DE GASMAN
GASMAN
ORKEST
Vrijbankvleesch
ROYAL
TECHHISCH-BUREAU1, KEESMAN
Amusementsmuziek
Afvalwater een rijk
product
No. 276
TUINH0EKJE
HEINZ RüHMANN
NOORDHOLLANDSCH KOFFIEHUIS
Oudesluis
Paarden vleesch
Jac. Schilder
W. R. ELEMA
OPBRENGST VERHOOGING ONZER
CULTUURGRONDEN DOOR BE-
HANDELING MET AFVALWATER
Opnieuw belangstelling
voor het systeem van
drainagevelden
Tilburg is de eerste en vrijwel
eenige gemeente in ons land ge
weest, die het systeem van drai
nagevelden op groote schaal heeft
toegepast en wel met zeer gunstige
resultaten, zoowel voor zichzelve
als voor de omliggende landbouw
gronden.
Er zijn bezwaren tegen aange
voerd, onder andere van de zijde
der hygiënisten, maar algemeen
wordt aangenomen, dat die bezwa
ren door het toepassen van nauw
keurige bevloeiingsschemas en de
perfectionneering van het systeem
aanmerkelijk aan beteekenis heb
ben ingeboet.
In Duitschland, waar men reeds
voorbeelden van reinigingsvelden
uit 1900 aantreft, werden de voor-
deelen overwegend geacht. Men
treft er groote velden aan bij Dort-
mund, Brunswijk, Leipzig en Ber
lijn en men gaat er voort met het
streven om het afvalwater en zijn
bestanddeelen zooveel mogelijk uit
te buiten.
Door de huidige omstandigheden
Is
nieuw licht
gevallen op de bijzondere voordee-
len zoowel van, composteering van
huisvuil welk vraagstuk door
een commissie nader wordt bestu
deerd als landbemesting door de
zuivering van afvalwater. Dit laat
ste geschiedt onder leiding van den
inspecteur van den tuinbouw, ir. v.
d. Plassche. Bij Lichtenvoorde zul
len reinigingsvelden worden aange
legd en verschillende plaatsen in
het zuiden des land, en met name
Breda, toonon voor dit systeem van
zuivering van rioolwater belang
stelling.
Hoewel overtuigd van de be
trekkelijke waarde van cijfers,
vermeldden de heeren T. van
Maanen en G. J. Born in' een
rapport in 1928 uitgebracht op
het congres der Ned. Heide
maatschappij toch, dat in al het
rioolwater van steden en dor
pen in Nederland met meer
dan 20.000 inwoners naar ruwe
berekening jaarlijks ten minste'
worden afgevoerd: 13.000.000 kg.
stikstof, 1.600.000 kg. fosforzuur
en 6.000.000 kg. kali. Even groo
te hoeveelheden als voorkomen
in 60.000 ton zwavelzure ammo
niak, 10.000 ton 16 percent tho-
masmeel en 20.000 ton 20 pet.
kalizout. Wat een ongebruikt
laten van dergelijke kwanta in
dezen tijd beteekent, zal ieder
zonder meer duidelijk zijn.
Toepassing alleen mogelijk
in het Zuiden en Oosten.
Landbouwkundige verwerking
van het afvalwater is in ons land
echter in hoofdzaak slechts moge
lijk in het Zuiden en Oosten, aldus
Ir. J. A. Eshuis van de Ned. Hei^le-
mij., die bereid was een redacteur
van hest A.N.P. daarover eenige in
lichtingen te verstrekken. Op de
klei- en leemhoudende gronden on
zer kustprovinciën kunnen 'in den
regel geen bevloeiingsvelden wor
den aangelegd. Bovendien heeft
men rekening te houden met den
waterstand. Stuifzand daarentegen,
zooals dat voorkomt in de omgeving
van Tilburg, is daarvoor bijzonder
geschikt.
