DAGBLAD VOOR
Nieuwe bolsjewistische aanvallen afgeslagen.
10GRAMMA.
nbod.
Binnen en Buiien
de Grenzen.
Zware strijd bij Charkof en Orel.
Groote verliezen cfer bolsjewisten
UITVAART MR.Ö.REYDON.
Een theepot voor een preek.
Koning Boris ernstig ziek.
De toekomstige luchtoorlog.
Roskam herdenkt wijlen ir. Reydon.
Passen voor Nederlanders.
Onvervangbaarheid van de
vrijheid.
,A
i t A V
dg. 1943. 4 Tijdkoeien
3 Geldekoeien (magere)
eldekoeien (vette) voor
oeien f 1200—f 1600; I
9; 5 Graskalveren f 20#
e kalveren v. Centrale;
v. Centrale; 5 Graskal*
25 Biggen taxatieprijs?
Kg.; 35 Kippen f 0.90
f 0.90 p. Kg.
28 AUGUSTUS.
6.45 De Wiener SSn-
l Ocht. gymn. 7.15 Lich-
7.40 Sportnieuws. 7.50
Eduard Künneke-pro^r.
r de huisvr.) 9.00 Gods-
Bas en fluit m. piano,
e. z. ork. 10.45 Voor de
>rk. e. gram. 12.00 Al-
s Wouters. 13.00 Land
13.05 Musette ork.
csche wandeling. 13.40
terd. Philharm. ork. e.
Zater^agmiddagprogr.
v. d.1 Ned. zeelieden,
s. 18.00 B.N.O.: Politiek
andi Balogh. 18.45 Hier
9.10 Sp. v. d. dag. 19.15
ht i. d. jungle» klankb.
Jonge Nederlanders",
'davondprogr. 22.00 Act.
if 22.15 voor Radio-Cen-
nding. 22.15 Film v. d.
23.30—24.00 Middernacht-
is, 19.00 en 22.00 B.N.O.:
Iet Sylvestre Trio (gr.)
gd. 15.30 Jos. Hay dn
17.00 Org. conc. (opn.)
(gr.) 18.00 Operette- en
19.10 Voor de kleuters,
jkinstr. (gr.) 20.15 Voor
ig lezen. 20.30 Sol. e. h.
mger (gr) 21.00 Alpen-
ard Strauss (gr.) 21.45
Act. beschouwing.
B.N.O.: Nieuwsber.
kunst en wetenschtp-
ardweg. Alkmaar; chef
Adema. Alkmaar; bui-
'ersen. Hoorn; binnen*
kmaar: D A- Klomp;
r Werkman. Alkmaar.
Den Helder A. C. van
ar; Schagen: A. lDrtkt
erland J Belterman te
treek W J Harwijne
t-Vrlcsland Jae. Groot
W. Ragetlie, Koog a. d.
11e behandelingen
Schoonheidssalon
orte, Nic. Witsen-
Tel. 36132, Amster-
vr or uitbetaling,
tien m. 29 10, C.
.oornlaan 2
oil. tafeltje 3.50,
•rnament 5.50. 1
3.50, raamhor-
7.50. Mevr. Lode-
tionsweg 128.
tmesbadsch. 4. 2
;h. zw. m. 39 8 p.
.damessch. m. 4(T
heerénsch. zw.' m.
Arzbach, Koorn-
t 27. 4
m. 36-37 8, h\-
■43/8 ƒ10, wrin-i
ok 35. Kuilboer,
str 17. Na 6 uur.
15, lamp met kap
>op, Clarissenstraat
ch. m. 37 /f2.50. 2
m. 40 f 20.
Westerweg 114.
oerkleed ƒ35. 1 pr.
m. 38 6. een
met snoer 5.
Molenbuurt 11*
npl. mantel 18,.
w. oude d.-japon j
zw. met w. (oud) t
?eest, Straatweg E
'eitje eiken 6,
lamn 13 50. 2 <1-
9 25. Westerhof,
H4.
x stofzuiger 110
m. electr. scheer-
f5n N. J. J Out.
332A
ik als nieuw <{48)
ïesblouses. m. 42-44
terhof, Westerweg
>or. compleet f 50,
-apikanhel 15 N.
Westerweg 332 A.
fllers^b ^5-?fi) 5.
f 0.75, kinder-
Westerhóf, Wes-
nachine f 25. Ter
srenweg 254, Hei-
nuis Etna m. toe-
prüs f 140. A.
B 26, Ursem.
el m. kussen 45,
denkast f 50, ka-
molex Etna met
Arzbach, Koorn-
27
witte regenjas m.
30 en een zitie v.
ben gei Hes 7.Ï50.
ndaal, Nic. Beets-»
ach. m. 32. 1 pr.
f 5. .T Opdam,
•tslaan 137.
•rstnkken op doek'
e Ruig, Kweeren-
'e trouwjapon met
2 met b"P. ond»r-
>edie, in blauw vel.
ude kwal ƒ125.
Akeleist.T 9.
iette divankleed,
blok gebr. i.g.
