Hoe werkt 't Nederlandsche Arbeids-
«n Alkmaar?
front
STAD EN OMGEVING
Gaslooze uren van 24.
98 y-
ïou/i.
De moeilijkste, maar ook de mooiste
taak heeft de sociale voorman.
Van dictatuur geen sprake.
Jarenlang lievige
rheumatiek.
Boehen dienen zich aan
RADIOPROGRAMMA
Gebruikt uw gas- en sfreomrantsoen met overieg,
dan bewandelt u den juisten weg,
ROOSEVELT INTERESSEERT
ZICH VOOR AFRIKA.
AGESDA
Met ingang van morgen (Zondag)
zal de gaslevering NIET plaats vin
den van Z nar tot 4 uur 's middags.
MEER OP HUN KERFSTOK.
Bij het voortgezette politie-onder-
zoek betreffende de inbraak, die
eenigedagen geleden door vier
jeugdige Alkmaarders werd ge
pleegd, is gebleken, dat 2 van de
verdachten tezamen met nog een
derden jongeman zich bovendien
nog hebben schuldig, gemaakt aan
diefstal van zeer groote hoeveelhe
den brood-, meel- en bloemdistribu-
tiebonnen, alsmede van een niet on
belangrijke partij boter en vet, ten
nadeele van een firma hier ter ste
de, waar de derde verdachte werk
zaam was. Al het gestolene is reeds
in den zwarten handel verkocht.
BOEFJE."
Het schaap, dat eenige dagen ge
leden, -toen het een oogenblilt op
straat vastgebonden was achterge
laten, gestolen werd, is teruggevon
den in de woning van een niet gun
stig bekend staanden Alkmaarder.
Het bleek, dat een goede bekende
van de politie, n.l. de 12-jarige D. v.
R., het dier had medegenomen en
van zijn oormerken had ontdaan,
om op die wijze het herkennen te
bemoeilijken. Door de recherche
wordt procesverbaal tegen hem op
gemaakt.
DIEFACHTIGE PATIENTE.
In een der Alkmaarsche zieken
huizen werd door een verpleegde
een bankbiljet van 10 vermist. Uit
het door de politie ingestelde onder
zoek is komen vast te staan, dat een
kamergenoote zich aan dezen dief
stal heeft schuldig gemaakt. Tegen
haar werd procesverbaal opge
maakt.
AMSTERDAMSCHE BEURS.
3 Nederl. 1941
983lj
4 Nederl. 1941
101
4 NederL 1940II
lOP/re
10P/18
3 Ned.-Indië 1937
89 y3
87 y
Amsterd. Bank
140"/,
141
Handel Mpij. Cert.
v. 250
127
128
Koloniale Bank
1443/a
145
Ned. Ind. Handelsb.
88 y,
89
Alg. Kunstz. Unie
1563/s
1561/,
Calvé Delft Cert.
131
131%
Nederl. Ford
330
330
Lever Bros
190
193%
Philips Gloeil. Gem.
Bezit 309 317
Verg. Vorstenlanden 901/» 901/»
Holl.-Amerika lijn 148% 148
Java-China-Jap. lijn 1283/s 129
Kon. Ned. Stoomboot 180 180
JONGETJE TUSSCHEN WAGEN
EN BOOM BEKNELD GERAAKT.
Doordat op de Molenvaart te Anna
Paulowna van twee achter elkaar
gespannen wagens de achterste los
raakte, is het daarop zittende tien
jarig zoontje van den heer C. J.
ateenvoorden bekneld geraakt tus-
schen den wagen en een langs den
weg staanden boom. Het jongetje is
naar het nood-ziekenhuis te Juliana-
dorp vervoerd, waar het aan de be
komen verwondingen is overleden.
CENTRALISATIE BINNENLAND-
SCHE GROENTENVOORZIENING.
Met ingang van Dinsdag a.s.
zullen aan de veilingen alle voor het
binnenland bestemde stapelproduc
ten, zooals kool, uien, bieten en ra
pen, weer evenals in het vorig
seizoen door het Bureau Groen
ten- en Fruitvoorziening worden
overgenomen.
HANDELSREGISTER.
Inschrijvingen van 10 tot 17 Nov.
Wijzigingen. Alkmaar: Th. J.
Groothuizen, Verdronkenoord 103,
schilder en handel in behangpapier,
het schilderbedrijf is overgegaan
aan L.- J. Groothuizen. Avenhorn:
N.V. Bloembollenkweekerij P. Broer
en Zn., No. 16, in liquidatie getreden.
Bergen: Walter H. Heinrich,
Doorntjes 37, grossierderij in zieken-
verplegingsart. enz., overgegaan aan
A. L. van der Schuyt. Egmond
Binnen: J. Overpelt, Egmonder-
straatweg 283, slagerij, overgegaan
aan J. Overpelt Jr. Heiloo: A.
Groot, Schoollaan H 112, timmer
man en aannemer, overgegaan aan
J-. M. Groenland.
