pï^reci
t,|: 23.00 Nieuw*: 23.15 S-r
Een romantisch verhaal
uit de Griekss bergen
'l2
l
Vitus vertelde van zijn vergeefse
pogingen, om de pope en de burge
meester van Ajo3 Dimltrios uit te ho
ïen. En hij voegde eraan toe:
Er is mij nog iets opgevallen, mij
heren. U hebt u zeer bezorgd 0-
yor mijn welzijn betoond. Het praat
je ging, dat de bergstraat wemelde
.Van bandieten. U hebt mij een afde
ling cavalerie tegemoet gestuurd
V'erkelljk zeer vriendelijk en zorg
zaam, maar totaal onnodig. Ik had
bvengoed alleen kunnen rijden. Geen
komitadschi heeft zich laten zien.
Juist, dat is het verdachte van de
l:aak, stemde Hamid Bev toe. Twee,
kfcrie dagen geleden wemelde het nog
fVan Katherlnl tot aan de grens van
jjflie schoften. Bij Leftohorl hebben zij
èergisteren twee gendarmen en de
^Dacht daarop bij Petra wederom een
YtPatroullle neergeschoten. En sedert
Jfiflsterenmorgen zijn zij als weg-
feraagd.
v Servet Bey nam het woord.
hebben het gehele gebied reeds
poorzocht, sprak hij met een hoge
blepstem. die in merkwaardige tegen
VltelMng met zijn brede, zware geslal-
- Wa8, Ik geIoof' öat ei' geen 8tal Is
•<>vaar rnjjn mannen niet ingekropen
n3h er is niets te vinden.
door Ernst Klein
De grens is geblokkeerd. Aan alle
overwegen staan versterkte posten
er kan geen kip uit of in.... ik ge
loof echter, dat ze alemaal reeds o-
ver de grens zijn. Hamid sprong woe
dend op en liep, levendig als hij was
als een getergde leeuw op en neer.
Wij hebben nauwkeurig de weg kun
nen nagaan, die de bende gevolgd
heeft. Van Kokluoplos zijn zij dwars
door de bergen naar Zaricaui getrek
ken. Daar hebben ze overnachten
de volgende morgen schijnen ze zich
in ï'ook opgelost te hebbengeen
spoor meer nietsHet is om
dol te worden!
Vitus haalde de courant te voor
schijn, die het artikel over hem ver
meldde en gaf haar aan Hamid Bey.
woede geen grenzen meer.
Toen die het gelezen had. kende zijn
U bent nog een grotere idioot dan de
professor, schreeuwde hij. Weet u.
wat ik thans met u doen ga. mijn
waarde vriend Ik breng u en uw
galgenaas van een dragoman naar Sa
loi.iki terug en laat u vandaar de
grens overzetten! Of denkt u. dat ik
lust heb, oiu u naderhand ook nog te
moeten nalopen.
Servet Bey en Reschid Balib Bey
lazen het artikel ook en waren er e-
veu weinig over gesticht als Hamid
Bey.
De journalist omwikkelde in alle ge
moedskalmte zijn plannen.
Wat willen de bandieten? Een los
geld. Daartoe hebben zij de goede
Manlus ontvoerd en niet om hem de
oren af te snijden. Nu arriveer ik cn
kondig mijn komst zo officieel moge
lijk aan. Wat zullen de heren dun
geloven? Dat ik hierheen gezonden
ben. om over het losgeld te onderhan
delen. Zij hebben zich tot dusverre
muisstil gehouden, een teken, dat ztf
afwachten. Ik stel dus voor, dat ik
mijn tenten iu Zaricaui opsla en dan
wacht, tot ze met mij komen onder
handelen.
Ja. en u ook nog ontvoeren, brom
de Hamid, maar hij was lang zo woe
dend niet meer als zoeven. Hoe ver
metel het plan van de courantenman
ook was, er viel over te praten.
Daartegen zal ik mtó weten te be
schermen met jullie hulp natuur
lijk. Ik ben geen nieuweling in dit
gezegende land. Daarom acht ik het
beter, dat wij niet tezamen werken,
doch afzonderlijk. Wanneer de ben
de werkelijk reeds naar Griekenland
ontsnapt is. dan kunnen jullie de pro
fessor alleen terughalen wanneer ju!
de Atheense regering de oorlog ver
klaren.
Joost geve. dat wij dat konden!
riepen de drie Turken als uit ecu
mond.
Joost bemoeit er zich niet mee
die is veel te baug voor de grote mo
gendheden. Daarom zullen wij ons
zelf moeien helpee. Het feit. dat de
hele troep zich onzichtbaar gemaakt
heeft, is voor mij een bewijs, dat zij
mij reeds ver wachten.
OI men wil u en ous op slinkse
wijze om de tuin leiden, om 11 clan
gemakkelijker kunnen vangen.
