Oe toestand 'in Nederland
DE LUCHTROOVERS VAN H0ITIK1
Misverstand over de
BROODPRIJZEN
HET
ZIEKEJN FQJN DSBESLUI
ftadioprogramm
f j
(Vervolg van pag. 1.)
Twee radicale partijen
V
In het politieke leven van Nederland kun*,
■hen thans nog slechts twee radicale vleu
gels worden waargenomen, waarvan de eene
zich thans als bondgenoot van de bolsjewis
ten achter de vroegere Koningin plaatst. De
ze groep wordt door het gezond denkende,
deel van de Nadpelaptlschp bcyo.lki.ng „QtAö
jebolsjewisten" genoemd. Het betreft vnl.
vroegere soc. democraten en katholieke krin
gen, die nog kortgeleden zich over een dus
danige houding zeer zouden dabben ge
schaamd. Afgezien van zuiver ^plaatselijke»
straatrelletjes, die in Februari in Amster
dam zij nvoorgekomen en-welk-e? aard .-ge
prononceerd JcifcdS'ch-'bolsjewifctisch \«as,
heeft zich nooit iets vanrernptig storen-aen
aard in Nederland' A'oorgeda&n. Tegen0V4r
dezen' negatie ven kant van -het ïkuidigo po
litieke leven plaatste de -rijliscomnUftfaits
vervolgens de nëltioridal-soÉiallBtische ,bfc\pe-
ging onder leiding van Mussentr-djitt-oadanks.
systematische onderdrukking door staat, en
maatschappij', zich van<60 'tfamiart* 195(3 'af
met- een kern van 30.000 aanhangers hééft
gehandhaafd.- Na >eeö parallel met de
ontwikkeling in" Duitschland vóór het over
nemen van de macht door de NSDAP,
schetste*de.rijkscommissaris een beeld van
de beweging van Mussei^ -wettee nar te zijnjr
gestegen tot rond 100.000 leden, vooreerst ge
sloten is voor.het toetreden .van- nieuwe le-
dëïi. Al is de'N.S.B. ook nïèt tot staatspartij
verklaard, de Duitsohexbezettini/afftmacht doet.
toch steed6 gaarne een beroep op haar aan-
31aragons, yvönneen* betten.om« gaat functiona
rissen -te -verwerven, mot open ,blik, vgor fjc
nieuwe ordening, wéllce ^jch.j^ahs voltrekt.
De N.S.B. heschila'over eeji. op ge veer met
de S.A. overeenkomende politieke mahseh-
fonmatiè, die ongeveer 15.000 löan z'oti 'óm-
vatten, wanneer niet voortdurend 'Voör bij-
zondere i^ifeïr8>aTSI,^aWPi» wef-
■den ontleend. De Nederlandscne S.S.. on
gebouwd volgens de' KeglnéëTéh van de Durt-
sche S.S., is, ter sterkte van ongeveer 1500
man, in bet bijzonder drager van de Ger-
maansche gedachte in het Ned'erlandsche
volk..Na-nog de vrouwenbragliisatie té hel>
ihen venmeid, wees de rijkscommissaris in
hot bijzon déf ""op'1 den NStitfnalc'ri Jeugd-
stofth.'wlcke'thans lfrtöt 18.000 hoopvolle en
bewust' optredende iorige rhenschen 'ortivét.
die in-het meest intieme kameraadschappe
lijke contact met de H.J. oprukken.
Nederlanden aart her Oostfront.
Ongeveer 10.000 ion ge-.-Nederlanders
staan on-het. ©ogenblik in.- den -strijd .te-1
gen het bolsjewisni'e, v|p $ie 2000 bij de
S.S.-Standarte \Vqst(\an/3. terwyl 't mee-
rendeel van dien--reeds op den eersten
dag van dénuveldtocht teè^n^dd bolkje^
wisten opgenomen is in de 'S.S.-diVisie
Viking. Met Tnvzo'ndère nadrukkelijk-
jiêid wees rijksminister Seyss-Inquart
op de soldateske kwaliteiten van de
Nèd-erïahdscfi'é vHiWilllgerSj'" van wie
Vélen reeds het IJzeren Kruis (dr^ptb
terwijl, een groot .aantal hun op.tgedenj i
met hun bloed hebben bezegeld.-. Het .Ne?
derland%che .legioen, .waarvan hel 4e, ba-
faljon kortgeleden door Musseri de eed
óp den Fuehrer is afge.no'menj omvat, on-
'.eer 1000 'ua u, tgjwijJ xoocj. 5000 man.
hn ue gelederen van dè-N.S.-KJCi. ih per
manenten dienst aan het Oostelijk front
in den strijd, gebracht UO.nIaatL.de
Nede.rjandsche nationaal-sociaj.i&teji be
wust en vastberaden den weg in naar
den Germaanschen statenbond van Adolf
Hitier, waarin zij den waarborg zien voor
een lichte U&komsr vHn hetNederland
se he volk.
