HOLLANDS
DAGBLAD VOOR
HELDERSCHE COURANT VAN 1873
SCHAGER COURANT VAN 1855
Remmen der
btwapaningspraductii
„PRINS VAN ORANJE" IN
DEN GROND GEBOORD
SUCCESSEN BIJ LENINGRAD
Wil Roosevelt
invasie in Europa
Premie Ziekenfonds-
besluit blijft 4°|0
Geen Nederlanders
naar Davos
03^
Redactie en administratie
SCHAGEN Telef. 444 (2 lijnen)
Redactie en administratie
DEN HELDER Telef. 2345 (2 lijnen)
Uitgave:
N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
86ste JAARGANG No. 11698
WOENSDAG 14 JANUARI 1942
Onwil en geeuwen in
Engeland
LISSABON, 13 Jan. (A.N.P.)
Onder het opschrift „Remmen der
bewapeningsproductie", houdt een
bijzondere correspondent van de Ti
mes zich in twee uitvoerige artike
len zich bezig met de hindernissen,
welke de Engelsche oorlogsproduc-
Itie nog steeds ontmoet. Lord Beaver-
brook had gelijk, aldus de Times,
itoen hij verklaarde, dat de Brit-
eche bewapeningsproductie nog
niet op volle kracht werkt, en
Bevin verlangde niets onmogelijks,
toen hij zeide, dat men de produc
tie nog met 40 procent kan opvoe
ren. De meening van deze twee mi
nisters wordt door breede kringen
der arbeiders en ook van hun lei
ders gedeeld. De reden voor dit fa
len der Engelsche bewapenings
ondernemingen is de omstandig
heid, dat niet alle machines volle
dig gebruikt worden. Ook ontbreekt
in vele gevallen een zekere continu
ïteit der verdeeling van orders. Zoo
komt het voor, dat een fabriek vol
komen stilligt, terwijl een naburig
bedrijf niet orders overladen is.
Hier ontbreekt het dus aan de juiste
organisatie. Hetzelfde geldt, wan
neer een- en hetzelfde wapenbedrijf
zich steeds moet omzetten op de
vervaardiging van ander oorlogs
materiaal, zoo b.v. vandaag torpe
do's maakt, morgen affuiten, en na
geruimen tijd weer heel iets anders.
Ook speelt de geldkwestie bij de ge
brekkige productie een zeer groote
rol, ja vele bedrijfsleiders, arbei
ders zelfs zeggen, dat die kwestie
de wortel is van het kwaad. Zij ver
klaarden, dat 'al te hooge loonen
veel tot de storingen in de produc
tie bijdroegen. In andere gevallen
werden arbeiders onwillig, omdat
zij zich het waandenkbeeld in het
hoofd gezet hadden, dat hun werk
gevers geweldige oorlogswinsten
maakten.
De winstkwestie houdt in het al
gemeen de gemoederen van vele ar
beiders bezig. Voortdurend gepraat
over den wederopbouw na afloop
van den oorlog en het maken van
plannen voor de toekomst belem
mert voorts de oorlogsindustrie en
werkt het verrichten van maximale
prestaties tegen. Een ander euvel
is het nog altijd niet in vollen om
vang functioneerende verkeerswe
zen. Onvermijdelijke opstoppingen
worden veroorzaakt door troepen
transporten, luchtaanvallen en
moeilijkheden in de organisatie.
Ook heeft men in Engeland nooit
geleerd, goederentransporten met
een maximum aan economisch in
zicht uit te voeren. De meeste goe
derentreinen rijden, zooals dat in
vredestijd gebruikelijk is, niet met
volle lading. De propaganda die in
Engeland gemaakt wordt om de
productie op te voeren, is ook niet
erg doeltreffend en de verschillen
de slagwoorden, die van officieele
zijde worden uitgegeven, brengen
bij de arbeiders ofwel geeuwen of
onwil teweeg.
De laatste zes maanden, waarin
er slechts betrekkelijk weinig lucht
aanvallen hebben plaats gehad, zijn
voor de Britsche bewapeningspro
ductie zeer slecht geweest, omdat
de rechtstreeksche aansporing, wel
ke het gevaar en de strijd met zich
mee brengen, ontbraken» Steeds
nog wordt er geklaagd over een in-
voldoende aantal vrouwen in de
wapenbedrijven. De tot de vrouwen
gerichte oproepen waren echter on
handig gesteld en hadden niet over
tuigend genoeg gewerkt. Daar komt
bij, dat men beroep deed op het ei
gen belang der vrouwen. Jonge
moeders zouden gaarne zoo werd
er gezegd bij duizenden haar ar
beidskracht in dienst van het va
derland willen stellen, maar de kin
derbewaarplaatsen, waar de klein
tjes tijdens afwezigheid der moe
ders verzorgd werden, ontbraken.
