PROCLAMATIE OPHEFFING der NEUTRALITEITSWET DE STRIID IN HET OOSTEN Verduister Warme maaltijden van Winterhulp 86ste JAARGANG No. 11636 ROOSEVELTs EISCH-. Rede ter gelegenheid van den Vlootdag der V.S. Duitsch commentaar: Toppunt van fantasie en waandenkbeelden NEW-YORK. 28 Oct (ILN.R) Presi- dent Roosevelt heeft ter aelegenheid van den Vlootdag der Vereenigde Staten toot de Tadio een propaganda-redevoe- ring gehouden, waarin hij opkwam voor een uitgebreidere herziening van de Neatraliteitswet en vooral de commissie- Dies verzocht Amerikaansche koopvaar dijschepen ook de havens van oorlog voerende landen te laten aandoen. De koopvaardij, zoo meende Roosevelt. moet de vrije hand hebben om Amerikaan- iche goederen naar de havens van Ameri kaansche vrienden te vervoeren. De koop vaarders moeten door de vloot beschermd worden. Roosevelt beweerde, dat Amerika ]f aanbevallen, waarbij hij vooral zinspelin- BEZINNING ER zijn lieden in otns land, die ons volk een dienst meenen te bewijzen door al leen of in vereen iging met andere van jven weinig verantwoordelijkheidsgevoel ge tuigende elementen, den zoo goed mogelijk gehouden gang van zaken in Nederland te verstoren. Deze individuen bevinden zioh met die vyaangedachten op een uiterst ge vaarlijk pad, waarvan het betreden zelfs de g^eele Nederlandsche bevolking in de waagschaal zet. wezenlijke strijd tusschen Duitschland en Nederland werd beëindigd op het oogen- hlik, dat de toenmalige opperbevelhebber van ons leger, wien de naar Londen gevluchte re- geering alle bevoegdheden had overgedra- en, de capitulatievoorwaarden aannam. Dat ateekende dat Nederland zich overgaf en e bezetting aanvaardde. Er had toen van illes met oris land kunnen gebeuren, maar le bezetter toonde onmiddellijk de grootste lankmoedigheid en trachtte het Nederland- jche volk zoo weinig mogelijk moeilijkheden in den weg te leggen. Die lankmoedigheid aanvankelijk met iwbazing waargenomen, omdat men het van le als „Barbaren" en „Hunnen" geschetste Duitschers zoo heel anders verwacht had werd later voorgesteld als iets vanzelfsspre- kends. Dat het dit niet is, daarvan laat de eschiedenis voldoende voorbeelden zien. Vat deden wij in Indië en hoe traden wij ir tegen de Atjehors op? Wil men zich «nog temmeren hoe de Engelschen in Ziiid-Afri- ka huishielden? Kent men de onverkwikke lijke gebeutenissen, die zich tijdens de be- letting van het Rijnland, na den/ vorigen >orlog, hebben voorgedaan? Het lankmoedige optreden van de Duit sche bezetting was een gevolg van het ont- ireken van kwade bedoelingen jegens Ne- lerland, dat om redenen van militairen aard n bezit genomen moest worden om Enge- end van zijn grenzen aan den Rijn terug te kijven naar zijn eiland. Ons volk heeft na de capitulatie niet eer lijk gereageerd. Het liet zich ophitsen door de huichelachtige propaganda van de over- Bjde, waar men op zijn minst het bij de ca pitulatie óók namens de in Londen vertoe vende Nederlandsche regeering gegeven teord, dat tevens een belofte van loyaliteit jegens den bezetter inhield, had bebooren te eerbiedigen. Gelukkig is een groot deel van het Neder landsche volk zich van de werkelijkheid be wust; het heeft begrip voor de feiten en ge- JAagt zich daar naar. Niet alzoo de kwade Slementen, waarvan in den aanhef sprake is. Als deze categorie meent reden te heb ben tot klagen over het optreden der bezet tende' overheid, mist zij het recht daartoe, omdat zij zelf de uitlokker van eventueele Blinder prettige maatregelen is geweest. Zij hebben de schuld bij zich en hun ophitser® le zoeken. Ook aan de grootste lankmoedig heid kan een einde komen. DAT einde schijnt angstwekkend dicht bij. Reeds een en andermaal heeft de Rijkscommissaris een waarschuwend geluid laten hooren. De laatste, de