T.iekeles Oebles,
dnkstraat 18.
fluweel en dames-
42. met zilv.ervos-
s kw 200, R"ars-
onkenoord 111
t*> ©©meubel. blad
5, mahonie nacht-
Adolf, Straatw.
ilb. en vest z.g.a.n.
kw. met streen-
'nriis f 175. F.
Vondelstr. 10.
ledikant.ie m ma-
fauteuils en 4 st,
Führen, Fnidsen
irasols 17.50 en
;el 22.50. wasch-
nl. 17.50. cassa
alker, pakhuis St.
it 2. na 4 uur.
brandkast 85—,
f 4.50 met kus-
nnssprdoos prima
Walker, pakhuis
itraat 2. na 4 uur.
z# b. ƒ30. ,2-pers.
i str matras 25.
Cuilboer, Gashou-
Na 8 uur.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau Alkmaarsche éditie:
Voordam C 9, Alkmaar.
Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330.
Giro 187294.
ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1943.
ALKMAARSCHE EDITIE.
NOORD-HOLLAND
145e Jaargang, No. 200, 4 pagina's.
it-dm
Prijs der gewone advertenties In deze
éditie ƒ0.10 per m.M.; min. 14 m.M.
1.40, elke 31/, m.M. meer 0.35.
Tarieven voor de geheele opiage op
aanvraag. Abonnementsprjjs per- 3
maanden voor Alkmaar 2.10, voor het
geheele Rijk 2.63. Losse nrs. 5 ets.
DE WEEK
DE conferentie te Quebec, welke van
geallieerde zijde zulke hooggestem
de verwachtingen had gebaard, is reeds
weer eenige dagen ten einde en hoe
wel het uiteindelijk resultaat in, de
praktijk hiervan zal dienen te worden
afgewacht, kan men zich toch niet ont
veinzen, dat er zoowel in Engeland als
ln Amerika ten aanzien van bedoelde
conferentie een gevoel van onvoldaan
heid den boventoon voert. Zelfs al
zouden Roosevelt en Churchill het nóg
zoo met elkander eens zijn' geweest en
al zouden zij voor de verdere oorlog
voering nóg zulke gigantische plannen
hebben opgesteld, zou de massa des
volks toch van een mindere bevredi
ging hebben blijk gegeven, omdat zelfs
in dit geval de absentie van Stalin en
de zijnen als een donkere schaduw bo
ven de conferentie was blijven hangen
Men gevoelt als het ware intuïtief, dat
ondanks alle formeele en hoogdraven
de verklaringen, dit het teere punt
blijft en er schuilt, ook bij de Anglo-
Amerikanen, in het onderbewustzijn
een vage vrees, dat Roosevelt en Chur
chill wel kunnen wikken, doch dat de
beschikking ten slotte bij Stalin be
rust, wiens zwijgende, rol in deze en
voorgaande conferentie-affaires op z'n
zachtst gesproken, min of meer onheil
spellend aandoet. Het eenige wat door
schemert is, dat Stalin nog altijd een
tweede front verlangt en dat hij, naar
het schijnt, ook voor dit jaar weer in
dit verlangen zal worden teleurgesteld.
De terugroeping van Litwinof, waar
over maar zoo weinig mogelijk is ge
zegd of geschreven, zou aan dit feit
niet vreemd zijn.
o
IN de rede, welke Roosevelt kort na
afloop van de conferentie heeft ge
houden voor het Canadeesche parle
ment, heeft hij allerlei bedreigingen
aan het adres van de Spilmogendheden
geuit, al bleven deze dan ook in uiterst
vage termen vervat. Onwillekeurig
voert dit de herinnering terug naar
het vorige treffen van beide staatslie
den te Casablanca, toen Churchill de
wereld kond deed van geweldige din
gen, voornamelijk in het gebied van
de Middellandsche Zee. nog vóór en
aleer de eerste herfstbladeren zouden
vallen. Nu dit tijdperk inmiddels be
denkelijk is genaderd, heeft men het
echter niet verder kunnen brengen dan
tot de verovering van Sicilië, waarbij
niemand zal willen ontkennen, dat dit
voor Italië een verlies is, doch waarbij
men zich tevens dient te realiseeren
ten koste van welke enorme krachtsin
spanningen de bezetting van dit eiland
ls bereikt. Wie gedacht mocht hebben,
dat het oversteekje naar Italië's vaste
land hierop slechts kinderspel mocht
zijn, ls wel zeer bedrogen uitgekomen,
want tot op heden Jieeft men evenmin
hier als elders een Invasie op het
Europeesche vasteland durven onder
nemen. Dat een poging hiertoe nim
mer zal worden gedaan, gelooft men
zelfs niet te Berlijn, doch men ls er
hier van overtuigd, dat zij duiir zal
worden betaald en geen beslis
sende wending ln deze wereldwor
steling ten gunste van de geallieerden
zal kunnen forceeren
WANNEER men zich al zorgen zou
kunnen maken, dan zou dit in
meerdere mate het geval kunnen zijn
om den bolsjewistischen stormloop,
welke aan het Oostelijk front nu reeds
gedurende den geheelen zomer zonder
onderbreking aanhoudt. De worsteling,