Gver het geheel genomen is het Neder-
laijdschë volk rustig en bezadigd. Het ver-
ridhl,:"Óvereènkoms1ig zijn conservatieve
hoiulidd, zijn digelijksche werk, dat oVêr-
wogend ingeschakeld is in de nieuwe "coft1
tidentale huishouding. Meer dan andere
gebieden is-Nederland ingesteld op-hek Durt*
sche rijk. een ontwikkeling die juist van
Ncdortandsche zijde actief -bevorderd is eh
die haar voltooiing heeft gevonden in het
wegvallen van de douane- en deviezengren-
zen tussthen heide landen.
Wat de Nedérlandsch'é arbeiders betreft,
verklaarde de rijkscommissaris, dat de op
Nederland gerichte Engelsche agitatie zon:
der effect vervliegt.
Onze voedselvoorziening.'
Op dezelfde wijze kan men bij de overwe
gende meerderheid der boeren een positief
standpüüt tegenover de nieuwe orde waar
nemen, hetgeen bijv. bl^kt uit het feit, dat
de met aardappelen bebouwde oppervlakte
met ruim 25 pet. is uitgebreid. De landelij
ke bevolking streeft er in het algemeen
naar, jn ieder opzicht uit eigen initiatief zich
naar den toestand te richten. Het resultaat
van '3eze inspanning is; dat hèt laflH zifeh
ondanks zijp 26ötewóhers per vHfrKaHtë"
kilometer zelf vermag te voeden De rijks
commissaris maakte in dit verband mel-
dinp -vair^de—aaneénshiittng van het TfiïïïF
volk in den pas opgerichten Nectorlanc^chen
Landstand.
De Krakauer Zeitung trekt uit de uiteen
»zettiïlgCWlM Hf» 1'IJRSCOmtTli'^iS' Ite
clusig; d|U de superieure en verstandige pör
litiekider Duits£hë lëidrtyr.'^fji tlit n'ës^órl
van ae ;Dujts?hp;'^a.cht6so'gvéTfeinitéïte*i.
verder A?k- hethöfciVp rén ft et .ihzich^ dat
men "thand' ih toenórrilndc Sn breede
kringen van het Nefterlandsche vólk aan
treft, Nederland zondër twijfel de aanslui
ting zal verzekeren bij "t kpinehdé' nieuwe
Europa en wel qd een plaats,-dié iny'óvèr^
ecnstëtmrfiite' Is. in*6t dé tradiVies eiï
lederi. rtMjëife heelt in eh de wonde, die
de oorltjgrgp%tógen heeft. Men neemt taken
ter voert ze, ondanks den voort
gaan oen strijd van Duitschland met Groof-
Brittannië doelbewust uit. Het is, zoo be
sluit.liet blad zijn eigen beschouwingen, te
danken aan de pérsoonlijkheid van den
rijkscommissaris, dat deze. ontwikkeling
zich rustig en vreedzaam voor de Neder
landers voltrekt, ten bate van geheel Eu
ropa (A.N.P.).
BESPRISORNY
Zoo noemt men dë-zwprvémdc kinderen in
de Sovjet-Unie. Dc.ze kinderen, het resultaat
van de ongelooflijke wantoestandeh in het
„paradijs" der arbeiders cp hoeren, zwerven
roijd, worden misdadiger^ van dei ergste
soort^ zondër <|at ar iemand is, die .er zich
ook maar iets van aantrekt...
Besprisorny. Dat zouden ook uw kinde
ren geworden zijn, indien er geen Adolf Hit-
geweest was. die nog juist op tijd ingreep,
de horden van Stalin terugwierp en ver
nietigde.
