Japansche kabinet
HOLLANDS
18.42 uur
DAGBLAD VOOR T
afgetreden
DUITSCH-ROEMEENSCHE' TROEPEN
RUKKEN ODESSA BINNEN
BOLSJEWIEKEN GEVEN
VERERGERING VAN
DEN TOESTAND TOE
Nederlandsch
landbouwcomcté
vergadert
Verduisteren
Dc nieuwe bonnen
Meisje aangerand
Redactie en administratie
SCHAGEN Telef. 444 (2 lijnen)
Redactie .en administratie'
DEN HELDER Telef. 2345 (2lijnen)
Uitgave:
N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
86ste JAARGANG No. 11626
VRIJDAG 17 OCTOBER 1941
KA ZITTINGSPERIODE VAN DRIE
MAANDEN. KONOJE'S VREDES
POLITIEK MISLUKT.
Tokio. 16 Oct. (Domei), Hedenavond
ui 20 uur 15 heeft het bureau voor de in
lichtingen medegedeeld, dat het kabinet-
Konoje 'en bloc is afgetreden.
In den loop van den middag had Konoje
de verschillende kabinetsministers afzon
derlijk bij zich ontboden in zijn officieele
mhtswoning. waarbij hij hun de redenen
liteenzette voor het aftreden van het ka-
ijnet.
bureau voor de inlichtingen heeft
tekend gemaakt, dat het kabinet-Konoje
s afgetreden omdat er geen volledige over
enstemming bestond ten aanzien van de
icthode der voorzetting van de nationale
lolitiek Na zijn besprekingen met de mi
nisters en na hun goedkeuring te hébben
erworven. begaf Konoje zich om 17 uur
laar het keizerlijke paleis en bood ,den kei-
er het ontslag aan van de kabinetsleden.
Tokio, 16 Oct. (D.N.B.) De keizer heeft
irins Konoje bij diens bezoek van heden
erzocht de staatszaken voorloopig tot oplos-
ing van de kabinetscrjsis te blijven leiden.
Na. dit bezoek kwam het kabinet in bui
engewone zitting bijeen om het rapport
an Konoje over de audiëntie aan "fee hooren.
Zoo is het derde kabinet Konoje vandaag
rij onverwacht na een bestaan van slechts
maanden ten val gekomen. Dit is .het
e Japansche kabinet dat ten val komt
n de vier jaren sinds het uitbreken van
iet Chineesch-Japansche conflict.
Het derde kabinet Konoje begon zijn korte
•estaan met het sluiten van een pact van
irederzijdsche verdediging met de regeering
tan Vichy, hetgeen het zenden van Japan-
che troepen naar Indo-China, overeenkom-
tig de bepalingen van de overeenkomst,,
en gevolge had. Als gevolg van deze actie
ter Japansche troepen, gingen de Ver. Sta
an, Groot-Brittannië en Ned. Indië op 26
uli, er toe over de Japansche saldi te blok-
eeren, waarop de regeering Konoje ant
woordde met he blokkeeren van de saldi
f&n die landen in Japan. Toen glAgen er
temmen op onder de Japansche leiders, dat
en actie zou ondernomen worden tegen de-
t vijandige derde mogendheden. Konoje
fllootöe evenwel stellig, dat' alle met an
dere landen hangende kwesties op vreed-
leme wijze langs diplomatiek en weg zouden
tonnen worden opgelost, en derhalve open-
te hij terstond onderhandelingen met de
7areenigde Staten.
Dnlfschland strijdt voor Europa
Groote massa Duitsche
strijdkrachten
vrijgekomen
Hoofdkwartier van den Ftlhrer, 16
October (D.N.B.)i
Het opperbevel der weermacht deelt
méde:
In het Oosten wordt reeds op ver
scheidene plaatsen om de ongeveer 100
K.M. voor Moskou liggende buitenste
verdedigingslinie der Sowjet-hoofdstad
gestreden. De belangrijke steden Ka-
luga en Kalinin, 160 KM. ten Zuid
westen rosp. ten noordwesten van Mos
kou, bevinden zich al dagen in onze
handen.
Zooals reeds !h een extra bericht be
kend is gemaakt, nadert de dubbele slag
van Brjansk en Wjasma zijn einde. In
den loop vap Woensdag zijn ook de
strijdkrachten,'die ten noorden van
Brjansk zijn'ingesloten, onder zeer zwa
re, bloedige verliezen van den tegen
stander verpletterd. De zuivering van
het boschgebied ten zuiden van Brjansk
van de aldaar omsingelde overblijfse
len der verslagen vijandelijke legers
heeft nog voortgang.
