HOLLANDS
dagblad voor
18.44 uur
DUBBELE SLAG
NADERT HET EINDE
BALANS VAN WJASMA
Laag misdrijf in
fietsenstalling
Nederlandsche
Brandstoffenbijslag voor
ondersteunden
DER SOLDAT IN
HOLLAND
Verduisteren
WINTERHULP ZET TWEEDE ACTIE IN
Redactie en administratie
SCHAGEN Telef. 444 (2 lijnen)
Redactie en administratie
DEN HELDER Telef. 2345 (2 lijnen)
Uitgave:
N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
86ste JAARGANG No. 1.1625
DONDERDAG 16 OCTOBER 1941
Ook de bolsjewistische
Strijdkrachten ten noorden van
trjansk verpletterd
Hoofdkwartier van den Fuehrer, 15 Oct.
(D.N.B.) Het opperbevel der weermacht
paakt bekend:
De dubbele slag van Brjansk en
Wjasma nadert het einde. In den
loop van heden zijn ook de strijd
krachten, die ten noorden van
Brjansk zijn ingesloten, onder zeer
zware, bloedige verliezen van den te
genstander verpletterd. De zuivering
van het boschgebied ten zuiden van
Brjansk van de aldaar omsingelde
Overblijfselen der verslagen vijande
lijke legers heeft nog voortgang.
De groote'. massh der Duiteche
strijdkrachten die hebben deelgeno
men aan dezen geweldigen door
braak- en omsingelingsslag is reeds
vrijgekomen voor de voortzetting
van de operaties.
Tot nog toe zijn 560.000 gevange
nen bijeengebracht en 888 tanks i en
4133 stokken geschut zijn buitge
maakt of vernietigd.
De toestand in Leningrad.
New York, 15 October (DNB.) De cor-
aspondent van de Chicago Tribune te Hel-
inki meldt op grond van verhalen van
luchtelingen, die de Finsche linies hebben
«reikt, over de toestanden in het belegerde
eningrad het volgende:
De sneeuw in de straten, welke drie duim
ik ligt, is door de voeten van duizenden,
die wanhopig naar voedsel en warmte zoe
ken, tot hard ijs gewórden. In de ^ossohen
len Noordwesten van Leningrad huizen hon-
l' en hevige koude lij dén d meer dan
>0.000 menschen in ellendige hutten, die ge
taakt zijn van takken en mos. Dit zijn boe-
en en arbeiders uit de dorpen en steden in
e omgeving, die door de bolsjewistische
utoriteiten gedwongen werden de vlucht te
emen. De inwoners van Leningrad leven
lis haringen in een ton.
In het hoofdkwartier van de. Gepeoe in
Gorokavijast.raat zouden des nachts mas-
i-executiês plaats vinden. De ellende in
eningrad is thans grooter dan ooit.
Bolsjewistische zelfcritiek.
Stockholm, 15 Oct. (D.N.B.) De Sowjet-
erichtendienst geeft een artikel van een
scretaris van het districtscomité der com-
lunistische partij weer waarin o.a. gewe
en wordt op het dreigendé gevaar, dat bo
en de Sowjet-unie hangt, en vooral op de
ebreken, die in de productie van bepaalde
edrijven aan' den dag getfeden zijn. Deze
edrijven zijn er niet in geslaagd, aldus het
rtikel, zich op voet; van oorlog te reorga-
iseeren Onverschilligheid en lichtzinnig-
eid nemen hand over hand toe.
De hulp aan de Sovjet-unie.
Het Amerikaansche ministerie van oorlog
eeft in de haven van Brooklyn beslag ge-
gd op 18 voor de Sow.jets bestemde, reeds
igeladen vliegtuigen, benevens vliegtuiguit-
üsting. Dit oorlogstuig, dat een gezamenlij-
e waarde van" meer dan een millioen dol-
ir heeft, zijn lichte Douglas-bommenwer-
ers.
Duitschland strijdt voor Europa
Uit het hoofdkwartier van demFüh-
rer, 15 October (D.N.B.)