welke hier plaats vindt en die den
bolsjewisten noopt steeds weer nieuwe
reserves aan menschen en materiaal in
den strijd te werpen, is in de wereld
geschiedenis zonder weerga en wan
neer Hitier eens heeft voorspeld, dat
aan dit front de uiteindelijke beslis
sing zal vallen, treedt thans de juist
heid van deze voorspelling meer en
meer aan het licht. De bolsjewisten
rukken op te ontkennen valt dit
niet. Doch wel is er aanleiding tot het
stellen van een tweetal gerechtvaar
digde vragen, namelijk hoe lang de
schier onuitputtelijke reserves van de
bolsjewisten ook inderdaad onuitputte
lijk zullen blijken en voorts moch
ten er in dit opzicht al teleurstellende
verwachtingen zijn hoe lang men ln
het huidige tempo zou moeten voor
waarts gaan voor en aleer al het des
tijds prijsgegeven gebied weer zou zijn
heroverd. Van Duitsche militaire zijde
ontkent men niet, dat de strijd in het
Oosten hard en fel is, men ontkent ook
niet, dat men bepaalde gebieden tij
delijk heeft moeten prijsgeven, doch
men beschouwt zooals gisteren viel
te lezen de afweerzóne als ,,een
muur des doods," waarachter land en
volk zich afdoende beschut kunnen
weten. Zoo lang de bolsjewisten nog
slechts moeizaam voorwaarts komen en
bij hun opmarsch niet het „blitz"-tem-
po bereiken, waardoor bij den aanvang
van den oorlog hun terugtocht zich
heeft gekenmerkt, is tot ongerustheid
geen reden hoe zeer ook oplettend
heid en onverminderde krachtsinspan
ning blijven geboden.
IN eigen land staat men ook op een
afweerfrontl de strijd tegen den zwar
ten handel en wat daarmede annex is,
duurt onverminderd voort. De zonden
tegen het geregelde maatschappelijke
en economische leven mogen hier niet
zoo talrijk en omvangrijk zijn als b.v.
bij onze Zuiderburen het geval is, dit
neemt niet weg. dat men toch dage
lijks weer den strijd heeft aan te bin
nen tegen het gilde van smokkelaars,
clandestiene slachters en bonnenverval-
schers, dat onuitroeibaar lijkt en dat
zoo nu en dan wel eens een gerecht
vaardigd pessimisme wekt ten aanzien
van den opbouw van een geordende
samenleving, waarin voor ieder arbeid
zal zijn en brood. Zoo lang het indivi
du nog zoo egoïstisch is, dat hij zich
op de meest ergerlijke manier ten kos
te van zijn medemensch verrijkt en
deze uitwassen zijn zóó talrijk, dat ze
bijna regel zijn geworden lijkt het,
of het altruïsme nimmer zegévieren
zal. Waar thans de scherpste maatrege
len dit kwaad, dat als een kanker is
irgevftten in de maatschappij, mis
schien wel vermogen ln te perken,
doch geenszins te keeren. vraagt men
zich af, of dit langs den weg van over
reding en opvoeding op den duur Vrel
mogelijk blijken zal. Voordat dit te
verwezenlijken is, zal men eerst de
qmstandigheden uit den weg dienen te
ruimen, welke van deze misstanden
oorzaak zijn en dan nog staan wij. niet
alleen, wanneer' wij zeggen, dat deze
taak zich als een moeilijke en schier
onuitvoerbare zal voordoen.
WEERMACHTBERICHT
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüH-
RER, 27 Aug. Het opperbevel van
de weermacht maakt bekjnd:
Bij de gevechten aan het Mioesfront
hebben Duitsche troepen opnieuw een
afweersucces behaald. Een sterke
Duitsche gevechtsgroep viel den aan
vallenden vijand in de flank aan en wierp
hem met zware verliezen terug, maak
te gevangenen en behaalde buit. Bij
Isjoem werden in verschillende secto
ren van het front aanvallen der bolsje
wisten afgeslagen en vijandelijke bres
sen in een tegenaanval teniet gedaan.
In het gebied rondom Charkof vie
len de bolsjewisten na voorbereiding
door de artillerie met tanks en slag
vliegtuigen ten zuiden en westen van
de stad aan. In succesvolle afweerge-
vechten werden de aanvallen met zwa
re verliezen voor den vijand afgesla
gen, die hierbij meer dan 100 tanks
verloor.
In het gebied ten zuidwesten en
westen van Orel gingen de bolsje
wisten gisteren tot den verwachten
aanval over. Ondanks het onge
woon sterke optreden van de lucht
macht slaagden zij er niet in de be-
De restauratie van de Cunerakerk te
Rhenen is voltooid. Wanneer het
orgel is geplaatst, waarmede onge
veer drie maanden gemoeid zullen
zijn, zal de kerk weer voor den ©ere
dienst ln gebruik worden genomen
CNF/Stuvel/Pax m
raamde doorbraak te verkrijgen.
