HOLLANDS
dagblad voor
HELDERSCHE COURANT VAN 1873 SCHAGER COURANT VAN 1855
Dagblad voor
Hollands Noorderkwartier
Verdediging van
MOSKOU
wordt voorbereid
De beëediging
vrijwilligersbataljon
Verduisteren
18.56 uur
Ir. F. E. Müller
burgemeester
van Rotterdam
IR. MUSSERT
legt rekenschap af
NEDERLAND
NEDERLAND
Redactie en administratie
SCHAGEN Telef. 444 (2 lijnen)
Redactie en administratie
DEN HELDER Telef. 2345 (2 lijnen)
Uitgave:
N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
WAARIN OPGENOMEN
lste JAARGANG No. 1
ZATERDAG 11 OCTOBER 1941
oortaan zullen de Schager Courant en
de Heldersche Courant verschijnen
onder den gemeenschappelijken kop van
DE DIRECTIE
Van het Oostfront
SPLITSING DER SOWJET-TROEPEN
BIJ BRJANSK. TEGENSTAND
TÜSSGHEN DNJEPR EN DO
NETS GEBROKEN.
Bern, 10 Oct. (D.N.B.): „Exchange
Telegraph" meldt uit Moskou: Het
Kreml in heeft fai verscheidene oproe
pen tot de bevolking den ernst van
den militairen toestand uiteengezet,
•n de pers legt In arikelen den na
druk op deze verklaringen. De man
nelijke bevolking is opgeroepen ont
rich voor de verdediging van de
hoofdstad gereed te houden*
Het Hongaarsche persagentschap M. T. I.
meldt uit den zuidelijken sector van het
Oostelijk, front, dat de Sowj et-tegenstand tite
lden Dnjepr en Donets zijn einde nadert,
doordat de vernietiging van de omsingelde
towjet-strijdkrachten in de Oekraine bijna is
joltooid.
De troepen der bondgenooten verslaan de
Sowj ets, die in de richting van de rivier de
Donets vluchten. Ononderbroken rukken zij
om de belangrijkste punten in het Do-
nêtebekken in bezit te nemen. Uit een sec
tor der Hongaarsche troepen vallen geen ge-
rechtshandelingen te melden.
Over den strijd bij de Zee van Azov meldt
een speciale correspondent van Stefani, dat
iet Italiaansche expeditie-corps op schitte
rende wijze deelneemt aan de operaties in
jdit gebied. De Italiaansche troepen hebben
daar een der belangrijkste vijandelijke stel
lingen omsingeld. De operaties ontwikkelen
lich gunstig en zullen weldra aanzienlijke
resultaten opleveren.
Zware vérliezen voor Sowjets bij
doorbraakpogingen.
k den centralen sector is de ijzeren ring
om de ingesloten Sowjet-formaties na hevi
ge gevechten in de omgeving van Brjansk
Iteeds nauwer gesloten. Waar de bolsjewis
ten een doorbraak beproefden, werden zij
met zeer zware verliezen teruggeslagen.
In vermetele aanvallen werden de
Sowjet-troepen door afdeelingen der
Duitsche voorhoede en door pantser
formaties gesplitst in afzonderlijke
groepen, die daarna door infanterie
omsingeld en overweldigd werden.
Tallooze dooden bedekken het slagveld en
vernield oorlogstuig omzoomt de wegen,
waarlangs honderdduizenden gevangenen
worden weggevoerd.
De stad Orel (Orjol), die sinds 3 October
in Duitsche handen is, aldus verneemt het
D.N.B. van bevoegde zijde, ligt iets meer
dan 300 km ten Z.Z.W. van Moskou en on
geveer even ver ten Noorden van Charkov
Hier kruist de spoorlijn MoskouCharkov
een andere lijn, die via Brjansk naar Smo-
lensk leidt. Verder is Orel ook een knoop
punt voor de groote wegen.
De stad heeft machine- en textielfabrie
ken. Ook zijn er nog leer-, houtwaren- en le-
vensmiddelenfabrieken.
Orel telt meer dan 100.000 inwoners en is
de hoofdstad van het gelijknamige district in
het gebied der zwarte aarde.