De groote massa der Duitsche "strijd
krachten, die hebben deelgenomen aan
dezen geweldigen doorbraak- en om
singelingsslag, is reeds vrijgekomen
voor de voortzetting van de .operaties.
Tot nog toe zijn'560.000 gevangenen
bijeengebracht en 999 tanks en 4133
stukken geschut zijn buitgemaakt of
vernietigd.
In den strijd tegen Groot-Brittannië
hebben gevechtsvliegtuigen in den
nacht van 15 op 16 October voor den oor
log belangrijke installaties in het mon-
dingsgebied van de Humtoer en aan de
Engelsche Zuidoostkust gebombardeerd.
Bijvluchten van Brit-sche toestellen
naar den Duitschen Bocht en naar de
bezette gebieden aan het Kanaal, wer
den zonder eigen verliezen gisteren 200
vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Britsche bommenwerpers hebben in
den aïgeloopen nacht in West-Duitsch-
lan'd een aantal brisant- en brandbom
men neergeworpen, die alleen schade
aan huizen veroorzaakten. Drie Britsche
Vliegtuigen werden neergeschoten.
Het Britsche luchtwapen verloor in
den tijd van 8 tot 14 October 85 vlieg
tuigen. In dienzelfden tijd gingen in den
strijd tegen Groot-Brittannië 10 eigen
vliegtuigen verloren.
Mr. IC J. Frederiks, secretaris-generaal van het Departement van Kinnenlandsche
Zaken, tijdens zijn rede op de opepings-bijeenkomst der tweede Winterhulp-actie
voor geheel Nederland, welke Woensdagavond in Pulchrl Studio te Den Haag is
gehouden (Polygoon-Meyer)
RING OM MOSKOU WORDT STEEDS
NAUWER.
Boekarest, 16 October (D.N.B.):
De plaatsvervangende premier, Michael
^Antonescu, heeft om zeven uur vanavond
voor de Roemeensche radio het volgende le-
gerbevel voorgelezen:
Het Roemeensche hoofdkwartier meldt het
volgende bericht van het commando der voor
Odessa strijdende troepen: De troepen van
het vierde leger zijn overeenkomstig de be
velen vandaag aangetreden voor den aanval
op Odessa en door d9 laatste linies van ver
zet gebroken. Zij zijn 's middags Odessa -bin
nengerukt De laatste haarden van verzet
worden thans in straatgevechten opgeruimd.
De bevolking ontvangt de Duitsch—Roe
meensche troepen met geestdrift.
Berlijn, 16 October (D.N.R):
Vandaag hebben Duitsche vliegtuigen ten
zuiden van Odessa t*vee groote Sovjet-koop
vaarders zwaar beschadigd en verscheidene
treffers geplaatst op drie kleinere schepen.
Voorts werden de havenwerken van Odessa
met succes aangevallen.
DE STRIJD BIJ MOSKOU.
Berlijn, 16 October (D.NJB.):
In militaire kringen alhier verklaarde men
vandaag met betrekking tot den tegenwoor-
digen toestand in den centralen sector van
het oostelijk front, dat de mededeeling van
nadere bijzonderheden omtrent den strijd bij
Moskou binnenkort verwacht kon worden.
Zelfs wanneer om Moskou geen forten en
ook geen betonwerken in. den geest der Ma-
ginot-linie zouden zijn aangelegd, dan houdt
men het in militaire klingen alhier toch niet
voor uitgesloten, dat zich daar versterkingen
bevinden^die reeds in vredestijd werden aan
gelegd. In dit verband wijst men er vooral
op, dat den bolsjewisten in Moskou een reus
achtige hoeveelheid 'menschen /ter beschik
king staan, die voor den aanleg van verster
kingen gebruikt kunnen worden. Van een
open stad, zoo verklaarde men vanavond in
de Wilhelmstrasse, kan bij Moskóu in geen
geval sprake zijn.
SOVJET LEGERBERICHT GEEFT
VERERGERING VAN TOESTAND
TOE.
Verandering in de commando's.
