Technische dag als hoofdschotel
BARNSTEEN
Eerherstel voor
het logement
DE AMERIKAANSCHE
KAARTENTRUC
Atlas -Schagen in ons district
Ter onderbreking van het voetbal
seizoen vintjtj morgen een technische dag
plaats, een dag dus, die zich ten doel
stelt het aanwezige spelersmateriaal eens
onder «te loupe te nemen. Aangezien het
in het voornemen ligt tweemaal per jaar
zoo'n dag te organiseeren en de mogelijk
heid niet ls uitgesloten dat er alsnog een
Nederlandsch elftal wordt gekozen, be
staat er voor dezen bijzonderen sportdag
ook veel belangstelling.
De Technische dag
In het teeken der belangstelling.
Zonder aarzeling kan gezegd worden, dat
een zeer interessant en veelzijdig program
ma, waar practisch gesproken geen vooraan
staand speler kan ontsnappen en voetballie-
vend Nederland kan morgen dus weer ge
tuige zijn van eenige spannende we<i9trijden,
die vooral aan clubanahangers eenige ont
spanning bieden.
Verreweg de belangrijskte wedstrijd voor
ons district in het kader van dien dag wordt
gespeeld in Alkmaar, waar de Amsterdam-
sche 2e klassers de gasten zijn van het Noord-
Hol!. elftal. Onze vertegenwoordigers krijgen
het in de kaasstad zwaar te verantwoorden,
want op papier achten we de Amsterdammers
minstens even sterk. In de achterhoede van
het Noord-Holl. elftal zien we opgesteld
Dijkstra van Z.F.C. in het doel met Runder
kamp en Maassen, back, resp. rechts en links.
Over den rechtsachter kunnen we niet oor-
deelen, aangezien we den Volendammer nog
nimmer zagenspelen, doch Dijkstra zal zijn
keus wel waard zijn en Maassen van Alc-
maria is ook een vrij goede achterspeler.
Rechtshalf staat Beuker van ZJF.C. en mid-
half De Winter van W.F.C. en ook dit twee
tal heeft zijn kunnen meerdere malen ge
demonstreerd.
Over de verkiezing van Rootring als links
half zijn we maar matig te spreken, even
eens over de verkiezing van Legrand van de
Boys als linksbuiten. In de derke klasse had
zeker nog wel een betere half en vleugel ge
weest, waarvoor o.a. De Gast van Helder en
Burger van Zaandijk in aanmerking hadden
kunnen komen.
De overige spelers der voorheode, Muskee
van West-Frisia als rechtsbuiten, Metjn van
O.S.V. als rechtsbinnen en de twee Hollan
dlanen Westhoven en v. d. Veen als midvoor
en linksbinnen, zijn alle vier namen met een
goede reputatie.
Het Amsterdamsche elftal bestaat hoofd
zakelijk uit spelers van DWV, AFC en Vole-
wjjckers en we treffen daarin ook spelers
aan van goeden naam, n.1.: Gerrits (AFC),
Schaaphok (AFC) en De Boer (Volewijc-
kers), Van Ommen (DWV), De Ruiter (Vo-
lewijckers) en Hoorn (WA). Het elftal heeft
twee invallers voor Disselhoen- en Mlnnaard,
die met Amsterdam meespelen
In Amsterdam vindt plaats: Amster-
damsch elftalRotterdamsch elftal en wat
spanning betreft is deze wedstrijd wel de
grootste attractie. Niet alleen komen ver
scheidene prominente figuren in het veld,
maar het geld hier ook nog zooiets als een
derby. De elftallen zien er als volgt uit:
Amsterdam: Ferwerda en Wilders (BI.
Wit), Caldenhove (DWS), Stjjger (BI. W.),
Tanger (DWS), Leenhuis (Ajax); Fischer
A1ax), v. d. Hoeven (DWS). Disselkoen
(AFC), Minnaard (DWV) en Bergman (31.
W.).
Rotterdam: Pil (Sparta), Louwe (Xerxes),
v. d. Lely (Feijenoord)Pauwe, Kuppen en
De Vroet (Feijenoord); Lengbeek (Hermes),
Drok (Sparta), Janse (Hermes), Den Boer
(Sparta) en Bonani (Hennes).
