HOLLANDS
DAGBLAD VOOR
Zorg voor behoeftigen
is plicht
Verduister
HELDERSCHE COURANT VAN 1873
SCHAGER COURANT VAN 1855
HERHAALDE AANVALLEN
OP NIEUW-GUINEA
Batavia voor vernietiging
gespaard
Nieuwe bonnen
Uitg.: N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
Hoofdredacteur: A. R. Jonker, Schagen.
Redactie- en Administratiebureauxi
SOHAGEN, Laan 201, Tel. 444 (2 lijnen).
den HELDER, Koningstr. 78, Tel. 2345 (2 lijnen)
ALKMAAR, Langestraat 97, Tel. 3332.
86ste JAARGANG No. 11749
ZATERDAG 14 MAART 1942
Versnippering op het gebied van sociale
zorg viert te Alkmaar hoogtij
TAAK VAN DEN NED. VOLKS-
DIENST WORDT BEMOEILIJKT
DOOR HET BESTAAN VAN TIEN
TALLEN LIEFDADIGHEIDS
INSTELLINGEN.
(Eigen berichtgeving.)
WELGETELD zes en veertig pos
ten telt het hoofdstuk „Arm
wezen en Weldadigheid" in het
Adresboek van Alkmaar, uitgave
1936, en er is in de goede kaas- en
victoriestad sindsdien maar weinig
veranderd.*)
VeMer tellen we eenhonderd en
twee en tachtig namen van dames
en heeren, bestuurderen of leden
van deze instellingen, waarbij moe
deren lid of bestuurslid zijn van
de eene dan wel van de andere ver-
eeniging.
Een beeld hoe het vroeger „hoor
de": ieder op zijn eigen terrein, elk
schaap een speciale herder, de
meeste vereenigingen worselend
met. een kastekort., althans met be
perkte geldmiddelen, feitelijk een
beeld van de verdeeldheid onder
ons volk, waardoor samenwerking
in zeer vele gevallen zeer moeilijk
of in het geheel niet mogelijk was.
Een honderd en twee eh tachtig
sociaal voelende dames en heeren
zaten „ergens in" en deden onge
twijfeld hun best de minderbedeel
den de aardsche zorgen te verlich
ten, steeds gebonden aan den man
aan het laatje, den penningmeester,
"LJE'T verzet tegen het groeien
■*"*-de leger van diegenen, die
begrijpen, dta slecht sterk ge
centraliseerde sociale zorg de
gemeenschap de meeste baten
kan afwerpen wordt steeds
kleiner. Toch constateert men
hier en daar nog gevallen,
waaruit blijkt dat de oude
geest van versnippering op. al-
lerhand gebied nog niet dood is
en men graag in „eigen kring"
en dan natuurlijk zoo mogelijk
met uitsluiting van alles wat
in de richting van de nieuwe
orde gaat, zijn doel wil berei
ken. Een doel zooals uit bij
gaand artikel over toestanden
te Alkmar zal blijken op
zich zelf in het geheel niet ver
keerd, doch waarbij men den
nieuwen tijd negeert en zich
steeds baseert op fundamen
ten uit den, ouden tijd", welke
hebebn bewezen niet deugde
lijk te zijn.
vaak afhankelijk van meer of min
der groote subsidies, gegeven door
een gemeenteraad, waarvan de
helft plus één sympathie voor het
doel moest' hebben, óf de bepaalde
sociale,zorg moest tot het uitver-
koopsgoed van het politieke
kraampje behooren, anders kwam
van eenige' overheidssteun heele-
maal niets terecht.
Dit ter inleiding, over wat waar
lijk „des Guten zuviel" was en is.
DR is iets veranderd in Neder-
*-Tand, en er is nog iets bezig te
veranderen; de hulp aan maat
schappelijk misdeelden wordt ge
centraliseerd, waarbij de politieke
schotjes on verbid de 11 ijk omver wor-
den gehaald en de scheidsmuren
des geloofs,, laten we ons voorzich
tig uitdrukken, althans niet meer
zoo hoog lijken, dat een blik in an
dermans tuintje met eeuwige haat
en verdoemenis wordt gestraft. Niet
ontkend kan worden dat hier en
daar van bovenaf een „zetje" wordt
gegeven bij reorganisatie, doch in
de breede lagen van ons volk er
kent men, dat de centralisatie op
sociaal gebied niet anders dan ze
genrijk, is, zoodat dit „zetje" mis
schien onaangenaam is voor dege
nen, die tot dusver het bemoede
ren en. bevaderen des armen volks-
genoots als hun privégebied be
schouwden maar alleszins noodza
kelijk is, omdat uit vrijen wil deze
lieden weinig- zouden veranderen.
