DE LUCHTROOVERS VAN HOITIKA
Nederlanders wil en
niet vechten voor
Engeland
Radioprogramma
Heftige protesten in een verga
ring te Pretoria.
Een correspondent te Lorenz Marqués,
schrijft aan het Alg. Handelsblad:
Het is bekend, dat de Nederlandsche „re
geering" te Londen in den loop van dit jaar
een recruteeringsbesluit heeft uitgevaardigd
waarbij alle daarvoor in aanmerking ko
mende Nederlanders in het buitenland wor
den opgeroepen in het Nederlandsche le
ger, dat voor Engelschen dienst in Enge
land en Canada wordt uitgerust, dienst te
nemen.
Deze recruteering voldeed niet aan de
wachtingen, welke men daaran had gesteld
en derhalve werden in alle landen en gebie
den, waar zich Nederlanders bevinden, ver
gaderingen gehouden om te trachten door
persoonlijk contact deze recruteering vlotter
te doen verloopen. In tal van steden werden
tot dat doel comité's in het leven geroepen
welker taak het was propaganda voor de
recruteering door middel van openbare ver
gaderingen te maken.
Ook in Zuid-Afrika zijn tal van propa-
gandavergaderingen gehouden. Naar ons
thans met eenige vertraging ter oore komt,
rijn deze vergaderingen niet steeds in den
smaak van de daar wonende Nederlanders
en evenmin in den smaak van de „Neder
landsche regeering" te Londen en haar ver
tegenwoordigers, de Nederlandsche gezan
ten en consuls, gevallen.
Op tal van plaatsen werd juist in deze
•vergaderingen ongezouten critiek gelucht op
de onderworpenheid der Nederlandsche re
geering te Londen aan de Britsche belangen.
Veel opzien heeft in Zuid-Afrika een eeni-
tijd tijd geleden gehouden vergadering in
het stadhuis van Pretoria gebaard. Er de
den zich daarbij zulke heftige tumulten
voor, dat ten slotte de vergadering voortij
dig moest worden gesloten.
Hier geschiedde zelfs het merkwaardige
feit, dat de voorzitter van de vergadering,
de heer Geerling, zijn critiek allesbehalve
spaarde. Zoo betoogde hij onder luiden bij
val, dat de in de Unie verblijvende Neder
landers er niet aan dachten, het slachtof
fer van een door een uitgeweken regeering
uitgevaardigd besluit te worden.
Hjj stelde de vergadering de vraag, wat
voor doel het had, zich op te offeren voor be
langen, die onmiskenbaar niet in de eerste
plaats specifiek Nederlandsche belangen
waren. Hij bestempelde het recruteerings-
besluit als een prestige-kwestie tegenover
Engeland, waarvoor Nederlanders in den
vreemde, die geheel andere ervaringen met
de Engelschen hadden opgedaan, hun bloed
en geld moesten offeren.
„Wat hebben wij daarmee te maken", riep
spreker uit. „Plotseling schiet het de Ne
derlandsche regeering te binnen, dat wij hier
ook nog bestaan, vroeger heeft men zich
nimmer om onze belangen bekommerd, het
had er eerder den schijnt van, dat men blij
was ons kwijt te zijn".
Nadat de toejuichingen hierop waren ver
stomd het hinderde de vergadering in
het geheel niet, dat ook de Nederlandsche
gezant zich onder het gehoor bevond ver
volgde spreker: „Nu worden wij voor den
dienstplicht opgeroepen, opdat de heeren,
die best betaalde baantjes bekleeden, deze
kunnen behouden". Joelend stemde de ver
gadering met deze uitlating in.
Voorts wees de heer Geerling er op, dat
de uitgeweken regeering niets van de
stemming der in Zuid-Afrika verblijvende
Nederlanders weet. Anders zou zij het niet
durven wagen, deze Nederlanders, die van
de Boeren en uit eigen ervaring weten, wat
zij van Engeland te duchten hebben, op te
roepen in een strijd, die alleen om Engel-
sche belangen gaat. Opnieuw brak uit de
vergadering een luiden beval los, Allerwege
werd geroepen, dat Engeland ditmaal maar
zelf de kastantjes uit het vuur moest ha
len, dat het ditmaal maar zijn eigen men-
schen in den strijd moest sturen.