In Haarlem hebben we het Haarlem sche
elftal tegen het Haagsche elftal, waarbij ook
weer twee serieuze elftallen elkaar bekam
pen, spelers als Kraak, Poulus, v. Bakkum en
Kick Smit aan den eenen kant zullen het
Choufoer, Tap, v. Ditmars en de Harder aan
den anderen kant heusch wel lastig genoeg
maken.
In Den Haag spelen een Haagsch jeugdelf-
tal met de Jong van ADO; Herklots van HBS
Vreeken en Eversteyn van ADO en Dijkman
Van DHC) en een Rotterdamsch elftal tegen
elkaar.
De Rotterdamsche 2e klassers met v. d.
Horden van CW, Vente en Spaandonck van
Neptunus, e.a. tegen de Zwaluwen, waarin
bekende figuren zijn opgenomen als: Miehei
van VSV; Arendse en Bommelé van DHC, P.
Eversteyn van ADO en de kleine Ockenburg
ran Emma.
Het Doi-dtsche elftal met DFC en Emma-
«pelers, uitgezonderd keeper Hardenbol van
Fluks, ontvangt het Bondselftal, waarin zijn
opgenomen: Wille van EDO; v. 't Oever van
HBS, Verheul van Sparta, Vrauwdeunt van
Feyenoord en v. d. Hulst uit Haarlem, dus
ook al vooraanstaande namen.
In Velp speelt weer een Bondselftal. be
staande uit spelers van Wageningen, AGOW
Vltesse en Quick (N) tegen een Utrechtsch
elftal, dat uitkomt met de achterhoede van
HVC, de leider van de 2e klasse B, eenige
UW-spelers en nog o.a. Leur en Dumortier
van DOS.
De Twentsche le en 2e klassers bekampen
elkaar in Enschedé, terwijl het Zwolsche elf
tal, waarin PEC de hoofdrol vervult, tegen 't
Gooi uitkomt.
In Roermond hebben we dan nog het Llm-
burgsch elftal tegen een Nijmeegsch elftal,
waarin Quick- on NEC-namen de bekende fi
guren zijn en o.a. Spierenburg als rechtsbui
ten fungeert, terwijl in Den Bosch BW als
gast ontvangt het Brabantscb elftal, echter
zonder spelers van Willem II en Eindhoven.
Als slot speelt te Groningen het vertegen
woordigend elftal tegen de Friezen, waarin
vanzelf ook alle vooraanstaande eerste klasse
8pelers aantreden en in Leeuwarden nog twee
jêugdelftallen, waarmede '11e wedstrijden ge
noemd zijn. Een veelzijdig programma dus,
Waaruit toch zeker door de bevoegde perso
nen eenige conclusies getrokken kunnen
worden over het aanwezige spelersmateriaal
in het huidige seizoen.
Naast den Techn lachen Dag worden ook
nog enkele competitie-wedstrijden gespeeld,
die we in vogelvlucht even door zullen nemen.
3e klasse A.
Hollandia, dat op stap kampioen wordt, zal
inet WZ ook weinig moeite hebben, terwijl
We van Succes verwachten, dat zjj van KVV
winnen, want de Wieringers moeten toch nog
altijd op een misstap der Hoornschen rekenen.
ZVV kan Always Forward wel hebben.
4e klasse A.
Op het HRC-terrein wordt AtlasSchagen
gespeeld en de thuisclub treft het dus bijzon
der, dat het ditmaal de eenigste wedstrijd is in
Den Helder. Temeer treffen zij het dat nu juist
nog het pittige Schagen-elftal op oezoek
komt, dat de ongetwijfeld nog vele bezoekers
een technisch partijtje zal voorzetten, waar
nog veel van valt te genieten. Als Atlas nu zijn
beste beentje voorzet, dan kan .er nog span
ning genoeg z\jn op Tuindorp," hoewel de
marktplaatsbewoners vanzelf favoriet zijn.
Res. 2e klasse A.
Ajax 3—Stormvogels 2 en Blauw Wit 3—
EDO 2.
AFD. NOORD-HOLLAND.
1 D. Koedijk—Alcm. V. 4; Vrone—Oudorp:
SchoorlWinkel.
2 D. Bergen 2DTC 3, 10.30; Alkm. Boys 4
Berdos 2, 12 uur.