Opheffingen. Langedijk: C.
Kloosterboer, Broek op Langendijk,
Dorpsweg 446, timmerman en aan
nemer.
VERTROKKEN PERSONEN.
A. Wiese (echtgen. P. v. d. Meu-
len), geen, zonder beroep, van
Oudegracht 211 A naar 's-Graven-
hage. A. Schuitemaker (echtgen.
A. Pijl), R.K., en kinderen, grond
werker;-van Vondelstraat 10 A, naar
Hoorn. W. P. van Bavel (echt
gen. J. Slot), N.H., chauffeur, van
Spoorstraat 56 naar Noordwolde.
S. A. C. Crull (echtgen.' Taco Feen-
stra), geen, zonder biroep, van
Emmastraat 69, naar Nijmegen.
G. C. Peters, N.H., dienstbode, van Sta
tionstraat 12 naar Haarlem. W. La-
ieune, R.K., zonder beroep, van Rem-
brandtstraat 41 naar Nijmegen. G.
Geus, N.H., zonder beroep, van Hulst
straat 16 naar Heythuysen. M. M.
Koot, R.K., van v. Everdingenstr. 18 n.
Amsterdam. A. A. Tetteroo, R.K.,
Bioscopen.
Zondag doorl. voorst, v. 2 u. af.
Alle theaters eiken avond 7.30 uur.
Alkm. Bioscoop-Theater, Haar privé-
secretaris (com.) Alle leeft.
Harmonie-Theater, Die grosse Llebe
(rom.) Alle leeft. (Geprolongeerd).
Victoria-Thcater, Jenny als detective
(rom.-sens.) 18 j.
Cinema-Theater, Hartstocht (rom.) 18 J
Zaterdag 28 November.
24.30 uur, Kanisstraat hoek Geest,
tentoonstelling schildersvereen. Door
werken.
3.30 uur, Harmonie, 2e abonnements
concert H. O. V.
7.30 uur, 't Gulden Vlies, tooneelavond
van Ulvadero.
8 uur, Koningsweg 2, vergadering
N. A. F.
7.30 uur, café Schuit te Koedijk,
cabaret.
Zondag 29 November.
104.30 uur, Kanisstraat hoek Geest,
tentoonstelling schildersvereen. Door
werken.
2.30 en 7.30 uur, 't Gulden Vlies, opv.
„Daar klopt iets niet" door Gez. Piet
Kohier.
2.30 uur, hotel Proot, voordrachten
Aafje Top voor N.-D.K.
2 uur, zaal S-huyt te Schoorl, derde
opvoering revue „Voorwaarts marsch",
7 uur, café Kok te Rustenburg, too-
heeluitvoering.
ZONDAGSDIENST APOTHEKEN.
Op Zondag 29 November is de apo
theek van Dr. H. Hartong van Ark,
Langestraat 1, geopend, welke In de
week van 28 November t.e.m. 4 December
tevens den nachtdienst zal waarnemen.
leerling-verpleegster, van Van Ever-
dingenstraat 18 naar Amsterdam. J.
V. Venema, geen, leerling-verpleegster,
van Harddraverslaan 11 naar Leeuwar
den. IA. M. de Wildt, R.K., leerling
verpleegster, van v. Everdingenstraat
18 naar Nijmegen. C. G. Groentjes,
R.K., leerling-verpleegster, van v.
Everdingenstraat 18 naar Nijmegen.
A. Th. Goedhart, R.K., dienstbode, van
v. Everdingenstraat 18 naar Delft. G.
Schoor, R.K., koopman, van Compagnie
straat 16 naar Den Helder. S. Bauer,
R.K., zonder beroep, van Compagnie
straat 16 naar Den Helder.. J. J. M.
van der Vegt, geen, cassière, van Ken-
nemerstraatweg 114 naar Heiloo. N.
F. J. Pot, R.K., kellner, geh. met A H.
Erkamp, van Stationsweg 104 naar
s-Gravenhage. C. J. Bakker, geen,
dienstbode, van N. G. Piersonstraat 8
naar Laren. C. C. de Vries, geen, z.b.,
echtgen. van M. Damselaar, van Rem-
brandtstraat 26 naar Velsen, Santpoort.
J. M. Goes, R.K., hulp i. d. huishou
ding, van Schoutenstraat 30 naar Delft.
J. J. G. Koopal, D.G., winkeljuffr.,
van Brouwerstraat 19 nafkr Leeuwarden.
F. A. J. Heck, R.K., kantoorbediend^
van Toussaintstraat 36 naar 's-Graven-
hage. A. M., Petersen, G.K., huis
houdster, van Corfstraat 48 n. 's-Gra
venhage. T. Andringa, geen, melk
knecht, van Hoornschekade 16 naar
Bolsward.
Veel beloven, weinig gevenDe
Nederlandsche Volksdienst belooft
niets, doch geeft alles. Blijft geen
buitenstaander, sluit u aan als lid.