Het opperbevel van de weermacht
maakt bekend:
Zooals in een extra,, bericht is bekend
gemaakt, zijn de ""strijdkrachten van
den vijand, die in de omgeving van
Wjasma zijn ingesloten, thans defini
tief vernietigd. Ook in de omsingelde
gebieden rondom Brjansk schrijdt de
ontbinding van den vijand onophoude
lijk voort. Het aantal in dezen geweldi-
?en dubbelen slag gemaakte gevange
en is inmiddels tot boven de 500.000
gestegen. Het totale aantal der Sovjet
gevangenen dié sedert 'het begin van
den veldtocht in het Oosten zijn ge
maakt, is reeds thans tot ver boven de
drie millioen gestegen.
Gevechtsvliegtuigen hebben in den
nacht van 14 op 15 October belangrijke
militaire inrichtingen te Moskou aange
vallen. Er ontstonden verscheidene
branden in installaties die van belang
zijn voor de economische oorlogvoering.
Voor Gibraltar werd een Britsche tor
pedojager door een duikboot tot zinken
gebracht
De Britsche luchtmacht vloog van
nacht met vrij zwakke strijdkrachten
naar West- en Zuid-Duitschiand. Door
bet werpen van brisant— en brandbom
men ontstond er in verschillende plaat
sen geringe schède. Zes Britsche vlieg-*
tuigen werden omlaag geschoten.
MAN VERMOORD OM VIER
FIETSEN TE STELEN?
Amsterdam, 15 Oct. In den af-
gèloopen nacht is in de Cornelis
Anthoniszstraat in een rijwielstal
ling onder verdachte omstandighe^
den een 71-jarige man om het l^ven
gekomen. Alles wijst erop, dat hier
misdrijf in het spel is. Wijl boven
dien vier fietsen uit de stalling
zijn verdwenen, is het vermoeden ge
wettigd. dat, om dezen diefstal te
kunnen plegen in koelen bloede een
moord is begaan.
Achter de staUing, welke in perceel nr.
23 is gevestigd, bevindt zich een klein
slaapkamertje, waarin de 71-jarige vader
van den eigenaar der stalling den nacht
pleegt door te brengen.
Toen deze laatste vanochtend om 7 uur
in het kamertje kwam, trof hij zijn vader
aan, liggende op den gron.d, temidden van
een grooten plas bloed. Hij waarschuwde
onmiddellijk 'den dokter, die echter niet an
ders kon doen dan den dood constateeren.
Ook de politie werd direct op de hoogte ge
bracht en spoedig werd met het onderzoek
aangevangen.
Dit heeft tot dusver aan het licht ge
bracht, dat de oude man dóór een schotwond
in het hoofd om het leven is gekomen. Het
onderzoek geschiedde in aanwezigheid o.a.
van den officier van justitie^ van dr. Hulst
uit Leiden en den politie-deskundige van
Ledden Hulsebosch.
Het blijkt, dat vier fietsen uit de stalling
zijn ontvreemd.
Aangezien geen sporen van braak in de
stalling zijn aangetroffen, wordt vermoed
dat de dader van dit afschuwelijk misdrijf
aan de stalilng heeft aangebeld, waarna hij
door den ouden rtfan is opeapedaan, dien hij
vervolgens waarschijnlijk op laaghartige
wijze om het leven heeft gebracht.
schaatsenrijdersbond
Nieuwe Nederlandsche records.
Invoering van startkaarten.
De 60e algemeene vergadering van den
Nederlandschen Schaatsenrijdersbond zal op
15 November a.s. te Amsterdam worden ge
houden. Het belangrijkste "punt van de
agenda is wel dé behandeling van het nieu
we wedstrijdreglement, dat in groote lijnen
wordt aangepast aan dat van de Internatio
nale Eislauf Vereinigung, met dien verstan
de, dat enkele speciaal voor Nederland be
langrijke aangelegenheden in de artikelen
zijn verwerkt, terwijl andere punten, die
meer op omstandigheden in bet buitenland
slaan, zijn weggelaten.
