F
HOLLANDS
Nederlandsche boeren naar Oostland
Suriname
i— ïirdüisttr i
DAGBLAD VOOR
„Wij zullen het rooien
N
»n
Verloren gebied heroverd
Tegenaanval in N. Afrika
voortgezet
Een Amerikaanse!) oordeel
Hoofdgroep
Industrie
Redactie en administratie
SCHAGEN Télef. 444 (2 lijnen)
Redactie en administratie f
DEN HELDER Telef. 2345 (2 lijnen)
Uitgave:
N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
86ste JAARGANG No. 11664
MAANDAG 1 DECEMBER 1941
De drukte bi] het inladen der
bagage van de eerste Ned. boe
ren, die naar Oostland zijn ver
trokken.
(Foto I. P. en R. S. - Koper.)
IR
1
en
rti.
Reisindrukken van de
eerste ploeg pioniers
r
's-GRAVENHAGE, 29 Nov.
Naar aanleiding van het vertrek
"der eerste Nederlandsche boeren
vanaf station Oldenzaal naar Oost
land, ontvingen wij een beschrij
ving van de reis naar Litzmanm
Btadt, waaraan '^vij het volgende
ontleenen:
„In Bentheim geen enkele moei
lijkheid met passencontrole of
douane. „Niederlaendische bauern,
arbeitseinsatz Ost" zijn machtwoor
den. „Das sind bauern, das sind
Germanen" zeggep SS.-Fuehrers
tot elkaar.
De eerste Duitschë boterham
met worst wordt uitgereikt. De
eerste van vele. De stemming is
uitstekend. Een enkele heeft het
nog een beetje te kwaad, doch
wordt door anderen over zijn be
sware ft heen geholpen. Gesprek
ken in iedere coupé. Zwijgzaam
*ijn de Nederlanders zeker niet.
Het, Westfaalsche landschap
wordt critisch bekeken. Groole
verwondering wekt het dat veel-
koeien nog buiten loopen!
De kameraadschap leeft op en
groeit met het uur tusschen deze
boeren uit alle gewesten.
De stemming wordt van zuiver
zakelijk vroolijker. Hier en daar
komen de kaarten te voorschijn.
Liederen schallen door de wagons.
De Nederlandef zou niet kunnen
zingen. Wie hoprde ooit boeren?
vEenige kenden, 'en nu reeds zin
gen allen: „Naar Oostland willen
wij rijden." Meerdere liederen vol-
gen.
Eén gevoelen, de ware pioniers
geest Is algemeen. We zullen het
in het begin niet gemakkelijk heb
ben.
Maar wij zullen hei rooien.
We zullen we laten zien wat
.Nederlandsche boeren zijn. Zij
zullen zich vastbijten, zonder
ophef, nuchter en practisdh
zooaJs ze zijn.
Eén zegt namens veleni: we heb
ben het ons zoo voorgesteld, dat
niets ons meer kan tegenvallen.
Van H anno ver naar Berlijn.
Na Hannover weet de reisleider,
Herr Giebel, met den gérant van
de Speisewagen- een accóord te tref
fen, waardoor in twee ploegen ie
der direct zijn dorst kan verslaan.
Snel rijden wij door het Duitedhe
land. Alles getuigt van welvaart,
verworven door stagen, intensie-
ven arbeid. Van den oorlog is niets
te- bespeuren.
Wé naderen Berlijn. In schemer
duister kamen we aan op het sta
tion Zoölogischen Garten, Op het
station zijn eenige hoogere beamb
ten van de „Oostland" ter begroe
ting aanwezig.
Nadat de kisten, en koffers verla
den zijn, krijgen de boeren- ploegs
gewijze zooveel ze maar lufeten,
krachtige, uitstekend klaargemaak
te boonen- of macaronisoep als
mede ieder een brood voor de
nachtreis.
Om 8 uur 's avonds gaat de eer
ste helft met brood, verzorgd' op
weg naar Litzmannstadt. Onder
weg ontvangen wij koffie van een
Wehrnracihtsonderdeel. De tweede
helft drinkt koffie in het N.S.V.-
Rote Kreuizheim.
