Ze C Hunaadei' N.-HOLLANDSE t -PERS 1945 Koning Leopold voor tijdelijke overdracht functies aan kroonprins Hog e Raad voor de Vrede? s4» Boodschap is met zeer gemengde gevoelens ontvangen Abdul Aziz komt voor krijosraad Granaat ontplofte: dode en zes gewonden in Brabants dorp Donkere wolken JAARGANG NUMMER 1845 17 APRIL 1950 Uitgave Stichting J)e VtQb Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar Abonnementen f 0.30 per week t 1.25 per maand f 3.65 per kwart, bij vooruitbet. Advertenties 14 ct p. mn, familieberichten 18 cent Bij contract aanzienlijke korting Vetantw. ledacteur. J. v. Zoonen BureauBldderatraat. hoek Oudegracht I TeL K 22003971 België naar een opiossing? Eis opheffing regentschap ook nu gehandhaafd Koning Leopold heeft zich in een radioboodschap tot zijn volk gericht- De boodschap die op platen in het Vlaams en Frans was opgenomen, werd door een vliegtuig naar Belgle gebracht, en daarna uitgezonden. Deze boodschap ia van de volgen de inhoud: "Waarde landgenoten. Met diepe ontroering richt lk mij vandaag tot U. Vooreerst wil ik de natie danken, omdat zij mij haar vertrouwen heeft betuigd en in haar meerderheid de -weus heeft uitgedrukt, dat ik de Uit oefening van mijn prerogatieven zou hervatten. Maar, hoe diep mijn vol doening ook mag zijn, toch kan ik niet nalaten t denken aan ben die Frans initiatief: „In naam van Frankrijk" heeft pro mier Georges Bidault de instelling van een „Hoge Atlantische Raad voor de Vrede" voorgesteld. Deze Hoge Raad moet (1e defensie ve en economische ontwikkeling van du Atlantische gemeenschap coördi neren en leiden, zo zeide Bidault Zon dag bij de opening van de Interna tionale jaarbeurs te Lyon. Bidault zeide te hopen, dat binnen niet ai te lange t<jd ook de politieke ontwikkeling onder deze Raad zou ko men to ressorteren. „Deze nieuwe en noodzakelijke die de Franse regeling voorstelt, Is „de logische voortzetting en overkoe peling van het Pact van Brussel. De Raad .van Europa en de Stichting der Atlantische Gemeenschap." De Franse premier nodigde de be trokken landen uit „de beginselen n de constitutie van het voorgestelde uitvoerende orgaan te bestuderen en zijn bevoegdheden en betrekkingen me de individuele regeringen te om lijnen." Het Franse voorstel tot uitbreiding van het Noordatlantische verdrag het eerst geformuleerd door minis ter van Buitenlandse Zaken Robe:v Bchuman in een rede tot het Con gres van de Republikeinse Volkspar tij waarvan ook Bidault lid is. Sindsdien heeft het Franse depar tement van Buitenlandse Zaken cp persconferenties over de aanstaande vergadering van ministers van Bui tenlandse Zaken te Londen geregeld op dit punt de nadruk gelegd. Met betrekking tot (le naam van ile Hoge Raad voor de Vrede zeide Bidault, „er is geen reden, waarom wij het monopolie van het woord vre de zullen geven aan hen, die na ook nog deze annexatie hebben gemaakt ons het kamp der agros sie noemen." Bidault legde er de nadruk op, dat zowel agressie als depressie moes ten worden bestreden. Als de landen van het Atlantische pact hij hun be wapening hun economie in gevaar zouden brengen, zon hun verdediging ook spoedig ineenstorten. Met betrekking tot de kort gele den door Acheson bekend gemaakte Instelling van ee: Amerikaanse co ördinatiecommissie zeide Bidault: „wij stellen voor een dergelijk uitvoe rend orgaan in te stellen op het ni veau van het duurzame verbond, dat onze volken ziclv hebben gedacht." Bidault zeide te hopen, dat de mi nisters van Buitenlandse zaken, wan neer zij op 8 Mei bijeenkomen, een commissie zullen instellen, dit op een bepaalde tijd rapport over zijn voor stel zou uitbrengen, Ex koning Peter van Joego Sla- vie heeft Zaterdag een bezoek aan