Bij de algemeene bepalingen van het nieu
we wedstrijd-reglement .valt het op, dat de
definitie van amateur id verscherpt, in over
eenstemming met de internationale voor
schriften.
In het nieuwe wedstrijd-reglement
staat vermeld, dat Nederlandsche
records alleen worden erkend, indien
deze door een Nederlandschen ama
teur in een nationalen of internatio
nalen wedstrijd, in Nederland, en op
een baan van een lid van den bond,
zijn gemaakt Indien de algemeene
vergadering deze verandering goed
keurt, dan zullen de tot op' lieden
bestg tijden door Nederlandsche rij
ders gemaakt op teen baan in Neder
land, als records worden erkend.
De zes nieuwe Nederlandsche records zul
len er dan als volgt uitzien: 500 meter T.
Alleen kostwinners en alleen-
wonenden komen in aanmerking
De secretaris-generaal van het departe
ment van Sociale Zaken heeft goedgevon
den. dat van 19 October a.s. af tot en met
18 April 1942 aan de ondersteunde werk-
looze arbeiders, alsmede aan personen, die
een tegemoetkoming ontvangen wegens
verkorten werktijd, wekelijks een brand
stoffenbijslag wordt verstrekt
Deze bijslag, waarvan de waarde gedu
rende hét tijdvak van 19 October tiim. 22.
November 1941 ten hoogste f 1.per week
en van 23 November tm. 7 Maart 1941
maximaal f 1.30 per week mag bedragen,
terwijl nadien geen hooger bedrag dan f 1
per week zal worden toegekend, kan even
eens worden verleend aan tewerkgestelde
„hoofdarbeiders".
Tot goed begrip van zaken diene, dat
het vorenstaande uitsluitend geldt voor de
gehuwde en ongehuwde kostwinners, als
mede de alleen woneniden. Daarbij kan
een brandstoffenbijslag ter hoogte van de
helft van bovengenoemde bedragen, wor
den toegekend aan degenen, die bij anderen
een kamer hebben gehuurd en voor het ver'
Hooftman 46,6 sec. gemaakt op 8.12.1933 te
Rotterdam; 1000 meter A. F. van der Scheer
1 min. 37 sec. gemaakt op 17.2.1929 te Alk
maar; 1500 meter H. Buyen 2 min. 32.8 sec.
gemaakt op 12.1.1941 te Bergen (N.H.); 3000
meter A. F. van der Scheer, 5 min. 20.4 sec.
gemaakt op 17.2.1929 te Alkmaar; 5000 meter
A. F. van der Scheer 9 min. 4.8 sec., gemaakt
op 2.2.1929 te Groningen; 10.000 meter S.
Heiden 18 min. 30.8 sec., gemaakt op 32.1929
te Groningen.
Op de algemeene vergadering van het vo
rige jaar kwam de wensch naar voren, van
de zijde der N. V. B. H. S. en van den kant
der schoonrijders, startkaarten in te voeren.
De laatste jaren werd nog wel eens de
klacht geuit, dat voor het schoonrijden niet
genoeg juryleden in den lande aan den
bond werden opgegeven. De mogelijkheid is
geschapen, dat nu ook de Commissie voor
het Schoonrijden juryleden voor de kam
pioenschappen, alsmede voor andere natio
nale wedstrijden kan opgeven. Het bestuur
heeft verder gemeend in den vervolge ook
het kampioenschap van Nederland voor pa
ren uit te schrijven, alsook een overeen
komstig provinciaal kampioenschap.
Uit de redactie der verdere artikelen
blijkt, dat het nieuwe wedstrijdreglement
zooveel mogelijk is aangepast, bij de interna
tionale bepalingen. Sterk komt dat tot
uitdrukkinguitdrukking bij de berekening
van den uitslag van een wedstrijd over
verscheidene afstanden, zooals het Neder-
landsch kampioenschap. In den vervolge
is hij winnaar ,die op meer dan de helft
der afstanden eerste is geplaatst; kan hier
aan niet worden voldaan, dan geschiedt de
vaststelling van den uitslag op basis der
puntenberekening volgens de gemaakte tij
den.