Vergeefs probeerden eenige Nederlanders
tot wie ook Koch behoorde, de strijd aan
Engelands zijde als een rechtvaardige zaak
voor te stellen. Hij trachtte de goede ver
pleging der Nederlanders in Engeland, die
reeds dienst hadden genomen, te schilde
ren. De vergadering liet hem echter niet
uitspreken. Bij ieder nieuw woord groeide
het tumult aan. Ten slotte werd de micro-
foondraacl doorgesneden en Koch, die nog
op het podium stond, werd daarvan hard
handig verwijderd onder het geroep: „Werp
hem er uit, hij is geen Nederlander meer.
Hij tart onze voorouders van Bloemfon
tein!"
Slechts met de grootste moeite gelukte het
ten slotte den Nederlandschen gezant, die
dit alles had moeten aanzien, aan het
woord te komen. Hij trachtte den ernst van
Optreden van Amer.kaansche
ha'pkrachten nutteloos
Radiorede van Herbert Hoover
De vroegere Amerikaansche president,
Herbert Hoover, heeft een radiorede gehou
den, waarin hij o.a. zeide, dat de meerder
heid van het Amerikaansche volk tegen het
uitsturen van een Amerikaansch expeditie
corps is, zoowel naar Afrika als naar Euro
pa. Een dergelijke onderneming zou niet
alleen een nuttelooze verspilling beteekenen
van Amerikaansche mensch&nlevens, doch
zou ook tevens de economische vrijheid in
de Ver. Staten in gevaar brengen. De vraag,
of Amerika door een vereeniging met de En-
gelsche strijdkrachten een militairen omme
keer in Europa zou kunnen verwekken, be
antwoord Hoover met ernaar te verwijzen,
dat de Sovjet-Unie met haar tien millioen
soldaten, 20.000 tanks en even zoovele vlieg
tuigen op eigen bodem en achter vesting
werken, het Duitsche leger niet heeft kunnen
overwinnen.
Het uitsturen van een Amerikaansche ex
peditiecorps naar Europa zou ditmaal niet
kunnen geschieden op de manier als in den
wereldoorlog. Toen heeft men de troepen
etappegewijs naar Europa kunnen overstu
ren. Ditmaal zou men echter een overweldi
gende gevechtseenheid van vijf tot acht mil
lioen Amerikaansche soldaten behalve de
Britsche strijdkrachten op eens noodig heb
ben. Alleen aan de scheepstonnage voor een
dergelijk transport zou vijf jaar lang ge
werkt moeten worden. Doch daarvan afge
zien, gelooft geen enkele militaire deskun
dige dat een dergelijk leger, al kwiam het
ook over den Atlantischen Oceaan, kans zou
hebben in Europa aan land te gaan.
De voornaamste vraag die het Amerikaan
sche volk zich derhalve stelt is, wat een op
treden van Amerikaansche hulpkrachten te
gen den Europeeschen oorlog zou bewerkstel
ligen. Het schrikbeeld, dat Hitier het weste
lijk halfrond zou kunnen binnenvallen, moet
van de hand gewezen worden als een pro
paganda, die men slechts in het leven ge
roepen heeft om het Amerikaansche volk op
een oorlog voor te bereiden.
Ten slotte stelde Hoover de vraag, wat er
van de Amerikaansche vrijheid zou moeten
terechtkomen, wanneer de V. St. een lang-1
durigen overzeeschen oorlog zouden gaan
voeren. Thans reeds is het Amerikaansche
volk verontrust over de verminderende vrij
heid in Amerika. Hoov# besloot zijn betoog
met op te merken, dat vele Amerikanen de
verdenking koesteren, dat zij niet de waar
heid vernomen hebben.
DE WERELD IN WEINIG
WOORDEN
Luchtlijn Berlijn—Ztirich heropend.
Naar de Deutsche Lufthansa mededeelt,
heeft de Zwitsersche luchtvaartmaatschappij
Swissair den dienst op de luchtlijn Zürich—
StuttgartBerlijn hervat. Op alle werkda
gen wordt in beide richtingen gevlogen.
Een vruchtbaar componist van marschen.
