HOLLANDS
Verduister i
DAGBLAD VOOR "k T
HELPERSCHE COURANT VAN 1873 SCHAGER COURANT VAN 1855
Japanners bezetten
Batikpapan
NOG EEN JAAR ROOKEN
Redactie en administratie
SCHAGEN Telef. 444 (2 lijnen)
Redactie en administratie
DEN HELDER Telef. 2345 (2 lijnen)
Uitgave:
N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
WAAP.1N OPGENOMEN
86ste JAARGANG No. 11709
DINSDAG 27 JANUARI 1942
Belangrijk oliecentrum
van Nederlandsch-Borneo
BIJZONDERHEDEN OVER DEN
VAL VAN TARAKAN.
TOKIO, 26 Jan. (D.N3.) De
Japanners hebben de stad Ba-
likpapan, een belangrijk olie
centrum van Nederlandsch Bor-
neo, bezet nl deze stad bevin
den zich talrijke raffinaderijen,
waaronder de grootste paraffi-
neraifinaderij. De stad telt 29000
inwoners.
Omtrent de landing der Japan
ners op het eiland Tarakan aan de
Noordoostkust van Borneo op 11
Jan. jl. worden thans te Tokio be
langwekkende bijzonderheden be
kend. volgens welke de bezetting1
Vóór de landing der Japanners de
petroleum tanks in 'brand heeft ge
stoken. Het vuur breidde zich toen
uit over de havenwerken van het
eiland. Langs de kust waren ver
sterkte stellingen met .tal van hin
dernissen aangelegd, die na de lan
ding der Japanners ten deele moes
ten worden opgeblazen. Bovendien
moest- een mijnverspërring in de
baai van Tarakan gepasseerd wor
den. Daar de landing bij verrassing
plaats greep, gaven deelen der Ned.
Indische troepen zich terstond over.
Aan de Zuidkust evenwel wist gen
kleinere versterkte stelling zich. ge-
ruimen tijd te handhaven. De over
gave geschieddepas na het gecon
centreerde vuur van de Japansche
ylooteenheden.
Volgens een verslag van de Jomi-
oeri Sjimboen drongen op den dag
der landing verschillende Japan
sche mijnvegers de baai van Tara
kan binnen, om den weg voor den
aanval vrij te maken. De Ned-Indi-
eche artillerie opende plotseling hét
vuur, waardoor de mijnvegers in
een moeilijke positie geraakten.
Binnen enkele minuten was een
boot zwaar getroffen. In zinkenden
toestand wist zij evenwel het vu
ren nog te beantwoorden, waarbij
het haar gelukte, deelen van de
Ned.-Indische artillerie tot zwijgen
te brengen. Doch ook voor den dap-
peren mijnvèger had het laatste
uur geslagen-. Voor de oogen der ge
lande troepen ging de boot met
General Pabst
overleden
NEDERLAMDSCH GEZANT' TE
TOKIO.
TOKIO, 36 Jan. JD.N.B.) Gene-
raai Pabst, die gezant van Neder
land te Tokio was. is vanochtend in
den ouderdom van 68 jaar in het
St, Lucas-ziekenhuis alhier aan een
hartkwaal gestorven.
De heer Pabst werd 8 Maart 1873
te 's-Gravenhage geboren. Na zijn
aanstelling' als 2e luitenant der ar
tillerie vertrok hij naar Ned. Oost-
Indië.
De heer Pabst, die inmiddels de
overige militaire rangen had door-
loopen, werd in 1923 bevorderd tot
generaal-majoor, terwijl hem met
ingang van 17 April van dat jaar,
tegelijk met zijn bonoeming tot ge
zant te Tokio een eervol ontslag uit
den militairen dienst werd verleend
De heer Pabst is ridder in de orde
van den Nèderlandschen Leeuw,
commandeur in de orde van Oran je-
Nassau, 3e klasse der orde-van den
Gulden Rijsthalm van China en
grootkruis in de orde van de Rij
zende Zon van Japan.
man en muis de diepte in. Het blad
jperkt ten slotte op, dat technische
afdeelingen van de Japansche lan
dingstroepen er reeds mee bezig
zijn, de vernielde petroleulninstal-
laties te herstellen.
