THEO OP 'T
HUWELIJKSPAD
Verliezen ter zee zijn verontrustend.
iBÜf
DAGBLAD VOOR
ree/t
Belangrijke alweersuccessen behaald
■Theater
J
ontroerende
ie film
bekende
BRUYNINCKX.
TSLOTERBJ
Casablanca bracht besprekingen
nieuwe offensieve plannen.
over
I feTffosSS# hg«e^:
BEKENDMAKING.
De Leider spreekt op den Dam.
De strijd in Afrika verloopt kalm.
De „vrijheid" der volken
Aanvulling Bonnenlijst
Nieuwe Bonnen.
Kind door dosis formaline
vergiftigd.
m
STAD EN OMGEVING.
Dreritsche humor en
folklore.
ALLES VOOR HET
VADERLAND.
Inbreker te Den Helder
neergeschoten.
lioprosramma van Vrijdag.
Ps: 7,30, 8.30, 12.45, 16.45, 18.30
19.45 (Hilv. II) en 21.45.
I, 414,4 M. 7.15 Gr.muz. 7.40
lënverzameling (gr.) 8.40 Wij
i U heden8.50 Amusements-
pn. en gr.) 9.30—9.37 Spiegel v. d.
i.) 1C.Ork. Willy Eberlé. 10.30
Argentina en Los Cuatro Hua-
10.45 Ork Willy Eberlé. 11.15
c. (gr.) 12.— Almanak. 12.05
k. te Milaan (gr.) 13.— Tusschen
ijven. 15.Klaar voor tpname?
gevar. progr. 17.— Zang en
7 30 „De speurder", luisterspel,
nr. Harmonie Ork. 18.40 Sport-
an de week. 19.15 Piano en or-
-.) 19.50 Duitsche Taalc. 20.15
:e Vrijdagavondklanken. 22.In-
itale soli (gr.) 22.20 Gezongen
(gr.) 22.502j.Opera-progr.
II, 301,5 M. 7.15—7.40 Zie Hilv. 1.
:htendgymn. 7.50 Sportn. 8.—
Landbouwvoorl. 8.15 Voor de
chippers. 8.40 Gr.muz. 9.— Semi-
orkestc. (gr.) 9.15—9.20 Voor
vc. 10.Godsd. uitz 10.30 Zang
o. 11.Voor de kleuters. 11.20
der Klnderk. (gr.) 11.30 Het Sa-
12.15 Streekprogr. 13.Progr.-
3.05 Edwin Fischer, piano (gr.)
muz. 14.— Godsd. uitz. 14.30 Alt
en fluit en plano. 15.30 Voor de
16.Kamermuziekprogr. van
van Beethoven. 17.— Voor de
jeugd. 17.30 Dick WillebTandts.
iegel v. d. dag en De Jordaner
over soc. nooden. 18.Dick
andts. 18.15 Een reportage uit een
amp van de Organisation Todt.
[ar Weenen trekken de gedachten,
fprogr. 19.— Eng. uitz. Voor de
trales: Peter Anders zingt (gr.)
en Strijkork. 19.55 Een Strijk-
1.15 30 Minuten in operetteland
5 Altviool en piano. 21.20 Sym-
nc. (gr.) 22.Act. beschouwing
ondw. 22.2C—24.— Zie Hilv. I.
laf 19.15 alleen radio-centrales
yerbinding studio.
'Theo Lingen
G us tav Fröhlich
Hilde Krahl
Gusti Huber
(HERZ MODERN
MOBLIERT)
Een dol-dwaze geschie
denis. Een opeenstape
ling van geest en
humor. Een lach
succes van begin
tot einde.
TOBIS-film.
Alle leeftijden.
WETTIGE PBEMIELEEN1NG 1912.
VAN DINSDAG S FEBB. 194*.
tEMIËNi
4009670 11740 168IS 30641
562 4064 6193 6040 6602 7636 1173»
/'O—.
•a* 838 8W
1282 1343
2169 2234
3156 3166
4583 4696
5708 5737
6344 6348
7080 7158
7872 8044
9077 0069
9818 9929
J799 11120 11233
1904 12921 12926
1833 14846 14892
1386 10565 16610
'976 18007 18150
.__J 19181 19223
1418 20482 20525
IGEERD~
888 «91
1378 1419
2387 2419
3307 3422
4702 4936
5784 5894
6366 6435
7205 7244
8062 8068
9129 9198
9034 9938
11390 11420 1
13251 13406 1
14998 1563» I
17151 17815 1
18291 18348 1
19207 19858 1
20771 20808 5
welke niet met een premie tfa
Alge tiekUlngoiqatblJ de agenten
3641.
end van 2 uur af.
2.30 uur Matinée.
Lag
Alle leeftijden.