Gisteravond woonden wiji daartoe
uitgenoodigd, een bijeenkomst bij van
de functionnarissen der afdeeling Alk
maar van het Nederlandsche Arbeids
front.
In het voormalig gebouw van den
A. B, B. aan den Koningsweg troffen
wij een aantal stoere arbeiders bijeen,
die, na het volbrengen van hun dag
taak, hun vrijen tijd geven voor de
sociale verheffing van hun mede-arbei
ders. Wij werden getroffen door den
geest van kameraadschap, die er onder
deze menschen heerscht.
Ter voorlichting van onze lezers dee-
len wij mede hetgeen de plaatselijke
leider, de heer A. Bakker, ons over
het werk van de afdeeling Alkmaar
.vertelde
Met nadruk, zoo zeide hij, wensch ik
vast te stellen, dat het N. A. F. geen
politieke organisatie is, dat wij hier
slechts als arbeidskameraden met
elkander samenwerken, zoowel met N.
S. B.-ers, als met niet-N. S. B.-ers en
dat wij onder onze voormannen ook
functionnarissen tellen van vroegere
confessioneele vereenigingen.
De veronderstelling, dat er in het
N. A. F. sprake is van dictatuur, be
rust op een misvatting. Wij wenschen
een georganiseerde leiding, streven
juist naar arbeidsverdeeling, weten heel
goed, dat de verbeteringen van onder
op moeten komen en daarom is de
taak van den socialen voorman de
moeilijkste, maar ook de mooiste. Hij
heeft in het bedrijf het contact met
zijn mede-arbeiders en in onze weke-
lijksche bijeenkomsten brengt hij hun
Nu kan Ik woer
loopen.
De Heer C. C te B.
schrift,
dd. 19-ll-'40:
„Jarenlang leed ik
aan hevige rheu
matiek. Soms kon
ik heelemaal niet
neer loopen en
■dikwijls alleen
met behulp van een stok. Ovaaltjes
hielpen mij zoo goed, dat ik reeds na
enkele tabletten weer gaan kon en, nu
ook weer mijn beroep kan uitoefenen.
Ik ben nu heelemaal gezond, maar heb
steeds Ovaaltjes bij de hand en kan
ze iederen lijder aanbevelen."
Bij rheumatiek, ischias, spit, verkoud
heid, griep, zenuw- en hoofdpijn helpen
de Ov'tltjes van het Trineral Agentschap.
Deze hebben geeh schadelijken invloed
op hart, maag'en darmen. Neem direct de
proef! Origineele verpakking van 20
tabletten slechts 60 ets. In alle apotheken
en drogisterijen verkrijgbaar,
runorai Agentschap. Hassaukailt 373, Amsterdam
grieven en wenschen naar voren,
waarover wij beraadslagen, en de mid
delen beramen, om daaraan tegemoet
te komen.
In Alkmaar hebben wij nog geen
eigen bureau. Als functionnarissen doen
wij alles nog belangeloos in onzen vrij
en tijd, maar wel komt er tweemaal
per week een ambtenaar zitting hou
den, om de zaken met de centrale
leiding te regelen. Binnenkort zal Alk
maar wel een zelfstandig kantoor krij
gen, want de afdeeling bloeit.
Aan het hoofd van de afdeeling staat
de plaatselijke leider, de heer A. Bak
ker. Leider van de afdeeling geldzaken
is de heer P. Geus, van den dienst
Organisatie de heer J. Beumer, van
Vreugde en Arbeid de heer J. Wage-
maker, van Pers en Propaganda de
heer G. Hoogerwerf, van de Sociaal-
Economischc afdeeling de heer H. Mad-
derom, van de Beroepsvorming de heer
W. Horris, van .de Mannelijke- Jeugd
de heer S. Pieterse, van de Vrouwen
Mevrouw Hoogerwerfde Groot en
van de Vrouwelijke Jeugd Mej, G. Wit.
Zooals U ziet, is er bij ons wel dege
lijk sprake van arbeidsverdeeling, Des
Vrijdagsavonds komen wij bijeen; dan
brengen de functionnarissen verslag
uit en deelt de plaatselijke leider me
de, wat er in den loop van de week
door het kantoor in het belang van
de arbeiders is gedaan.
Het werk is er in de eerste plaats op
gebaseerd het terrein, dat verloren is
gegaan door de samensmelting van de
-Verschillende arbeiders-organisaties,
terug te winnen. Elke week worden
één of twee vakgroepsvergaderingen
gehouden, waarin de leider van die
organisatie en de plaatselijke leider
inlichtingen verstrekken en het werk
van het N. A. F. verduidelijken. Wij
beschikken reeds over een 25-tal
huisbezoekers, die er avond aan avond
op uitgaan om de verloren krachten
van de vakbeweging terug te winnen.
Wij hebben met die vakgroepsverga
deringen veel succes. Alles wijst erop,
dat daardoor binnen enkele weken het
getal huisbezoekers tot 50 60 zal zijn
gestegen. Daarnaast organiseeren_ wij
in Alkmaar en omgeving vergaderingen
voor leden en belangstellenden,
De oorlogsomstandigheden
werken fnuikend.
