HOLLANDS
-DAGBLAD VOOR "V T
HELDERSCHE COURANT VAN 1873 SCHAGER COURANT VAN 1855
AMERIKAANSCHE VOLK
WENSCHT GEEN OORLOG
Ifat zijn Roosevelt's
tdoelingen 1
Rede van Quisling
Verduister
KERTSJ IN
DUITSCH BEZIT
TEGEN
HET KAPITALISME
PROVINCIECOMMISSARIS
VAN UTRECHT
BRAND IN „'t KALFJE"
afg
afg(
af?
afg
afg;
afg
afg.
Redactie en administratie
SCHAGEN Telef. 444 (2 lijnen)
Redactie en administratie
DEN HELDER Telef. 2345 (2 Hjnen)
Uitgave:
N.V. Uitg, Mij. Hollands Noorderkwartier
-r-TnWAARIN OPGENOMEN HH
86ste JAARGANG No. 11653
DINSDAG 18 NOVEMBER 1941
Amerikaansche militairen
in Noord-letland.
a(' BMJJN, tT Nor. (ANP.) Door de
(odecteekeoing mn Rooeevelt treedt ha
af? éen de wijziging van de Amerikaansche
afg aeutraliteitswet in werking. De psycho-
a'' «fcot» uitwerking van dit gebeuren
a, 'echt men hier gering, vooral wegens de
a ai kleine meerderheid nog niet de helft
i het aantal afgevaardigden waar-
stede de wijziging haar beslag kroeg.
Men kon geen duidelijker bewijs verlan-
i van het feit, dat de meerderheid van
i Ameri-kaansche volk buiten den oor-
log weneeht te blijven.
«t de materieele zijde van de kwestie be-
gi, gelooft men hier wel, dat Washington
iteu; v jjjn gewoonte nog, een of andere arg-
ögheki achter de hand heeft: men denkt
"igi arbij b.v. aan Noord-Ier land, waar sinds
luimen tijd als burgers vecmomde Ame-
eejx laansche militairen zijn ontscheept. Ver-
rij de; wdelijk wil men ook daar een 'marineba-
-jgll vestigen, evenals op IJsland. Interessant
'hij bet in dit verband te vernemen, dat vaq-
i Amerika 10.000 recruten naar Reykjavik
gezonden, recruten, die daar voor drie
ir gestationneerd zullen worden. Aan sche-
ral men evenwel geen grooter aantal in
*vaart kunnen brengen dan tot dusver
Ier Pamameesche vlag voer. Het eenige,
It gebeuren zal, is het veranderen van de
H-n"3Snameescihe in de Amerikaansche vlag en
Ibet 'bewapenen dier koopvaarders, waar
gen de onlangs verwijderde president van
i naroa zich verzette. De drie néeuwe sche-
n, welke wekelijks de Amerikaansche wer-
,er b heeten te verlaten, maken hier al evên-
veel indruk. „Men moest eens weten,
1 duikibooten wij hier iedere week
uren." Alleen zal men aan den overkant
den Oceaan van nu af over meer matro-
kunnen beschikken, nl. over de mili-
i der V. S., die nu tegen den wil hun-
ouder»,zustertj en verloofden den dood
moeten trotseeren, en waarschijnlijk
Am
vo
oet
5 VÖj
leid
rij dn
ook tegen hun eigen wilIn het algemeen
kan men aldus zeggen, dat men hier ook van
materieele zijde de gevolgen der Amerikaan
sche wetswijziging niet al te hoog aanslaat
Een rapport.