Berlijn, 16 Oct. (D.N.B.) De Berlijhr
sche avondbladen publiceeren, in koppen
over de geheele pagina de in het weer
macht tbe richt van heden vervatte mededee
ling, volgens welke in het Oosten reeds
op verscheidene plaatsen honderd kilome
ter voor Moskou gestreden wordt en he
spreken in verband daarmede het bolsje
wistische legerbericht van hedenmorgen,
dat voor de eerste maal openlijk toegeeft,
dat „de toestand aan het Westelijke front"
in den loop van den nacht van 14 op 16
October verergerd is. Hierbij kwam thans
nog het bericht, dat de Roemeensche troe
pen ae verdedigingslinie der Sowjets bdj
Odessa gepasseerd zijn!
Helsinki, 16 Oct. (D.N.B.) In een
oproep aan de bevolking van de Sovjet
hoofdstad heeft de Moskousche radio ver
klaard: groot is het gevaar, dat ons
dreigt. De vijand rukt op, wij moeten hem
tegenhouden. Voorts werd de meening ge1-
uit, dat het den vijand nooit zal gelukken
Moskou te veroveren. De bevolking wordt
opgeroepen tot franc-tireursoorlog. Thans is
het geheele volk tot strijders geworden.
Berlijn, 16 Oct (D.N.B.) - Volgens
•berichten van het front uit Moskou heeft
maarschalk Timosjenko, naar het D.N.B.
van militaire zijde verneemt, verschillende
commandanten door andere vervangen. In
enfkele gevallen kwam het daarbij tot he
vige conflicten. De afgezette commandan
ten maakten vooral aanmerking op de
slechte opleiding en uitrusting van de
nieuwe vervangingstroepen en klaagden
erover, dat Timosjenko hun na den terug
tocht naar de stellingen voor Moskou
slechts jonge ongeoefende, manschappen
zonder oorlogservaring had gezonden
Sofia, 16 October (DJ4.B.)
Het. blad Sóra publiceert een bericht van
den zender te Ankara, volgens hetwelk de
Sowjetregeering het voornemen zou hebben
uit Moskou te vertrekken en naar de op 600
If.M. van Moskou gelegen stad Kazan te ver
huizen. In vprband hiermede meldt de cor
respondent van de Sora, dat volgens de in
diplomatieke kringen te Ankara uit Moskou
ontvangen berichten dit Turksche omroep-
bericht bevestigd wordt Fet ziet er naar uit,
alsof het grootste deel van de in Moskou
aanwezige diplomaten de Sowjet-hoofdstad
heeft verlaten.
Het Zweedsche telegraaf agentschap heeft
medegedeeld, dat de Zweedsche gezant en
de militaire attaché gisteravond uit Moskou
zijn vertakken. Een gezantschapsraad en
het verdere personeel zijn achtergebleven.
„Britsche blokkade geen s
Parijs, 16 October (AN.P.):
De Paris Soir schrijft, dat de Engelsche
blokkade tegen Europa weldra geen zin meer
zal hebben.
Duitschland verhoogt zijn oorlogspotentieel
reeds door uitbuiting der Russische rijkdom
men. Het gevolg der ineenstorting van de
Sowjet-Unie, dat niet kan uitblijven, is, dat
van nu af aan de blokkade van Engeland
geen beteekenis meer heeft
Kampeerverblijvcn onder
rijkstoezicht
Naar het Hdbld. verneemt, overweegt de
secretaris-generaal van Onderwijs, Opvoe
ding en Cultuurbescherming de instelling
van een inspectie, die toezicht zal houden
op alle overnachtingen van jeugdige perso
nen huiten die in hotels, pensions en kamer-
verhuurinrich tingen.
De bedoeling is, dat de zg. kampeercentra,
kampeerhuizen en kampeerboerderijen, waar
van dezen zomer, omdat niet in tenten over
nacht kon worden, zeer ruim gebruik is ge
maakt, onder toezicht van de overheid ko
men te staan. Men wil daardoor bereiken,
dat excessen en misstanden, die in den af-
geloopen zomer hier en daar geconstateerd
zijn, vermeden worden, zoodat de ouders hun
kinderen zonder éénige bezorgdheid naar
buiten kunnen zenden. Het zou de bedoeling
zijn den gemachtigde voor het jeugdherberg
wezen in Nederland met de inspectie der
kampeerverblij ven te belasten.
VOORZITTER H. D. LOUWES WIL
DE LANDBOUWORGANISATIES
BUITEN ELKE POLITIEK LATEN.
De ontwikkeling van bet grond
recht beslissend: te ruwe
fiscale maatregelen tegenover
de grondgebruikers.