verorde- fliiif? waarbij voor sabotage-daden in den tuimsten zin van het woord de doodstraf werd ingevoerd, is er één van. Daartoe be floeren ook de doodstraffen, dje reeds aan sokele Nederlanders werden voltrokken. Daar waarschijnlijk géén nadere waarschu wing meer zal volgen, doch metterdaad, zal worden opgetreden, hebben de secretarissen- generaal van eenige onzer departementen 'tin landgenooten in alle oprechtheid voor- rehouden, in welk 'gevaar ieder onzer komt te verkeeren door de verdwaasde handelin gen van gelukkig enkelingen. De pro clamatie is, wij zouden willen zeggen een vertwijfelde oproep aan het Nederlandsche volk en niet ten onrechte, want als Neder land niet tot bezinning komt, nuchter begrip teont en de kwade elemertten verwijdert, *iet het er slecht voor ons land en volk uit. Geen enkele oevrheid kan ooit en voor al niet in oorlogstijd aantastftig van het Fezag. verstoring van orde en veiligheid ge- doogen zeker niet een be zettende overheid. Zij heeft geruimen tijd gewacht. Het geduld kan ook tè lang op de proef ge- Held worden. gen maakte op het incident met de „Kear- nv". Zijn eisch in zake opheffing van de oorlogszones voor Amerikaansche koop vaardijschepen en de bewapening van deze schepen motiveerde de president verder met de bewering, dat hij in het bezit is van geheime stukken die. naar hij betoogde, van de Duitsche regeering afkomstig zouden zijn. Het zou hier een document betreffen, waarin geëischt zou worden. Zuid^-Amerika in vijf vazalstaten van Duitschland te split sen en een ander document, waarin de af schaffing van alle godsdiensten van Duit sche zijde geëischt zou worden. Dit plan zou dan behelzen de afschaffing van den Katholieken, den Mohammedaanschen. den Joodschen. den Boeddistjschen en den Hin- doeschen godsdienst. Ter ondersteuning van zijn eischen in zake de hulpverleening aan Engeland be weerde Roosevelt ten slotte, dat Duitsch- lands bedoelingen niet alleen tegen Zuid- Amerika„doch ook tegen de Ver. Staten zelf gericht zijn. „Wij zijn verplicht", zoo meen de hij', „onze rol te spelen bij de vernietiging van het Hitlerianisme". Tot slot van zijn propagand&rede voor op" heffing van de Neutraliteitswet vermeldde Roosevelt het reeds door den vlootvoogd der V. S. bekend gemaakte bevel aan de Ame rikaansche vloot om door eenheden van de V. S. te laten schieten op schepen van de asmogendheden, zoodra «ij in zicht komen. Standpunt der Wilhelmstrasse. Het Duitsche standpunt ten aanzien van Roosevelts bewering in zijn jongste redevoe ring heeft niet lang op zich laten wachten. In de Wilhelmstrasse werd in antwoord op een desbetreffende vraag verklaard, dat de kaarten welke den laatsten tijd van Duit sche zijde zijn gepubliceerd omtrent impe rialistische plannen der Ver. Staten tegen Zuid-Amerika, Roosevelt en zijn adviseurs heel duidelijk op de zenuwen zijn gaan wer ken, en men daarginds niets beters' weet te vinden, dan dergelijke argumenten thans Duitschland in de schoenen te schuiven. Roosevelt, zoo verklaart men, is niet in staat, om ook maar de schaduw van een be wijs te leveren voor zijn bewering. Nog duidelijker wordt de gebrekkigheid der theorieën van Roosevelt aan de hand van zijn bewering, dat Duitschland voorne méns is de bestaande godsdiensten te ont binden. Het door hem aangehaalde „Duit sche document" over de oprichting eener nationale kerk is den Duitschen autoritei ten sinds begin October bekend. Het betreft hier een door de „Royal Airforce" in Noord- Duitschland uitgeworpen pamflet met dien- overeenkomstigen inhoud, Het Duitsche „plan". Volgen* A.N.P. verklaart men in Duitsche politieke kringen te Berlijn, dat de uiteen zettingen van den Amerikaanschen presi dent aanleiding zouden kunnen geven tót groote vroolijkheid, ware het niet, dat de politiek