Goede vorderingen in
Zuid-Malakka
STRATEGISCH 9 BELANGRIJKE
PLAATSEN INGENOMEN.
Felle gevechten In Centraal
Johore,
TOKIO, 26 Jan. (DNB). Naar
Domei meldt, zijn heden de strate
gisch belangrijke plaatsen Ayer
Itam en Kloeang in het centrum
van Zuid Malakka door de Japan
ners ingenomen.
De laatste berichten van 't front op
Malakka melden, lat de vernieti
ging der vijandelijke strijdkrachten
in de omgeving van Kelang, groo-
te vorderingen maakt en dat d'e
Japanners in dezen sector snel op
rukken.
De aan de Westkust optrekkende
troepen stonden gistermiddag in de
buurt van Senggarang, 15 km. ten
Oosten van Batoe Pahat.
Van de andere fronten.
Voordat de sterk verdedigde stad
Kloeang in centraal-Johore was be
zet .was dertig uur lang hevig ge
vochten. zoo meldt Domei. Speciale
eenheden van het Japansche leger
achtervolgen den terugtrekkenden
vijand. Tusschen Yong Peng en
Ayor Itam trachtte de vijand, vol
gens een speciaal bericht van de
Tokio Nitsji Nitsji, met steun van
twaalf tanks door ^een tegenaanval
den Japanschen opmarsch tot stand
te brengen. De vijand echter werd
tenslotte tot de vlucht gedwongen,
nadat twee. tanks in Japansche
hanclen waren gevallen. De gevech
ten der laatste dagen in midden-
Johore( worden gevoerd aan een
front van 50 kilometer breedte, dat
ongeveer loopt van het Noordoos
ten naar het Zuidwesten.
Volgens de Bangkok Times wordt
van 't front in Burma meegedeeld
dat vele Burmeezen toetreden tot
het Bunmeesohe vrijwilligerscorps,
dat Japan steunt.
In een hoofdartikel van de Bang
kok ChronicLe wordt geschreven:
Waarheen de Japanners in Burma
ook frejéken, overal worden zij
door df inheemsohe bevolking met
open armen ontvangen. De dag
nadiert. waarop Burma aan de
zijde van Japan. China, Mandsjoe-
kwo en Thailand zal optreden als
de vijfde vrije natie in het Verre
Oosten.
THAILAND
EN DEN OORLOG.
Met betrekking tot de oorlogsver
klaring van Thailand' aan Enge-
lad en de Ver. Staten wordt in de
Wilhelmstrasse verklaard, dat dit
besluit van de grootste beteekenis
is in verband met de militaire ope
raties van Japan en dat ook de
psychologische utiwerking er vam,
op de Burmaansche bevdikinj? niet
hoog genoeg kari worden aange*
slagen.
De ambassaduer van Tailand in
Tokio, Direk Chayanama. heeft in
een verklaring gezegd, dat Thai-
lands oorlogsverklaring niet geheel
onverwacht is gekomen, want En
geland en de Ver. Stalen hadden
reeds lang te voren tegen Thailand
oorlog' gevoerd. De ambassadeur
wees op het werpen van bommen
boven Thailands gebied en de be
schieting van burgers met machine
geweren en verklaarde tenslotte.
Duitschland strijdt voor Europa
Verwoede gevechten in N.-Afrika
GROOTE BUIT AAN OORLOGSMATERIAAL.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FgllRER, 26 Jan. (D.N.B. -
Het opperbevel der Weermacht maakt bekend:
ln het^Oosten voortdurende gevechten.
In de wateren ;*onHom Engeland hebben gevechtsvliegtuigen
in den afgeloopen nacht ten Westen van Pembroke een vrij
groote vrachtboot met bommen zoo'zwaa'r beschadigd, dat, zij
verloren geacht kan worden. Verdere nachtelijke aanvallen der
luchtmacht waren gericht op een. haven van de Zuidwestkust
van het eiland.
