bitiaaider
N.HOLLANDSE
'PERS. 1945
[JJÜ
Socialisten beraadslagen over de
voorstellen van Schuman
Communisten in
Zaandam bijeen
De vordering
Spoedcursus onderwijzers voor
gedemobiliseerde militairen
Leopold acht zich niet meer
gebonden aan vroegere beloften
feagea bF
xannBschijn
de Telex
tikt...
Clandestiene
kippenmarkt
Rusland contra
Yougo Slavië
ZESDE JAARGANG NUMMER IA
ZATERDAG 20 M"I 1950
Uitgave Stichting JDe Vrfm AJkatuidw"
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, flHi—ai
Abonnementen f OJO per week f L25 per
maand f 3 65 per kwart, btf vooruitbet.
Advertenties 14 et p. mm. familieberichten
18 cent Bij contract aanzienlijke
Verantw. ledacteur. J. v. Zoonen I Bureau. Ridderstraat hoek OudegraÏLt I Tel. K 22004971
Ten tweede male is de school walvissen naar het strand van Dunbar
(Engeland) teruggekeerd en nu voor hei laatst.
Ruim een week geleden kwamen e rcr 147 walvissen achter hun leider
aan naar dj kust gezwommen. Hoewel de kustbewoners met zeer veel
moeite de beesten naar diep water sleepten, keerden zij naar hun lei
der. die zie': of het strand lag, terug.
Plratselijke autoriteiten zageu als enige oplossing, de walvissen dood te
schieten en daarna door schepen ncar volle zee te laten brengen.
H-' einde van de walvis-invasie op het strand van Dunbar.
De Britse socialistische partij zal
binnenkort vertegenwoordigers van
d" West-Europese socialistische par
tijen uitnodigen voor een in Enge
land te houden conferentie over de
toekomstige organisatie van de Eu
ropese zware industrie. Op deze Bij
eenkomst zal het plan- Schuman be-
.sproken worden.
De internationale socialistische or
ganisatio (de Comiseo) waarhij alle
Wcsl-Europcse socialistische partijen
zijn aangesloten, heeft -grote aandacht
geschonken aan de vraagstukken be
treffende de toekomst van de Euro
pese zware industrie. Een uit deskun
digen samengestelde economische
-.commissie van de Comiseo heeft o-
ver dit onderwerp een gedetailleerd
rapport opgesteld, dat kortgeleden
ter particuliere kennisname van de
aangesloten organisaties is gebracht
Een andere speciale subcommissie
van do Comiseo vergadert te Brus
sel over de speciale problemen van
't Ruhrgebied. Het gehele onderwerp
van de toekomst der Europeso zwa
re industrie zal in een volledig debat
worden besproken op de internatio
nale socialistische conferentie, welke
in Juni a.s. te Kopenhagen zal wor
den gehouden.
De door de Britse socialistische par
tij voorgestelde conferentie is on
verwachts en op zeer korte termijn
uitgeschreven. Labour acht namelijk
k de voorstellen van minister Schu-
man^dermate belangrijk en zij vindt
e enspoedige bespreking hiervan zo
dringend, dat de Britse socialistische
partij van mening is dat de Europe
se socialisten zich erover moeten uit
spreken. Voor de conferentie te Ko
penhagen begint.
ChurcliIH prijst het plan
Winston Churchltl heeft als voorz.
van de beweging voor een verenigd
Europa het plan-Schuman voor sa
mensmelting van de steenkool- en
staalindustrie in Europa zeer gepre
zen.
GRANAAT TUSSEN DE KOLEN
Doordat zich een projectiel, een 2
cm brisant granaat, tussen de kolen
bevond ontstond Dinsdagmiddag te
Bergen op Zoom een -ontploffing it
de woning van de familie Valentiia
aan de St. Joseplistraat te Bergen op
Zoom, toen de haard zou worden hij-
gevuld. Door deze o:ntploffir.g werd
de haard vrijwel vernield, terwijl in
de kamer veel glas- en scherfschade
w~rd aangericht. Mevronw V. en 'u
kind, die zich in de kamer bevonden,
kwamen er gelukkig zonder verwon
dingen af.