Niet minder dan 1289 marschen heeft H.
L. Blankenburg, een der meest populaire
marschcomponisten, op zijn naam staan.
Dezer dagen wordt hij 65 jaar en nog steeds
componeert bij marschen. Hij is in Thü-
ringen geboren en woont in Wesel aan den
Beneden-Rijn.
Amerikaansch schip gestrand. De kust
wacht van Saettle deelt mede. dat het pas
sagierschip Cordova, behoorende aan de
Alaska stoomscheepvaartmaatschappij in
de Chatam-straat aan den grond is geloo-
pen. De Cordova meet 2000 ton.
De spoorlijn door Fransch-Afrika. De
trans-Saharaspoorweg waarvan het eerste
deel tussohen Colomb-Bechar en Reggon in
de komende da#en wordt geopend, heeft den
naam „Chemin-de-fer Mediterranee-Niger"
gekregen. De aanleg zal bij een dagelijksche
capaciteit van twee tot vier kilometer onge
veer vier jaar duren. De kosten zijn begroot
op vijf milliard francs.
Do koning van Egypte wordt geschaduwd.
De Britsche autoriteiten in Egypte heb
ben bepaald, dat de koning van Egypte
streng bewaakt moet worden. Naar men
heeft geconstateerd, heeft men van Britsche
zijde getracht, door omkooping inzage te
krijgen in de particuliere post van den ko
ning. Het schaduwen van den koning door
Britsche agenten gebeurt op nauwelijks be
dekte wijze, zoodat het een provoceerenden
indruk maakt. De koning wordt door deze
voortdurende bewaking bijna een gevangene.
Hef Finsche Iegerberichf
HELSINKI, 20 Nov. (D.N.B.) Het Fin
sche weermachtsbericht luidt:
Front van H a n k De bedrijvigheid
der vijandelijke artillerie bleef levendig. On
ze artillerie beantwoordde het vuur.
Karelische landengte: Weder-
zijdsche bedrijvigheid van artillerie en gra
naatwerpers.
Swi.rf ront: De Finsche artillerie.heeft
in een sector een lichte vijandelijke batte
rij en in een anderen sector zware granaat
werpers tot zwijgen gebracht.
Oostelijk front: Wederzijdsche be
drijvigheid van artillerie en verkenningsaf-
deelingen in de verschillende sectoren.
Ter zee: Geen gebeurtenissen van betee-
kenis.
In de lucht: Beperkte activiteit ten
gevolge van ongunstig weer. De Finsche
luchtstrijdkrachten hebben op het Zuid. deel
van den Moermanskspoorweg de locomotie
ven van vijf treinen door beschieting on
bruikbaar gemaakt.
Amerikaansche autopro ductie beperkt.
Naar verluidt, heeft het productiebureau 'n
beperking in de vervaardiging van perso
nenauto's in Februari 1942 met 56 procent
vergeleken met Februari 1941 in het vooruit
zicht gesteld. Voor Januari was de produc-
tieevrlaging op 51 procent vastgesteld.
den toestand, waarin Engeland verkeerde,
te schilderen en poogde op het gemoed van
de vergadering te werken, door te betoogen,
dat alleen de offerbereidheid van alle Ne
derlanders in staat zou zijn. de zelfstandig
heid van Nederland te herstellen. Voorts
gaf de gezant de belofte, dat Nederland na
den oorlog zich beter dan vroeger om de
daar wonende Nederlanders zou bekomme
ren.
Doch ook dezen officieelen vertegenwoor
diger der uitgeweken Nederlandsche regee
ring spaarde men niet. Hij kon zijn. rede
niet beëindigen door het telkens oplaaiende
tumult. De leiding was ten slotte noodge
dwongen verplicht tot sluiting over te gaan.
Haagscbe gemeentelijke viss:berij
(Van onzen Haagschen correspondent.)
De Gemeente 's-Gravenhage is aan het
visschen geslagen. Sedert de vorige week
zijn de mannen van den Gem. Plantsoen
dienst, in blauwe overall en met hooge rub
berlaarzen aan, bezig de in gemeentebeheer
zijnde vijvers en openbare wateren met
sleepnetten af te visschen.