De oorlogsomstandigheden brachten
de bepaling, dat de loonen niet ver
hoogd mochten worden. Dit geschiedde
om een wilde prijsopdrijving te voor
komen, maar toch werkte dit fnuikend
om verbeteringen te krijgen, maar in
het algemeen kan toch gezegd worden,
dat het aan het N, A. F. gelukt is, de
zeer lage loonen omhoog -te brengen.
Door de collectieve arbeidsovereen
komst gingen de loonen in het land- en
tuinbouwbedrijf met 2.50 f3 per
week omhoog en in Zeeland, Drente en
Overijsel, waar ze zeer laag waren,
zelfs met 8 Ook in het hotel-café
restaurant-bedrijf kwam een collee-,
tieve arbeidsovereenkomst tot stand,
rosltle VB.n Au werkers in
die bedrijven tamelijk is verbeterd. Dit
is ook het geval in de wasscherij-
bedrijven.
Door het omhoog gaan van den levens
standaard is er practisch echter sprake
van loonsverlaging, maar in de naaste
toekomst krijgen wij, dank zij de soci
ale voormannen, zeker kans, verbete
ring in de loonen te krijgen.
Door de ordening van den arbeid is
het College van Rijksbemiddelaars naar
huis gestuurd en is de verordening, dat
de salarissen niet verhoogd mogen
worden, vervallen. Er is thans een Ge
volmachtigde van den Arbeid, die de
loonen kan regelen, maar daarvoor
overleg moet plegen met de sociale
voormannen. Dit moet voor de arbei
ders epn aansporing zijn om zich aan
te sluiten, om de verbeteringen tot
stand te kunnen brengen.
De confessioneel georganiseerden.
De confessioneel georganiseerde ar
beiders blijven voor het grootste deel
nog afzijdig, maar onder onze function
narissen hebben wij al leden van de
confessioneele bonden.
Dei leiders van de moderne bonden,
een enkele uitgezonderd, hebben ons
den rug toegekeerd, maar gezien de
resultaten, die wij boeken, hebben wij
de overtuiging, dat het aantal leden van
het Arbeidsfront spoedig het aantal
leden van de moderne bonden zal over
treffen.
De groei van het kantoor Alkmaar is
van dien aard, dat daar wel spoedig
een paar functionnarissen zullen ko
men, die zich geheel aan het werk
kunnen wijden. In Juli zijn wij met ons
werk begonnen en in October was ons
ledental al verdubbeld.
Ook Vreugde en Arbeid groeit. Het
vorige jaar kwamen nimmer meer dan
een 200 bezoekers op de avonden van
het Arbeidsfront; dit jaar was de zaal
van het Gulden Vlies tweemaal uit
verkocht. 1 December organiseeren wij
een kindermiddag en zoo groot is de
belangstelling, dat wij voor dien mid
dag de grootste zalen van Alkmaar, de
Harmonie en het Gulden Vlies, noodig
hebben.
Dank zij onze flinke vrouwelijke
leidster en de leidster van de Vrouwe
lijke Jeugd, kunnen wij ook over het
werk onder de vrouwen tevreden zijn.
In een drietal bedrijven gelukte het
ons, van de werkgevers de medewer
king te verkrijgen voor het tot stand
brengen van behoorlijke kleedkamers,
sanitaire inrichtingen en waschgele-
genheden. Een vierde wacht daarvoor
op een bouwvergunning. Natuurlijk ligt
het in de bedoeling wan het N. A. F.,
die verbeteringen inralle bedrijven tot
stand te brengen.
In het begin was het niet gemakke
lijk om bij de werkgevers erkenning
te verkrijgen voor het werk van den
socialen voorman, maar sinds in No
vember de Verordening op den Arbeid
is afgekondigd, gaat dit beter.
Wij zijn, zoo eindigde de heer Bak
ker, nuchter genoeg om te weten, dat,
wanneer wij over 10 jaar nog eens met
elkander praten, de klasse-verschillen
nog niet weggenomen zijn. Wij bevin
den ons echter in een overgangstijd en
al zullen wij vandaag of morgen nog
geen socialistische maatschappij in
gaan, toch komt de tijd, waarin het
klassestelsel zal zijn verdwenen. Dit
zal nog heel wat strijd kosten en daar
voor dienen de arbeiders het Arbeids
front groot te maken.
Dr. Pretorius, door H. P. van den
Aardweg. Uitgave: Uitgeversmaat
schappij West Friesland te Hoo.n.
Er is een wereld van den schijn
en wie zich daarin kan uitleven, is
vaak een-gelukkig mensch, al wordt
hij dan ook dag en nacht bewaakt
door argwanende verpleegsters en
al is zijn verblijfplaats dan ook
een krankzinnigengesticht dat ter
beveiliging van de maatschappelijke
samenleving door een groot park
en een hoog hek van de verblijf
plaats der zoogenaamde normale
menschen is gescheiden.