Een andere hindernis voor den
vrouwenarbeid wordt gevormd door
de moeilijkheden bij het verrichten
van inkoopen. De Times-correpon-
dent meent ten slotte het volgende:
Wat aan de Engelsche bewapenings
productie ontbreekt, zijn centrale
staatscontrolecommissies, die ech
ter niet alleen adviseeren doch ook
bevelend zouden moeten kunnen
optreden.
DE LEIDER VAN DE N.S.B. NAAR
APELDOORN.
Mussert, de leider van de N.S.B.,
zal Zaterdag a.s. een bezoek aan
Apeldoorn brengen in verband met
de officieele opening van het nieu
we kringhuis van de N.S.B. aan de
De ven terstraat. De leider zal ten ge
meentehuize officieel ontvangen
worden, terwijl ook het plan bestaat
dat hij de nieuwe streekkwartieren
van den Nationalen Jeugdstorm te
Apeldoorn zal bezichtigen. Des
avonds zal hij in den Tivoli-schouw
burg in een openbare samenkomst
een rede houden.
Volendam op de schaats. De bewoners van het karakteristieke vis-
schersplaatsje hebben de ijzers ondergebonden» om een baantje te ma-
hen. (Pax-Holland-De Haan-m).
Ned« Indische mijnenlegger
tracht vergeefs te
ontkomen
VERWOESTINGEN OP TARAKAN
NUTTELOOS GEACHT. - VLIEG
VELD BIJ MENADO INGE
NOMEN.
TOKIO. 13 Jan. (Domei). Het
keizerlijk hoofdkwartier heeft me
degedeeld, dat de Japansche marine
den Ned.-lndischen mijnenlegger
„Prins van Oranje", metende 1291
ton, die trachtte van Tarakan te
ontkomen, in den grond heeft ge
boord.
Intusschen hebben Japansche een
heden zich meester gemaakt van
het vliegveld Kakas nabij Menado
op Celebes, waar vier Lockheed
Hudsons, zware bommenwerpers,
en drie andere zware bommenwer
pers werden neergeschoten. In het
gebied van Tarakan 'hebben Japan
sche vliegtuigen een tweemotorigen
bommenwerper van den tegen&tan
der neergeschoten, benevens nog
een tweede machine.
Ten aanzien van de verovering
van het vliegveld van Kakas wordt
gemeld, dat de Japansche eenheden
die Menaco hebben bezet, opgerukt
zijn naar Tondano, waar zij zich
voegden bij eenheden, die te Kema
waren geland. De gezamenlijke een
heden rukten toen op naar het
vliegveld van Kakas.
Ook Japansche landing aan
de Oostkust van Celebes.
Volgens een officieel communiqué
zijn speciale landingscorpsen der
Japansche marine ook aan de Oost
kust van Celebes succesvol ont
scheept en hebben op de noordoos
telijke punt van het eiland de stad
Kema bezet.
In hooge militaire kringen levert
men commentaar op een radiobe
richt uit Singapore, volgens hetwelk
alle olievoorraden en -bronnen op
De Mijnenlegger
„Prins van Oranje"
Bemanning: 46 Europeanen sn
75 inlanders.
Wij laten hier enkele bijzon
derheden volgen omtrent de
mijnenlegger „Prins van Oran
je", die getorpedeerd is. Deze
mijnenlegger werd op 29 Janua
ri 1932 in dienst genomen, na
gebouwd te zijn bij de Rotter-
damsc'he Scheepsbouwmaat
schappij „De Maas". De beman
ning, zooals die volgens de
laatste gegevens werd opgege
ven, bedraagt 46 Europeanen
en 75 inlanders.
De „Prins van Oranje" bezat
een machinevermogen van
1750 P.K.
Wat de bewapening betreft,
het schip voerde 2 kanons van
7,5 c.m., nr. 9, 2 mitrailleurs
van '40 m.m. nr. 2, 2 mitrail
leurs van 12,7 m.m. nr. 2 en 2
mitrailleurs nr. 4 l.k. Voorts
bezat het een dubbele lanceer-
inrichting voor torpedo's. De
lengte van de „Prins van Oran
je" bedroeg 66 meter, de breed
te 11 meter.
Tarakan waren verwoest, alvorens
de Japanners dat eiland verover
den. Bewezen is. dat deze verwoes
tingstactiek in het geheel geen mi
litaire voordeelen oplevert, maar
uitsluitend inheemsche bewoners
doet lijden. Hoe grondig deze tac
tiek ook wordt toegepast, dit zal de
verdediging van Nederlandsch-Indië
tegen de Japansche aanvallen niet
mogelijk maken, aldus zegt men in
deze kringen.