In dat geval moeten zij het ten
slotte kunnèn verdragen met dank
voor beSvezen diensten eervol ont
slagen te worden, wanneer de ge
meenschap daar beter van wordt.
Een enkele blik op het hierbij ver
melde staatje, toont wel aan, dat
de meeste der genoemde instellin
gen zeer gevoegelijk kunnen wor
den ondergebracht bij „Winter
hulp" of den Ned; Volksdienst. Wij
gelooven de plank niet -ver mis _te
slaan, wanneer wij den secretaris
sen adviseeren maar geen nieuwe
notulenboeken meer aan te schaf
fen. Het zal de moeite niet meer
zijn.
PR is een nieuwe tijd, er zijn
•-'nieuwe instellingen gedragen
door de volksche gedachte van de
zen tijd. Wij keken vreemd op, toen
wij een zestal weken geleden een
bericht ontvingen dat er was opge:
richt een „Bureau voor Gezins- en
Levensmoeilijkheden", ontstaan uit
samenwerking van Voogdij en Ar
menraad. Een nader bericht werd
ons gezonden in een dienstenvelop-
pe van dien Armenraad, tevens ver-
V/ERELDSCHOUW
T}E hopelooze strijd in Neder-
landsch-Indië is deze week ge
ëindigd, zooals voorzien en weken
geleden ook al voorspeld was.
Slechts zij, die nog steeds ziende
blind en hoerende doof zijn, droom
den hun schoone droomen, waar
uit zij voor de zooveelste maal
wreed gewekt werden. Om straks
maar weer rustig in te slapen? Of
zullen zij eindelijk beseffen dat er
geen heil te verwachten is van
bondgeriooten, die, evenals ons in
1940, nu ook onze landgenooten in
de Oost en wie niet al in den
loop der jaren verradelijk in den
steek gelaten heeft. Zooals het Ne-
derlandsche hart vol is van af
schuw voor de .Anglo-Amerikanen
•die ons land ter slachtbank dreven,
is het vol van rouw om de onzen,
die daar vielen, bezorgdheid om de
toekomst van Nederland, dat door
het verlies van zJjn koloniën uit de
rij der wereldrijken is verdwenen.
Een verwijt, een zeer ernstig ver
wijt, treft het emigrantencomité
in Londen, dat zich „Nederlandsche
regeering" noemt, maar door zijd
houding ons vaderland in den bit-
tersten nood heeft gebracht, die het
ooit gekend heeft. Het Nederland
sche volk is arm en berooid gewor
den; het behield slechts den dier
baren grond bij der zee
71 RM en berooid zoo behoeft
neen, zoo zal het niet blijven.
Dank zij andere Nederlanders, die
hun ideaal nastreven en het hoog
ste goed dat zij bezitten daarvoor
willen offeren zij het dan niet
zooals hun landgenooten in Indië
op het altaar der Anglo-Amerikaan-
sche Joodsch-kapitalistische wereld
markt, maar heel simpel voor de
vrijheid der menschheid en de wel
vaart van het. oude Avondland
dank zij hen, die aan het. Oostfront
hun leven inzetten, zal Nederland
niet arm en berooid behoeven te
blijven. Wij zullen deel kunnen heb
ben aan de toekomstige welvaart in
Europa, wij zullen onze plaats in
dit continent weten in te nemen,
vooraanstaande naar de mate dat
wij ons thans bezinnen.
De feiten, hoe hard ze ook zijn,
moeten ééns onder oogen gezien
worden. En hoé eerder dat ge
beurt, hoe eerder ons volk zich
deze realiseert, hoe steviger het
Nederland der toekomst gefundeerd'
zal zijn.
In deze voor ons land zoo moei
lijke uren is het noodzakelijk dat
elkeen eindelijk eens zonder voor
oordeel een balans opmaakt en
eerlijk kennis neemt van wat hiT
Nationaal-Socialisme wil, van wat
de leider der N.S.B. ons over den
huidigen toestand heeft te vertel
len, hoe hij heeft gewaarschuwd
en op wijziging van den fatalen
regeeringskoers heeft aangedron
gen.