Dnitschland strijdt voor Earopa
Sovjetstrijdkrachtcn nog verder
in het nauw gedreven
UITVALSPOGING VAN DEN VIJAND
AFGESLAGEN.
Uit het hoofdkwartier van den
Führer, 10 Oct. (D.N.B.) Het op
perbevel van de weermacht maakt
hekend:
De strijdkrachten van den vijand
die aan de Zee van Azof, rondom
Brjansk en bij Wjasma zijn ingeslo
ten, werden gisteren nog verder in
het nauw gedreven. Bovendien werd
de in het midden van het front over
een breedte van 500 kilometer gefor
ceerde doorbraak naar het Oosten
dieper gemaakt. Het belangrijke spoor-
wegknooppunt Orel is reeds sinds den
3en October in onze handen. Ten
Westen van Leningrad werd een nieu
we. door pantserwagens gesteunde uit-
valspoging van den vijand afgeslagen.
In de gevechten om de eilanden
Moon en Oesel werden, volgens de
thans volledige gegevens. 12.531 gevan
genen gemaakt en 161 stukken geschut
alsmede verscheidene pantserwagens
buitgemaakt. 2.680 mijnen van den vij
and moesten in het verlocfp van de
gevechtshandelingen onschadelijk ge
maakt worden.
Het lucht wapen heeft vannacht
vliegvelden op dè Krim aangevallen,
alsmede spoorwegcomplexen in den
Zuidelijken en centralen frontsector en
belangrijke militaire inrichtingen te
Leningrad.
In den strijd tegen Groot-Brittannië
bombardeerden gevechtsvliegtuigen
overdag belangrijke inrichtingen op
de Faroer-eilanden en brachten ten
Noorden van de Britsehe eilanden
vier koopvaardijschepen met tezamen
6600 brt. tot zinken. De vijand vloog
niet naar het gebied van het Duitsche
rijk.
pan het
Het programma der plechtigheid.
^B-Gravenhage, 10 Oct Hieronder laten
wij het volledige programma volgen van
aankomst en vertrek van het le bataljon van
het 2e legioensregiment vrijwilligers naar 't
Oostfront, welks beëediging zal plaats vin
den door den leider der N.S.B.
Morgenochtend arriveert de trein met de
«dspirant strijders aan het S.S. station te
Den Haag.
Een eerevendel der W.A. met de W.A.-har-
monie zal op het stationsplein ter begroeting
aanwezig zijn. Van daar wordt naar den
dierentuin gemarcheerd. Daar zal gelegen
heid zijn voor de familieleden met de ver-
trekkenden te spreken.
De Duitsche instanties zorgen voor een
warmen maaltijd, de N.S.V.O. luistert het
vertrek op met bloemen voor eiken strijder,
rij zorgt eveneens voor bloemen en tafel en
de zaal, terwijl de N.S.V.O.leden fruit, ver
snaperingen e.d. zullen uitdeelen.
Vanuit den dierentuin wordt afgemar
cheerd met de W.A. muziek voorop naar het
binnenhof, dat vanaf het plein betreden zal
worden. Hier treedt de W.A. harmonie uit,
en worden de troepen op het binnenhof door
een Duitsche eere-compagnie met muziek
van de Duitsche weermacht ontvangen. Be
langstellenden en genoodigden betreden, het
binnenhof vanaf het buitenhof.
Daarna wordt het bataljon, nadat de ba
taljonscommandant zich bij de hoogst aan
wezige autoriteit gemeld heeft, geïnspecteerd
De leider der N.S.B. zal dan gedurende 15
minuten spreken en neemt daarna den troe
pen den eed af, die eerst in de Duitsche taal
en daarna in de Nederlandsche taal op den
Fuehrer aller Germanen, Adolf Hitier, voor
den strijd tegen het bolsjewisme wordt af
gelegd. Hierna speelt de muziek der Schutz-
polizei het 6e couplet van het Wilhelmus,
dat door het bataljon vrijwilligers wordt
meegezongen. De leider der N.S.B. geeft
vervolgens het bataljon over aan overste
Hermann.