Er zijn geesteszieken die zich ver
beelden, dat zij rijk of machtig zijn
en zij zijn als gelukkige kinderen,
die het meest begeerde speelgoed in
handen hebben gekregen en van
het leven niets meer verlangen.
Er zijn er ook, die eiken nacht
wanhopig worstelen htet de hen
besluipende duistere machten, die,
met oogen star van ontzetting en
bezweet gelaat in hun bed woelen,
en zoo nu en dan, wanhopig om
hulp gillend, naar een isoleercel
worden gedragen.
Er zijn ontwikkelde mannen en
vrouwen, vaak met buitengewone
intelligentie, die in het tehuis der
geesteszieken intellectueelen arbeid
verrichten, fijn besnaarde indivi-
duën, die in de vrije samerfleving
niet thuis behooren, omdat een
waandenkbeeld zich zoo volkomen
van hen heeft meester gemaakt, dat
niemand hen van dat idee-fixe kan
verlossen.
Alle psychiaters kennen dergelijke
gevallen, in de zenuwinrichtingen
van ons land zitten duizenden van
die ongelukkigen opgesloten en zij
vormen stuk voor stuk een medische
puzzle, bij wie geen enkele arts een
zuivere diagnose kan stellen, bij
wie geen chirurg kan ingrijpen, om
dat hersenen nu eenmaal geen uiten
lijke afwijkingen vertoonen, die men
met een operatie-mes kan corrigee-
ren.
In Heide en Heuvel, het gesticht,
dat onder leiding van Dr. Krone
staat, die als een zorgvolle vader
over al zijn patiënten waakt, komt-
Dr. Pretorius als inwonend gestichts
arts.
Hij heeft een moeilijke jeugd ge
had, gestudeerd tegen den wil van
zijn vader, al zijn parate kennis ver
worven in de vrije uren buiten zijn
kantoortijd en betaald met wat hij
op zijn bescheiden salaris met moeite
heeft kunnen uitsparen.
Hij is de geboren medicus, die zijn
levensweg reeds als schooljongen zag
uitgestippeld, de mail, die slechts
gewerkt en geleerd heeft om zijn
leven in dienst van de lijdende
menschheid te stellen.
Zoo brengt hij zijn dagen door te
midden van deze ongelukkigen, die
KANTONGERECHT.
Zitting 27 November.
x> es w D
verkeersreglement: C.
de W. te Bergen, geen straf toege
past. J. J. B. te Alkmaar, C. D.
te Lammen en L. P. T. te Beverwijk
2 of 1 d. D. F. J. de J. te A'dam
4 of 2 d. J. K. te Grootscher
mer en J. B. te Alkmaar 10 of
d.
Overtreding Identi
teit s p 1 i c h t: J. A. P. te Hei
loo en J. C. K. te Alkmaar 2 of
1 d. H. T. te Heiloo en F. T. te
Wormer 3 of 2 d. O. v. d. B. te
Alkmaar 5 of 5 d. S. v. d, H. te
Alkmaar 6 of 3 d.
Overtreding Motor
en Rj wielwét: P. V. te
Koedijk, N. S. en C. B. te Castricum,
H. v. T. te Heemskerk, C. K. te Hei
loo, J. M. B. te Rotterdam, P. F. H.
te Haarlem en F. A. B. te Oude-
Niedorp 2 of 1 d. M. H. te Oud
karspel, P. B. te Bergen en J. van
R. te Schoorl 3 of 2 d. G. v. W.
te Zijpe 3 plus 1 of 2 plus 1 d.
E. T. te Harenkarspel 3 plus
1 of 2 maal - w. tuchtsch. M.
R. te de Rijp 1 plus 3 of 1 plus
2 d.
Overtreding Verduis-
teringsverordening: H.
v. T. te Heemkerk 4 of 2 d. G,
H. K. te Oterleek, 5 of 3 d. P.
K.-^te Alkmaar 5 of 5 d. H. B.
te Uitgeest 4 plus 2 of 2 plus 1
H. F. V. te Alkmaar en J. G.
te Schermerhorn 8 of 4 d. J. H.
te Koedijk 10 of 5 d.
Eenvoudige stroope-
r fj: J. W. v. R. en H. H. S. te Alk
maar 5 of 3 d.-*D. V. te Bergen,
6 of 3 d. 1
Rijwiel onbeheerd la
ten staan: G. D. te Schager-
brug en A. K. te Koedijk 8 of 4 d.
J. P. D. te Castricum 12 of 6 d.
Overtreding Melkbe-
s 1 u i t: F. W. v. W. te Heiloo 20 of
10 dagen. G. H. te Uitgeest 40
of 20 dagen.
Kaartspelen om geld
n c a f L. E. te Castricum, F. W.