ïl. 245Ï"
foensdag 17 Febr.
if
EN"
II
ledrijvan met
bouwmeéster-kluun
MIE LANGENAKEN - E.A
75, f 2.00.
Febr. dag. v. 11-1 u.
10 FEBBUABI 1943-
.TREKKJN&
JZEN*
I 15553. 20436: f 200: 3893. 118W.
1666. 2029. 3541. 4475. 5774, 8947.
.9710
170.-
1675 1777 1853 1902 2013
2698 2765 3055 3074 3080
68 3580 3681 3719 37B3 3835
37 4530 4589 4737 4782 4879
5359 5392 5454 5496 5803
f77 6402 6495 6541 6734 6952
7788 8010 8053 8251 8298
9054 9135 9164 9303 9548
39 10255 10297 10379 10398 10446
48 10995 11047 11056 11068 11215
41 11816 11928 11997 12111 12207
63 12604 12656 12764 12853 12857
17 13474 13571 13609 13692 13714
60 14423 14443 14550 14595 14597
14 15060 15136 15146 15195 15423
30 15962 16015 16030 16111 16124
33 16852 16885 16977 17239 17415
52 18264 13464 18494 18557 18575
84 19297 19303 19321 10406 19472
95 2D070 20247 20293 20424 20514
89 21294 21362 21374 21633 21702
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau Aikmaarsche éditie:
Voordam C 9, Alkmaar.
Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330.
Giro 187294.
VRIJDAG 12 FEBRUARI 1943.
ALKMAARSCHE EDITIE.
NOORD-HOLLAND
145e Jaargang No. 35. 2 pagina's.
Hoofdredacteur: A. R. JONKER, Alkmaar.
Pijls der gewone advertenties in deze
editie 0.10 per m.M.; min. 14 m.M.
1.40, elke 31/,, m.M. meer 0.35.
Tarieven voor de geheele oplage op
aanvraag. Abonnementsprijs per 3
maanden voor Alkmaar 2.10, voor het
geheele Rijk 2.63. Losse nrs. 5 ets.
Churchill in het Lagerhuis
1
Jienhower opperbevelhebber
in Noord-Airiha.
In het Engelsche Lagerhuis
beeft Churchill een verklaring
afgelegd over den oorlogstoe
stand en o.a. mededeelingen ge
daan over de besprekingen wel
ke met Roosevelt te Casablanca
gevoerd zijn.
Het voornaamste besluit op deze
conferentie is geweest „den vijand
te land, op zee en in de lucht in den
grootst mogelijken omvang zoo snel
mogelijk aan te vallen". Churchill
voegde hieraan toe, dat het noodza
kelijk is „den vijand in ieder op
zicht physiek en psychisch te laten
lijden
Hij toonde zich voorts zeer ver
heugd, dat Roosevelt „ondanks de
lichamelijke handicap bereid was tot
zelfs naar Khartoem te komen",
maar betreurde het, dat Stalin niet
aanwezig was.
Overigens hebben de geallieer-
thans een voor negen maanden
berekend operatieplan. Vóór af
loop van deze periode zullen
Churchill en Roosevelt opnieuw
een ontmoeting hebben. Als
eerste doel is overeengekomen
het met alle middelen den vijand
van het Russische front afleiden,
„zoodra men den duikbootoorlog
baas geworden zal zijn".
Churchill heeft te Casablanca op-
nieuw bezworen, dat Groot-Britan-
nië den oorlog tegen Japan zou
voortzetten „tot de onvoorwaardelij
ke overgave", zelfs ingeval de oor
log in Europa eerder zou eindigen
dan die in den Stillen Oceaan.
Ten aanzien van de geallieerde
hulp aan Rusland verklaarde hij,
dat „alles wat menschelijkerwijze
mogelijk is" gedaan is om de geal
lieerde strijdkrachten „met volle
snelheid en energie, in zoo groot mo
gelijken omvang, in den strijd tegen
den vijand te gebruiken."
Vervolgens behandelde Churchill
de besprekingen te Adana, waarom
trent hii verklaarde, dat men in het
daarover uitgegeven communique
niet méér moest zoeken dan het be
vatte. Churchill verklaarde geen
eischen aan Turkije te hebben ge
steld. Hii heeft slechts willen „door
drijven", dat de bewapening van
Turkije „zonder uitzondering goed
georganiseerd wordt" en dat de ge
mengde militaire commissie te An
kara bijeenkomt.
De verliezen ter zee.
Churchill noemde de verliezen, die
de geallieerden ter zee lijden, zeer
groot. Deze verliezen „hinderen de
geallieerden en vertragen hun ope
raties". Zij verlengen den oorlog
met al zijn verspilling, zijn verliezen
en niet te voorziene risico's.