generaal Franco gebracht. Het on derhoud duurde ongeveer 45 minuten res/Bn oF xannsschijn M:est zwaar bewolkt met ai en toe enige regen of mö.regen. Aanvankelijk anaiigC tot. krachtige Zuidelijke, later afnemende en veranderlijke wind. Na tthider koude nacht overdag ongeveer dezelfde temperatuur als gis'.er. op 12 Maart gemeend hebben mij hun vertrouwen niet te moeten schenken. Ik moet dus besluiten dat indien de meerderheid der Belgen -het onont beerlijk acht een einde te maken aan de crisis onzer instellingen, er be treffende de oplossing verdeeldheid blijf». Na een wekenlange crisis zijn de partijen er niet in geslaagd tot* een bevredigende oplossing te komen. Van verschillende zijden werd mij verklaard, dat de mogelijkheid om 'n oplossing tot stand te brengen, van mij afhing. Het eerste voordeel van de grond wettelijke monarchie, waaraan de grote meerderheid der Belgen ge hecht blijft, ligt heirin, dat zij het staatshoofd buiten en boven dé par tijen stelt, om hem toe te laten zijn scheidsrechterlijke rol te vervullen met als gevolg 's-lands hogere be langen te dienen. De grondwet verbiedt mij beslis singen van politieke aard te nemen, die door een verantwoordelijke rege ring niet word.n gedekt. Wegens de ernst van de gebeurte nissen meen ik niet te mogen verzui men de suggestie te maken welke men van mij verwacht. Ik vraag aan alle Belgen deze sug gestie aan te horen met de wil om onderling deeendracht te herstellen die slechts met eerbied voor de wet telijkheid zal verwezenlijkt worden en ook met het oprecht verlangen naar een loyale verstandhouding. Dc democratie steunt niet op du macht maar wel op de instemming der burgers met. dc instellingen wel ke zij zich in volle vrijheid hebben geschonken. Zij berust op twee •m- sentiole beginselen;, eerbied voor de wet, een aanvaarding door allen van de beslissingen uitgedrukt door de wettelijke Organen van de nationale soevereiniteit met de bezorgdheid en om aaiv de wilsuiting van de meerder held de voorrang te geven, en om de minderheid te waarborgen tegen het miskennen harer rechten. Om deze redenen, Indien het parlemènt mij ver zoekt de uitoefening; mijner grond wettelijke prerogatieven te hervatten heb ik tot plicht deze oproep te be antwoorden en te reageren. Daarna zal ik in contact moeten komen m«t al (1e schakeringen van de openbare mening en de door jarenlange harts tochtelijke polemiek ontroerde ge moederen tot bed* ardlieid te brengen mits het hernemen mijner taak als staatshoofd geschiedt onder voor waarden, die het vertrouwen kunnen doen herleven eo de verzoening ver wezenlijken. In verscheidene monarchieën, met name in-Nederland en in de Scan dinavische landen, bestaan er wette lijke schikkingen, waarbij de vorst in bepaalde omstandigheden, tijdelijk aan de kroonprins zijn machten kan opdragen. Het aanvaarden door het parlement van dergelijke maatregelen, verwezen lijkt in het kader onder grondwettar Üjke beginselen, zou mij in staat stel len de uitvoering mijner prerogatie ven tijdelijk a~.n de kroonprins op te dragen en in overeenstemming met de regering aan deze opdracht een einde te maken wanneer ik van oordeel zou zijn dat ;s lands beian- gen er mede gediend zijn. Vanzelfsprekend zou ik van deze mogelijkheid slechts gebruik kunnen maken indien dit gbeaar door de gro te meerderheid met vertrouwen zoo worden aanvaard. Bovendien, ten aanzien van de toe stand in het land, vergt dit de ver zekering dat deze opdracht zou kuu- nen verwezenlijkt worden in de kalm te en met de loyale medewerking van alle politieke groepen die het behond van onze traditionele instellingen be- trachten. Aan alle Belgen vraag ik dringend eendrachtig te zijn. Ik richt mij in het