Indien wij de speciale vormen van de
schaatsensport afzonderlijk behandelen trekt
hij het hardrijden de aandacht, dat het be
grip standaardhardrijbaan van 400 m. is
ingevoerd. Kampioenschappen zijn beslist
aan dergelijke banen gebonden. De moge-
iijkheid blijft bestaan andere hardrijbanen
in het leven te roepen, mafar de lengte moet
dan ten minste 300 meter zijn.
Bij de behandeling van de proefwedstrij-
den blijkt dat op wensch van de Commis
sie voor het Hardrijden de rijders van klasse
A, zij, die 15, 16 en 17 jaar zijn, niet in het
bezit behoeven te zyn van een startkaart.
Deze maatregel zal de animo bij de jeugd
sterk bevorderen. Het ligt in de bedoeling
zooveel mogelijk en in verschillende provin
cies proefwedstrijden te organiseeren, want
daaruit zal de Commissie voor het Hardrij
den in de toekomst haar matériaal moeten
putten.
TENTOONSTELLING VAN SCHILDER-,
TEEKEN- EN FOTOWERK VAN DUIT-
SCHÈ MILITAIREN HIER TE LANDE.
De op initiatief en onder protectoraat van
den bevelhebber der weermacht in Neder
land, den generaal der vliegers Fr. Christi-
ansen georganiseerd? photographische ten
toonstelling JDerrSoldat in Holland", werd
gisterochtend in de Gothische zaal te 's-Gra-
venhage geopend met toespraken van Gene-
raal-majoor Schwabedissen, chef van den
staf der weermacht hierte' lande, en van
den Rijkscommissaris Rijksminister Seyss
Iiftjuart.
Generaal-Majoor Schwabedisjen zette in
zijn inleidend woord uiteen, dat het doel de-
-er tentoons.elling drievoudig is: De bekro
ning van den wedstrijd, een expositie van
de voornaamste inzendingen en hieruit te
doen voortvloeien een tentoonstelling in
Duitschland van in "Nederland vervaardigd
werli dezer militairen. De wedstrijd heeft ten
doel gehad onze Duitsche soldaten te helpen
hun vrijen tijd zoo nuttig mogelijk, te beste
den, land en volk van Nederland te leei;en
kennen en het landschap in beeld te bren
gen. De tentoonstelling laat zien wat Ne
derland aan schoonheid biedt en hoe de kijk
van den Duitschen soldaat daarop is. Spre
ker zeide te hopen, dat ook vele niet-militai-
ren deze tentoonstelling zullen bezoeken,
omdat zij vooral bedoeld is als versteviging
van de verbinding tusschen het Nederland
sche volk en den Duitschen soldaat. De jury,
bestaande uit Oberregieringsrat Geiseler,
Prof. Wehofsich en Gefreiter Dr. Mueseler,
heeft een moeilijke taak gehad: de 56 beste
werken voor prijstoekenning te kiezen uit de
meer dan tienduizend inzendingen van sol
daten der weermacht, SS, politie en dienst
vakken t>ij het Rijkscommissariaat. Voor de
wijze waarop zij die taak heeft verricht,
bracht spreker haar namens den weer
machtsbevelhebber besten dank.
De Rijkscommissaris, daarna de tentoon
stelling openend, deed dit met een kort
woord, waarin hij zeide gaarne zijn mede
werking hieraan te hebben willen verleenén,
omdat hij hierin eer onderdeel ziet van
den hem door den Führer gegeven opdracht,
al 1'ep te doen wat de t ak der weermacht
kan verlichten en de verhouding tusschen
het Nederlandsche volk en den Duitschen
soldaat kan verbeteren. Spreker herinnerde
aan den strijd 19141918 en merkte op, dat
de omstandigheden destijds zooveel moéilij-
ker waren dan zij +hans zijn, nu de Duitsche
soldaat zeker is van de overwinning en hij
met geheel zijn hart. zich in zijn vrije uren
,aan ontspanning als die daarvan hier de
beste resultaten-zijn bijeengebracht, kan ge
ven.