Na een Sieg Heil op den Fueihrer en het
spelen van het DeutsChlandlied en het Horst
Wessellied verlaten de autoriteiten het Bin
nenihof om de hierna volgende parade der
♦roepen af te nemen.
De route, welke de stoet naar het station
zal volgen is: Binnenhof, Plein, Lange Hout
straat, Lange Voorhout, Kneuterdijk, Plaats,
Buitenhof, Hofweg. Spui. Groote Markt
straat. Wagenstraat, Stationsweg.
EXTRA AARDAPPELEN
Een hali kilogram voor houders
van vetkaarten.
De Secretaris-Generaal van het de
partement van landbouw en vissche-
rij deelt mede? dat, zooals uit de bon-
nelij'st reeds blijkt, in de week van
12 t.m. 18 October, naast de met „39-
A" gemerkte bon van de aardappel-
kaart U, tevens de met „39-B" ge
merkte bon van de aardappel kaart
W, welke aan houders van vetkaar
ten is uitgereikt, recht geeft op het
koopen van aardappelen.
De met „39 A" gemerkte bon geeft recJit
op het koopen van 13/, kg en de met „39 B"
gemerkte bon op een kg- aardappelen.
De inhoud van bovenstaand bericht komt
er op neer, dat onze aardappel positie het mo
gelijk maakt om deze week voor de minder
gegoeden de houders van vetkaarten zijn
tenslotte de minder gegoeden een extra
rantsoen van een half kg aardappelen per
persoon beschikbaar te stellen. Tevens blijkt
uit deze maatregel, dat, indien mogelijk, met
de omstandigheden van elke bevolkings
groep afzonderlijk wordt rekening gehouden.
Economisch accoord
China-Amerika
Exploitatierechten voor de Ameri
kanen, leenina voor Tsjoengkinfj.
Tokio, 10 Oct. (D.N.B.) Te
Tokio is bekend geworden, dat
Henry Grady, die speciale afgezant
van president Roosevelt in het
Verre Oosten, een economische
overeenkomst met het China van
Tsjiang Kai-sjek heeft gesloten,
krachtens welke de Vereendgde Sta
ten voor den tijd van negen jaar
een monopolie krijgen voor de
vitale hulpbronnen de* lands.
De overeenkomst omvat o.a. een exploi
tatierecht voor de Vereenigde Staten ten
aanzien van alle soorten mijnen in Honan,
Juiman, Setsjoean, Kiangsi, Kwangtbeng
en Kweitsjau. Hiertegenover zal Tsjoeng-
king een leening van 200 millioen dollar
krijgen voor de exploitatie van delfstoffen
onder leiding van deskundigen uit de
Vereenigde Staten.
De Amerikanen willen op deze wijze de
aanvoer van wolfram, zilver, koper, ijzer,
aluminium- en fosfor verzekeren.
Ratelende mitrailleurs
handgranaten stormaanval!
Steunt de Nederlandsche ambulan
ce voor het Oostfront, Koninginne
gracht 22, Giro 87600 's Graven-
hage.
MOORD TE EDERVEEN?
Gistermiddag is door de politie aan den
Slaperdijk gevonden het 'lijk van de sinds
Donderdagmiddag vermiste zeven tienjarige
E. van H., wonende tn Ederveen, eem. Ede.
Thans onderzoekt de politie onder welke
omstandigheden en door welke oorzaak de
dood is ingetreden.
GRONINGEN KOMT 3 MILLIOEN TE KORT.
De begrooting der gemeente Groningen
voor het jaar 1942 vermeldt een nadeelig
saldo van f 2.883.734.20, in welk bedrag is
inbegrepen het nadeelig saldo van 'den ge
wonen dienst der gemeenterekening voor
1940 ad f 743.006.27.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
7.58 uur
De begrafenis van de acht slachtoffers uit hat Oudemannenhuis, die Vrijdagavond
3 October bij dan Britschen luchtaanval op Rotterdam om hat leven kwamen.
President dr. C. Volkers, gevolmachtigde van dan Rijkscommissaris voor Rotterdam,
brengt den laatsten groet (Stapf-Kramer)
's-Gravenhage, 10 Oct. Het rijks
commissariaat maakt bekend:
'De rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied heeft op grond
van art. 1 alinea 8 van zijn veror
dening no. 108'40 (vierde verorde
ning over bijzondere bestuursrechte
lijke maatregelen) den burgemees
ter der gemeente Rotterdam, Mr. P.