bijzonder, na hun de betuiging mijner diepe erkentelijkheid te heb ben vernieuwd, tot hen die mij sa- dert mijn bevrijding met een ontroe rende getrouwheid ononderbroken hebben gesteund. Ik vraag of zij dichter dan ooit. vond de troon zouden willen scharen. Mijn, land dienen is immers mijn oppers1 betrachting. Mijn vurigste wens is dat mijn te rugkeer in mijn vaderland geschie den zal in het teken van de verzoe ning aller Belgen, ln een geest van solidariteit, van nationale eendracht en van vertrouwen in de toekomst. God bescherme België. vilei Socialisten huiverig voor woorden „tijdelijke overdracht'' De Liberale ministers hebben, na dat zij in vergadering de radiobood schap van koning Leopold hadden aangehoord, een perscommuniqué uit gegeven, waarin zij verklaren deze boodschap met ontroering te hebben aangehoogd en er een bevestiging in te zien van hun opvatting, dat de Koningskwestie slechts in nationale zin kan worden opgelost. Zij verkla ren te hopen, dat' de koninklijke boodschap ertoe zal bijdragen dat de pogingen der staaslieden van goe den wil, om tot een nationale oplos sing te geraken, spoedig met succes zullen worden bekroond. De minis ters merken evenwel op, dat teneinde de principes, die in de boodschap z"dn vervat, in werkelijkheid te kunnen omzetten, er nog enige punen zijn die verduidelijkt dienen te worden. In de politieke kringen te Brussel merkt men mei betrekking tot <Ht communiqué op, dat de liberalen zon der twijfel hun insttnming zullen be tonen met een regering, die op hun programma de instelling van een Lui tenant-Generaalschap zal zetten. In socialistische kringen blijkt, de Koninklijke boodschap met. gemengde gevoelens te zijn ontvangen. Hoewel men er enerzijds een toegeven in ziet, maakt raen er anderzijds be zwaar tegen de zinsnede in de rede waarin de vorst zegt onder bepaalde omstandigheden zijn bevoegdebden tijdelijk aan de kroonprins te zullen overdragen. Men stoot zich in deze kringen aan het woord „tijdelijk" en is van oordeel, dat wanneer eenmaal een Luitenant-Generaalschap is iu- gesteld. dit alleen maar de inleiding kan zijn tot de uiteindelijke tro«»n9- FIN'SE REDERIJ SCHENKT 11000.- AAN DE KON. NZHRM. De rederij Nortstrom te lovisa -- Finland heeft de Koninklijke Nrd. Zuidhollandse Reddingsraaatscliappij oen bedrag van 1000 gulden geschon ken als bewijs van dankbaarheid voorde redding van IS opvarenden v het. op 12 Februari ten westen van den Helder gezonken Finse ss. „Kar- hula" door de motorredingboot „Do- rus Rijkers." afstand van koning Leopold. Vooraanstaande socialisten voor spelden Zaterdagavond dat de onder handelingen zullen worden hervat en binnen een paar dagen zullen eindi gen in een overeenkomst, welke '.n overeenstemming zal zijn niet de na tionale eenheid, waarop de socialis ten en liberalen aandringen. (De Belgische grondwet moet wor den gewijzigd, voordat koning Leo pold zijn prerogatieven aan zijn zoon zou kunnen overdragen. Voor een grondwetsherziening is een twee der de meerderheid van beide Kamers nodig.) De Indonesische radio meldde Za terdag datde Sultan van Djogja had bekend gemaakt, dat kapitein Abdul Azis voor een krijgsraad zal verscliij nen. De Sultan maakte ook de onmid dellijke schorsing bekend van It.