I» een op gezag van ChurchiU door
de beweging uitgegeven verklaring
wordt een beroep op de Britse rege
ring gedaan, onmiddellijk mede te
delen, dat zij bereid Js ten volle met
andere Europese regeringen samen
te werken bij het uitwerken van me
thoden voo - de uitvoering van Schu-
mans voorstel.
De conservatieve partij in Enge
land, waarvan ChurchiU leider is,
hoeft nog geen stand punt ten aanzien
van het plan-Schuman kenbaar ge
maakt. Politieke waarnemers gelo
ven, dat de partij eerst het oordeel
van de Labourregering wil afwachten
Door zijn mening via de Europese
beweging kenbaar te maken, ver
bindt Churcbill zijn partij niet.
Russen protesteren
in Parijs
In een protestuota heeft Rusland
de Franse regering ervan beschul
digd, dat zij Sowjet-Burgers in Frank
rijk en de Franse zones vau Duits
land en Oostenrijk herinnert te rs-
patriëren.
Verder beschuldigt de Sowjelrus-
sische nota Frankrijk ervan, dat het
tracht deze Russen te recruteren
voor het vreemdelingenlegioen in Tn-
do-China en op onwettige wijze be
perkingen en intimidatie gebruikt 13-
gen Sowjet-burgers die willen repa
triëren.
Het Franse voorstel voor een Rus-
sisch-Franse conferentie over repa-
triëringskwesties acht de Sowjet-no-
ta onnodig „daar al deze kwesties
ten volle kunnen worden opgelost op
b*is van de Frans-Sowjetrussische
overeenkomst van 29 Juni 1945.
De Sowjet-nota vergelijkt de Frau-
se houding met die van de Russische
regering, „die alle nodige maatrege
len neemt om individuele Franse bur
gers uit de Elzas op te sporen en te
reratriëren.
Het Franse antwoord op een eer
der overhandigde Russische protest
nota, noemt de Russische regering on
voldoende.
Ongeveer een honderdtal leden va»
de communistische partij Nederland
hebben te Zaandam een optocht en een
betoging gehouden, waarbij het nog
al rumoc-rig is toegegaan. De vereis
te vergunning was niet verleend, zo
dat de politie hoeft moeten ingrijpen.
De voorzitter van de raadsfractie
der CPN, do hoer O. Maas en een tien
tal andere demonstranten werden we
gons ordeverstoring aangehouden.
Ilun is een prcoes-vevbaa! aangezegd
De stoet verzamelde zich omstreeks
8 uur op de Herengracht in het cen
trum der stad. Onder het ultroep°n
van leuzen zoals ..los geen wapens"
•n ..weg met de atoombom" begaven
de demonstranten zich door de hooid-
v aat naar het zuidoostelijk stadsge
deelte. Hier werden zij door de poli-
ie opgevangen, die de betogers som
meerde uiteen te gaan. Toen zelfs aan
het herhaald bevel geen gehoor weid
gegeven, gingen de agenten over ut
de arrestatie van de voornaamste de
monstranten. Intussen was de stoet
weer naar het centrum teruggegaan
en hij het verzetsmonument hield eer
der betogers 'n korte toespraak waar
na de demonstranten uiteen gingen.
De politie heeft van haar wapen
geen gebruik gemaakt.
Nederlandse regering zeer verrast.
Van verschillende zijden heeft men
aan de bevoegde Nederlandse instan
ties om commentaar gevraagd op de
uit Indonesii-: gekomen berichten
aangaande een beweerdelijk onvernio
ger van de zijde der Nederlandse re
gering om een deel van haar verplich
tingen der rondetafelconferentie *n
me' name die. welke betrekking heb
ben op het KNIL, na te komen.
Alsmede op het bericht, als zou de
regering der RIS overwegen een scna
devergoeding tegen Nederland in te
dienen, waarvan de grootte voorlo
pig wordt geschat op f200 millioen,
aan welke schadevordering even
tueel kracht zou kunnen worden bij
gezet door stopzetting vau de uitbe
taling der Nederlandse pensioenen.
Van Nederlandse zijde wordt n^ede-
degedeeld, dat men door deze me-
richten zeer verrast was en dat >!e
Nederlandse regering te dezer zake
op geen enkele wijze officieel bena
derd is.