J. Oud, op diens verzoek eervol ont
slag verleend en op pensioen gesteld.
In zijn plaats heeft de rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied op
grond van dezelfde verordening Ir. F. E.
Müller tot dusver commissaris in de pro
vincie Utrecht, als zoodanig eervol ontslag
verleend en tegelijkertijd benoemd tot bur
gemeester van Rotterdam. Tenslotte heeft de
rijkscommissaris voor het bezette Neder
landsche gebied krachtens art. 1 alinea 7
van zijn verordening no. 108—'40 den gezant
ter beschikking W. B. Engelbrecht te 's-Gra
venhage, tot commissaris in de provincie
Utrecht benoemd.
De nieuwbenoemde burgemeester van Rot
terdam, aldus dé persdienst van de N.S.B.,
werd 25 Januari 1889, als zoon van den in
dustrieel C. J. K. Müller te Utrecht geboren.
Na beëindiging van zijn studie als werk
tuigkundig ingenieur in Duitschland, heeft
hij eerst in de fabriek van zijn vader en
daarna nog in Duitschland gewerkt.
Toen de heer Mussert in 1931 de N.S.B. op
richtte, nam de heer Müller zeer spoedig het
besluit tot deze beweging toe te treden. Op
den 5en Februari 1941 werd hij benoemd tot
commissaris der provincie Utrecht, welk
ambt hij op 7 Febr. d.a.v. aanvaardde.
VOLLE VERANTWOORDING OP ZIGH
GENOMEN VOOR DE UITZENDING
DER W.A. MANNEN NAAR HET
OOSTFRONT.
De leider der N.S.B., Ir. Mussert, heeft
gisteravond een radiorede gehouden, waarin
hij uiteenzette waarom duizend loden der be
weging zich doelbewust zullen inzetten voor
de verovering der toekomstige vrijheid van
ons volk.
Twee werelden botsen.
Ieder zal hebben te kiezen. Tienduizenden
hebben gekozen voor de volksche ordening.
Honderdduizenden klampen zich nog vast
aan het oude* ten deele uit conservatisme,
ten deele uit onwetendheid, omdat in Ne
derland jaar in, jaar uit met de meest geraf
fineerde middelen en de meest onbeschaam
de leugens het nieuwe verdacht gemaakt en
belasterd is door een betrekkelijk kleine
groep van belanghebbenden bij het uitbuit
systeem, die een net gespreid hadden over
het Nederlandsche volk heen.
De oorlog, dien wij nu medemaken, is een
voudig het gevolg van deze botsing.
President Roosevelt, Churchill- en Eden
vroegen in 1937 om dezen oorlog, zij hebben
hem gekregen en zullen hem verliezen en
wel om de eenvoudige reden, dat het een na
tuurwet is, dat tenslotte het oude moet wij
ken voor het jonge.
Duitschland is dan ook in Mei 1940 niet
binnengevallen om ons blijvend te overheer-
schen, maar omdat het hier komen moest,
omdat Nederland practisch een voorpost was
van Engeland op het vaste land van Europa.
Er vloeide broederbloed, maar gespaard
door de Duitschers, is wat gespaard kon
worden. Dat weten de Nederlandsche solda
ten, die met tienduizenden over smalle dij
ken en landwegen in eindelooze colonnes
terugtrokken.
Zoo toonde Hittler aan het Nederlandsche
volk, dat hij dit Germaansche volk niet als
vijand wenschte te zien of te behandelen,
nadat de onvermijdelijke oorlogshandelin
gen waren afgeloopen.