Hierna werd een rondgang langs de ten-
toongeselde werken gemaakt, die de belang
stelling in hooge mate verdienen.
krijgen van brandstoffen op ijichzelf zijn
aangewezen.
Ook dit jaar zullen de kleine boerén en
kleine tuinbouwers, gerangschikt in groep
B, voor den brandstoffenbijslag in aanmer
king Jcomen.
De toepassing van den brandstoffenbijslag
zal ten slotte in dier voege geschieden, dat
de som van steunbedrag en brandstoffen
bijslag en bij gedeeltelijke werkloosheid de
som van het loon van den ondersteunde,
het steunbedrag en den brandstoffenbijslag,
ten hoogste 95 zal bedragen van het
loon. dat de betrokken arbeider. ten tijde
van de ondersteuning, in het vrije bedrijf
zou kunnen verdienen.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
8.08 uur.
Het Duitsche luchtwapen slaat hard toe. In drie dagen werden niet minder dan
91 sovjet-transporttreinen vernietigd. Een gedeelte van het voor de bolsjewistische
troepen verloren gegane materiaal (Orbis-Holland)
BIJEENKOMST VAN MEDEWERKERS IN
DEN HAAG. REDE VAN DR. FRE-
n DERIKS. DE DIRECTEUR
VAN WINTERHULP: „WIJ
WONEN IN ,EEN
GLAZEN HUIS"
's-Gravenhage', 15 Oct. De stichting Win
terhulp-Nederland heeft haar tweede actie
tijdvak ingezet met een bijeenkomst van ge
noodigdgn en medewerkers in Pulchri Stu
dio te 's-Gravenhage.
De groote zaal was geheel bezet, het po
dium was met het embleem van de W.H.N.
het klaverblad, en met de Nederlandsche
driekleur kwistig versierd.
De secretaris-generaal van het departe
ment van bimnenlandsche zaken mr, dr. K.
J. Frederiks, voorzitter van het vee re comité
voor de Winterhulp Nederland hield een re
de. Spr. zeide o.a. het volgende:
Het vaderland, dat ons zoo na ligt aan het
hart, beleeft een zwaren, duisteren tijd, niet
alleen op politiek, maar ook op maatschap
pelijk gebied. Men moet echter door de slag
schaduwen van den tijd weten heen te zien.
En dan zie ik aan de zonnezij-de van- dit
tijdsgewricht, dat het Nederlandsche volk
zichzelf gebleven is, zichzelf bewust de pand
houder te zijn van een groot verleden en ver
plicht tegenover het voorgeslacht dat pand
weer onbevlekt over te geven aan. de kinde
ren van het heden, die de traditie zullen
voortzetten.
Het saamhoorigheidsgevoel, dat thans nog
sterker zich uit dan in het verleden moet
zich ook demonstreeren in positieven, op-
bouwenden zin. s -
Dezen winter zal heel veel leed verzacht
moeten worden, vele nooden zullen luide
róepen om leniging.
Zonder te offeren aan nationale overschat
ting moge ik zeggen, dat het steeds aan de
spits heeft gestaan. Bij elke ramp, bij iede-
ren nood heeft ons volk met milde hand ge
geven, zonder zich af te vragen wie door de
ramp, door den nood getroffen werd.
Laat dit ook nu zoo zijn en wanneer dezen
winter de nood grimmig aan de deuren
klopt, dan is mijn oproep: weest milddadig
in wijden kring, geeft met ruime hand aan
hen, die u na staan. Weest indachtig aan
wat uw vaaeren deden en wat zij ons als
erfgoed hebben nagelaten.