van Roosevelt zulke ernstige gevol gen zou kunnen hebben. Als een toppunt van Rooseveltsche fantasie en een uitvloei sel van even krankzinnige aLs absurde waandenkbeelden, noemt men hier de bewe ringen van. den Amerikaanschen president, volgens welke hij iets zou afweten van een Dnitschland strijdt voor Earopa Bolsjewieken verder teruggedreven Kramatroskaja veroverd 'Britten verloren 13 vliegtuigen. HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEH- RER, 28 OcL Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: In het Donetz-bekken wordt de ach tervolging van den terugw^kenden vij and voortgezet De Sowjet-Unie heeft hiermede een van haar grootste fabrie ken van gevechtswagens verloren. An dere belangrijke industrieplaatsen wer den door Hongaarsche formaties geno- Ook aan het overige front maken de operaties vorderingen. De luchtmacht heeft met goede uit werking het havengebied van KertSi gebombardeerd en hierbij een koopvaar der van 3000 brt. tot zinken gebracht. Ten Oosten van Great Yarmouth brach ten gevechtsvliegtuigen overdag uit ee: convooi twee vijandelijke koopvaarder, met een gezamenlijken inhoud van 1 duizend brt. tot zinkeïl. Een ander groo vrachtschip werd in den afgelooper naoht ten Oosten van Bridlington doo> bommen zwaar beschadigd. Voor de Nederlandsche kust en in 'i Kanaalgebied verloor de Brit6che lucht macht gisteren overdag 13 vliegtuigen In Noord-Afrika hebben Duitsche duikbommenwerpers Britsche kazemat stellingen. bij Tobroek vernield. De vijand heeft geen vijandelijke ac ties boven het Duitsche rijksgebied on dernomen. NEDERLANDERS Het welzijn van het Nederlandsche volk eischt,*dat een ieder op de hem gewezen "plaats zijn plicht vervult. Daarbij zullen de in het bezette Nederland sche gebied geldende wetten en voorschriften onvoorwaardelijk moeten worden nageleefd, te oorlogsomstandigheden plaatsen ons voor vele harde fei ten, welke aanvaard moeten worden. Wanbegrip voor hetgeen deze tijden ook van ons Nederlanders eischen leidt alleen tot verderf. Helaas zijn er nog landgenooten, die blijk geven den ernst van den toe stand niet te beseffen. In hun verblinding meehen zij door sabotageh&ndelin- gen de bezettende macht te kunnen schaden, terwijl zij in werkelijkheid slechts het Nederlandsche volks be 1 ang benadeelen. Wie gelooft, door het in brand steken van voorraden van landbouwpro ducten of door het vernietigen van landbouwwerktuigen een daad te verrich ten, waardoor eenig Nederlandsch belang gediend wordt, is het slachtoffer van een verderfelijke dwaling. Elk verlies, dat op dit gebied wordt toegebracht, treft ons eigen volk, onze eigen volkshuishouding. Elke overtreding van de distribu tiebepalingen, als clandestiene slachtigen, vervalsching van distributiekaarten; prijsopdrijving en dergelijke, zijn sabotage-daden, gericht tegen het Nederland sche volk. Deze kunnen niet toegelaten worden. Het is ons aller belang, dat aan het bedrijf der elementen, die deze practijken uitoefenen, zoo spoedig mogelijk een eind worde gemaakt Schaadt bij sabotage van de voedselvoorziening het Nederlandsche volk lil zijn geheel rechtstreeks zichzelf, zoo hebben aanslagen, die zich richten te gen de bezettende overheid, overeenkomstig de krijgswetten, de scherpste maatre gelen ten gevolge en treffen zij zoodoende jndirect onze landgenooten. Aanslagen op goederen der weermacht, het verborgen houden van neerge schoten vliegers, hebben reeds de terechtstelling der schuldigen en de gevangen neming van een aa»tal gijzelaars ten gevolge gehad. Tracht dezen tijd te verstaan; begrijpt, dat de Duitsche overheid een ver^ keerde houding van het Nederlandsche volk niet kan dulden en beseft vóór alles, dat door één enkele onbezonnen daad veler leven in groot gevaar wordt gebracht. - Vandaar