Tegenspraak der RIS
Naar aanleiding van de medede
ling van een woordvoerder van het
ministerie van voorlichting der RIS,
ddoor de regering der RIS zou wor
den overwogen de betaling der Neder
land se n pensioenen stop te zetten,
indien een door de RIS geëiste scha
de vergoeding niet zou worden be
taald, verklaart de minister vau
voorlichting der RIS, dat deze me
dedeling onjuist is.
Voor gedemobiliseerde militairen
uit Indonesië zowel als uit Neder
land wordt de mogelijkheid openge-
strld, een speciale opleiding voor on
derwijzer te volgen. Dezj opleiding
zal 1 September a.s. te Arnhem oe-
ginnen. Blijkt de animo onder de ge-
demobiliseerden voldoende, dan zal
in andere plaatsen in Nederland een
zelfde opleiding worden opgericht.
Bij aanmelding van 20 of meer ge-
*»<?>gdeu vau een bepaalde confes
sionele richting zal de cursus in een
nader te bepalen plaats in confessio
neel verband worden gegeven. De
duur van de opleiding is bepaald op
1.5 jaar.
Gegadigden moeten in het bezit
zi*n van een diploma HBS 5-jariga
cursus, gymnasium of een daarmee
gelijk staande opleiding.
Men dient zich aan te melden,
liefst zo spoedig mogelijk, maar i i
eik gevai voor 1 September a.s. bij
het hoofd van bureau 4 van sociale
dienst van het ministerie van oorlog,
Manritskade 19, Den Haag, onder op
gave vau godsdienst, genoten oplei
ding en diploma's.
Daar de gedemobiliseerden gemid-
Gruber beschuldigt
Sowjet Unie
.Sowjet wil van Oostenrijk con vazal
staat maken
In een rede, welke hij Dinsdaga
vond in een vergadering van de volks
p rtij uitsprak, verklaarde de Oosten
rijkse minister vau buitenlandse za
ken dr. Itarl Gruber, dat het de bo-
dpeilng was van de Sowjet-Unie een
vazalstaat van Oostenrijk te maken
De jongste poging van de Sowjet-U-
nie. aldus Gruber, om een clausule
in het vredesverdrag op te nemen, die
f-ecistischo activiteit in Oostenrijk
zou moeten verhinderen, was bedoeld
om politieke concessies te verkrijgen
Wat betreft de Russische eis inzake
do Oostenrijkse ueiirtaliteit zeide Gru
bor dat deze eis geen betrekking had
op neutraliteit in juridische zin doch
op ideologisch neutraliteit.
ovtfBRrckcud over het communistische
vredesoffensief zeide Gruber, dat de.
1»wapening van het westen nauwe-
küks voldoende was voor een aau*ral
op' Zwitserland. Het dreigement van
de: Oostenrijkse communisten, dat
onplezierige verrassingen zouden ko
men wanneer de westerse politiek
niet spoedig radicaal zou worden ge
wijzigd, betekende volgens Gruber,
dat de „koude oorlog" in een „war
me oorlog" zou veranderen. Gruber
betoogde tenslotte, dat slechts eer
lijke samenwerking tussen de twee
grote kampen waarin Europa thans
verdeeld was, zou kunuen voeren lot
een nieuw en vreedzaam Europa.
deld enkele jaren ouder zullen zijn
dm kweekschoolleerlingen, omdat
zij enkele jaren in militaire dienst
hebben doorgebracht, zal een deel
n deze diensttijd meetellen als
dienstjaren voor onderwijzer.
Wat het onderwijs betreft, zal spe
ciale aandacht worden besteed aan
de practiscbe vakken, terwijl Frans
Engels en Duits iets minder uitge
breid zullen worden onderwezen dan
op de kweekscholen gebruikelijk is.
Na jaren herenigd
De ouders van de 13-jarige Bertna
Hertogh, dio op het ogenblik in een
kindertehuis i:i Singapore verblijft,
wachtend op een schip dat haar naar
Nederland zal brengen, zijn woonach
tig te Bergtn op Zoom, De heer en
mevrouw Hertogh-Hunter hebben hun
kind in 8 jaar niet meer gezien, o.l.
sinds hun internering door de Ja
panners. Na hun bevrijding door de
geallieerden in 1945 hebben zij over
al naar hun kind laten zoeken, doch
al!« naspeuringen bleven tot voor
kort zonder resultaat. De ouders, die
van het vinden van hun kind door de
krant kennis kregen, zijn buitenge
woon gelukkig en niet alleen de heer
en mevr. Hertogh doch ook de E
broertjes en zusjes die met de ou
ders naar Nederland repatrieerden.