Van statiön naar station gaan
we Berlijn door en uit. Eenigen
tijd duurt het voor alles goed voor
den nacht is ingericht, dooh reeds
voor middernacht slapen allen.
Het wordt koud. Het verwan
tningssysteem der- Poolsche wa-
AAAAAAAAAAAA
1 Laat men U niet moeten vra r
4 gen, geeft spontaan, dat is de m
2 wensch. Uw gift krijgt dan v
meerdere waarde voor uw ar-
4 men medemensch. P
4 LIJSTENCOLLECTE W.H.N.
A 5 EN 6 DECEMBER.
"WWW www WWW WWW
gons is hoogst ondoelmatig. Lang
zaam wordt het licht. De grond
is bevroren. Witte strepen van het
korerlige ijs op de greppels trek
ken onder de ramen vooihij. Ver
strekt het land zich uit, veld na
veld met winterkoren bezaaid. We
^aderen Oostland.
Kntno.
We komen bij Kutino. Hier heeft
de groote slag gewoed. Het vlakke
land moet een prachtig opmarsch-
gebied geweest zijn voor pantser
wagens, artillerie en cavalerie.
Niets herinnert meer aan den veld
slag. Het land ie zorgvuldig geëgd
en ingezaaid als overal in het rijk.
In de stationswachtkamer van
Kutno zien we de eerste groote
vierkante betegelde kachel. We
zien de eerste Polen. Een achterlijk
volkje. Lange, lange treinen met
krijgsbuit komen ons van Oostland
komend tegen. Auto's, vrachtwa
gens, pantsers en wat "niet al.
Op het station staan lange goe
derentreinen volgeladen met sui
kerbieten, graan, aardappelen. Sui
kerbieten en vlas schijnen de ge
wassen te zijn, die onze boeren te
verbouwen zullen krijgen.
Xusschén Kutno en Litzmannstadt
reizen we door het land, dat vroe
ger nog nooit tot Europa behoord
heeft.
De Poolsche boerderijen moet.
men als schilderijen alleen van
eenigen afstand bezien. Ze zijn
zeer smerig en Herr Giebel zegt,,
dat het er binnen nog erger. is. Er
loopen kippen dus de spiegel
eieren 'zullen wel niet ontbreken.
Verder veel bijenstallen. De enkele
molen, die men ziet, is van een
eigenaardig model. Alle mannen
die we ziep loopen, dragen de zwar
te Schafsfellmuetz. De meeste onzer
boeren z,uilen over enkele weken
ook wl zoo'n muts gekocht hebben.
We rijden door een moeras; waar
men hier en daar bezig is geweest
met turfsteken. Zoo waren onze
Drentsche venen vroeger ook. Hier
ligt nog een groote taak voor onze
boeren en jongens uit de veenkolo
niën.
Dan volgen weer gedurende eeni
gen tijd dennen- en berkenbosschen.
Bij Litzmannstadt is alles aange
slagen van de rijp. De koude adem
van Oostland!
Aan het station worden we afge
haald door de Lagerfuehrer, een be
ambte van de maatschappij en - de
drie mannen, welke ons reeds voor-
uitgereisd waren» de heeren Schar-
ringa, Stook en Hage. De heer
Scharringa heeft in. zijn enthou
siaste brief over het Lager niets te
veel gezegd. Alles is prachtig in
orde, helder -en gezellig. De opt-
vangst is allerhartelijkst.
Spoedig hebben we ons gewas-
schen en verfrischt en zitten we
aan dampende borden aardappelen,
roode kool en gehakt
Naar den Landstand
Aansluiting van de centra-
le landbouworganisaties.
Bij besluit vhn dèn commissaris
voor niet commercieele vereeni-
gingen en stichtingen van 25 Nov.