ons dringend beroep op U allen: Help mee, opdat ons volk niet benadeeld wordt door de daden van on bezonnen en misdadige elementen. Brengt anderen zoo min als uzelf in niet te overziene moeilijkheden. Wij kunnen niet gelooven, dat men dit woord onopgemerkt aan zich voor bij zal laten gaan. Wij blijven vertrouwen op het gezonde verstand van ons volk. De overheid maakè aanspraak op uw aller medewerking. De Secretaris-Genaraal van het Departement van Justitie, J. J. SCHRIEKE. De Secretaris-Generaal van de Departementen van Handel, Nijverheid en Scheepvaart en van Landbouw en Visscherij, H. M. HIRSCHFELD. De Secretaris-Generaal van het Departement van Binnenlandsche Zaken, K. j; FREDERIKS. BELOONING 'g-GRAVENHAGE, 28 Oct. De Directeur-Generaal van Politie looft een belooning uit van f1000.— voor iederen Nederlander, die omtrent ernstige ver grijpen tegen de belangen van de voedselvoorziening of de Duitsche weermacht zoodanige aanwijzingen geeft, dat deze tot arrestatie van de(n) schuldige(n) leidt. Deze premie wordt uitgeloofd om te verhinderen, dat onschuldige land genooten door de misdadige dwaling van een enkeling .geschaad zouden worden. De Directeur-Generaal doet een dringend beroep op alle Nederlandsche staatsburgers om er toe mede te werisen deze schadelijke elementen te doen arresteeren. Duitsch plan om Zuid-Amerika te verdoe len en van Duitsche voornemens tot uni ficatie van de godsdiensten. Men vraagt zich af. hoe een staatsman, die verantwoor delijk is voor het welzijn van zijn volk en van een geheel halfrond, tot zulke onge hoorde beweringen zijn toevlucht kan ne men, tenzij hij om eiken Driis zijn volk ln den oorlog wil storten. ZWARE SLAGEN VOOR DE BOLSJE WISTEN. LENINGRAD BESTOOKT. BERLIJN, 28 Oct. Naar het D.N.B. van militaire zijde verneemt, heeft een Duitsch legercorps in den Noordelijken sector van het Oostelijk front gerapporteerd in de pe riode van 16 tot 27 October 12.500 bolsje wisten gevangen te hebben genomen. Goed gecamoufleerde bolsjewistische bat terijen werden door Duitsche stoottroepen buiten gevecht gesteld, waarbij 66 stukken geschut buitgemaakt of onbruikbaar ge maakt werden. Verder werden tallooze mi trailleurnesten der bolsjewisten onschade lijk gemaakt en 297 mitrailleurs en een tal rijke hoeveelheid ander oorlogsmateriaal 'buitgemaakt Artillerie van het zwaarste kaliber van het Duitsche leger heeft od 27 October voor den oorlog belangrijke doelen en ravitail- leeringsbedrijven van Leningrad bestookt. Evenals in de voorafgaande dagen konden door de Duitsche waarnemingsposten op de duidelijk aan den rand van de vlakte lig gende stad telkens onnieuw treffers waarge nomen wonden. Londen ln mineur. Naar A.B.C. uit Londen meldt, Dlengt de Britsche pers weer eens bittere tranen, want generaal Winter, waarvan men te Londen zulke groote verwachtingen koester de. ontpopt zich als een van de grootste mislukte speculaties van de Angelsaksers in dozen oorlog. De Times klaagt: Noch de dapperheid van de verdedigers, noch het vin terklimaat, dat op de slagvelden heerscht. hebben kunnen verhinderen, dat de Duitschers hun opmarsch in de Sovjet- Unie voortzetten. De Sovjet-Unie verliest het eene groote ^industriecentrum na het andere. Met den val van Charkof is den vijand een zeer belangrijk centrum van de zware industrie en van%de vliegtuigproduc tie in handen gevallen. Leidsche studenten naar andere universiteiten s-GRAVENHAGE. 