Onder verwijzing naar het feit,
dat de oliebronnen uit Britsch-Bor-
neo, dat vorige maand is veroverd,
al bijna normale productie vertoo-
nen, verklaarden waarnemers, dat
de zinnelooze verwoesting kennelijk
nutteloos is.
Volgens mededelingen van ver
schillende zijden staat nog niet
vast, dat de petroleumbronnen van
Tarakan onbruikbaar gemaakt zijn.
Wel waren hiervoor maatregelen
genomen.
Het wordt mogelijk geacht, dat
de bezetting der Japanners te snel
in haar werk is gegaan, om uitvoe
ring van alle maatregelen mogelijk
te maken. Althans is te Batavia
hierover geen definitief bericht ont
vangen.
Admiraal Hart, de bevelheb
ber der verbonden marinestrijd
krachten in het zuidwestelijk
deel van den Stillen Oceaan,
is een week geleden „ergens op
Java" aangekomen. United
Press meldt, dat hij de reis ge
maakt heeft in een onderzee
boot.
Een japansche
verklaring
GEEN VIJANDELIJKE VOORNE
MENS TEGEN ONSCHULDIGE
BEVOLKING VAN NED..INDIë.
TOKIO, 13 Jan. (D.N.B.) Met
betrekking tot het Ingaan van den
staat van oorlog tusschen Japan
en Nederlandsch Indië heeft het
inlichtingenbureau der Japansche
regeering gisteravond een officieele
verklaring uitgegeven, waarin o.a.
gezegd wordt:
Ofschoon de Japansche regeering
aan de Ver. Staten en het Britsche
rijk den oorlog verklaard heeft,
heeft zij ervan afgezien, tot vijan
delijke maatregelen tegen Neder,
landsch Indië over te gaan. Zij
heeft dit gedaan in het oprechte
verlangen, zoo mogelijk te vermij
den. dat ook de bewoners van Ne
derlandsch Indië door de verschrik
kingen van den oordlog zouden
worden geteisterd. De regeering
van Nederlandsch Indië heeft ech
ter aan de Japansche regeering
meegedeeld» dat zij zich genood
zaakt zag. et het oog op de begin
nende vijandelijkheden van de zii-
de van Japan tegenover de Ver.
Staten en het Britsche riik. waar
mede Nederlandsch Indië 'onaf
scheidelijk verbonden is. te con-
stateeren. dat tusschen Japan er
Nederlandsch Indië den staat van
oorlog bestaat. Daarenboven heb
ben de Ned.-Indische strijdkrach
ten sindsdien de meest uiteenion.
pende vijandelijke handelingen je
gens Japan begaan.
Japen koestert ten opzichte
van de onschuldige bevolking
van Nederlandsch Indië geens
zins vijandelijke voornemens.
Met het oog echter op de nood
zakelijkheid, het vijandige op-
Duitschland strijdt voor Europa
GERINGE ACTIVITEIT OP DE KRIM.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 13 Jan. (D.N.B.)
Het opperbevel der weermacht deelt mede:
Op de Krim en in de bocht van den Donetz slechts geringe
gevechtsactie. In het gebied ten Oosten van Charkof hebben
onze troepen geslaagde verkenningsaanvallen op vijandelijke
steunpunten ondernomen. De vijand verloor 219 dooden en 93
gevangenen. In de centrale zone en in het gebied van Waldai
duren de gevechten voort. Bij een operatie van een stoottroep
aan het omsingelingsfront van Leningrad werden 22 vijan
delijke kazematten met de bezetting vernietigd.
Sterke afdeelingen gevechtsvliegtuigen, stuka's en jagers
grepen in de gevechten te land in. De bolsjewisten leden hijzon
der bloedige verliezen en verloren vêel krijgsmateriaa.1. In tal
rijke garnizoensplaatsen en treinen werd nrand veroorzaakt.
In Noord-Afrika werden heftige Britsche aanvallen in het
gebied van Solloem afgeslagen. De zware gevechten duren
voort Ten Zuidwesten van Agedabia mislukte een vijandelijke
pantseraanval. Duitsche gevechtsvliegtuigen en stuka's bom
bardeerden concentraties van Britsche auto's en pantserwagens
in het gebied van Agedabia, alsmede havenwerken en vliegvel
den in Cyrenaica. Bij luchtgevechten werden drie vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten.
Overdag en des nachts zijn de luchtaanvallen op vliegvel
den op Malta met succes voortgezet.