Nederlandsche natiöhq^l-|hcjp.Ii^tefi* gin
gen. Terwijl n dit leest strijden auï.zendcn
.-he&=6ostfront- Z-ij zetten him leven in
GELUlfWïNSCHBff VAN HITLER VOOR'
TöpAufe- ,r
BERLIJN',"Sè'dct.' (Ö.S'.B.y De Fülirer
heeft den president der Turksche republiek
naar aanlèitling van" dch 'iSdëir verjaarclsrg
der uitroeping van de Turksche. r^publjpk
teJègrafisph zijn igëluk^yepsfjhcp,/ aftpgepp^
den. unv i!
terwille van ons volk en land. Zij vechten,
i n ~m tr- »fm<r6Wït; ^fvoi lei
plaats krijgt in het nieuwe Eurojia. ZÉ ver-1
nietisen-dë bolsjewisten, opdat uw kin^rcn.i
in plaats, van besprisornv te wórden. een
gejirk-kige toelvomsfi^egënipet. gaan. f*
Bedenkt dit. landgenoot. Vraagt' af^of u|
hef kunt verantwoorden hier te hlijvtw, in-
sfëde vgn uw plaats in te nerhen in fr ge-
Igiier.ëii van het legioen.
ïT' kftftf dit niet verantwoorden. U. bmioort
schonder aan schouder te staan met (fe Ne
derlandsche strijders in het Oosten, ji be
hoort tt aan te melden bij het Vniwillfcers-
legioen „Xederland"„.Koninginn.e'gra.ch]|; 22.
Den Haag.
HANDELAREN, DIE ELKAAR HELPEN.
Prijsverhooging niet toegestaan.
's-GRAVENHAGE. 29 Oct. Teneinde de
klanlen te helpen die om bepaalde goederen
verlegen zijn, komt het vaak voor. datshan
delaren deze goederen bij andere bande-
larep jkoopen. omdat pp dqt.'oQgenblilurtnin
eigpn voorraad is uitverkocht. B
De gemacljtigdè yogr de prijzen vestigt
er de aandacht op. dat in zulk een geval
nooit tot prijsverhooging mag worden over
gegaan. Het ligt integendeel veel meer op.
Ttéïr"Wëg~van de handelaren om elkander
in dergelijke gevallen korting-toe-te staan,
waardoor voor ieder een zekere winstmarge
mogelijk ,\vordt zonder jyijsverhooging.
OFFICÏEELE BEKENDMAKING VADEN ALGEMEEN GEMACHTIG
DE VOOR DEN WEDEROPBOUW'ÉN VOOJR PBJ.BOUWNUVERHEID.
I}e ^Itrfincon GeraachlWde vbor'.^eh ^VederopbouxV1 én voor (te fic/mvnijvefheid
deelt medé, dat alle „machtigingeiV-' dojor of liameps hem uitgereikt, zoowel die op. wit
pppiei: als- die. óp groen..papier, hptreffpndp deiy aankÓop en;de aflevering vap ce'mohf,
met ingang van 1 November 1941 voor het gehjeelt» laiid hun geldigheid verliezen.
Voor geheel Nederland zal e.en ^onnensysfeem met .irasté 'èoupht'es mét 'IHgattg
van 1" Nqyemhe'r 1941 - vo.gr'alle bouwwerken worden toegepast. Met ingang van 1'
November- 1941 mag dertiqlyo Vóór ^bouwwerken;'wadrvoói- reeds een'kroène óf wiVfe
nia.fchtiging tot aankoop'van cementin onhangst. ^yercl genofhen, ge.en ceWient-meer'
wol-den afgeleverd dan' tegen afgifte van qe nieuwe cement00*11011105.
Tér verkrijging van cemcntcoupures variaf 1 November 1941 dienen de Öpdfacht-
gevers van bouwwerken zich te wenden tot d'e 'Iloofden der Bureaux Goedkeuring Werr
ken in de provincies, waar het bouwwerk is gelegén.'
85. Twee negers die
dicht' 'voo'F het1 tw's
^varen ^gaan staag, .iif
d<ui door luci
druk tegen den gm
gesmeten en.de qjiij
ren vlogen achteruit
het donderend gelui
tfóFtffe Treêmde^Vêj
opeens maakte. Dj
taxi-den ze al over
veld, maar ze kont
pfet van tien
"los kÖIheiï.4, Het ij
vel., of 'd<e bede lat
'zakken haor acht*
is geschoven. Ga
kijken. Piet!
italiaansch
Weermachthericht
Bureaux te
Groningen-Drente
Friesland
Overijssel
Gelderland
Utrecht'
Nóord-IIolland
(niet uitzondering
van Anisterdam)
Zuid-Holland
(met uitzondering
1 van Rotterdam)
Zeeland
Noord-Brabant
Limburg
Amsterdam
Adre^:
Groningen, Martinikerkhof 18;
Hoofd: lr. H. L. B. Déhis.
Leeuwarden, Korf makerstraat 13: m.