De vijand leed zware verliezen
aan menschen en materiaal; tijdens
de gisteren overdag gevoerde ge
vechten verloren de bolsjewisten
in totaal 218 tanks.
In het hooge noorden sloegen Duit
sche jagers en jachtkruisers luchtaan
vallen van den vijand op een Duitsch
convooi af en vernietigden zonder eigen
verliezen 26 van de 50 aanvallende
bolsjewistische vliegtuigenf Hierbij
hebben zich de formaties vah de lucht
macht onder bevel van generaal-ma-
jaar Roth bij de beveiliging van den
aanvoer over zee naar het front aan
de Noordelijke IJszee opnieuw onder
scheiden.
In de Finsche Golfe?>schoten kleine
vaartuigen der marine, die sedert
maanden voor den beveiligings- en be
wakingsdienst gebruikt worden, van
een formatie aanvallende bolsjewisti
sche bommenwerpers drie vliegtuigen
neer.
Door snelle Duitsche gevechtsvlieg
tuigen werden vijandelijke» transport
schepen, landingsbooten en ravitaillee-
ringsopslagplaatsen aan de oostkust
van Sicilië met goede uitwerking ge
bombardeerd.
In Zuid-Italië schoten strijdkrachten
van de Duitsche luchtverdediging gis
teren 6 vijandelijke vliegtuigen neer.
Bij de zware gevechten in het ge
bied rondom Charkof heeft de SS-
pantsergrenadierdivisie „Das Reich" in
den aanval zoowel als bij den afweer
bijzonderen roem verworven. De divi
sie schoot alleen in 35 gevechtsdagen
1000 vijandelijke tanks stuk. Evenzoo
heeft zich in de gevechten van Isjoem
de 236ste afdeeling stormgeschut bij
zonder onderscheiden.
Nieuwe terreuraanval
op Italiaansch gebied.
Aan het Italiaansche legerbericht van
27 Aug. ontleenen wij het volgende:
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben
talrijke bommen laten vallen op de ha
ven Catania, waarbij een vrachtschip
van. middelbare tonnage midscheeps
werd getroffen. Langs de kust van Si
cilië heeft een van onze duikbooten twee
vijandelijke motortorpedobooten me'
torpedo's getroffen.
De stad Tarente en plaatsen in de pro
vincie Napels zijn aangevallen door for
maties vliegtuigen. Men is bezig het
aantal slachtoffers en de aangerichte
schade vast te stellen. Tijdens deze
luchtaanvallen zijn negen vijandelijke
vliegtuigen neergehaald. Twee andere
machines werden vernietigd in de Thyr
rheensche Zee.
Met een bijeenkomst vierden de Oekraïner* op 31 Juli In het stadje
Wassilkow het leest der 2-jarlge bevrijding van het Bolsjewisme. Zooals
overal wordt ook hier aan de bevolking het door de Bolsjewisten onteigende
bezit teruggegeven en daarmede hét Bolsjewistische systeem afgeschaft,
dat reeds flink op weg was. djt rijke en vruchtbare land aan volledige
maatschappelijke ruïneering prijs te geven. De plechtigheid op het markt
terrein tijdens de toespraak van den commissaris der stad Wassilkow tot
de bevolkino PIC Stlèhr/HBZ-R/P m
Plechtigheid in het Departements
gebouw.
Met stijlvolle plechtigheid is gister
in Den Haag het stoffelijk hulsel van
mr. H. Reydon, Secretaris-generaal van
het departement van Volksvoorlichting
en Kunsten en Gemachtigde van den
Leider voor de Volksvoorlichting, die
op 9 Februari 1943 door een sluipmoor
denaar onherstelbaar werd getroffen,
naar zijn laatste rustplaats uitgeleid.
Donderdagnamiddag was ten departe-
mente aan de Prinsegracht een défilé
gehouden voor de ambtenaren en voor
belangstellenden uit de Nat. Soc. Be
weging in een der zalen, als rouwka
mer ingericht, waar de baar, gedekt met
de zwart-roode vlag, en omringd door
talrijke kransen en bloemstukken, was
opgesteld, terwijl vier personen, onder-
scheidelijlc namens W. A., S. SP. O.
en Jeugdstorm, de doodenwacht hadden
betrokken.
Vrijdagochtend te negen uur ving de
afscheidsplechtigheid in genoemde de
partementszaal aan, waarbij, met den
Leider van het Nederlandsche volk,
Mussert, aanwezig waren de Rijkscom
missaris, Rijksminister Seyss-Inquart,
de Commissaris-generaal Rauter en
Ritterbusch, gezant Otto Bene, de plv.
leider Van Geelkerken, mevr. Couzy,
leidster van de N. S. V. O., de gemach
tigden van den Leider, de Secretarissen-
generaal van enkele departementen, de
Haagsche burgemeester, en eenige ambt-
genooten van andere groote gemeenten,
de commandant van de W. A., de
voorman der S. Seen deputatie van
den Ned. Landstand, vele hooge func
tionarissen van Staat en Beweging, van
de Rechterlijke Macht, enz.