Churchill zeide vervolgens, dat
duikbooten aan de Oostkust dei-
Ver. Staten „zeer ernstige verwoes
tingen" hebben aangericht. De land-
operaties in N.-Afrika en de ravitail-
leering van de landlegers stellen
natuurlijk de Britsche en Ameri-
kaansche vloten aan verdere verlie-
I zen blóot. Ook de convooien door de
[IJszee naar de Sovjet-Unie hebben
„zware verliezen" geleden. Hier
I werden in hoofdzaak Britsche sehe-
pen getroffen.
Onder die omstandigheden is
het, naar Churchill zeide, onver
mijdelijk geweest, dat de ge
meenschappelijke Amerikaansche
en Britsche verliezen de afge-
loopen 15 maanden de grenzen
hebben overschreden, waarmede
Engeland rekening had gehouden
toen het nog alleen stond.
Een „somber panorama".
Churchill noemde het verschrik
kelijk plannen voor den bouw van
pen te moeten maken „op den
idslag van een verlies van hon-
duizenden tonnen per maand'
verliezen aan kostbare ladingen,
vernietiging van „zoo vele mooie
Iscnepen', de dood der bemanningen,
vormen een „somber panorama",
ren aanzien van de verliezen der
I koopvaardij weigerde Churchill
1 evenals voorheen cijfers te noemen.
IBU motiveerde zijn weigering met
I Qe woorden: „Naar mtin meening is
net beter den vijand de juiste cij
fers te laten raden",
j ye£y.°lEens merkte Churchill op,
TO Britsche troepenconvooien,
3 millioen menschen werden
K?vil°eri..1348 slachtoffers zijn ge-
Sran 5' 1 beweerde, dat als gevolg
lcaïr,?„i nieuwe Engelsche, Ameri-
Hp „f ir en Canadeesche schepen
Lnpn f vloot thans 11/4 mil-
Bengeleden°°*er W3S ^an Z6S rnaan"
Huis de yer-
ISovIlt'TT3- e Geallieerden, om de
iSeiT£me..te steunen, met alle
mirlsVi- c Le sieunen, mei aue
ff 1®', waarover zij beschik-
liikè i?ufen trachten de vijande-
sche fl„SHacht van het Russi-
Prohi?^ a ta leiden, „zoodra de
-probw" d re leiden, „zoodra de
tos dèïï n duikbootoor-
eresci/f Yealheerden veroorloven
aerescfiHj YHduieerdei
Church in teu morden.
•net den L zich °°k bezig
aeide hii Ss in Oost-Azië. die,
over zee vIm.» e^n Kroot deel der
Strijdkrachtoo ,nae Amerikaansche
en Nieuw 7?:, als«iede Australische
eischt. ^"sTr 'HP'dscAe- heeft °e*e-
ni dit gebied maakt
Noord-Alrika.
SEngekehe'loJf^arde voorts bij 't
ver-
Bil verstandig gebruik
n men met weinig
gas veel doen.
woestingen aangericht in de haven
van Tripolis Dat is gebeurd op een
manier, die het aanvoeren van ravi.
tailleering over zee buitengewoon
moeilijk maakt.
Voortgaande zeide Churchill. dat
de Engelsche troepen in N.-Afrika
thans onder de V. St.- staan. Hij
heeft het voorstel van president Roo
sevelt volgens wiens de actie in Fr.
N.-Afrika- een Amerikaansche on
derneming moest worden, met toe
stemming van$ het oorlogskabinet
aangenomen, „gaarne en uit vrijen
Eisenhower opperbevelhebber
Churchill heeft voorts medege
deeld dat Eisenhower benoemd is
tot opperbevelhebber van de gealli
eerde troepen in N.-Afrika. Gene
raal Alexander wordt benoemd tot
plaatsvervangend opperbevelhebber
van de Britsche luchtmacht in de
Middellandsche Zee. Giraud heeft
zich er mede accoord verklaard, dat
het Fransche leger in Tunesië ge
plaatst wordt onder het bevel van
generaal Anderson.
Aan het slot van zijn rede ver
klaarde Churchill, dat men de ze
kerheid heeft, dat het parlement en
de Britsche natie „in deze dagen
van hoop, die nog donker kunnen
worden" getuigenis zullen afleggen
van standvastigheid.
Het groote gevaar van het
duikbooiwapen erkend.
De gisteren door Churchill in het
Lagerhuis afgelegde verklaringen
worden door de Duitsche Vrijdag
ochtendbladen slechts kort van com
mentaar voorzien. De bladen achten
het een kenmerkenden factor in deze
rede, dat de Engelsche premier het
groote gevaar moest toegeven
waarin Engeland door het optreden
der Duitsche duikbooten is geraakt.