Britsche koloniale politiek
in opspraak
Houding der Inheemsche
vorsten diepe teleurstelling.
STOCKHOLM, 13 Jan. (DNB).
De Britsche openbare meening
critiseert het feit, dat men eerst op
het laatste moment probeert het
gekleurde deel der bevolking door
concessies voor de Engelsche zaak
te winnen.
Een diepe teleurstelling is het
optreden der Inheemsche vorsten
geworden, met wie de Britsche ver
tegenwoordigers ijverig vriend
schappelijke betrekkingen hebben
onderhouden. Thans is b v., aldus
merkt het Engelsche publiek op, de
zoon van den miaharadja van Ketla
(op Malakka) een der voornaamste
sprekèrs van de Japansche radio
Andere maharadjas hebben de Ja
panners vriendelijk ontvangen en
voor hen partij gekozen.
Als er geen wonderen gebeuren, is
het straks noodig de volksmassa's
van Voor-Indië en Burma te mobi-
liseeren, een maatregel, die slechts
na wijziging van de geheel e koloni
ale politiek mogelijk is.
ENGELSCHE STRIJDKRACHTEN
ZOUDEN GEBRUIKT WORDEN.
WASHINGTON, 13 Jan. (ANP)
Uit de gebeurtenissen na de verkla
ring van Roosevelt, dat de Ver. St.
troepen naar Groot Brittannië wil
len zenden blijkt, dat het program
ma voor de invasie in Europa bijna
gereed is gekomen. Men is hier van
meening, dat de sterke strijdkrach
ten, die zich in Engeland bevinden,
voor een aanval op Europa moeten
worden gebruikt, terwijl de Ame-
rikaansche troepen in hun plaats
Engeland zullen verdedigen. De in
Engeland aanwezige legers hebben
reeds met de Duitschens gestreden,
zoodat zij het geschikst zijn den
zwaarsten last van den strijd te
dragen. Bovendien heeft men ze
sedert maanden daarop voorbereid,
zoodat ze ook gezien van een stand
punt der moraal logischerwijze
vóór de Amerikaansche troepen
voor een invasie moeten worden
gebruikt.
treden van Nederlandsch In
dië te onderdrukken en leven
en eigendom der daar wonen
de Japanners te beschermen,
hebben het leger en de mari
nestrijdkrachten van Japan
den llen Januari de militaire
operalies tegen de strijdkrach
ten van Nederlandsch Indië
ingeleid.
Jomieori Sjimboen schrijft, dat
Japan oorspronkelijk slechts den
Anglo-Amerikaanschen invloed in
Oost-Azië wilde vernietigen en
geen nieuwe plannen had tegen
andere mogendheden. Op onver
standige wijze echter heeft de Ne-
derlnadsche emigrantenre^eerii
zich door Engeland en Amerika
tot een oorlog tegen Japan laten
verleiden en Nederlan^*^ Tndi
heeft thans zelfs de vesting Soera
baia ter beschikking gesteld als
hoofdkwartier van den Engelsehen
operbevelhebber. Ook de overblijf
selen van de'Britsche vloot in O.
Azië te Singapore zijn te Soerabaïa
gestationneerd. Engeland en de
Vereenigde Staten probeeren thans
na het verlies van belangrijker
steunpunten, in Nederlandsch In
dië de laatste verdedigingsstellin
gen te betrekken»
's GRAVENHAGE. 13 Jan. In
de Ned. Staatscourant van heden is
opgenomen een besluit van den
secretaris-generaal van sociale za
ken, waarbij de premie, bedoeld in
artikel 9, tweede lid, van het Zie-
kenfondsenbesluit, voor het laar
1942 wordt vastgesteld op vier pro
cent van het loon in den zin der
ziektewet
Valsche stuivers iu omloop
Het nieuwe stuivertje is reeds
thans vervalsoht. Een bewoonster
van de Planetenstraat Treeft giste
ren zulk een valsch stuiverstukje
ontvangen, van welk feit zij aan
gifte bij de politie heeft gedaan.
Het vervalschte stuivertje is
slecht nagemaakt. Het is dunner
dan het echte en er zijn ook enkele
andere waarneembare verschillen.
Maan
Maan
vanavond om onder
6.5° jm SA uur tt-51
16 Jan UUF 1 Febr
N.M. tot morgenochtend V.M.
24 Jan q aa 8Fehr
EK. v.44 uur. L.K
SCHAATSEN
REISMOELIJKHEDEN TE
GROOT.