Vier hoofdambtenaren van het Depar
tement van Volksvoorlichting hielden
thans de doodenwacht.
Er was een schat van kransen, o.a.
van den Rijkscommissaris en den Lei
der.
Jhr. mr. S. M. S. de Ranitz, wrn.
Secr.-gen. van het Dept. van Volks
voorlichting, hield een korte toespraak,
waarin hij deed uitkomen, dat mr. Rey
don een trouwe, stille strijder was, die
gekenmerkt werd door zijn bescheiden
heid en bekwaamheid. Slechts een tien
tal dagen heeft hij als Secretaris-gene
raal zijn taak mogen verrichten, toen
de kogels van een moordenaar hem
troffen. Mr. Reydon' had de gave tot
luisteren en oordeelen. In het bijzonder
heeft Reydon voorlichtend gewerkt op
het gebied van heemkunde, kuituur en
Landstand, «en en ander in het verband
van de Germaansche Volksgemeenschap,
waartoe ons volk behoort.
Wij kunnen hem niet beter eeren dan
door het volgen van den weg, die hij
heeft aangewezen.
Toespraak van den Leider.
De Leider, Mussert, sprak hierna on
geveer als volgt:
Het oogenblik om afscheid te nemen
van mr. Reydon is thans gekomen.
Lang hebben we gehoopt hem te kunnen
behouden, doch dit heeft niet mogen
zijn.
Van het tijdstip af, toen Reydon tot
de Beweging toetrad, begrepen we dat
we op hem konden vertrouwen en dit
vertrouwen is nimmer beschaamd ge
maakt. Reydon is gevallen als een mar
telaar, die eerst het leed moest onder
gaan, dat zijn vrouw bij denzelfden
aanslag, op 9 Februari, werd gedood en
die daarna al die maanden zelf smar
telijk heeft moeten lijden. Hij stond al
tijd klaar met 'zijn vaardige pen en met
zijn gedachten, eerlijk en oprecht tot in
het diepst van zijn ziel. Het grootste
beginsel, dat Reydon in praktijk heeft
gebracht, was, dat hij niet alleen in
het groote trouw was, doch ook in het
kleine. Hij gaf zich, zonder eigen per
soonlijkheid geweld aan te doen, geheel.
In de e'erste jaren verrichtte hij voor de
Beweging de allereenvoudigste werk
zaamheden en laatstelijk was hij hoofd
van het Departement, doch Reydon was
precies dezelfde gebleven. Hij was de
onvergetelijke stilje werker die zich
zelf op den achtergrond stelde, om de
volksgemeenschap te kunnen dienen,
waarvoor hij met hartstochtelijke over
tuiging werkte. Zijn overgave was een
li'chtend voorbeeld. Nog steeds worden
offers gevraagd, doch langzaam maar
zeker wordt het hoogtepunt benaderd.
De toekomst van Europa en die van
ons volk hangen af van de 'vraag of
wij bereid zijn het hoogste offer te
brengen, waarover wij kunnen beschik
ken.
Reydon's strijd voor het vaderland is
tèn einde. Hij wist, dat een moorde
naarshand hem kon treffen. Zijn liefde
voor Volk en Vaderland overheerschte
en daardoor gaf hij zich zonder voorbe
houd. Zoo was hij een lichtend voor
beeld voor allen. Hoewel hij zelf geen
kinderen had, streed hij voor de jeugd,
dus voor de toekomst. Reydon zoo
eindigde spreker - gij hebt het grootste
offer gebracht, dat een mensch voor zijn
vaderland kan brengen. Uit Uw trouw
zullen wij de kracht putten, om met
Gods hulp, verder te gaan.
Tenslotte dankte Mussert den Rijks
commissaris voor diens aanwezigheid en
voor diéns blijk van medeleven.
Daarna klonk het Adagio uit de ze
vende Symphonie van Bruckner en bij
den uittocht werd, terwijl allen den
Germaanschen groet brachten, de treur
muziek gespeeld uit Van Beethoven's
Eroica.
Te elf uur schreed een groote rouw
stoet plechtig naar het Staatsspoorsta
tion, vanwaar het stoffelijk overschot
per trein naar Lunteren ter bijzetting
op de begraafplaats werd overgebracht.
Bij een winkelier in galanterieën
op een Zeeuwsch dorp, vertelt het
Dagblad v. Zeeland, kwam de vrouw
van den dominee om een theepot te
koopen. De winkelier zei haar, dat
hij geen theepotten meer in voor
raad had. De klant had dit ver
wacht en zei: ik heb iets te ruilen,
op welk tooverwoord de koele uit
drukking op des winkeliers gelaat
wat milder werd en hij zich ter
stond daarna herinnerde, dat hij nog
een verouderd model van het ge
vraagde artikel had. Met de antiqui
teit van het voorwerp liep het nog
al los en de koop kwam tot stand.
De ruilhandelaar vroeg tijdens het
inpakken wat de domineesche aan
te bieden had, waarop zij hem ver
trouwelijk in het oor fluisterde, dat
ze dat door het meisje 's avondi wel
even zou laten aanreiken
De domineesvrouw hield woord,
want nauwelijks was de schemering
gevallen, of het winkelbelletje ging
en de dienstmaagd overhandigde
deft winkelier iets onder couvert.