De voor het Engelsche volk teleur
stellende mededeeling. dat generaal
Alexander geplaatst is onder den
Amerikaanschen generaal Eisenho
wer, zoo schrijft de Berliner-Börsen-
Zeitung, deelde Churchill zoo laco
niek mogelijk mede. Doch steeds
weer kwam hij terug op het gevaar
van de duikbooten, zonder welker
bestrijding een doorslaggevend suc
ces tegen de asmogendheden niet
denkbaar is. Het blad wijst er voorts
op, dat Churchill voor een verbete
ring van den toestand aan het einde
van dit jaar drie voorwaarden ge
noemd heeft, en voegt hieraan als
vierde toe, dat het Duitsche duik
bootwapen er van zou afzien den
strijd nog meer te verscherpen Doch
daarover zullen groot-admiraal Dö-
nitz en zijn mannen anders denken
dan de heer Churchill.
ABSOLUUT BETROUWBAAR.
John Buil: en vreest U niets
mijne Heeren, met dit machtige wa
pen houd ik in het ergste geval de
Bolsjewisten zonder meer van Uw
grenzen verwijderd!
Teekening Erik/Pax.
Der Höhere SS- ünii Polizei-
führer deelt mede:
Op Dinsdag 9 Febr. 1943 in den
laten namiddag is de echtgenootc
van den secretaris-generaal Rey-
don op beestachtige wijze in haar
woning door twee schoten ver
moord. De later thuiskomende se
cretaris-generaal werd eveneens
met drie schoten overvallen en
hierdoor zwaar gewond.
In Haarlem is Woensdag 10 Fe
bruari een WA-man, die terug
keerde van. de begrafenis van ge
neraal Seyffardt op straat neerge
schoten.
„JEUGD DRAAGT VOOR".
Evenals het vorige jaar organi
seert de Nederlandsche Omroep ook
dit jaar tusschen 27 Febr. en 17
April a.s. voor jongelui van 14 tot
22 jaar onder den titel „Jeugd
draagt voor", een voordrachtcursus,
met aansluitende voordrachtwed
strijden in diverse steden van ons
land en een eindwedstriid in Hilver
sum voor de winnaars van de ge
westelijke wedstrijden.
Belangstellenden wordt op aan
vrage bij den Nederlandschen Om
roep, Postbus 2 te Hilversum, koste
loos een boekje met alle gegevens
toegezonden.
9-GRAVENHAGE, 12 Febr. -
Op Zaterdag 13 Febr. spreekt
de veider op een massale
opemuchtbijeenkomst op den
Dam te Amsterdam over „Een
heid tegen het bolsjewisme".
Aanvang drie uur.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 11 Febr. - Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
Bij het voortduren van de zwa
re gevechten in den Zuidelijken
sector van het Oostelijke front
werden gisteren op verschillende
plaatsen belangrijke afweersucces-
sen behaald, die den bolsjewisten
zware verliezen aan menschen en
materiaal kostten.
In het Westelijke deel van den
Kaukasus geveenten van plaatselijke
beteekenis. in den strijd tegen op
nieuw gelande vijandelijke strijd
krachten ten Zuid-Westen van No-
worossiisk waren eigen tegenaanval-
Ipri Glipppcvol
In het' gebied van den bovenloop
van de Donetz werden alle vijande
lijke aanvallen bloedig afgeslagen.
De ring om een ingesloten bolsjewis
tische groep strijdkrachten werd
nauwer aangehaald. Ook gisteren
overdag probeerden de bolsjewisten
ten Westen van den Oskolsector door
massale aanvallen de Duitsche strijd
krachten in enkele verdedigingsge-
bieden vast te houden en zoodoende
de bewegelijke oorlogsvoering te be
lemmeren. Desondanks gelukte het
door tegenaanvallen plaatselijke re
serves, opgedrongen vijandelijke co
lonnes te verslaan en te vernietigen
Veertig vijandelijke tanks werden
hier stukgeschoten.
De luchtmacht deed met sterke
formaties gevechtsvliegtuigen en
duikbommenwerpers herhaaldelijk
zware aanvallen op de spits van
marcheerende vijandelijke colonnes
en op opeenhoopingen van troepen
en voertuigen.
In het Noordelijke deel van het
Oostelijke front verplaatste de vijand
zijn aanvallen van den sector ten
Zuiden van het Ladogameer, waar
hij geen enkele vordering meer kon
behalen, naar andere sectoren van
liet front. Zij bleven ondanks krach
tegen steun van tanks en slagvliegers
zonder succes. Om een plaatselijke
bres wordt nog gestreden. Gevechts
vliegtuigen bombardeerden in dezen
sector dag en nacht gereedstaande
pantserwagens en de ravitaillee-
ringsverbindingen van den vijand.
In de periode^van 1 tot 10 Febr. wer
den aan het Oostelijke front 351
bolsjewistische pantserwagens door
formaties van het leger vernield,
buitgemaakt of buiten gevecht ge
steld.