1941 zijn het Ned. Landbouwcomité
en de Chr. Boeren- en Tuinders-
bond met hun gewestelijke organi
saties bij den Néderlandschen
landstand aangesloten.
Met de uitvoering van deze be
schikking is belast het hoofd van
den Ned. -Landstand.
Voorts zijn door den commissa
ris voor de Ned. Boeren- en Tuin
dersberoepsorganisatie (N.B.T.B.)
inmiddels stappen ondernomen
om ook deze organisatie, waarin,
zooals bekend, alle vroegere R.K.
boerenbonden zijn opgenomen, zoo
spoedig mogelijk 1 bij den Land
stand aan te sluiten.
Waar indertijd het Ned. Agra
risch Front bij de oprichting van
den Landstand hierin onmiddel
lijk is opgegaan, zullen dus reeds
binnenkort alle centrale land
bouworganisaties (C. L. .'ss) in den
Bandstand zijn opgenomen.
F1NSCHE PREMIER,
Principieele verklaring in
den Rijksdag
Verdrag nopens Hangö op
gezegd.
HELSINKI, 30 NoV. (DNB.) De
Finscbe Rijksdag is Zaterdagmid
dag in plenaire zitting bijeengeko
men. De premier*- Rangell, heeft
een regeerings verklaring afgelegd,
waarin hij begon met een weerleg-
ling aan de bewaring dat zich Duit
schë troepen in Finland zouden be
vinden. Hij betoogde, dat aan de
Duitsche troepen doortocht over en
verblijf op Finschen boderA tus
schen de Finsche en Noord-Noor-
sche havens waren toegestaan krach
tens overeenkomsten, zooals Duitsch
land ook met andere landen heeft
gesloten. Daai-tegenover verleende
de Finsoh-bolsjewistische overeen
komst, over het transport van Sow-
jet-troepen naar Hangö, de Sow-
jét-Unie rechten van veel verdere
strekking.
Vervolgens constateerde de pre
mieraat de bij den vrede van Mos
kou afgestane gebieden in hoofd
zaak heroverd zijn en dat de ooi^
logshandelingen uitsluitend waar
borging van de veiligheid des lands
ten doel hebben.
De premier betoogde verder, dat
de bevolking van Oost Kareiië een
deel van het Finsche volk is en dat
de veiligheidswaarborg voor Fin
land ook ten volle van toepassing
is op de Oost Kareliers.
De klare, ondubbelzinnige ver
houding tot Duitschland is gegrond
vest. op gemeenschappelijke militai
re belangen en wapenibroederschap
benevens op de economische ver
bondenheid van beide landen. Wat
de toetreding van Finland tót het
anti-kominternpact betreft, deze
vloeit voort uit het ondubbelzinni
ge standpunt, dat Finland princi
pieel reeds lang inneemt.
De storing in de betrekkingen
tusschen Finland en Groot-Brittan-
nië door de afsnijding van het ver
keer naar Petsamo door Engeland
en na het sluiten van een militair
bondgenootschap met den tegen
stander van Finland heeft geleid
tot het afbfleken van de diploma
tieke betrekkingen. Thans spoort de
Sowjet-regeering de Britsche begee
ring aan Finland den oorlog te
verklaren. De Finsche regeering zou
het -betreuren, als Groot-Brittannië
Finland zou betrekken in den
strijd tusschen de groote mogend
heden. -
De premier weer daarop op het
streven van Finland naar vriend
schappelijke betrekkingen met de
V. St., waarbij destijds ook uit de
notawisseling wa§ gebleken, dat
Finland geen afstand wil doen
van zijn beginselen.
Tenslotte diende de premier vier
voorstellen bij den Rijksdag iij,
waarvan één de hereeniging van
de in 1940 -aan Moskou afgestane
gebieden met Finland beoogt en
vervallenverklaring van de ver
plichtingen, die Finland bij dit ver
drag nopens Hangö en omliggend
gebied op zich heeft genomen.
Oproep van veldmaarschalk
Mannerhéiin.