Na de oorlogsdagen
bleven wij hier achter, de regeering was in
westelijke richting vertrokken, voorloopig
Engeland. Vanuit de veilige verte laten de
ze heeren nu ophitsen tot sabotage en tot
moord, waarna in den regel geëindigd wordt
met: „Wilt heden nu treden voor God den
Heer."
En nu wij.
Wij Nederlanders, hier op onzen vader
landschen bodem, wij Germanen, wij Euro
peanen. Er is niemand onzer zoo dom of
kortzichtig dat hij niet weet, dat als de bol
sjewistische horden, hier over Europa wa
ren komen denderen, dat dan Europa tot
een puinhoop gemaakt zou zijn. Dat dit niet
gebeurt, dankt Europa, dankt dus ook ons
volk, aan Adolf Hitier, die naar mijn vaste
overtuiging door God gezonden is om Euro
pa', dat aan den rand van den afgrond stond,
te redden van den ondergang. Het Neder
landsche volk, opgenomen in een Germaan-
schen statenbond, zal niet meer onder den
voet geloopen kunnen worden, zal straks
een groote welvaart tegemoet gaan, zal cul
tureel zich tot ongekende hoogte kunnen
opwerken. Ziedaar, mijn volksgenooten, onè"
geloof op staatkundig terrein. Niet een ge
loof van vandaag of gisteren, maar een ge
loof dat wij al jaren hebben, al jaren uitdra
gen. Waarvoor wij gehoond en gelasterd zijn.
WSj willen die plaats in het nieuwe feu-
ropa eerlijk verdienen. Geheel verdienen
kunnen wij haar niet meer. Dat zou het
geval zijn als wij Nederlanders nu met
200.000 man aan het Oostfront standen te
zamen met de andere Europeesche volke
ren onder leiding van de onoverwinnelijke
Duitsche weermacht.
Maar wat wij onder de huidige omstan
digheden kunnen doen om voor ons volk
een plaats in het nieuwe Europa te ver--
krijgen, dat. zullen wij doen. dat is onze
plicht, dat is onze eer. Daarom nemen nu
reeds duizenden deel aan den oorlog aan
de zijde van Duitschland'.
En nu zal Zaterdag 11 October 1941 het
eerste bataljon van het W.A.-regiment van
het Nederlandsche legioen naar het Oosten
vertrekken, nadat ik hen zal hebben be-
eeditgd op Adolf Hitier als Gersmaansch
Führer, Germaansch aanvoerder. Dit is
en daad. waarvoor ik de verantoordelij-khëid
ten volle op mij neem. omdat ik de vaste
overtuiging heb, dat 's lands toekomst die
vordert. De duizend man van dit bataljon
weten waarvoor zij gaan. Eens zal een ge
heel volk hun dankbaar zijn voor het offer,
dat zij brachten.
Ik weet, velen zullen er nog zijn, die de
ze daad afkeuren, die het nog niet zullen
begrijpen of die nog geen geloof hebben,
daaraan kan ik niets veranderen. Het eenige
wat ik hun vraag is om eerlijk te willen
overwegen, te willen nadenken. De anderen,
zij die voor rede vatbaar zijn, zij die begrip
hebben, zij zullen dankbaar zijn dat met
vaste hand een koers gestuurd wordt, waar
van wij de onwrikbare overtuiging hebben,
dat zij noodig is in 's lands belang.
Ons vojk mag niet ten onder gaan, ons
volk zal in vrijheid weer leven.
Wij houden zeel
blijft
Na er in een hoofdartikel, getiteld: „Ne
derland blijft Nederland" op te hebben
gewezen, dat de leider der N.S.B. steeds
heeft gestreefd naar een volkomen onaf
hankelijkheid van het Nederlandsche volk
binnen den kring der Germaansche volken
in het Nieuwe Europa, schrijft het ..Natio
nale Dagblad" van Donderdagavond het
volgende:
„Thans zijn wij gemachtigd tot
het publiceeren van de volgende,
uiterst belangrijke verklaring. Zij
luidt:
Vast staat, dat zij, dde spreken
over of streven naar aansluiting
van Nederland bij Duitschland of
over annexatie van Nederland door
Duitsohland handelen in strijd met
den uitgesproken wil van den
Führer,"