Hoofd: Ir. J. YpesA U
Deventer: Kapjeswelle 5;
Hoofd: Ir. J. van NóppenJ i<
Arnhem, Eusebius'plein 28;
Hoofd:. Ir. II. H. Riemvert$ dqVi-ies--
Amersfoort. Utrechtscheweg 106
Hoofd: Ir. A. Bos P. Azm
Velsen, Kanaalkade 611;
Hoofd: Ir. R. Dufoür.
's-Gravenhage, Kortinglnnegr. 59;,
"Hoo'f.d: Ir. J. HaMi.
Middelburg, p/a Tijdelijke Geifieenl^-Seufc-
tarie, Molenwater 4a;
iloofd: J. E. van Tijen.
's-Hertogenhoseh, Oranje Nassaylaan 10;
Hoofd: Ir. J. P. Willdumici\
Maastricht, Bouillonstraat l.a;
Hoofd: Ir. P. W. J. Kallénbach.
p/a Raadhuis. Kamer lr53;,
Hoofd: lr. A. van Walraven.
p/a D1WERO, Veemarkt*^. i -
Tele^ooii
Tt309 -
5900
,25021
58G2
JBoverwijk)
3S41
31 eh 100
27W r
2232..
43130-cn
43321
459S8
BEDRIJVIGHEID BIJ TOBROEK.
ROME, 29'Öct. In zijnwepi'hthcjitherieliï
ïao.' 514 mankt het TtaliaansbhcOp'pgrbcyel
Het'.volgehdë hekénfl:"
A'an Ijet Jrm^t yan Tobroek, hphljen^onze
delacheiriehfeh vijandeiijkó .strijdkyachteij
verdreven, .die onze sle.llingen p?-obpert(ch
të'nacferen. Önze artillerie bestookte "de ven-
ïfedigingswerken van de vesting. Een
Britsch vlipgtuig werd. door cje verdediging
van Benghhsi"-'heergeiihald tijdens pen vi.i;
andeli.ikcn aanval die geen schade aani-
brticht. rt
Gemechaniseerde strijdljracht^i van den
vijand werden doeltreffend Vlooi- machine
geweren-van onze Ipchlinacht bestookt in
de zörtê xan D^jaraboeb. Aan de fronten
deti sëctoF van Gónjjar \eecj de yifknittgeype!
lige Verr?ezën aan doodep en ge\voqden tij-
dons eeh'fge. schei-|niifsejyrgeu mét pnz^è vtfpv
uitgeschoven a/dcelingen. In dep ^Tg.ejoV
jpen nacht hebben Brffsche vliegtuigen bom
men lgle^ vajlep, op Coraïsa (Sicilië). Geen
,slachtöffers en zeer onbelangrijke schade.
Eyeoeens in den afgeloopen nacht. heWVert
eenheden van de I'alia.ansclie luchtmaaht
'pet bommen van zwaar kaliber belangrijke
doelen getroffen op de basis LaValetta!
^Malta). r -
Rotterdam
Voor dé aanvrdge van cementcoüpUïfes bij bovenvermelde instanties dient ge-
ÖröfK ^émaókt te'tvoi'den' van d'e'dam-toé vastgestelde en bij den cemchthandei be-
jst-irikbïlre "akpVraa?»fonntilieren- 4n <lwpto.
Bij de-^'inv.cnding dézer aanvraagformulieren in duplo is overlegging yan de
'witte of groene machtiging verplicht. T
- Aah d'e verkoopkantoren, importeurs ep handelaren is opdracht gegeven de in
hhn bezit zijnde Avitfe en gróene rn»cmiging^n;;on.vetWijW aan 'de-ppdrgichtgcvci-s der
divferse bouwwerken 'toe te zenden.
Dit houdt dus ook; in, dat -de cementmaohtigingen voor bouwwerken van den.
Rijksgebouwendienst en'de Ncderlandséhe.Spoorwegen met, ingang van ,dien datum
vprvallén'zijn.
Vdbr verkrijging van cement coupures voor bouwwerken van dbn Rijksgebou-
wen die rist en dp- Nederlandsche Spoorwegen Jdienen'deze diensténz.iéh td'kvendeii tót
hpn iiobfdburëaüx .respectievelijk in 's-Gravenhagb en" Utrecht:
De aflevering/ van cement ten behoeve van bouwwerken;wa&'ryöór door .het._
Rijksburëau voor Bouwmaterialen rdëds voorrengs'brioven zijn a'fgéfiëyeri,' dient doof
verkoopkantoren en handelaren overeenkomstig het in die brieven bepaalde te ge
schieden.