Veldmaarschalk Mannerheim heeft
een oproep gericht tot de Finsche
mannen en vrouwen, die o.a.
luidt:
Ons volk kan op goede gronden
trotsch zijn op zijn legér. Het
scheelt niet veel meer, of wij heb
ben onze strategische doeleinden
bereikt, d.w.z. den vijand de mid
delen om ons te vernietigen ont
rukt en een grens bereikt, die ge
makkelijker te verdedigen valt
dan één der vroegere grenzen van
Finland.
Wij voeren geen imperialisti-
sohen oorlog, doch wij strijden
voor de toekomst en de. véüigfheid
van ons volk.
Duitschland strijdt voor Europa
Duitsche luchtmacht overal In actie
BERLIJN, 30 Nov. Het opperbevel der weermacht maaki
gekend:
Bij Rostof en in de bocht van de Donets hebbep de Duitsche
troepen in samenwerking met de luchtmacht den vijand bij den
afweer van zijn ook gisteren herhaalde massale aanvallen we
derom de' zwaarste verliezen toegebracht. Gevechtsvliegtuigen
bombardeerden in het O. .deel der baai van Taganrog een petro-
leumopslagplaats in brand.
In de omgeving van Moskou heeft de aanval der infanterie-
en tankformaties opnieuw terrein gewonnen.
Voor Leningrad is een vrij sterke uitvalspoging van den
vijand met steun van tanks afgeslagen.
In het hooge Noorden hebben formaties gevechtsvliegtuigen
de vernieling van belangrijke trajecten der spoorlijn van Moer-
mansk voortgezet. Andere doeltreffende luchtaanvallen waren
gericht op vliegvelden en spoorweginstallaties in den Z. en mid
den-sector van het front Leningrad ep. Moskou werden overdafc
gebombardeerd.
Aan de Britsche kust hebben snelbooten in. den nacht van
Vrijdag op Zaterdag een aanval gedaan op een krachtig bevei
ligd vijandelijk konvooi en een tankboot van 700 brt tot zinken
gebracht. Een ander groot schip werd getorpedeerd en waar
schijnlijk tot zinken gebracht.
In N.-Afrika hebben de Duitsch-Ital. troepen hun tegenaan
val voortgezet Daarbij werden nieuwe vijandelijke tanks ver-
hietigd.-Duitsche gevechtsvliegtuigen, benevens formaties jagers
en torpedovliegtuigen dreven Britsche colonnes en opgestelde
tanks uiteen. Ravitailleeringswegen van den vijand werden met
succes gebombardeerd bij Mersa Matroe. In luchtgevechten
schoten Duitsche jagers zonder eigen verliezen vijf Britsche
vliegtuigen neer.
In de, periode van 22 tot 28 Nov. heeft de Sovjetluchtmacht
207 vliegtuigen verloren, waarvan 78 in luchtgevechten, 53 door
luchtdoelartillerie en de rest op den grond. In hetzelfde tijds
bestek gingen aan het Oostelijk front 24 eigen vliegtuigen ver^
ioren.
In het weermachtbericht van Zaterdag werd o.m. be
kend gemaakt, dat de bezettingstroepen van Rostof op bevel
het nauwere stedelijke 'gebied ontruimen om de noodzakelijke
vergeldingsmaatregelen tegen de bevolking thans meedoogen-
loos te ondernemen, welke bevolking in strijd met het volken
recht in den rug van de' Duitsche troepen aan den strijd heeft
deelgenomen.
De bezetting van
Onderdeel van de imperia
listische machtspolitiek
der V.S.