H. en A. J. K. te Amsterdam en A.
B. te Hilversum, ieder 15 of 10 d.
Venten.zonder ver
gunning: E. de B. te Allernaar
3 of 2 dagen.
Baldadigheid: P. v. d. B.
te Bergen 8 of 2 w. tuchtschool.
Openb. dronkenschap:
M. A. B. te Alkmaar 15 of 10 d.
zijn als op drift geraakte schepen, die
in de stormen van het leven op eigen
kracht geen koerS kunnen houden en
tot wrakken te pletter zouden slaar,
als vaste handen het stuur niet over
namen en ze naar veilige wateren
deden keeren.
Dokter Pretorius -maakt een moei
lijken tijd door. Hij moet zich aan
passen en hij mist de ervaring en de
zelfverzekerdheid van den directeur
en van zijn vereerden vriend en be
schermer, professor Bouwheer, door
wiens protectie hij zonder eenige
voorstudie van de universiteit in het
gesticht beland is.
Hij is een nerveus en gevoelig
mensch, die vaak verontrust wordt
door. de abnormaal lijkende sympto
men van eigen zieleleven.
In den dagelij kschen strijd om
kracht en zelfverzekerdheid zien wij
hem struikelen en opstaan. Een min
derwaardige gestichtsarts betrekt hem
in zijn duistere praktijken, maar al
tijd weer herwint hij zijn evenwicht
na een gesprek met de groote psy
chiaters, die zijn beschermers zijn.
Uit deze gesprekken krijgt ook de
lezer een beeld van de opoffering
van mannen en vrouwen, die dage
lijks trachten deze maatschappelijk
waardelooze maar. vaak zoo fijn be
snaarde individuën het gemis van
hun vrijheid te doen vergeten.
De auteur, die voor het schrijven
van dezen roman een diepgaande
studie in en buiten de gestichten
heeft gemaakt, verhaalt alles in
sobere maar daarom juist zoo tref
fende woorden, waarin telkens weer
een vergelijken^ beeld, een litteraire
vondst als een vonk van vernuft uit
het kader van het verhaal springt.
De Uitgeversmaatschappij West-
Friesland te Hoorn heeft ondanks
alle materiaalschaarschte dit lit
teraire juweeltje in een daarbij pas
send etui gestoken.
Tj. Adema.
DUITSCHE INVOERFACILITEITEN.
Goederen, welke afkomstig zijn uit
de bezette gebieden, met uitzonde
ring van de bezette Oost gebieden of
het generaal-gouvernement, zijn
krachtens een verordening van den
Rijksminister van Financiën tot na
der aankondiging bevrijd van invoer
rechten van de „Umsatzausgleich-
steuer" bij invoer langs de douane.
De regeling treedt op 1 December
a.s. in werking. Zij geldt niet voor
goederen, welke zich op dat tijdstip
reeds in het douaneverkeer van het
Duitsche douanegebied bevinden. De
vrijstelling geldt evenmin voor wijn,
tabak, tabaksproducten en minerale
oliën.
Ëen vindingrijk militaire tandarts aan
het front liet van berkenstammen een
uiterst doelmatige behandelingsstoel
vervaardigen. Een oud margarineblik
met een omgekeerde emaille-lampen-
kap vormt een uitstekenden spoelbak
PK Götze-H H-St-P H m
NAGEKOMEN PREDIKBEURTEN.
Luth. kerk (Oudegracht), 10.30
uur mej. da. v. d. Bosch, v. A'dam.
Hoofdred.: A. R. Jonker, Alkmaar; plv.
hoofdred.: H. P. v. d. Aardweg, Bergen;
Buitenl.: Tj. N. Adema, Alkmaar; Bin-
nenl., Prov., Stad; D. A. Klomp, Bergen;
Sport en Rechtsz.: J. Wepkman, Alk
maar; verantw. voor adv.: T. Bus,
Alkmaar.
ZONDAG.
Nieuws over beide zeiiders: 9.—, 12—,
21.45. Alléén Hilv. I: 18.30.
HILVERSUM I, 415,5 M. 7.30 Conc. (gr.)
8.15 Harmonie-ork. (gr.) 8.30 Zin van
boer zijn. 8.45 Lortzing - Graener 9.15
Gesprekken m. Peter. 9.30 Zondagm. z.
zorgen. 10.30 Deutsche Stunde. 11.30.De
stem der S.S. 11.45 Neerl. stem v. b.
Oostfront. 12.Praatje den Dré. 12.15
Nederl. Kamerkoor. 12.40 Het Duitsche
volkscinc. 14.— Concertgeb.ork. en sol.
(In de pauze 15.Op den steiger, door
prftf. dr. T. Goedewaagen). 16.Gerard
v. Krevelen en ork., sol. en sportrep.
17.Zondagm.cab. 17.45 Melod. uit een
uitstalkast. 18.45 Sport en muz. 19.30
Omroep-symph.ork. en sol. 20.15 De
Mei. en sol. 21.Argent klanken (gr.)
