IOLLANDS
VOOR
ur
EDERLAND IN DE KENTERING
DER TIJDEN
HELDERSCHE COURANT VAN 1873 SCHAPER COURANT VAN 1855
De N.S.B. in dep aether
KERTSj ONDER HET
DUITSCHE VUUR
Wanneer SCHEUREN
pl chi wordt
Verduister
Nieuwe bonnen
De aanval op de
Ned. visschersboot
oliti
rest
>atii
du:
lactie en administratie
SCHAGEN Te lef. 444 (2 lijnen)
jedactie en administratie
DEN HELDER Telef. 2345 (2 Itfnen)
Uitgave:
N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
pen
edi
:d(
ntv
oorderkwartier
WAARIN OPGENOMEN
86stc JAARGANG No. 11651
-r
ZATERDAG 15 NOVEMBER 1941
DE RIJKSCOMMISSARIS OVER:
ULEN, 14 NOV. (A.N.P.): Donderdag
de Rijkscommissaris, Rijksminister
s-Inquart in,-Keulen een groote rede ge-
en over het onderwerp: „Nederland in
entering der tijden".
Voor de beoordeeling van den politie*
en militairen toestand is het van
>ord dg belang, dat met Nederland geen
85 penstilstandsverdragis gesloten, al-
de Rijkscommissaris. Groote beteeke-
moet verder gehecht worden aan de
Btandigheid dat de regeeringsbevoegd-
jen in het bezette Nederlandsohe gè-
d evenals in Noorwegen zijn overge-
igen aan een rijkscommissaris, in te-
Zl (stelling tot de situatie in andere be-
gebieden, die de Dnitsche
er macht onder haar hoede heelt
Lomen.
onderscheid tusschen een r ij k fi
rn i s s a"r i a a t en een militaiV
XX ERELDSCHOUXb
ti
kei
rGEZONDERl) de oorlog in het Oosten,
j-e >eheerscht op het oogenhlik de diplo-
,eV( ke actie blijkbaar het wereldgebeuren.
'erts uitlatingen van de onderscheidene
slieden, die de laatstè dag^n het woord
en, worden overal maatregelen.voorbe-
doorgevoerd, onderhandelingen aan-
oopt of voortgezét en wederzij dsch en
toegezegd, diplomaten reizen door de
n ld. Wat zal uit deze activiteit voortko-
ste Voorshands ligt het antwoord op deze
uIt f nog in den schoot der'toekomst ver-
9* n. Gemakkelijker valt het de' oorzaak
aan te wijzen,
oorlog in de Sovjet-Unie is in een zoo
stadium gekomen, dat ofschoon de
jenooten der bolsjewisten dit uiteraard
over de buitenwereld blijven ontken'-
de tegenstanders van Duitschland
opnieuw moeten bezinnen op de in-
'ec' den situatie. Een bondgenoot ontvalt
er tliigelsaksers, machteloos gemaakt door
litscdie wgènnacht en daarmede doet
het Britsche rijk de vraag voor,
in nieuw afleidingsfront het tra-
lot, dat Engeland zijn „bondgenooten"
voor stuk toebedeelt, uit angst alléén
jroJover het Duitsche rijk te staan ge
iser en kan worden. Heldhaftig roept Chur-
ed reeds aan het 'adres van Japan;- dat
land dit land terstond den oorlog zal
aren; voor het geval het in oorlog met
er. Staten mocht geraken. Den bij een
...jict in het Verre Oosten belang hebêen-
i!1!' staten geeft een dergelijke uitspraak
'Jmoed om mee te ageeren tegen Ja-
en de verhouding te helpen vertroebe-
Merkwaardig genoeg k-wam Ghurchill's
deeling^ op een tijdstip, dat er tus-
Amerika en Japan eenige ontspanning
ït te zijn ingetreden. Men hoort altlhans
van felle campagnes tusschen beide mo
lleden, maar integendeel wel van een
Iqkheid tot hervatting van de bespre-
n nu een tweejle ambassadeur uit Tor
aar de Ver. Staten gaat. Van het aller-
ite belang is in dit. verband de rede,
ie Japansche minister-president Tojo
zal uitspreken. Zal hij een tip van
nxfeluier der komende gebeurtenissen in
'acific oplichten,?
