Ikmaader
N.-HOLLANDSE
1 'PERS 1945
Militairen te Makassar in verzet tegen
opheffing deelstaat Oost Indonesië
Spanning
f eigen af
xannesthijn
Sultan Hamid II in verband met de
actie-Westerlinq gearresteerd
Devéze faaldethans Van
Zeeland formateur
Watersnood in
China
5c JAARGANG NR 1861
DONDERDAG APOTE
Oilgav® Stichting J)e Vrfle Alkmaarder"
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar
Abonnementen f 0.30 per weck f 1.25 per
maand f 3.65 per kwart bij vooruitbet
Advertenties 14 ct p. mm., familieberichten
18 cent Bü contract aanzienlijke korting
Verontw. ledacteur. J. ZoonenBureau Ridderstraat. hoek Oudegracht T«L K 220CC3971
Woensdagochtend zijn te Makassar
oiii ongeveer half zes 's morgens
plaatselijke tijd militaire acties be
gonnen in 't kampement kan de kort-
geleden naar de strijdkrachten van
de VSI overgegane groep van het
voormalige KNIL „Alidoel Aziz" aan
de verlengde Klapper-laan, waar o.a,
militaire politie en troepen tan de
KIS zijn gelegen.
Br is gedurende korte lijd een vuur
gevecht geleverd, waarbij een klein
aantal doden is gevallen. De „Abdoe!
Aziz" compagnie bezette enkele mi-
nisteries, het gebouw waar de radio
omroep is otiderg'ébracht en het
DE SPANNING bij onze Zuider
buren neemt bij de dag toe. De
verschillende partijen zijn in de laat
ste weken scherper tegenover elkaar
komen te staan dan ooit te voren. De -
Katholiek-Liberale regeringscoalitie
is er aan bezweken en een nieuwe
regering kan bijkans niet worden ge
vormd. De oud-premier, de heer Eis-
kens heeft zijn pogingen moeten op
geven. De grijze bemiddelaar bij uit
nemendheid, de heer Carton de Wiart
kon niet slagen en de liberale heer
Deveze al evenmin. En nu hèeft men
ten laatste aan de heer Van Zeeland
opgedragen een kabinet te formeren.
We zien de uitslag van d/ens optre
den met spanning tegemoet.
De heer Van Zeeland is een aan
hanger van Leopold door dik en dun.
Het ligt dus voor de hand, dat hij
zal trachten een regering van uit
sluitend Katholieken te vormen, daar
de CVP, de organisatie, waarin de
Katholieken georganiseerd zijn, even
eens door dik en dun de terugkeer
"van Leopold wenst. Of heersen er-ten
aanzien van dit punt ook in de CVP
bepaalde spanningen? Zullen ook daar
de ogen open gaan? Zal men ook daar
inzien, dat België zich aan de rand
van de afgrond bevindt? Wij vrezen
het ten zeerste.
Wat 2al er echter gebeuren, indien
de heer Van Zeeland er in slaagt een
uitsluitend Katholiek kabinet te vor
men? In de Kamer beschikken de
Krtholieken niet over de meerder
heid. Ze zouden dan aangewezen zijn
op de steun van eep paar afvallige
liberalen. Het schijnt, dat er in
Vlaanderen 'inderdaad een paar zijn.
die de neiging hebben, zich van het
advies van hun partij niets aan te
trekken Tn dat geval zou er een
uiterst kleine meerderheid in het
Parlement te krijgen zijn. We moeten
het echter nog zien. En de mogelijk
heid is geenszins uitgesloten, dat de
te vormen regering reeds in de eer
ste zitting een nederlaag te slikken
krijgt. Dan komen er ernstige moei
lijkheden. Dan kan de regering be
sluiten tot Kamerontbinding en het
houden van nieuwe verkiezingen. Er
moet echter ook rekening worden* ge
houden met een andere mogelijkheid.
Die mogelülr.heid houdt in, dat de
regering onder leiding van de heer
Van Zeeland het met de parlemen
taire democratie niet zo heel nauw
wenst te nemen en de beide Kamers
in verenifde zitting bijeenroept, waar
in de CVP wel een' meerderheid
heeft. Dat zou betekenen, dat in Bel
gië een*revolutionnaire situatie ont
staat. Niemand kan van te voren zeg
gen, wat. er dan zal gebeuren. Laten
we echter: aannemen, dat de CVP
voor de conseauenties van deze daad
zou terugschrikken. Is er dan een
mogelijkheid, dat de na een Kamer
ontbinding volgende verkiezingen *n
meerderheid voor de een of andere
groepering zullen opleveren, waar
mee het land wel te regeren valt?