Zooals bekend trad bovenomschréven maatregel voor Rotterdam en de Pi-óvihdiè"
jOverijssel-ieeds.jnfit Jngang van 1-Octoher 1941 in werking.
,\stGravejThagie,r 27 -Octoher »1941. V*
E^n olfiiceele uitèenzettfflg.
^s-GRA'VËNHXGE:"2[f Oct. - 'NÓar uit de
praktijk gebleken is. beëfscht er^iog eeni
'tii^verstand t.a.v. de bei-ekenjng^vpn^ de
pyijzéh"*voor luxe-Witbrood en luxe-lnood.
Dpor so 11 uilige balik<us ..woxdciu vaak ge
heel teéoedcr Irouw. prijzen vpor luyc-iA-jl-
Tyoód gevraagd, dié veel te hoog zijn. ^.ooris
het voorgekomen, dat een groot e bakkerij, in
Jijen Haag voip*.c.asinnl)uood.2{vr. berekende,
jler-wijl deze prijs- in .)wc/;keli.iWiai.d- sJerlws
jEO c..mag Led ragen,. r - ;n
De semachtiöde 100; de prijzen v
lifans» ile aaiwluvht "ik dat vóór iuxê-wii-
brood- slechts een prijs, niag wordenfeere-
kcn'd', die gelijk is aan den prijs voor volks
wil brood. vermeerderd met 1 c. Onder luxe-
witbrood wordt volstaan brood. cTftt Sfccffts
in vorm of bewerking afwijkt van..volkswit
brood. lervvijj onder lu\c-hroodverstaan
wordt k'renton'broód, rozijpenbroód on- derg^-"
iijke hfoodsoortch: die' oo'li in'"de samenstel
ling 'zichtbaaf af-Wijken van vdlkswitbroöfl.
Vbor Juxe-brood mag een hoogefe prijs wór
dfln gevraagd, indien deze prijs voor het in
\ycrking treden van de beschikking Ook reeds
Moger was ,j(an dje yopr.- volkswitbrood, ,'tn
dat gêjal mag" nu:n (Jen bes! aan den prijs
aanhoiidep. vérpieerdfird met 1 e.
<Ool\ js .het nog niet voldoende1 tot allen
dóórgedrongen., dal de thans >;"gGldenü'C
bi;oodprij,zc;n vastgestelde prijzen" zijn,
waarboven, maar ook waar beneden, m'en
nret mag verkoopen. Ilct spreekt dus van
zelf. dat liet geven van kortingen aan de
kl,anten in strijd is met de bepalingen van
dra veroi'dening. Vooi" hH'stiéhfch. "ziëkéh-
iiuizën^e.d.,-welke •vroegof. omdat zipgrO^te
lioeveelhedcn tegelijk nfnamëif.' een exR-a
imrling genoten, bestaat dé-mdgWikliéid'een
Ijdrting van bëfierkle' hóóg:e Ie VÈrkrijgcHi,
inVlien zij een voldoend ei-optö afnarrfte
hebben en e.en verzoek richten Jot liet rijl^-
Huread"vóbf de VöedsëTyÖbrzienipg in Ocfr-
logstijd (c 's-Gravenhage.
V
PREMIEBETALING VAN
werkgevers.
v Doorberritening niet taegeili
's GRAVENRAGE. 29 Oct. In ven
mét de 1 November a.s. ingaande he]
van p'remiën. ingevolge liet Ziekcnfc
beslutt..deelt de-gemacldigde voor »de
zep mede. dal bel den werkgevers ui
toegestaan het -door hen te betaleiupn
bedrag in d6' brijzen' voor' de 'door bén
kocbtc producten tot uitdrukking (e
gen. 'Deze p'remiën moeten derjialy^
de werkgevers zelf gedragen worden. 1
aard hhjft dpv niqgeliyxheid. opeji. dat j
gb\"Crs."dj 'van hïepiyng rtjii.^aai c(c b(
«Ibs opgeleodk verplir], 1 inwmi van dicii
ziin.^ d.a't zijJ deze piet z.eYf/kunnen, üj
ra'ngs déh 'gehrüik.éli.ilteiV weg bii0 dg,
vó,or 'aange.wc-zen instanties een versoc
prijsverljoogjng ijidienep,
Geen 'aanbrengpremies voo
plicht verzekerden.