HDSEVELT'S actie is deze week weer
meer gericht geweest tegen Europa. De
rnomen stap tegen Finland, de propa-
i-rede tegen Duitschland, maakte hem
x>dom rijp om de Neutraliteitewet ge-
rd te krijgen, zóó, dat hij zonder een
^verklaring te moeten geven, toch meer
tot dusver in den oorlog kan ingrijpen"
"btTvare v®'n ^ezen President verstandiger.
niet op het glibberige oorlogspad
iren, nu het inwendig nog lang niet ge-
t daarvoor is, getuige de stakingshe-
ïg, die in Amerika steeds sterker begint
urden. Want dat de Ver. Staten gevaar-
spel spelen kan niet tegengesproken
en. Dit blijkt uit het waardige ant-
.d, dat Hitier in zijn rede te Muenbhen
het adres van Roosevelt gaf. Die rede
Rechter van nog grooter gewicht' om de
ige, waarin de Führer tot uitdrukking
it, dat thans over het lot van Europa
|t beslist. N
welken zin duidde de ver-
uk ing aan, dat Duitschland nooit zal ca-
eeren en dat het laatste bataljon
Duitsch bataljon zal zijn. Hitier weer-
voorts de Engelsche geruchten, dat
and ar vrede zou tasten, een gerucht
telkens van den overkant verspreid
t, zoodra ergens de strijd ten gunste
Duitschland wordt beslist. Tegelijker-
JBuiken dan de berichten op, dat Duitsoh-
den oorlog moe is of dat er onrust be
te komen in het land, in de met Duitsdh-
verbonden 'landen en in de bezette ge-
»n. De Volksstemming die in Roemenië
jouden is over het gevoerde regeerings-
doet met haar slechts jn een dui-
>te procent uit te drukken aantal
i"-«temmen anders zien. Trouwens, het
terlijke antwoord, dat Finland op het
rikaansche ultimatum den strijd tegen
Unie te staken,.gegeven hééft, zal
Angelsaksers wel de overtüiging bij ge-
ht hebben, dat zij de situatie in Europa
meer aanvoelen. Finland zet den strijd
t, tot zijn veiligheid en arbeidsvrede veir-
rd zijn. het moet dit doen, om.iich
onbedreigde toekomst te verzekeren,
oifoals Europa dit moet doen om het
idland van chaos te redden*
bestuur is gelegen in het feit, dat het
laatste een uitvoerend orgaan vormt' van de
weermacht, terwijl vde rijkscommissaris
reahtstreeks las'thebber is Van den Führer
en de belangen vah het rijk moet beharti
gen en bekleed is rnf'et de hoogste regeerings-
macht ten aanzien Van de civiele zaken. De
bijzonderheid van deze regeling heeft een
diepere politieke reden.
Normale toestand dient hersteld.
Nederland en Noorwegen behooren tot
de Germaansche volkereniamilie en
daarom Is het ook de wénsch en de wil
van dèn Führer, in deze beide landen
in zoo snel mogelijk tempo normale toe
standen te herstellen en ze er toe te bren
gen dat zij krachtdadig, uit eigen gewon
nen inzicht medewerken aan den nieu
wen opbouw van Europa-
Zoo heeft de rijkscommissaris zorg te dra
gen voor de beveiliging van het openbare
leven in zijn geheel, maai' vooral heeft hij
de geestelijke verschijnselen, voor zoovar zij
uitwerking hebben op het politieke leven, te
bevruchten.
Wat het openbare leven in Nederland in
den huidigen tijd betreft, kan worden ge
zegd. dat rust en orde verzekerd zijn. De
handhaving' daarvan is eckj/tr slechts een
onderdeel van de taak van den rijkscom
missaris.
Een even groote beteekenis lA»mt toe aan
de economische aanpassing van Nederland
aan Midden-Europa. In het bestek van de
ze economische aanpassing zijn speciaal de
douanegrens en de devizengrens tusschen
Duitschland en Nederland opgeheven.
Spr. behandelde vervolgens de geopolitie
ke problemen van bjederland en verduide
lijkte in welke mate Engeland er in den
loop van vele ecuwen naar heeft gestreefd
de belangrijke Oceaan-poort van de Rijn
Schelde-monding te beheerschen eri on'der
zijn invloed te brengen. Indien het gelukt,
aldus de rijkscómmisbarls. de Nederlan
ders voor de gedachte van het nieuwe Eu
ropa te i winnen, zouden Nwij niet alleen
negen millioen buitengewoon waardevolle
medewerkers aan onze zijde heben. fnaar
ook een der beslissende geo-politieke stel
lingen van het vasteland betrekken in het
groote Europeesche gebied.
(Vervolg op pag. 2.)