Aan het front in Noord-Afrika
verliep de dag kalm. Bij aanvallen
overdag van vijandelijke vliegtuigen
op de kust van de bezette gebieden
in het Westen werden 7 vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten.
Duitsche gevechtsvliegtuigen vie
len ook gisteren overdag verscheide
ne plaatsen in Zuid-Engeland met
succes aan.
Zonder geld nog wel credtet,
Zonder bonnen zeker niett
60.000 Br.-Indiërs
gearresteerd.
De Britsche minister voor Indië,
Amery, heeft in het Lagerhuis ver
klaard, dat tot dusverre in Britsch-
Indië 60.229 personen gearresteerd
zijn. Op de vraag van een afgevaar
digde der arbeiderspartij antwoordde
Amery, dat de Britsche politie in 470
gevallen het vuur geopend heeft,
terwijl in 48 gevallen Britsche troe
pen moesten ingrijpen.
ENGELSCHE VLIEGTUIGEN
BOVEN DUITSCHLAND.
BERLIJN, 12 Febr. - In den afge-
loopen nacht hebben Britsche bom
menwerpers aanvallen gedaan op
het kustgebied van Noord-Duitsch-
land. De bevolking leed verliezen.
Er ontstond eenige schade aan ge
bouwen. Twee ziekenhuizen geraak
ten door bommen in brand. Boven
dien ondernamen eenige bommen
werpers storingsvluchten boven W.-
Duitsch gebied. Er werd geringe
schade veroorzaakt. Bij deze acties
verloor de vijand, volgens de voor-
loopige berichten, twee vliegtuigen.
Japansche onderzeebooten heb
ben in de wateren langs de Oost
kust van Australië in het tijdvak
van half Januari tot het begin van
Februari zes vijandelijke schepen in
den grond geboord met een geza-
menlijken inhoud van 54.000 ton.
VAN 22 JANUARI 1943.
Van 14 t.e.m. 20 Febr. 1943.
08 Brood (A en B), Beschuit,
Vleesch (A en B), Aardappelen
(A en B), Tabak (A en B).
Van 4 t.e.m. 15 Febr. 1943.
06 Boter (voor boter of mar
garine).
Van 1 t.ejn. 28 Febr. 1943.
490 Algemeen, R-Eenheidszeep
(voor eenheidszeep).
491 Algemeen, R-Waschpoeder
(voor waschpoeder).
R Toiletzeep (voor toiletzeep).
Van 11 Febr. t.ejn. 6 Maart 1943.
LL Textiel (voor 500 gram
sinaasappelen).
DD Textiel (voor 500 gram
sinaasappelen).
De volgende bonnen zijn na
Zaterdag 13 Febr. 1943 niet meer
geldig: 07 Brood, Beschuit,
Vleesch, Aardappelen, Tabak
Sigaretten.
In Veendam heeft een meisje van
6 jaar van de familie J. v. d. Tuin in
een onbewaakt oogenblik haar 3-
jarig broertje een dosis formaline
toegediend. Het jongetje werd naar
het Academisch Ziekenhuis te Gro
ningen overgebracht, alwaar het aan
dg gevolgen is overleden.
HET BRUGONGEVAL BIJ
WAARDENBURG.
Gister heeft de rechtbank te Arn
hem uitspraak gedaan in de zaak be
treffende het ernstige brugongeval,
dat in Augustus 1940 bij Waarden
burg (Zaltbommel) plaats vond, en
waarbij een tiental arbeiders om het
Bloem em
was ten laste gelegd,
dat het aan zijn grove schuld te wij
ten was, dat bij de voorbereiding en
de uitvoering van het werk niet de
nocdige zorgvuldigheid was betracht,
terwijl hem tevens dood door schuld
aan het ongeluk was ten laste ge
legd.
De Officier van Justitie had zes
maanden hechtenis tegen ir. v. d. L.
geëischt.
De rechtbank concludeerde ten
slotte, dat niet isü bewezen, dat ver
dachte het hem ten laste gelegde feit
heeft begaan en dat ir. v. d. L. der
halve behoort te worden vrijgespro
ken.
ZITTING VAN KULTUURKAMER
TE AMSTERDAM.
De Ned. Kultuurkamer deelt aan
allen, die bij het gilde voor theater
en dans zijn aangesloten, mede, dat
op Maandag 15 Febr. en Maandag 22
Febr. door het gildebestuur spreek
uur zal worden gehouden in het ge
bouw Keizersgracht 786. Zij, die
daar wenschen te verschijnen om
hun belangen te bespreken of om in
lichtingen in te winnen, dienen
^laartoe een schriftelijk verzoek in
te dienen (met duidelijke vermel
ding van beroep en vakgroep) aan
het voorloopig gewestelijk bureau
van de Nederlandsche Kultuurkamer
te Amsterdam, Keizersgracht 786. Zij
zullen dan bericht ontvangen, op
welken dag en op welk uur hun be
zoek door den giidebestuurder kan
worden ingewacht.