Nu stijgt de graad van vervuiling
naar mate meer industrieën hun
afvalwater in rivieren loozen. In
verband, hiermee is men overgegaan
tot den bouw van reinigingsinstal
laties, waarbij het biologische deel
van het reinigingsproces een na-
bóotsing werd van de zelfreinigen
de werking der rivieren. Tevens
werd ernaar gestreefd de processen
zoodanig te intensiveeren, dat deze
zich in veel kleiner bestek kunnen
afspelen. Daartoe maakte men ge
bruik van grondfilters, continue-
filters, septic-tanks en de geacti
veerd slibmethode.
i
De oudste methode
van biologische reiniging is echter
de landbehandeling. Het
voordeel daarvan is, dat de in het
afvalwater aanwezige meststoffen
aan den voor dit doel gebruikten
grond ten goede kunnen komen.
Na mechanische voorreiniging door
middci van een rooster en een
zandvang, waarin het zand bezinkt
en de lichte stoffen zooals vetten
naar de oppervlakte komen, wordt
het water via toevoerslooten en ver-
deelgreppels naar de reinigingsvel
den geleid, welke verdeeld «izijn in
geëgaliseerde veldjes van circa 1
ha. De slooten liggen boven het
maaiveld en de velden hebben een
klein verval in de richting van de
ontwateringssloot en door het af
valwater zoo noodig op te pompen
wordt het op de velden gebracht.
Door een verdeelsysteem kan men
nu deze dan gene veldjes bevloeien.
Tegenwoordig past men nauwkeu
rige bevloeiingsschemas toe, waarbij
telkens geringe hoeveelheden wor
den toegelaten, die al spoédig in
den bodem wegzakken. De micro
organismen beginnen dan het. af
braakproces en zetten de afvalstof
fen in voor planten bruikbare mest
stoffen om.
Bij langer gebruik der velden
In een tijd, waarin de land
bouw zoo zuinig mogelijk moet
omspringen met deaanwezige
voorraden kunstmest en men
een zoo groot mogelijke op
brengst eischt, lfgt het voor de
hand, dat men omziet naar an
dere middelen, die de vrucht
baarheid van den bodem kun
nen verhoogen.
Niet zelden valt men daarbij
terug op reeds bekende metho
den, die vroeger om een of an
dere reden weinig toegepast
werden.
Ongetwijfeld is dit het geval
met het systeem der „reini
gingsvelden", dat zuivering
van afvalwater met landbe
mesting combineert, en waar
van de voordeelen reeds in
1914 door de Ned. Ned. Heide
maatschappij werden uiteenge
zet in een rapport, uitgebracht
aan het gemeentebestuur van
Tilburg.
stijgt de werkzaamheid der bacte
riën eerder dan dat zij afneemt.
Op dd velden kan een ^Jmweid-
systeem voor vee toepassen ofwel ze
betelen met eiwithoudend kracht
voeder, waaraan thans zulk een be
hoefte bestaat, terwijl de invoer van
kunstmeststoffen stagneert. Deze
voedergewassen hebben juist groote
hoeveelheden stikstof noodig.
Geen gevaar voor de steden.
Dat de nabijheid 'van modern ge-
exploiteerde reinigingsvelden geen
bezwaar oplevert voor- steden, blijkt
uit het feit, dat. zij bij Berlijn tegen
de bewoonde oorden hggen. Temid
den daarvlm vindt men ontspan
ningsgelegenheden, scholen en
boerderijen en zelfs werden terrei
nen voor kolonisatie en „klein
Siedlung" bestemd.
Leggen de nadeel en dus ge en ge
wicht meer in de schaal, de voor
deelen van de bevloeiingsvelden
zijn thans vooral niet te onderschat
ten. Daarom zou het toe te juichen
zijn aldus besloot ir. Eshuis zijn
uiteenzetting indien afvalwater
dat zoo'n grooten rijkdom aan orga
nische stof bevat, ten onzent op rui-
.mere schaal dan tot heden aan de
cultuur ten goede zou komen, niet
alleen in dezen tijd, maar ook later.
Ook Turksche belangen in
Moskou besproken
Ongerustheid in het land
van de halve maan.
ANKARA, 2 Jan. (ANP). Het
thans ook van Britsche zijde be
vestigde bericht, volgens hetwelk
de Britsche ambassadeur te Anka
ra- Knatchbull-Hugessen, na de
conferentie in Cairo de besprekin
gen van Eden in Moskou met Stalin
heeft bijgewoond, heeft in Ankara
zeer groot opzien gebaard. De aan
wezigheid van den ambassadeur bij
deze besprekingen wordt aldus uit
gelegd, dat tusschen Stalin en
Eden niet slechts problemen be
treffende geheel Europa besproken
zijn, maar ook aangelegenheden,
die rechtstreeks Turkije raken.