Do strijd om Leningrad. De sneeuwval
kan de activiteit der Duitscbe legers
niet verminderen. Een verkennings
troep ia de nabijheid der stad
(Atlantie-Holiand)
DE WIJZIGING VAN Dfi NEUTRALI-
TEITSWET.
NEW YORK, 14 Nov. (D.N.B.) De stem
ming in het Huis van Afgevaardigden over
de Neutraliteitswet staat uiteraard in het
middelpunt der persbeschouwing. De New
ïork Times verklaart in haar hoofdartik'el(
dat de dag van gisteren practisch het einde
van de neutraliteit der Ver. Staten betee-
keht en tevens 't einde van alle leugenach
tigheid, die vroeger daarmee verbonden
was.. Thans heeft deze wet voorgoed afge
daan.
Bijdrage tot verscherping van
den toestand.
Volgens een Domei-bericht uit Tokio, ver
klaart men in politieke kringen te Tokio,
dat de wijziging der 'Amerikaansche Neu
traliteitswet zal Aijdragen tot verscherping
van den toestand, niet alleen op den Atlan-
tischen, maar ook op den Stillen Oceana.
Voor Roosevelt is een hindernis op den weg
naar deelneming aan den oorlog weggeno
men.
Hedenavond te 18 uur spreekt me
vrouw O. de Ruiter van Lankeren'
Vlatthes over den zender Hilver
sum II over het onderwerp: „Wat
oetéekent de N.S.V.O. en wat wil
dj?"
Breng-de warmte van uw milddadigheid in de hulzen van uw behoeftige mede-
menschen. Zoo dachten de collectrices van Winterhulp er ook over, die bij de
tweede groote straatcollecte van dit seizoen den stoker niet vergaten, om hem
een offertje voor zijn evennaaste te vragen (Pax-Holland-De Haan m)
K Duitschland strijdt voor Europa
Vluchtende Sovjettroepen
bestookt
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüH-
RBR,.14 NOV. Het opperbevel der
weermacht deelt mede:
Op de Krim staan onze troepen vlak
bij Kertsj. Stad en haven liggen onder
het.» gecontroleerde vuur van Duitscbe
artillerie. De luchtmacht heeft kustbat-
lerijen bij Senastopol door bomtreffers
buiten gevecht gesteld, belangrijke mi
litaire installaties in de haven vernield
en twee g^óote-vrachtschepen bescba-
-ddgd. Andere luchtaanvallen waren ge
richt op de uit Kertsj vluchtende troe
pen'. Daarbij hebben gevéohtsvliegtui
gen twee transportschepen met een ge-
zamenlijken inhoud vaÉr55D0 ton tot
zinken gebracht. Ook ih de andere sec
toren van bet. Oostelijke front werden
plaatselijke successen behaald.
In de wateren om Engeland hebben
gevechtsvliegtuigen, die.gewapende ver
kenningstochten ondernamen, ten Zui
den van Lowestoft een groot koopvaar
dijschip beschadigd en mét, goed gevolg
werven en ravitailleeringsbedrijven van
de haven Falmouth gebombardeerd.'
In Noord Afrika hebl'en stuka's Brit-
sche kazematstellingen bij Tobroek. ver
nield.
Enjtele vijandelijke vliegtuigen heb
ben in het Oosten van Duitschland een
gering aantal brisantbommefi laten val
len. De, burgerbevolking leed verliezen
aan dooden en gewonden.
KAIÏKASUS BINNEN BEREIK VAN
DUITSCHE LUCHTMACHT
BERLIJN, 14 Nov. (D.N.Èt.) Het ge-
vechtsgebied van de Duitsche luchtmacht
strekt zich thans reeds uit tot het voorter
rein van den Kaukasus. Zij bomhardeerde
daar Tamanskaja, een kleine doch door haar
ligging belangrijke plaats, die het eerste
station vormt op den weg van Kertsj naar
het Oosten. Tamanskaja ligt tegenover
Kertsj. Bovendien w'erden Anapa en Tuaps-
se gebombardeerd. Anapa is een herstel
lingsoord en jiavenstad. Naast de haven
ligt een vliegveld met een opleidingsschool
voor bestuurders en een school voor val
schermjagers. In de buurt bevindt zich "een
kamp voor pantsertroepen. Tuansse is even
eens havenstad en badplaats. De industrie
baseert zich op de petroleumbronnen in het
achterland, waarmede Tuapsse door een pe-
troleumle'iding van 85 kilometer lengte is
verbonden.
BLAUWE ZEERIDDERS BELOOND
Waardeering van Duitsche zijde.