De Londensche vertegenwoordiger van het
Zweedsche blad Social Demokraten, die be
kend staat als uitgesproken pro-Engelsch en
die van een reas door Amerika is terugge
keerd, schrijft letterlijk het volgende:
Roosevelt heeft zich eerst verzekerd Van
de productie, voordat hij zich tot de open
bare meening richtte. Met het grootkapitaal
en de groote industrieën achter zich diende
Roosevelt bij de regeering de wet tot hulp
verlening aan Engeland'in. Niemand kon
gelodven, dat alle fabrieken, die voor den
bouw van vliegtuigen, tanks en wapens voor
Engeland waren gebouwd of verbouwd, plot
seling weer ingeschakeld zouden worden in
een vreedzame pro'ductie van auto's enz en
wel daarom niet, omdat Churchill plotseling
Stal in als wapenbroeder kreeg. Thans treedt
de Amerikaansche minister van Buitenl. Za
ken, Huil, op als agent van Stalin tegenover
Finlanid.Het motief hiervoor wordt ook in
alle gewenschte duidelijkheid geleverd. „On
ze leveranties van oorlogsmateriaal via den
Moerm^nsk-spoorweg mogen niet gestaakt
worden.
in
Jengelende .pessimisten
tont akh iets vooratetien, dat erger ks
ni ao een jengelende pessimist? Zoo iemand,
niet ophoudt met zaniken en.zeuren, een
of een vrouw, die met een soort wel-
ut overal de schaduwzijde van zoekt en
u idereen verveelt met de meest trieste voor-
aüingen en veronderstellingen. Stekelige
Mnerkingen, laatdunkende grijnslachjes,
"1f»romgelijk'te eohouderfbe wegingen, allee
e,»et meehelpen den somberen toestand en
enhoptge toekomst te demonstjeeren.
Landgenoot, kunt u rlch voorstellen, be
rijpt u nu, dat een groot gedeelte van oc£
cft een diepe minachting koestert voor dit
t-Nederlanders', temeer daar er du&zen-
fltnke kerels zijn, die met de wapenen
de vuist, .een betere toekomst voor ons
d en volk, ginds in het oosten, veroveren?
Deze jengelende pessimisten, ze z#n een
ide voor een volk, dat duizenden dap-
vertegeiiwoordigers heeft aan het Oost-
it. En gij landgenoot, die nog twfjfedt aan
3 zijde uw plaats is, vindt gij het aoo
lijk uw keuze te doen?
Neen, uw plaats is niet bij die troep jen-
reeÜjWende pessimisten, uw plaats is in de gele-
area van ons legioen, waar u schouder aan
chouder met de strijders voor het nieuwe
Jwopa u<w plicht zult doen voor volk en
aderland.
Meldt u aan bij het vrijwilligerslegioen. Ne
erland. Koninginnegracht 22 te 'a-Graven
de.
TEN
t.
GEN
ïpor-
ER
i gaat
tarwi
«I
at. R
el ge-
inder.
Ierse:
18 Z'I
larorc
Djf we
loor 'ji
e niet
i P*
?d).
DE VERHOUDING
AMERIKA-JAPAN
koeroesoe bij hull en
ROOEEVELT.
WASHINGTON, 17 Not. (D.N.B.) De
speciale Japansche ambassadeur Koeroesoe
heeft vandaag met den minister van Buiten-
landsche Zaken, Huil, een onderhoud ge
had, dat ongeveer 25 minuten heeft geduurd.
Na dit onderhoud heeft hij vergezeld van
Huil een bezoek gebracht aan president
Roosevelt.
Naar verluidt, heeft Koeroesoe een uitvoe
rige uiteenzetting van den minister van
buitenlandsche zaken, Togo, fneegebrac/ht,
betreffende de voorwaarden voor een Ame-
rikaansch-Japansche overeenstemming.
De Japansche politiek.
In antwoord op een interpellatie van den
woordvoerder van het Lagerhuis verklaarde
minister-president Tojo, dat de fundamen-
teele politiek der regeering duidelijk uiteen
gezet is en overigens overeenstemt met de
wenschen van den. woordvoerder en van het
Lagerhuis. Ook ik, zoo verklaarde Tojo, ben
gekant tegen iedere geheime politiek en ik
zal alles doen om de natie te allen tijde 'in
te lichten over de ontwikkeling van den
toestand, voor zoover hierdoor niet de uit
voering van diplomatieke of militaire maat
regelen benadeeld wordt.