In Noord-Afrika hebben de Duitsch-Italiaansche formaties
den verslagen tegenstander achtervolgd en hem in nieuwe ge
vechten nieuwe zware verliezen aan menschen en materieel be
rokkend. Alleen reeds gisteren werden 96 tanks. 38 stukken ge
schut en- omvangrijk ander- oorlogstuig buitgemaakt of ver
nietigd.
In de Middellandsche Zee hebben Duitsche gevechtsvliegtui
gen ten Noorden van Tobroek een Britsche vlootformatie aan
gehouden en voltreffefs op een lichten kruiser geplaatst. Bij
een aanval overdafr van Duitsche gevechtsvliëgtuigen op het
vliegveld Halfa op het eiland Malta werden bommen op hangars
en tusschen geparkeerde vliegtuigen geplaatst. Duitsche jagers
schoten hierbij in luchtgevechten zonder eigen verliezen 8 Brit
sche vliegtuigen neer.
Amsterdams grachten zijn ln deze
dagen een dorado voor hen, die niet
van verrq tochten honden, maar
liever een „binnenbaantje" maken.
(Pax-Hólland-De Haan-m).
De conferentie
te Rio
Dinsdag sluiting
De politieke commissie van de
conferentie heeft besloten, dat de
laatste plenaire zitting -gewijd zal
zijn aan het. voorlezen van de tek
sten van alle resoluties. De plenai
re zitting zal Dinsdag om 11.00 uur
in het Itamarati-paleis worden ge
houden, waarmede de conferentie
formeel gesloten zal worden.
De vertegenwoordiger van Argen
tinië te Rio de Janeiro heeft in
verband met het verbreken der
economische betrekkingen meta de
asmogendhederi verklaard, dat al
leen die ondernemingen op de
zwarte lijst konden worden gezet,
welker kapitaal als buitenlandsch
kan worden beschouwd.
De Londensclie nieuwsdienst heeft
de volgende beschouwingen van
den 'Amerikaanjchen commentator
Elnier Davies 'over de conferentie
te Rio gepubliceerd.
Het is nog te vroeg om de gevol
gen van den diplomatieken tegen
slag, dien wij op de pan-Ameri-
kaansche conferentie hebben gele
den, te kunnen taxeeren, zij zullen
ernstiger zijn dan het Ameriltaan-
sche publiek thans aanneemt.
De te Rio aangenomen motie-be-
teekent uitsluitend, dat elke Ame-
rikaansche republiek baar betrek
kingen met de as kan afbreken, als
haar het goeddunkt.
Onze tabakspositie
biedt weinig
perspectief meer
dat de Japansche en Thailandsche
troepen schouder aan schouder
strijden voor de zaak der gerech
tigheid en zullen overwinnen.
Van bevoegde zijde wordt mede
gedeeld, dat gisteren --wederom een
aanval is gepleegd c»p Indochi
noesch gebied door vliegtuigen van
onbekende nationaliteit, die uit de
richting van China kwamen. De
toestellen vipgen wederom op zeer
groote hoogte, zoodat men hun
aantal zelfs niet kon - vaststellen.
De aanval was gericht op een mili
tair vliegveld in de nabijheid van
Hanoi. Éen aantal bommen werd
neergeworpen, die het vliegveld
echter niet troffen.
De Fransche ambassaduer in
Tsjoengking is door de Fransche
regeering er mede belast bij zijn
proteststappen in verband met den
luchtaanval van Vrijdag met na.
druk te wijzen op de herhaling
van 't bombardement van Fransch
souverein gebied.
Scherpe aanval op
Churchill
Naar Reuter uit Perth meldt,
heeft de Australische premier, Cur-
tin, in een radiotoespraak een
scherpen aanval op Churchill ge
daan. Hij zeide onder meer, dat
geen enkel volk zijn lot afhankelijk
kan maken van de onfeilbaarheid
van één man. Ook kan men geen
afsfand doen van het recht, voor
zichzelf te spreken.