Niet alleen de directie der Zuidholland-
sche Mij. tot redding van schipbreukelin
gen heeft door het toekennen van onder
scheidingen getoond, het moeilijke werk
door de manschappen der. beide redding
booten te Hoek van Holland, op Zondag 30
Oct. te waardeeren, toen bij de scheeps
ramp ovor den Waterweg 23 mannen van
het gebroken vi(rak tverden gered; ook de
Duitsche Kriegsmarine^ blijkt het heldhaf
tige gedrag van de redders niet zonder
meer te laten passeeren.
Naar wij vernemen is thans aan alle man
schappen der beide reddingbooten „Presi
dent Jan Leis" en de „President. J. v.
Wierdsma" een belangrijke geldelijke be
looning verstrekt.
„ARK ROYAL" IN MIDDELLAND SC HE
ZEE GEZONKEN.
STOCKHOLM, 14 NOV., (D.N.B.): Vaa
bevoegde zijde meldt de Engelsche nieuws
dienst uit Londen,' dat het vliegtuigmoeder-
schip Ark Royal, in de Middellandsohe Zee
ten Oosten van Gibraltar is aangevallen. De
Ark Royal werd getorpedeerd, maakte slag
zij en is gezonken: Het werd gebruikt als
escorte voor sterke konvooien in de Middel-
landsche Zee. In normale gevallen kon het
schip 60 tot 70 machines bergen. De beman
ning bestond uit ongeveer 1600 koppen. De
waterverplaatsing bedroeg ruim '22.000 ton
en de snelheid> ongqveer 31 knoopen. In het
Britsche bericht wordt verder gezegd, dat
behalve dp Ark Royal reeds de vliegtuig
moederschepen Courageous en Glotious door
optreden van den vijand verloren zijn ge
gaan.
VLIEGTUIG VAN LITWINOF TERECHT
B.ERLIJN, 14 Nov. (DNB.) Naar de Brit
sche berichtendienst meldt, is te Londen het
bericht ontvangen, dat het vliegtuig, waarin
zich Litwinof, Steinhardt, Monckton en
Reynolds bevonden, in goeden welstand is.
Het vliegtuig heeft bij Pahlevi, aan de
Kaspische Zee ten Noordwesten van Tehe
ran, een noodlanding moeten maken.
GEBRUIK VAN GROND KAN
WORDEN ONTZEGD
Wijziging bodemproductiewet.
In de Staatscourant van 14 Nov. 1041
is verschenen een wijziging van de bo
demproductiewet 1939, waardoor, het
thans mogelijk is doeltreffender maat
regelen te treffen tegen degenen, dié een
hun krachtens deze wet gegeven voor
schrift overtreden.
Dé secr.-gen. van het dep. van Landbouw
en Visscherij kan in dat geval n.1. den over
treder het gebruik- van gronden en bedrijfs
gebouwen ontzeggen en dit aan andere per
sonen of instellingen toekennen, doch voor
niet langer dan drie jaren, telkenmale te
gen een door of vanwege voornoemden secr.-
gen. met die personen of instellingen over
een te komen vergoeding. ,Deze vergoeding
komt. ten bate van hem, aan wien het ge
bruik is" ontzegd; Laatstbedoelde blijft dan
echter aansprakelijk voor alle verbintenis
sen, die hij heeft aangegaan.
In de staatscourant van 14 dezer is een
beschikking opgenomen,-waarin de pro
ductiecommissaris voor den akkerbouw
en weidebouw bevoegd wordt verklaard
den gebruiksgerechtigde van binnen zijn
ambtsgebied gelegen grasland voor te
schrijven een land of een gedeelte daar
van, te scheuren en als bouwland te ge
bruiken.
Alléén de totuiterlijk 22 Nov. a.s. bij de
rijkslandibouwconsulenten voor vrijwillige
scheuring opgegeven perceelen komen voor
een premie in aanmerking.
Wordt onvoldoende opgegeven, dan zal
verplichte scheuring worden voorbeschreven
Daarvoor wordt géén premie uitge
keerd. Ook zal scheuring zonder premie wor
den gelast, wanneer iemand niet aan de
•beloofde scheuring voldoet.
Overtreders van deze voorschrifteh worden
gestraft met gevangenisstraf of geldboete,*
terwijl hun bovendien het gebruik van gras
land, dat had moeten worden gescheurd,
kah worden ontzegd.