Met driftig gevinger scheurde de
v^;nv"iier, het couvert open en vond
tot zijn verbazing.... een oude
preek van den dominee.
Het blad voegt er aan toe, dat het
betwijfelt óf hij haar met veel
vrucht zal lezen.
Nederlandsche Vrijwilligers bide
Duitsche oorlogsmarine. .Sport, de
mooiste dienst" De sportmiddag be
gint meestal met een terreinioop, die
de leden los maakt Een lichamelijk
genot, dat niemand zich laat ontgaan,
vooral wanneer dit geschiedt bij fraai
zomerweer
Bildberichter Andres/Stapf/Pax m
DE STEM DER S.S.
Luistert op Zondag 29 Aug. van
11.30 tot 11,45 over Hilversum I op
golflengte 415 M. naar de stem der
S.S., dnderwerp: «Uit het oplei
dingskamp Avegoor. Een dag uit
het leven van een S.S. man.
Vrijdagochtend ia een officieel com
muniqué over den toestand van koning
Boris uitgegeven, dat als volgt luidt: „De
toestand van den Tsaar blijft onveran
derd ernstig. De artsen trachten een
herstel te bewerkstelligen".
Direct gevaar geweken.
Over den gezondheidstoestand van
koning Boris is Vrijdag te 16 uur het
volgende communiqué uitgegeven:
„Slot Sofia. 27 Aug. Eenige dagen
geleden is Z.M. de Koning plotseling
ziek gevëorden. ,Zijn ziekte was van den
aanvang af zeer ernstig. Er deden zich
ook verschillende schommelingen voor
in den toestand van den doorluchtigen
patiënt. De ziekte was bijtijds en met
zekerheid door het consult der dokters
herkend. Een verbetering in den toe
stand van den koning, die heden is
ingetreden, geefj aanleiding tot de
hoop, dat, wanneer zich geen verdere
complicaties voordoen, het gevaar voor
het oogenblik als geweken kan wor
den beschouwd".
In een artikel „Geen slecht profeet"
levert de Berliner Börsenzeitung com
mentaar op een uitlating van den Brit-
schen luchtvaartexpert majoor Oliver
Steward in de Evening News, volgens
welke het op het gebied der luchtmacht
zonder meer mogelijk is, dat nieuwe
Duitsche uitvindingen een revolutie
zouden veroorzaken en de kracht van
de Britsch-Amerikaansche luchtmacht
zouden verlammen.
Steward wordt, aldus de Berliner
Börsenzeitung, bij deze uitlating niet
alleen geleid door het natuurlijke be
sef van de ongebroken kracht van
Duitschland, maar blijkbaar ook door
het slechte geweten wegens de mis
daden jegens de Duitsche burgerbevol
king, dat de Duitsche vergelding vreest.
De Duitschers hebben geen reden om
deze profetie tegen te spreken, inte
gendeel, zij weten, dat het zoo zal zijn,
omdat zij weten, dat zij slechts door
een duidelijke overwinning een einde
aan dezen geweldigen oorlog kunnen
maken. Verbazingwekkend zal deze
keer in den luchtoorlog zeker zijn,
maar niet onverklaarbaar. De verkla
ring is eenvoudig, dat de Engelsche
leiding met goedkeuring van het volk
een schuld op zich heeft geladen, die
nooit gedelgd kan worden, dat zij den
oorlog tot een sluipmoord gemaakt
heeft en dat Duitschland wel gedwon
gen is er alles op te zetten, om de
moordmethodes der Engelsche lucht-
terreur voorgoed uit de wereld te hel
pen. Voorloopig kunnen de Engelschen
zich nog bezig houden met duistere
voorgevoelens, op zekeren dag zullen
die tot vreeselijke werkelijkheid wor
den.
Jarenlange strijd voor boerenland in boerenhand.
PLECHTIGHEID TE LUNTEREN.
Omstreeks één uur Vrijdagmiddag
arriveerde het stoffelijk overschot van
den overleden, secretaris-generaal van
het Departement van Volksvoorlichting
en Kunsten en gemachtigde van den
Leider, mr. H. Reydon, aan het sta
tion ESeWagenin^en.
De stoet bestond uit tien rijtuigen,
waarvan twee landauers een schat van
bloemstukken en kraqsen meevoerden
Bij den ingang van het kerkhof te'
Lunteren, waar de teraardebestelling
plaats vond, stond een wacht opge
steld, die w^d gevormd door leden
van de groep Lunteren van de N.S.B
en deelnemers aan het vormingskamp
op den Scheelenberg, onder leiding
van commandant Vah den Hout, Op
den doodenakker bevonden zich vele
belangstellenden, waaronder het hoofd
van den Nederlandschen Landstand,
boerenleider A. J.' Roskam met zijn
echtgenoote, de seceretaris-generaal
van de N S.B., ir. 'G. J. Huygen en de
waarnemend secretëris-generaal van
het Departement van Volksvoorlichting
en Kunsten, jhr. mr. 'S- M. S. de Ra
nitz.