Gfl^pjiew, is^*datopderscheLdcne <zi
fon(lsc»v die zich toeleggen op ligt- int
ven van" ingevolge de Ziektewet
p.1 i c h.t'.Ave^zekóJ'dou. er naar streber
werfkyacht .tq vergrpoteii door. het t(
nensm a a 9 b ren» p r e m i es. Om
sgiiiilendie' redenen moet dit minder
wenscht worden geoordeeld. De cotni
ris. h?la<st*imet» bpt. ioezicht op diet-Z
fopdswezen. heeft daarom het tock
va». d«^rqJijker-Premiies..»yoor- wat betr
efttcgerte der iver-plicht- verzekerden,
den.
"VRIJÓAG 31 OCTOBER.
HiWersunT E«S.if m
45 Granidfoonmiiziek. 6.50 Ochtendgymnaslii
JraimofopirtDiiziekf 7.45 'OchlenOgymnaLtiek. 8.00
icum icpii
9.20
'(ZI.OOU-1T
jdg' Wevttrs), 11.45 Ciraaictooiimiiziei. l2.pO,Rr«i
leis* en hjn'oftest. 12.40 Almanak. l2.4o B.N.O.;
(en economische berichten. 13 00-Orpelconrprt. 13 i
,v^h:. u/Uee^^ ft} ..«Éln 13.45.O»goloon«er>
"ei.» »Ma* M*"i C^'ra.oiy 'Cf,: df-i'
pc/jVfYppi'S W.-iO t
Asten, «i Ij.\o ^N.p.y
H.f
pLslen efj soiislj. 17'.io &N.O,: .Nieuws-., «confioi
peorlbenenteri. 17.30 Voor ac Jeugc. 17 45
jHanp, Cfeuserie, ..De ta-stnsDortarbelöets in
|amdf'. .f8.50 De Rambjers. J9.0P Actueel haUuufl
i.Burora", nmzikaal programma. 20.15 Gramofoó
20.4S< Causerie .ifenri Dunant en het Roode Krul
Otto Hendriks en ziin orkest. 21.30 Gramofooi
21.49" B.N.Of: Nieuwsberichten. 22.00 B.N.O.: E
uitzending: ..Economie News from Holland'" of Gri
jnuziek.4.2J. 15—2,4.00 Gronjofoonmnzi^li.
1 lf, SOlr'i'O- o* -■•••« -r.
Aytïv&ns.msj k t
'iabovoordracht. 10.40 'VodtdrAcht 11.00 Giamc
B.-MfE).d9leuws-c.'èh
inpntf ror-kfsL en „Klayer Drie".J3.-45 .GevarJeejid
programma, 15.00 Voor oe vrouw. 1.5.4? Gramof00
46:80 VoSr de Jeugd 17 06 Ói-ambftfonlnuziek. UlVl!
Nieuwjj.; efpnomj^he en J^ur?b"erich(en.v 17 30 'O:
Lest en solisten. 18.30 Sport wetens waardighech
prtèhofdoiAhnSiat. rt.06 Actueel HdlfUurtje. 19.30
fovpjnuzjek; 19,45 Removtnge. -20:00 Nedei-lrfiiUsdl
kwintet. 5,0.45 Gj'amofoopmuzielc..,2i,0Q Boekb©
È1.15',!Pikndvo6rdracht. 21.45 B.N.O.: ^Jleuwsl)
2200-:f»?amgfoonmtiziek-. 22 lO-^£C.l5.;A«cindwijdini
24:00; op HllvérsUm ai lót 25.15.
HOÖFÖft^EDA^ËÜR: J. KEESMA
v SCHA
5VfJD. HOÖFDRED.: A. R. JONKE
Buiten eh Bihnenlahd.- SCHA
FRED GRÓÓT, SÖH^GEN. Alg. r
fag^. Streéknieuws en Kynst
A. C. VAN kAMFÈN, Rayon-rqda'
FEmLLETON
dobr
AKSEE SANDEMOSB
1?.
Op een ochtend voelde'Rasmus, hoe'stil het
was geworden -rondom-. 'Toen -Hij de -deur
opeböe, sloeè: d^ lueht -hem scherp en~-guilt" iit-
't g'èlaat, met èéri geur als vah ijzer. De dalen
waren bedekt met-''sneeuw. Hij - haih - z'n' ge-
weért'en1-trok' er op Uit om Nicoline's "spoor
te Vólgen. Het was *dttidelök te zien.- Vier' uur
lang volgde ;hij' het, irf^vrjdé cirkels, tót diep
in liet dal en'weer omhoog; en h§ eindigéfe
voor Z'n eigen deur! Het versche spoor liep'
naar den ouden uitkijkpost van den hond. Hij
vloekte. Nicoline had hem bij den neus gehad.