Het Lagerhuis heeft eenstemmig het voor
stel der regeering inzake het aanvullende
begrootingsontwerp voor buitengewone mili
taire uitgayen ten bedrage van 3.8 milliard
goedgekeurd.
0
OSLO, 17 Nov. (DNB.) ki Trondhjem
heeft een groote bijeenkomst plaats gevon
den van de Nasional Samling tijdens welke
verscheidene Noorsohe 4ninisterS het woord
hebben gevoerd.
Vidkun Quisling gaf een schildering van
de samenhang tusschen de Engelsóhe „ver
deel- en heersoh"politiek, het bolsjewisme
en het naar oorlog drijvende internationale
Jodendom. De Nasjonal Samlung heeft de
waarde van de wetten van den tegenwoor-
digen tijd ingezien. Zij brengt den levenswil
van het Noorsche volk tot uitdrukking en
werkt met eerlijken wil aan de vorming van
rijn toekomst.
RffkteommlMarU dr. Wi MajirHthuk te Dee Haag de ten-
toonzetting .Het DeWiche Boek officieel geopend. - V.Ln^.t dr. ScyM U%Qu»r*S
prof. dr. T. Óoedewagon. tocretert^goneraal van kot Departement van Volks
voorlichting en Kunsten; Oberregierungsrat dr. Hftvel en commissaris-generaal
Schmidt tijdens de rondgang (Polygoon-ZeijlemakerJ
Maan
op
7.55
19 Nov.
N.M.
25 Nov.
E.K.
vaiiavond om
17.45 uur
tot morgenochtend
9.05 uur.
Maan
onder
17.54
3 Dec.
V.M.
11 Dec
L.K.
.Barnsteen, het goud van de zee". Pr.der dezen titel wordt Vrijdag in het
Rijksmuseum te Amsterdam een tentoonstelling van barnsteen geopend.
Hierboven het model van aen oud Danziger Hanse- schip, dateerend uit 1600.
De lengte van dit barnsteenen kunstwerk is 120 cM. Het werd te Konigsberg
In den tijd van drie jaar Vervaardigd en zijn waarde bedraagt ongeyeer
30.000 R.M, (Pax-Holland-Rijkscommissariaat)
f Dmtschland strijde voor Europa
Meer dan 100.000
krijgsgevangenen gemaakt
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH-
RER, 17 Nov. Het opperbevel der
weermacht deelt mede:
Zooals reeds in een extra bericht is
medegedeeld, hebben Duitsche en Roe-
meensche troepen gisteren na hevigen
strijd de belangrijke havenstad Kertsj
genomen. Het Oostelijke deel van het
schiereiland De Krini bevindt zich
thans geheel in onze handen. Het aan
tal gevangenen, gemaakt bijde door-
braaks- en achtervolgingsgevechten op
De Krim is intusschen gestegen tot
101.600. Buiten de zware verliezen in
den strijd te land heeft de vijand door
luchtaanvallen groote verliezen gele
den bij een poging, zijn troepen over de
zeeëngte van Kertsj in veiligheid te
brengen.
Sterke afdeelingen gevechts- en jacht-
vliegers hebben geslaagde aanvallen
gedaan op bolsjewistische troepencon
centraties en transportcolonnes, alsme
de op vliegvelden en spoorwegen in
het gebied om Moskou en Wologda.
Moskou en Leningrad zijn in den afge-
loopen nacht gebombardeerd.
In de wateren om Engeland hebben
gevechtsvliegtuigen overdag een klein
koopvaardijschip tot zinken gebracht.
Een vrachtschip van middelbare groot-
'te werd door bomtreffers beschadigd.