DE STEM DER S.S.
Luistert op Zondag 14 Februari
van 11.30 tot 11.45 over den zender
Hilversum I op golflengte 415 meter
naar de stem der S.S. Onderwerp:
„Gelijkberechtiging in de Waffen-
S.S."
VERDUISTER GOED.
Heden van 17.458.02
Maan op 11.42 onder 1.53
12 Febr. Eerste kwartier.
SPIONNAGEPROCES IN
ZWEDEN.
In Gotenburg is het proces tegen
vier daar gearresteerde vreemdelin
gen zonder nationaliteit geëindigd.
Zii waren beschuldigd van spionna-
ge. De beklaagden werden veroor
deeld tot verscheidene jaren gevan
genisstraf. Een in het zelfde verband
gearresteerde Zweed kreeg twee
maanden gevangenisstraf.
NIEUWE WAPENFABRIEKEN
IN DUITSCHLAND.
Niet minder dan 2500 nieuwe wa
penfabrieken zijn gedurende de laat
ste maanden onder leiding van
Rijksminister prof. dr. Speer ge
bouwd. De nieuwe Duitsche Wo-
chenschau, waarin dit getal ge
noemd wordt, brengt een aantal op
namen over houw en inrichting van
deze gigantische bedrijven.
De bevolking defileert ToorbiJ de katafalk, waarop het stoffelijk overschot
van luitenant-generaal H. A. Seyffardt, leider van het Vrijwilligers Legioen
Nederland, was geplaatst ter gelegenheid van de indrukwekkende rouw-
plechtigheid, welke Woensdag In Den Haag plaats vond
Poiygoon-Meijer-Pax m
Voor de werkgemeenschap Alk
maar van de NederlandschDuit
sche Kuituurgemeenschap gaf de
heer J. J. Uilenberg uit Paterswolde
gisteravond in hotel Proot eenige
voordrachten over „Drentsche hu-
mor en Folklore."
In een korte inleiding liet hij het
eenvoudige Drentsche volk reeds
voor ons leven. Hij teekende den
ouden onderwijzer, die zijn aan-
knoopingspunten zocht in het dage-
lijksche leven; Drente in de aard
rijkskundige les een pannekoek
noemde, omdat Drente in het mid
den de droge, hooge gronden'"heeft
en aan de grenzen moerassig en
drassig is en een pannekoek aan de
randen ook het vettigst is. In Drente
begint het ontbijt al met een panne
koek en dus heeft de jeugd aan zoo'n
voorbeeld houvast.
De opvoedende taak van de
kaartstok in de school werd even
eens naar voren gebracht.
Op geestige wijze toonde de spr. het
verschil tusschen het huiszittende
en het zwerversvolk aan. De laatste
soort drijft handel en zegt „laat de
anderen maar knienen vangen, wij
komen gemakkelijker aan den kost."
De eerste soort, die in het midden
van Drente leeft, is altijd op zich
zelf aangewezen geweest, trouwde
onder élkander en vormde een eigen
sterk ras en kenmerkt zich door een
sterken gemeenschapszin. Dit komt
uit in hun dialect, dat vol is van uit
beeldende uitdrukkingen en ver
zachtende uitdrukkingen. Men voelt
zich aan elkander verwant en is
doordrongen van het begrip, dat hij,
die zijn neus schendt, dit ook zijn
aangezicht doet. Dit laatste kwam
kostelijk uit in de schets waarin het
verhoor door den burgemeester van
den kastelein Plagge werd getee-
kend. De man sprak zijn edelacht
bare niet tegen, gaf veel woorden,
doch vertelde niets en leverde dus
geen houvast voor een procesver-
baal.
Kostelijk was ook het dictee van
den ouden meester, die zijn voor
beelden uit het dagelij ksch leven
haalde.
De clou van den avond was echter
de voordracht van den Olden Jager,
door Uilenburg gemaakt, naar het
leven van een 88-jarigen jager, dien
hij gekend had, wiens laatste wensch
was met geweer en weitasch begraven
te worden. Deze man, die sprak van
het ingeschapen verstand bij mensch
en dier, leefde, door de-mimiek en
voordracht, voor het gehoor. Wij za
gen het Drentsche dorpsleven en
werden herinnerd aan Jan van
l.iemsdijks voordracht over den
Gelderschen boer. die wel de koe ge
zien had, maar haar niet had ge
kocht.
Op verzoek gaf de heer Uilenberg
tot slot nog het onderhoud van den
wethouder met den nieuwen mees
ter, wiens grootste verdienste voor
den wethouder was, dat hii zingen
kon, omdat hij daardoor ook_ bruik
baar was voor de zangvereenigingen
en de kerk.