In de beek langs de Sportlaan en nog meer
de kant van Kijkduin uit, zijn ze dagenlang
met de zegen bezig geweest en waren best
tevreden: 22 karpers in een trek, knapen
van 16 tot 18 pond, zijn niet te versmaden
knapen, evenmin als snoeken van 18 pond,
zooals er achter de Dalton H.B.S. bleken te
zitten. Verder natuurlijk heel wat klein goed,
met elkaar een stevige maaltijd voor de ge
zinnen, die op aanwijzing van Maatschappe
lijk Hulpbetoon dagelijks met een deel van
de vangst verrast worden.
Thans zijn de groote vijvers van het West-
öroekpark bij Scheveningen aan de beurt en
hier worden ook al trekken van over de 250
pond genoteerd, al zijn er gedeelten waar
witvischjes en voorntjes troef zijn, tot groote
minachting van de visschende gemeente
werklieden, die het den laatsten tijd beter
gewend waren.
101. Gelukkig bleek het
nog zoo erg niet te zijn,
toen ze er bij kwamen;
maar een paar minuten
later had het wèl te laat
kunnen zijn. De inboor
lingen hadden rond die
wondervogel, die daar
zoo maar onder hen was
neergestreken, een aan
tal vreugdevuren opge
bouwd en aangestoken
en ze dansten er om
heen onder het uitstoo-
ten van allerlei woeste
geluiden.
italiaansch
Weermachtbericht
DE WINKELDEUR
EEN JAAR GESLOTEN
INGRIJPEND VONNIS DER
PRIJSBEHEERSCHING.
Een Tilburgsch handelaa r kocht begin
October 6000 kg. aardappelen zonder toe
wijzingen of bonnen en tegen den veel te
hoogen prijs van 11 cent per kg. Deze aard
appelen verhandelde hij weer, eveneens
zonder bonnen, voor 12 ct. en het me eren-
deel voor 15 cent per kg. Wegens deze prijs-
en distributie-overttredingen voor den in
specteur voor de prijsbeheersching te 's Her
togenbosch terecht staande, erkende de
koopman, dat zijn verkoopprijs veel te hoog
was. Hij deed deze zaak echter zoo zei-
de hij om geld te verkrijgen voor het be
talen van een boete, hem door denzelfden
inspecteur opgelegd. Driemaal was de man
nl. al in conflict geweest met de prijsvoor-
schriften en had in Mei en Juli daarvoor
enkele kleinere boeten gekregen.
De insuecteur voor de prijsbeheersching
rekende hem deze herhaling na de vooraf
gaande waarschuwingen zeer zwaar aan en
veroordeelde den koopman tot f2000 boete.
Tevens werd de sluiting van zijn voor de
periode van een jaar bevolen en den ver
oordeelde verboden gedurende dien tijd het
beroep van koopman uit te oefenen.
WOESTIJNSLAG OVER FRONT VAN
150 KM.
ROME, 20 Nov. Het Italiaansche weer
machtsbericht luidt:
In den nacht van 18 op 19 en van 19 op
20 November, hebben onze luchtstrijdkrach
ten lucht- "en vlootbases op Malta gebombar
deerd.
In den afgeloopen nacht hebben Engelsche
vliegtuigen bommen op de steden Brindisi
en Napels en in de omgeving van Messina
laten vallen, zonder dat dit ernstige gevol
gen had. Te Brindisi is een vliegtuig neer
geschoten. Te Napels zijn drie personen ge
wond, van wie één ernstig. Te Brindisi één
doode en drie gewonden.
In eenige sectoren bij Gondar in Oost-Afri-
ka werden nieuwe vijandelijke pogingen om
onze verdedigingslinies te omsingelen, ver
ijdeld.
In de woestijn van Marmarica hebben vij
andelijke gemotoriseerde strijdkrachten
Woensdag bij het aanbreken van den dag
de tegenover haar liggende Italiaansche ge
motoriseerde strijdkrachten aangevallen. De
pantserdivisie Ariete, die een vastberaden
tegenmanoeuvre uitvoerde, had aan het ein
de van den dag deelen der vijandelijke ge
pantserde strijdkrachten omsingeld en ver
nietigd, terwijl andere Britsche pantserwa
gens terugtrokken. Over een front van 150
kilometer duurt de slag voort.