De Surreitne, waarmee het kind
naar huis toe komt, vertrekt eind de-
zmaand uit Singapore naar Mar-
seille, waar de reizigers op de trein
zul" en overstappen, die hen, en dus
ook het verloren kind, naar Neder-
lan zal brengen.
HET WORDT BETER
Langzaam word-; de temperatuur wat
zachter, hoewel de wind nog steeds
Noordelijk blijft. De wind zal echter
»wak zijn en er komt gif.-o, regen.
Leopold acht zich niet meer gehou
den aan zijn vroegere verklaring
In een boodschap aan de leidsis
van de christelijke volkspartij in Bel
gië heeft koning Leopold to kennen
gegeven, dat hij in geval van een ka
tholieke overwinning bij de komende
algemene verkiezingen niet tegen de
vorming van een alleen uit kathoÜ3-
ke bestaande regering zou zijn, zo
wordt in politieke kringen to Brussel
meegedeeld.
Tot, dusver is de koning geen voor
stander van zulk een regering ge
weest, vrezend, dat hij als de koning
van één partij zou worden beschouwd
In zijn boodschap aan de katho
lieke leiders neemt de koning het
strndpunt in, dat hij niet langer ge
bonden is door zijn vroeger afgeleg
de verklaring, dj t hij zijn preroga
tieven tijdelijk aan zijn 19-jarige zoon
prins Boudewijn zal overdragen als
be„ parlement hem op de troon terug
zou brengen.
Scherpe woorden ïau socialis
tische zijde.
Volgens het socialistische blad Le
Peuple had de boodschap van koning
Leopold aan de leiders van de CVP
pas aau de vooravond der verkiezin
gen op 4 Juni bekend gemaakt moe
ten worden. Het blad schrijft, dat nu
duidelijk blijkt dat de radioboodschap
vau de vorst slechts een list was en
dat hij ook bereid blijkt te zijn als
koning van een enkelepartij naar
België terug te keren.
Het blad besluit met de woorden:
„Het is goed dat wij weten waar wij
aar toe zijn. Een ding moet evenwel
worden voorzien: indien de koning
onder bescherming van een CVP-
meerderheid naar België terugkeert,
zal een anti-clerciale strijd ontbran
den, die zal voortduren tot de dag,
dat de CVP zal zijn omvergeworpen
en haar koning van de troon verjaagd
Gistermorgen half elf is met het
KLM-lijntoestel PH-HDI de delega
tie naar Rome vertrokken, die de ma
quette van de radiozender, die door
de Nederlandse katholiken ter gele
genheid van het Heilig Jaar aan
Paus Pius xn wordt aangeboden, de
ze week zal overhandigen.
Twee diplomaten van het Poolse
gezantschap te Helsinki zijn, na te
hebben geweigerd om naar Warschau
terug te gaan, per vliegtuig met hun
gezinnen naar Zweden vertrokken. -
Het zijn de culturele attaché Zeprovs
ki en de vice-consul Zkovski.
Een raket die door een Ameri
kaans schip is afgeschoten, heeft een
hoogte van 173 kilometer bereikt, al
dus is officieel te Washington bekend
gemaakt. Dis is het hoogterecord
voor een Amerikaanse enkele raket.
Een dubbele raket, waarvan de ene
begint te werken als de andere haar
brandstof heeft opgebruikt, bereikte
onlangs een hoogte van 410 kilometer
Amerikaanse geleerden zijn er in
geslaagd een ontsmettingsmiddel te
vervaardigen, dat zo doeltreffend i3
als jodiumtinctuur, doch geen pijn
veroorzaakt, geen vlekken maakt en
niet vergiftig is. Het product, dat als
„bactine" in de handel zal worden
gebracht, doodt alle bacteriën van
vier uur tot verscheidene dagen na
het gebruik er van.
De reddingboot „Dorus Rijkers"
die Zaterdagavond om 10 uur is uit
gevaren om naar een opvarende van
het Zweedse schip „Nordanvik", die
over boord zou zijn geslagen, te zos-
ken, is na enkele uren te hebben ge
zocht ten westen van de Haaksgrou-
den, tegen twee uur des nachts in de
haven van Den Helder teruggekeerd.