21.15 Dick Willebrandts en dansork. 22.
Musette-klanken (gr.) 22.20 gr.pl. 23.
24.Semi pop. conc. en pianomuz. (gr.)
HILVERSUM 'II, 301,5 M. 7.30—9.15 Zie
Hilv. I. 9.15 Voor de jeugd. 9.45 De in-
strum, v. h. ork., voordr. m. muziek-
voorb. 10.30 Studiodienst. 11.30 Gewijde
muziek (opn.) 11.45 Cyclus „Advent". 12.
Praatje den Dré. 12.15 Progr.-overz. 12.20
Rina Ketty (gr.) 12.30 Een soldaat tot de
jeugd. 12.45 Spel en zang (gr.) 13.Wie
en wat waren onze voorouders. 13.15
Amus.ork. en sol. 14.„Het meisje'dat
alles geloofde", luistersp. 14.15 Piano
muz. 15.Opera ,,Faust". 17.Neder!,
boekenschouw. 17.15 Pianovoordr. 17.45
Spiegel v. d. dag en BNO: Oostland-
praatje. 18.Theo Uden Masman (gr.
muz.) 18.40 De Nederl. taalclub. 19.—
BNO: Eng. uitz. Voor de radio-centr.:
Beguine en Zambra (gr.) 19.15 Gerard
v Krevelen en ork. 19.55 Symp.ork. (gr.)
20.15 Duitschlands zorg voor het muz.
nagesl. 20.30 Het Omroep-ork. 21.15
Strijktrio. 22.— BNO: Act. besch. 22.20—
24.— Zie Hilv. I. v
MAANDAG.
Nieuws: 7.30, 8.30, 12.45, 16.45 en 21.45.
Alléén Hilv. I: 18.30.
HILVERSUM I, 415,5 M. 7.15 Gr.muz.
3.40 Gesprekken met Peter. 8.50 en
9 37 Gr. verscheidenheid (gramofoonpl.
3 30 Spiegel van den dag (opn.) 10.
Salonork. (gr.) 10.30 Voordr. 10.45 Otto
Hendriks en sol. 11.30 Zang en piano.
12.Almanak. 12.05 Theo Uden Mas-
Op de toenemende beteekenis, die
de geallieerden aan Afrika met
inbegrip van Madagaskar voor
hun eigen handel toekennen, is den
laatsten tijd opvallend dikwijls en
'nadrukkelijk van Engelsche èn
Amerikaansche zijde de aandacht
gevestigd. Men constateerde, dat
verschillende grondstoffen, die voor
de oorlogsproductie van belang zijn,
door het verlies van Malakka, Bir
ma en Ned.-Indië vrijwel onver
krijgbaar zijn geworden, tenzij..»,
tenzij thans Afrika als leverancier
veroverd zou kunnen worden. Zoo
lazen wij kortelings in de „Times",
dat het Fransche en Belgische ge
bied aan de Westelijke kust van
Afrika met Brazzaville, de 'hoofd
stad van Franseh-Aequatoriaal-Afri«
ka, en Leopoldville in de Belgischa
Congo een centrum van omvangrij
ke en intensieve activiteit der geal
lieerden is geworden. Vooral Leo
poldville zoo stelt de „Times"
vast is een opslagplaats voor da
voornaamste producten in den Con
go, tin en rubher, die door het ver
lies van Malakka en Ned.-Indië aan
waarde hebben toegenomen.
In de Amerikaansche pers vestigt
men de aandacht op de militaire be
teekenis van dit gebied als verkeers
mogelijkheid te land, ter zee en in
de lucht zoowel naar het Naburige
als naar het Verre Oosten. Brazilië,
dat weliswaar een dikke vierdui
zend kilometer van Afrika verwij
derd ligt, schijnt er ernstig over te
denken, de yankee's in deze aange
legenheid een handje te helpen,
want in een bericht Uit Rio de Ja
neiro wordt gesproken over een ex
peditiecorps van 20.000 man, die
door de Braziliaansche regeering
voor den militairen dienst in 't Afri-
kaansch klimaat zijn opgeleid. Ame
rikaansche troepen bevinden zich
reeds, althans volgens meldingen
uit Washington, Londen en Kaap
stad in Nigeria, Leone, Duala,
Kameroen en in de negérrepubliek
Liberia. De Amerikanen zfjn voor
nemens, hier steunpunten te bou
wen en er dan in hoofdzaak zwarte
troepen te stationneeren. Voor iede
ren kenner der Afrikaansche en
Amerikaansche toestanden is dit een
tweesnijdend zwaard, dat slechts
onder den invloed van zelfover
schatting of uit vertwijfeling ter
hand genomen kan worden. Daar
komen dan, nu de gebeurtenissen in
Fransch-Noord-Afrika bij, die de
Amerikaansche tactiek nog scherper
karakteriseeren.