Bij den aanval van Duitsche gevechts
vliegtuigen op een Britsche luchtbasis
in de oase Djaraboeb. waarvan het
weermachtbericfat van gisteren melding
maakte, is een groot aantal vijandelij
ke vliegtuigen, waaronder ook meermo-
torige bommenwerpers, op den grond
vernield. Bij luchtgevechten in Noord-
Afrika zijn twee Britsche bommenwer
pers en twee jagers neergeschoten, zon
der eigen verliezen."
ADMIRAAL HORTHT HERSTELD.
Soldaten van O.-front toegespro-
BOEDAPEST. 17 Nov. (D.N.B.) Ter ge
legenheid van den terugkeer van een Hon-
gaarsche cavaleriebrigade van het Oostelijk
front in haar garnizoensstad heeft rijksbe
stuurder Horthy een rede gehouden voor de
soldaten van het oostelijk, front. Aanwezig
waren daarbij, mihister-president, von Bar-
dossy, de minister van oorlog, de chef van
den Hongdarschen generalen staf en talrij
ke militaire en politieke persoonlijkheden
De zoo juist van zijn ziekte herstellende
rijksbestuurdei' herinnerde aan den dag.
waarop hij den Hongaarschen troepen het
bevel gaf voor den opijiarsch over de Kar-
pathen. De Hongaarsche soldaat, zoo zeide
hij, heeft in het door hem bezette gebied de
orde bewaard. Met eigen oogen heeft iedere
Hongaarsche soldaat gezien hoe ernstig de
materieele en moreele schade is,, die de
bolsjewistische overheersching heeft aange
richt. Indien alle cultuurvolken al' datgene
zouden zien, wat u vergund is te zien, zoo
riep de rijksbestuurder uit, dan zou men lee-
ren begrijpen, dat de wereld grooten dank
en bewondering is verschuldigd aan de Duit
sche weermacht, daar deze het grootste
deel heeft overgenomen van de bloedige en
zware taak de menschheid te bevrijden van
het bolsjewistische gevaar en de schand
vlek van. Europa."
MET DUITSCHLAND
geïnstalleerd
Drukbezochte plechtigheid in het
Gouvernementshuis
UTRECHT, 17 Nov. In de Statenzaal
van het gouvernementsgebouw hier ter ste
de heeft onder zeer groote belangstelling de
installatie plaats gehad van den nieuwen
commissaris in de provincie Utrecht, den
heer W. B. En g e 1 b r e ch t, als opvolger
van den vorigen commissaris ir. F. E. Mül-
ler.
Direct nadat de nieuwe commissaris zijn
plaats had ingenomen, sprak hij o.m. als
volgt:
Het zal U allen vermoedelijk reeds bekend
zijn, dat ik een loopbaan heb gevolgd, waar
door ik ons land in den vreemde neb kun
nen dienen. Aan mijn laatste buitenlandsche
zending naar Polen is in 1933- een einde ge
komen toen in verband met de crisis en de
noodzakelijke bezuiniging op de begrooting
van buitenlandsche zaken o.m. mijn post als
gezant te Warschau werd opgeheven.
Ik acht Aet een groot voorrecht thans tot
opvolger te zijn benoemd van ir. Muller,
wiens nationaal-socialistische levensbeschou
wing ook de mijne is.
De uitvoering van mijn taak moet er op
gericht zijn leiding te geven om alle bron
nen van energie, die in het, volk en den
lbodem van dit gewest aanwezig zijn, aan
te boren en .tot krachtige ontplooiing te bren
gen.
Ik hoop daarbij te mogen rekenen op uw
aller medewerking en verklaar gaarne, dat
het van mijn kant aan niets zal ontbreken
om die samenwerking in het belang van deze
provincie en van haar ingezetenen zoo aan
genaam als mogelijk te maken.
Van alle burgemeesters en provinciale
ambtenèren verwacht ik daarbij een uiterst
correcte houding tegenover de bezettende
overheid.