MET DUITSCHLAND
TEGEN
HET KAPITALISME
Degenen die lid waren van de vroegere
S.D.A.P. of andere arbeiderspartijen die
marxistisch gezind waren, weten goed ge
noeg, waarom kapitalisme door het volk
rnoet worden bestreden. Alleen, de leiders
der vroegere arbeiderspartijen, die wel de
leuze voerden: „weg met het kapitalisme,
op voor bevrijding van den arbeider", zijn
in gebreke gebleven, doordat zij met de
kapitalistische machthebbers samenheul-
den.
Ziet men daarentegen de sociale verbete
ringen, onder nat. soc. bewind in Duitsch-
land in enkele jaren tot stand gebracht,
dan zal men moeten toegeven dat Duitsch-
land waarachtig socialisme, niet alleen in
woord, doch ook in daad. tot welzijn van
het geheele volk, doorvoert. Wie geen lid
was van een of anderesocialistische of de
mocratische partij, zal uit den loop van de
gebeurtenissen van den laatsten tijd toch
wel de conclusie getrokken hebben, dat een
meer billijke en sociale verdeeling van ar
beid en aardsche goederen niet 'alleen ge-
wenscht, doch hoogst noodzakelijk gewor
den is. Reeds in onze kinderjaren lazen wij
in onze sprookjesboeken van den vrek die
op zijn geld „zat" en steeds meer en meer
vergaarde, tot leed en ellende van vele an
dere menschen, en hoe hij daarvoor werd
gestraft. Toen reeds leerden wij dezulken
verachten!
Welnu, dezelfde goudhonger heeft de
machthebbers in de z.g. democratische lan
den aangetast. Engeland heeft al sedert
onheuglijke tijden door zijn militaire over
macht en onruststokerij vele landen en ge
bieden onder zijn macht of beheer gebracht
geleid door een onverzadigbare zucht, naar
goud en macht. Men denke slechts aan den
boerenoorlog, waar wij toch ten nauwste
bij waren betrokken. Onze vroegere regeer
ders, die met de Engelschen de meest
tieme betrekkingen onderhielden, waren via
hun Engelsche vrienden ook door de bacii
der goudkoorts aangevreten. Hooge belar
tingen, bovendien zeer onsociaal verdeeld,
met de zwaarste last op de minst draaf
krachtigen, lage loonen, honderdduizendei
werkloozen.en de kelders der banken
volgestapeld met rijkdommen der heeren
die het volk „regeerden". Heeft dit volk ha
dan niet gemerkt? Waarom kon dit dan
zoo doorgaan?
Wanneer een boekhouder een hoekhoii
ding voert, en hij doet dit op de juiste wij
ze, is dit zelfs voor een leek te volgen
Wanneer iemand daarentegen in zijn boe
ken knoeit en het een met het ander tracti
te dekken, is er veel vakmanschap voot
noodig, dit te doorzien en den chaos te ont
warren Evenzoo was het met de politiet
Men trachtte de -eene blunder met de a&
dere te dekken, en de politiek zoo inge
wikkeld mogelijk te maken, opdat het
niet te veel daarvan zou begrijpen.
Het resultaat was evenredig. Hoe vaal
hoor ik niet beweren, dat werkloosheid er,
gevolg is van de slechte tijden, en buiten d<
schuld der regeering ligt. Men moet niel
spreken van slechte t ij d e n, doch vaa
slechte toestanden en deze zijn eea
gevolg van het wanbeleid der regeerdera
De politiek is niet zoo ingewikkeld, wan
neer men niet de op eigenbelang gerichtj
politiek van Engeland, Amerika en ook van
onze eigen, smadelijk gevluchte, regeerders
voert, doch de op het volksbelang gerichte
politiek van het nat. soc. Duitschland ea
zijn bondgenooten: „De vruchten der aar
de voor de werkers der aarde".
Daarom: MET DUITSCHLAND TEGEX
HET KAPITALISME!
ZATERDAG 22 NOVEMBER.
Hilversum I. 415.5 m.