Daarbij denkt men in Turksche
kringen vooral aan het probleem
der zeeëngten. In dit verband her
innert men aan de verschillende ge
legenheden, waarbij door de Sow-
jets aanspraak is gemaakt op de
zeeëngten en beschouwt men de
mogelijke resultaten van de Mos-
kousche conferentie met wantrou
wen. Dit wantrouwen wordt nog
versterkt door het feit, dat de Brit
sche propaganda reeds bij het ver
trek van Knatchbull Hugessen uit
Ankara getracht heeft het reisdoel
van den ambassadeur geheim te
houden.
De strijd in de lucht
in 1941
Engeland verloor 3834,
Duitschland 1046 machines.
BERLIJN, 2 Jan. (D.N.B.). De
Duitsche weermacht heeft tusschen
1 Januari en 31 December, naar het
D.N.B. van bevoegde zijde verneemt,
in totaal 3834 Britsche vliegtuigen
in de lucht vernietigd, daarbij ko
men nog de Britsche machines, die
op de vliegvelden, op den grond of
op vliegtuigmoederëchepen zijn ver
nietigd, wier aantal niet nauwkeu
rig kan worden vastgesteld.
De totale verliezen der Duitsche
luchtmacht in den strijd tegen
Groot-Brittannië met inbegrip van
Afrika en het gebied der Middel-
landsche zee bedragen ïn hetzelfde
tijdvak 1046 vliegtuigen.
Sedert den 3den September 1939,
het begin van den oorlog, heeft de
Britsche luchtmacht met stelligheid
meer dan 8?27 vliegtuigen van alle
soorten verloren. In dit getal zijn
niet begrepen de successen van de
Italiaansche en Japansche lucht
strijdkrachten.
De totale verliezen van de Brit
sche luchtmacht zijn dus nog aan
zienlijk grooter.
IJsland past op zijn
vrouwen
Speciale maatregelen ten
aanzien der bezettingstroe
pen.
KOPENHAGEN, 2 Jan. (D.N.B.)
De IJslandsche autoriteiten heb
ben. naar bekend wordt, de vol
gende maatregelen genomen;
1. Instelling van een commissie
van onderzoek naar den invloed
van de vreemde soldaten op de
volksgezondheid.
2. Voorbereiding van een wet tot
evacuatie der vrouwelijke jeugd
uit Reykjavik en andere haven
plaatsen, die toegankelijk zijn voor
de bezettingstroepen.
Verder ligt het in het voornemen
een corps vrouwelijke politié%>p te
richten tot controle van de betrek
kingen tusschen de soldaten der
EngelschAmerikaansche bezet
tingstroepen en de vrouwelijke IJs
landsche bevolking.
Het Amerikaansche
economische leven
Moeilijkheden zijn groot.
LISSABON, 2 Jan. (D.N.B.) De
„New York Times" houdt zich in
een hoofdartikel bezig met de toe
nemende verwarring in het Ameri
kaansche economische leven. Het
blad zegt, dfit twintig procent van
alle New Yorksche arbeiders bin
nenkort hun betrekking zouden
verliezen, indien hét niet gelukt
orde te scheppen in het systeem
der prioriteiten. Eind November
reeds hadden 117 van de 142 be
drijfsleiders, bij wie door de New-
Yorksche kamer van koophandel
en industrie een onderzoek werd in
gesteld, groote moeilijkheden met
de aanschaffing van voldoende hoe
veelheden grondstoffen, die voor
het bedrijf van belang zijn. Voor
al bestond er een sterke schaarsch-
te van metalen onderdeelen, chemi
caliën voor de industrie, papier,
karton, glas, garen, laken, rubber,
leer en hout,. 91 bedrijfsleiders ver
klaarden," dat zij binnen drie maan
den hun bedrijven sterk inkrim
pen, in plaats van deze, zooals de
regeering, dat' van hen verlangde,
uit te breiden.