Op zijn verzoek is aan mr. Wijers
op de meest eervolle wijze ontslag
verleend als minister van justitie,
in gaande 15 Mei, onder dankbetui
ging voor de vele en gewichtige dien
sten, door hem aan HM de Koningin
en den lande bewezen Hij is benoemd
tot ridder üi de orde van de Ned.
Leeuw.
Aneta verneemt van de zijde van
het hoge commissariaat, dat Zondag
morgen 230 Nederlanders uit Ambon
scheep zijn gegaan op de Kota Inten.
met bestemming Djaknrta. Op eigen
verzoek zijn 27 Nederlanders met 18
kinderen achtergebleven. De gezinnen
va twee Amerikaanse zendelingen
zijn aan boord gegaan. Do zendelin
gen zelf bleven achter.
Op 27 km. afstand van Madrid
heeft zich Maandagavond een ©rnstig
spororwegoaigeval voorgedaan. Tot
nog toe zijn 9 lijken geborgen. Het
aantal gewonden bedraagt reeds meer
dan 50.
Mr. Wijers heeft zijn portefeuille over
gedragen aan minister van Maarse-
veen, die tot minister van justitie ad
interim is benoemd.
Nadat aanvankelijk auto's door
de APRIS (federale troepen) te Ma*
kassar gevorderd werden, werden nu
diefstallen van auto's, meest jeeps,
door ongeregelde elementen gepleegd.
Het Britse Lagerhuis heeft gister,
avond een motie van de oppositie to
gen het regeringsvoorstel tot verho
ging der vrachtarieven van de gena
tionaliseerd© spoorwegen verworpen
Dinsdag werd in Purmerend ven
clandestiene pluimveemarkt gehou
den. De weduwe J. had gelegenheid
gegeven op het erf van haar cafe Is
-auto's met pluimvee aan te voeren
met do bedoeling de dieren daar le
verhandelen. Er werd inderdaad een
'eveudige handel gedreven tot de po
litie er achter kwam. Elf handelaren
werden bekeurd en negen vrachtau-
to'smet pluimv3e in beslag geuomi-n.
De overtreders kwamen uit Oost-
zaan, Purmerend, Limmen. Bergen
en Amsterdam. Gisteren zijn de iu-
beslaggenomen kippen weer vrijge
geven.
Nieuwe Russische militaire activiteit
Vladimir Dedijer, secr. van de com
missie voor buitenlandse zaken van
de Joegoslavische nationale verga
dering heeft ir. deze commissie go-
sproken van nieuwe Russische mili
taire activiteit in de nabijheid van de
Joego-Slavische grens.
Tevoren was men overeengekomen
commissie van vier in te stellen
om een voorstel te overwegen, dat
behelst het discriminerende optreden
van de cominformlanden jegens Joe
goslavische diplomaten aan een in
ternationaal lichaam voor te leggen.
De minister van buitenlandse za
ken, Edvard Kardelj, die daarna het
woord nam, verklaarde in dit ver
band dat er grenzen waren aan het
geduld van Joego-Slavië.
Het wilde blijven vechten voor nor
male diplomatieke betrekkingen,
maar was niet bereid de provocaties
te blijven dulden en zou het nemen
van andere maatregelen overwegjü.
Cherchez la Femme
Een inwoner van het Drenthse dorp
Gieten had een huishoudster nodig en
trachtte op de gebruikelijke wijze in
deze hinderlijke vacature te voorzien
Zijn pogingen schenen met welslagen
bekroond te worden, want al dra
meldde zich een gegadigde aan, die
wel in de smaak viel. Natuurlijk
moest het nieuwe dienstverband be
klonken worden. Er werd een borrel
ingeschonken en er werd gedronken
op de goede afloop.
Bij de aanvang van het tweede be
drijf verscheen de nieuwbakken werk
gever bij de politie om aangifte te
doen van de vermissing van een be
drag van f900 dat hij thuis bewaar
de envan de betrokken juffrouw
Hij deelde me-e na één borrel zijn
positieven te zijn kwijtgeraakt en
later de verdwijning van de juffrouw
en het geld te hebben vastgesteld.