Wii wagen het te betwijfelen.
De vclksraadoleging heeft België
in grote moeilijkheden gebracht.
Mdeiliikheden. waar onze partners
in.de Benelux niet uit zullen komen,
tenzij de Koning het besluit zou ne
mén, het belang van het land boven
eigen eerzucht te stellen. Zo lang de
Koning echter even onveranderlijk
zijn standpunt handhaaft, als het
manneke-pas van Brussel zijn straal
tje water in de fontein laat lopen, zal
in België de spanning de rust ver
drijven. v. Z.
HIER EN DAAR OCH'FENDNE—
VEL, MAAR OVERIGENS DROOG
EN OP DE MEESTE PLAATSEN
WARM EN ZONNIG WEER.
Zwakke tot matige wind, hoofdza
kelijk uit Zuidelijke richting.
hoofdkwartier van de „Apris".
Een andere groep van de voormaii
ge KNIL-compagnle trok naar do
woning van de territoriale „Apris"-
commandant in Ooet-Indonesië Mo-
lointa. die, tezamen met vier ande
re officieren, werd medegenomen
naar het inmiddels eveneens bezette
hoofdkwartier van de „Apris" aan
het F/eylingsplein.
Reuter meldt, dat aan de actie
door verscheidene honderden Oost-
Indonesische troepen werd deelgeno
men .Behalve do territoriale „Apris-
commandant zijn 140 andere offi
cieren en manschappen gevangen ge
nomen.
Na de acties werden er over het
algemeen weinig schoten gehoord.
Schepen, die voormalige leden van
de TNI naar Oost-Indonesië zouden
brengen, waren omstreeks die lijd
nog niet in zicht. Het was intussen
duidelijk geworden, dat het. KNIL ge
heel buiten de actie stond, hoewel de
uniformen van de actievoerenden cn
het gebruik van wapeucarrierg een
andere indruk gaven. De actievoeren
den droegen merendeels rcod-wltte
mouwbanden, doch hadden overigens
een andere uitrusting. De kampe
menten van het KNIL zijn uiteraavd
onder strenge bewaking gesteld. De
Nederlandse trocpencommandant
stond volkomen verrast tegenover
het gebeurde
Inmiddels meMen de c>ffrespon-
denten van Aneta, dat er in verschil
lende plaatsen van Oost-Indonesië
demonstraties, zowel voor als tegen
het voortbestaan van Oost-Indonesië
aan de orde van de dag zijn.
In de loop van de ochtend heeft 'n
kapitein van de Apris een 'proclaiua
tie uitgegeven, welke de te Makas
sar gevoerde acties verduidelijkt. Ia
deze pro^'amatle wortlt gezegd, dat
de actie gevoerd werd met Indonesi
sche manschappen, die hehhén losge
maakt van het KNIL-verband en au
als vrije strijders optrekken'"Voor het
behoud van de Negara Indbnesia Ti-
mur" De proclamatie werd bekend
gemaakt via de radio van de kis,
studio Makassar, welke bezet, .is dooi
de Staatspolitie cn mede bewaakt
wordt door manschappen van de A-
ziz troepen de tekst van de proclama
tie luidt: „Kapitein Abdulaziz van
het Aprisleger verklaart n'atÉfcns do
onder hem strijdende militairen, voor
aover nog niet uoor de regering van
de RIS in het Aprisleger opgenomen,
dat zij door de omstandigheden ge
dwongen, uit eigen beweging, 5 April
1 uur voormiddag zich'hebben losge
maakt v$n het KNIL-verband en' als
vrije strijders optrekken voor. het
behoud van de Negara Indonésia Ti-
mor."
Nederlandse troepen
alzijdig
Aneta meldt nog dat door -de dienst
legercontactcn van het Nederlandse Ie
ger te I»Jakarta het volgende com
muniqué is uitgegeven: „te'Makas
sar zijn ongeregeldheden uitgebroken
>'un de zijde van het commando der
Nederlandse strijdkrachten Is al het
mogelijke gedaan om te voorkomen
dat de onder Nederlandse leiding
staande troepen in de ongeregeldhe
den zijn of worden betrokken".