7.15 Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. IS
Gramofoonmuziek. 8.00 B.N.O.: Nieuwsberichten. VI
Causerie „Brandende kwesties" (opn). 8.30 Gramof®
platen. 8.35 Ochtendgymnastiek. 8.45 Gramofoonmuai
9.15 Voor de huls vrouw. 9.25 Gramofoonmuziek. 10.3
Ernstige muziekprogramma's (opn.). (11.0011.20 Voori:
vrouw). 12.00 De Romancers. 12.40 Almanak. 12.45 B.N.O.:
Nieuws- en economische berichten. 13.00 Otto Henörii
en zijn orkest. 13.40 Gramofoonmuziek. 14.00 Onze tte.
14.20 Gevarieerd Zaterdagmiddagprogramma. 15.50 Gri-
mofoonmuzlek. 16.00 „Elia de Thisbiet", causerie. 18*
Amsterdamsch Instrumentaal solistenkwartet en grac'v
foonmuziek. 17.15 B.N.O.: Nieuws-, economische- e
beursberichten. 17.30 Gramofoonmuziek. 17.35 Dultscu
taalcursus. 18.00 Gramofoonmuziek. 18.15 Het kwartlei
van den arbeid. 18.30 Het Palestrina-koor. 19.00 Actuïsl
halfuurtje. 19.30 Zang met pianobegeleiding. (Vam!
20.15 alleen voor de Radio-Centrales, die over een Hr-
verbinding met de studio beschikken). 20.15 Gramofoon
muziek. 20.45 Viool en plano. 21.30 Gramofoonmuzlei,
21.45 B.N.O.: Nieuwsberichten. 22.00 B.N.O.: Engelseii
uitzending: „Dutch News Reel" of Gramofoonmuütt
23.1524.00 Boyd Bachman en z(jn orkest (opn.).
Hilversum II. 301.5 m.
7.15—8.15 Zie Hilversum I. 8.15 GramofoonramW.
8.308.45 Zie Hilversum I. 8.45 Gramofoonmuziek. 935
Oratoriumvereeniging „Kerkgezang" te Utrecht, orkesi
en solisten (opn.). 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gramofoon
muziek. 10.30 Lichte Muziekprogramma's (opn.). 13.00
Zang en piano. 12.45 B.N.O.: Nieuws- en economisch!
berichten. 13.05 Boyd Bachman en zijn orkest. 13.40 Voe
de rüpere Jeugd. 14.00 Utrechtsch Stedelijk Orbit
(14.45—15.00 Causerie „U en de muziek). 16.00 Vroolljlt
weekelndklanken. 16.45 Gramofoonmuziek. 17.00 Voor df
binnenschippers. 17.15 B N O.: Nieuws-, economische- a
beursberichten. 17.30 Orgelconcert. 18.00 Cyclus „In ea
nieuw licht bezien" (Voorbereid door de N.S.B.I. 18,11
De Melodlsten. 18.45 Voor den boer. 19.00 Actueel hall-
uurtje. 19.30 Gramofoonmuziek. 19.45 Reportage. 20.C9
Gramofoonmuziek. (Vanaf 20.15 alleen voor de Radio-
Centrales, die over een lijnverbinding met de studio
beschikken). 20.15 Cabaretprogramma (gr. pl.). 21.00
Causerie „De wedergeboorte van de Hollandscbe molens",
21.15 Klaas van Beeck en zijn orkest. 21.45 B.N.0,;
Nieuwsberichten. 22.00 B.N.O.: Toelichting op het weer
machtsbericht. 22.1022.15 Avondwijding.
HOOFDREDACTEUR: J. KEESMAN,
SCHAGEN
WND. HOOFDRED.: A. R. JONKER,
Buiten en Binnenland. - SCHAGEN
FRED. GROOT, SCHAGEN, Alg. repor
tage, Strëeknieuws en Kunst
A. C. VAN KAMPEN, Rayon-redacteur
DEN HELDER
FEUILLETON
door
AKSEL SANDEMOSE
36.
De man zat en dacht na. Hij was niet ge
negen zonder meer de theorie over de onna
denkendheid zijner chefs te aanvaarden, want
noch hij, noch Ross waren kinderen. Hij
kwam aandragen met eenige vage beschou
wingen en legde er den nadruk op, dat men
toch handelde met producenten, niet met
concurreerende opkoopers. Wij rijn menschen
met principes, en daaraan moeten we vast
houden, „koning" Dane.