Ik koester de vaste overtuiging, dat na
afloop van dezen oorlog de tijd zal komen,
waarin alle volkeren van goeden wille zul
len kunnen samenwerken ter bereiking van
een nieuwe Europecsche ordening. Dat ook
wij Nederlanders tot die samenwerking ons
deel zullen mogen bijdragen, is onze pacht.
Dat wij daarbij onze eigen taal, onze eigen
cultuur en onze eigen zeden zullen mogen
behouden, aóht ik niet aan twijfel onderhe
vig.
Te bevorderen, dat ons volk vrij en zelf
bewust zijn intrede doet in het nieuwe Eu
ropa is de roeping der N.S.B. en dat moet
ook* de roeping worden van het geheele Ne-
derlandsche volk.
In het bijzonder wil ik in dit verband nog
een woord richten tot mijn kameraden, van
wier idealistische gezindheid ik overtuigd
ben en op wier medewerking ik va^k een
beroep zal- doen.
Tenslotte dank ik allen voor hun komst
aldus spr. en spreek den wenseh uit, dat
onze eerste kennismaking moge leiden tot
wederzijdsch Vertrouwen en begrijpen en tot
gezamenlijken inzet van al onze krachten in
dienst der gemeenschap.
Onder de vele aanwezigen merkten wij
ö.m. op de Beauftragte van den Rijkscom
missaris in de provincie Utrecht, dr. Som-
mer, den ortscommandant majoor Creutzin-
ger, den social-referent Brandes, den presse-
referent Eilers, en kreisinspecteur der N.S.
DA.P. prof. Noeschulz, den burgemeester
van Rotterdam ir. Muller, den plv. leider
der N.S.B. Van Geelkerken, den burgemeester
van Utrecht mr. dr. G. A. W. ter Pelkwijk,
den hoofdcommissaris van politie Schuitema
ker, den secr-gen. van het hoofdkwartier van
de N.S.B. ir. Huyj?en, den waarn. comman
dant der W.A. van 't Hof, 'en vele anderen:
Na het uitspreken van de rede, stelde de
waarn. griffier mr. Kroon de burgemeesters
uit de provincie Utrecht aan den nieuwen
commissaris voor, waarna in de receptiezaal
van Paushuize een drukbezochte receptie
plaats vond. 9
WINKELSLUITING OP
MAANDAGOCHTEND
In. de vergadering van. den „Centrale Be-
stuurdersraad van den Neutralen Amster-
daimschen Middenstand" welke o. 1. v. den
heer J. J. Korff werd gehouden, kwam o.m.
aan de orde de mogelijkheid om tot een
sluiting der winkels op Maandagmorgen
te komen.
De vertegenwoordigers der verschillende
■branches gevoelden voor deze sluiting, eens
deels uit een oogpunt van brandstofbespa
ring. anderdeels om het personeel in aan-
sluitir op den Zondag een vrijen ochtend
te geven.
Aangevoerd werd bovendien, dat de win
keliers, die veel distributie-administratie
hebben, een vrijen' ochtend best kunnen g£
bruiken. Slechts voor abkkers en, voor melk
slijters werden er in een Maandagochtend-
sluiting moeilijkheden gezien.
De Amstqrdamsche Middenstands Centrale
en de Amsterdamsche Kamer van Koop
handel en Fabrieken hebben bereids aan
dacht aan deze zaak geschonken. Ook ten
departemente, alsmede bij de landelijke
bonden wordt een en ander nader onder
de 'oogen gezien.
Meegedeeld Werd, dat winkeliers, <fie ver
plicht zijn. hun winkels gedurende de dute*
ternis open te houden, hiervan dispensatie
kunnen vragen.
Handel* in bonnen is misdadig.
De straf is zwaar en ongenadig!