HEEFT het gebeuren in Ned.-
Indië de gemoederen ten onzent
geheel in beslag genomen, de strijd
ging overal elders in de wereld on
verminderd voort. En het beeld dat
hij te zien geeft, is steeds hetzelf
de. Woorden en nog eens woorden
van de zijde der geallieerden, da
den van den anderen kant. De Ja
panners opereeren in het Oosten
reeds op Nieuw-Guinea. en bedrei
gen onmiddellijk Australië, in het
Westen winnen zij in Britsch-Indië
steeds meer terrein, zóó zelfs dat
het niet eens vreemd is te spreken
van de mogelijkheid dat ergens
contact met de Duitsche en Itali-
aansche bondgenooten wordt ver
kregen. In de Sovjet-Unie dringt
de Duitsche weermacht ondanks
dat het voorjaar nog niet is inge
treden, reeds op en veroverde al
een aantal nieuwe plaatsen. De
duikbooten behalen telkenmale
grootè successen onder de Ame-
rikaansche kust en voeren ver van
huis vermetele staaltjes uit, die
van grooten invloed zullen blijken
te zijn on den uitslag van den slag
op den Oceaan.
•I I
(L'lWJfc'u m
In ijzige koude en storm zetten de Fininen hnn strijd voor de vrijheid
van hun land en van het geheele Noorden voort. Pantserafweerge-
schut in stelling aan het Swlrfront, waar de artillerie onwrikbaar
stand houdt tegen de aanvallen der Sovjets.
Transatlantic-Recla P.K. Troberg Pax-Holland-m)
Duitschland strijdt voor Europa
STELLINGOORLOG OP DE
PHILIPPIJNEN.
TOKIO, 13 Maart (Domei).
Het keizerlijke hoofdkwartier
deelt mede, dat Japansche
luchtstrijdkrachten talrijke aan
vallen hebben gedaan op Port
Moresby en Nieuw-Guinea,
waarbij zij 16 vijandelijke
vliegtuigen omlaag of in brand
schoten. Belangrijke militaire
doelen werden ernstig bescha
digd.
Japansche torpedojagers heb
ben tijdens het zuiveren van de
wateren rondom Java een Brit-
schen mijnenveger tot zinken
gebracht
Naar de zender te New-York
meldt, versterken de Japansche
troepen hun stellingen op de lan
dingsplaatsen op Nieuw-Guinea.
meldende Gemeentebestuur van
Alkmaar". Een officieele instelling
dus, die, zoo wij vernamen echter
nimmer officieel door den burge
meester van Alkmaar is geïnstal
leerd, en waa'rvan het voor ons nog
de vraag is, of het departement van
Binnenlandsche Zaken er genoegen
mede zal nemen, dat de correspon
dentie portvrij wordt verzonden.
Dit vinden wij echter niet het erg
ste. Belangrijker is, dat de leden der
nieuwe vereeniging allen zijn gere-
cruteerd uit de leden der oude in
stellingen van weldadigheid, waar
mede is bewezen dat het Bureau
voor Gezinsmoeilijkheden hoewel
haar zijn bemoeiingen niet van fi-
nancieelen aard zijn, zichzelf onder
de instellingen van. weldadigheid
klassificeert, Het feit, dat de orga-
niseerende lichamen de Armenraad
en de Voogdijraad waren, is daar
van nog een voorbeeld.
Merkwaardig' is het echter, dat
onder de twintig leden niet
één" naam wordt genoemd, van
menschen, die daadwerkelijk
betrokken zijn bij het wérk van
Winterhulp. Zijn die gepasseerd
alleen om de formeele reder,
dat Winterhulp zich zelf niel
als „weldadigheidsveréeniging"
beschouwt, doch als incasseer
der én distribuant van de be
dragen door en voor de gemeen
schap als gemeenschapsplicht?
Hetgeen een edeler vorm is om
den behoeftigen landgenoot te
helpen dan de „bedeeling" die
men er tot dusverre op na hield.
Of wil men opnieuw een ter-
reinaje afbakenen voor de be
kende menschen van de beken
de onder onsjes, en daarmede
min of meer het werk van den
Ned. Volksdienst bijvoorbeeld,
welke zich straks geheel inzet
en zeer veel kan doen voor het
gezin omdat groote middelen
ten dienste staan saboteeren?
Want of dit nu al dan niet op
zettelijk het geval is sabota
ge is het om in dezen den Ned.
Volksdienst te passeeren.
(Zie vervolg pag. 2).
Deze posten vindt men met
name genoemd aan het slot van dit
artikel.
Het eerstvolgende doel der Japan
sche aanvallen schijnt Port Mores-
by te zijn. De Japanners willen
deze belangrijke haven gebruiken
als uitgangspunt voor operaties
teeen Tiet vasteland van Australië.