VREUGDE EN ARBEID
BESTAAT EEN JAAR
Feestelijke bijeenkomst in „Carree"
AMSTERDAM, 14 Noy..— Op feestelijke
wijze heeft „Vreugde en Arbeid" vanavond
het éénjarig bestaan herdacht in „Carree"
te Amsterdam, dat tot in den nok gevuld
was mét een geestdriftig publiek. Bij deze
gelegenheid voerde de Italiaansche opera
Puccini's „Butterfly" op.
Aanwezig waren o.m. general-kommissar
S.chmidt, de commissaris in de provincie
Noordholland, mr. A. J. Backer, de gevol
machtigde van den rijkscommissaris voor
de stad Amsterdam, senator dr. Böhmcker,
burgemeester E. J. Voute, de wethouder voor
kunstzaken, dr. J. Smit, de hoofdcommissa
ris van politie, S. Tulp, de commandant van
de Ordnungspolizei majoor Leissner en de
commissaris voor het N.V.V. H. J. Wouden
berg.
MasÈn
op
3.54
19 Nov.
N.M.
25 Nov.
E.K.
variavond om
17.48 uur
tot morgenochtend
9.02 uur.
Maan
onder
16.19
3 Dec.
V.M.
11 Dec.
L.K.
Zondagavond om
Maan 17-4*7 rtJUT Maan
5°11 tot Maandagochtend °i6d48
9.03 uur
's-GRAVENHAGE. 14 Nov. Voor het
tijdvak van Zondag 16 N vember tot en
met Zaterdag 22 November zijn van de
daarvoor bestemde kaarten de bonnen 44
aangewezen voor het koopen van de ge
bruikelijke rantsoenen brood en gebak,
vleesch of vleeschwaren./melk en aardappe
len. Ter verkrijging van het extra-rantsoen
^an y<i Kg. aardappelen is voor de houder»
van vetkaarten bon 44-B aangewezen.
Na Zaterdag 15 November zullen niet
meèr geldig zijn de bonnen 43 van brood,
vleesch, vleeschwaren. melk I en aardap
pelen en na Donderdag 20 November de
bonnen 5152 voor boter en vet.
Handel in bonnen is misdadig.
De straf is zwaar en ongenadig!
Vergissing uitgefloten. -- Schril
licht op de Britsche methode
van oorlogvoeren.
Het was slechts een sober bericht, dat. gis
teren in ons blad heeft gestaan 'betreffende
een Britschen aanval op een visschersboot
uit lJmuiden. Het is niet de eerste keer dat
de Britten zich meesters toonen in den aan
val op weerloozen. De methode werpt een
uiterst schril licht op de Britsche oorlogs
voering, waal-mee Engeland zijn blokkade
tegen' de burgerbevolking der bezette gebie
den effectief wil maken.
Hoe hét gebeurde.
Dinsdagmiddag voer de 'lJmuiden 96 ter
trawlervaartuit. De trawler, genaamd
„Viosier", was bemand wiet elf koppén en
voer geheel alleen.
Omstreeks half drie het bevond
zich op ongeveer 7 a 8 mijl uit de kust
werd het plotseling aangevallen door
drie Britsche toestellen, die zich als gie
ren op een weerlooze prooi wierpen en
het vaartuig met bommen en mitrail
leurkogels bestookten. Enkele bommen
troffen het schip, dat volkomen uiteen
werd geslagen en snel zonk. Terwijl
de overlevenden der bemanning in het
water om hun leven worstelden, had
den de Britsche piloten nog den euve
len moed deze mannen met hun mi
trailleurs te beschieten.
Inmiddels had men den aanval vanuit de
kust gesignaleerd en was ëen patrouille-
vaartuig uitgevaren. Acht leden der be
manning konden wórden opgepikt.. Het lijk
van den jongsten boordkolt werd uit het
water opgehaald, de ongèveer 50-jarige ge
huwde schipper van de „Viósier" H. Wij-
ker, en een matroos worden vermist.
De verontwaardiging over dezen laaghar-
tigen aanval is onder de IJmuidensche vis-
schershevolking algemeen. Na de talrijke
aanvallen, die reeds aan dezen voorafgin
gen, is het haar duidelijk, dat hier geen
sprake is van toeval of ongelukken, maar
va,n een inferieure oorlogvoering. Deson
danks blijft zij steeds opnieuw weer dé ge
varen trotseeren, om het N'ederlandsche
volk van voedsel te voorzien.
Hot eind* van Mn sovjet-colonne, dte
tevergeefs probeerde uit de omsingeling
door de Duitsche troepen heen te
breken. De voertuigen gingen in
(Orbis-Holland)