28 OcL —Het Rijkscom" missariaat maakt bekend: De studenten aan de gesloten universiteit te Leiden kunnen met ingang van 1 Nov. 1941 voor studie zoowel als voor het afleggen van examens toegelaten worden aan de overige universiteiten in Nederland. Ook het bezoeken van universiteiten en hooge- scholen in Duitschland is met goedkeuring van het commissariaat-generaal voor Be stuur 'en Justitie veroorloofd aan de Leid sche studenten. Het daarmede overbodig wordende examineeren aan de universiteit te Leiden vervalt met ingang van 20 No vember 1941. DUITSCHE UNIVERSITEITEN. Naar van bevoegde zijde wordt medege deeld. zullen de colleges aan de Duitsche universiteiten in 'het a.s. wintersemester eerst op 18 November beginnen. Inlichtingen hierover verstrekt de Duit sche academische uitwisselingsdienst. Den IJpag Waalsdorperweg 12. NU HET KOUDER WORDT Juist n u is het noodig zich af te vra gen hoe onze minder met aardsche goe deren bedeelde landgenooten leven moeten. Hun woningen, hun kleeding en dekking, hun schoeisel en zoovele andere noodzakelijke levensbehoeften laten te wenschen over. Offert daarom bij de lij stencollecte van Winterhulp op 31 October en 1 November. Maan j onder vanavond om 2.10 Maan op 16.19 4 No,. 1817 uur V.M. tot morgenochtend N.M. 12Nov. Q 01 25Nov. L.K. o.ol uur. EK. 19 Nov. Verkoopsprijs van huizen en bouwterreinen MAXIMUM-REGELING IN VOORBEREIDING. 'S-GRAVENHAGE, 28 Oct. In voorbe- reiding is een nauwkeurige regeling van de maximumprijzen, die bij koop en ver koop van huizen en bouwterreinen mo gen worden berekend. Bij iedere veiling of overdracht van vastegoederen als de hierbedoelde, zal als grondslag voor de bepaling van den maximumprijs de bruto-huurprijs gelden. Van dezen brutoprijs zullen de vaste op het perceel rustende lasten worden af getrokken (voor huizen dus behalve ren telasten en eventueelen erfpachtscanon, een bedrag wegens afschrijving en on derhoudskosten) en vervolgens zullen de ze lasten met den netto-huurprijs worden gekapitaliseerd, ter bepaling van den maximumprijs, waarvoor de verkoop mag geschieden. Aan de betrokkenen zal gelegenheid wor den gegeven, zich te voren op de hoog te te stellen van den officieel bepaalden prijs, zoodat bij de transactie daarmede rekening kan worden gehouden. Van 9 November af in de voor naamste plaatsen. Naar wij vernemen zullen de gemeenschap pelijke maaltijden vanwege de Stichting Win terhulp Nederland, dit seizoen voor het eerst weder worden gehouden op Zondag 9 Novem ber, althans in de meeste daarvoor in aan merking komende plaatsen des lands. Voor Den Haag zelf is de datum nog niet vastge steld, doch deze zal vermoedelijk op 16 No vember worden „bepaald. Vreugde-demonstraties hadden in Roe menië plaats bij het bekend worden van de inname van Odessa. De Duitsche gezant te Bukarest beantwoordt de toe juichingen der menigte (Orbis-Holland) Inplaats van de cel het ziekenhuis Marechaussee en zijn arrestant door motorongeval ernstig ge wond. Gistermorgen, omstreeks tien uur, reed de marechaussee W. met een motor met zij span tusschen Voórthuizen en Barneveld. Achterop zat de marechaussee S., terwijl in een zijspan een arrestant, zekere B. uit Bar neveld. werd vervoerd. Ter hoogte van den Harselaarseweg moest men een paa'rd en wagen passeeren. Hierbij kwam de motor te slippen en botste tegen een der langs den weg staande boomen. De beide marechaus sees Werd op het betonnen fietspad geslin gerd. De zijspanhouder sloeg met zijn hoofd tegen een boom en geraakte in zijn zitplaats bekneld De bestuurder W. bleek er het ergst, aan toe te zijn. Bij hem werden eenge scheurde knieschijf en eenige ernstige ver wondingen geconstateerd, terwijl de arres tant inwendige kneuzingen en een hersen schudding had opgeloopen. Met 'een zieken auto werden de slachtoffers naar het St. Elisabethsgesticbt te Amersfoort overge bracht, waar operatief ingrijpen bij W. nood zakelijk bleek. De berijder S.. die lichte ver wondingen had opgeloopen. werd naar het marechausseeverblijf te Barneveld vervoerd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Hollands Noorderkwartier | 1941 | | pagina 1