Gisteren heeft het parlement van J.> RIS een resolutie behandeld waarin
werd aangedrongen op opheffing van dc deelstaat West-Borneo. Onmiddcl
lijk na dc zitting Is de leider van de deelstaat Sultan Ham hl, die teven#
minister Js ln het kabinet gearresteerd.
Om 3 uur 's nachts werd hij gearresteerd In zijn paviljoen, Hotel des In-
des door de politic van de Negara in samenwerking met de militaire
politie. Dinsdagavond om 9 unr w.is hef hostnlt tot ontslag als kahlnets-
lld door president Sukarno ondertekend. „Lang heeft de regering geaar
zeld alvorens tot deze zeer vergaande stap over te gaan", aldus de ver
klaring over de arrestatie, „doch het belang van de terugkeer van de nor
male toestand vnn rost cn orde voor het algeheel welzijn van het volk
gaf hierbij de doorslag. De regering van de RIS doet thans een beroep op
alle burgers vnn Indonesië, deze regeringsmaatregelen rustig en kalm
op te nemen."
Meer arrestaties
Tegelijk met minister Hamid wer
den nog enige personen gearresteerd
onder wie mr. Tilenius Kruythoff, die
leider was van de WestBorneose de
legatie ter RTC. Een woordvoerder
van de militaire gouverneur heeft te
rens Aneta meegedeeld, dat de adju
dant van de Sultan, kapitein van der
Heiden, die toevallig bij de arresta
tie aanwezig was, werd meegenomen
doch intussen weer vrijgelaten. De
arrestanten zijn hoofdzakelijk Ne
derlanders aldus de woordvoerder,
dio er aan toevoegde, dat in totaal
5 tot 7 personen gehalve Hamid zijn
gearresteerd.
Aneta verneemt uit gezaghebbende
Indonesische militaire en civiele krfn
gen, dat Hamid er van verdacht
wordt, voortdurend met Westerling
in contact te hebben gestaan cn wel
van voor de sonverelnlteltsoverdracht
tot na de uitvaardiging van het ar
restatiebevel tegen Westerling. In
deze kringen herinnert men In dit ver
band aan de mislukte pogingen tot
een aanval o? Djalsarta en op het
parlementsgebouw, toen daar de o-
peningszltting werd gehouden. Vol
gens deze kringen zal Hamid gecon
fronteerd worden met getuigen In de
zaak en hangt het van het verhoor
af, of tot verdere arrestaties moet
worden overgegaan.
In Zuid-Atrika is hk-o begonnen een
vloot te bouwen, die uit koopvaardij-
en oorlogsschepen zal bestaan. De ie
torpedojager voor - de oorlogsvloot Js
juist bij de Britse regering aangekocht.
Met de handelsvloot is men al iets
verder gevorderd. Deze laatste vloot
staat onder leiding van Harris Bom-
ber, die ^bekendheid heeft gekregen in
de oorlog door de bombardementen op
Europa te leiden.
—Verscheidene schepen varen reeds
op Amerika, terwijl het eerste schip,
i ciat op West-Europa zal varen, de
i „Constant*" riOg deze maand in Rot
[terdag wórdt verwacht.
—De Constaatia vóór het vertrek
I naar Europa in de Tafelbaai. Op de
achtergrond de Tafelberg.
Russische vliegtuigen
In China
De inlichtingendienst v$n de/fchine-
se nationalistische strijdkrachten
heeft gemeld, dat 20 a 30 Russische
jachtvliegtuigen en bommenwerpers,
die onlangs gebouwd zijn en de ken
tekenen van de USSR naast de rode
ster van de Chinese communisten dra
gen, te Hsoutsjou. Hangtsjou en
Sjang zijn opgemerkt.
Homogeen katholiek kabinet verwacht
Op stilstaande trailer
gered.n: 3 doden
Op de Leeiiv.arderweg bij Amster
dam heeft zich een ernstig auto-on
geluk voorgedaan, dat aan drie per
sonen het leven heeft gekost.
Bij een botsing met een andere auto
zijn de inzittenden van een trans
portwagen zodanig gewond, dat twee
der inzittenden op slag gedood wer
den. De derde is ook reeds aan de
verwondingen bezweken. De chauf
feur was een Hollander, de beide an
deren Italianen die per vliegtuig naar
ons land kwamen teneinde in Fries
land vee te kopen
Haagse notaris bekent
50 mil.'e zoek
Betreffende de aanhouding van de
Haagse notaris K., vernemen wij nog
dat het onderzoek werd ingesteld
naar aaleiding van bevindingen oij
de controlw op de boekhouding vnn
de notaris. Deze controle pleegt
ambtshalvH en regelmatig te geschie
den bij alle notarissen.