2 G. Dirkshorn—BKC 2, Koegras—ZAP;
Winkel 2Succes 2; Geelzwart—SRC.
3 E. Alcm. V. 5Alkm. B. 5, 10.30; Alkmaar
3Koedijk 2; Schoorl 2Egmondia 2, 12 uur;
DTS 3—Vrone 2, 10.30.
3 H. Petten 2Winkel 3; Succes 3B.horn
12 uur.
4 F. Alcm. V. 6—Alkm. B. 6, 10.30; Bergen 3
Schoorl 3, 12.15; Zeevogels 3Petten' 3, 12
uur; Egmondia 3Berdos 3.
4 H. Nieuwe Niedorp 3DTS 4, 10.30.
4 M. BKC 3Winkel 4, 12 uur; Schagen 3
St. Maartenvl.brug, 10.30. ZAP 2—B.horn 2;
Geelzwart 2Dirkshorn 2, 12.30 uur.
Adsp. J. Alkm. B. bAlcm. V. a, 10.30; DTS
aCSV a, 12.15; Schoorl aAlcm. V. b, 10.30.
Alkm. B. aBergen a, 12 uur.
Adsp. K. Petten a—DTS c, 1 u.; Vrone a—
DTS b, 1 u.; Alcm. V. cKoedijk a, 12.30 uur.
Adsp. N. Winkel aNieuwe Niedorp b lu.
Sijbek. a—VCL a, 1 uur.
Adsp. O. Schagen aSucces a, 12.30 uur.
Oudesluis aBKC a, 10.30 uur.
HELDERSCHE AFDEELING.
Helder 3—HRC 3, 10.30 u.; Watervogels 2—
Helder 4, 10.30 uur.
ONDERDEEL VAN DE POGIN
GEN EEN VOLK IN DEN OOR
LOG TE JAGEN.
In het derde nummer van haar reeks:
„Uit de vervalschingswerkplaats van den
Jood Roosevelt", behandelt de „Angriff" de
affaire van de Zuid-Amerikaansche land
kaart en van de zg. plannen van Hitier met
de godsdiensten.
Het blad licht eerst de doopceel van Ta
borda, vooi'zitter der Argentijnsche parle
mentscommissie van onderzoek naar buiten-
landsch gewroet, en noemt hem een be
roepsmisdadiger en handlanger van Roose
velt. De „Angriff" schrijft, dat Taborda de
man is, die de beruchte kaart van Zuid-
Amerika met de „Duitsche verdeelingsplan-
nen" had vervalscht. Roosevelt weigerde de
ze kaart aan de pers te laten zien naar
men zich zal herinneren maar zij werd
toch gepubliceerd door het Argentijnsche
blad „Critica", dat opgericht is door den
schoonvader van Taborda.
Overigens was deze landkaart geenszins
alleen voor binnenlandsche gebruik bestemd.
Niet voor niets maakte Roosevelt in zijn re
de van 28 October melding Van Panama. Im
mers, hier werd juist de staatsgreep vol
bracht, die dr. Arias als president afzette en
verving door een ge willigen dienaar van
Roosevelt
De „kaartentruc" was echter niet eens
nieuw, aldus de „Angriff", die dan opmerkt,
dat de Londensche Daily Mirror deze kaart
28 Augustus had gepubliceerd onder het
motto: „Aanvalsplan van de Reichswehr
(sic!) op Zuid-Amerika. Maar op 2 October
maakt de Washington Times Herald mel
ding van een plan om het stroomgebied van
de Amazone te maken tot invloedsfeer van
de Ver. St. en daarheen millioenen emigran
ten te zenden, hetgeen Roosevelt volgens dit
blad reeds twee jaar geleden had geënta
meerd. Om Roosevelts plannen in de hand
te werken, moest het wantrouwen van Zuid-
Amerika op Duitschland gevestigd en daar
door van de Ver. St. afgewend worden. Daar
enboven koestert Roosevelt nog de noodi;
ge plannen omtrent steunpunten in Zuid-
Amerika, naar genoegzaam bekend is.
De godsdienst.