-ko- lonel Mokoginta, de federale leger commandant in Oost Indonesië, al dus de Indonesische radio. Volgens deze radio heeft de Sultan van Dojgja ook Zaterdag verklaard, dat zijn regering rapporten bestu deerde om vast te stellen of de Oost Indonesische regering in de opstand betrokken was. Een woordvoerder vande Oost Indo nesische regering verklaarde Zondag dat fotocopieën van nieuwe documen ten, handelend over plannen voor 'n revolutionaire actie op Celebes, naar de federale regering te Djakarta en naar (le UNCI. waren opgezonden. De documenten zouden zijn gevonden in de woning, van overste Mokoginta te Makassar. Vier Amerikaanse vliegers zijn om het leven gekomen door het neer storten vaa een bombardementsvliegi tuig, waarmee zij een oefenvlueht maakten. Het ongeluk gebeurde hi| Spokane in de staat Washington. Hongersnood treft 40 millioen mensen in China Volgcns^een mededeling van Tsjcn Yoen, plaatsvervangend minister-pre sident in het Communistische China, en voorzitter van de Commissie voor finantiele en economische aangelegen heden, in de Staatsraad van de Volks regering te Peking, aldus het offici ële communistische nieuwsbureau, hadden sinds bet begin van de hon gersnood (verleden jaar) 40 millioen personen in China daarvan lijden. 7 millioen personen zijn er nog zeer c-s listig aan ^oe, aldus Tsjen Yoen, die er echter aan toevoegde, dat de hongersnood nier zo ernstig is als in 1931, toen de nationalisten nog aan Jiet bewind waren. Bijna 2 milliard pond extra voedsel is reeds aan de slachtoffers verstrekt. Het finantiele- staatstekort in Januari en Februari noemde hij „nog niet klein" jnaar hij sprak het vertrouwen uit, dat dit in de loop van het jaar sterk zou ver minderen. Brits vliegtuig vloog bij Interlaken tegen berg Een viermotorig Engels passagiers vliegtuig is gisteren 15 kilometer ten noorden van Interlaken tegen een 2000 meter hoge bergtop gevlogen. Het vliegtuig dat van Amsterdam op weg was naar Brindisi gleed 1000 meter langs de besneeuwde berghel ling omlaag en veroorzaakte een la wine die met donderend geraas in het Emmenthal stortte. De 6 inzittenden van het vliegtuig 5 Engelsen en een Italiaan kwamen om het leven. Het toestel een Halifax Halton, behoorde toe aan World Air Carriers een chartermaatschappij. Het was gistermorgen om vier uur van Schip hol vertrokken en vloog twee en een half uur later tegen de in mi6t ge hulde Hohgant. Twee liberale Peers van het Britse Hogerhuis zijn Vrijdag naar de Conservatieve partij overgegaan. Het zijn lord Hunding en Lord Ren- nell. Landbouwer meende, dat munitie uitgewerkt was Gistermiddag werden ten huize van de koopman J van Peer uit St. Wil lebrord in Nooïdbrabant door een .heivige ontploffing zeven personen gewond van wie twee zeer zwaar. Van Peer had in zijn kleine woning een flinke hoeveelheid munitie ver zameld. die hij tijdens werkzaamhe den op het land had gevonden. Toen gistermiddag een kennis op bezoek kwam was Van Peer juist bezig zijn schatten te bekijken. De bezoeker waarschuwde hem voorzichtig te zijn jnet de lichte bom. die hij in zijn han den hield. Van Peer antwoordde dat deze munitie uitgewerkt was en liet .plotseling het explosief uit zijn han- ien vallen, dat met een luide knal lt elkaar spatte. De gevolgen waren ontzettend. De l-jarige Van Peer en zijn vrouw erden zeer zwaar gewond. De man Inbrekers met f 10.b00 verdwenen Zaterdagavond omstreeks kwa't j)ver elf is, terwijl de bewoners af wezig waren, ingebroken in het per- teel Westeinde 31 1 hoog te Amster dam. De dieven hebben een buit tor waarde van ongeveer flO.OOO aan kostbare sieraden meegenomen. De bewoner van het pand, een bonthandelaar, heeft onmiddellijk na de ontdekking van de inbraak de po lftie van het bureau Stadhouderska de gewaarschuwd. Nog in de loop van de nacht is het onderzoek begon nen, tot nog toe zonder direct resul taat. De inbrekers zijn het huis binnen gedrongen via een plat dak. Zij hoor den gaten in de raamkozijnen en za gen daarna kan3 de ramen te openen. Een alarminstallatie die begou te werken werd door hen van de wand gerukt. Volgens opgave van de bestolene, ons verstrekt doo.