VGravenhajje, 17 October. - In de
bovenzaal van café-restaurant „Den Hout"
alhier is heden de algemeene vergadering
gehouden van het Nederlandsch Landbouw-
coraité.
De voorzitter, de heer H. D. Louwes,
hield een openingsrede.
Bij een beschouwing van de gebeurtenis
sen voor den boerenstand in het afgeloopen
jaar behan.delde spreker ook het grond
recht Het is nog maar enkele jaren gele
den, aldus de heer Louwes, dat in ónze
organisaties en ook door spreker herhaal
delijk de klacht is geuit, dat het grond-
vraag&tuk, de instandhouding en uitbrei
ding van den eigen geërfden boerenstand
voor ons volk nog onder de horizon lag,
terwijl het in de wetgeving van vele Euro-
peesche landen reeds een groote en soms
eeuwen oude plaats innam Die achterstand
is nu in stormpas ingehaald.
Ernstig zal men echter moeten op
passen niet over Wet doei: verster
king van den band tusscbeni den
'boer en zijn grond door vermeerde
ring van het aantal eigengeërfde
boeren, heen. te schieten.
De rechtszekerheid en de sociale gerech
tigheid mogen in het geheel van ons ver
anderd grondrecht niet uit het oog wor
den verloren!
Bestaat daarvoor gevaar?
En dan moet spr. antwoorden: ten deele
wel.
Bij al deze maatregelen toch stelt de wet
gever zich onwilekeurig op het standpunt,
dat bij he afwegèn van de belangen de pach
ter of de kooper de economisch zwakkere
is ten opzichte van den eigenaar of den ver-
kooper. Dit is natuurlijk maar zeer ten deelé
juist Tal van verpachters en verkoopers
van gronden hebben de opbrengst van hun
bezitingen bitter noodig voor hun levenson
derhoud en-gelijk blijvende pachten in til
den van duurder levensonderhoud, betee-
kenen vor hen zorg en stille armoede.
Bet zijn vaak de beste burgers van ons
volk, behoorende tot de z.g. groep der kleine
zelfstandigen, stiefkinderen van onze so
ciale wetgeving sinds lang, harde werker»,
zuinig en oppassend, rustig en niet op den
voorgrond tredend in ons openbaar leven.
Evenwicht nog meer verstoord.
Het Is daarom zoozeer te betreuren, dat in
deze reeds zoo moeilijke positie een zeer ru
we fiscale maatregel het evénwioht in nog
sterker mate is komen verstoren, nl. de hef
fing van 100 opcenten op de grondbelasting.
Deze maatregel mist toch ieder verband
met de draagkracht terwijl haar basis ge
heel onjuist geworden is.
Zooals men bü de drooglegging
van de Zuiderzee een Zuiderzeo-
steunwet in het leven riep, zoo zou
er nu aanleiding zijn om een soort
egallsatiekas in het leven te roepen
om zwaar getroffen grondbezitter»
een afloopende uitkeering toe te
kenen, als vergoeding voor de scha,
de, dèe het geheel onzer grondpoli-
tiek hun veroorzaakt
Wij pilen moeten in dezen tijd van groo
ten ernst de voorschriften van de overheid,
de maatregelen, die voor ons bedrijf ten bate
van de voedselvoorziening van ons volk wor
den getroffen trouw naleven. Meer dan ooit
geldt nu: Allen voor één en één voor allen
en wij mogen niet een voedselpolitiek roeren
x>p eigen houtje, maar dienen te handelen als
onderdeel van het geheel op voorschrift van
onze bevoegde Instanties.
Een overzicht van de dicht bezette zaal van Pulchrl Studio te Den Haag, waar
de directeur-generaal van de stichting Winterhulp-Nederland Woensdagavond de
tweede Wmterholp-actie voor geheel Nederland opende (Polygoon-Meyer)
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt lot morgenochtend
8.10 uur
Geen wijziging in de rantsoenen.
's-Gravenhage, 17 October:
Voor het tijdvak van Zondag 19 tot Zater
dag 25 October zijn voor de gebruikelijke
rantsoenen brood of gebak, vleesch of vleesch
waren en melk de bonnen 40 van de daar
voor bestemde kaarten aangewezen, terwijl
naast de rantsoenen aardappelen op bon 40-A
voor de hoüders van vetkaarten weder op
bon 40-B een Vfe kilo aardappelen beschik
baar zal zijn.