Ba. daar moeten wij het ntaar op
aan laten komen. Neen. mijue heren.
ik blijf erbij, dat wij het moeten wa
gen. Het is mogeLijk, dat mijn voor
stel verkeerd is, maar het is toch iu
ieder geval een poging. Hier iu El-
lasona te zitten wachten, totdat de
bandieten ons de professor bij stukjes
en beetjes terugsturen heeft geen
doel. Hamid ging weev in de kleine
kring om de tafel ziten. Zijn Alba
nese bediende vulde de kleine kof
fiekopjes, waarna men de details van
het Plan besprak.
Vitus Thavon wilde dus, alleen door
Salomo» begeleid naar Zaricaii'.
Dat was het laatste dorp op Turks
gebied, vanwaar de bergstraat naar
Griekenland voerde. Daar zou hij
als onschuldig verslaggever zijn in
trek nemen eu wachten. Haiuid
Bey zou het militaire onderzoek
voortzetten, en we! zo luidruchtig mo
gelijk, zodat de bandieten geen arg
waan konden krijgen.
Verder zou hij voor een gelieimo
bewaking van zijn vriend zorgen Hij
had behalve de gendavmen. die in'
Zaricaui faun permanent verblijf had
den. een afdeling infanterie eu enige
vertrouwde mensen in het dorpje. Vi
ttts moest echter beloven, niets le
zullen ondernemen zonder, er de
Turkse officieren van in kennis te
stelten.
Afgesproken
Die avond vertrokken Vitus en Saio-
raoa naar Zaricaui. Zij bereikten het
nog voor liet invallen der duisternis
en vonden logies bij de dorpsschool
meester, een zeer bijzondere persoon
lijkheid, die een boord droeg en „bon
soir" kon zeggen.
D^1 kerel bevalt mij niet. verklaar
de Salomon. toan zij htm geringe ba
gage naar de beide, op de bovenver
dieping gelegen kamers brachten.
Mij ook niet, antwoordde Vitus.
Juist daarom blijven wij hier.
Er gebeurde niets.
Vitus wandelde onder de schoont
platanen en deed overigens weinig «n
devs dan gapen. Salomon hield schiei
oefeningen met zijn browning en ver
klaarde Zaricani voor het mees*
troosteloze nest van de hele Balkan
Van tijd tot tijd trad hij als diplo
maat op, dat wil zeggen, dan ging hij
naar de herberg, tracteerde de nota
belen van het dorp op raqui .en ver
telde iedereen, die het maar weten
wilde, welk een gewichtige persoon
lijkhcid zijn meester. Vitus Thavo::
was. Vertrouwensman der regeriny.
fabelachtig rijk. als de antartes niet
zulke stommelingen waren, hadden
zij hun geld voor de professor re-ds
lang binnen. De fantasliscne welspre
kendheid van de Spanjool werd ecli'er
nutteloos verspild. De raqui werd wel
is waar gedronken, doch de monden
werden alleen geopend om de goden
drank door te laten, overigens bieren
zij gesloten.
Vitus trachtte eeu-. tweemaal met
de -schoolmeester op vertrouwelÜKe
voet te komen. Eveneens zonder -
sultaat. Op de Balkan zijn de leva-
iiïn en de popen de geheime agent"ii
der komitadsctyis. Zij zijn de enigen,
die een beetje lezen eu schrijven kuu-
nen en dooi hun handen lopen de wr-
biudingsdradon tussen de oorlogvo--
reutle bende en de mannen, die cle op -
raties vanuit veilige verte leiden. Zij
viju ook de onvermoeide, fanatieke
agitators. De schoolmeester prent
zijn leerlingen b-ut in tegen alles,
wat niet tot zün stam behoort. De
pope zorgt ervoor, dat deze haat bij
de volwassene bevestigd wordt. Ha
mid Bey liet eens de volgende ver
zuchting horen.
Gevechten tussen roverbenden? Ze
zouden opgehouden hebben te be
staan. wanneer ik verlof kreeg al'e
leraren en popen in Maxódonië op te
hangen.
Titus wist dat even goed als hij 11
daarom stelde hij alle pogingen in t
werlc. om cle schoolmeester van Za
ricaui uit te horen. De kerel was 1 n
der onsympathiekste exemplaren. M
Vitus ooit ontmoet had. Hij wekte
na een lichamelijke afschuw bij hem
op cn Vitus had heel wat liever zy:i
ryzweep eens enige malen geducut
op de eeuwig gekromde rug doen
neerkomen, dan met hem aan één 'a-
iei te gaan zitten.
Hij droeg Salomon op, een vette
kip te braden, voor goed gezouten o-
lijven en meerdere flessen Pilseiu r
bier de grootste delicatesse in deze
door antieke hermiieriiigen geheiligde
streken te zorgen en nodigde 'le
schoolmeester tot dit kostelijke maal
Hit. Die was wrbazeud gevleid, at
bijna de hele kip op zonder zirli
het genot ervan door een te rijkePik
gebruik van vork en mes te vergal
len dronk talloze glazen bier cn
vertelde Vitus tot dank een geschie
denis. welke bij deze gevaarlijke
ging opwekte, om alle bierflessen ot»
zijn hoofd kapot te slaan.
Wordt verve»