Hot vijandelijke geschut dreunt
thans voor onze eigen poorten,
Australië bevindt zich nu midden
tusschen de fronten, zoo verklaarde
de minister-president. Australië zal
het lijden en de offers van den oor
log niét bespaard blijven, op het
oogenblik worden onderhandelin
gen gevoerd om Australië de het
toekomende plaats in den staf van
generaal Wavell te verschaffen. D'e
meening van Australië, welks be-,
staan van den afloop van het con
flict in den Stillen Oceaan afhangi,
is Churchill en Roosevelt volledig
en düidelijk ter kennis gebracht
PRODUCTIE TOT 25 VAN HET
VROEGERE KWANTUM
GEDAALD.
De begrijpelijke belangstelling
voor onze tabaksposdtie heeft het
A.N.P. aanleiding gegeven te be-
voegder plaatse de vraag voor te
leggen op welke wij-ze de Neder
landsche overheid tracht de moei
'iijkheden te ondervangen, om roo-
ken-d, Nederland zijn rookmateriaal
te verschaffen en hoe de vooruit
zichten op de ..tabaksmarkt" zijn.
De zorg voor de tabakspositie is
in handen van het rijksbureau
voor Tabak en Tabaksproducten,
dat op 28/Mei 194$ zijn werkzaam
heden aanving.
Het lag, voor de hand, dat de si
garen de meeste moeilijkheden
zouden geven. Voor de fabricage
daarvan toph is een verscheiden
heid aan grondstoffen noodig.
Met de kerftabak .stond het iets
anders. Deze kwam in normale
tijden uit Ned. Indië, Amerika en
Turkije, maar zou te vervangen
zijn door niet-overzeesche- tabak
ken uit Zuidoost Europa: Honga
rije, Servië, Bulgarije en Grieken
Jand en verder uit Frankrijk en
Algiers. De oogst in deze landen
is echter in het afgeloopen jaar
niet meegevallen.
Tenslotte kan nog worden gebruik
gemaakt van onze "Nederlandsche
da bak, maar deze productie is'
slechts gering.
Dat overtreding ten aanzien van
de gegeven bepalingen, zoowel wan
neer sancties de overtreders bedrei
gen als wanneer dat niet hèt geval
was, zouden voorkomen, kon wor-
d.en verwacht De zucht naar extra-
voordeplen leidde er bij fabrikanten
en grossiers telkens weer toe, dat
getroffen maatregelen en gegeven
uitvoeringsVoorschriften in allerlei
vorm werden overtrelen.
Zonder op de begane overtre
dingen in détails verder in te
gaan, mag toch wel dit gezegd
dat zonder de tijdige dooi* de
overheid genomen maatregelen
de aanwezige tabaksvoorraden
•en -producten in veel sterker
mate dan thans soms het ge
val zal zijn niet alle fraude
zal zijn te voorkomen of te ach
terhalen in handen zou zijn
gekomen van degenen, waar
voor ze niet bestemd waren,
zulks tot schade van de consu
menten, de rookers.
De hooge prijzen der ta
baksartikelen.
De. prijs is een belangrijk punt
van het tabaksprobleem. Sigaren
zijn er af en toe nog wel, maar de
winkeliers maken er soms prijzen
voor, waarvan de kooper schrikt.
Op ait punt leeft, in breedep kring
het sterke vermoeden, dal ervwin-
keliers zijn, die probeeren uit de
situatie te halen ^at er uit te ha
len is. Wie over den prijs der si
garen spreekt, doet echter goed en
kele pinten niet uit het,oog te ver
liezen.
In de eerste plaats moet rekening
worden gehouden met het feit,'dat
de tabaksprijzen in Mei 1940 reedë
belangrijk hooger waren dan een
jaar tevoren. Deze sterk gestegen
prijzen vormen dei» grondslag voor
den kostprijs van het product, dat
om die reden een prijsklasse mocht
opschuiven. Sinds 15 September '40
is voor sigaren de accijns verhoogd
van 12 op 40 Voor kerfta
bak bedraagt deze 60 Terwijl de
fiscus van sigaretten 100 vordert
Voorts mag-de omzetbelasting niet
gde oi
lieten.
worden vei
Het perspectief is slecht.