Bij informatie vernamen wij van
het presidium van den Nederland,
schen Schaatsenrijdersbond, dat dit
jaar geen Nederlandsche ploeg zal
deelnemen aan den landenwed.
strijd, welke ln Februari a.s. te Da.
vos zal worden gehouden.
Een offioieele uitnoodiging werd
ook niet ontvangen» daar de Neder,
landsche Schaatsenrijdersbond tij.
dens de voorbereidende besprekin.
gen aan de organisatoren reeds te
kennen had gegeven, dat de reis.
moeilijkheden onoverkomelijk wa.
Dienst Enkhuizen'
Stavoren gestremd
Naar de Nederlandsche Spoor
wegen mededeelen, zal de
dienst Enkhuizen-Stavoren met
ingang van heden gestremd zijn
I GEEF KINDEREN KLOMPEN
AAN!!!
ZIJN SCHOONVADER.
In een woning aan de Amstelka-
de te Amsterdam heeft gisteravond
een rijwielhersteller zijn schoonva
der met een zwaren ijzeren stang
een slag op het hoofd gegeven,
waardoor de laatste 'n groote hoofd
wonde bekwam en in een zieken
huis moest worden opgenomen.
Na een heftige woordenwisse
ling greep eensklaps de
schoonzoon een ijzeren staaf en
deed dien met een hevigen slag op
het hoofd van zijn schoonvader
neerkomen. De dader werd korten
tijd later door de politie gearres
teerd.
Wij houden droge warme voeten en
sparen onze schoenen.
Polygoon-Leemker)
Laatste teyenstand op de
Pbilippijnen
Versnelde Britsche terug
tocht op Malakka.
TOKIO. 13 Jan. (DNB.) De voor
naamste gevechten op het schier
eiland Balanga schijnen zich vol
gens de laatste berichten af te spe
len in het gebergte op omstreeks
20 km. ten zuiden van de Ameri
kaansche oorlogshaven Olongapo
Amerikaansche en Philippijnsche
strijdkrachten probeeren met alle
middelen de Oostzijde van dit schier
eiland te verdedigen.
In Japansche militaire kringen
neemt men aan, dat dit de laat
ste tegenstand op groote schaal is
en dat het lot van het eigenlijke
schiereiland beslist is, als de
doorbraak door deze vijandelijke
stellingen is geschied.
De oorlogscorrespondent der Nit-
sji Nitsji meldt van het front der
Pbilippijnen, dat. de Japanners
thans het schiereiland Ba taan be-
heerschen en een Amerikaansche
strijdmacht van 50.000 man een
laatste wanhopige verdediging voert
in stellingen aan den voet van een
berg van 1280 m. en voorts langs
de kust. De Japanners treden nu op
tegen de Amerikaansche artillerie
stellingen, waar de Japansche in
fanterie met steun van de lucht
macht een krachtig offensief ontke
tent. Het kanongebulder is zelfs te
Manilla hoorbaar.
Uit de verklaringen van een ge
vangen genomen Amerikaansch of
ficier, blijkt volgens een Domeibe-
richt van de Pbilippijnen, dat er
een uiterst groote verwarring en
gebrek aan discipline bestaat onder
de Amerikaansche troepen.
De strijd op Malakka.
Als voorhoede der Japansche
strijdkrachten heeft gistermiddag
om vijf uur een tankafdeeling de
grens van den staat Negri Semhi-
lan overschreden bij de achtervol
ging van den vluchtenden tegen
standers. De Britsche strijdkrachten
trekken ijlings terug op de stad Ma
lakka.
Bij twee luchtaanvallen, die de
Japanners gistermiddag op Singa
pore ondernamen, hebben zij 15 Brit
sche vliegtuigen, voor het grootste
deel Buffalotoestellen, neergescho
ten zonder zelf verliezen te lijden.
De woordvoerder der Japansche
ambassade heeft in de persconfe
rentie verklaard, dat hij het juiste
tijdstip waarop de Engelschen Sin
gapore zouden opgeven, natuurlijk
niet kon noemen. Persoonlijk had
hij echter de overtuiging, dat dit
binnen twee maanden 't geval zou
zijn.
Gistermiddag hebben formaties
der luchtmacht van de Japansche
marine ondanks slechte weersom
standigheden opnieuw hevige bom
aanvallen op Singapore ondernomen
Daarbij werd zware beschadiging
van militaire installaties waargeno
men Alle Japansche vliegtuigen
keerden op hun basis terug.
Gevechten om den Burma-
weg.
Volgens berichten uit Rangoon
zouden aan de grens tusschen Noord
Thailand en Burma, waarheen
Tsjoengking troepen heeft gezonden
ter verdediging van den weg door
Burma, de eerste gevechtshandelin
gen hebben plaats gegrepen.