Bij dezen wedloop om het bezit
van Afrika wil natuurlijk ook En
geland zijn slag zien te slaan en
trachten te redden, wat er alsnog te
redden valt. Het meest voelt het
zich tot het op v. .r na grootste
eiland ter wereld, Madagaskar, aan
getrokken. Reeds in Febr. 1942
hoorde men daarover spreken.
De derde partner in zulk een
nieuwe verdeeiing van Afrika is de
Zuid-Afrikaansche Unie, het voor-
maiigc nauavaai van raui R-ruger,
waar al van oudsher aspiraties voor
Mozambique en Madagaskar beston
den. Volgens een bericht uit Lou-
renzo Marques beschouwt men Mo
zambique en Madagaskar in Trans
vaal nieer nog dan vroeger als een
voorpost ter verdediging van Ziiid-
Afrika, terwijl er, ondanks het door
Smuts gelanceerde parool „Wraak
voor To broek!" (waar immers de
élite van het Zuid-Afrikaansche le
ger verloren is gegaan) voor een
strijd op ver van huis liggende slag
velden bitter weinig geestdrift te
bespeuren valt. Maar de interne
zorgen der Zuid-Afrikaansche re
geering zijn thans door het verloop
van den oorlog sterk toegenomen.
Zoo moesten volgens een bericht uit
Kaapstad vele inboorlingen uit de
goudmijnen naar de kolenmijnen
van Natal worden overgebracht om
de leverantie van brandstof aan de
schepen gaande te houden. Op het
oogenblik bevinden zich in het ge
bied der Zuid-Afrikaansche Unie al
meerdere afdeelingen zwarte troe
pen uit de Ver. Staten, hetgeen al
lerlei moeilijkheden met zich mede
brengt., De kranten vertellen gere
geld over samenkomsten van com
munistische inboorlingen, waarbij
dan niet slechts de vorming van
een tweede front, maar minstens
evenzeer de gelijkstelling van in
boorlingen en blanken wordt ge-
eischt. Onder deze omstandigheden
zal de Zuid-Afrikaansche Unie er
genoegen mee* moeten nemen, wan
neer zij onder de geallieerden de
derde plaats mag beleggen.
Pr.
mans. 13.— BNO: Act. besch. 13.10 Aria's
en operakoren (gr.) 14.— Strijkork. en
gr.muz. 15.— Uit de gouden eeuw. 15.15
Elclc wat wils. 17.— Viool. 17.30 Van
heinde en verre. 17.45 Omroep Harmonie-
ork. 18.40 Schuricke Trio en ork. Adal
bert Lutter (gr.) 19.— Pol. weekpr.
19.15 Liederen van Fauré en Wolf (gr.)
19.30 en 20.45 Utr. Sted. Ork. en sol. 20.15
Strijkkw. (gr.) 21.30 Gram. 22.— Jean
Steurs en Musette-ork. (gr.) 22.20 Franz
Lehar-klanken (gr.) 23.40—24.— Dans-
muz. (gr.)
bert Lutter (gr.) 19.— Pol. weekpr. Van
af 19.15 alleen radio-centrales met lijn-
verb. studio. 19.15 Liederen van Fauré
en Wolf (gr.) 19.30 en 20.45 Utr. Sted.
Ork. en sol. 20.15 Strijkkw. gr.) 21.30
Gram. 22.Jean Steurs en musette-ork.
(gr.). 22.20 Franz Lehér-klanken, (gr.) 23.40
tot 24.->- Dansmuz. (gr.)
HILVERSUM II, 301,5 M. 7.15—7.40 Zie
Hilv. I. 7.40 Gymn. 7.50 Sportn. 8.—
Voor boer.en tuinder. 8.15 Groeg-progr.
(gr.) 8.40 Orkestc. (gr.) 9.— Orkest v. d.
Duitschen Arbeidsd. (opn.) 9.15 Vior de
huisvr. 9.20 Harm.ork. (opn.) 10.— Godsd.
uitz. 10.30 Pianovoordr. 11.Voor de
kleuters. 11.20 Omroep-meisjesk. (opn.)
11.30 Orgelconcert. 12.Eduardo Bianco
en ork. 12.30 Familie de Boer. 13.— Pro-
gramma-overz. 13.05 De Melodisten en
gram. 14.— Godsd. uitz. 14.30 De Haarl.
Orkestverefen. 15.30 Sprookjes van An
dersen. 15.45 Zang met piano en fluiten.
17— „Sint ie al gauw jarig", luiterspel.
17.20 KI. v. Eeeck en ork. 17.45 Spiegel
v d. dag en BNO: Friesch praatje. 18.
Marschmuz. (gr.) 18.15 De' N.S.B. ant
woordt. 18.30 Omr.-piano-trio. 19.15
Vaudeville-ork. (opn.) 19.55 Amus.ork. en
Sol. 20.30 Uit Neerl. Gouwen. 20.45
,Varia", gev. progr. 22.— BNO: Act.
besch. 22.10 Avondw. 22.20—24.— Zie
Hilv. 1.
Vanaf 19.15 alleen radio-centrales
iet lijnverbinding studio.