De „Angriff" wijst tenslotte op de omstan
digheid, dat Roosevelts aantijging tegen
Duitschland, dat het nat.-socialisme voorne
mens zou zijn de bestaande godsdiensten te
liquideeren en een wereldgodsdienst in te
voeren, ook een bijbedoeling had. De presi
dent der Ver. St. had zooveel critiek van alle
zijden te hooren gekregen op zijn bewering,
dat de grondwet der Sowjet-Unie v r ij h e i d
van godsdienst waarborgt, dat hij het
noodig achtte Duitschland op dit terrein in
de oogen van zijn godsdienstige landgenoo-
ten te bekladden ter vergoeilijking van zijn
steun aan de Sowj et-Unie.
Leugens, vervalschingen, valsche voorstel
lingen, daarmee jagen de Amerikaansche
president en een kleine bende geschoolde
misdadigers een vreedzaam volk in den oor
log. Juda en de vrijmetselaars zijn de op
drachtgevers van dezen bolsjewistenvriend,
die zijn duistere plannen verbergt achter den
kreet: Houdt den dief! Zijn vervalschings
werkplaats heeft langzamerhand routine ge
kregen. Zij beschikt over geheel het ontzag
lijke technische apparaat der Amerikaansche
politiek en der Joodsche kapitalisten. Zon
der dat Amerika het merkt, wordt het lang
zaam vervormt tot werktuig in de hand van
een enkelen man, die zijn politiek tot ver
overing van de wereldheerschappij voert met
een bende van enkele misdadigers als hel
pers, zonder rekening te houden met men-
schenlevens.
HET KAN EEN BELANGRIJKE SOCIALE
TAAK VERVULLEN.
In onze vaderlandsche legeergelegenheden
bestond tot voor kort wel veel variatie, maar
weinig concrete onderscheiding.
Met het oog op het tot stand brengen van
de gewenschte ordening op dit gebied, heeft
zooals gisteren bericht, de secretaris-gene
raal van het departement van handel, nij
verheid en scheepvaart op 27 Januari j.1. een
beschikking afgekondigd, waarin de eischen
worden vermeld, waaraan een hotel, een lo
gement of een pension moeten voldoen, om
hun naam te mogen dragen.
Dat logementen of herbergen, die dan wel
niet mogen voldoen aan de eischen, welke
aan hotels worden gesteld, minderwaardig
zouden zijn, is geenszins het geval. Vele in
richtingen, welke feitelijk logementen wa
ren in de goede oude beteekenis van dat
woord, gingen den naam van hotel voeren
met het gevolg, dat aan het juiste begrip
van den naam logement afbreuk werd ge
daan. Dit neemt echter niet weg, dat de een
voudige, goede logeergelegenheden, welke
dikwijls tot voor kort ten onrechte den naam
hotel voerden, doch nu weder terecht met
den naam logement worden aangeduid, aan
te bevelen inrichtingen zijn voor logies van
korten duur, evenals zulks het geval is met
de „Gasthöfe", die in Duitschland, de Oost
mark en ook in Zwitserland een goede re
putatie genieten. Vooral door hen, die niet
over te ruime financiën beschikken en toch
behoorlijk onder dak wenschen te komen,
zullen deze logementen voortaan bij uitstek
worden gezocht. De naam logement diene
daarom weder burgerrecht te krijgen, zooals
zulks reeds geschiedde met het woord her
berg. Omtrent den aard en het karakter van
den tegenwoordigën jeugdherberg zal wel
niemand in het ongewisse verkeeren.
Uit de historie.
In dit verband is het wel aardig iets over
het ontstaan van de logementen op te halen.
Logementen waren reeds in oude tijden be
kend. De Grieken kenden ze. Ten tijde van
de Romeinsche keizere werden langs de heir
banen inrichtingen gebouwd, die logementen
heetten. Men was daartoe overgegaan, om
dat het toenemend verkeer de oude en ge
bruikelijke gastvrijheid meer een meer be
moeilijkte. De logementen brachten een
welkome oplossing. In later tijden kreeg het
logement-wezen een vrij breeden omvang,
maar er deden zich ook uitwassen voor, zoo
dat de overheid het noodig achtte haar toe
zicht er over uit te strekken. Er is dus, ook
in dit opzicht, weinig nieuws onder de zon.