DE BRITSCHE AMBASSADEUR
TE LISSABON.
STOCKHOLM. 2 Jan. (D.N.B.)
De Britsche berichtendienst meldt,
dat de Britsche ambassaduer te
Lissabon, sir Robert Campbell,
spoedig voor een bespreking naar
Londen, zal vertrekken. Deze reis
houdt, naar men aanneemt, ver
band met de kwesties, die gerezen
zijrr door het zenden van geallieer
de strijdkrachten naar Portugeesch
Timor.
GENERAAL WAVELL.
STOCKHOLüé 2 Jan. (D.N.B.)
Generaal Wavell zal waarschijnlijk
tot chef van de geallieerde leger-,
strijdkrachten in het Verre Oosten
en de Amerikaansche admiraal
King tot chef van de zeestrijd -
krachten in dat gebied benoemd
worden, zoo meldt Svenska Dag-
bladet uit Londen.
De wereld in weinig
woorden
Amerikaansche bommenwerper
neergestort Vijf vliegers van 't
luchtwapen van het Amerikaan
sche leger zijn Donderdag om het
leven gekomen, toen hun vliegtuig,
een middelzware bommenwerper,
neerstortte en drie mijl van het
vliegveld af tot ontploffing kwam.
Zweedsch schip door brand ver
woest. Naar het Zweedsche mi
nisterie van buitenlandsche zaken
heeft meegedeeld, is het motor
schip „Shantung" van de „Zweed
sche Oost-Aziatische compagnie"
door een brand verloren gegaan. Bij
het ongeluk zijn vijf personen om
het leven gekomen.
Gelukwensch van Thailand. Uit
naam van den koning van Thai
land heeft de regentschapsraad
naar aanleiding van de jaarswis
seling een gelukwenschtelegram
aan den Fuehrer van het Groot-
Duitsche Rijk gezonden.
Britsch-Indië en de benzine. Uit
Delhi wordt gemeld, dat de Britsch
Indische regeering de benzinetoe
wijzingen zal halveeren op grond
van de onmogelijkheid om verdere
benzineleveranties uit Zuid Azië te
krijgen.
Opperbevelhebber Amerikaansche
luchtmacht. Als eerste schrede
op den weg naar unificatie van de
luchtmacht der Ver. Staten, heeft
het departement van oorlog den ge-
neraal-vlipger Weavea* tot opperbe
velhebber van dit wapen benoemd.
Braziliaansch schip verbrand. In
de haven van New York is Donder
dag op een Braziliaansch schip
brand uitgebroken. Het schip is
verloren gegaan.
Oproeping van reservisten in de
Ver. Staten. Het Amerikaansche
departement van oorlog heeft be
paald, dat alle ingeschreven reser
visten onder de wapenen geroepen
zullen worden. De minister yan
oorlog Stimson heeft verklaard, dat.
het leger vrijwilligers in. dienst zal
blijven nemen.
Conferenties van Darlan. Admi
raal Darlan heeft Vrijdag den chef
van den generalen staf Bourraquet
en generaal Revers, kabinetschef
in het ministerie van defensie, ont
vangen.
Skisport in Duitschland stopgezet.
De Duitsche sport heeft alle ski's
en toebehooren aan de weermacht
afgestaan. In verband hiermede zijn
alle gebeurtenissen op ski-gebied
afgezegd, zoodat ook de wereld
kampioenschappen te Garmisch-
Parterikirchen niet doorgaan.
TURKIJE EN DE OORLOG.
Uit de artikelen in de Turkschè
pers ter gelegenheid van de jaar
wisseling blijkt, dat men in Tur
kije met voldoening heeft vastge
steld, dat het jaar 1942 in vrede
begonnen kan worden. De Turk
sche staat gaat met denzelfden
vredeswil het jaar 1942 in en zal
blijven letten op de veiligheid van
den Turkschen staat en de politiek
van niet-oorlogvoering voortzet
ten.