Nadat de familie en de genoodigden
zich om de groeve hadden geschaard,
sprak boerenleider Róskam de volgen
de woorden:
Rede van Roskam.
God alleen ls grootr Deze zegezang
van het geloof was het, die het leven
yan dezen man heeft geadeld. Dat wil
niet zeggen, dat het leven van hem,
die de genade ontvangt deze belijdenis
te beleven, steeds vroolijkheid en licht
is. Vaak schijnt het juist, dat het le
ven van hen, die worstelen om licht
en waarheid, een leven is van zware
zorgen en moeiten vol. Wie oog heeft
gekregen voor de Majesteit van den
Schepper, die ziet in deze wereld, dat
het recht struikelt op de straten en
dat de leugen als machtige despoot het
leven der menschen, en der menschen
in hun gemeenschappen, drukt en
kwelt. Daarom was het leven van
Reydon een worsteling om het herstel
van het geschonden recht in deze we
reld. Met zijn helder verstand en zijn
scherpen geest was het voor hem
klaar, dat er geen recht kon zijn voor
het volk van Nederland/zoolang staat
en maatschappij geleid werden door
de machten van geld en goud en zoo
lang god Mammon zetelde op zijn
hoogen troon. Als trouw vaderlander
en als scherp jurist doorschouwde hij
reeds vroeg, dat het Iaat-Romeinsche
recht, dat de grondslag was van het
Nederlandsche staatsbestel, vervangen
moest worden door ons oud-Neder-
landsche Germaansche boerenrecht,
zooals dat gegolden had in de oude
boerendorpsgemeensehappen. Het op
delven van dit oude recht en dit ma
ken tot den grondslag voor den op
bouw van onze volkshuishouding, dat
zag Rreydon als zijn levenstaak. Er kan
geen rechtsstaat zijn als niet eerst de
fundamenten zuiver zijn en recht.
Vandaar zijn jarenlange strijd voor
boerenland ln boerenhand. Hij zag,
dat ons hoerendom de grondslag moest
zijn van ons volksleven en dat alleen
herstel van het boerenerfrecht de
machten van wereldconcerns en geld
magnaten kon breken. Dan pas kun
nen de grondslagen worden gelegd voor
een vrij volksleven hier in deze lan
den. Zijn grootste kracht ontplooide hij,
toen hij als hoofd van de afdeeling
„Volk en Bodem" van den Nederland
schen Landstand de grondslagen kon
leggen voor dit rechtsherstel. Hij deed
dit in een tijd toen alles wankelde en
kreunde. Hij deed dit temidden van
een wereld, die hem niet begreep en
hem nog niet begrijpt. Als een een
zame worstelaar werkte hij zich door
alle moeite en zorg en onverstand heen.
Als eens de vredesklokken luiden ln
ons vaderland en als eens de vrije
boer zal staan op zijn eigen grond en
deze grond veilig is gesteld voor de
boerengeslachten, dan zal het hoeren
dom van Nederland naar Lunteren ko
men en een eiken krans leggen op het
graf van dezen held, die gevallen ls
als offer voor volk en vaderland In de
ze zoo zware tijden.
De vader van den overledene dank
te namens de familie voor de vele en
treffende bewijzen van deelneming en
ook die van medeleven, welke zijn zoon
tijdens zijn smartelijk lijden, zoowel
uit zijn werkkring als van de zijde
zijner vrienden mocht ontvangen
Daardoor werden zijn laatste levens
dagen verhelderd en was ook zijn heen
gaan wellicht zoo kalm en rustig.
Door de familieleden, vrienden en
omstanders werden bloemen in de
groeve gestrooid.
VERKOOP VAN APPELEN EN
PEREN' ALLEEN OVER DE
VEILING.
's-GRAVENHAGE, 28 Augustus.
Er wordt nogmaals do aandacht
op gevestigd, dat telers van fruit
en met name van appelen en peren
hun producten uitsluitend
dienen aan te voeren op do veiling,
elke andere verkoop, in welken
vorm ook, ls verboden.
Tegen telers, handelaren en con
sumenten, die de wettelijke voor
schriften ln dezen overtreden, zal
streng worden opgetreden.
GELDIGHEIDSDUUR VLEESCH-
BONNEN VERLENGD.
De geldigheidsduur van de 'vleesch-
bonnen 33a, 33b, 34a en 34b is verlengd
tot en met 4 September. Op 30 Augus
tus zal een nieuwe vleeschbon worden
aangewezen, welke geldig is tot en met
4 September.
Van officieele zijde wordt medege
deeld, in aanvulling op het bericht van
9 Aug. j.l., dat Nederlandsche burgers,
die verblijf houden in de bezette ge
bieden van België of Frankrijk, zich
voor het verlengen van passen of ver
krijgen van nieuwe passen kunnen
wenden tot de bevoegde Nederland
sche „Betreüungsstelle" in Brussel, Pa
rijs en Marseille.
ARTIKEL VAN Dr. GöBBELS.