Men neemt aan, dat in. ons land reeds om
streeks de 14e eeuw logementen ontston
den. Historische documenten uit dien tijd
maken er gewag van. Het tegenwoordige
„Gouden Hoofd" in Den Haag is er bijvoor
beeld een van. Dat kan dus terugzien op een
bestaan van welhaast vijf eeuwen. Toen
reeds maakten aanzienlijke personen voor lo-
geeren gebruik van deze gelegenheid. Behal
ve logementen voor algemeen gebruik, ziet
men later met name ten tijde van de re
publiek der Zeven Vereenigde Nederlanden
logementen ontstaan als zuiver particuliere
woning. De hoogmogende afgevaardigden
der steden naar de Statenvergadering in de
hofstad hadden niet zelden een eigen ver
blijf. Dat heette, ook logement.
Schoone bouwstijl.
Meer dan een van deze „logementen" uit
.onze gouden eeuw imponeert nu nog door
statigheid en architectonisch schoon. Het
voormalige departement van buitenlandsche
zaken en dat van defensie op het Plein in
Den Haag zijn daarvan voorbeelden. Tal van
het goud der zee
IN ENKELE OUDE GRAVEN VAN OM
STREEKS 2000 JAAR VOOR CHRISTUS
TREFT MEN REEDS BARNSTEEN
AAN.
Op 21 Nov. a.s. zal in het Rijksmu
seum te Amsterdam een tentoonstel
ling van barnsteen worden geopend,
welke onder beschermheerschap zal
staan van den Rijkscommissaris-
Rijksminister Dr .Seyss-Inqnart. De
ze tentoonstelling, welke reeds met
veel succes in het Doltsche Rijk, in
het gen.-gonvernement en in het
protectoraat werd gehouden, zal een
overzicht geven van de geschiedenis
van het barnsteen en tevens, hoe
het verworven, bewerkt en gebruikt
wordt
(NPB). Het is waarschijnlijk reeds al
gemeen bekend, dat de naam „electriciteit"
haar oorsprong te danken heeft aan het.
barnsteen. Omstreeks het jaar 60A v. Chr.
immers ontdekte Thales van Milete voor het
eerst, dat men door het wrijven van barn
steen bepaalde zonderlinge verschijnselen
teweeg kon brengen. Men noemde dit toen
de „barnsteenkracht". Daar het Grieksche
woord voor barnsteen „elektron" en het La-
tijnsche „electrum" was, is het zeer begrij
pelijk, dat daaruit in den loop der tijden
het woord „electriciteit" is ontstaan.
Reeds in dien tijd ook, was de plantaar
dige oorsprong van het barnsteen bekend,
alhoewel men nog het ware niet wist. Zoo
hield Aristoteles (340 v. Chr.) het voor een
stof, die van hoornen afkomstig was. Ook
Tacitus (100 n. Chr.) schrijft reeds in zijn
„Germaniae": „Men kan echter begrijpen,
dat het sap van boocmen is, omdat er dik
wijls stukjes aarde en insecten doorscheme
ren, die, in het sap vastgekleefd, 'bij het
harder worden van de stof worden ingeslo
ten." (In werkelijkheid is barnsteen het
hars van naaldboomen uit het tertiaire tijd
vak).
Later veranderden echter de opvattingen
openbare logementen, waarbij er zijn &-
weest, die zich van belangrijke en voorname
reputatie hebben weten te verwerven, ble
ven echter zorgen voor verblijfsgelegenheid
voor tijdelijke bezoekers. Het waren volko
men eerzame inrichtingen. Het woord loge
ment dekte toen voor een ieder het begrip
van goede logeergelegenheid. De logementen
hadden, ook waar ze van meer eenvoudig
karakter waren ,een eigen „sfeer" en ver
vulden een zeer nuttige taak in het sociaal
verkeer in die dagen.
Een dergelijke plaats kan het logement
zeer wel opnieuw verkrijgen. Er is geen re
den, w;aarom het oude, normale, traditioneele
begrip van logemeent niet zou kunnen her
leven en in eere worden hersteld. We denken
in dit verband ook aan de „heeren-logemen-
ten", die in een nog niet zoo ver verleden
zeer waren gezocht en aan de reizigersloge
menten, waar de hospes zijn gasten en de
gasten elkander kenden. Het was daar een
voudig, goed en huiselijk. Deze eigenschap
pen beantwoorden geheel aan de behoeften
van hen, die er voor korten tijd verblijf hiel
den.