BLOEIENDE PLANTEN MET
KERSTMIS EN NIEUWJAAR
Wanneer koning Winter buiten
heerscht in al zijn felheid, maken
wij het ons in huis zoo gezellig mo
gelijk. Bij de vele feestdagen, die er
op het einde van het jaar zijn en die
ons nu en dan het gure jaargetijde
in de intieme sfeer van de huiska
mer doen vergeten, behooren ook de
planten, die door hun frisch groen
en de kleurige bloemen aan de lente
doen denken..
Eenige planten, die in de Kerstda
gen reeds kunnen bloeien, zullen wij
hier bespreken. Naast het vele rood
de* Kerstversieringen past zeer goed
het wit der Kerstroos of de Helle-
borus niger. Deze kleuren vullen el
kaar geheel aan.
De Kerstroos zien we in potcul-
tuur of als snijbloem. Ze wordt ook
wel in bloemstukjes verwerkt. Een
enkele bloem in een klein vaasje
maakt reeds een aardig effect.
Eigenlijk is hrt een wonderlijk iets,
dat zij zich' klaar maakt voor den
bloei als andere planten rusten.
Heeft u de Kerstroos in den tuin
staan, dan kan men een kistje zon
der bodem .oir haar heen doen en
daar een stuk t las voor dekking bo-
ve. op. De ontwikkeling gaat dan
natuurlijk veel vlugger. Vertoont zij
bloemknoppen, dan kan zij uit den
gr jnd worden genomen en in een pot
naar binnen gebracht. Wij plaatsen
haar in het voile licht en geven, om-
d*»t de bloeiperiode is aangebroken,
veel water en nu en dan wat bloe-
merimest. Zij kan zoo lang bloeien.
Is zij uitgebloeid, dan zetten wij haar
op een koeler plaatsje en geven min
der water. In de maand April kan
ze wel weer in den tuin worden ge-
7 t.
De Poinsettia of Kerstster is ook
een plant, die in deze dagen onze
aandacht in de bloemenwinkels
vraagt. Ze wordt in een pot ge
kweekt. Ze is ook veel in gebruik bij
het maken van bouquetten en bloem
stukken. De meening, dat de Poin
settia geen kamerplant moet wor
den bestreden. Dit beteekent nog
niet, dat iedei*een er goede resultaten
mee heeft. Krqgen wq haar in ons
bezit, dan behoort zij in het volle
licht geplaatst te worden en moet
rren haar zoo min mogelijk verplaat
sen. Door het aanraken kunnen er
wonden ontstaan. Daar de Poinsettia
een wolfsmeïkachtige is, vloeit het
melksap, dat zich in den stengel be
vindt, weg en dit verzwakt natuur
lijk de plant. Oppervlakkig bezien
zou men de ruode bladeren voor de
l em aanzien. Dit zijn echter de
schutbladeren. In het midden zitten
de onaanzienlijke kleine geelgekleur-
de bloempjes. Wel kan men zeggen,
da" de Poinsettia om haar roode
si utbladeren juist wordt gekweekt.
Eenige takjes bij elkaar in een vaas
gestoken vormen ook een mooi ge
heel.
De prijs van een Poinsettia is vrij
hoog. Toch is zij dien prqs ten volle
waard. Wie de takken der Poinset
tia als snijbloem wil gebruiken, doet
goed eenige takjes bij elkaai in een
vaas met groote opening te doen.
Men moet de takjes na het afsnijden
eerst dicht branden met een kaars
en daarna de stêngels in heet water
plaatsen, omdat anders het melksap
er uitloopt, waardoor de takjes
spoedig zouden verwelken.
Vallen de roode schutbladeren en
de gewone bladeren af, dan wordt
de plant tot op ongeveer 25 cm in
gesneden en koeler gezet. Toch moet
er om gedacht worden, dat zij een
temperatuur beneden het vriespunt
niet kan verdragen. In het begin
van Mei schudt men de oude aarde
van de wortels en plaatst haar in
een mengsel van fijne bladgrond,
klei en verteerde koemest. Zij krijgt
dan ook veel meer water en een zon
niger standplaats. Toch houden wij
haar gedurende de Meimaand nog in
huis. Eerst begin Juli wordt zij in
den pot op een zonnig plekje in den
tuin geplaatst, waar wij haar lafen
staan tot begin September. Dan
krqgt zij haar plaatsje weer in huis,
waar zq het vorige jaar ook stond.