Hij wilde naar-Óharles gaan- er'Meïxhem
over spreken. Zoo iemand-—Nicoline kon
schieten, was hij het. Hongerig ging hij in
huis en at. Wacht maar, jou ontrouw rpormek
Des avonds huilde de heele-troep met Nicoline
als aanvoerder. Wacht maar, je beurt komt
nog. wel!
IXi
De eerste dagen na het vallen --van de-
Bneéuyvoelcfe Theodor zich beier; doch het
was. niet meer dan een korï-opflikkeren. Een
weeïc later rfioest hij"te hëd blijven.'* Angst
wekkend schitterden de groote oogen, "*hïj
hbestte erg. Toen Rasmu9 kwam; vond hij
.Federsen danig in de put. Ja, 't zag er leelijk
,ult met Theodor. 't Was mis. Ik was hkaèt
'té düd eh -hij was te ziek; toen we in 'Alberta
ktvamen; ja, zoo is 't. En nu ligtrie daair.
'Het verdere van dien dag liep Rasmus
dóór de dalen en ichop'té" de sneeuw "Voör zijn'
.vieten weg. Dat kon hij niet verdragen, hij
ikon dien jongen daar niet zien liggen stër-'
jvén.- Er moest iets gedaan worden. Rasmus
kfabde zich achter/* de muts: hjp was geen
dókter. .Hij herinnerde zich aljeen, wat hij
zpo hier' en daar óver tuberculose gehoord
hg.d-V.Een boosaardige zi kte. Er zweefde
Rasmus jets voor dén geest yan frtsscné;
liicht en wind, een rechten riig en djep adejrn-
hilen/ 'Maar dat4 was rjiet zóó éënVöüdf^ aiq
dè stumper te moe was,'om buiten te ïoopenT
En'zoó'n jonge kerej kón je niet -laten dopcj
gdan, dat was onmogelijk. Al piekerend bleef
Rksmus ronddwalen. Had 'fiij "riü niaar het
dqktersb.oek yan z'ii qioeder gehad, paaf
ging .kracht vanuit.. Als iemand heel erg ziek
was gewpeat, ^n de voorschriften van. Het
boek warén te ingewikkeld om ze. te kunnen
bqgrijpen^ hacf z'n moeder ze' hardop vogrg£-
lefen .aan het rtékbed, opciegelfije majiier
als wannéér ze uit déq^ bijbel 'l'a.9- Ep'dat* zou
wél lipipen. Moeder was lang niet dpm, ,.nee.
ïne.ens'. bleef' Rasmus stil staan..en ëvèn
later,was hij' rip wég naar Pedersen. Hij'
stapte .naar'binnen, en gin'^; óp' dén .rapd' yan
Tljeodor'^ bed. zitten. v,
jIk zal je ie'ts_ zeggen, m'n jongen, eii
dat is. dat .wé jou weer gezond moeten.pja-
kep. \yat voor een smid goed ik, deugt niet
vobr' eèn ftleerftiakef, 'inaar jij „bèht
Kleermaker...
(Zijn stem klonk vriendelijk en zacht als
van een moeder, toen'hij zich over Theodor
heenbdSg' èn voortging:
- Je bent hard. ziek. En je bent'- een
léraan van één vent, dat ben je. Je jammert
niet en huilt niet, dat Magere- Hein op je
loërt. Nee. Maar ik geloof niet, dat een
mensch* sterft, zoo lang hij niet 'wil, als de
dpod hem tenminste niet* op een slinksche
manier te pakken neemt. En we hebben- hlëi
tenminste tijd génoeg om behoorlijk na te
denken. Frissche lucht, dat is het, wat je
hebben moet. Als iW 's winters buiten gesla
pen heb eh jk heb voldoende (lek. dan hen ik
net zoo plezierig wakker geworden als eigens
anders. Ik zou een huis voor je Kunnen bou
wen, hier vlak bij, van sterke, zware
stammen met een stevig, dicht dak, dat een
eind aan alle. kanten uitsteekt. Maar bover.-
aón ion er o'm de andere' oen- plank ortbrer
kfen. Daarin moest'je liggen, in een stevig
houten .Jsed-, middenop den yloer. a s ie te
zijek bent om op te zijn. En je moest, nergens
ancj.e/s slapen, zoolang 1e .net heelemaal be-
tei bent...