Maar welk perspectief is er nog,
zoo vragen de mokers zich menig,
maal af. Een ieder vermoedt het.
antwoord reeds. Zuiver objectief
gezien moesten de rookartikelen
diuurder worden bij afnemende kwa
lit^jt en Wringer productie. Vast
staat, dat er weinig kerf en siga-
rettefitabak is. de laatste van niet
al te beste kwaliteit. Wtel is er nog
eenige aanvoer van he Nabije Oos.
ten,, maar het transport gaat uiter
aard niet vlot. Voor sigaren zijn
de kwantiteiten aan taoak sterk
verminderd en de kwaliteiten kon
den evenmin gehandhaafd worden.
De aan de fabrieken toegestane
productie is reeds lang belangrijk
teruggebracht.
Wij zijn thans aangewezen
op een productie van iets
meer dan 25 van het ver-
leden. Ieder kan uit deze ge
gievens de, voor de hand lig
gen-de conclusies trekken. Men
zal zich in het rook en steeds
meer moeten beperken.
Dit jaar zal alles op zijn.
De gedragslijn van het rijksbu
reau voor.Tabak hoéft met de fei
ten rekening .te hqudieiv maar
tracht niettemin door de geschet
ste hulpmiddelen zoo lang mogelijk
het nog beschikbare materiaal toe
te komen. Loopt het met den te
verwachten import van grondstof,
fen niet al te ongustig. ddn mag
worden aangenomen, dat met de
vervaardiging van rookartikelen
nog zal knnnen worden doorgegaan
tot ongeveer tegen het einde van
dit "jaar. Voor de onderscheidene
soorten kan de eindtermijn iets
verschillen, maar in doorsnee zal'
de afloop wel tegen het eind van
1942 knnnen worden gesteld.
GEEN ROOKERSKAART.
Men heeft in verband met de di
stributie van rookartikelen reeds
meermalen' gesproken van de invoe
ring van- een rQokerskaart. Deze
kwestie is echter niet zoo eenvou
dig als velen wel denken. De invoe
ring hiervan zou allerlei misstan
den. die men iuifet tracht te vermij
den, met zich brengen. Ook het in
stellen van een klantenkaart is.
ook omdat dit systeem onbillijkhe
den met zich brengt, door het rijks
bureau verboden.
Men kan ervan verzekerd zijn, dat
de Nederlandsche overheid zoo goed
mogelijk de bèlangen van de con
sumenten in deze behartigt en dat
zij tracht eventueele misstanden uit
den weg 'te ruimen. Doch ook de fa
brikanten, grossiers, handelaren en
winkeliers dienen hun medewer
king te verleenen. Verwacht mag
worden, dat met terzijdestelling van
bijzondere tijdelijke onrechtmatige
voordeelen, zij gaarne in het belang
van ons volk de overheid hier ter
zijde zujlen .staan.
Vijf vaten boter in
beslag genomen
Van diefstal afkomstig?
Een politieagent die gisterenmid
dag in de Korte Kerkstraat surveil
leerde, werd door eenige burgers
er op attent gemaakt, dat in- een
perceel in die straat een partij bo
ter clandestien voorhanden was. De
agent ging met eenige collega's een
onderzoek in het hem aangeduide
perceel instellen, waar zij inder
daad 5 vaten boter (500 pond) aan
troffen. De bewoonster, een 58-jari-
ge vrouw, kon geen redelijke ver
klaring geven aangaande de her
komst van de boter, waarop zij aan
het politiebureau Kattenburger
gracht in bewaring werd gesteld.