Bij het streven van de overheid omzoo
wel aan het hotel aJs aan het logement elk
haar juiste plaats toe te wijzen, welke stre
ven niét anders dan kan worden toegejuicht,
diene men dus te bedenken, dat met loge
menten worden aangeduid die inrichtingen,
welke tegen bescheiden prijzen eenvoudige,
goede verzorging bieden. Verwacht mag wor
den, dat deze logementen aan het reizend
publiek goede diensten zullen verteenen.
Bezettingsschade voor het
Agrarische bedrijfsleven
Stichting landelijke bezettings-
schaden heeft uitgebreide vol
machten.
Voor een doeltreffende behandeling der
bezettingsschaden is het doelmatig voorge
komen dergelijke schaden van het agrarisch
bedrijfsleven door een afzonderlijk apparaat
te doen opnemen. Daarvoor kwam in aan
merking het Bureau Ontruiming van het
rijksbureau voor de voedselvoorziening.
De agrarische bezettingsschaden zijn dik
wijls van zeer ingewikkelden aard, met na
me in de nabijheid der vliegvelden. Daarbij
kan niet worden volstaan met een vergoe
ding van de aan goederen geleden schaden
of met een vergoeding voor gemis van op
brengst van onroerende goederen of voor
noodzakelijke uitgaven in verband met de
ingebruikneming door de Duitsche weer
macht. De aanleg van vliegvelden brengt
met zich dat aan verschillende hoeven lan
derijen of deelen daarvan worden onttrok
ken, met het gevolg, dat het overschieten
de deel dikwijls niet groot genoeg is om nog
een geheel bedrijf te vormen. Dan kan het
nuttig zijn om een herkaveling te maken
dan wel de in beslag genomen landerijen
en de daaraan grenzende gronden van de
eigenaren over te nomen en aan deze of aan
de grondgebruikers een nieuw bedrijf in de
plaats te geven. Om deze transacties tot
stand te brengen is het voornoemd Bureau
Ontruiming voor dit deel harer werkzaam
heden omgezet in een stichting landelijke
bezettingsschaden, welke stichting eventu
eel tot aan- en verkoop kan overgaan en
desnoods ook gronden kan vorderen Daar
naast kan de stichting voorschotten geven
op agrarische bezettingsschaden.
Bezettingsschaden van het agrarisch be
drijfsleven kunnen thans reeds voorloopig
worden aangemeld bij de stichting lande
lijke bezettingsschaden. Lange voorhout la,
's-Gravenhage, doch bij voorkeur door tus-
schenkomst van de plaatselijke vliegveld
commissies of van de gemeentebesturen.
Indien belanghebbende de henf door het
hoofd der afdeeling defensieschade van het
departement van financien aangeboden
schadeloosstelling niet voldoende acht, kan
hij een ongezegeid verzoekschrift richten tot
den secretaris-generaal van het departe-
over de afkomst van het barnsteen. Demos-
thenes bijv. hield het voor dierlijke uitschei
dingsproducten, Niceas voor verdichten
zonneaether. Ook in den nieuweren tijd was
aan Agricola, Paracelsus en zelfs aan Lin-
naeus de oorsprong niet duidelijk. Girtan-
ner (1789) hield het nog voor was van de
groote boschmier; Buffon liet het uit wilden
honing ontstaan, die door vitriool in den
bodem verhard was. Intusschen had de Rus
Lomonossof in een voordracht voor de Aca
demie van Wetenschappen te St. Petereburg
er reeds opgewezen, dat barnsteen een fos
siel plantenhars moest zijn. Latere onder
zoekingen hebben aangetoond, dat dit in
derdaad het geval was. Ook ontdekte men
toen, dat het 't hare van naaldboomen uit
het tertiaire tijdvak was, zooals wij reeds
boven opmerkten.
Waarom goud der zee?
Nu vraagt U misschien verbaasd: „Maar
als het een boomhars is, waarom noemt
men het dan „het goud der zee?" Maar als
U even nadenkt, vindt ge waarschijnlijk
zelf het antwoord wel. Het is immers niet
afkomstig van naaldboomen uitd e laatste
duizend jaren, doch van boomen uit het
tertiaire tijdvak, d.w.z. van boomen, welke
duizenden eeuwen geleden op aarde groei
den.