In een artikel in Das Reich schrijft
dr. Göbbels onder het opschrift „De
onvervangbaarheid van de vrijheid"
o.a.:
Het gaat in den oorlog ten slotte
steeds om de vrijheid. Het behouden
en verzekeren Vfin de vrijheid voor
een volk moet steeds hét hoogste doel
zijn van politiek en oorlogvoering,
want de vrijheid is de wortel van het
nationale leven. Al het andere, dat een
volk in den oorlog verliest, kan^ ver
vangen worden, de vrijheid alleen is
onvervangbaar. Wanneer deze verlo
ren gaat, verdwijnt ook definitief de
mogelijkheid tot voortzetting van de
nationale geschiedenis van een volk.
Ook ln dezen oorlog strijden wij der
halve in de eerste en in de laatste
plaats om onze vrijheid, die aangeval
len is en bedreigd wordt en dus ver
dedigd moet worden.
Al naar het temperament van den
beoordeelaar wordt het begrip vrijheid
verschillend beoordeeldy De orgie der
inwendige vrijheid van November 1918
en daarna hebben de Duitschers met
een buitenlandsche politieke slavernij
zonder weerga zeer duur betaald. Het
moet dus wel zoo zijn, dat de vrijheid
van een' volk naar buiten steeds met
een zekeren dwang naar binnen ge
kocht wordt. Dat geldt vooral in den
oorlog. Het Duitsche volk kan slechts
door harde tucht, discipline, gehoor
zaamheid en trouw omhoog komen. De
oorlog is één groote dwang, die meer
of minder eiken afzonderlijken staats
burger treft. Hij staat echter boven
alles. Wordt de oorlog gewonnen, dan
is alles gewonnen. Zou hij verloren
worden, dan zou ook alles verloren
zijn.
Wij staan in dezen oorlog tegenover
een vijandelijke coalitie die haar ver
nietigingsplannen tegen het Duitsche
volk niet verbergt. Haar strijd tegen
ons heeft, zooals toegegeven, niets van
doen met de afwijzing van onze poli
tieke zienswijze of ons staatkundig re
giem. Zij heeft uitsluitend onze vrij
heid ten doel en dus het wezen van
ons nationale leven Het behoeft niet
gezegd, dat er met dergelijHe plannen
geen overeenkomst mogelijk is Wij
hebben nog nooit in onze geschiede
nis tegenover een zoo doodelijk gevaar
gestaan als thans, doch ook nooit was
het besef van dit gevaar'bij het Duit
sche volk zoo levendig als ln dezen
oorlog. Iedere Duitscher weet dat wij
aan dezèn oorlog slechts door een
overwinning een einde mogen ma
ken. De minister wees er opnieuw op,
dat de voorwaarden voor de overwin
ning vrijwel uitsluitend, aan Duitsche
zijde aanwezig zijn. De vijand weet
heel goed, dat hij door militaire acties
den Duitsclsers de grootere kansen op
een overwinning niet kan ontnemen.
Daarom richt hij ook zijn aanval op
het Duitsche oorlogsmoreel, waarvan
hij' hoopt, dat dit hem te hulp zal ko
men. Daarover heeft echter niet de
vijand te beslissen, doch het Duitsche
volk. Het Duitsche volk ziet de pro
blemen thans nuchter en zonder hun
politieleen dwang uit het oog te ver
liezen. Of wij lossen deze problemen
op, óf de vijand doet het op onze kos
ten.
Wij staan ln dezen oorlog voor een
nieuw begin van onze groote nationale
politieke ontwikkeling. Ge'ukt het de
tegenpartij niet ons te verdrijven uit
den kring der wereldmachten, dan zijn
we er definitief bovenop. Gelukt het
ons niet het klaar te spelen, dan zou
alles vergeefs zijn geweest. Wij heb
ben bii de vervulling van onze taak in
derdaad te beslissen over ettelijke
eeuwen van onze komende ontwikke
ling De poging daartoe kan bij een
mislukking later niet herhaald worden.
Het gaat in dezen oorlog onherroepe
lijk om de laatste poging Uit dit in
zicht putten wil de kracht tot strijden
en werken als ging het dagelijks om
ons leven. Tn waarheid is dit ook zoo.
-Eens zal de tijd komen, dat aan alle
zorg een einde komt. Wanneer eens de
wapens zu'len zwijgen, zullen de vol
ken de balans opmaken. Dan heeft
hetgeen zij hebben geleden niet veel
waarde meer. doch slechts dai wat zij
bereikt hebben. Wij moeten thans ge
heel ons, denken en handelen ernaar
richten dm op dat uur aan den kant
van den winnaar te staan. Het Duit
sche volk heeft in dezen oorlog reeds
zooveel geofferd en gedragen, dat het
ook het nog ontbrekende eraan toe
voegen zal. Onze eerzucht moet thans
rijn met een opgeruimd hart te geven
wat wij vervangen kunnen, doch nooit
te verliezen, wat onvervangbaar is.
Uiteindelijk is slechts de vrijheid on
vervangbaar.
i