Hierbij rees het vermoeden van
financiële en boekhoudkundige fraude
Het daarna ingestelde onderzoek be
vestigde dit vermoede» Het tekort
zal naar alle waarschijnijkheid niet
beneden een bedrag van f50.000 blif-
ven.
K. bekent de hem ten laste gelegde
feiten volledig, zo vernemen' wij van
de zijde der politie.
De prins-regent heeft Paul van Zee
land verzocht een regering te vor
men. Van Zeeland heeft de opdracht
aangenomen.
Nadat Deveze zijn taak als kabi
netsformateur had neergelegd, werd
in CVP-kringen algemeen verwacht
dat de prins-regent nog dezelfde a-
vond een katholieke formateur zou
belasten met de vorming van een nieu
de regering. Eyskeus, die in de n-
vonduren door de prins-regent ont
vangen werd, deelde echter na afloop
van het onderhoud onmiddelijk aan
de pers mede, dat hij informateur
noch formateur was, waardoor de
hoop, die in de CVP-kringen leede,
dat België binen de 24 uur over een
nieuwe regering zou beschikken, de
bodem werd ingeslagen. Men maakt
zich in deze kringen intussen geen 11-
lussies meer over de medewerking.
Van liberalen in een nieuwe rege
ring ziet nog slechts de de oplossing
in een homogeen katholiek kabinet,
Huize Doorn thans te
bezichtigen
Het kabinet van de commissaris
van de Koningin in de provincie Ut
recht voert onderhandelingen met de
„Stichting Huis Doorn" om de vroe
gere verblijfplaats van de Duitse ex
keizer voor het publiek ter bezichti
ging open te stellen. Verwacht wordt
dat in de aanstaande zomermaanden
de gelegenheid daar toe zal bestaan.
Van officiële zijde te Hongkong
is meegedeeld dat opnieuw onderhall
deld wordt over het verlenen van toe
stemming aan Europeanen en Ameri
kanen in Sjanghai om de stad oven
zes te verlaten.
dat als enige punt op zijn programma
de terugkeer van de koning zon zet
ten. De uiteenzetting, die Deveze in
het bestuur van de liberale partij ge
geven heeft over zijn ouderhoud met
koning Leopold, schijnt tot een ster
ke verstarring in de houding der li
beralen aanleiding hebben gegeven.
Na afloop van deze bijeenkomst ver
klaarde de voorz;, de heer Motz, dat
geen enkel liberaal parlementslid in
een regering zou treden zonder toe-
8temxhtng van de algemene raad der
liberale partij:
Drieling geboren
He? gezin C. Dijkers-Schreurs té
Stauddaarbuiten bestaande uit va
der, moeder en zeskindereu is uit
gebreid met een drieling: drie jon
gens. Moeder en kinderen maken het
goed.
KRBNTEVBOMEN 01» EERDE
MET PASEN IN BLOEI
Het laat zich aanzien dat de kren-
tenbosseu op Eerde te Ommen, thet
de Paasdagen in volle bloei zullen
staan. Deze bloeiende bomen trek
ken jaarlijks duizenden bezoekers.
AUSTRALlë HEEFT VLIEGENDE
SCHOTELS IN BLAUWDRUK
Van gezaghebbende zijde wordt te
Canberra vernomen, dat Australië 6
soort envliegende" schotels in hè't
blauwdrnkstadium bezit. De plannen
berusten sindö 1830 bij het Australi
sche octrooibureau.
Autoriteiten op luchtvaartgebied
geloven, dat de huidige straalmoto
ren de oude plannen eefsl recht'uit
voerbaar maken.
Gemeld wordt dat in sommige ge
bieden van CentTaal China onders
hun kinderen verkopen en daarna
zelfmoord plegen. Deze gebieden waar
reeds enige tijd hongersnood heerst,
worden thans door overstromingen
geteisterd. Nq met de lente de dooi
i» ingevallen, komen woeste stromen
van de berghellingen af die de erg
ste overstroming sinds vele jaren ver
oorzaken. In deze zelfde streken wcr
den in het aigclopen najaar de te
velde staande gewassen door over
stromingen vernield.
Duizenden mensen zijn al eerder
van honger en koude omgekomen.