In die oertijden nu, vele millioenen ja
ren geleden, stonden daar, waar heden ten
dage het bekken van de Oostzee was, mach
tige oerwouden van naaldboomen. Donde
rende orkanen, heftig onweer, en felle blik
semstralen, welke in deze wouden woedden,
braken takken, doorsneden stammen dezer
boomen. Uit de wonden vloeide een sap
het hars, doch in veel rijkelijker mate dan
ooit bij onze naaldboomen het geval zou
kunnen zijn. Het hars viel met groote drup
pels op den grond. Voortdurend kwam er
nieuw hars bij. Verschillende Jagen vorm
den zich op deze wijze. Waren soms de zon
nestralen erg warm, dan smolt het hars, en
onderging daardoor een reinigingsproces
Werd het daarna weer hard, dan was het
als het ware „omgetooverd" in prachtig,
doorzichtig barnsteen. Duizenden jaren kwa
men en gingen, geweldige geologische ver
anderingen grepen plaats. Door de werking
van het water braken stukken land af, de
zee drong diep het land binnen, gletschers
gleden van hooge bergen af en brachten
eveneens lagen van de aardkorst met de zee
in aanraking. De boomen vermodderden en
vormen heden ten dage de zgn. „blauwe
aarde", welke men in de Oostzee vindt, en
welke van zulk een groot belang is voor
de winning van barnsteen. Na deze afda
ling .volgde weliswaar weer een verheffing
DE TEELT VAN KOOLRABL
De Rijkstuinbouwconsulent te Hoorn deelt
mede, dat bij hem op aanvrage voor belang
hebbenden gratis verkrijgbaar is de brochu
re: „De Teelt van koolrabi onder glas", door
Ir. J. M. Riemens. (Meded. No. 26 v. d. tuin-
bouwvoorlichtingsdienst.)
Nu éen voorteelt in alle warme en koude
kassen en warenhuizen verplichtend is ge
steld, is koolrabi een dér gewassen die zich
voor dit doel leent Daar deze teelt voor het
meerendeel der tuinbouwers nog geheel
nieuw is, werd deze mededeeling samen*
gesteld.
Zonder geld nog wel crediet,
Zonder bonnen zeker niet!
Uit het Familieleven
ANNA PAVLUWNA
LOOP DER BEVOLKING.
Ingekomen: H. J. Brandenburg, Zand-
vaart 44, van Hoorn, 3e Boomlaan 6; A. de
Vink, Molenvaart 69, van Nieuwer-Amstel,
J. C. van Hattumweg 5; mej. T. Huisman,
Grasweg 13, van Wonseradeel, Wifmarsum,
Schoolplein 7; Jos. E. Totté, Kerkweg 8, van
Wieringermeer, Slootdorp, Brink 62; L.
Slootwegvan Damme, Zandvaart 38, van
Amsterdam. Nickeriestraal 22 II hoog; mej.
A. C. Teer, Molenvaart 126, van Beverwijk,
Vondellaan 37; mej. D. Huisman, Molen
vaart 283 van Wonseradeel, Witmarsum,
Schoolplein; F. Knegt en gezin. Kleiweg 11,
van Hoogeveen, Grootekerkstraat 27; C.
Slootweg, Zandvaart 38 van Haarlemmer
meer, Lisserweg 690; J. Tiessen en echtg.,
Molenvaart 24, van Den Helder, Weezen-
straat 14.
Vertrokken: J. Knol en gezin naar Den
Helder, 2e Govertdwarsstraat 11; J. Speijer
naar Meerkerk, Broek A 121; mej. K. Ro-
sloot, naar Wieringermeer, Slootdorp, Dol-
fijnweg 25; mej. M. Joeninga, riaar Arn
hem, Roozendaalscheweg 751'.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Wilhelmina Pieternella, dochter
van R. Wijmenga en H. T. Terpsma; Nicoj
laas Martinus, zoon van Joh. Jac. van den
Berg en C. Winnubst; Johannes, zoon van
F. Hoeve en H. Quist; Wilhelmina Maria,
dochter van M. P. Brouwer en A. M. Steen
voorden.
Ondertrouwd: R. F. van Bastelaere en M.
Broers. D. Purmer en T. J. Geense.
Getrouwd: H. van Dalen en T. Mosch.