De Britsche nieuwsdienst meldt,
dat de Australische premier, Cur-
tin, bekend gemaakt heeft, dat de
Australische kruiser Perth en het
Australische korvet Yarra, die ope
reerden in de wateren van Java,
over tijd zijn en waarschijnlijk als
verloren moeten worden beschouwd
Onftrent de redding van overleven
den zijn geen berichten ontvan
gen. De Perth had een bemanning
vcu 682 koppen en de Yarra van
151.
De regeering van het Australi
sche gemeenebest heeft een trans
fusie van jeugdig bloed in de lei
ding van het Australische leger in
grooten stijl gelast. zoo heeft vol
gens den Britschen nieuwsdienst,
de minister van oorlog, Forde, he
den verklaard. Officieren, wier leef
tijd hen voor actieven dienst niet
meer geschikt doet schijnen, zullen
gepensionneerd worden. Veel jon
gere officieren zullen worden be
noemd op leidende posten bij de
fronttroepen, terwijl de oudere daar
afgeloste officierenposten zullen
krijgen bij de étappe, bijv. bij de
opleiding van de troepen en bij an
dere taken.
Groep vijandelijke strijdkrachten
vernietigd
SUCCESVOLLE AANVALLEN OP VLIEGVELD AAN DE
EGYPTISCHE KUST.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 13 Maart Het opper
bevel van de weermacht maakt bekend:
Bij de afweergevechten in het Donetzgebied werden vrij sterke
vijandelijke strijdkrachten door een tegenaanval verslagen.
In den Noordelijken sector van het Oostelijke front vernietigden
formaties van het leger en de Waffen-SS. in gevechten, die ver
scheidene dagen duurden, een van haar verbindingen afgesneden
groep vijandelijke strijdkrachten. Formaties gevechts- en jacht-
vliegers vielen vijandelijke stellingen, bezette plaatsen en ravitail-
leeringswegen der bolsjewisten met succes aan. In de periode van
9vtot 12 Maart verloor de vijand aan het Oostelijke front 55 pant
serwagens.
Tijdens de gevechten van de afgeloopen week heeft de 33ste
Württembergsch-Badensche divisie infanterie zich bij den afweer
van talrijke aanvallen van numeriek veel sterkere strijdkrachten
van den vijand bijzonder onderscheiden.
In Noord-Afrika waren succesvolle aanvallen gericht op een
Britsch vliegveld aan de Egyptische kust, alsmede op ontsche
pingen van troepen tentenkampen in het gebied van Tobroek. Bij
bomaanvallen op de luchtbases op Malta werden talrijke treffers
geplaatst tusschen op den grond staande vliegtuigen.
De Britsche kruiser, die volgens het weermachtbericht van
gisteren in de Middellandsche Zee door een Duitsche duikboot werd
getorpedeerd, is, naar uit. een later ingesteld onderzoek is gebleken,
gezonken. Het was een kruiser van de Leander-klasse.
Britsche bommenwerpers hebben in den nacht van 12 op 13
Maart Kiel aangevallen. De burgerbevolking leed verliezen aan doo-
den en gewonden. Drie der aanvallende vliegtuigen werden neer-
geschoten.
Oberfeldwebel Gildner behaalde zijn '25ste nachtelijke overwin-*
ning in de lucht.
Stellingoorlog op de
Pbilippijnen
Volgens een bericht van de Nit-
sji-Nitsji duurt de stellingoorlog op
het schiereiland Balanga met on
verminderde hevigheid voort. De
tegenstanders liggen op een afstand
van slechts 30 meter tegenover el
kander. De Amerikaansche artille
rie grijpt slechts nu en dan in. Vol
gens de verklaringen van twee Phi-
lippijnsche overloopers wordt de
levensmiddelenvoorraad met den
dag kleiner. Alleen de Amerikaan
sche officieren en manschappen
krijgen geregeld hun maaltijden,
terwijl de Philippijnsche soldaten
maar eenmaal per dag soep krij
gen. In het kamp te Mariveles is
het onlangs tot een schietpartij
tusschen Amerikanen en Philippi-
no's gekomen, waarbij meer dan 60
man gedood of gewond werden.
Naar United Press uit Corregidor
weet te melden, zijn tot nu toe,
minstens 1500 Japansche bommen
op de vestingen van dit eiland ge
worpen. De grootste zorg voor de
belegerden aldus dit agentschap is
het gebrek aan jachtvliegtuigen,
dat een zeer energiek optreden der
Japansche Bombardementsvliegtui
gen mogelijk maakt.
A/orma/e leven herstelt zich
HOOFDSTAD VAN SUMATRA
BEZET.
BATAVIA, 13 Maart (Domei).