- de politie bestaat de buit der inbrekers uit twee plati na armbanden, waarvan een bezet me; 80 brillanten en de andere met elf, vierkant gezet, ter waarde van f4700 tezamen, een zijden bandje met platina kastje, waarin een horloge behoort, dat gerepareerd wordt, e- yeneens afgezc. met brillanten, ter waarde van f1200, een gouden scha kelarmband, vier gouden ringen mat paarlen en brillanten tezamen ter waarde van f2000 en ten slotte een Kodak 8 mm. opnameapparaa en 'n Kodak fototoestel met foudraal tn pmpursluiter. I De Turkse politie heelt honderd personen, onder wie 75 studenten ge arresteerd, in verband met het In cident bij de begrafenis van de vroe gere stafchef maarschalk Fevzi Chak mak, jl. Woensdag toen studenten zich van de lijkkist meester maak ten. Voor het eerst sedert de bevrij ding zal een groep van 220 Hongaar se joden naar Israël vertrekken. Het zijn vooral bejaarde lieden of ande ren, die reeds naaste familieleden 'n Israël hebben Dit vertrek vindt plaats in het kader van de overeenkomst die in October jl. tussen de regerin gen van Israël en Hongarije is ge sloten waarbij de uittocht van 3000 joden uit Hongarije werd toegestaan. Carl Crawford u-it Tuis ln de Amerikaanse Staat Oklahama be weerde Zaterdag dat hij door het ma ken van 1874 loopings een. nieuw we reldrecord had gevestigd. Hij was met zijn Piper-Cup ongeveer zes uur in de lucht geweesL Door du vlieger Holman werden in 1928 in Cleveland 1635 loopings gemaakt. zal beide benen en een arm moéten missen en de vrouw een been. Bei der toestand is levensgevaarlijk. Later vernamen wij dat de heer Van Peer inmiddels is ovetfeden. Zijn vrouw verteert in levensgevaar evenals de heer D. Jaspera, een ken nis die ook in de kamer aanwezig was. De overige gewonden zijn de 12- jarige Antoon van Peer, mevrouw J. Heeren-.Taspers, de heer A. Hee- ren ea de heer J. Jaspers, die allen in de kamer waren. De rijkspolitie vond achter in het schuurtje nog een hoeveelheid mu nitie, die In beslag werd genomen. Het ongeluk geschiedde, naar de po litie mededeelde met een mortiergra naat. Perzische prinses met Amerikaan getrouwd De op een na jongste zuster van de Sjah van Perzie ls in de Itali aanse havenplaats Civitavecchia in het huwelijk getreden met een Amen kaanse student, genaamd Leroy Hil- Jyer. Hoewel het huwelijk in diepe geheimhouding werd voltrokken had 2ich een aanzienlijke menigte voor het gebouw van de burgerlijke stao 1 verzameld, want het huwelijk werd niet kerkelijk voltrokkken. De'21- jarige prinses die bekend staat om haar charmes, heeft reeds enige tijd de wereld afgereisd, hierin gesteund door haar broer de Sjah. Het huwe lijk draagt echter niet de goedkeu ring van het Hof weg en prinses Fat meh heeft dan thans ook bij besluit vaii het Hof alle rechten als prin ses. van Perzie verloren. Prinses Fatmeb staat hekend om haar goede kleding en haar vrije gezindheid. Ned. leeuwentemmer in Hamburg gewond De Nederlandse leeuwentemmer Jean Michon uit Maastricht, die vo rig jaar met zijn leeuwen bij circus Strassburger optrad en than3 te Ham burg in een circus werkt, is door een van zijn leeuwen aangevallen en zo verwond dat hij voorlopig niet meer kan werken. Michon was de eer ste afgeleverde leerling van de dres suurschool van Klant uit Valkenburg Keert de kievit na de trek naar dezelide omgeving terug? Verleden jaar werd op een stuk bouwland onder het dorpje Trum in Friesland ,een broedsel kievitseieren gevonden van geheel afwijkende kleur. De eieren werden opgezonden naar het Fries Natuurhistorisch Mu seum te Leeuwarden. De conservator de bekende Friese -vogelkenner G. Bosch, interesseerde zich bijzonder voor het geval en gaf de raad her volgend jaar op te letten of de vogel misschien