Niet-begrijpend zag Ross hem aan. Hij
kon niet zien, wat dat met de zaak te maken
had. De „Beaver Coulee inkoopcentrale voor
graan" kocht evenmin van opkoopers...
De man beet zich op de lippen. Zijn ge
dachten gingen een andere richting uit,
hoeveel zouden die lui kunnen opbrengen,
hadden ze kapitaal, konden ze zelf de tarwe
naar het Oosten versturen, hoe zou in dat
geval hjj zelf er voor komen te staan, in
de eerste plaats geldelijk, en dan verder z'n
positie?
Hjj ging naar Ivan, om met hem te praten;
de man was Galiclër en hoogstwaarschijnlijk
een schooier, maar Ivan mompelde wat en
deed zoo onderdanig als een Galiciër betaam
de ja, ja, ja hjj kon nogal heel wat tarwe
gebruiken zelf, vetmesten van ossen
met tarwe, lang niet kwaad, en de broodfa
briek, hm, hm, de moeilijkheid zat 'em in het
kapitaal, 2»u er misschien kans zijn op een
kleine leening in de stad?
De graankoopman trok af. Hij voelde zich
tamelijk onbehaag'lijk en ging geen verdere
onderhandelingen met den Galiciër Ivan meer
De prijzen in de stad gingen iets de hoogte
in; maar er kwam geen tarwe. Razend van
woede liep Fjodor rond. Huseby bleef in huis,
Pedersen streelde zijn baard, zijn oogen
dwaalden onrustig - van den eenen kant naar
den anderen, het zag er hier niet goed uit,
en daar had je nou die idioten van een Ross
en een Ivan, wilden ze dan met alle geweld
den boel kapot makeD Hé, hé, het was
waarachtig een uitkomst voor die lui, die op
het punt hadden gestaan .failliet te gaan,
die verdienden geld ven 't jaar,... nu zou
het wel gauw afgeloopen zijn met „koning"
Dane en Ivan. Pedercen wist beter dan
iemand anders, voor hoeveel de menschen
goed waren, dit breekt je je rug, Ross
Dane! Hoogmoed komt voor den val!
Er verliepen eenige weken. Op een dag
stond Pedersen buiten en zag naar het huis
van „koning" Dane, dat brutaal en scherp
van lijn afstak tegen den winterhemel. Hjj
had i et altjjd zoo hoog in z'n wapens gehad,
die Ross. Wat zou dat zaakje opbrengen bjj
executie? Wat had Frederik, die jongen, in
z'n hoofd? Pedersen bedwong zijn nieuws
gierigheid; maar hij wist, dat Frederik niet
stil zat. Ha, ha, die Frederik, die had een
aardige auit, dat was zeker. Was hij niet nog
gisteren naar stad gegaan om geld op de
bank te brengen? En verkocht hij niet mooi
van hun tarwe? Nee, aan zoo'n jongen was
een vader niet bekocht; nu lag hij op z'n
bed en sliep, midden op den dag, maar Pe
dersen maakte hem daar geen verwijt van.
Want Frederik trok er -des nachts op uit en
keek naar de sterren. Ja, ja, Frederik hield
van de natuur. Werd het al niet een stuk be
ter voor de goêgemeente in Beaver Coulee?
Had Fjodor Murazezsky niet z'n draai in?
Pedersen streelde z'n baard, ha, ha. De he
mel deed de gewassen groeien, en dat bracht
geld in 't laatje, in het zonnige Alberta!
Ross Dane reed over naar van. Ze praat
ten wat over onverschillige dingen, tot Ivan
eensklaps uitbarstte: Als er geen goeie be
richten uit het Oosten komen, ben ik geruï
neerd, Ross Dane.
Ross staarde een tjjdlang het raam uit.
Ja, we staan er allebei eender voor,
zei hjj.
Ze zwegen. Eindeljjk zei Ross:
Maar zie je, Ivan, ik had een boodschap.
Meenden we niet, dat het een slecht jaar
was?
Dat heb ik ook gedacht, antwoordde
Ivan.