De correspondent van het Japan
sche persbureau Domei geeft een
beschrijving van den toestand te
Batavia, waar de rust is weerge
keerd. De stad is volkomen intact
en gespaard gebleven voor elke
schade als gevolg van oorlogshan
delingen. De publicatie van de Ja
pansche overheid inzake het mi
litaire bestuur zijn op alle belang
rijke plaatsen van de stad aange
plakt. Politie agenten regelen het
verkeer en zorgen voor de orde in
de straten, waar alle officieele ge
bouwen en militaire doelen onder
contróle van de Japansche mili
tairen zijn geplaatst. Sinds den
eersten avond der bezetting is het
lioht weer ontstoken, daar de elec-
trische installatie geen schade heeft
opgeloopen. De tram. die tot twee
BRONZEN CENT
INGETROKKEN
's-Gravenhage, 13 Maart -
Bij besluit van den secr.-gen.
van het Dep. van Financiën is
met ingang van heden de bron
zen cent ingetrokken en buiten
omloop gesteld. De nog in om
loop zijnde bronzen centen kun
nen tot en met 11 April a.s.
worden Ingewisseld bij de kan
toren van de Ned. Bank, en bij
de postkantoren, de bijkanto
ten, en hulpkantoren der pos
terijen en de poststations in
Nederland.
dagen na de bezetting heeft stil
gestaan, rijdt weer als gewoon. De
treindienst tusschen Buitenzorg eh
Batavia is op 7 Maart weer ge
opend. 80 procent van de winkels
is heropend, hoewel de meeste
zaken nog de zakken zand voor
den ingang hebben liggen. Ver
trouwend op de scherpe discipline
van de Japansche soldaten, gaan
de bewoners tegen den avond uit
om hun inkoopen te doen.
Het radiostation van Bandoeng,
dat uit den aether verdwenen is,
toen de Japansche strijdkrachten
de tijdelijke hoofdstad van Ned.-
Indië naderden, heeft thans zijn
uitzendingen hervat. De nieuwsbe
richten worden omgeroepen in het
Nederlandsch, het Maleisch, Ja-
pansch en in de Indonesische talen
Medan bezet
De Japansche strijdkrachten, die
gistermorgen vroeg geland zijn op
een punt van Sumatra's Noordkust,
hebben gisteren Koetaradja, het
sleutelpunt van den Noordwestelij
ken top van het eiland bezet. Een
deel der Japansche troepen trok
verder op en veroverde het vlieg
veld dat gelegen is ten Westen van
Koetaradja. Inmiddels heeft een
andere Japansche afdeeling giste
ren zonder slag of stoot een landing
verricht op het eiland Weh, gele
gen aan de Noordpunt van Suma-
tra ,en de stad Sabang bezet. Ook
hebben Japansche troepen gister
ochtend Idi veroverd, gelegen op
200 km. ten Noordwesten van Me-
dan.
De Japansche strijdkrachten, die
geland zijn te Laboehanroekoe, in
het Noorden van Sumatra, hebben
hun opmarsch zonder tegenstand te
ontmoeten voortgezet en Medan, de
hoofdstad van Sumatra, zonder
slag of stoot bezet.
Maan Maan
op vanavond om onder
6-50 m A\ 16.54
i?Mrt 19.41 uur i Apr
N.M. tot morgenochtend V.M.
25 Mrt. 8 Apr.
e.k. 7.56 uur l.k.
Zondagavond om
Maan 19.43 uur Maan
op ti onder
7.20 tot Maandagochtend ig.07
7.54 uur
's-GRAVENHAGE. 13 Maart
In de volgende week zijn geldig
voor het koopen van de gebruike
lijke rantsoenen brood, vleesch
en aardappelen de bonnen
13 van de daarvoor bestemde kaar
ten.
Carbonade in de kuip I
Te Middelburg hoorde men tot
heden niet veel van frauduleus
slachten of vervoer van vleesch
daarvan afkomstig. Thans heeft de
politie in samenwerking met den
crisis-controledienst, een inwoner
aangehouden, die frauduleus ge
slacht varkensvleesch vervoerde.
Bij een huiszoeking in zijn woning
werden twee kuipen met varkens
vleesch aangetroffen en in beslag
genomen. Dé aangehoudene is naar
het huis van bewaring overgebracht
terwijl het onderzoek naar de her
komst van het vleesch wordt voort
gezet.
Ook des nachts is het Duitsche
pantserafweergeschut op alle ge
wichtige punten van het front tot
afweer gereed.
(Transatlantic-Recla P.K. Maltry-
Pax Holland m)