Door de nieuwe overstromingen is de
toestand helemaal onhoudbaar gewor
den.
Een millloen communistische solda
ten, boeren en waterbouwkundigen
doen hun best de oude verzakte dij
ken langs de Jangtse en haar zijri
vieren te herstellen over een afstand
van duizenden kilometers. Men hoopt
met dit werk klaar te zijn voor de
gebruikelijke watersnood in de voor
zomer.
Nonnen pakten dievegge
Op een tram te Milaan ontdekte
een non, dat zij haar portemonnaie
kwijt was. Zij liet de tram stoppen
en op dat ogenblik verliet een vrouw
in grote haast de wagen. De non
zette met drie collega's de achtervol
ging ln, met rammelende rozenkran
sen en de rokken opgehouden. Zij gre
pen de dievegge en de bestolene
kwam weer in het bezit van haar ei
gendom. Toen de belangstellenden
zich met het geval dreigden te gaan
bemoeien, lieten de kloosterzusters
de zakkenrolster lopen.
Tengevolge van een ontploffing in
een chemische fabriek te Stevenston
(Schotland), een van de grootste fa
brieken van ontplofbare stoffen in Eu
ropa, zijn vier vrouwen om het leven
gekomen. Waarschijnlijk waren zij in
een kleine afdeling van de fabriek
zonder leiding aan het werk.
De ongeveer half millioen georga
niseerde Deense arbeiders, die reeds
een maand lang dreigden in staking
te gaan, hebben na weken onderhan
delen een door een bemiddelaar inge
diende nieuwe arbeidsovereenkomst,
die twee jaar geldig is, aanvaard.
Het vacantiegeld en het loon is iets
verhoogd en de termijn voor ontslag
is op één a twee weken gesteld.
De Amerikaanse regering heeft
hel drie jaar geleden ingestelde reis
verbod naar Joego-Slavië opgeheven
Het kan verkeren I
De heer de Bakker opent Zaterdag
te Wieringcrwerf (Wieringermeer) de
eerste viswinkel in dit voormalige
Zuiderzeegebied.
liet merkwaardige feit zal zich dan
voordoen dat in zijn winkel ong.
3 uieter ouder de zeespiegel gelegen
op dezelfde plaats waar eertijds
haringen zwommen, thans nakome
lingen van deze Zuiderzeebewoners
i in zure, zoute, gebakken of gerook»
i te toestand verkrijgbaar zullen zijn.
Fokker maakt nieuw
verkeerstoestel
Einde 1943 is bij Fokker een voor
ontwerp voor een klein verkeers
vliegtuig met st raai voortstuwing ge
reed gekomen. Dit voorontwerp was
overeenkomstig de ideeën van de K
LM. uitgewerkt.
De KLM .stelde voor een dezer o»t
werpen verder te doen uitwerken
einde een nader inzicht te krijgen in
de problemen van het verkee/bvlieg-
tuig met st aalvoortstuwing. Zij stel
de bovendien voor dit voor gezamen
lijke rekening van Fokker, KLM. en
Nederlands Instituut voor vliegtuig-
ontwikkeling to laten doen.
Het bestunr van het NIV. besloot
Fokker opdracht te geven voor het
uitvoeren van enige ontwerpstudies
van verkeersvliegtuigen met schroaf-
turbines. Deze opdracht ls thans ln
uitvoering. Het bestuur van het NIV
dat zich in principe bereid verklaar
de mede te werken aan het voorstel
der KLM. tot het doen uitvoeren van
bedoelde nadere uitwerking voor ge
zamenlijke rekening, stelde evenwel
een voorwaarde. Namelijk dat bij het
uitvoeren van deze stadie, de moge
lijkheden van een soortgelijk vlieg
tuig met schroefturblnes ernstig on
der het oog zonden worden gezien.
Kard. Mindszenty
gestorven
Het bericht nit buitenlandse bron
als zou kardinaal Mindszenty de pri
maat van Hongarije, in zijn gevan
genis zijn gestorven, wordt in goed-
ingelichte kringen van het Vaticaan
bevestigd noch ontkend. Men merkt
op, dat de Heilige Stoel sedert go-
ruime tijd niets meer over de prelaat
heeft vernomen. M«.n is onlangs v in
Hongaarse vluchtelingen te weten ge
komen, dat de gezondheidstoestand
van de kardinaal zeer veel te wensen
overlaat.