Later op den dag werden nog
twee zoons van de' vrouw aange
houden, die er van verdacht wor
den zich aan diefstal of heling van
de bot^r te hebben schuldig ge
maakt In de woning van één van
de zoons trof de politie nog een be
drag van bijna T 4000.— aan. Naar
de herkomst van dit geld wordt
eveneens een onderzoek ingesteld.
ijs'andsche
regeering'afgetreden
Britsche en Amerikaansche
bezetting scheppen onover-
komenlijke moeilijkheden.
KOPENHAGEN, 26 Jan. (ANP).
De IJslandsche concentratieregee-
ring is, naar de Deensche regeering
telegrafisch werd medegedeeld, af
getreden. Dit besluit houdt verband
met het aftreden op 17 Januari van
den minister van Buitenl, Zaken en
Sociale Voorzieningen, Stefansson.
Omtrent het aftreden van Stefans
son wordt gezegd, dat dit een ge
volg is van de toenemende duurte
en hetloonvraagstuk op IJsland,
die grootendeels voortvloeien uit
de bezetting doorBritsche en Ame
rikaansche troepen.
Maan Maan
op vanavond om °nder
14.28 |Q 515
1 Fehr UUP i5Feb
V.M. tot morgenochtend N.M.
8 Fehr n OQ 23Feb
l.k 9.29 uur e.k
Tijdelijk
hft versche kadetje l
Do Secr.-Gen. van het Dep. van
Soc. Zaken, heeft, in verband
met de huidige omstandigheden
toegestaan, dat in afwijking
van het bepaalde in de Arbeids
wet, van heden tot en met Za-
terdag 7 Febr. 1942 brood, dat
na 8 uur des namiddags van
den vórigen dag gebakken of
opgewarmd is, van 7 urr des
morgens af uit het gebouw met
aanhoorigheden, waarin zich
de broodbakkerij bevindt, wordt
vervoerd. Dit brood mag vanaf
half acht af worden verkocht
of afgeleverd.
Voordeeltje voor de
sneeuwruimers
Dr. Freisler in ons land
's-GRAVENHAGS. 26 Jan.
Vandaag is de staatssecretaris
in het Duitsche ministerie voor
Justitie, dr. Freisler, op uitnoo-
diging van den Rijkscommissa
ris voor de bezette Nederland
sche gebieden, voor een bezoek
van drie dagen in ons land
aangekomen.
Vanmiddag heeft dr. Freisler
te 's Gravenhage voor een aan
tal genoodigden een voordracht
gehouden over het onderwerp:
„De juridische opvattingen van
het nieuwe Europa".
Minder aftrek van den steun.
De secr.-gen. van het Dep. van
Sociale Zaken maakt bekend, dat
hij, gelet op de buitengewone om
standigheden, aanleiding heeft ge
vonden goed te keuren, dat alle
verdiensten, verbajid houdende met
werkzaamheden, welke buitenshuis
worden verricht uitsluitend ge
durende de huidige sneeuwperiode
bij de berekening van den steun
niet voor 2/3, m^ar slechts voor 1/3
behoeven te worden gekoot.
Spoorwegdiefstallen
opgehelderd
Vader en zoon gearresteerd.
In de reeks van snoorwegdiefstal-
len te Venlo heeft de recherche al
daar opnieuw enkele feiten tot
klaarheid gebracht en de daders
kunnen arresteeren. Als verdachten
wérden aangehouden H. W. van L.
en diens zoon J. A. van L., beiden
hebben bekend een' zevental dief
stallen te hebben gepleegd, waarbij
de Nederlandsche Spoorwegen voor
belangrijke bedragen zijn bena
deeld.. Den laatsten tijd werden te
Venlo herhaaldelijk goederen ont
vreemd uit waarons, die nabij de
vrachtgoederenloods stonden om ge
lost te worden.
Tengevolge van de hui
dige bijzondere omstandig
heden zal de bezorging van
ons blad hier en daar waar
schijnlijk eenige vertraging
kunnen ondervinden, waarvoor
wij de clementie van onze
abonné's inroepen.
Wimer op de oaordjnj. m
de stal. Ook op de ltonde dagen
dient de productie zoo hoog moge
lijk te worden opgevoerd.
(Pax-Holland-De Haan-m).