Het wezen der organisatie.
Onze organisaties, aldus besloot de heer
Louwes, aangesloten bij ons comité, hebben
een eigen karakter, een eigen geschiedenis,
een eigen traditie, waardoor hun houding
niet alleen kan worden bepaald door de
eischen van het oogenblik, maar steeds weer
mee moet worden bepaald, door wat de har
monie met het verleden éischt.
Wij hebben te zoeken naar het juiste even
wicht tusschen de lijn der historie en de
eischen van het levende nu.
Immers: Niet maar lijden of verblijden,
Is de roeping van Gods kind,
Neen maar hand'len dat elk morgen
Verdér on6 dan 't heden vindt.
Bouw niet op de schoone toekomst,
't Dood verleen begraav' zijn doön,
Zwoeg en ploeg in 't leven heden
En verwacht van God de kroon.
Dit k de oproep tot activiteit in het he
den, niet geremd door conservatisme en oude
sleur.
Maar daar staat een ander gewijd woord
tegenover, dat geldt voor menschcn, maar
ook voor groote groepen van menscheu, die
men organisatorisch noemt en dat zegt: wat
baat het den mensch, zoo hij de ganse he we
reld gewint en schade lijdt aan zijn ziel.
Wat houdt deze theorie nu in aan prakti
sche besluiten en daden? Naar mijn mee-"
ning het volgende: Ons karakter, onze tra
ditie, onze eereschuld tegenover het verle
den wordt bepaald door de woorden: Alge-4
meen Nederlandsch. In ons leeft en streeft
wat ons volk in zijn geheel eigen is en wij
aanvaarden, wat in ons volksleven en ia
onzen staat als algemeen geldend is aan
vaard en vaste vormen heeft, gekregen. En
daarbij heerscht in ons midden de ongeschre
ven wet, dat onze organisaties op het ter
rein van den godsdienst en van de alge
meene staatkunde, zelf geen actie voeren on
niet stuwen in deze of geene richting.
Zoo kunnen 'en mogen wij ook thans geea
aandeel nemen in den strijd der meeningen,
die in ons vólk over meerdere actueele
vraagstukken aan den gang is. Pas nadat
die strijd is uitgestreden en uitgekristalli
seerd in bepaalde vormen en opvattingen
zullen deze ook door ons kunnen worden
aanvaard en beleefd.
Zoo beveiligd tegen een betrokken wórden
in den maalstroom van dén actueelen poli
tikken strijd staan wij des te meer klaar
voor het praktische werk van eiken dag en
ook dat moet verzorgd wórden.
Na uitvoerig het vraagstuk van de vrij
heid van de boer om te coöpereer en te heb
ben behandeld, gaf spr. nog een uiteenzet*
ting over aard en wezen van de bij het co
mité aangesloten organisaties, waarover
hier en daar eenig misverstand -blijkt te be*
staan.
Toen door de bekende besluiten t.a.v. de
beide confessioneele 'landarbeidersbonden
en de R.K. boeren- en tuindersbond daar
groote veranderingen optraden, was voor
ons aldus spreker, de tijd gekomen onz9
houding opnieuw te bepalen. Wij konden
dat doen in volle vrijheid en wij deden dat.
Door geheel zelfstandig ons werk voort te
zetten bleef onze onafhankelijkheid, hielden
wil ons tevens buiten de "beroering die in
agrarische kringen door een en ander kon
worden gewekt en bleven wij in de eigen
lijn. Wij krimpen dus allerminst onzen ar
beid in' en wij willen ons evenmin isoleerën
Nadat eenige huishoudelijke zaken waren
afgehandeld, heeft Ir. C. Staf, president-di*
recteur van de Nederlandsche Heidemaat
schappij, een inleiding gehouden over „en
kele maatregelen ter verhooging van de
bodem-opbrengst onzer cultuurgronden".
Daders gearresteerd,
De Hilvereumeche recherche heeft een
drietal mannen, twee, Hilversummers en'
een inwpner van Laren, gearresteerd, die
zich Maandagavond jjli, hebiben schuldig
gemaakt aan aanranding van een Hilver-
sumsch meisje, dat zich over het fietspad!
op de Laarderheide van Laren naar Hil
versum 4>egaf. De onverlaten hebben het
meisje toen overmeesterd en ernstig mis
handeld. Gelukkig heeft de recherche de
daders van deze misdaad snel kunnen!
grijpen. De mannen rijn ingesloten.