NEW YORK, 29 Ijlov. (ANP)
Ook de isolationistische New York
Daily News juicht de bezetting
van Suriname door de Ver. Sta
ten toe. Het blad stelt den eisch,
dat de kolonie na den oorlog niet
zal worden teruggegeven. De be
zetting vormt een imperialistische,
opportunistische manoeuvre der
machtspolitiek der Ver. St en dus
een bouwsteen in den opbouw van
het empire. Het is ook onverstan
dig en huichelachtig Suriname en
anderen bezetten landen den sta
tus te geven van een Amerikaan-
schen staat. Zij moeten veeleer
behandeld worden als Britsche ko
loniën, want wanneer eenmaal de
koers is ingeslagen van het impe
rialisme, moet men ook ^imperia
listisch handelen. Daaroni is het
ook moeilijk in te, zien, waarom de
Amerikaansche regeering wacht
met de bezetting van Franscfr-
Guyana, Martinique en Guade-
louipes.
Wie nog mocht twijfelen, dat wij
ri i e t verkocht en vérraden zijn,
niet slechts aan Engeland, maar
door de zwakte van dit land over
Albion heen aan de Amerikaan
sche zucht naar de wereldheer
schappij zal thans toch wel over
tuigd zijn door de openhartigheid,
waarmede nu ook dit Amerikaan
sche blad de ware bedoelingen'der
Ver. Staten toegeeft.
Het spel der V.S. is Vnet Surina
me zoo goed gespeeld, dat de Ame
rikanen nu wel open kaart durven
te spelen en al aandringen op de
bezetting van koloniën van Frank
rijk en wie weet welk territo
rium de Yankees nog meer door
het hoofd speelt.
Of een en ander ten koste gaat
van landen! waarmede het angel-
saksische „bolwerk der democra
tie" zegt zoo intens mede te levenl,
laat den kapitalistischen macht
hebbers koud. Het gaat hen in we
zen immers slechts om het „heb
ben',' hoe dan ook.
TEGEN HET BOLSJEWISME.
Kardinaal Baudrillart, lid van de
Academie Francaise en directeur
van de Kath. Univerisiteit in Pa
rijs. heeft besloten zich aan het
hooifd te stellen van het comité
voor den strijd tegen het bolsje
wisme. Met kardinaal Baudrillart
zullen Abell Bonnard, van de
Academie Frangaise, Georges
Claude van het Institut de France
en GaJbrie^ Cognaque, leider van
de Fransche Winterhulp, toetreden
tot het front voor den strijd' tegen
het 'bolsjewisme.
De luchtaanval op
Maastricht
Het aantal slachtoffers ga-
stegen tot 21.
Na de laatste opgave van 17
slachtoffers zijn nog drie zwaarge
wonden in het ziekenhuis overle
den en werd Zaterdag nog een 16-
jarig meisje uit de puinhopen te
voorschijn gebracht.
De begrafenis, van ae slachtof
fers zal geschieden" morgen om" 11
uur in de kerk van de parochie,
waarin de ramp plaats vond.
Uit een officieale opgave blijkt,
dat 287 huizen ge4eeltelijk volko
men vernield en gedeeltelijk zwaar
beschadigd en niet meer bewoon-
haar zijn.
LOONBELASTING VOOR LOSSE
ARBEIDERS.
's-GRAVENHAGE, 29 Nov. In
de staatscourant van 27 Nov. 1941
is een uitvoeringsbeschikking opge
nomen betreffende de toepassing
van het besluit op de loonbelasting
1940 t. a. v. losse arbeiders. Krach
tens de daarbij getroffen regeling
zijn losse arbeiders verplicht jaar
lijks bij den inspecteur of bij den
pl. dienstgeleider der dir. belastin
gen een loonbelastingboek je\aan te
vragen. De inspecteurs zullen plaats
en tijd voor het aanvragen van de
ze boekjes bekend maken.
De werkgevers worden er op ge
wezen, dat zij voor een lossen ar
beider voor het jaar 1942 geen
werknemersverklaring behoeven in
te zenden en geen loonbelasting-
kaart behooren aan te leggen. In
een „aanvulling op'de* handleiding
voor de werkgevers", welke dezer
dagen zal worden toegezonden, zul
len aan de werkgevers verdere me
dedeel ingen worden gedaan om
trent de voor hen uit de-nieuwe re
geling voortvloeiende verplichtin
gen.