Gisternacht omstreeks drie uur is brand
uitgebroken in de bekende uitspanning
,,'t Kalfje" aan den Amsteldijk bh* de Kalf
jeslaan te Amsterdam.
De brand ontstond in de gelijkvloers ge
legen buffetkamer tengevolge van hitte-uit-
straling van een kachelpijp in de houten
schouw. Het vuur greep snel om zich heen
en plantte zich voort door het trappenhuis
naar de tweede verdieping, waar de zolder
ruimte is. De zaal op de eerste verdieping
bleef voor de vlammen gespaard.
Onmiddellijk rukte de brandweer uit met
een motorspuit en een 'ladderwagen van de
hoofdkazerne aan de Achtergracht, terwijl
ook een motorspuit van de post Amstelyeen-
scheweg werd gerequireerd. Onder .leiding
van brandmeester^ Schumacher werd met
#vijf stralen de strijd tegen het vuur onder
nomen en oin circa vier uur was men reeds
de brand meester. Het nablusschen vorder
de echter nog geruimen tijd.
De zolderverdieping, en de buffetkamer
brandden grootendéels uit, de zaal en de
eerste verdieping kreeg schade door water
en rook.
GEWICHTEN YAN ZINKLEGEERING.
In de staatscourant is opgenomen een be
sluit van den secr.-gen. van het dep. §a.u
Handel, Nijverheid en Scheepvaart, waarbij
wordt 'bepaald, dat met ingang van heden.'
tot nader vast te stellen tijdstip de gewich
ten van 25, 20, 10, 5, 2 en 1 kilogram, 500,
200 en 100 gram in plaats van geelkoper
vervaardigd mogen zijn van zinklegeeringen'
van voldoende vastheid en hardheid.
VERGIFTIGDE ROGGE GESTOLEN.
De burgemeester van Nieuwer Amstel
maakt bekend, dat tuasohen Zaterdagnamid
dag vijf uur j.1. en 'gistermorgen uit een
schuur aan de Bleekerkade te Nieuwer-Am-
stel, een H.L. zaairogge is ontvreemd. Deze
rogge is vergiftigd.
Dengenen, die de rogge ontvreemdden, of
daarvan gekregen of gekocht hebben, wor
den dringend* aangeraden daarvan niet te
eten.
CLANDESTIENE AARDAPPELHANDEL.
Bedrijf een jaar gesloten.
'S-GRAVENHAGE, 17 November. Een
handelaar in aardappelen te Tilburg, die
6100 kg. aardappelen had gekocht tegen 11
cent per kilo zonder distributiebescheiden te"
hebben afgegeven en deze weder aan consu
menten had verkócht tegen 14 en 15 cent per
kilo zonder, bonnen te hebben ingenomen,
heeft moeten ondervinden, dat het econo
misch sanctiebesluit zwaardere straffen mo"
gelijk maakt dan voorheen konden worden
opgelegd. Was de boete van f2.000.waar
toe hij zich zag veroordeeld, al niet gering
te noemen, de bijkomende straffen die de
economische rechter krachtens genoemd be
sluit over hem uitsprak, mogen- zeker af
schrikkend werken op allen, die den. lust tot
frauduleuze handelingen in zich voelen op
komen. De rechter legdë n.1. bij het vonnis
het bedrijf van den man stil voor den duur'
van één jaar en verbood heni voor gelijken
duur zijn beroep uit, te oefenen.
WAPENRUSTING VAN GUSTAAF ADOLF
GEVONDEN.
STOCKHOLM, 17 Nov. (ANP.) Een cul
tuurhistorische vondst van den eersten rang
is gedaan in de Domkerk van Straenignaes,
waar een Zweedsche geleerde na eindelooze
nasporinsen de vergulde wapenrusting van
koning Güstaaf Adolf heeft gevonden. Deze
wapenrusting die de groote Zweedsche ko
ning bij tournooien droeg, is in 1630 te Ar-
boga gesmeed. r t -