Euphorbia fulgens behoort tot de
zelfde familie als Poinsettia. De
plant is eenigszins struikachtig. De
bladeren zijn smal, de stengels zijn
sierlijk gebogen en in de oksels der
bladeren ontstaan de oloempjes,
omgeven door een oranjekleurig
schutblad. De behandeling komt
geheel met die der Kerstster over
een.
A. v. d. LIJN.
HIJ KOMT, HIJ KOMT, DE GOEDE, BRAVE
wiens avonturen hoogst merkwaardig zijn en wiens
geschiedenis hoogst origineel genoemd mag worden.
BRENGT ZATERDAG, ZONDA.G EN DINSDAG
AVOND 8 UUR, ZONDAGMIDDAG 3 UUR:
met ANNA ONDRA in de Carl Froelich-Film der
Ufa:
Bezuinigen op gas moeten we allemaal.'Maar met
onze lachbuien hoeven we niet zuinig te zijn. In
tegendeel: de lachmeter mag vèr over de streep
staan.
Onze gasman is de eenige ambtenaar, die U meer
geeft dan Uw rantsoen. Maar hij levert dan ook
alleen maar lachgas!
Toegang 18. jaar.
Zaterdagavond en
Zondag
's middags en 's avonds
Slechts de vakman waarborgt,
dat het thans zoo dure geld
besteed wordt aan artikelen
van blijvende waarde. Uit on
ze collectie:
Electrische fornuizen
Straalkachels
Stofzuigers
Scheerapparaten
SPECIAAL ADRES VOOR
REPARATIE AAN
BOTOREN.
Tel. 568 Noord Schagen
ZAAL BUISMAN.
ZONDAG 4 JANUARI
VLEESCHKEURINGS-
DIENST SPANBROEK-
te Hoogwoud
verkrijgbaar op nieuwe bon.
bij P. SILVER,
GOUW te HOOGWOUD,
op a.s. MAANDAG 5 JAN.,
n.m. 1 uur.
Zoolang de voorraad strekt.
Gehakt k 35 cent p. p.
Lappen 40 cent p. p.
Biefstuk 60 cent p. p.
Met gepast geld betalen.
Vanaf heden Telefonisch aan
gesloten onder
NOORD A 23 - SCHAGEN.
Te koop:
Een beste WAGEN
cp luchtbanden, bij N. DROOG
Jz.. Zijdewind.
Te koop:
GRAMOFOON,
model salonkast met 34 platen,
Prijs hoogste bod. S. LIGT-
HART, Zijdewind 178.
TANDARTS - SCHAGEN.
Door ziekte afwezig
tot nader aankondiging
DAGMEISJE,
gevraagd, bij G. BUTTER Jr.,
Winkel.
Te koop:
EEN VERSCHE KOE,
A. STAMMES, Schagerwaard.
Te koop:
6 paar prima leeren
SLOOTLAARZEN,
bij S. VAN RUITEN, Schoten
maker, Magnusstr. C 141', Scha
den.
Te koop: Een zoo goed als
nieuwe KACHEL, waarop ge
kookt kan worden, een Eet- en
Theeservies, ongeveer 800 Holl.
Dakpannen en ruim 400 hard
gebakken Vloertegels. P. SLO-
TEMAKER, B 46, Dirkshorn.
Te koop:
TIGER KACHEL,
in besten staat, kl. model. B.
BLOM, Narcissenstr. 16, Bree-
zand.
Te koop gevraagd:
HOOI en ERWTENSTROO.
Te koop aangeboden: 1 drie-
wielde kar, 2 Weston takels,
een 2e hands Fiets. K. HEIJ-
BOER, Tel. 336, Stoomweg 26,
Breezand.
Te koop:
8 KIPPEN met een HAAN,
Roode Eeslanders, 1 jaar oud.
J. KOK, Zijdewind.
Te koop:
18 WEIDESCHAPEN,
weeren, bij C. BOS, Burger-
brug.
Te koop gevraagd:
Electra draad. Grondkabel,
Gummikabel, Snoer, Scha
kelkasten, Zekeringkasten.
Ook kleine partijtjes. Br. on
der no. 40 Bur. van dit blad.