Overleden: A. BlokHelder, oud 55 jaar;
Jac. Bezuijen, oud 4 jaar.
OUDE NIEDORP
LOOP DER BEVOLKING.
Ingekomen: Herman van der Horst van
Velsen, Groenweg 55. Sophia Schotte van
Rotterdam, Zwart Janstraat 125a; Cathari-
na Volkers van Alkmaar, Nieuwstraat 11.
Vertrokken: Jacobus Hendrikus Verlaan
en gezin, naar Schoonhoven. Haven 53; Pe-
tronella Droog naar Schoonhoven, Haven 53,
Johanna Swinkels naar Utrecht. L. Nieuw
straat 23: Aldert de Wit naar Nieuwe Nie
dorp B 150; Agatha Witte naar Zoetermeer,
Dorpsstraat 31; Harmtje Mallet naar Leeu
warden, Engelumerstraat 7; Hollenberg
Aaltje naar Langelijk, Noordscharwoude,
Grenspad 5; Petronella Aafje Leek naar
Winkel, Lirnmerschouwerweg.
ment van Financiën, waarin vermeld het
bedrag, waarop hij aanspraak meent te
hebben en de redenen, waarop deze aan
spraak berust. Beroep op den rechter, of
eenigerlei andere voorziening, is niet moge
lijk.
De secretaris-generaal beslist omtrent dat
verzoek, tegen welke beslissing niet kan
worden opgekomen.
van den bodem, maar toch bleef na het
tertiaire tijdperk de „blauwe aarde" altijd
door water bedekt. Alleen het hars, het
barnsteen, bleef behouden, en wordt nu se
dert vele eeuwen van tijd tot tijd door de
eeuwige zee aan land gespoeld door de voor-
jaars- en herfststormen.
Vele eeuwen bekend.
Het gebruik van barnsteen is reeds vele
eeuwen oud. In de oude Egyptische graven
komt het barnsteen zeer zelden voor. Daar
entegen vindt men in andere oude graven
van omstreeks 2000 jaar v. Chr., zooals bijv.
bij Mycene, reeds groote hoeveelheden barn
steen. In het Noorden treft men het ook
veelvuldig aan in de oudheden uit het'stee-
nen tijdperk, zooals te Schwartzort (pl.m.
1500 jaar v. Chr.)
Uit de sage van Phaeton blijkt duidelijk,
dat de oude Grieken barnsteen kenden. Vol
gens deze sage zouden namelijk de tranen
van de in populieren veranderde zusters van
Phaeton in barnsteen veranderd zijn. Bo
vendien heeft men in Griekenland talrijke
vondsten gedaan van barnsteen in zeer oude
graven. In de periode omtrent het begin van
onze jaartelling zijn het vooral de Romei
nen, die zich 'op dezen handel toelegden,
welke omstreeks het jaar 400 werd verbro
ken.
In de 12de eeuw n. Ghr. legde de Duitsche
Orde beslag op het barnsteen en zorgde
voor zijn afzet. Er ontstonden in verschil
lende steden vereenigingen van barnsteen-
bewerkers, zgn. „Paternostermakers", die
het barnsteen rechtstreeks van de Orde ont
vingen.
Barnsteen wordt voornamelijk gebruikt
tot het vervaardigen van sieraden, sigaren-
en tabakspijpjes, alsmede voor de bereiding
van lak en vernis. Ook vindt het in de ge
neeskunde toepassing en wel in de eerste
plaats als berookingsmiddel, b.v. tegen
rheumatiek. Nog altijd bestaat bovendien
bij velen het geloof, dat het dragen van een
stukje barnsteen het tandenkrijgen van
kinderen zeer vergemakkelijkt. De Chinee-
zen en de bewoners van Korea dragen een
klein amulet uit barnsteen als voorbehoeds
middel tegen ziekten.
Dit alles is natuurlijk maar een klein ge
deelte van de geschiedenis van het barnsteen
Bovendien hebben wij nog niet eens iets
gezegd over de bewerking ervan. Doch dit
technische onderdeel kan men beter bekij
ken dan bespreken. Wij twijfelen er dan
ook niet aan, of de alleszins interessante
tentoonstelling over het „Goud der Zee" zal
ook in ons lan-d groote belangstelling trek
ken.