De politie vermoedt, dat een reeds
meermalen gesignaleerd© dame, die
in verschillende plaatsen van het
land oplichterijen pleegde, ook hier
de hand in het spel hoeft. De onbe
kende juffrouw heeft zich o.a. gema
nifesteerd in Sliedreclit. in Emm ?n
en in Drachstercompagnie. Missch »n
heeft zij thans Gieten met een bezc.'k
vereerd.
Voor de Zondag
Wonderen
Mattheus 17 20
Of er nog wonderen kunnen ge beu
ren? Men ziet de gezichten van velen
zich vertrekken. Sommigen kijken be
denkelijk. Zij weten het niet. Zij dur
ven het niet loochenen, maar 't even
min geloven. Anderen kijken, alsof
zij 't al hoorden ontkennen, en erge
ren zich al bij voorbaat, en vragen
„of dan de hand des Heren verkort
is". En weer anderen trekken de wenk
brouwen op en lachen, één en al ver
bazing, dat er mensen zijn, die in
ernst vragen kunnen stellen, waarvan
de ontkenning, zozeer voor ieder na
denkend mens voor de hand ligt.
O, Als t eens waar was wat hier
wordt verzekerd, dat geloof, en nog
wel geloof als een mosterdzaad, ber
gen verzetten konden! Dat men zou
zien op het bevel van de gelovige de
rotsen splijten, bergen wijken, cn ri
vieren en spoorwegen ongehinderd
de loop nemen, die het geloof zou
aanwijzen. Wat een ding zou dat zijn
Hierin intussen zijn wij het eens,
dat er geen wonderen plaats vinden.
't Geloof behoort niet tot de dingen
die iets geven, maar tot die welke om
zich zelve moeten worden gezocht,
die liefde wekken alleen en tot da
den der liefde dwingen.
Gezegend zij de arbeid, de nuttige
arbeid met spade en houweel, waar
mee niet alleen bergen worden verzet
t:» geëffend, maar ook de spieren wor
den geoefend, de moed, de wilskracht
het gevoel van eigenwaarde vermeer
derd. Maar gezegend, boven en naast
de wonderen van industrie en nijver
heid. de wonderen van de geest, de
wonderen, die een heilige, zedelijke
overtuiging, een innerlijke en bezie
lende zekerheid gaande roeping en be
stemming in het leven der mensen
weet te brengen.
Gezegend hét geloof waar hei de
bergen wegruimt van nijd en haat.
waar het de wonderen verricht van
het geduld, waar* het de onwil, log
als een berggevaarte, verzet Geze
gend het geloof waar het de onmati
ge leert zich zelf te beheersen. Ge
zegend het geloof waar 't ons bezielt
tot dingen, die men ons niet zou heb
ben aangezegd, die men niet van on?
had verwacht.
Of er nog wonderen kunnen gebét»
ren? Ja, zeker. Zij kunnen geschie
den in deze zin. Zij gebeuren en moe
ten gebeuren. Niemand hale hierover
de schouders op, niemand glimlache
hierbij, want zo deze wonderen op
houden, zo het grote wonder ophoudt
van de geest: bergen verzettend van
zelfzucht, ijdelheid en lust, dan is T
gedaan met de wereld en gedaan met
ons.
Zo worde ons dan het geloof ver
me .rderd—het geloof in ons zeiven
en het geloof in God, Die ons onze
bestemming gaf. Die Zijn zedelijke
wereldorde handhaaft en uit de chaos
der dingen het wonder heeft gescha
pen van de geestelijke, zedelijk©
mens.
VACANTÏESEIXOBN
VOOR DE
DEUS
De ANWB wijst er op dat kampe-
rer in verreweg de meeste gemeen-
ter zonder vergunning van B en W
vo 'boden is, ook op particulier ter
rein met toestemming van de eige
naar. Zij die kampeerplannen hebben
lopen ernstig gevaar hun vacantie te
bederven wanneei zij niet in het be
zit zijn van een geldige (d.i. nieuw
afgegeven of tijdig verlengde) kamp
ka; rt. Men wende zich zo spoedig of
tijdig mogelijk tot de Ned. Kampeer-
kaartencentrale (NKC) Parkstraat
18—26. Den Haag.
Tussen aanvrage cn afgift© verlo
pen in ieder geval 14 dagen!
-
©to. -VU,,