I Rasmus zweeg. Theodor's hand izocht de,
zijne. r
Geloof, je,' dat dat zou helpen
Het heeft in vier gevallen geholpen, dat
ilq weet, verklaarde Rasmus.
Hij had hooit vaii z'n leven gehoord van'
vièr gevallen, zelfs niet' van één.
Theodor's vingers slólen zich vaster om de
zijne. Ine.ens begon hij tesnikken.
Ik heb mezelf hanj geipaakt, huilde h'j.
.orhdat ik 'dacht, dat ér. géén hoop was.
'J'a, ja: Hair ija'ar durf ik èeri eed op té
doen, er is hoop Voor -jou.'t 'fe alléén* één
paardenkuur. 1 4;*1' "r'
Theodor's oogen stVaaïden. 4 1
Wanneer kun je dat' "Huis' bó'uwën, Ras
mus? 31
Wel, dat doen wé meteen. Ik héb eeii
slee, zoodat we de stammen yan bovent kan
tten halen. Ik eh j'e vader gaan er rrior^er
op'uit en kappen'de noodl^e boótnen'!..
Pedetóen had'heen en weèf'zBtÜb ^cbiiivoi
op' z'n stoel, eri verm'eed 'heC Theodör aan tt
zjén. jt
Ja,' hét' is 'een 'goed ding-, dat^Rasmus
er wat op Wéét, meehdè hij. En hooi eh c|e-
kehs hebben we" genoeg; we - kunpen e^n I
nestje voor je maké'n ih hét huis.' 't "Jonge I
Theodor, je wordt een soort waker voor ons. j
Theodor 'richtte ''zicll half óp; tój 'S&'g^heJ
ieyen tefbgléfeeréh. Rasmuskrebg! hëi' plcftf
sefing verschriffkeüjk' druk en'mo'ést iiocfe^
zakelijk* naar huis. Er it e'enj'brok T?n^h i
keel. Als het 'goeci gin,4, j'a", 'dan was hlf 1
prachtig, maar als het eens mis liep...
Beneden in het dal stond hij stn ea staarde
ngai z'n huis. Vobr de f'thr za* Nicó^he.
Lang stond hij zoo en keek naar de hond.
Nicoline was verstandig: Rasmus had z'n
geweer niet bij zich. Hij overwoog verschil
lende mogelijkheden. Zou hij den hond in een
val kunnen krijgen? .Hij moest_.Charle;s raad
plegen. Die gemeer-e overloopster! ^Hij. zqii
ervoor zorgen, £'n deug, goed .dicht te. hoytlen,,
dat zou-d-ig.
,Het ging hard met het bpuwtep, vap, epn
hqis voor TJieodor. Èn dejongep. wp^ aan-
,doeqlpJt b;ij, fpgp, Rgpmu^, bpffi wan «'n njeu-
.we woning overdroeg. Nu zul je zien, man
netje, dat we die ziekte van jou onder de
knie krijgen-.. Al h.et kwAad/.dat jij ui
wgrdt weggeblazen; én op 't laats
niéts meer eh ook niéts, om'-je' o
Ziek te maken. Frissche lucht moet
ben, dat is de heele kwestie!
Maar toeh het donker werd, koi
■}un.ior met goed - fatsoen wegkomen. D
kWdnji op en scheen ,naar biynen; gis 1
tastbare djngen lagën de breede scl}
dep balken in, het. 'witte licht. Doch r.
'achta: Ik dank je wél, Rasmus; ik
.•cël<£p, pat he,t .helpt.
1 Zoó gingen ze. Toen ze goed en w
rokken .waren, kroop Theodor diep
est. en, snjktq hét uit. Maar even latei
z|n gezicht weer boven dek, rustig,
heèrscht. Een breede donkere band vie
oVer, z'n Jioofd, ZOodat er alleen een
vast gesloten n^ond bleef en een e»;
vfandaari een hapd. Daar lag hij en z
(lè heuvels rondom -stonden als zwarte
hjet blauwige, kü-leege sphaclywen.
blanken, bleeken nacht geeselde de ki
aarde,, neerdalend uit den fionk
steiv^nhem.el. De planken kraakten.
dq vorst de. klauwen in pet hout sic
speurde den geest van oneindigheid i
verlaten prairie, waar dreigend en sor
toppen zich verhieven- en voelde zich z
zaam. Plgt-wgs of- een stille, machtig
daarbuiten sprak. De -dood. de wint
met zijp- witte wade gekomen en
déze uit- over - Alberta. Doch vaster
Theodor's', lippen zich opeen: Hij wild»
(Wordl verv'