- Maan
Maan
op vanavond orti onder
16.48 yj q» 635
3 Dec. UUr 18Dec.
V.M. fof morgenochtend N. M.
11 Dec q 25 Dec
L.K. v.^o uur. EK.
Voor de feestdagent
Thee en kaas 1
Kaas met St. Nicolaas, thee
met Kerstmis.
De secr.-gen. van het dep. van
Landbouw en Visscherij maakt be
kend, dat in de wéék van -St. Nico
laas een extra rantsoen kaas van
100 gram beschikbaar wordt gesteld.
In verband daarmede geeft gedu
rende het tijdvak 30 Nov. tot en
met 6 Dec. a.s. de met „167" ge
nummerde bon van de bonkaart
„Algemeen", recht op het koopen
van 100 gram kaas. Deze bon blijft
na 6 Dec. a.s. nog geldig tot en met
27 Dec. a.s. Tegen 'Kerstmis zal een
rantsoen thee beschikbaar worden
gesteld. De grootte is nog niet be
kend.
BRANDSTOF VOOR KOKEN.
De secr.-gen. van het dep. van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart
deelt mede. dat gedurende het tijd
vak van Maandag 1 Dec. 1941 tot en
met 31 Jan. 1942 de met KF 07 ge
merkte bonnen van de kaarten M
en N., Welke zijn uitgereikt aan
verbruikers, die voor kookdoelein-
den op het uitsluitend gebruik, van
vaste brandstoffen, al dan niet in
combinatie met petroleum, zijn aan
gewezen, elk recht geven op het
koopen van een eenheid vaste brand
stoffen, met uitzondering van an-
thraciet en fabrieksturf.
Gedurende het tijdvak van Maan
dag 1 Dec. 1941 tot en met Woens
dag 31 Dec. 1941 geven de, met de
woorden „generator-anthraciet 12e
periode" gemerkte bonnen recht op
het koopen van le hl. (max. 75 kg.)
anthracielnootjes 4 of 50 kg. turf-
cokës, terwijl gedurende genoemd
tijdvak de met „generatorturf 12e
periode" gemerkte bonnen necht ge
ven op het koopen van 50 stuks
baggerturf.
HOJIDEN- EN KATTENBROOD.
Het rijksbureau voor de Voedsel
voorziening in Oorlogstijd maakt
bekend, dat voor het tijdvak van
1 tot en met 31 Dec. 1941 op bon
no. 17 van de voederkaart voor
honden wordt verkrijgbaar gesteld
voor honden van: groep 1 10 kg.,
groep 2 10 kg., groep 3 8 kg., groep
4 5 kg., groep 5 4 kg., groep 6 3 kg.
hondenbrood.
Op bon no. 1,7 van de voederkaart
voor katten .wordt voor dezelfde pe
riode U/2 kg. kattenbrood verkrijg
baar gesteld.
Na 31 Dec. 1941 zijn de bonnen no.
17 van bovenbedoelde kaarten on
geldig. Zij mogen nadien niet meer
worden aangenomen.
In de Ned. Staatscourant is de in
stelling van de hoofdgroep Indu
strie gepubliceerd, waaronder de In
den loop van dit jaar opgerichte
28 bedrijfsgroepen der industrie met
hare vak- en ondervakgroepen zul
len ressorteeren. Q
De leiding der hoofdgroep bestaat
uit de heeren T. J. Twijnstra, voor
zitter, Dr. L. P. Krantz, eerste plv.
voorzitter, mr. B. J. M. van Spaen-
donck, 2e plv. voorzitter, J. M. Ho
nig, F. B. J. Gips, terwijl tot secre
taris is benoemd Mr. P. A. Blaisse,
tevens secretaris van het bureau
der organisatie-commissie en van
de sub-commissie industrie uit de
organisatie commissie.
In „Tivoli" te Utrecht werd Vrijdagavond een groote openbare vergade
ring van de N.S.B, gehouden. Een overzicht tijdens de rede van den
commissaris du provincie Utrecht (Polygoon-Zeylemakw).