ter plaatse weer eieren zon leggen met eenzelfde afwijking. In derdaad werd dezer dagen door de heer H. W. van der Meulen op het zelfde stuk bouwland een nest met drie kievitseieren gevonden met de zelfde afwijkiug. Het ene ei was wit van kleur met licht bruine vlekken, bij do andere eieren was de onder grond rose. Dit geval geeft meteen een onge zochte aanwijzing dat een kievit na de trek weer zijn oude vertrouwde omgeving zou opzoeken en ieder jaar terug zou keren naar zo mogelijk hetzelfde stuk bouw- of weiland. r*JDERDAAD. Er pakken zich don kere wolken samen boven ona» agrarische bevolking. Het is nog niet te zeggen of er inderdaad een onweer zal losbreken, maar de vooruitzich ten zijn de laatste paar weken onge twijfeld zorgelijker geworden, dan z« in geruime tijd waren. In Belgii schijnt men onze boter en kaas t# goedkoop te vinden en aan de gren* worden aanzienlijke heffingen inge steld. Het spreekt wel van zelf, dat een en ander voor onze export niet bevorderlijk is. Het is wel te betreu ren, dat het met de Benelux in het vooruitzicht nog tot dergelijke strub belingen met een bevriend nabuur land moet komen En Duitsland, waarop onze tuin bouw alle hoop gevcVigd had, gaat ook weer een weinig roet in het eter, gooien. Op tal van landbouwproduc ten wil men daar heffingen gaan lpg gen. Het ontbreekt er nog maar aan. dat we de leus: Liever kanonnen don boter, weer horen. Ais dat zo was konden we ons helemaal in de oud<- tijd terug wanen. De mensheid is zelfs door twee -vt reldoorlogen niet wijzer ge word"-n. Ondanks de Raad van Europa, on danks de talrijke vermaningen om dt tollenzen nu toch eens af te schaf fen, wordt de zaak maar weer op dc oude voet voortgezet. Primair is niet de vraag of de mensheid behoorlijk gevoed wordt Primair is de voort brengers in eigen land een behoor lijke boterham te verschaffen. Dat dtt op de duur weer tot ernstige moei lijkheden. wrijvingen, economisch eerst en militair later, aanleiding zal geven wordt niet geteld. Er is in België nog steeds beh^te aan ónze boter. En in Duitsland nog steeds behoefte aan onze g-o, te. Maar de Duitse boer moet w or n het onderhoud van het Duit"'" leren voorzien. Misschien is het een gevolg van de overeenkomst Potsdam, waarbij gepoogd is van Duitsland een landbouwstaat te ma ken. Misschien is het voor het Duitse volk wel bittere noodzaak. Misschien is het ook een gevolg van de politie ke oriëntering van de West-Duitse re gering, die Christelijk, in casu con servatief is ingesteld. Misschien vlouj en de handelsmoeilijkheden met Bel gië voort uit de ingesteldheid van dc Belgische regering, die ook Christe lijk is. En Christendom moge inter nationaal zijn. de Christelijke pohtiek is veelal van een ontstellende natio nale kortzichtigheid. Het geeft ons niet of we daar -•! tegen fulmineren. We zitten in schuitje en we kunnen helaas n over boord stappen. Maar het »s wh wel een nare gedachte, dat terwijl 7.0 goed als alle landbouweconomen h®t er over eens zijn. dat de landbouw slechts een redelijk bestaan kan oo ieveren. indien er internationale sa menwerking en ordening is. er twj steeds nationale regeringen gevon<t worden, die dit inzicht niet tot c' hunne willen maken. Slechts insoanning tot het uiterst", zal de donkere wolken die ons be dreigen kunnen verdrijven. Inspan ning van onze land- en tuinbouw organisaties en van onze regering. In het eigen en in het vreemde land. teneinde ook daar meer en meer de gedachte ingang te doen vinden, dal een algehele ontwrichting van het agrarisch productie-apparaat slechts voorkomen kan worden door de na tionale tolmuren naar omlaag te ha len. v. Z.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1950 | | pagina 1