Bij het probleem van de Winterhulp'heb
ben wij rekening te houden met meerdere
realiteiten. Een concreet feit nu is, dat wij
op het oogenblik hebben te aanvaarden, dat
de Winterhulp-Nedérland er is. Hoe men
zich ook tegenover de stichting stelt, vast
staat, dat zij het eenige kanaal is waarlangs
het sociale werk van de georganiseerde wel
dadigheid mag worden beoefend. En nu
staat men voor de vra^ag hoe denkt men den
nood het hoofd te bieden, indien dit kanaal
niet gebruikt wordt.
Wantrouwen begrijpelijk,
ongemotiveerd.
doch
Een psychologisch volkomen be
grijpelijke trek bij, in denk wel elk
volk. welks land een bezetting
draagt, is wantrouwen. Zulk een.
wantrouwen wordt te gevaarlijker;
wanneer het wortel schiet in een.
nuchter, zakelijk volk als het onze.
Onloochenbaar nu is in ons volk
een stemming, die de Winterhulp-
Nederland op zijn feachtst uitge
drukt niet welgezind is. Maar dan
zeg ik tot het Nederlandsche volk:
blijf bij uw oordeel toch altijd
6taan op den bodem van de nuch
terheid en de zakelijkheid, die het
kenmerk van ons volk is, vertroe
bel de verhoudingen niet door
overdrijving, misken niet de lessen
der historie
Maar van den anderen kant richt ik mij
tot de leiders van de Winterhulp-Nederland
om hen op het hart te binden zoo reëel
te zijn, dat zij begrijpend staan tegenover
de gevoelens, die in het Nederlandsche
volk leven. Treden zij die gevoelens tege
moet niet alleen met woorden maar met
daden, die zoo oneindig meer waard aijn
dan het schoonste woord!
Na gewezen te hebben op de moeilijke
taak der burgemeesters, besloot spr. zijn re
de met te-zeggen dat van beide zijden een
goede wil noodig is om te komen tot een.
resultaat, dat waard is ernaar te streven,
daar zoo groote belangen op het spel staan.
De heer C. Piek, directeur-generaal, zette
tenslotte in een uitvoerige rede de resulta*
ten van de Winterhulp-actie in het afgeloo*
pen tijdvak uiteen.
De inzameling en vrijwillige toegezonden
bijdragen leverden een totaal van f7.200.000'
op. Per week worden twee- a driehonderd-!
duizend loten voor de Winterhulp verkocht.
Alleen aan aardappelen werd aan behoefti»
«en een hoeveelheid verstrekt overeenko-
ïende met den inhoud van een aaneepgeslo
ten rij vrachtauto's vacr s-Gravenhagé tot
Leiden. Er werden 316.000 porties warm
voedsel verstrekt en 5.179.000 waardebon*
nen, voorts giften en goederen in natura.
Wie aan de zuiverheid van de Winterhulp*
werkzaamheden twijfelt, wete, dat de W.H.
N. in .een glazen huis zit, en dat ieder vol
ledige inzage daarin kan verkrijgen. Cri*
tiek zal er altijd blijven. De medewerkers
van de Winterhulp stellen daartegenover
telkens opnieuw de daad,,wetende, dat hon*
derdduizenden in Nederland daarop wach
ten.
Spr. eindigde zijn rede met de plechtige
persoonlijke verzekering, dat alle Winter-
hulpwerk uitsluitend ten goede komt aan
onze behoeftige landgenooten.
KUSTGEBIEDEN VAN MALAKKA
WORDEN ONTRUIMD.
Sjanghai, 15 Oct. (DNB.) De regeering
van Malakka heeft met aanplakbiljetten be
kend gemaakt, zoo wordt uit Singapore ge
meld, dat de gebieden lahgs de Oostkust van
het eiland van Singapore moeten worden
ontruimd. Betreffende de ontruiming van de
Westkust kunnen waarschijnlijk soortgelijke
instructies verwacht worden.
Extra bericht - groote getallen
krijgsgevangenen en gewonden
Steunt de Nederlandsche ambulan
ce voor het OostfrontKoninginne
gracht 22, Giro 87600 's Graven
hage.