Het was een kostelijke avond van
gezonden volkshumor, die ongetwij
feld velen er toe zal brengen het
boek „Oude jaren", uitgave van van
Gorcum te Assen, waarin de verha
len zijn gebundeld, aan te schaffen.
GROOTE PAUZE.
Een succesvolle voorstelling.
Aan het ouder worden, speciaal
van een artiste, is een tragische
kant. Wanneer een gevierde opera
zangeres over het hoogtepunt van
haar roem heen is, doet zij wanho
pige pogingen zich te handhaven.
Dat de tijd om heen te gaan voor
haar gekomen is, weigert zij te aan
vaarden. Zij wil de waarschuwende
stem niet h'ooren en houdt vol zelfs
ten koste van het geluk, dat haar
geboden wordt. Doch ten slotte zal
dit komen, na de groote pauze in het
leven van iedere artiste.
Op dit thema heeft de Nederland
sche auteur A. J. Zoetmulder, onder
den titel „Groote Pauze", een uitste
kend tooneelspel geschreven, dat
gisteravond als tweede stuk in de
abonnements-serie van 't Gulden
Vlies door het tooneelensemble van
het Gem. Theaterbedrijf van Am
sterdam werd opgevoerd en een
zeer groot en verdiend succes be
haalde. Het stuk heeft bij voortdu
ring geboeid, maar het uitstekende
spel heeft daar in niet geringe mate
toe bijgedragen.
Voor onze uitnemende actrice
Magda Janssens is de zware hoofd
rol van Germaine Daruska een
triomf geworden. Zij voelde deze rol
prachtig aan en het enthousiasme
van het publiek voor deze creatie
uitte zich aan het slot in een dave
rend applaus en vele terugroepin
gen. Volkomen verdiend. Zij werd
op bijzondere wijze terzijde gestaan
door verschillende eerste krachten.
Frits van Dijk toonde zich opnieuw
een zeer goed artist in de rol van
den sympathieken collega der groote
zangeres, Lucien Delrocq, welke rol
hij een bijzondere plaats in het stuk
gaf. Anton Roemer als de vriend en
vereerder Marcel, beeldde deze fi
guur op aantrekkelijke wiize uit.
Verrassend goed waren Willem de
Vries als Brehm de dirigent en Jan
van Ees als de gevreesde criticus
Jesritz. Ludzer Eringa viel als dr.
Courteys door goed spel op in de
tweede en derde acte. Josephine van
Gasteren deed de tegenstelling tus
schen de oudere en de jongere
artiste en het intrigeeren van Jenny
Anselm echt scherp uitkomen. Nel
Snel mag zeker nog genoemd als
Catharina. Johan te Wechel had de
rol van suppoost plotseling moeten
overnemen. Aan de décors was veel
zorg besteed. Speciaal de zitkamer
van Germaine maakte een keurigen
indruk. Een mooie voorstelling van
een goed oorspronkelijk stuk, dat
met groote ingenomenheid is ont
vangen. G. C. van Gulik.
OPROEP.
Eenige dagen geleden werden van
een rijdende vrachtauto alhier 7
zakken rogge verloren. Inmiddels
werden 6 zakken aan het adres van
den eigenaar terugbezorgd, zoodat
thans nog 1 zak rogge vermist wordt.
De v.v. Commissaris van Politie te
Alkmaar verzoekt den vinder van
dezen zak rogge in zijn eigen belang
zich aan het Bureau van Politie, afd.(
Recherche, te melden.
pEN Nederlander is door moorde-
i-' naarshand gevallen; een eerlijk
soldaat^ die zijn land trouw gediend
bad vóór 1940 en daarvoor een plaats
was waardig gekeurd in de hoogste
legerleiding, en die na de moeilijke
Mei-dagen zijn land trouw wensente
te blijven en daarvoor als eenige mo
gelijkheid zag zijn inzet tegen het
olsjewisme, tegen de vijanden van
Europa en van zijn vaderland. Die
eerlijke strijder werd lafhartig neer
geschoten door lichtschuwe elemen
ten, die den duisteren avond hadden
verkozen om hun luguber werk te
verrichten; zij vreesden het daglicht,
den eerlijken strijd tegen eep eerlij
ken tegenstander bang voor de ge
volgen van hun daad, waarvoor zij
liever anderen laten boeten, de hel
den.
Het Nederlandsche volk in zijn
breede lagen is, hoe het overigens
ook moge denken, diep geschokt
uoor dezen laffen aanslag en steekt
zijn afkeuring niet onder stoelen of
banken. Dit is een verheugend ver
schijnsel bij dit trieste gebeuren,
want het sterkt de overtuiging dat
hier geen Nederlanders,
zooals de wereld ze kent en wij allén
cok willen zijn, de hand in hebben
gehad. Bedrijvers van een afschuwe
lijke daad als deze kunnen niet
tot onze volksgemeenschap behooren.