Juist. En ik zei, dat er iets niet in den
haak moest zjjn. Er waren lui, die onmogelijk -
zulk een grooten oogst konden hebben. Ze
hebben ons bij den neus gehad, Ivan. Wjj
hebben tegen te hoogen prjjs tarwe gekocht
v n Frederik e\ Fjodor.
Ivan schoof z'n stoel terug. Hjj zag er uit
als een getergde tijger.
Wie... wie van de menschen, die we ge-
hol. hebben, heeft 'em ons dat geleverd...
we hebben ons geruïneerd voor... o, die
schoften, jammerde lijj: wie van hen hebben
z'ch laten vinden voor die gemeene streek,
nadat we ze eerst gered... ze allemaal gered
hadden
Zoo dacht ik ook vannacht, fluisterde
Ross bijna, toen ik achter de waarheid kwam
Ivan, ze hebben allemaal meegedaan, allemaal!
Allemaal hebben ze Fjodors en Frederiks
tarwe naar onze schuren gebracht. Alleen
Huseby en de anderen, van wie we niet heb
ben willen koopen, staan er buiten, die weten
waarschjjnljjk van niets, anders zouden ze
nu welja
Hg zuchtte. Daar zag hij tranen den ouden
Ivan langs de wangen loopen. Hij voelde z'n
eigen oogen vochtig worden. Toch stond zjjn
gezicht kalm, toen hij op den Galiciër toetrad
en z'n hand op diens schouder legde.
De duivel is de stamvader van de men,
schen, zei hjj stil. Maar nu zal ik je iets ver
tellen, mijn vriend, nu je hebt doergemaakt,
wat ik vannacht door /orsteld heb, toen ik
meende dat m'n vrouw en kinderen uit het
huis gezet zouden worden... nu hebben we
geteerd dat hjj, die geeft tot hij zelf tot den
bedelstaf gebracht is, getrapt zal worden tot
hij er bij neerligt.
Zegevierend zette hij z'n stem uit:
Maar... dat hebben we geleerd, Ivan,
zonder tot aan het bittere einde gekomen te
zijn. Ivan, voor den duivel, kerel, sta op en
juich! De berichten uit alle streken worden
hoe langer hoe ongunstiger; overal is de
oogst mislukt, behalve Manitoba; ln Sas-
katchewan Is het slecht, in de Staten nog
miserabeler, dat is niet iets om over te
juichen... nee... maar onze corner in tarwe
is gelukt. Ik heb vanmorgen iemand bjj me
gehad. Ik heb hem den heelen voorraad ver
kocht tegen twee dollar per bushell! Ver
dorie, de laatste p.uk van Fjodor's oogst was
er net nog Dij... al die lammelingen, die ons
als bedelaa s uit Beaver Cornet hadden wil
len verjagen, nu kunnen... ja, wat kunnen
wa ?We kunnen in ieder geval een paar
vlaggestokken koopen. Ik heb al lang zin
gehad in een vlaggestoK, zullen we er twee
koopen voor rekening van de „Beaver Coulee
inkoopcentrale voor graan," Ivan?
Ivan zwaaide op r'n beenen en hield zich
aan de tafel vast. Daar p ging hij langzaam
een andere Kamer binnen en sloot zacht
deur achter zich. Ross wist, dat er een beel
tenis hing van de Moeder Gods. En nu hoorde
hjj Ivan danken voor de redding. De stem
van den Galiciër klonk aangedaan, brekend
van zin op zin. Eerst zei hij een paar woor
den in het Engelsch, daarna haa'.ue hjj er
z'r eigen taal doorheen, cot het ten laatste
zuiver Poolsch werd. Doch de inleiding was
voor Ross zooveel als een sleutel, en hjj be
greep verscheidene Poolsche woorden. En
wat hjj niet letterlijk verstond, giste' hjj, ter
wijl Ivan's stem daalde tot een gemompel:
(Wordt vervolgd'
Ook R
Rheui
gtaat otr
pen en
gels, nu
jich in
altijd oi
heftige r
die oorzj
te m&ke
gchen S
uitwerk i
gebruikt
actie va
Naarma
ren en i
Uw blo<
die dui,
Krusche
gchen z
Krachtif!
bewegin
de rece
Drog. 1.
dam.