Gade zij dank is de w e r k e-
1 ij k e Nederlander nuchter èn eer
lijk.
A 1 s hij strijdt, zal hij eerlijk, met
open vizier strijden, maar nimmer
Amerikaansche gangster-methoden
toepassen.
UIER zijn andere elementen aan
iA den arbeid geweest; lieden, die,
door anderen opgezweept, het nor
male verstand verloren hebben, de
consequenties van hun daad niet
meer doorzien en tot alles aangezet
kunnen worden door een geraffi
neerde propaganda. Deze lieden kun
nen uit eiken kring, uit eiken rang
of stand voortkomen, maar zij zijn in
feite niet eens de ware schuldigen,
doch zelf slachtoffer slachtoffer
van volksvijandige en staatsgevaar
lijke Joodsch-bolsjewistische elemen
ten, die in alle lagen van ons volk
speuren naar onevenwichtige per
sonen.
Die elementen zijn de wezenlijke
schuldigen; zij die zich op den ach
tergrond. gedekt houden. Duidelijk
kon dit geconstateerd worden bij de
relletjes, die lang vóór 1940 in de
Amsterdamsche Jordaan oplaaiden
en waar Nederlanders slachtoffer
werden van de ophitsing van
Joodsch-bolsjewistische elementen,
die zelf veilig achter de schermen
bleven.
Schuldig zijn voorts de ophitsers
uit Moskou, meer nog wellicht de
ophitsers van den Londenschen zen
der erger, waar het landgenooten
betreft die eenmaal aanspraak
wenschten te maken op het praedi-
caat „fatsoenlijk."
SCHULDIG worden langzamerhand
echter ook die Nederlanders, die
zacht uitgedrukt tot nu toe „ver
zuimden" hun landgenooten den
weg te wijzen. Vooral onder de
geestelijke hoeders van ons volk en
de opvoeders, die steeds trachtten
hun gehoor ver van het kwade te
houden, zijn er zoovelen, die er
thans geen bezwaar in zien, géén
zonde tegen de eigen geloofs- en
levensopvatting of tegen hun roe
ping, volkomen te zwijgen over pro
blemen, die een uitspraak eischen;
zij zwijgen waar ernstige waar
schuwingen plicht zijn en blijven in
gebreke hun afschuw ondubbelzin.
nig te toonen over lafhartige hande
lingen tegen de bezettende overheid
en als hiervóór gewraakt. Deze hou
ding gaat langzamerhand een zware
schuld laden op de schouders van in
gebreke blijvende geestelijken en
onderwijzend personeel, want zij
zullen ér mede schuld aan zijn, als
straks de tegenstellingen in ons land
zich toespitsen, als de bezettende
overheid tot repressailles gedwongen
wordt en misleide landgenooten
het slachtoffer worden en dat is
dan het eenige wat bereikt wordt
door deze en soortgelijke waanzinnige
daden en door de gevaarlijke pas
sieve houding van leidende groepen
in ons volk.
Dit besef dringt meer en meer
door tot in alle geledingen van ons
volk. Daarom is generaal Seyffardt
niet voor niets gevallen. Jr.
Bij ontvluchtingspoging.
Woensdagavond te omstreeks half
negen kwam op het Hoofdbureau
van politie te Den Helder het
bericht binnen, dat er onraad gesig
naleerd was in de Keizerstraat en
wel in het pand van de confectie
magazijnen der fa. Neels.
Aldaar aangekomen, bleek dat er
inderdaad iemand bezig was en wel
op zeer verdachte wiize.
Hij werd gesommeerd te blijven
staan en even later mocht men hem
arresteeren.
De boeien werden aangedaan en
een en ander zou verder zonder sen
satie afgeloopen ziin, als de man, een
zekere F. C„ chauffeur, uit den
Ouden Helder, niet verzocht had zijn
fiets, die hij m de brandsteeg naast
het perceel had neergezet, te mogen
ophalen. Hieraan hechtten de agen
ten hun goedkeuring.
Van deze gelegenheid maakte de
gearresteerde echter misbruik. In de
steeg gekomen rukte hij zich van
zijn begeleiders los en poogde te
viuchten. Verscheidene malen werd
hii gewaarschuwd, dat er op hem
geschoten zou worden, indien hii po
gingen deed de beenen te nemen.
Van deze waarschuwingen bleek de
man zich echter niets aan te trek
ken, en hij rende door. Een der
agenten schoot daarop en raakte den
man in den rug. Zwaar gewond bleef
hij liggen. Zijn toestand is ernstig.
HOOFDPRIJZEN
STAATSLOTERIJ.
3000 met premie 19699
15.000 met premie 30.000 18292
400 2979 6378 18534
200 11171
